1... Giroud gebrnikt werden, was het I
uiogelyk hetzelfde gas door middel van beide
toestellen tegelyk te onderzoeken en ofschoon
afwijkingen niet uitbleven, konden toch de
midden-cyfera als overeenkomende worden aan
genomen, terwijl de verschillen gering waren
te noemen.
Directe Spoorwegverbinding met GOUDA. Zomerdienst 1894/95. Aangevangen 1 Met - Tijd van Greenwich.
Bultenlandsch Overzicht.
daar aan de conferentie deel te nemen.
Tnsachen de genoemde plaatsen wordt door
de troepen groot machtsvertoon gemaakt.
Heden keeren kapitein Van Bommel van Vloten,
de officieren van gezondheid Kessler en Neeb,
500 dwangarbeiders en een aantal zieken naar
Java lerog.
Ten behoeve van de militairen of gewonden
der Lombok-expeditie zjjn bp bet departement
van koloniöa de volgende giften ontvnngen
namens de commissie eener soiree, aangeboden
door de Leidsche burgerp aan HQ. officieren,
in garnizoen ie Leiden, op 12 December 1891,
het saldo in kas dier commissie, ten bedrage
van 21.45 en van Batten's Bierbrouwery te
Maastricht f100. Deze bedragen zullen, over
eenkomstig de bedoeling der gevers, ter be
schikking worden gesteld van het centraal-
cotnité van het «Roods Kruist te Batavia.
Door tnsschenkomst van dit departement
worden, met hetzelfde doel, naar Indië verzon
den 4 kisten, elk inhoudende 48 flesschen
«John Dewars e*tra special whisky t, aange
boden door de firma Lnx Wolvers Co., te
Amsterdam20,000 sigaren ontvangen van
den heer A. J. Reynvaan, te Amsterdam, en
édn kist met bjjbels en testamenten, aangebo
den door bet Nederlandsch Bijbelgenootschap,
te Amsterdam,
Het in de >Staatsconrant< van 13 dezer n°.
214 bedoelde geschenk van 50 flesschen Cham
pagne, ontvangen van de firma Carp Co.,
te Rotterdam, is Lljjkens nadere opgave aan
geboden door het hais Piper Heidsieck, te
Reims. (Stct.)
Voor de rechtbank te Rotterdam werd Zater
dag de zaak behandeld tegen M. J. A. J. M.,
gescheiden vronw van J, Th. S., 30 jaar,
zonder beroep, en W K., 31 jaar, kamerver
huurder, beiden wonende te Rotterdam. De
aanklacht luidtals zouden zjj te Rotterdam
te zamen en in vereeuiging> terwjjl op 8 April
1893 in de door hen beiden bewoonde woning
aan de Aert van NeBsiraat No. 6 aldaar, krach
tens vonnis van den kantonrechter te Rotterdam
(No. 1) van 22 Maart te voren, door dsn
deurwaarder bp de arrondissements-rechtbank
aldaar, Willem Fontjjne, execntoriaal beslag
was gelegd o. a. op een canapé, zes stoelen
met zittingen, eene mahoniehouten tafel, eene
petroleumhanglamp en een spiegel en voorts op
ongeveer tien kapokbedden, vpf spiegeltjes, drie
kachels, een haardje, twee fornuizen, twee
kasjes, oen linnenkast eenige tafels en stoelen
en eenige jjzeren ledikanten, zoomede eenige
vloerkleeden en raamgordijnen, opzetteljjk ach
tereenvolgens op 27 Februari 1894 en op 1
Maart 1894 die goederen aan gezegd krachtens
de wet daarop gelegd beslag hebben onttrokken,
door op eerst genoemden datum aau deu koop
man Levi Knap te verkoopen en door hem uit
gemelde woniug te laten vervoeren de kapok
bedden, spiegeltjes, kachels, haardje, fornuizen,
kastjes, linnenkast, tafels, stoelen, ledikanten,
vloerkleeden en raam gord puen, en door op 1
Msart d. a. v. de canapé, zes stoelen met zit
tingen, mahoniehouten tafel, hanglamp en spie
gel van hunne woning aan de Aert van Nes
straat te doen overbrengen naar eene woning
in de Benthemstraat, bewoond door J. H. E.
van Os.
Beklaagden waren niet verschenen en lieten
alzoo verstek gaan. Negen getaigeu werden
gehoord. Het bleek dat op 8 April 1893
blpkens bovengenoemd vonnis van den kanton
rechter, gewezen ten verzoeke van Rosario Baas,
door den deurwaarder Willem Fontijne execu
toriaal beslag was gelegd op den inboedel der
beklaagden, bp welke gelegenheid een bewaar
der was aangesteld. Nadat deze gedurende
ongeveer zes weken in die qoaliteit was werk
zaam geweest, weigerde vrouw Baas verderde
kosten te betalen, zoodat de bewaarder vertrok.
Toen deze eenigen tpd later terugkwam en
eeu aantal goederen mirte, deelden beklaagden
hem niet mede dat zjj die verroerd haddeu,
maar beriepen zjj zich alleen op hunne armoede.
Op 28 Maart j.l. is aan beide beklaagden dooi
den deurwaarder A. Felix een vonnis beteekend
den 26 Februari bevorens door deze rcchtban k
te hunnen laste gewezen, waarbij toen boven
genoemde bewaarder weder als zoodanig is aan
gesteld. Inmiddels was op 37 Februari een
gedeelte van hun inboedel aan een koopman
voor 105 verkocht, terwpl een ander gedeelte
was vervoerd, zooals boven vermeld.
Nadat het 0. M. al de verklaringen der
getnigen had nagegaan, vorderde het de schul
digverklaring van beide beklaagden aan het
krachtens de wet daarop gelegd beslag ont
trekken, door twee vereenigde personen, en
ieders veroordeeling tot drie maanden gevan
genisstraf.
Uitspraak over 8 dagen,
Voor het kantongerecht te Almeloo is eene
voor het publiek niet onbelangrijke zaak be
handeld.
Voor eenige weken werd door den heer
A. K. Witkop, districts-inspecteur der spoor
wegdiensten te Zntfen, proces-verbaal opge
maakt tegen den heer Niorstrasz, phef van
den dienst van het vervoer der Hpllandscbc
IJzeren Spoorweg-Maatschappij te Amsterdam,
wegens het geven van bpzondere voorschriften
betreffende het vervoer van bestelgoederen
op de gemeenschappelijke lpn AlmelooSalz-
bergen, welke voorschriften ten doel hadden,
het vervoer van bestelgoederen b|j voorkeur
door de H. IJ. S. M. te doen plaats hebben
en die, volgens het oordeel van genoemdeu
inspecteur, in strpd zjjn met art. 55 van bet
Algemeen Reglement voor het vervoer op de
spoorwegen, luidende: «Het vervoer van be
stelgoederen van een gewicht van niet meer
dan 10 KG. geschiedt met alle treinen, mits
de zendingen een half uur voor het vertrek
van den trein aan het station bezorgd zjjn**
Door deD kantonrechter is de gedaagde
veroordeeld tot eene geldboete van 10,
subsidiair 1 dag hechtenis en in de kosten
van het geding.
Het publiek kent in het algemeen, ten op
zichte van de eischen, welke het aan de spoor
wegmaatschappijen mag stellen, te weinig zjjne
rechten en is bet das een heugljjk verschijnsel,
dat de ambtenaren van het Rpkstoezicht op de
spoorwegdiensten voor die rechten opkomen,
waar zij meenen, dat daaraan wordt te kort
gedaan. (Zntf. Ut.)
Vau wel onderrichte zyde wordt aan het
«Hblad* het volgende geschreven:
«In de laatste dagen heeft een bericht de
ronde gedaan, dnt uit het onlangs geopende
rijksopvoedingsgesticht Veldzicht* by Avereeat
50 jongens ontvlucht waren, die weder opge-
vnngen waren geworden. Zelfs voegden eëta
paar bladen er by, dat dit geschied zou zjjn
uit ontevredenheid over de behandeling.
«Wat is er nu geschied? Op 30 Augustus
zijn 5 jongens van het aardappelveld wegge-
loopen in een aanliggend boschje en een half
uur daarna opgevangen.
Zondag daarop is een jongen, die sedert een
paar dagen was aangekomen, ontvlucht en on
middellijk aagehouden en teruggebracht. Meer
is niet gebeurd.
Het is onverantwoordelijk, dat op losse
grond zulke berichten de wereld worden inge
zonden en by menigeen onnadenkend wau-
trouwen gewekt tegen de directie en de be
ambten, die waarljjk wel aanspraak hebben op
steun in hunne hoogst moeilijke betrekking.*
In de hoofdkerk te Antwerpen bemerkte do
geestelijke, tijdens by zyn preek hield, dat
een gauwdief bezig was het horloge te stelen
van een der toehoorders. Snel gaf de pastoor
aan een der kerkdienaren eeu teeken, dat deze
gelukkig terstond begreep, zoodat do verblufte
dief in enkele oogenblikken was gegrepen,
buiten de kerk gevoerd en daar aan de politie
overgeleverd. Inmiddels zette de pastoor kalm
zjjn leerrede voort.
Van vertrouwbare zjjde zegt de (antirev.)
Nederlandermeldt men ons de volgende
geheimzinnige geschiedenis
Op 5 Juli 1.1. werd te Rotterdam een schip
per uit Zuid-Holland door zekeren heer, die
voorgaf een Eugelschmau te zjjn, aangenomen
om op een jncht als loods en tolk een buiten-
reis van Amsterdam naar Antwerpen te maken.
Een flink loon (5 schilling daags) werd ver
zekerd Te Amsterdam zon men tydeljjk in
een kleiner vaartuig vertoeven. Toen men
's nachts hier aankwam, bevonden zich nog
twee personen aan boord een tweede heer
en een netgekleede knaap van 15 jaar. Na
gegeten te hebben begaf men zich ter ruste.
Op ontzettende wijze werd voornoemde schipper
hieruit gewekt. Door een ongemeen rumoer
naar dek gedreven, werd hjj door beide schur
ken teruggedrongen. Zjjn eerste vraag hield
in «moordenaars waar hebt ge dien jongen
gelaten?* Bedreigingen waren bet antwoord.
Door beide gespierde personen buiten het
gangboord gehouden perste meu hem deu eed
af: voortaan H. V. te zullen heeten en elke
betrekking te loochenen. Ten slotte moest
het slachtoffer bier drinken en welk hier
Onder den invloed daarvan was de loods des
morgeus reeds versuft, zoodat het den eerst-
genoemden ellendeling weinig moeite kostte
hem per spoor tot Medemblik te doen door
gaan onder voorgeven, dat daar het bedoelde
grootere jacht lag. Hy zelf beweerde moe te
gaan, maar verdween uit den trein. Ter be
stemming aangekomen, waar natuurljjk geen
vaartuig was, geraakte de ongelukkige onder
den invloed van het vergiftigde bier volslagen
het bewustzijn kwjjt. Hy werd nu opgenomen
in de ziekenzaal van 'a rijks krankzinnigenge
sticht aldaar, waar hy gedurende 7 weken
liefderyk werd verpleegd en dat hij thans vol
komen hersteld heeft verlaten. De zaak is in
handen der justitie.
Op verzoek van den landbouwer, woonachtig
te Montfoort, werd Zaterdag door de politie
by den stalhouder H. op de Varkenmarkt te
Utrecht een paard in beslag genomen, dat
aldaar dien morgen door een boerenman was
gestald geworden. Genoemde landbouwer had
nameljjk in het paard zjjn eigendom herkend,
dat ia den voorafgeganen nacht uit de weide
waar het met ander vee liep te grazen, was
ontvreemd. De boerenman die het paard des
middags zon komen terughalen, bleef onbekend,
doordien hy nog altjjd op zich laat wachten.
By de uitgevers Dorsman Odé te Vlaar-
dingen verscheen een nuttig boekje, nl. «Ge
schiedenis van het Koninkrijk der Nederlanden
van 18141894», door A. G. van Dyk en
P. F. C. Scharp de Visser. Ieder beschaafd
menBch, die met zijn tijd mee wil leven, zal
nu en dan wel de behoefte gevoeld hebben
aan eon beknopt overzicht van degeschiedeuis
van zjjn land en koloniën der laatste jaren.
In vage trekken staan ze ons voor den geest,
die personen, die als Staatslieden of anderszins
een tyd lang op den voorgrond stonden, die
gebeurtenissen, waarin wjj zoo medeleefden
maar de tyd eischt thans zooveel van ons, de
indrukken volgen elkander zoo snel op, dat
wij nauwelyks een oppervlakkig overzicht
kunnen houden over het tydperk, waarin wij
zeiven leefden.
Daarom mag de uitgave van bovengenoemd
boekje met ingenomenheid worden begroet. In
beknopten vorm (ongeveer 150 bladz.) geven
de schrijvers eet» volledig overzicht van feiten
en gebeurtenissen, die handelingen vau perso
nen, zonder evenwel daarbjj een oordeel uitte
spreken.
Het boekje zal, dunkt ons, ieder belang
stellende in de geschiedenis van dezen tyd
welkom zijn, maar in 't bjjzonder hen, die
voor de hoofdouderwjjzersacte studeeren.
De heer Kanon te 's-Gravenhnge, schreef o, a.
van het boekje (zie Schoolwereld 30 Augs. '94)
«Er wordt veel gegeven. En wat goeds ook,
dunkt me, bovendien in zuiveren vorm en aan-
genameu stijl.
Uit Den Haag wordt gemeld:
In «Walhalla* werd gisteren door de soci
alisten eene openbare vergadering gehouden
Een rechercheur van politie achter in de zaal
werd door een troepje omsingeld en uit het
lokaal geduwd. Van achteren kreeg hy van
een onbekende een hevigen slag tegen het hoofd
die een bloedende wonde veroorzaakte.
VBBSLAQ
betreffende de GASFABRIEK
der gemeente Oouda 1893.
Stokery.
In gebruik waren drie ovens te zamen met
24 retorten, namelyk de ovens No. 1,3 en 4;
terwjjl oven No. 2 gedurende het geheele jaar
in reserve bleef.
Oven No. 1 had op 31 December 70 dienst-
dagen met onafgebroken werking.
Oven No. 3, die by den aanvang van het
jaar reeds 496 dagen onafgebrokon in werking
was geweest, deed uog 318 dageu dienst met
afgebroken werking. Hy had dus in het geheel
814 dienstdagen.
Oven No. 4 was, na in 1891 en 1892 ge
durende 507 dagen in werking te zjjn geweest,
317 dagen in dienst met afgebroken werking
en telde dus in het geheel 824 dienstdagen.
Deze beide ovens moeten in dit jaar van
nieuwe retorten worden voorzien. Wanneer
namelyk in den winter drie ovens, moeten
worden gebruikt, om in de behoefte te voor
zien, en slechts één in reserve kan bljjven,
moet er aau dezen niets ontbreken. De voor
reserve bestemde oven moet das, zal hy aén
de eischen beantwoorden, in den zomer worden
hersteld, al heeft hij het maximnm-aantal
dienstdagen nog niet bereikt. Een gevolg
hiervan is, dat de ovens, met het oog op de
zoo kleine reserve, nooit zooveel dienstdagen
kunnen hebben, dan wanneer zjj ook middeu
in den winter door anderen kannen worden
vervangen.
Gasberging.
Gelijk hiervoren reeds is medegedeeld, ver
kreeg de gasberging eene uitbreiding door den
bouw van eenen vierden grooten gashouder
No. 4. De uitvoering van dit werk liep geregeld
en volkomen naar wensch af. De vulling van
de kuip geschiedde nagenoeg kosteloos door
middel van den op de fabriek aanwezigen pul-
soraeter, die 2.000.000 Liter water 10 Meter
hoog opvoerde in negen dagen tjjds.
De gashouder was kort na zjjne ingebruik
neming aan hevige stormen blootgerield. Hjj
doorstond ze zonder eenig letsel, waardoor het
bewjjs van dengdeljjkheid en soliditeit van het
werk geleverd werd.
De bruikbare inhoud der gashouders is dus:
v. gash. No. 1, enk. st. metgeg. kuip, ;fc 1500 M8.
«2, telesc. met dito kuip, 500
3, 800
4, enk. st. met ges. kuip, 2500
De geh. gasberging bedr. dus circa 5300 M8
zjjnde in verhouding tot de op 22 December
jl. verkregen maxi mam-productie van 4520 M8.
117 pet.
Hoedanigheid van het Gas.
Alvorens omtrent de hoedanigheid vau het
geleverde gas in byzonderhedeu te treden, zy
het der Commissie vergund hier eenige raede-
deelingen te doen, ontleend aan het haar aan
geboden rapport van den Directeur.
In dat rapport vestigt de Directeur er de
aandacht op, dat voor de bepaling van de
lichtsterkte van het gas slechts eén instrument
bestaat, dat de lichtsterkte in juiste maat terug
geeft. Dat instrument is de standaard-photo-
meter met aether-benzine lamp van de Neder-
landscbe Commissie voor de photometric, nog
niet op de fabriek aauwezig. Uit het onder
zoek door deze Commissie ingesteld bleek, dat
aan de gemiddelde Giroudcjjfers over een lang
tjjdsverloop eene gemiddelde waarde is toete-
kennen, mits de toestellen niet bjjzonder van
elkander afwijken door stoornis in hun samen
stel. Daar nu op de fabriek twee Vérifica-
GOUDA ROTTERDAM.
Gouda
Moordraoht.
Kiouwerkerk
Oapollo
Botterdam
Botterdam
Oapollo
Nieu werker k
Moordrecht
Gouda
Zev.-M. 7.48 8.58
Bl.-Kr. 7.47 n
Z.-Zegw.7.58 9.01
N.d-L.d.8.08
Voorb. 8.07 9.18
6.30
7.25
8.35
9.06
9.40 10.46
7.32
8.42
u
0 0
7.89
8.49
n
0 0
7.46
8.56
0
0
7.—
7.55
9.06
9.26
10.— 11.05
5.—
6.02
7.25 7.47
5.10
6.18
0 0
6.19
8.21
0 0
5.26
6.29
0 0
5.82
6.35
7.46 8.07
GO U D A D
N HAAG.
9.37 10.49 12.11 12.21 1.01 1.27 3.29 3.66 4.45 5.
10.65
12.08 12.18
12.58
1.24
3.52
4.50
6.24
5.56
7.10
8.48
9.40
11.02
11.10
11.02
0 0
1.06
0
0
4.57
0
6.03
0
0
9.47
a
0
11.09
0 0
1.12
0
0
5.04
0
6.10
0
0
9.54
0
0
11.16
0 0
1.19
0
0
5.11
0
6.17
0
0
10.01
0
0
11.26
12.28 12.88
1.28
1.44
4.10
5.20
5.42
6.26
7.30
9.03
10.10
11.20
11.80
KOTTBRDA M-G O U D A.
'2.60
8.-
9.45
9.51 10.17
11.50
12.20
1.45
2.30
3.48
4.20
4.45
5.81
7.07
8.10
9.41
n
n 10.27
0
u
1.55
n
0
0
0
4.55
0
7.17
0
9.50
n
0
n 10.34
0
0
2.02
0
0
0
0
5.02
0
7.24
0
9.56
n
0
10.41
0
0
2.09
0
0
0
0
5.09
0
7.81
0
8.18 10.03
10.11 10.47
12.68
12.40
2.16
2.48
3.10
4.08
4.40
5.15
6.51
7.37
8.30
10.06
11.01
11.18
1.18
1.18
1.84
1.88
1.88
5.80
8.11
6.16
6.82
6.81
6.86
9 7-13
9.87 11.06 11.18
9.49
10.10
.48 10.1511.88 11.48
'•Haw 8.18 9.18 9.89 10.07 11.87 18.41 12.51 1.48 1.57 8.66 4.26 5.26 6.66 6.41
B O O l'D A-U T B E C H T.
Gouda 5.85 6.10 7.55 8.09 8.81 10.19 10.65 18.48 2.28 2.51 8.18 4.47 5.28 5.57 7.46 8.88 10.14 10.88
Oudsw. 5.50 6.54 n n H-09 2.87 n 0 0 5-87 n 7.59 10.27 n
Woerden 5.59 7.08 8.12 tfx n 11.17 2.45 8.11 6.04 5.45 6.35 8.07 8.55 10.35
6 18 7 88 8 28 8.41 9.-5^*10.51 11.46 1.20 3.08 3.82 8.60 5.29 6.21 6.66 8.28 9.11 10.58 11.10
GOUD A—A MSTKRDAM.
10.06# 10.65 18.11# 8.61# 4.47# 5-28 7.45 10.14
10.65 18.19 1.— 8.40 6.46 6.85 9.48 11.18
11.10 18.84 1.18 8.56 6.— 6.60 9.67 11.88
'sHago 5.48 7.20 7.48 9.2
Voorb. 5.64 n n
N.d-L.d5.69
Z.-Zegw6.08 nun
Bl.-Kr. 6.14
Zov.-M.6.19
DEN HAAG GOUDA.
9.46 10.12 11.88 12.16 1.88 2.15 2.46 3.43 4.15 4.42 5.17 7.— 8.06 9.36 10 10
10.80
10.36
10.41
1.44
1.49
1.68
2.04
2.09
5.—
n
5.09
7.06
7.11
7.20
7.26
7 81
Utreoht
Gouda
Amiterdam Wp.
i O.8.
6.40
7.69
Amatanlam O.8. 1,14
Sneltrein.
8.81#
9.10
9.86
Gouda 6.807 5 8.13 9.68 10.16 10.52 12.03 12.45 2.20 2.45 8.15 4.13 4.48 5.20 5.47 7.42
UTRECH T-G O U D A.
Utrecht 6.88 7.60 9.— 9.68 11.84 12.02 12.60 2.66 8.10 8.52 4.43 6.36 8.09 8.1
Woerden 6.68 8.11 10.16 12.84 H 4.16 n 9
Oudewater 7.07 8.19 10.24 12.42 4.24 9,
Gouda 7.20 8.82 9.84 10.87 12.06 12.65 1.22 5.27 8.60 4.87 5.20 7.08 8.41 9.1
AMSTERDA M-OOU D A.
Amsterdam C.8. 8.—# 9.40# 11.10# 11.27 2.40# 4.10# 4.10
Amsterdam Wp 5.50 8.15 9.55 11.25 11.42 2.56 4.26 4.85
Gouda 7.20 9.04 10.44 12.16 12.66 2.60 6,20 K.lt
9.61
u n
10.-
5 10.10 10.86
60 10.84
1.1110.51
•1®
3211.07
7.38 9.46
7.50 10.00
9.81 11.00
Het in 1893 verschenen rapport der boven
genoemde Photometrie-Commissie gaf tevens
eene schaal aan voor het overbrengen der mil-
limeters-Giroud in Engelsche standaard-kaar
sen. Volgens de schaal nu was de lichtsterkte
te Gouda booger, dan men vroeger in kaarsen
uitdrukte. Die schaal leerde bovendien ook,
dat men door dagelyks een volgens den Gi-
roud-Vérificateur gelijkmatig lichtcijfer te ma
ken een gas kon .leveren, dat, met den Neder -
landschen standaard gemeten, twee kaarsen
meer of minder lichtsterkte kon hebben zonder
dat de Vérificateur dit aangaf. De Girond-
Vérificateur is zoo gevoelig voor den invloed
van temperatuur eu barometerdruk, dat indien
men eiken avond het verschil in aanwijzing
door aanwending van Cannelkolen tracht op te
heffen, daardoor een gas kan verkregen wor
den dat op den eenen avond eenige kaarsen
booger of lager in lichtsterkte kan zijn dan op
den anderen. By hooge intensiteit kan een
verschil van enkele kaarsen lichtsterkte zeer
gemakkelijk met het bloote oog worden waar
genomen, zoodat zelfs by eene gemiddeld
veel te hooge lichtsterkte dikwijls klachten
worden gehoord over de qnaliteit van het gas
welke dus alleen het gevolg van die schomme
lingen zjjn. Dit wetende besloot de Directeur
geen nota meer te nemen van de afwijkingen
in de Girood-cyfers, maar te zorgen om
gedurende de avonduren gas van absoluut ge-
ljjke samenstelling te leveren, waardoor de
schommelingen in lichtsterkte werden voorko
men. De uitbreiding der gasberging door den
nieuwen gashouder maakte dit mogelyk.
Het gevolg vac dezen maatregel was dan
ook, dat in den winter van 1893-1894 geene
klachten Van het publiek werden vernomen.
De variaties en intensiteit hadden opgehouden
te bestaan, het gas gaf een aangenaam, gelijk
matig licht, eiken uvond van gelyke sterkte
tor het oog.
Om derhalve voor het vervolg de zekerheid
te kunnen hebben, dat dergelijke schommelin
gen, die dikwerf worden toegeschreven aan
slechte qoaliteit van het gas, niettegenstaande
de intensiteit ver boven de als norm aangeno
men lichtsterkte is, worden vermeden, acht de
Directeur het wenschelijk dat de Nederlandscbe
standaard-photometer voor de fabriek worde
aangeschaft.
Volgens de dagelijksche waarnemingen wa-
ren de middencyfers
Millimeteri-.tijging
»an Giroud'. klokje.
Spcrmaceti-
Specifiek
btandaard kaarsen, gewicht.
in
Jannari
117.1
17.1
0.445
Februari
116.9
17.2
0.449
Maart
115
17.75
0.450
April
115.6
17.(1
0.455
Mei
116.3
17.4
0.455
Juni
115.1
17.7
0.453
Juli
116.4
17.45
0.453
Augustus
September
117.6
118
17.2
17
0.480
0,485
Oetober
118
17
0.495
November
117.9
17.03
0.495
December
117
17.3
0.485
Het middencjjfer over
het geheele
jaar gere-
kend was dus 116.7 ruM. Giroud, overeeuko-
mende met 17.38 kaarsen. Het specifiek ge
wicht bedroeg gemiddeld 0,466.
Bjj de prima Duitsche gaskolen, welke
gebraikt werden, kwam nog eene toevoeging
vau 960 H.L. Cannelkolen, tegen 388 H.L.
in 1892.
Het werken naar een toestel, dat niet juist
de lichtkracht aanwyst, zegt de Directeuï, ïb
dus zeer rchadeljjk, daar het veel Cannelkolen
kost, en niettemin ontevredenheid kan wekken
Voorts acht de Directeur het gewenscht, dat
de lichtkracht ongeveer 16 kaarien bljjve
wordt de lichtkracht te hoog, dan springen
kleine verschillen in intensiteit onmiddellijk in
het oog, Hetgeen ten onrechte aan slecht gas
wordt geweten. Ook vergete men niot, dat (V
afscheiding van koolstof of roet bjj verbranding
van gas van zeer hooge lichtkracht aanslag
geeft aan plafonds en gordjjnen, wat dan weer
aan onzuiverheid wordt toegeschreven. Een
gas van 16 tot 17 kaarsen, doch niet hooger,
zal onder alle omstandigheden het best voldoen.
Drukking van het Gas.
In de drukking werd geene verandering
gebracht.
De dagdrukking was in de zomermaanden
Mei, Jnni en Juli hoogstens 25 millimeter, in
het voor- en najaar en in den winter 30mil
limeter en by vriezend weder 35 millimeter.
De hooge dagdruk werd gegeven ten gerieve
van de kook- en verwarmixigsgasverbruikers.
De avonddrukking bedroeg in den winter 65
en in den zomer 60 millimeter.
Gasverbruik.
Den 1 October 1887, het tydstip waarop du
Gasfabriek in beheer der Gemeente kwam,
waren er
348 verbr. met 392 m.
op31 Dec. van dat jaar 366
416
1888
392
444
1889
445
503
1890
483
541
1891
546
602
1892
58T7
0 638
1893
650
701
Van do 503 ra. in
1889 d. 16
v.verw.ofbedryf8g.
541
1890 24
602 1891 25
638 1892 40
701 1893 84
Het aantal geplaatste gasmeters vermeerderde
dus in 1893 met 63, waarvan 19 voor licht
gas en 44 tot het registreeren van gas voor
andere (industriëele) doeleinden bestemd.
Het gasverbruik bedroeg volgens de by par
ticulieren en in de verschillende Gemeente
gebouwen, met uitzondering van de Gasfabriek,
geplaatste meters:
Voor Terlichting. Voor andere doeleinden. Te zamen.
in
Januari
71941
M8
4344 M»
76285 M»
Februari
53148
2137
56085
Maart
44261
2397
46659
April
31229
3320
34549
Mei
24019
3126
27145
Juni
18035
2843
20878.
Juli
19613
3289
22902
Augustus
35626
3164
38790
Sept.
43873
3670
47543
Oetober
60104
4528
64632
Nov.
72631
6697
79328
Dec.
76858
6857
83715
551338 M8 47172 M8 598513 M8
De gasmeters registreerden
in
1888 355534 M8 lichtgas
kookgas
Tot. 355534
M8.
1889 395589
lichtgas
12171
kookgas
407760
1890 444618
lichtgas
14863
kookgas
459481
1891 479599
lichgas
19214
kookgas
498813
1892 540183
lichtgas
24666
kookgas
564849
1893 551338
lichtgas
47172
kookgas
598510
Het verbruik in de gebouwen der Gemeente
bedroeg 40733 M8 tegen 42857 M8 over 1892.
eene vermindering dus met 5 pet.
Het buitengewono schoone on zachte weder
in de maanden Maart, April en Mei en du
helderheid der maanden Mei, Juni, Juli en
Augustus, waren ontegenzeggelijk van grooten
invloed "op het gasdebiet. Het cyfer van het
totaal veroruik door particulieren was niette
min hooger dan in het vorige jaar, hetgeen tu
danken was aan de aanzienlyke vermeerdering
van het getal aansluitingen. Er werden, zoo
als wjj zagen, 63 gasmeters bjjgeplaats, te
zamen 544 meter-lichten, waardoor het aantal
met 9.8 pet. toenam.
De avance van het gasverbruik bij particu
lieren was over 1892: 13.2 pet. en over 1893.
ondanks het toegenomen aantal aansluitingen,
slechts 5.9 pet. Neemt men echter in aan
merking dat het jaar 1893, zich van andere
jaren onderscheidde door helder weder en veel
zonnescbyu, waarvan het gevolg was, dat on
geveer 5 pet. minder gaslicht gebruikt werd,
dan zou onder gewone omstandigheden het
verbruik met circa 10 9 pet. zjjn toegenomen
Met grond mag dan ook worden verwacht,
dat over het loopende jaar het debiet aanraer-
keljjk zal stjjgen. Hiertoe znllen ongetwijfeld
in niet geringe mate bjjdragen de maatregelen
genomen by de Raadsbesluiten vnn 24 Febrnari
en 29 September 1893. By eerstgenoemd be
sluit is de prjjs van het gas voor andere doel
einden dan tot verlichting bestemd van 6 tol
op 5 cents per stère verlaagd, terwjjl door
het laatstbedoelde besluit wyzigingen zjjn ge
bracht in het tarief, waarnaar de bjjdrage voor
het gebruik van gasmeters wordt berekend.
Volgens het nienwe tarief bedraagt de me-
terhuur per maand voor een 2,3 of 5 lichts-
meter 10 cent, voor een 10 lichtsmeter 15 cent
en voor grootere meters 1 cent per meterlicht.
De prijs van bet lichtgas bleef bepaald op
7 cents per stère.
(Wordt vervolgd.)
Dismark verschjjnt weer op het tooneel
of liever, hjj, die rustig in Varzin zit, wordt
er op gebracht door de lieden uit Oost- en
West-Pruisen, welke hem bezoeken brengen of
zullen brengen, als ware Varzin een staatkun
dig Lourdes of Kevelaar.
Zondag had een groote pelgrimstocht van
Dnitschers nit Posen plaats. In twee extra-
treinen kwamen ze aan, met hun 1350, terwjjl
het bezoek nit den omtrek wel zoo groot zal
geweest zjjn, dat het geheele aantal aanwezi
gen op 4000 a 5000 kan worden geschat. Een
hotel in Varzin, pas geopend op hoop van
voortdurende politieke pelgrimstochten, zal
zeker goede zaken hebben gemaakt.
Als uiting van dankbaarheid en liefde moe
ten die ovaties zeker hoog gewaardeerd worden.
Maar 't is te begrypen, dat ze in de aller
hoogste kringen met leede oogen worden aan
gezien. Die huldebetnigingen aan Bismarck heb
ben altjjd een anti-gouvernementeel bysmaakje
en ook als de tochtgenooten het misschien niet
bedoelen, dan weet de pers van weerszjjden,
hakkende op den «nieuwen* of afgevende op
deu «ouden koers*, er wel voor te zorgen.
Nu is de ovatie, welke in West-Pruisen
wordt voorbereid, onschuldiger in haar aard,
dan die Zondag den ex-kanselier werd ge
bracht. Het geval wil, dat in het Oosten des
ryks de agitatie tegen de Polen sterk aan den
gang is en dat Capriva's bestuur van begun
stiging der Polen wordt beschuldigd, terwjjl
juist de aan Bismarck getrouwe bladen nit i
diens mond scherpe uitdrukkingen over de
Poolsche aanmatiging weten op te teekenen.
Te ontkennen valt het niet, dat het Poolsche
element het hoofd opsteekt en uittingen van
nationaal zelfgevoel vaak voorkomen. Niet
zonder invloed daarop zjjn wellicht de vrien
delijkheden van Duitschers tegenover Polen in
den naburigen Keizerstaat, waar de Lemberg-
sche tentoonstelling gevierd wordt als een
schitterende uiting van Poolsche jayverheids-
en kunstontwikkeling.
Hoeveel terrein de Polen den laatsten tyd
in Oost-Pralen wonnen, toont de uitbreiding
die hun pers heeft ondergaan.
Omstreeks 1885. schrjjft de «Tagliche Rund
schau,* waf^r in Oost-Pruisen geen enkele
Poólache courant, in West-Pruiseu slechts twee
te Thorn en te PelpiD, en in de provincie
Posen alleen in de hoofdstad. Thans zjjn er in
Oost-Pruisen tweeheeft West-Pruisen er een
in Dantzig gekregen, terwjjl er met Oetober
twee nieuwe, in Tborn en in Grandenz, zullen
verrijzengroeit het getal in Posen zoo sterk
aan, dat er twee verschjjnen te Bromberg, een
te ïnowrazlaw, en vyf dagbladen in de hoofd
stad, behalve talrjjke weekbladen en meer dan
25 periodieke geschrifton breidt ook in Silezië
de Poolsche pers zich uit, ja hebben zelfs
Berljjn, Westfalen en Rjjnland enkele Poolsche
couranten.
De Duitschers in t oosten der monarchie
zijn met bekommering vervuld en «ragen
Regeeringslyilp tegen dien wassenden vloed.
De zoogenaamde Alt-Deutsche Verband, die zich
speciaal voor het doel heeft gevormd om alle
Duitsche krachten in binnen- en buitenland te
vereenigen, heelt op een vergadering van ver
leden Zondag een reeks resoluties aangenomen,
wanrin maatregelen worden gevraagd om d
suprematie aan de Polen te ontnemen, altjjd
langs vreedzameu weg; o. a. door indeeling
der Poolsche reernten in regimenten in het
Westen door beperking en geleidelyke op
heffing der immigratie van Poolsche arbeiders
door kolonisatie van uitsluitend Duitsche boe
ren in de Poolsche provinciën, enz.
Bjj dezen slaat van zaken is het niet te
verwonderen, dat de regeering den pelgrims
tocht naar Varzin liever niet zag. Aan regee-
ringsambtenaren was zelfs verboden hem mede
te maken Volgens een telegrafische inede-
deeling uit Varzin heeft Bismark echter in
zjjn speech zorg gedragen, dat hjj de agitatie
niet vermeerderde. Het resumé luidt aldus
De vorst dankte in een aanspraak voor de
komst der bezoekers uit Posen hy zag in
dat bezoek de erkenning van zjjn medearbeid
aan deu tegen woord igen toestand van Duitsch-
land. Elzas-Lotharingen, zeide kjj, is de be
schutting van Zuid-Duitschland, en Posen die
van de oosteljjke grenzen.
«Bismark herinnorde verder aan de vijand
schap van Polen tegenover Duitschland in bet.
tydperk 1831 1848. Die «jjandschap ging uit
van den Poolschen adel en de geestelijkheid.
Toch was, naar zjjn inzien, een vreedzame
samenleving tusschen Duitschers en Polen
mogeljjk. Dit was reeds het geval in Silezië,
maar daar ontbreekt dan ook de Poolsche adel,
dia niet gesteund behoort te worden.
«Van de Polen kunnen de Duitschers intos-
schen leeren hoe zjj vereenigd moeten bljjven,
En bet is te hopen dat ook zjj, zoodra bet
nationaal aanzien op het spel staat, zullen
toonen tot de geheele natie en niet tot deze
of gene party te behooren. In do verwach
ting, dat ook de «rouwen voor deze zaak
zonden zijn te winnen, bracht de vorst een
«Hoch* nit op de Duitsche vrouwen vaD
Posen.
Gelyk we reeds zeideneen volgende week
gaat een West-Duitsche deputatie naar Varzin.
Het lag voor de hand, ook hierbjj te denken
aan een protest tegen de Pruisische regeering.
Maar op eene vergadering der aanvoerders van
den tocht werd betoogd, dat dit niet het ge
val is. De reis naar Varzin
ten doel, Bismark een bewjjs vjtti
vereering wegens zjjn groote verattmRigii^ij»
opzichte van het vaderland. Al
woord ige politiek van den dag betrèT^ <nKfet
worden vermeden
Ziehier wat een der leiders dienaangaande
nog sprak
Wjj willen aan vorst Bismarck zeggen, dat
hy een man naar ons hart is, en in onze pro
vincie een werkeljjke nationale politiek heeft
gevolgd. Dat onder de heeren menigeen met
andere bedoelingen naar Varzin gaat, wil ik
niet berispen; doch met mijne huldiging wil
ik uitdrukking geven aan de gedachte, dat er
veel thans anders zou zijn, wanneer vorst Bis
marck nog aan het roer wis.
A
Er werd ten slotte bepaald, dat dames, die
aan den huidigingstocht zullen deelnemen,
hare opwachting by vorstin Bismarck zouden
maken en haar bouqnetten of andere bloem-
geschenken aanbieden.
Wat overigens de hooding ran Bismarck in
de laatste dagen betreft, kan men niet anders
zeggen, dan dat hy der regeering elke onaange
naamheid heeft bespaard, ja, haar zelfs ver
dedigd heeft, beter noglaten verdedigen, waar
dat te pas kwam. Zelfs de speech van den
keizer in Koningsbergen werd door deHamb.
Nachrichten* zeer verschoonend behandeld. In
aansluiting aan zekere zinanêe uit die rede
heette het voorts: Besteden wjj onze krachten
eenparig aan de taak die het tegenwoordige
ons oplegt, door in den stryd voor godsdienst,
rede en orde vereenigd op te treden tegen de
partyen der omverwerping Het beroep
van den Keizer, hem te steunen in dezen stryd
zal eeu geestdriftig onthaal, bereidvaardige
hulp vinden m het geheele land.*.
De avondbladen bevatten een telegram nit
Seoul van 17 dezer betreffende een ■grooten
veldslag bjj Ping Yang op Zaterdag. De Chi-
neezen werden geheel verslagen van de 20,000
Chineezen werden 16,000 gedood en gewond
of gevangen genomen. Prins Yang werd na
een aanval aan twee zjjden genomen. Vaa de
Japanners werden 30 gedood, 270 gewond.
De tweede editie van de «Times* bevat een
telegram uit Yokohama van 17 dezer meldende
dat volgens een telegram van den generaal in
het Japansche hoofdkwartier de Japanners bjj
Ping Yang eeu overwinning hebben behaald.
Bijzonderheden zjjn echter hier niet ontvangen.
Verschillend denkt men in Europa zoowel
als in het verre Oqsten over de vermoedelijke
gevolgen van den oorlog tusschen China en
Japan. Is het een plantseljjke stryd Zullen
Japanners en Chineezen elkaar op Korea uit»
putten? En, gestel dat de Chineezen verliezen
en de Japansche vloot aan de regeering te
Peking een ultimatum komt stellen, zullen dan
de mogendheden bemiddelend tusschenbeiden
komen? Of is de stryd slechta een voorspel
van een oorlog tusschen de Europeesche mo
gendheden, waarby Engeland en Rusland voor-
aangaan De Cbineesche Zee en Korea zouden
een prachtig oefeningsterrein leveren voor de
na werkelooze monitors en Kruppkanonaen.
Moet niet in elk geval ten minste een diplo
matieke stryd tusschen Engeland en Roeland
worden uitgevochten
Eeu te Tokio verschynend blad, de «Nióhi
Nichi Shimbn,* vertrouwt te veel op de vrede
lievendheid van den czaar, dan dat het den
Russen iets anders dan vredelievende bedoe
lingen wil toeschrijven.
De laatst ontvangen «Japan Gazette* echter
acht het niet onwearscbynljjk, dat Rusland
slechts toeziet om den bait te grjjpeu als de
beide vechtenden hnnne krachten hebben uit
geput, en gelooft dat de oorlog zeer ernstige
gevolgen kan hebben voor de geheele wereld,
Groot-Britanniö in het bijzonder.
De Russische invloed, gesteund door de
agonten van Ameriknansche diplomaten, zen
delingen en militaire avonturiers*, schrjjft de
«Hong Kong Telegraph,* «is krachtiger dan
ooitJapansche en Cbineesche oproermakers
bobben een schoone kans. Meer dan eens
heeft Korea toezegging van hulp tegen China
ootvaugen, niet alleen van Japan, maar ook
van Rusland en de V. S. Rusland is het ge
vaarlijke element in deze crisis.*
Natuurlijk zal Gr.-Britannië nooit dulden,
dat Rusland of Japan eenig deel van Korea
bljjvend bezet. Engeland stond bjj het verdrag
van 1887 Port Hamilton aan Korea allééu af
op door China gegeven belofte, dat geen haven
door een buitenlandsche mogendheid zou bezet
worden.
Is China niet krachtig genoeg om te zor
gen dat die bepaling gehandhaafd wordt, dan
zal Gr.-Britannië, zyns ondanks gedwongen
worden de zaak voor zjjn Oosterschen handels
vriend op te nemen.
De Hong Kong Telegraphis overtuigd,
dat lord Ilosebery niet zal aarzelen Rusland
of Japan te dwingen zich te houden aan dit
verdrag en tevens de taak der bescherming in
Korea te aanvaarden.
«Zeer waarschjjnljjk*, schrijft het blad, «zal
eene oplossing alleen ^krden verkregen door
Britsche bajonetten enMJritsch bloed.*
IFOIilTrS.
GEDEPONEERD.
Een bruinkleurig hondje met zwart masker,
voorzien van een halsband met plaatje waarop
gegraveerd «Snaps.*
Terug te bekomen tegen betaling der voe
dingskosten aan het bnrean van politie.
Burgerlijke Stand.
GEBOREN15 Sept. Petros, ouders P.
van der Pol eu A. C. Daalmans. 16. Wil
lem, ouders W. Boon en M. Lourier. Hen
drik, ouders A. Nienwenhuisen en A. van der
Maas.
OVERLEDEN: 17 Sept. K. Jonker, 62j.
Zevenhuizen
GEBORENJannigje Aartje, ouders W.
▼an Vliet en J Ooms.
GEHUWDP. Crone en J. van den Hamer.
