V';u;#1 iï?
Nederlandsche Gnslaaf Adolf-Vereeniging.
Directe Spoorwegverbinding met GOUDA.
Wlntererdlenst 1804/95.
Aangevangen 1 October. TUd van Greenwich.
u&.»iM8o» «ïf
Bnitenlandsch Overzicht.
Posterijen en Telegraphic.
KENNISGEVING
Naar bet schoot heeft de politie éen «poqr
tm de deden der beide inbraken in het Flo
rapark te Haarlem gevonden. Althans heden
middag bevonden zich een inspecteur met agen
ten aan het station om een drietal personen
die gesignaleerd waren, te arresteeren.
Zjj waren echter in den aangeduiden trein
niet aanwezig. De nasporingen werden on
verwijld voortgezet. *(B. D.)«
De Nederlandsche pers scbgnt voor het
meerendeel nog te aarzelen, om reeds naar
meeuing te zeggen over het gebeurde op Lom
bok. Nu. voor een definitief oordeel is dan
ook de tijd nog niet gekomeu, maar de feiten
die de jongste mail bier bekend deed worden,
hebben toch zulk een schok aan de publieke
opinie gegeven, dat een terugslag daarop io
de pers niet kan, en wel niet zal uitblijven
ook.
Opheldering van heel veel duisters en on
verklaarbaars in de houdiug van de leiders
der expeditie, is een dringende eisch, die niet
achtergehouden mag worden.
Hoe de Indiecbe pers daarin voorging bleek
gisteren reeds.
Van de Vaderlandscbe bladen laten zich
thans alleen nog maar de antirev. Boodschap
pers, «Het (Amsterdamsche) Dagblad,* en de
sMiddelb. Crt.s booren
De «Boodsch.,* herinnerend aan de blijken
van heldenmoed zoowel door officieren als
manschappen aan den dag gelegd, laat daarop
volgen
In zooverre is, ondanks de vreeaeljjke ne
derlaag onzer troepen, dè eer onzer wapenen
gehandhaafd. Konden wjj dit ook maar zeg
gen van het beleid der legeraanvoerders, van
den bevelhebber Vetter en sjjn staf! HeUas
bjj het lezen van al de bijzonderheden, die
de Indische bladen in menigte geven, rjjat
talkans de vraag: hoe is *t mogeljjk, dat Vet
ter en zjjn staf zich zoo om den tuin lieten
leiden door de Baliëri, door drzelede lieden
die in 1846 en 1849 zoo telkens de bljjken
gaven van huu onbetrouwbaarheid. Ëen Ba-
lisch bendehoofd, die den scbjjn aannam een
warm vriend der onzen te zjjn, wist den be
velhebber, wien de eer onzer wapenen en het
leven oozer soldaten waren toevertrouwd, ge
heel te verschalken. Naar het oordeel van
sehier alle Indische bladen is die houding vol
komen onbegrjjpeljjk.
Niemand dan de staf was op Lombok de
dupe van het verraad der Baliërs, schrjjft een
Indisch blad. En inderdaad onze manschap
pen vermoedden dat er iets broedde: alleen
de staf sloot oogen en ooren, zjj wilde niets
zien. De expeditie moest nu eenmaal goed
gaan; en troowelooze Baliërs41 ie waren er
immers niet.
Bedroevend om niet te spreken van er-
gerljjk is het in de bladen te lezen hoe
Vetter en zijn staf toonde niet berekend te
zjjn voor de zoo gewichte taak.
Tot deze krasse uitspraakacht de Bood-
sohap* zich gerechtigd op grond van de rae-
dedeelingen in de Indische bladen.
Zoo de gepubliceerde feiten juist bljjken, acht
de Red. het onmiddellyk ontslag van den
generaal geraden, wjjl het leger immers al
blijk gaf, geen vertrouwen meer ia hem te
stellen.
sHet Ameterdsmsche Dagblad «schrjjft o. a.
Jongstleden Zondag is de mairaangekomen
met bladen etn particuliere berichten, waarvan
het uitvoerig relaas Nederland opnieuw heeft
vervuld met spjjt over het smadelijk échec,
met diepe droefheid over het vreeseljjk lot
onzer officieren en soldaten, die nutteloos en
roemloos hun leven moesten laten, maar bo
venal met innige verontwaardiging over de
hypnotiaohe zorgeloosheid, die, naar pers en
particulieren als om strjjd beweren, heeft voor
gezeten bjj hen, aan wie al deze kostbare le
vens en de belaugen van het vaderland waren
toevertrouwd, ja wat het ergste is op
dit oogenblik nog zjin toevertrouwd 1
Want nog altjjd berust de leiding der
expeditie bjj generaal Vetter, wiens voorbeel-
delooze zorgeloosheid door bjjna heel de In
dische pers als de oorzaak van de ramp wordt
aangewezen, en in wien volgens de» Javabodes
dientengevolge bet leger io zóó hooge mate
bet vertronwen beeft verloren, dat hg in het
bi vac door zjjn eigen soldaten wordt nage
jouwd en door een xjjner officieren openlyk
aansprakeljjk wordt gesteld voos de verloren
menschen levens. p j
Morgen komt de Tweede Ksmer'weer bjjeen
in openbare zitting.
Zon de toestand nu eindelük erg genoeg
zjjn, om haar te bewegen de regeeriug ter ver
antwoording te roepen ovefr betgeen tegen hare
dienaren wordt iogebracht en/om de natie de
zekerheid te verschaffen, day alt nans in de toe
komst de zorg voor hare soldaten en hare
belangen zal zjjn opgedragen aan de meest be
trouwbare leiders
Eu de Middelbursche
Zooveel is in elk geval zeker, dat hetgeen
te Lombok is gebeurd, in de laatste dagen van
Augustas eene donkere bladzjjde vormt in de
geschiedenis van ons militiar beleid in Indië
en dat er onvergeefljjke fouten zjjn begaan die
een streng onderzoek vereischen,
Dit zeggen de verslagen, door de jongste
mail ons gebracht, maar al te dnideljjk.
Hoevelen zijn van die fouten het slachoffer
geworden
Hon dood eischt streng recht over hen die
daaraan schold hebben.
Zoodra dus revanche is genomen voor de
neerlaag die wjj leden, grootendeels door eigen
schulp dient er gerechtigheid te geschieden
en zonder onderscheid des persoons, of daarbjj
de nagedachtenis van overledenen of de repu
tatie van levenden betrokken is, streng gehan
deld, zoo bljjken mocht, dat er schuldigen
zjjn die het drama op Lombok hadden kannen
voorkomen.
Onv prestige heeft een gevoeligen knak ge
kregen. En wezenljjk in Indië, waar zooveel
ter wille van het prestige rap («ersonen wordt
opgeofferd, hebben wij op d^t punt niet veel
meer te verliezen,
Onze invloed gaat op die wijze meer en
meer verloren. Hg is nu slechts te behouden
door bloed, ellende en vreeseljjk leed.
En zeer beslist concludeert de sMiddelb.
Crt., dat dit alles had kunnen voorkomen
zjju wanneer men slechts, zooals het in een
vjjandoljjk land past, meer Op zjjn qui-vive
ware geweest.*
Wat in Rusland somtjjds wordt van het
geld, dat besterad is tot beetrjjding der cholera,
is een week of wat gelrden gebleken, toen de
vice-gouvemeur van Petrikan naar de districts
hoofdstad Beudziu reisde om zich te overtuigen
van de maatregelen welke genomen waren tot
bestrgding der cholera, voor welk doel het
districtshoofd aanzienlijke sommen gelds toege
zonden waren. Tot zjjn verbazing bemerkte
de vice-gouverneur, dat geen enkele maatregel
genomen was. De barak ke.i, die gebouwd
moesten zjjn, bestonden slechts op het papier.
De vice-gonverneor\sprak hierover den districts
geneesheer aan, makr deze verklaarde alleen
te willen antwoorden io tegenwoordigheid van
het districts-hoofd. Beide heeren brachten
dezen dus een bezoek en de uau bracht een
rapport uit.
Toen hjj daarmede gereed was, nam de ge
neesheer het woord. Dtze verklaarde, dat het
districtshoofd zich de gelden voor de barakken
had toegeëigend en dat geen enkele maatregel
genomen was, welke de hooge overhsid bevo
len had. Alleen het districtshoofd zeide hjj
droeg de schnld van de groote uitbreiding der
ziekte in het district. Als, overeenkomstig
het bevel der overheid, strenge afzouderiuga-
maatregelen genomen waren, had de epidemie
nooit zolk een grooten omvang kunnen aan
nemen. Men kon dat echter niet doen, omdat
volgens de bewering van het districtshoofd
geen geld voorhanden was.
Het districtshoofd bracht tegen deze aan-
tjjdingen niets in. De ontrouwe ambtenaar is
ontslagen en «an den arts werd opgedragen
zelfstandig de noodige gezondheidsmaatregelen
te nemen, waartoe hem gelden toegezonden
znllen worden.
Uit den raad te Zaanslag (Zeeland)
Een adres van J. P. van de Veke om als
gemeente-barbier te worden aaogesteld op een
jaarwedde van f 10 werd voor kennisgeving
aangenomen.
Dit eigenaardige verzoek was gegrond op
de overweging, dat de adressant meermalen
arme menschen schee ren moet zonder betaald
te worden dat, als in de barak een besmet-
teljjke zieke ligt, hij misschien dezen voor
rekening van de geireente zal moeten scheeren;
dat bjj dit wel doen wil als hjj daarvoor een
vaste aanstelling geniet. Daarom vroeg hjj
den raad om te worden aangesteld als ge
meente-barbier op een jaarljjksch tractement
van tien galden of anders bjj door den raad
in overleg met hem te regelen abonnement.
Verder alles op zjjn plaats gelaten en ieder
in zjjn kwaliteit gesteld, heette het io het
adres, hoopt hjj op een goedgunstige beschik
king eo wilde dan1 tevens de vergunning ver-
krjjgen aan zjjo dear een bordje te mogen
plaatsen met het opschrift: «Gemeente-barbier.*
Ten slotte beval de man zich verder in zjjne
kwaliteit van schoen- en gareelmaker en bar
bier in de gunst en recomnrand- tie van den
raad aan.
Bjj de behandeling van dit adres stelde een
der leden nog voor het te stellen in handen
van burg. eu weth. tot onderzoek; dan konden
zg «de baarden tellen.*
Te Berljjn hebben eenige vervolgingen plaats
gehad wegens overtreding van de wet op de
voedingsmiddelen. Merkwaardig is, dat een
aantal hande'aars in poeder-chocolade, die de
chocolade voor een derde met aardappelmeel
hadden vermengd, werden vrjjgesproken. Zjj
voerden aan, dat het publiek poeder-chocolade
voor zulk een lagen prjjs wil koopen, dat bet
onmogeljjk is ze oQvervalscbt voor bet geld
te geven. Het openbaar ministerie meende,
dat de winkeliers dan het publiek behoorden
in te lichten, dat de chocolade vervalscht was,
zooals ook, naar de voorschriften der wet, met
water aangelengd bier te koop wordt aange
boden met de mededeeling »met water ver-
mengd*. Maar het scbepengerecht sprak de
aangeklaagden vrjj. Waarschjjnljjk zal het
openbaar ministerie wel in hooger beroep komen.
Van welwillende zijden werd ons het vol
gende toegezonden, betreffende de uitvoering
pder zangnummers enz. bjj gelegenheid der
Openbare aamenkomst der Nederlaudscbe
Gffhtaaf-Adoifvereeniging gebonden Dinsdag 9
October 1894, des avonds ten 7 ore in de St.
Jantjprk te Gouda.
Dinsdagavond had* de aangekoudigde samen
komst plaats van bovengenoemde vereeniging,
welke 'geopend wefil door Ds. L. ten Bosch
al* Voorzitter der Afdeeling Gonda en waar
als sprekers optraden Dir. C. H. van Rhjjn
(Hoogjeeraar te Groningen) en Ds. P. M. Keiler
van Hoorn (Predikant te Dordrecht). Alle drie
sprekers trachtten ^\et doel en 't ontstaan van
date vereeniging uiteen te zetten en daardoor
een poaiugTin 't werk te stellen, het ledental
uit te prelden. Wjj hopen, dat hunne schoone
bewoordingen een 'goeden indruk gemaakt heb
ben op' de toehoorders eu daardoor verscheidene
tot de vereeniging toetraden.
Zoo ooit Gonda** inwoners hebben kunnen
profiteereu van. eene uitvoering waar volop
kunstgenot gesmaakt werd, is het voorzeker
den avond van Dinsdag geweest. De toeloop
was kolossaal, reeds te half zeven was bjjna
alles bezet en moesten er legio stoelen bijge
bracht worden om aan vele laatkomende (ten
minste voor roo'n avond) een zitplaats te
bieden.
Immers het was reeds eenigen tjjd bekend
dat een zangkoor bestaande uit 130 dames en
heeren met, begeieiding van een fanfarecorps
uit Utrecht ouder leiding van den zeer be*
kwamen Direkteur den beer J. H. B. Spaan
derman, (Leeraar der Stedelijke Muziekschool
en Organist der Groote Kerk) alhier eene uit
voering zou geven van eenige gedeelten van
koorwerken van den lsten rang. Ik zal mjj
niet alleen inlaten wat de uitvoeriog der wer
ken betreft, doch wil de werken, welke ten
gehoore gebracht werden eenigszins nader be*
schouwen.
Het muzikale gedeelte van 't programma
werd geopend met de Kerkeljjke Feest-Ouver-
tore* over het Koraal >Een vaste Burg is
onze God* \an Otto Nicolaigearrangeerd voor
Orgel door Franz Liszt. Een werk, dat onder
de zwaarste virtuosen-werken van den laatsten
tjjd behoort gerangschikt te worden. Niet
alleen de kolossale doorwerking van het geheel,
doch de behandeling van het pedaal, de volle
akkoorden en de registreering vereischen een
veel meer dan alledaagsche geoefendheid op
het orgel. Eerst verneemt men het eenvoudige
doch zeer verheven eu plfchtig koraal daarna
volgt een tweede thema hetwelk langzaam
doorgewerkt wordt en zoodoende door het
schoone koraal heengevlochten wordt. Telkens
wordt het fugatisch bewerkte gedeelte weder
afgebroken door het koraal-thema dat dan
weer eens in pedaal en dan weer op manuaal
en ook op 't bovenklavier gespeeld wer<j.
Loopt deze dooreen wev ing van de twee thema'e
ten einde, treedt nog eens het koraal Maestoso
te voorschjjn in volle accoorden. Overweldigend
was den indruk die het machtig orgelstuk op
den toehoorder naliet. Zoo'n krachtige bewer
king is slechts gegeven aan Franz Liszt.
Wat na te zeggen van de uitvoering van
dit werk. De heer Spaanderman heeft voor
eerst een zeer goede keos gedaan dit tot
openingstuk te gebruiken. Zijn spel was deze
keer weer volmaakt. Hjj beeft weer getoond
hoe of hg zjjn instrument machtig is, alle
technische moeieljjkheden werden glansrjjk
overwonnen en werden nitertst nauwkeurig en
vooral duideljjk gespeeld, een eigenschap die
elders ook niet aan al zjjne collega's van
naam gegeven is Rjjk aan afwisseling van
registreering was de vertolking en heeft daar
door zeker veel bjjgedragen tot het dnideljjk
verstaanbaar msken van «dit beerljjk verheven
werk.
No. 2. van 't Programma bevatte een koor
Dochter Sions* uit bet Oratorium «Josua*
van G. F. Hfindel.
Allen znllen zpker ook de eigenaardige en
onverklaarbare gewaarwording waargenomen
hebben toen de eerste klanken van het koor
door bet bedehuis ruischteu bjj den ie régel
Dochter Sion's weer verheugd enz.
Jammer was het er iets te hoog ingezet
werd en nam ik ook een geringe onrustig
heid waar welke spoedig verdwenen was. Aan
vankelijk beginnende met 3e stemming vrouwen
koor booren wjj het zeer bekende doch toch
zeer «choope tbema met koperbegeleiding.
Het 2e koor is echter 2 stemmig doch met
voller en nitgewerkter instrumentatie, zoodat
wjj langzamerhand in het werk een climase
gewaar worden, die zjjn hoogte bereikt in het
3e koor waar het 4stemmig koor met vol
orchest het thema herhaalt in 't breede. Aan
grijpend was den indruk van dit werk en
gevoelen we dat hier de ware maestro aan het
woord is. Handel welke ernstige muziekmin
naar keut zjjn naam niet of geheele oratoriums
of'gedeelten daarvan? Mocht er wel eons wat
in zjjae werken zjjn dat verouderd is vau vorm,
daarentegen zjjn zjjne koren eenig en de ver-
hevenste in hnn soort. De uitspraak eu de
phr&8eeriog heeft hïsr natuurljjk veel bjjgedra
gen tot het doen gelukken van dit^vcerk.
No. 3 was 't Hervormingsliod van Joh.
Schravosaude uit Rotterdam, dit werk maakt
op mg een zeer goeden indruk en maakte zich
bijzonder mooi met koperbegeleiding. Na een
korte inleiding van 8 maten (waarbjj de h. h.
van het' fanfare korps wel een weinig te ge
jaagd waren) begint het koor: Wjj*roemen
Vader in den zegen* enz. en zoo tot en met
het 2e conplet. Al dadelgk gaf het gehoorde
mj; den indruk met een zeer muzikaal man te
e«d.«.so
tlMtdreoht.
Himmrkark
Op.ll.i
Rott.rd.tn 7.—
W
Vimmrkark
MaordtmM.
7.86
8.40
9.06
9.40
10.46
7.58
8.47
t
V
9
7.89
8.84
9
9
7.48
9.01
9
9
7.55
9.10
9.83
10.—
11.06
6.08
f.85
>.«7
3.10
6.18
9
9
3.19
6.81
9
9
3.16
6.89
9
9
6.8»
6.85
7.45
8.07
8.11
-ROTTERDAM.
GOUDA DEN HA AO
HM»
11.01
11.09
11.16
ll.SK
8.36
18.05
18.15 11.5*
1.94
5.59
9
A*f8
9
9
9
0 1.05
9
9
9
1.19
9
U
18.81
18.81 1.91
1.44
4.10
KOTTIRDAM-
GOUD A.
9.45
9.51 10.17
11.50
19.90
4.50
6.94
5.66
7.10
8.39
8.43
9.40
HM
11.10
4.67
9
6.03
9
9
9.47
9
9
6.04
9
6.10
9
9
9
9.54
9
9
5.111
iA
6.17
9
9
9
10.01
9
9
3.90
6.4V
6.86
7.30
8.59
9.03
10.10
11.90
11.80
10.03 10.11
10.87
10.34
10.41
10.47
18.08 18.40
1.46
1.66
8.08
8.06
8.16
8.60 8.48 4.80
8.48
4.08 i
r DEN H A A 6 GOU DA.
4.46
4.66
6.08
6.09
6.16
fc.8l
7.07
8.10
9.41
9
7.17
9
9.80
9
7.84
9
9.88
9
7.81
9
6.51
7.87
8.80
10.08
Goud. 7.80 8.8» 0.87 10.48 18.11 18.81 18.54 1.87 8.58 UIi 6.17 61» 7.1* 6.80 0.87 11.06 11.18
N.d-L.d.8.08 10'10
Yoorb. 8.07 0.08 11.»* 188 8.80 «.86
iK Ui UI 6 8.10.07 11.87 lMni..lB U» UT
0.81
(.80 «.80
1.85 5.(8 «.*1 7.48
10.10
10.1611.8111.48
Goad, 5.86 «.40 7.51 8.08 5.81 10.06 lUf" fO.SÏ 'lüY 8.* 8.81 5.10 4.47 6.88 5.57 7.48 8.88 10.14
lit Ml 111 10 80 1117 I 8*46 8.07 1.04 6.46 8.17 8.07 8.51 10.8»
UI 7 88 8 88 1.1 10.51 11.45 1.80 8.08 8.88 8.60 6.88 0.81 6.86 8.88 8.11 10.68
IK GOU DA-A M8T8IDA
QauJP 0.40 8.81 10.06 10.15 18.11 8.(1 4.47 6.18 7.41
AaAwdw Wp. fïif 1.10 10.11 18.1» 1.— »-40 8.11 0.48
Voorb. 6.64
N.d-L.d5.59
Z.-Zegw6.08 0 g
^Bl.-Kr. 6.14
Zev.-M.fi.19
Gouds «.80 7.60 8.13
-8.06 9.80
9
9
9
9
4.48
7.06
9
9
9
9
V
9
9
7.11
9
9
9
9
9
6.—
9
7.10
9
9.61
9
9
9
9
9
9
7.86
9
9
9
W
9
9
5.09
9
7 31
9
10.—
10.14
ll.lt
10.18 1.44
«r I 1-49
0 0 10.30 0 1.68
0 0 10.36 0 0 8.04
10.41 I.Ó0
8.68 10.1010.88 18.0818.46 8.80 8.46 8.16 4.18 4.48 6.80 6.47 7.48 8.11 10.10
UTRECHT—GOUD 4.
1 Utrecht 6.83 7.60 0.- 8.68 11.84 18.08' 18.60 8.10 8.80 8.684.48 6.806.80 8.00 6.608.60 10.84
Woerden «.68 8.11 10.10 11.60 11.18 3.48 4.18 6.47 0.11 0.8410.11
Oudeaater 7.07 8.10 10.84 v 4.84 8.19
Goud. 7.80 8.88 0.84 10.87 18.08 1.98 8.60 4.87 6.80 7.08 1.41 0.89 11.07
AHSTIlDi M—O ODD..
AataUrdua Wp 6.60 8.18 0.56 11.86 11.80 8.6» 4.86» 4.16 7.10 1040
- 7.10 0.04 10.44 II.ie 18.48 MO 8.80 Ml Ml llo-
ly
doen te hebben, welke weet wat barmoniMering
modulatie ia eo rooral oen .looiende «temmen-
aang aangebracht heeft.
3oe achoon klonk .order het Vrouwenkoor
bij 'hot 3e couplot bij do woorden »Zoo wordt
n God, op uw bevelenena. waarin bet Hoor
plotseling uit Cjroot Bos in Groot Ges to roor-
schijn treedt eu verspreidt daardoor ala 't ware
een helder licht o.er don erustigon toehoorder.
Schoon was ook do afwiaaeliog die S. aanneemt
in het 4e conplet bij de woorden »Zoo hoopt
de menschbeid in haar ljdon. .oor mannen
koor hetwelk gnnjch cni.er en onberispelijk
werd voorgedragen. Daarna eeuige accoorden
door het koper en sluiten we kierbjj weder in
Bos. Het gedeelte wat an .olgt is wol hot
interrenantste .an alles en wel bp, «Och dat
wij voor de waarheid leren,ons. .oor ge
mengd koor.
Daarna .olgt het laatstn oonplet waarin de
componist een fuga formeert Cantus firmus
slaat io Bas en begint bp de woorden«Tot
dat wp baar in 1 eind aien blinken,, (zeer
frisch ingezet) en zoo vervolgens overgenomen
door do overige stemmen om eindelijk met
een trngcadenz uit Bes plotseling bjj de woor
den: Licht, vrede, vreugd, het nccoord vsn
groot Ges te lsten intreden, wat bpzonder
zniver gezongen werd en een aangename ge
waarwording teweeg bracht Verder volgt er
een waardig en zeer breed slot, bjj do woor
den: s Licht, vrede, vreugd on zaligheid,.
Vooral om de harmonieën,modulaties en de vloei
ende stemmengang vind ik dat dit werk nog
te weinig bekend is om zijn degelijken inbond.
No. 4 van 't programma was: Eeuwig is
God» van wplen onzen componist Joh. Ver-
holst. Waar zjjn naam op programma's ge
vonden wordt, verwachten we iets schoons en
werden daarin niet bedrogen. Dit werk spande
de kroon van de geheele uitvoering zoowel de
schoonheid van het werk als wel de uiterst
nauwkeurige uitvoering was oorzaak waarom
het bepaald ieder frappeerde. Schitterend was
het le gedeelte door zpn frischheid en vuur
bp de woorden .Eeuwig is God. doch de hoofd
eigenschap der vertolking was hier de ph ra
seering en de nnanceeriag tot in de kleinste
dnisaes. De oorbnlt bjj het woord «kracht,
werd de juiste tooukleur gegeven, evenals het
woord «wonderbaar, werd onvergelpkeljjk
gehoon gezongen. Verder zjjn de woorden
»Des Heeren staf steunt wonderbaar, Zjjn
holpe reikt tot over 'tgraf* enz. zoo aangrij
pend schoon gepenseeld, dat wjj ook hier bjj
atil moeten bljjven staan en bekennen dat hier
de componist den juisten toon gevat heeft;
duidelijker en glooiender kan dit niet getoonzet
worden.
Nn neemt het werk eene andere wending.
De bassen zetten krachtig in bg de woorden:
»Wij Treezen niet* enz. en verder wordt deze
regel als fnga behandeld. Doch het aller
schoonst ran het geheele werk was het over-
schoone en niet genoeg genietbare Adagio bg
de woorden: »De Dag zal komen, waarop*
enz. waarna' het klein koor zoo schoon het
»Maar wie de Heer heeft liefgehad* vertolkte.
Hierin ligt een zoo diepen zin, dat we getroffen
worden door de zeggingskracht, die hier'wjjlen
onzen componist aan den dag legt.
De volgende regel wordt ook nn weer fa-
gatisch en meesterlgk behandeld en het eigen
aardig en juist opgevatte »wat« zoudt gjj
Treezen miste ook hier zjjn uitwerking
niet. Op deze vraag wordt door vol koor ge
antwoord Wjj vreezen niet als ons zjjn arm
wmvat.
Dit gedeelte werd ook met vuur gezongen
en waarop het Halleluja*! volgde, hetwelk
*ls 't ware aan deze gemoedsstemming een
einde maakt eu als een lof en jubelzang zich
Terhief nit lof en dankbaarheid aan het Opper
wezen. Vol toewjjding werd dit gedeelte ge
zongen.
Van alles beviel mjj dit werk 't meest en
de uitvoering was de grens van volmaaktheid
zeer nabjj. Het bleek dus dat de heer Spaan
derman door zjjn bezielende leiding en onver
moeide activiteit het zoo gebracht heeft op
dit standpunt. Alles viel hier in te roemen,
zoowel klankgehalte als nuanceering en in 'l
bjjzonder de volmaakte en zuivere «uitspraak
van alle werken valt bjjzonder te prjjzen.
De nitspraak vooral ip een hoofdvereischte.
Allee klonk bjj dat overschoone werk uiterst
beschaafd, mild en ernstig voorbereid.
No. 5. Het laatste koornnmmer was »het
Halleluja* van Handel hetgeen met een gloed en
frischheid gezongen zooals ik zelden elders heb
bjjgewoond, ook de doorwerking van de fuga
beginnende bij de woorden: »den Gott der
Herr* enz. werd frisch en vifst ingezet, door
de bassendaarna telkens dit fogathema weer
afwisselen met Hallelqja *n zoo het geheele
werk doorvlochten; totdat telkens de sopranen
de toonaard aangeven en zoodoende talrjjke
modulaties vormen en dientengevolge het
werk van monotoon zjjn, benijden/
Eindelgk volgt weer het Halleluja krachtig
en orerweldigend met volle koperbegeleiding
en formeert al zoo een machtig slot aan dit
Terheren werk.
De geheele uitv€3ving kenmerkte zich door
een bljjkbare zeer ernstige voorbereiding. De
leiding waa in slle deelen aan den pakkeren
directeur toevertrouwt. De talentvolle direc
teur kuqnen wjj van harte gelukwenscheu met
deze welgeslaagde uitvoering.
Wjj hopeu dat hg nog jaren voor »de
Goudache muziekwereld* gespaard moge bljj
ven. Trotsch mag Gouda er op zjjn zoo'n
jjverigen en uiterst bekwamen directeur te be
zitten. Dankbaar znllen wjj hem bljjven voor
het gesmaakt kunstgenot zoowel als orgelvir
tuoos als wel door zjjn artistieke leiding en
hopen hjj door meer dergeljjke schoone uit
voeringen ons in de gelegenheid zal stellen
te genieten van dergeljjke avonden. Zeer ze
ker zal hjj daarmede het kunstminnend pa-
bliek innemen.
Aan hem das de eer, voor 't welslagen der
uitvoering doch er moet niet vergetèn worden,
dat het koor met eene ambitie en opvatting,
onder leiding van de hnn inspireereode direc
teur zich loffelijk van dien taak gekweten
heeft. Het koor heeft getoond de bedoeling
van componist en directeur begrepen eu gevoeld
te hebbeu. Zelden kan Gouda's muziekge
schiedenis een dergelijke degeljjke uitvoering
aanwjjzen. De koperbegeleiding was ook aan
goede banden toevertrouwd. Zeer bescheiden
werd er geaccompagneerd en trad het koper
niet op den voorgrond ook het klankgehalte
was dezen avond bjjzonder schoon, ook de
stemming was onberispeljjk, voorwaar een
uitzondering bg meer dergeljjke uitvoeringen,
(alleen de tuba vergistte zich eveu in het
Halleluja van Handel.)
Zoo kan Gouda met dankbaarheid terug
zien op deze zoo schoone uitvoering, die
ongetwijfeld nog lang in aangename herinne
ring zal bljjven, zoowel bjj de toehoorders als
wel bg de uitvoerders.
De Hongaar8che Magnatentafel besloot met
102 tegen 96 stemmeo, over te gaan tot de
artikelsgewjjze behandeling van het wetsontwerp
tot invoering van registers van den burgeljjken
stand.
Daarna werd het ontwerp definitief aange
nomen.
In Duitccbland is men opnieuw druk ra de
weer over de quG»stie of de regeering werkeljjk
voornemens is leen wetsontwerp tegen de re-
volntionnairen in 't leven te roepen. Het
Berl. Tgbl.c waarschuwt ernstig daartegen,
het herinnert aan de voormalige socialistenwet
en aan het volkomen »6asco,< dat daarmede
geleden is h. i. tot hetzelfde godoemd. Het
blad gelooft bovendien dat de voorstanders
eener zoodanige wet vóór alles een intrige op
het oog hebben. De rijkskanselier Caprivi is
tegen een dergeljjke wet en dus verwacht men
door de indiening er van te drjjven, Caprivi
ten val te brengen. Of wel, indien hg zich
laat bewegen in de aanbieding van het ont
werp toe te steramen, dan nog hoopt men zgn
positie te verzwakken, door hem als besluiteloos
en beginselloos voor te stellen.
Intnsschen moet men afwachten wat hjj te
Humbertusstock, waarheen hij gegaan is, met
den keizer besproken heeft. Men zegt te Berljjn
dat op 't eind dezer week de ministerraad een
beslissing nemen zal over hetgeen ten aanzien
der revoiutionpairen te doen is.
Maandag is de zitting der Oostenrjjksche
delegatie gesloten.
Toen de agenda was afgehandeld, dankte
graaf Kalneky uit naam van keizer Frans Jozef
de vergadering voor de vaderlandslievende toe
wjjding, waarmede zij hare taak had vernld.
Baron Chlomecky, de voorzitter, constateerde
in zjjne slaitingsrede, dat de arbeid der ver
gadering talrjjke resultaten had opgeleverd.
Hg hoopte, dat de te kennen gegeven wensch
naar do verminderiug der militaire lasten niet
zonder uitwerking zal blijven, en achtte het
een verblgdend feit, dat de verklaringen dpr
regeering het vertrouwen d^lands en de kansen
op vrede hebben vergroot.^
De Japansche regeering heeft besloten de
tweede leening in het binnenland aan te gaan
van 50,000,000, die, met nieuwe belastingen,
het geheele bedrag in de schatkist op
130,000i000 zou brengen.
Dit bedrag ?al wel spoedig noodig zgn,
daar Japan hTt nn ook met andere mogend
heden te kwaad dreigt te krjjnen. Vgfduizend
Russische soldaten zgn aan de Koreaansche
grens geposteerd tegenover v de Jajjansche
strjjdmacht te Hnncben. Bind" eenigen tjjd
zgn versterkingen op weg naar Russische*
stations aGb de Amoer en Ussnri.
In het begin van September verklaarde
de Russische regeering aan de Japansche
dat Rusland belangen Jiad in Korea, die zg
vertrouwde dat Japan eerbiedigen zou en
dat Rusland er belang bjj had, wie in het
schiereiland in de toekomst zon regeeren.
Het antwoord uit Tokio was koel en onbe
leefd. Te Londen betwgfelt men of Rnsland'e
strjjdmacht in Oost-Siberië - sterk gqpoeg is,
dat het zich in een geschil met Japan zon
kannen begeven.
Het zelfvertrouwen der Japanners grenst
trouwens aan het ongeloofljjke. De redacteur
van de >Asab,< een Japansch blad. verklaarde
dezer dagen aan een journalist te Berljjn,
dat JapM volstrekt niet bang was voor de
tuaschenkomst van Engeland en zich niet de
vrachten van den oorlog zon laten ontnemen.
Dan, zeide hjj, zonde strjjd pas goed beginnen;
de Japanners zouden er niet tegen opzien,
de Engelache pantsert richten, staat geljjk*,
zeide hg.
De Duiteche journalist merkte op, dat Enge
land een groote menigte soldaten nit Indië
kan zenden, maar hst antwoord was, dat dit
niet in verhouding etsat tot de krjjgemacht,
waarmede een volk van 46,000,000 een in
dringer kan verjagen.
Engeland'e sympathie is aan de xjjde van
China. Dit bljjkt nit de barteljjke ontvangst
die den Britschen gezant in het keizerlijk
paleis te Pekin ten deel is gevallen. De
antipathie tusschen Engelscheu en Japanners
leidde onlangs bjjua tot een botsing tusschen
de mariniers die het Britsche gezantschap te
Seoul bewaken en eenige Japansche soldaten.
Men brandt bjj onze zuideljjke naburen van
nieuwsgierigheid om te weten, hoe de nitslag
der verkiezingen op Zondag a. s. wezen tul;
en 't spreekt haast vanzelf, dat de strjjd thans
met niet minder felheid gevoerd wordt dan bjj
de vroegere campagnes onder het oude census-
recht, toen «liberalen* en sclericalen* bjjna
uitsluitend de machten waren tusachen welke
de worsteling liep.
De bladen der verschillende partjjen zjjn
natuurljjk in levendige polemiek met elkaar
gewikkeld; het is een hakken en houwen naar
allen kant. Het «Journal de Bruxelles* her
haalde telkeas weer in anderen vorm, dat de
radicalen en doctrinairen, te ramen nog afzon
derlijk, in ataat zouden zgn te regeeren.
Waarom zonden de kiezers dan het conserva
tieve kabinet omverwerpen Het is door geen
ander ministerie te vervangen.
Voorspellingen omtrent het vermoedelijke
resultaat krjjgt men bjj de vleet te hooren;
maar 't kon wel eens wat gewaagd zgn, daar
aan veel geloof te hechten. Het algemeen
gevoelen is echter dat de kansen der Roomschen
et best staan; in Gent en Antwerpen o. a.
zullen se zeker wel zegevieren.*
We zeiden, dat de strjjd met felheid ge
voerd wordt; wat in casu in zich sluit, dat er
«hard gewerkt* wordt aan alle zjjden. In
Brussel, waar liberalen eu radicalen samengaan,
worden Zondagmorgen niet minder dan 18
vergaderingen gehouden, alleen van liberalen
de socialisten komen 's nachts om twaalf uren
in «meetings* bijeen.
De verkiezing zal de meeete drukte ople
veren in die districten, waar de partgen scherp
tegenover elkaar staan en elke partjj aizon-
derljjk haar ljjsten heeft ingeiouden aan den
president vau de rechtbank in éérste instantie.
Zooveel partjjen, zooveel officieele Ijjeteo Zoo
hMft Brussel bjjw. zes officieele lijsten voorde
ijoerverkiezing en twee voor de verkiezing
van' den Senaat. Bg de laatste hebben alleen
de clericalen en de liberale caudidaten ge
steld. Donderdag der vorige week moeeten de
officieele Ijjaten worden ingeleverd.
De stembiljetten zyo genummerd. Op het
Brusselsffhe biljet voor de Kamer-verkiezing,
verdeeld in zes kolommen, bevat de eerste
kolom alle candidaten van de werklieden-party
de tweede kolom alle candidaten der vereenigde
libarale en radicalen de derde de candidaten
der flamingantende vierde die der clericalen
de vjjfde en de zesde kolom de namen van de
candidaten, die door enkele kiezersof uit de
grap op de officieele Ijjst zgn geplaatst. Zoo
bevat de vjjfde kolom slechte zeven namen,
eo de zesde één naam.
Er zgn fvenwel ook districten, waar de een
of andere party zoo overheerschend is, dat de
andersdenkenden bet niet eens de moeite
waard achten een tegencandidaat te stellen.
In zulke districten heeft geen verkiezing
plaats, en wordt toegepast artikel 16^>par.
2 der kieswet: Wanneer het aantal candida
ten niet grooter is dan het aantal der te ver-
leenen mandaten, worden deze candidaten zon
der eenige formaliteit als gekozen verklaard.*
Volgens dit artikel zijp na reeds verkozen
verklaardzeventien Koomtche senatoren zes
dito volksvertegenwoordigers en één liberale
senator. Onder die zes volksvertegenwoordigers
behoort dok de vroegere minister Beernaert,
die een zetel heeft ontvangen voor het arron
dissement Thielt.
Zondagmiddag om twee ure wordt de stem-
bue gesloten, en dan gaat men oomiddellgk
aan 't openen der biljetten. In Antwerpen^ol-
len b.v. 32 bureaux zitting houdeo. De uitslag
wordt officieel eerst a.s. Maandagmiddag ge
proclameerd, maar natuurljjk zullen de officiense
bg zit te ra mede ljjsten houden en den uitslag
dus iu den laten avond of in den nacht pu-
bliceeren. Ieder optellingsbnreau zendt na
afloop der opening de stembriefjes verzegeld
en per poit aan den Toorzitter van het hoofd
bureau der «kiezing*. Die pakketten worden
onder gewapend escorte overgebracht; ten plet
sten, lande zal de gendarmerie de gemeente
veldwachters hierin bjjstAan.
Wjj willen nog eene aanstippen, hoeveel
kiezers er thans in België zgn en hoeveel
stemmen er nitgebracht kunnen worden. Het
aantal van eerstgenoemden bedraagt voor de
Kamer 1.370.687, voor den Senaat 1.158.714.
Voor de Kamer worden, dank zjj bet meer
voudig stemrecht, 2.111.127 stemmen uitge
bracht, en Toor den Senaat 1.874.924. Het
verechil vindt sjjn oorsaak in het verschil
tusachen den vereischten minimnmleeftjjd voor
een Kamer- en een Senaatekiezer. De laatste
mot deen leeftyd van 30 jaar hebben bereikt.
Levende bjjen zjjn op de voorwaarden, ver*
meld bjj 4 van ari XIX van het Reglement
op bet algemeen Postverdrag van Weenen,
toegelaten in Salvador.
Benoemd
16 October Tot klerk der poeterjjen en
telegraph ie van de 2de klasse mej. J. Brendel
te Vocht.
Verplaatst
1 October. De commiea der telegraphic van
de 2de klasee H. van Djjk Blok van het tele
graafkantoor te Amsterdam naar het bjjkan-
toor in de van der Helststraat aldaar.
De commies der telegraphie van de 4de
kinase G. van ZwieUn de Blom van het bij
kantoor van der Helststraat te Amsterdam naar
Vianende klerk der telegraphie van de 2de
klasse G. M. C. Verschoor vau Woudriohem
naar Amsterdam.
16 October. De telegrafist E. A. Geerling
en de klerk der poeterjjen en telegraphie L.
M. van Schoonhoven van bet telegraafkantoor
te^ Amsterdam naar dat te Rotterdam.
De klerk der telegraphie van de 2de klasee
B. van Ham van Amsterdam naar Sittard.
Verlengiug van verlof verleend wegens
ziekte
Aan den commies der postergen van de
2de klasse H. J. Lettink te Rotterdam tot 15
November a. s.aan den commiee der poete
rjjen van de 3de klasse jhr. F. H. H. Bosch
te Apeldoorn tot 31 December a. s.aan den
commiea der poeterjjen van de 4de klasee G.
M. Bnsmaan te Rotterdam tot 31 Maart a.s.;
aan den commies der telegraphie van de 8de
klasse R. Raeker te Amsterdam tot 31 Deoem-
ber a. s.aan den klerk der telegraphie van
de 2de klasee H. M. van Nee te Amsterdam
tot 31 Dec. a. s.
Eervol ontslagen:
1 November. De brievengaarder J. O.
Nagel te Markeloo.
HARKTBIRIOHTIN
Gouda, 11 Ootober 1894.
Granen onveranderd.
TarweJarige Zeouwache fi.fiO A fi.90. Minder*
dito A Nieuw Zeeuwsohe 5.30 A
Mindere dito 5.-— A 5.13. Afwükende
4.40 A 4.30 Nieuwe Polder 4.15 A 5.—
noggeZeeuwsohe 4.10 A 4.50. Polder f 1.15
3.75. BuitenUodsobe per 70 k. 8.10 A
8.40. Gerst: Winter, 3.— A 8,60.Zomer.
8.— A 3.40. Chevallier 4.—- A 3.50.
Haver: per heot. 9.—A 8.16 per 100 kilo
5.96 A fi.50. Henoopsaad: N. Inlandsoh, 8.— A
5.95. Buitonlandsohe fl.96 A 6.60. Kana-
riataad 9.50 A 10.73. Xoolaaad 8.— A
f fi.75 ErwtenMeeting A
kokende 9.— A 11.-. Boonen: Nieuwe Bruine-
boonen 13.— A 14.50. Witte-böonen
a f Duivenboonen A Paar-
denboonen A Mais par 100 Kilo
Bont* A.merikaansohe f fi.85 A 8.60. Cinquaatio*
5.73 A fl.—
19 Ootober a. s. vrjje groote paardenmarkt.
Viimaext. Melkvee, goede aanvoer. Handel ea
prijzen seer wel Vette varkens, redel. aanvoer kandel
vrjj we! 18 A 80 ot. per half KG. Biggen voor Enge
land, goede aanvoer, handel flauw 17 A 18 ot. per
half KG. Magere Figgen, goede aanvoer, handel vrjj
wel 0.75 A/ l.fö per week. Vette sokapen, goede
aanvoer, handel flauw 10 A 84. Weilammerun,
red. aanvoer, handel flauw - A Noohtere
kalveren, red. aanvoer, handel vlug/1—A ƒ18.
Graskalveran goede aanvoer, handel atug/90A^00.
Aangevoerd 64 partjjen kaaa. Handel vlug,
le. eual. 94.A 96.— 9e. qual. 91,
A 98.Zwaardere A Noord-Hol
landers 90.— A 95.—
Boter, redel. aaovoer, handel vlug.
Goeboter 1.80 A 1.50.
Weiboter 1.10 A 1.80 p. Kilo.
«.De BURGEMEESTER nu Goud*, brengt
bjj deze ter kennie «en de belanghebbenden,
det door den Heer Direetenr der Directe Be
lastingen en», te Rotterdam op den 9 Octo
ber jl. executoir ie rerklaardeen Kohier der
Bedryfo-belaating, No. 11 (lienet 1894/95.
Dat xoormeld Kohier ter inrordering ia
geatald in handen «an dan Haer Onteaoger, dat
ieder die daarop «oorkomt rerplicbt ia zgnea
aanelag op den bjj de «et bepaalden roet te
voldoen, en dat beden ingeet de termijn van
Zea Weken, binnen welken de reclame» be
lmoren te worden ingedieA
Gonda, den 11 October 1894.
De Borgemeeeter voornoemd,
VAN BERGEN IJZENDOORN.
Bnrgarlljk* t n d.
GEBOREN: 7 Oct. Willem Alexander Paal
Eredenk Lodewgk, oadere 1. van Leenwen ea
8. den Herder. 8. Hendrik, oadere H. van
der Meaa en N. Eikelenboom. 10. Maria
Johanna, onden A. Wieeer ea D. Mgngaakd
