met GOUDA.
WintererdleDSt 1894/95.
Aangevangen 1 October. TUd van Greenwich.
lil "Li. io.»o ïï.17 M6 8.o7 ..s»
Barnum en de Spaarzaamheid.
Ruitenlandsch Overzicht.
KENNISGEVING.
voorwerpen der Fransche kanstnjjverheid uit
de tjjdperken der Renaissance van Lodawjjk
XIV, XV en XVI, als pendules, lusters, kan
delabers, klokken, talsls, kabinetten, stoelen,
rustbanken en andere meubelen met inlegwerk
en brons versierd.
Een rede van $Ir. Tak.
In de versierde zaal van bet gebouw der
Haagsche Ambachtsvereeniging is gisteren aan
den oud-Minister Tak van Poortvliet door
verschillende werklieden-corporaties het vroe
ger omschreven album aangeboden, als hulde
blijk voor zjjn initiatief tot finale kiesrecht
uitbreiding.
In grooten getale waren de afgevaardigden
der deelhebbende werkliedenvereenigingen op
gekomen. Van de Kamerleden was het alleen
de heer Heldt, die de plechtigheid met zjjn
tegenwoordigheid vereerde.
De voorzitters van de Haagsche werklioden-
vereeniging Ontwikkeling cggn van »St. Eloy*
hielden een korte toespraalfi^en daarna werd
het sierljjk album aan den heer Tak overhan
digd, die het met dankbetuiging aanvaardde en
zich op bartel jj ken toon met vele der aanwezi
gen onderhield.
Daarna betrad hjj zelf het spreekgestoelte,
om een rede te houden, waaraan wjj de vol
gende beschouwing ontleenen:
Door hunne kalme en bezadigde houding
gedurende zoowel als na afloop van den kies-
rechtstryd, ook onder den druk der teleurstel
ling, deden de Nederlandsche werklieden op
nieuw blyken van den ordelijken en vader-
landsl ie venden geest, die hen bezielt. Zjj
leverden daardoor tevens het afdoend bewy9,
dat de uitoefening van het kiesrecht veilig
aan hen kan worden toevertrouwd.
Dat zulks spoedig moge geschieden is uw
aller wensch. Ook buiten uwen kring wordt
door zeer velen in dien wensch gedeeld.
Want de rechtvaardigheid eischt een uit
breiding van het kiesrecht, waardoor ook de
werkman zjjn belangen kan doen wegen by
het vaststellen der wetten en bij het bepalen
der algemeene richting van het landsbestuur.
En tevens is steeds dnidelyker gebleken,
dat de uitsluiting van meerdere honderddui
zenden geschikte medeburgers van eiken in
vloed op de behartiging der volksbelangen
schade toebrengt aaD de algemeene zaak ter
wjjl de medewerking van alle aanwezige krach
ten hier te lande noodig is tot instandhouding
en bevestiging van ons volksbestaan.
Dat deze overtuiging veld heeft gewonn^
is ook gebleken toen de sedert ontbonden
Tweede Kamer, zy het wellicht, ten deele on
bewust van het gewicht harer uitspraak, met
groote meerderheid van stemmen het beginsel
heeft gehuldigd, dat het kiesrecht hier te
lande moet en by inachtneming van de bepa
lingen der Grondwet ban worden uitgebreid
tot allen, die voorzien in eigen onderhoud
en dat van hun gezin.
Sedert is geen houdbaar beginsel daar
tegenover geplaatst. In zoover is dan ook by
de jongste verkiezingen de overwinning reeds
behaald door hen, dio de overeenkomstig de
Grondwet ruimst mogeljjke uitbreiding van
het kiesrecht Voorstaan, al vormen zy nog
niet de meerderheid in de Tweede Kamer.
Wordt dat beginsel eerljjk en volledig toe
gepast, dan zal ook aan de werklieden het
kiesrecht zjjn verzekerd.
Wjj allen hebben daaromtrent een vast ver
trouwen in de toekomst.
Maar inmiddels tracht men langs ver
schillende wegen op die toepassing af te din
gen of uitstel te verkrygen.
Daarin ligt thans het gevaar, tot afwering
waarvan de krachtsinspanning van alle gelijk
gezinden niet te veel zal bljjken.
Aan vertegenwoordigers van vaklieden ver-
eenigingen die het nut en de kracht van sa
mensmelting tot verdediging en behartiging
van gemeenschappelijke belangen kennen, be
hoeft dé noodzakelijkheid van aaneensluiting
niet te worden herinnerd.
Ook waar het de spoedige pn bevredigende
oplossing van het kiesrecht géjidt, kan zy niet
worden gemist.
Daaroüi, zjjfc waakzaam en vifzekert
eendrachtige samenwerking.
Spreekt op gepaste wjjze maar Ikslist uwe
wenachen uit, opdat niemand onwetendheid
kunne voorwenden.
Doet daarbij, geljjk tot dusverre, Iteeds blij
ken, dat het n als rustige burgwp, gekant
tegen eiken gewelddadigen ommekelr, te
doen is om verbetering der maatschappelijke
toestanden en versterking van het volksleven
langs ordelijken weg.
En bereidt u alzoo voor om van de kiesbe
voegdheid, zoodra gjj die zult hebben verkre
gen, een waardig en nuttig gebruik te maken.
Men schrjjft uit Amsterdam aan het Ȇtr.
Dagblad
Gister werd in een der zalen van «Krasna-
polsky* eene zeer druk bezochte vergadering
gehouden van boekdrukkers uit Nederland, tot
definitieve stichting van den Boekdrukkers-
bond- en ter bespreking vvan de gedragslijn
tegeuover de aanhoudende werkstakingen der
typografen. Daar echter de vertegenwoordigers
der pers gestreng werden geweerd, kunnen wjj
omtrent het behandelde voor het oogenblik
geen verdere bijzonderheden mededeelen.
Dat het verklaren van den oorlog aan de
Baliërs op Lombok inderdaad niet zonder
reden geschiedde, bljjkt meer en meer. Reeds
vier jaren lang waren de Sasaks door de in
dringers schandeljjk vervolgd.
Aan een particulieren brief, ontvangen van
het eiland Lombok, ontleend het »Dbl. het
volgende:
Vorige week Vrydag zyn wy voortgemar-
cheerd tot op 15 paal van Tjakrauegara, om
de rast en orde hier geheel te herstellen, want
ge moet weten, dat deze uitgestrekte streek
voor drie' vierden geheel verwoest is ten ge
volge van den 4jarigen oorlog.
Wy zyn bier op het tooneel, waar destryd
het hevigst geweest is en waar sommige kam
pongs nog vijandig tegenover elkaar staan.
Ge kunt n geen voorstelling maken van
deze uitgestrekte verwoeste streken. Men kan
nren ver marcheeren over sawahs (rijstvelden)
die in geen jaren bebouwd werden en
waar thans de alang-alang (hoog gras)groeit;
en dan weer komt men door een kampong,
die in een volslagen wildernis is veranderd,
zoodat men slechts met moeite door het dichte
struikgewas heen breekt; en overal langs den
weg menscheljjke geraamten en schedels, geen
spoor van mensche% alles woest, stil en
verlaten.
In de kampongs, die bewoond zyn, een
opeengehoopte massa menschen, uitgeteerde
wezens, die misschien in geen jaren rjjst ge
geten hebben en moeten leven van wortels en
boombladeren, en vooral een massa kinderen
wier ouders vermoord zyn, stumperde, die er
ellendig uitzien, niets dan vel over been, met
wie men zielsmedelijden heeft.
Aan een uitvoerige correspondentie in het
»Soer Hbl.« gisteren ontvangen over
de krjjgsbedrjjven van de kolonne-Van Lawick
van Pabst, ontvangen wy het volgende
Overal werden de onzen door de Sasaks
vriendschappelijk ontvangen, drinkwater en
klappers werden hun aangeboden en waar nog
levensmiddelen waren, ook ryst. En toch
hadden de Sasaks daarvan zoo weinig te mis
sen, dat het bivak te Batoe Klian weldra
omringd was door een uitgehougerde menigte,
die als een bende honden aanviel op den afval
van de keuken onzer soldaten en zelfs de
beenderen afknaagde.
Die uitgehongerde massa moet een akelig
gezicht zijn geweest. De kinderen hadden
geheel het voorkomen van apen, over de tot
op het been vermagerde gezichtjes hing het
vel in plooien neer. Door het vel van het
lichaam staken de botten oitf de armen en
beenen waren stokjes, met de gewrichten en
knieschijven en als knobbels. De moeders
waren volkomen uitgeput. Men kon de vingers
tusschen de ribben leggen, velen waar reeds
zoo vermagerd, dat beide pjjpbeenderen van
den onderarm te zien waren, enkelen leden
aan geeuwhonger.
Een volkomen uitgehongerde vrouw met
twee kinderen werd door den kok van de
kolonne half stervende by de rivier gevonden
nit medelijden nam hjj haar mee, en in bet
bivak ontving zy met de haren een soldaten-
rantsoen. De meeste soldaten deelden hnn
voedsel, dat overste Lawick in ruime hoeveel
heid deed uitreiken, met de armen; hun hart
werd bewogen door zooveel ellende en leed.
De Sasaks waren gaarne genegen onderons
bestuur te staan, maar niet onder de Baliërs.
Liever dienen wy een hond van het Neder
landsche Gouvernement dan eeu Balineess.
Dien hadden zy leeren verafschuwen als een
afschrikwekkend wangedrocht.
Hnn vrouwen en dochters werden hun ont
nomen, hnn dorpen en velden verwoest, hun
broeders vermoord. Ten einde raad, hadden
zty. de wapens gegrepen, en de strijd zou wor
den uitgevochten.
In Jbet eind legden zy zich neder by onze
belofte, dut zij voortaan in rast en vrede zou
den kunne», leven, door ons beschermd tegen
hun vroegere geweldenaars. Dit gebeurde op
Zaterdag 25 Aèg. iu een conferentie te Soe-
radaka, waarheen* dien dag de kolonne was
uitgerukt.
Zoo kan de diepe haat worden verklaard,
die de verdrukten jegeös den verdrukker be
zielt, en die, naar het l^gbld. c meent, hnn
vertrouwen in ons deed schokken, toen wy
met de Baliërs een verdrag wUJen sluiten.
No de boekdrukkers-patroons te Amsterdam
aan de eischen van hun ge?ellen om\booger
loöb hebben toegegeven, of uit eigenbeweging
daartoe zyn overgegaan, worden op verschil! r
/etteryen maatregelen van inwendig beH^er
ingevoerd, ten einde eenigszins tegemoet
komen aan deu financieels gevolgen, welke dl
verhooging der loonen in het leven riep Eenige
patroons krimpen hnn personeel in. Zaterdag
jl. hebben verscheideu zetters gedaan gekregen.
De firma Gebr. Binger heeft den achturigen
arbeidsdag ingevoerd, hetgeen ten gevolge heeft
dat een zetter, die vroeger by een arbeidsduur
van 6 X 10 uren a 20 cents per uor twaalf
galden per week ontving, thans bjj eeu hooger
loon van 23 X 48 uur of 11.04 onvaogb.
»(Dbl.)c
Het gerechtshof te 's-Gravenhage besliste
gister door bevestiging van het vonnis der
rechtbank te Rotterdam in de onlangs ver
melde zaak tusschen een aannemer en een
steen handelaar, dac een koopovereenkomst kan
worden ontbonden verklaard voor zoover ze
nog niet is uitgevoerd, ook in een geval
waarin meer geleverd dan betaald is.
Met het oog op de vele zonderlinge aard
rijkskundige benamingen, welke in- deze dagen
ait hel Verre Oosten tot ons komen, is bet
aangenaam, althans de meest voorkomende
woorden of uitgangen te verstaan. Zóó b. v.
beteekent »hei« zwart, »hoang« geel, »pai of
»po« wit, »bia« laag, «sjang* boog, »nan«
zuidelyk, »pei« noordelijk, »si« westelijk, »tnng<
oostelyk »siao« klein en »ta« groot. Voorts,
wat de uitgangen betreft, heeft men voor berge
de uitgangen »alin, huda of sjan* (boewei
het laatste ook van «eiland* gezegd wordt,
dat anders gewoonlyk »tao« heet); voor sad*
de uitgangen: tsjai, hotum, hoto, tnjen of
tsjeng»; voor «dorp* de uitgangen vkwang,
tien, ssu, tsi, phu, tsjang en thunc; voor
«vloed*: >ho, kiang, tsjoean, muren, tsjoe en
oelac; voor «rivier* of «stroom* heeft men:
«gol, khi, kan, shui of sjoei, ussi of oesaoe*;
voor «brug*: »khiano«; voor «kreek* of
«kanaal*: »khon«; voor «zee*: »hai«; voor
«binnenzee*: »amo hu«; voor «lpinnenzee* of
eoutmoeras c nor, po, tien, tse voor zand
bank*: »njac; voor «snelstrooming*«than*
voor «fort* of «kamp* «kwan, so, wei, jing
voor «poort* of >denr«: »men.«
Ziehier ten minste iets om sommige woordon
wat minder hopeloos en soms zelfe vrjj goed
verstaanbaar te vinden.
Iu een particulieren brief nit Batavia, over
genomen nit de «Telegraaf» komt o. a. de
volgende mededeeJing voor:
Misschien zal bet sommigen in patria ver
wonderen niets meer gehoord te hebben van
de twee detachementen der koloniale reserve,
die in 1893 Nymegen hebben verlaten. Voor
hen diene het volgende. Het eerste detachement,
onder de luitenants Oosterman en Van der
Plant, bevindt zicb nog steeds in 't Deliscbe.
Oorspronkelijk bewapend met minimaal kaliber
geweren van 6,5 mM. is het thans van Be-
aumontgeweren voorzien daar de nieuwe mu
nitie niet bestand bleek te zyn tegen den in
vloed van 't Indisch klimaat (de bladen deelden
reeds mede, dat de laatste dier soort patronen
te Soerabaia is vernietigd.)
Het tweede detachement, geheel oit Holland-
sche jongens bestaande, heeft ik kan het
tot rnyne spjjt niet verhellen niet voldaan
aan de hoog gespannen verwachting. Het rap
port over de koloniale reserve opgemaakt door
't legerbestuur is ongunstig uitgevallen.
Een allerbrutaalste diefstal had Vrijdagnacht
plaats in het hnis van den heer Nooteboom
te Tilbnrg. Door een klein raam wist de dief
zich toegang te verschaffen tot de keuken, be
gaf zich vervolgens naar de slaapkamer, waar
hjj zich meester maakte van een gouden hor
loge, eene portemonnaie met f 25 en een paar
gouden oorbellen. Zelfs bad hjj uit de pan
talon van den heer N. de sleutels genomen en
zou het hem zeker gelukt zyn zich van eene
aanzienljjke som geld, in de brandkast ver
borgen, meester te maken, indien hjj niet in
zyn werk gestoord ware geworden door het
ontwaken van de vronw des huizes.
Deze maakte haren man op het onraad op
merkzaam, waarop deze ijlings naar zjjn revol
ver greep. Het wapen ging echter niet af,
yloordien de pin waarmee de revolver in rust
tytond, vast zat.
Men vermoedde al dadeljjk dat de dief een
Belgisch werkman was, daar hjj achtergelaten
ha^d een no. van een Antwerpsch blad, een
doosje lucifers van Belgisch fabrikaat en een
roorip katoenen zakdoek, zooals sommige Bel
gisch 'fi werklieden om den hals dragen.
Hjf is Zaterdag gevat.
Bjj het groote aantal vacatures van predi
kanten bij de Ned. Herv. kerk, die dikwgls
langen \tjjd onvervuld bljjven, verdient eeno
uitzondering daarop wel vermelding. Den 2den
Sept. jl.\ nam ds. Van Griethuysen afscheid
van de Néd. Herv. gem. te Goes en Zondag
avond 14 G«t. deed de van Appelscha beroe
pen ds. C. R.Van Lelyveld reeds zjjne intrede
aldaar, na des Voormiddaga door zjjnambtsbr.
ds. Van Koetsvef^ te zyn bevestigd. De vaca
ture duurde alzooslechts 6 weken.
Men meldt nit aurhuistervaen
Op een goeden morgen in deze week ver
scheen hier tot g oiot vermaak van de school
jeugd en vele anderen een ferme haas op den
openbaren weg. Hjj vluchtte midden iD het
dorp, in het gras van den onderwal, vlak bjj
oen schip, en werd gemakkelijk de buit van
den schipper. Deze, zeer bljj met dit fortuin
tje, verkocht langoor aanstonds aan een lief
hebber. Hoewel er in het naburige veld jagers
waren, was de baas niet aangeschoten, entoen
de jagers later het geval vernamen lachten zy
mede en wilden er gpen drukte om gemaakt
hebben.
Iutusschen is er nil door onze beide veld
wachters procesverbaal opgemaakt, zoodat de
schipper, de kooper en andere getuigen de reis
naar den rechter znlllen moeten doen.
Sedert Vrijdagnamiddag wordt te Haarlem
Gouda
Moordrecht.
Niouwerkerk
Oapolle
Botterdam
Botterdam
Oapelle
Niouwerkerk
Moordrecht
Gouda
7.—
7.25
7.82
7.89
7A6
7.55
5.
5.10
6.19
5.26
6.82
8.40
8.47
8.54
9.01
9.10
6.02
6.18
6.21
6.29
6.85
GOUDA
ROTTERDAM.
9.40
10.46
10.65
12.08
12.18
12.51
1.24 3.52
H
11.02
a
12.58
v
M
11.09
K
w
1.05
W V
f
H
11.16
V
V
1.12
f
10.—
11.05
11.25
12.28
12.88
1.21
1.44 4.10
HOTTE
RDAM-
-GOUDA.
7.47
8.—
8.35
9.46
9.51
10.17
11.50 11.20
7.25
7.45 8.07
10.08 16.11
10.27
10.84
10.41
10.47
4.50
5.24
5.56
7.10
8.32
8.48
4.57
6.03
0
5.04
V
6.10
V
0
5.11
6.17
0
0
5.20
5.42
6.26
7.80
8.52
9.08
1.45
2.30
2.50
3.48
4.60
4.46
1.55
M
0
0
4.55
2.02
r
V
0
6.02
2.09
H
0
0
6.09
2.15
2.48
3.10
4.08
4.40
5.15
9.40
9.47
9,54
10j01
10.10
5.81
11.10
11.20 11.80
7.07
7.17
7.24
7.81
7.87
8.10
9.41
9.50
9.56
8.80 10.06
GOUDA DEN HAAG.
Gouda 7.80 8.85 9.09 9.87 10.49 12.11 12.21 18.64 1.27 8.55 4.4^ 5.27 5^.59 7.13 8.19 9.8U 1.06 11.18
Zev.-M. 7.42 8.47
Bl.-Kr. 7.47
Z.-Zegw.7.58 8.56
N.d-L.d.8.08
Voorb. 8.07 9.08
11.01
11.10
11.22
4.57
8.11
6.16
6.22
6.31
5.20 6.86
5.25 5.65 6.41 7.48
5.08
9.58
10.10
10.1511.8811.48
1.06
1.11
1.17
1.26
1.82
'sHafre 8.ïi 9.18 9.89 10.07 11.27 18.41 12.61 1.86 1.57 4.26 6.
O O V D A-U T RE C H T.
Goud. 6.40 7.65 8.0» 8.91 10.06 10.1» 10.66 18.46 8.88 8.61 8.18 4.47 6.88 6.67 7.46 8.88 10.14
Utrecht 6 18 7 88 8.28 8.41 9.10.61 11.46 1.20 8.08 3.82 8.50 6.29 6J1 6.88 S.88 9.11 10.l}8
G O U A—A M 8 T K R D A M.
6 40 8.21 10.06 10.55 12.11 2.61 4.47 5.28 7.45 10.14
9.10 10.56 18.19 1.— 8.40 6.45 6.86 9.48 11.18
DEN HAAG GOUDA.
's Hage 5.48 7.20 7.43 8.30 9.28 9.4610.1211.8812.18 1.88 2.15 2.45 8.48 4.15 4.42
Voorb. 5.54
N.d-L.d5.69
Z.-Zegw6.08 g
Bl.-Kr. 6.14 K 0 -
Zor.-M.6.19
Gouda 6.80 7.50 8.18
10.18
10.80
10.36
10.41
4.48
5.09
Gouda
Amsterdam Wp.
7.62
1.44
1.49
1.58
2.04
2.09
9.58 10.1610.52 12.0812.45 2.20 2.45 3.15 4.13 4.48 5.20
UTBECH T—G O D A.
I Utrecht 6.88 7.50 9.— 9.58 11.84 12.02 12.50 8.10 8.20 8.62 4.48 5.20 6.86
V oerden 6.58 8.11 10.16 11.50 12.25 0 3.42 4.16 0 6.47
Oudewater 7.07 8.19 10.24 n 0*0 4.24
Gouda 7.20 8.82 9.34 10.87 12.06 1.22 8.50 4.87 6.20 7.08
AM8TEBDA M-G O U D A.
Amsterdam Wp 6.50 8.15 9.55 11.25 11,80 2.55 4.25 4.85
Gouda 7.20 9.04 10.44 12.16 12.48 8.60 6.20 1.58
6.17 7.-8.05 9.86
7.06
f 7.11
7.20 9.81
7.26 0
0 7 81 0 10.—
5.47 7.42 8.85 10.10
8.09 8.60 8.59 10.84
0 0.119.2410.61
<r 9.19 0 0
8.41 9.82 0 11.07
7.50 10.00
9.82 11.—
vermist de heer W. G. W., boekhonder bij de
firma gebroeders Figée, fabrikanten aan de
Leidsche vaart. Zijne administratie is volkomen
in orde bevonden, waarom men vermoedt dat
hem een ongelak is overkomen. Zyn signale
ment is: ond 54 jaar, iets kleiner dan mid
delmatig lang, tameljjk gezet, blozend gelaat,
kaalhoofdig, alleen op het achterhoofd een
weinig krullend haar, donkerbruine snor
gekleed met donker pak, fautasieboed, gewoou
rond model.
De commissaris van politie te Haarlem ver
zoekt opsporing en bjj mogeljjke ontdekking,
hetzjj levend of dood, onmiddelljjk bericht.
Men meldt nit Hilversum
Zaterdag is een bedelaar alhier wegens
wanbetaling (van huur) op straatgezet.
Den 17en Juni 1.1. werd by hem 600 gevon
den, waardoor het R. K. armbestuur zich van
verdere ondersteuning ontslagen rekende.
Onder de voorwerpen, die oit zjjne woning
werden gehaald, behoorden eene kist met geld,
een blikken trommel met dito, vele kieeding-
stukken, een silveren horloge, 40 paar nieuwe
kousen, eene groote partij ryst, boonen, be
schimmeld vet enz. Zjjne zeer havelooze kin
deren zijn, na behoorljjk gereinigd te zyn,
overgebracht naar een familielid te Laren.
Te Otteraam is onder de leden van den
gemeenteraad eene werkstaking uitgebroken.
Het schijnt dat het niet aanvullen van de
meer dan een jaar vaceererWe wethoudersplaats
aan die staking niet vreemd is.
De veiligheidsdienst te Parjjs heeft in den
nacht van 11 op 12 dezer eene goede vangst
gedaan. De chef van den dienst vergezeld van
een zeker aantal politie-dienaren, heeft in eenige
wijken, 0. a. in het Qnartier latin, verscheidene
beruchte huizen doorzocht en niet minder dan
131 personen gearresteerd, van welke 93 in
verzekerde bewaring gebleven zyn, die óf reeds
meermalen veroordeeld waren, óf als «soute
neurs» 'snachs rondzwalken op hunne straf
waardige avonturen.
Over die droge kanst van sparen welke toch
ook af en toe eens onder de aandacht onzer
lezers dient te worden gebracht, heeft de groote
reclameheid en spnllebaas P. J. Barnum, die
eenigen tjjd geleden, in den ouderdom van 82
jaar gestorven is, enkele aardige en beharti
genswaardige wenken gegeven. Wanneer iemand
over sparen en spaarzaamheid een opstel onder
de oogen krjjgt, dan, tien tegen ééa, zal hjj
het overslaan, want »dat is wèl hoogst
nattige lectuur, maar voor een ander
ik ben spaarzaam genoegzóó denkt men en
leest wat anders. Doch Barnum, die de aan
dacht der menschen wist te boeien aan de
onbeduidendste zaken zal, zoo hopen wij,
ook bjj deze hoogst belangrjjke zaak de aan
dacht onzer lezers wel een oogenblik weten te
bepalen.
Hjj schreef een boek, dat bjj Ward, Lock
en Comp. te Londen en te New-York is ver
schenen en tot titel draagtThe art of money
getting or hints and helps to make a fortune.
(De kunst om geld te maken of wenken en
hulpmiddelen om een vermogen te verwerven).
Wjj weten niet of hjj zelf zijn aanzienljjk
vermogen verworven heeft, alleen door zjjn
wenken en hulpmiddelen in praktjjk te bren
gen maar vry zeker mag worden veronder
steld, dat bjj het vermogen, door humbug en
speculatie op 's menschen nieuwsgierigheid en
kyklust verworven, door praktjjk van zjjn wen
ken heeft bewaard. Trouwens, dat bewaren
moest hjj óók eerst leeren want herinneren
wjj ons wèl, dan moet hjj van arm eerst rjjk
toen van rjjk weer arm en sedert van
arm weer rijk geworden zyn.
Hoe dit zy, Barnnm vraagt: Hoe men zich
een vermogen verwerft?
De eerste en gewichtigste stelregel luidt:
Weee spaarzaam. Hebt gy nog geen vermo
gen wees dan spaarzaam om er eens een
te verwervenzyt gy reeds bemiddeld, wees
dan spaarzaam om nw vermogen te behouden.
Geld te verwerven is niet altjjd moeielyk; zeer
moeieljjk echter is de kunst om in het bezit
van het verworvene te bljjven. In beide ge
vallen bestaat de hoofdzaak daarin, dat men
minder uitgeeft, dan men verdient; slechts op
die wyze kan rjjkdom verworven worden
tenzjj men een erfen s verkrygen mocht; maar
ook in dit laatste geval zal die rijkdom na
korter of langer tjjd verdwenen zyn, wanneer
men niet naar bovenstaanden regel haishoudt.
Maar het sparen alleen is niet voldoende.
Men moet ook kannen sparen op de juiste
manier. Menigeen hondt zich voor spaarzaam
en zuinig, terwijl hjj feiteljjk slechts deun of
knieperig of, op den keper beschouwd, ge
meen is.
Velen noemen zich economische wanneer
zjj eindjes k»ars bewaren of kaaskorstjes knab
belen, lezen of studeeren bjj schraal en on
voldoend licht of de waschvrouw beknibbelen
op vjjf oenten. Zulk een eenzjjdige zuinig
heid* deugt niet en 't allerminst wanneer
dezelfde lieden in andere opzichten bepaald
verkwistend zyn. Menige huisvrouw, die hier
en daar een dubbeltje op bezuinigdheeft
waar zjj misschien heelgoed met een schelling
minder had toegekund hondt zich voor zoo
uitermate »ecouomisch«, dat zjj nu wel tien
of twintig gulden mag uitgeven voor dingen
die zjj wenscht maar die overbodig zjjn
of voor dingen waarvoor zjj met vier k vjjf
gulden kan volstaan. Wie kent niet de man
nen »van zaken*, die gebruikte enveloppen,
achterkantjes van brieven en postzegels bewa
ren en daardoor tien a vijftien gulden besparen
per jaar maar die tegelijkertijd duresoirées
en soupers geven en rondrijden met een gega-
lonneerden koetsier op den bok? Zulk een
spaarzaammensch is eenvoudig niet spaar
zaam en Barnum herinnert hier aan de Lon-
densche Punch* die zegt: dat die lieden
handelen als de man, die nit zuinigheid voor
't middagmaal van zjjn vronw en kinderen één
liéélen haring kocht maar toen een rjjtnig
huurde met een vierspan om dien baring, zélf,
uit zuinigheid, naar huis te brengen.
De ware zin voor spaarzaamheid bestaat ook
niet in hen die goede waren voor niet, of half
voor niet, willen bekomen en op die manier
den voortbrenger van zijn tjjd en zjjn werk
berooven. Neen spaarzaam is veeleer hjj, die
op verstandige wjjze zjjne uitgaven weet te
beperken en minder weet uit te geven dan in
geval van nood zijn inkomen zou toelaten.
Als 't noodig is dan drage men zyn jas wat
langer en stelle men het aanschaffen van nieuwe
handschoenen een beetje uit vermake een
japon tot zjj er weer een weinig nieuwmodisch
uitziet in plaats van haar af te schaffen omdat
»je er je nu eenmaal niet meer meê vertoonen
kunt* en géat ook dat niet dan waar
voor is dat »vertoonen« noodzakelijk? Ver
toon n niet, toon u zoo als gy zyt en
eet eenvoudige, voedzame smakelyke kost. Die
is goedkooper dan onvoedzame, onverteerbare
en dure liflafjes. Een stuiver hier een
daalder ginder alles werpt rente af
op zyn tjjd en ten slotte heeft men een
sommetje.
Zeker valt het moeieljjk om zich in nutte-
looze uitgaven te beperken, wanneer men er
eenmaal aan gewend is om geld uit te geven
volgens luim en zin wie het echter met
wilskracht bepr oeft zal er spoedig groot ge
noegen van smaken, als hjj zyn spaarduiten
groeien ziet en gevoelt dat hjj zyn innerlijken
oiensch veranderd heeft en nu matig is en
handelt en koopt met overleg.
Barnum óók, verkondigt de oude leer, dat
met een inkomen van f 1000, men dikwjjls
gelukkiger zjju kan en meer genot kan smaken
dan anderen met een inkomen dat 10 of 20
maal grooter is al naar gelang men
zyn geld weet te besteden.
Er zyn personeu en het aantal van die
parvenu's is legio die, zoodra zjj te veel
geld krjjgen, den kring hunner behoeften ineens
aanzienlijk uitbreiden en beginnen met zich
zóó in de weelde te baden, dat zjj hun pas
verworven rjjk dan spoedig weer kwjjt zyn.
Zy vallen als slachtoffers van de znebt om
»den schjjn te bewaren» en met anderen meê
te doen. Reeds Benjamin Franklin zeide
»Niet onze eigene oogen, maar die van de
«anderen ruïneeren ons; indien de geheele
»wereld blind ware, dan zou ik weinig om
«fraaie kleederen en fijne* menbelen geven.*
*t Ia in ieder geval veel verstandiger om te
leven overeenkomstig zjjne middelen* en niet
ter wille van de «wereld* dingen na te laten,
die men doen moest, bjjv. een levensverzeke
ring sluiten of dingen te doen, die men
laten moest, bijv. diners en soirées geven.
Onze zegsman doet ons ten slotte een huis
middeltje aan de hand tegen: Neiging tot
verkwisting en valsche zuinigheid*, dat h£ als
zeer voortreffelijk aanbeveelt en ons voorkomt
ook zeer voortreffelijk te zyn baat het
niet, het schaadt niet men kan het ligt
eens probeeren.
Zie hier het receptWie een voldoend
«inkomen heeft, en aan 'teinde van het jaar
«töch niets overhoudt, neme iedere week een
stukje wit papier, verdeele dit door middel
»van een ljjn van boven naar beneden in twee
«rubrieken, noeme de eene rubriek «noodzake-
»ljjke uitgaven*, en de andere «overbodige
«uitgaven* en splitse zjjne uitgaven in deze
«rubrieken. Dan zal hjj leeren inzien dat er
«veel meer in de tweede rubriek komen moet,
«dan in de eerste.*
(Vrjj naar de Genossenschaftl. Wegweiser*).
De Belgische verkiezingen zyn eene groote
verrassing geweest, al waren de eerste berichten
overdreven en onjuist.
Ziehier een voorloopige opgave over de sa
menstelling van de beide takken der wetge
vende macht. Voor den Senaat zyn gekozen
41 katholieken, 25 liberalen, terwjjl 15 her
stemmingen moeten plaats hebben. Yoor de
Kamer 75 katholieken, 8 liberalen, 6 socialis
ten; 44 herstemmingen. Van 19 verkieziugen
is de uitslag nog niet zeker, maar zjj zullen
bjjna zeker ten gnnste der socialisten uitvallen.
In het ongnnstigste geval rekenen de katho-
ieken nog op een meerderheid van 5 h 10
stemmen in de Kaïrer.
Te Luik zjjn, in tegenstelling met het eerste
aangekondigde resultaat, volgens de officieele
opgave 4 socialisten terstond gekozener
moet herstemming plaats hebben tusschen een
liberaal (Frère-Orban), 6 katholieken en 7
socialisten, onder wie Anseele, Defuiaaeaux en
Hector Denis.
Te Brussel was hedennacht het aantal uit
gebrachte stemmen in 137 van de 139 bnre&ux
bekend, nl.socialisten 42,418, liberalen 64,408,
katholieken 98,121. Het is dus zeker, dat er
herstemming moet plaats hebben tusschen de
katholieken en de liberalen.
De vorige Kamer telde 93 katholieken zij
verliezen 10 zetels en winnen er 2.
De liberalen, in de oude Kamer 59 leden
sterk, verliezen 24 zetels en winnen er 7.
De socialisten, in de onde Kamer niet ver
tegenwoordigd, hebben 19 zetels verworven.
Wat den Senaat betreft, is de uitslag
als volgt;
De katholieken, die 47 zetels hadden, win
nen er 10 en verliezen er 3.
De liberalen, vroeger 30 leden sterk, ver
liezen 10 zetels welke nu door katholieken
zyn veroverd, en winnen 3 zetels, welke de
clericalen hebben verloren.
Herstemmingen in 9 arrondissementen.
De volslagen nederlaag der liberalen springt
in 't oog. Waar ze hebben gezegevierd, was
het bjjna overal met hulp der socialisten, en
waar ze misschien nog kans hebben omdat er
het pleit niet is beslist, moeten weer de soci
alisten hun te hulp komeu. Hoe dikwjjls
hebben ons de Belgische bladen voorgespiegeld
dat de socialisten te Brussel en elders weinig
te beteekenen hadden, dat hun aantal werd
overdreven. Ze zullen nu dienen te erkennen
dat ze zich leelijk hadden vergist. Al is,
wegens de vele herstammifi^en^ heel wat on
zeker is dat de socialisten in de Kamer over
een indrukwekkende minderheid zullen be
schikken en dat'de liberalen het leeljjk hebben
afgelegd.
Met de verkiezingen te Christiania zyn de
verkiezingen voor den eersten trap voor het
Noorsche Storthing geëindigd. Deze laatste
verkiezingen waren bjjzonder belaugryk, aan
gezien van den uitslag daarvan zou afhangen
of het conservatieve ministerie een meerderheid
zou krijgen in de volksvertegenwoordiging of
dat het reeds jaren bestaande conflict tusschen
de voorstanders der scheiding van Zweden en
Noorwegen en de regeering, welke het verbond
wil handhaven, zal voortduren.
Ic de provinciën waren de verkiezingen voor
het -meerendeel ten voordeele der regeering uit
gevallen. De hoofdstad had tot nog toe alleen
conservatieven afgevaardigd, xnaar het was zeer
twjjfelachtig of zjj ooft nu overwinnen zouden
aangezien het aantal kiezers voor den eersten
trap sedert de vorige verkiezingen verdubbeld is.
En inderdaad zyn de vier zetels, waarover
Christiania beschikt, in handen der linkerzjjde
gekomen.
De candidaten der tegenpartjj zyn met een
meerderheid van 350 stemmen (8339 tegen
7989) gekozen, Waarschjjnljjk zal het Stor
thing nu samengesteld worden uit 58 ledeu
der linker- en 56 der rechterzjjde, zoodat d$%
regeeringsparty nog met twee stemmen in de
minderheid is. In het vorige Storthing had
den de tegenstanders der unie eene meerder
heid van 16 stemmen.
Een correspondent van de «Times» gaat na
welke voorstelling men zich van den stand van
zaken in het Oosten wel gevormd heeft door
het lezen der berichten in de voornaamste dag
bladen. Deze voorstelling is volgens hem de
volgende
«De Japanners hebben door een betere or
ganisatie te land en te water groote over
winningen behaald. Zjj beheerschen de Gele
Zee en de golf van Petchili, zjj zyn meester
van Korea, trekken op Mukden aan en hebben
de Yalurivier reeds over schreden. Een af-
deeling van 30,000 man, die Hiroshima drie
weken geleden verlaten heeft, wacht ergens in
de Gele Zee op een gunstige gelegenheid om
eene landing to ondernemen, ten einde naar
Peking to marebeeren, Port Arthur te veroveren
of China in een zyner edele deelen te kwetsen.
.«China, of ten minste het Cbineesche vor
stenhuis, ligt op het uiterste. Verwarring,
wanorde en bandeloosheid nemen hand over
hand toe. De vreemde bewoners der open
harens zjjn in gevaar, in zoo ernstig gevaar,
dat een Kabinetsraad byeengeroepen moest
worden om maatregelen te beramen te hunner
bescherming.*
Zelfs wanneer de berichten, welke de bladen
over den oorlog in het Oosten verspreid hebben,
waar zjjn, acht de medewerker van de «Times*
deze voorstelling veel te dnister. De vrees voor
de stabiliteit van bet vorstenhuis eu voor de
veiligheid der Europeanen in ket land acht hij
ongewettigd.
De verovering van Mukden zal op de positie
van het vorstenhuis in het geheel geen invloed
oefenen, daar verreweg de meeste Chineezen
den keizer met Peking en niet met Mnkdeu
vereenzelvigen en waarscbynlijk niet één Chinees
van de honderd weet, dat Mantsjoerye de ba
kermat der dynastie is. En gestel eens dat de
Japanners MutfBen innemen en het beleg voor
Peking slaan. Waarom zou dan het vorsten
huis in gevaar zjjn, terwjjl indertjjd de inval
der Engelsch-Fransche legers in het Noorden
van China de inneming van Peking en de ver
woesting van 's keizers zomerpaleis door de
bondgenooten, de positie van de dynastie in
het minst niet geschokt heeM? Evenmin hebben
tjjdens dezen oorloog de vreemdelingen ooit te
ljjden gehad van een inlandsche volksmenigte;
er is derhalve geen ralen om te veronderstellen
dat dit nn het gevdPial zjjn, zegt de sêhrjjver
in de «Times.*
Keizer Wilhelm hield Zaterdag jl. te Trie-
sack bjj de onthulling van het standbeeld voor
Frederik I een korte toespraak. De Keizer
zeide 0. a. «zoolang God mjj het leven laat en
de kracht schenkt, zoo lang het Huis van
Hohenzollern bestaat, hoop ik dat de van ouds
bekende trouw der Brandenburgers niet onbe
tuigd zal bljjven als bet er op aankomt, die te
toonen, en als de markgraaf hen roept.*
De pogingen die sedert eenigen tjjd in het
werk worden gesteld om tot overeenstemming
te geraken trftschen de Berlijnsche brouwers
en de werklieden, en daardoor een einde te
maken aan het bierboycott, zyn allen mislukt.
De vereenigde eigenaren van bierbronweryen
hadden zich bereid verklaard omstreeks 270
stakende werklieden weer in dienst te nemen,
maar tevens meegedeeld dat ze 33 werklieden
voorgoed wilden weren, omdat ze deze be
schouwden als de hoofdaanvoerders der werk
staking. De afgevaardigde in den Rijksdag
Singer heeft op dat aanbod thans nit naam
der werkliedenparty verklaard dat zy de onder
handelingen afbreekt, daar znlk een vrede
onteerend zou zyn.
Volgens »ritalie« zon in Italië bet tekort
op do aanstaande begrooting 60 millioen lire
bedragen. De ministers van financiën en van
de schatkist denken daarin te voorzien door
het aanbrengen van bezuinigingen ten bedrage
van 20 million en door het invoeren van
nienwe belastingen tot een cjjfer van 40
millioen. In den aanstaanden ministerraad zal
het rapport der commissie van generaals, die
onderzocht heeft wat er verder op de begroo
ting van oorlog kan worden ingekrompen,
onderzocht worden. Dit rapport is eene teleur
stelling voor allen, die meenden dat er na de
bezuinigingen sedert 1889 nog andere kunnen
plaats hebben. Het rapport aagt dat dit niet
mogelijk is zonder aan d^ sterkte van het
leger te kort te doen.
Aan de Delagoa-baai moet de toestand voor
de Portugeezen na hachelyk worden. Lorenzo
Marquez verkeert in staat van belegde
straten aan de labdzjjde zyn gebarricadeerd,
en achter de versperringen zyn kanonnen
opgesteld. Niettemin is, volgens de Engelsche
bladen, de stad aan de genade der inboorlin
gen overgeleverd indien dezen haar mochten
bestormen, want er is geon voldoende macht
aanwezig om een aanval te kunnen afslaan.
De regeering van de Transvaal heeR zich
bereid verklaard om de Portugeezen te helpen.
Zjj heeft even groot belang als Portugal bij de
handhaving van de rust aan de Delagoa-baai,
het eindpunt van den spoorweg van de kust
naar Pretoria, en vandaar het aanbod, mede
»als bewijs van vriendschappelijke gezind
heid.
In Kaapstad is men er niets over gesticht
wat te begrypen is. Maar niet te begrypen is,
boe men het aanbod van Transvaal kan be
schouwen als in strjjd met »Engelanda snze-
reine reöhten.* Transvaal ia een zelfstandige
Staat, die zich alleen verbonden heeft geen
tractaten met andere landen te slniten zonder
de voorkennis der Britten. En naar het zoo
schynt, ia hiervan allerminst sprake.
Behalve de vier compagnieën infanterie, die
met een batterjj artillerie onlangs nit Lissabon
naar de Delagoa-baai vertrokken, worden nu
nog eenige detachementen uitgerust. De Debate*
dringt er op aan, dat de Fransche regeering
maatregelen neme om de Fransche ingezetenen
aan Delagoa-baai te beschermen. De Portugee
zen worden daartoe door het blad niet in
staat gerekend.
De VOORZITTER van den RAAD der
Gemeente GOUDA,
Brengt ter openbare kennis:
dat aan de Kiezers in deze Gemeente zyn
toegezonden de Oproepingsbrieven en Stembil
jetten tot het benoemen van een lid van den
Gemeenteraad en dat wanneer eenig Kiezer
zyn stembriefje verloren heeft of er geen mocht
hebben ontvangen, hjj zich tot bekoming daar
van ter Plaat8eljjke Secretarie zal kunnen ver
voegen
dat de inlevering der Stembriefjes zal aan
vangen op den 22 October aanstaande, des
morgens ten negen en eindigen des namiddag*
ten vier nre;
dat het Stembriefje sohriftelyk ingevuld,
door den Kiezer in persoon in de Stembus
moet gestoken wordett;
dat geen ander Stembriefjs dan dat hetwelk
van het zegel der Gemeente voorzien ia, mag
worden gebruikt;
dat de in het Briefje in te vullen persoon,
