■ffl
H
EN.
I
r,
u,
1
I
I
j
I;
IER.
<1
I
Ir
Donderdag 18 October 1804.
No. 6484.
nan,
straat K. 11
streken.
33ste Jaargang.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
BINNENLAND.
V
t EUILLETOM.
2GEN”.
;ke
JAZIJN
N,
d met
fl.90
M.
1st.
1894,
leelisten.
SPELS.
o
s
den Hoo-
Tentoonstelling Antwerpen.
■III
vordert
i I
den mond
de laos-
(fPorit •ervolfd.)
I-
De Uitgave dezer Courant geschiedt d a g e 1 ij k
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per dne maanden is 1.25, franco per
post i.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
\lf 8 uur.
prijzen.
Mej. J. Werrink, te Gouda, ie benoemd tot
onderwijzeres te Maarn.
Hoe
ziel?
in
de rykste
Uit het Zweedach.)
door C. EUKMAN.
►E
SCHAAP8-
lene genees-
md en ge-
eleverd door
3IG:
Pitch Pine
Pine Balken
Plaathout
enz. enz.
beste Kath-
Nederland.
EKBEDS,
Bosch.
de
HE
GOIDMHE101R|VI.
rden actieve
w
e koninkljjk
ng-Maat-
H. E. ter
'8
en ni
voor
ïl I
Vóór korten tijd werd door de Vaderlander
bet orgaan van dr. Bronsveld, aangedrongen
A D VER^ENHEN worden geplaatst van
15 regels 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
nnan -r»ln«4-civ»ivirvi4'o
van de Volks-
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
J
Naar wij vernemen hebben zich bij de huis
vrouw van K. Buurman te Waddingsveen,
kenteekenen voorgedaan van Cholera Aziatica.
nen 48 pag
kolommen
Homans,
iche Ver
tel, Haad-
enx., voor
ENT per 3
GODDA, 17 October 1894.
VERGADERING van dun GEMEENTERAAD
Vrjjdag 19 October 1894, des namiddags
ten één ure.
Aan de orde
De suppletoire begrooting
gaarkeuken, dienst 1894.
Het voorstel betreffende de rooiing van
boomen op Schieland’s Hoogen Zeedyk en den
Bruggedyk.
De voorstellen betreffende den overgang
van de Gouwe met Jaagpad in Provinciaal
beheer.
De benoeming van eenen Voorzitter en
vier leden en hunne plaatsvervangers in de
Stembureaux voor de verkiezing van twee
Leden voor den Gemeenteraad.
De ambtenaren der voormalige Rijnspoor.
Vrijdag 19 October e. k. zullen voor den
Hoogen Raad de pleidooien aan vangen in de
bekende zaak van den beer P. H. Peters, chef
de bureau bij het tariefwezen der voormalige
Ned. Rijnspoorweg-Maatschappij, als eischer,
(pleiter mr. L. W. van Gigch, advocaat te
Amsterdam) tegen den Staat der Nederlanden
ais gedaagde(pleiter mr. W. Thorbecke te
's-Hage) en tegen de Maatschappij tot Exploi
tatie van Staatsspoorwegen, als gedaagde in
vrjjwaring (pleiter jhr. mr. E. N. de Brauw
te ’s-Hage.)
De ejscher, die met behoud van zijne rech
ten uit het bekend artikel 6 der overeenkomst
tusschen den Staat en de N. R S. voortvloei
ende, by dé Mij. tot Expl. v. S. S. is over
gegaan, vordert van den Staat schadevergoe-
slemmen. Het is een kindermoord.*' Ellen ver*
bleekte eü haar blik word donker. Kuno vervolgde*
zonder het oog van haar af te wenden. «Do mis"
daad is gepleegd door eene jonge boeredoobter, Stina
Bengstdochter, te Forsby, om hare schande vóór
hare bejaarde ouders te verbergen.**
«De ongelukkige I” fluisterde Ellen met tranen in
de oogen. «En de arme ouden I** voegde zy er met
aandoening bij.
«Beklaagt gij de misdadigster viel mevrouw
Balden, tamelijk scherp in. «Wat mij aangaat, ik
vind niets aisohuwelyker en strafwaardiger dan eene
moeder, die haar kind kan dooden en do wet is in
dit opzicht onvergeefljjk zachtdaarpm. worden er
ook zooveel kindermoorden gepleegd.**
«Én ik daarentegen ken geene misdaad, die zoo
mijn medelijden gaande maakt als deze, door eene
arme vrouw bedreven, die door schaamte ep armoede
ter neder gedrukt in een oogenblik van wanhoop
haar gevoel tot zwygsn brengt en de hand aanhaar
kind slaat; maar ook hier hangt veel van de om
standigheden bij het volvoeren der misdaad af. Och
mevrouw, de wet mag in dergelijke omstandigheden
niet te streng zijn.” Kuno sprak met eene uitdruk
king op het gelaat, die wezentljjke aandoening ver
ried. Er ontstond eene stilte. Ellen wendde zióh
af, om hare tranen te verbergen. De vrouw van
den proost verbrak het stilzwegen.
«Hoe gedraagt zij zich er onder?”
«Zij schijnt door berouw en wanhoop ter neêr
gedrukt.”
«En de arme ouders?”
De Debatingclub, die meer dan 25 jaar hier
ter stede bestond, heeft opgehouden te leven.
In de laatste jaren sleepte zij een kwynend
bestaan voort. In de laatst gehouden verga
dering is nu tot ontbinding besloten.
Het is zeker kenschetsend voor het weinig
opgewekte intelleotueele leven in deze gemeente,
dat zulk een nuttige vereeniging zoo weinig
steun vond. In dit opzicht zyn wy achteruit
gegaan.
Het diploma A voor de zuivere toepassing
van het Correspondentieschrift en vertrouwd
heid met het systeem >Stolzé-Wéry« kon he
den verstrekt worden aande dames A. C.
Deurloo, Serooskerke (Schouwen); E. G. Tholen,
Winschoten en aan de heeren A. H. Bolman,
Ten Boer, E. V. L. M. Diekhof, ZwolleJ.
G. Ésser, Zwolle P. J. de Graaf, Rotterdam
H. J. Hamerslag, Njjmegen L. Houkes, Win-
sum H. L. Houthoff, Arnhem Th. W. Lam
mers, Hilversum O. de Leeuw, ZwolleG.
W. F. Moeth Jr., Kampen; W. F. Rinck,
Arnhem; A. A. van Roy, Aar ie RixtelH. J.
van der Veen, Kampen en H. Wicherlink,
’s Gravenhage.
meisje ontmoetten de zijnen, maar zonder dat zij
bloosde of ontsteld scheen. De eenige aandoening,
die hare trekken verrieden, was iets, dat op mede
lijden geleek en hetwelk te weeg gebracht werd, door
dat zij «enige oogenblikken te voren hem zoo streng
had hooren beoordeelen. Nooit was Kuno’s uiterlyk
gunstiger uitgekomen dan dezen avond, dewijl zijn
verachtelijke glimlach verdwenen en een zwaarmoedige
trek om zijnen mond gezeteld was. Zyn groet was
zoowel ongedwongen als bevallig. Hy nam plaats
naast de vrouw van den proost, terwijl Arnold bij het
jeugdige gedeelte van het gezelschap ging zitten en
ijverig in de weer was, om iets te verzinnen, waar
mede men zich op het St. dansfeest zou kunnen
vermaken. Hij en mevrouw Berg deden verschillende
voorstellen, welke door de jonge dames Lönners met
eenbravo 1 toegejuicht, maar door Alba verworpen
werden. Ellen zat zwijgend en nam geen deel aan
de beraadslagingen. Zij was treurig gestemd. Arl-
borg sprak
«Een rechter behoorde van nature van alle gevoel
beroofd te zyn, om zonder smart zijn beroep te ver
vullen.” y
«Er komt toch ditmaal niets «akeligs” voor?”
vroeg de vrouw van den proost. «Wij hebben,
Gode zij dank I in langen tijd van geen misdaden
gehoord.”
«De misdaad, die van daag is aangebracht, is
dezen nacht gepleegd.”
j Dezen nacht?” riep Ellen uil en zag verschrikt op.
«Ja,” antwoordde Kuno en hield zyne oogen on
afgewend op haar gericht, «de misdadiger is beden
morgen in hechtenis genomen en de misdaad behoort
tot die, welke een reohter moer dan gewoonlijk ont-
Naar wy vernemen, zijn Maria Antonia Mid-
degaal en Willemina Elisabeth Schellakens
tegen Zaterdag den 20 Oatober a.s. gedagvaard
om als getuigen gehoord te worden in de be
kende geschiedenis van denlweesvader Konst
uit Scheveningen, wiens lijk, dragende teeke-
nen van een gewelddadigen dood, op 19 Sopt,
jl. te Njjmegen gevonden werd in eene kleine
woning (verdacht huis) aan de Rozemarjjns-
of Vildersgas, bewoond door de hier boven
genoemde meiden en Jacobus Theodoras Stel-
brink, als verdachte in hechtenis.
M. A. Middegaal en W. E. Schellekens be
vinden zich thans te Utrecht, en zyn niet,
zooals gemeld werd, naar ’s Bosch vertrokken.
De zitting van het ting was op den 7den vast-
gosteld en werd met de gewone ting-predikatie ge
opend, waarna zoowel de reohter als de predikant
en verscheidene voor de terechtzitting aangekomen
personen van rang bjj den brukspatroon Lönners op
het middagmaal genoodigd waren. Des namiddags
waren de dames van de pastorie aldaar gevraagd.
«Mynheer Arlborg schijnt uwe gastvrijheid wel
te waardeeren,” sprak mevrouw Berg tot de vrouw
van den proost, «hy komt byna dagelijks op de pas
torie, terwijl wij hem nooit zien.”
«Gallner heeft veel met hem op,” antwoordde de
vrohu> van den proost, «en ook ik vind hem heel
aangenaam; ofschoon hij tusscbenbeide een trek om
den mond heeft, die mij in het geheel niet bevalt
en mij soms vrees aanjaagt."
«Hoe kan mama dat zeggen 1 Men zou gelooven,
dat gij iets leelijks in hem ziet,” viel Ellen in on
zag hare moeder aan.
«Ziet gij, Alba,” zeide mevrouw Gallner lachende,
«nu vindt Ellen, dat ik te streng ben.”
«En ik vigd, dat gij beste Anna, even als altijd,
veel te zacht in uwe uitdrukkingen zjjt. Ah ik een
vonnis over den rechter moest vellen, dan sou het
In een socialistisch vlugschrift was onlangs
weder beweerd dat de huisarbeider van vroeger
tyd het veel beter had dan de tegenwoordige
fabrieksarbeider.
Met eenige treffende voorbeelden toont de
liberale >Voss. Zeitungc aan, hoe volkomen
onhoudbaar deze bewering is.
De levensstandaard is voor alle klassen in
de maatschappij sedert de vorige eeuw, en ook
in de laatste 50 jaren, zeer gestegen. Een
werkman in onze dagen heeft geriefelijkheden,
welke honderd jaar geleden zelfs vorsten en
millionaire zich niet konden verschaffen en
waaraan men thans zoo gewoon is geraakt,
dat zy als onmisbare levensbehoeften worden
beschouwd.
Als een eeuw, en hog korter, geleden de
oogst mislukt was, kwam er hongersnood, die
duizenden wegsleepte. Men miste de middelen
van verkeer die van elders voedingsmiddelen
in voldoende hoeveelheid konden aanvoeren.
Thans komen ook jaren van misgewas voor,
maar in de beschaafde landen zorgen dan de
spoorwegen en stoombooten dat althans hon
gersnood niet meer voorkomt. En tevens maken
die verkeersmiddelen dat tal van behoeften
voor veel lagere pryzen te verkrijgen zijn dan
voorheen.
De bekwame statisticus Scherzer heeft be
rekend, dat in het begin van deze eeuw jaar
lijks werden voortgebracht
108 millioen kilo katoen
285 vlas
222 wol.
In het jaar 1884 was die productie ver
meerderd tot
2000 millioen kilo katoen
650 vltt’
850 wol
benevens 400 jute,
welke voor 80 jaren nog geheel onbekend was.
En in de tien lartste jaren is die productie
.nog enorm vermeerderd. Ook de bevolking is
toegenomen, maar in veel mindere mate. Men
mag dan ook aan nemen dat er thans zesmaal
zooveel geweven stoffen worden verbruikt dan
nog geen eeuw geleden eu dat beteekent,
ook voor de gruote massa, betere bescherming
tegen koude, betere kleeding en ligging, dtb
tevens grootere zindelijkheid.
De ^ekenverpleging is met reuzenschreden
vooruitgegaan door de vorderingen der genees
kunde. In onze dagen geniet de armste man
de gasthuizen een verzorging, welke ook
voor vyttig jaren niet ten deel viel.
Vele ziekten vinden thans genezing, door tal
van operatiën worden duizenden gered, door
allerlei voorbehoedmiddelen, door toevoer van
lucht, licht en water, ook nu in de arbeiders
woningen, treden besmettelijke ziekten veel
minder moorddadig op.
Ook voor de verstandelijke ontwikkeling
wordt oneindig meer gedaan dan vroeger. Niet
enkel voor het schoolonderwijs, maar ook voor
volwassenen. De meesten die .vroeger hadden
leeren lezen, vergaten het spoedig weder om
dat zy niets te lezen hadden. Thans stellen
goedkoope bladen, tijdschriften en boeken, en
openbare boekeryen ieder in staat te lezen en
zyn kennis uit te breiden.
Met dat alles volgt niet, dat de volmaakt
heid bereikt is en niet nog ontzagiyk veel
te doen valt zonder dat de volmaaktheid
ooit zal bereikt worden. Maar het is onrecht
laag neer te zien op hetgeen reeds is verkre
gen en den vooruitgang te loochenen in plaats
van daarin bemoediging te vinden voor de toe
komst.
Nog bestaat veel ellende, maar die mag
men niet toe-chryven aan de economische ont
wikkeling onzer dagen. Deze heeft integen
deel veel ellende weggenomen en is niet alleen
den ryken, maar ook aan de armen ten goede
gekomen.
Over de proefschriften van 3 candidaten voor
diploma A moest afwyzend worden beschikt.
Kennisgeving. Verwyzende naar het pro
gramma voor het examen ter verkrijging van
diploma B, acte tot het geven van onderwys
in de Stenographie volgens het stelsel >Stolze-
Wéry< voorkomende in No. 15 van «De Ge
vleugelde Pen< 3e jaargang, heeft de commissie
de eer bekend te maken, dat het examen op
Maandag den 29 October 1894, des middags
te 12| ure zal plaats hebben te Utrecht in
het gebouw Militair te Huis< aan het Wet.
(Zie art. 3 van het programma).
dit zijn, dat hij leelijk is naar hart en ziel.”
«Foei Alba!” riep Ellen vol vuur. «Als gij zoo
wilt voortgaan, dan wil ik u niet aanhooren.
kunt gij weten, dat hy leelijk is naar hart en
Dat ia iets, wat de eene mensch van den anderen
nooit weten kan.”
«Gy meendet toch ook, toen gij hem voor het
eerst zaagt, dat hij «minder goed was,” antwoordde
Alba lachende.
«Ja, maar dat was verkeerd van mij. Zijne wijze
van zich voor te doen is zoo ongewoon, dat...”
«Hy er uitziet, alsof hij zonder hart geboren is,”
voegde mevrouw Berg er schertsende bij. «Mijn
lieve Ellen, gij moet niet boos worden,” vervolgde
zij, toen zij Ellen misnoegd zag opstaan. «Ik verze
ker u, dat hij in zijn spreken geestig, gevat en be
schaafd is; ook heeft hij een voordeelig uiterlijk,
maar er ligt iets «an de slang in zijnen blik.” Voegt
men hier nu bij zijn sator-lach, dan denkt men on
willekeurig aan een boozen geest.”
«Nina, Ninal ik had nooit gedacht, dat gij, die
zoo goed zyt, zoo hard in uw oordeel zoudt kunnen
zijn.” Ellen was misnoegd; zij nam haar werk op,
naaide met ijver voort en sprak geen enkel woord
meer.
Eene poos later, toen er thee gediend werd, traden
de rechter, de griffier, de kronofogd en de lans
man in het vertrek, waar de dames gezeten waren.
Kuno was geheel in hot zwart gekleed. Zyu eerste
blik, scherp en doordringend als een bliksemstraal,
viel op Ellen. De heldere, diepe oogen van het
Zooveel als districta-commissaris; onder dezen
staat de lansman. Vxar.
ding wegens de niet behoorlyke naleving der
overeenkomst te zyuen aanzien.
Behalve over de spoorwegovereenkomsten
in het algemeen, loopt de stryd voornamelyk
over de juridische verplichtingen uit die over
eenkomsten voortspruitende en over eiscbers
(dus ook van zijn ambtgenooten) recht op
traktement, emolumenten, gratificatiën, ambte-
lyken werkkring, rang en titulatuür, bevorde
ring enz., alsmede de organisatie der onder-
steuningfondsen voor de ambtenaren der voor
malige N. R. S.
Voor velen zal de beslissing van
gen Raad van groot belang zyn.
Tentoonstelling Antwerpen. üXfirma Fred. I
Stieltjes Co. te Amsterdam onderscheidt zich
op de Wereldtentoonstelling te Antwerpen door
hare belangrijke exposities van Amerikaansche
werktuigen. Zy verkreeg voor hare inzendin
gen in de Machine Galerij en in de American
Building
Voor toestellen van verwarming en ventila
tie der Sturtevant Engineering Company, een
gouden medaille.
Voor de houtbewerkingswerktuigen derJ. A.
Fay Egan Company, een gouden medaille.
Voor de Bostwick toeschnifbare hekken, een
gouden medaille.
Voor werktuigen voor stoomwasscherijen der
Troy Laundry Machinery Company, een gou
den medaille.
Voor electrische fans voor ventilatie der In
terior Conduit Insulation Company, een
gouden medaille.
Voor de Gardner regulateuren voor stoom
machines, een zilveren medaille.
Voor de Duplex luchtpompen der New York
Air Brake Company, een zilveren medaille.
Voor de stoom- en waterafsluiters der Chap
man Valve Manufacturing Company, een zil
veren medaille.