Directe Spoorwegverbinding met GOUDA. Wlnlererdlenst l894/95. - Aangevangen 1 October. - TUd van Greenwich.
Baitenlandsch Overzicht.
officieele gegevens. Dit werk zal de namen
vermelden van alle hotels en logementen (in
dorpen) in Nederland, benevens de ligging,
het aantal kamers, de prijzen, kortom alle in
lichtingen, die «trekken knnnen om het ge
bruik er van tot een behoefte te maken voor
allen die hetzij reizen, hetzij een gedeelte van
het jaar buiten de plaats hunne/ woning door
brengen.
De Hooge Raad verwierp gisteren o. a. het
beroep van lo. de vrouw uit Woubrugge, thans
te Leiden, wegens opzettelijke brandstichting
in hare woning, veroordeeld tot drie jaren ge
vangenisstraf, en 2o. een Amsterdamschen
boekhandelaar, wegens het ter verspreiding in
voorraad hebben van zedekwetseude afbeoldiu*
geu enz. veroordeeld tot gevangenisstraf van
drie maanden.
De behandeling der valsche bankbiljetten-
zaak in hooger beroep voor het gerechtshof te
Amsterdam ving gisteren ochtend om 11 uur
aan. De tien beklaagden Kransse, Toebaerts,
Thum, van Liemt, Frey, Sinnige, Arnzt, llempt,
Keese en Lö«ehke (welke laatste door de recht
bank werd vrijgesproken), vertoonden niet de
minste verandering in oiterljjk en stemming.
De negen eeratgenoemden werden, geljjk men
zich herinneren zal, door de rechtbank op 28
Jnni jl. veroordeeld tot eene gevangenisstraf
van onderscheidenlijk 5, 4, 3, 2$, 2$, 2, 2,
2è en 24 jaren.
Het gerechtshof was samengesteld uit de
heeren: mr. van Valkenburg, president; mrs.
van Lennep, Vogel, Star Busmann, de Koek,
Domis en van Deinse, raadsheeren mr. Op ten
Noort, advocaat-generaal, en mr. Kann, subst.-
griffier.
Als getuige h décharge werd eerst gehoord
Schönlem, die verklaarde door verscheidene be
tteken dp Kransse's werkplaats te weten, dat
dié was ingericht als een gewoon zincografisch
atelierdat er bestellingen werden aangenomen
en uitgevoerd en dat de valsche biljetten met
Kransse's materiaal en wjjze van werken veel
beter hadden vervaardigd kunnen worden dan
geschied is.
Vervolgens Kostka, een phototypograaf, die
eene verklaring van dezelfde strekking aflegde.
Voorts werd a charge gehoord getuige IJdo,
die machinerieën aan Krausse heeft geleverd,
doch op navraag van Krausse's verdediger, mr.
Simons verklaarde, dat die machines voor alle
soort werk, niet voor het vervaardigen van
valscb papier alleen, konden dienen; vervolgeus
getuige Ouds, die evenzeer machineriën aan
Krausse verkocht heeft en gelijke verklaring
als IJdo kon afleggen; daarna Hartkamp, de
timmerman-makelaar die Krausse's werkplaats
heeft ingericht en betimmerd en weder op na
vraag van mr. Simons, getuigen moest, dat de
werkplaats als een volslagen zincografisch
atelier werd ingericht. Eischweiler, kruier, die
meubelen, door Sinnige voor Krausse gekocht,
naar het atelier vervoerde, die zjjn vroeger
reeds afgelegd, voor Suzaóna Toebaerts be
zwarend, getuigenis betreffende hare houding
bjj Batelts bezoek te haren huize, herhaalde.
Batelt gaf op verzoek der verdedigers nog
eenige inlichtingen, welke uit de behandeling
der zaak voor de rechtbank reed9 bekend zjjn:
hoe vrouw Toebaerts zich zeer zenuwachtig
aanstelde bjj zyn bezoek; hoe zij beweerde niet
te weten wat er in het by haar gebrachte
koffertje stak, maar even te voren reedi had
geroepen: sik heb alles verbrand* en later,
toen Batelt haar mededeelde dat hjj kennis
droeg van den inhoud van het koffertje, klaagde
dat zij (Kransse cum suis) haar reeds onge
lukkig gemaakt hadden (zjj had Krausse vier
duizend gulden voorgeschoten).
De volgende getuige a charge, de koopman
Jordan, deelde eenige by zonderheden mede om
trent het feit, dat bjj van Sinnige een valsch
biljet van f 100 in betaling kreeg, later van
dezen een telegram ontving, waaruit de be
doeling bleek hem naar Amsterdam te doen
terugkomen, daar by onmiddellijk na de beta
ling naar Duitschland was gereisd, maar aan
dat verzoek geen gevolg gaf. In het telegram
werd iets omtrent werkstaking, maar niets over
een valsch biljet gezegd.
Getuige Jordan werd gevolgd door den win
kelier Beauaar, die geljjke verklaringen als voor
de rechtbank aflegde omtrent het aaubieden
van een valsch biljet door Keese in zjjnen
manufacturenwinkel en diens zonderlinge hou
ding toen Beauaar hem op de onechtheid van
het biljet opmerkzaam maakte. Beauaar's ge
tuigenis vond steun bjj die zjjqer winkeldoch
ter Julia Coster.
De volgende getuige was dej wed. Leugens,
de tapperyhoudster, die ook ai geen nieuwe
gezichtspunten aan de hund deed. Daarna
werden in het belang van Buzanna Toebaerts
nog voorgeroepen de huisopzichter Bos, reeds
vroeger gehoord, de dienstboden Maria de Bruyn
en Hermine ten Djjk, die in hoofdzaak getuig
den dat de onderdeur van Toebaerts woning
gewoonljjk openstond voor goede bekenden, en
dat Krausse derhalve de gelegenheid bad, zoo
by wilde, onbemerkt binnen te kooien en naar
boven te gaan dat Toebaerts het plan koes
terde, met Krausse naar Antwerpen te gaan,
ook Dog op den dag na dien waarop Krausse
in hechtenis was genomen.
Né, een korle pauze werd den beklaagden
de gelegenheid gegeven tot nader verweer. Zy
herhaalden de verklaringen voor de rechtbank
afgelegd. Krausse bleef dus beweren, dat bjj
de biljetten heeft vervaardigd alleen om Su-
sanne Toebaerts te misleiden, niet om die uit
te geven, al bekende hy zelf van die biljetten
te hebben uitgegeven, volgens zyn zeggen
echter in abnormalen toestand. Toebaerts ver
klaarde, dat zy geld had voorgeschoten voor
de inrichting van een gewoon zinkografisch
atelier en niet bekend was met den inhoud van
het koffertje, dat Krausse en Frey haar brachten.
Thnmm beweerde, dat hy Krausse in het alge
meen geholpen had bjj de oprichting zjjner
zaak, maar nooit gedacht had, dat het Krausse
ernst was met de vervaardiging van valsch
bankpapier. Frey, Binnige, Arnst en Keese
verklaarden, dat zy niet geweten hadden waar
toe zy eigenlyk hun geld en steun beschikbaar
stelden en dat zy niet Wisten, dat de biljetten,
welke zjj uitgaven, valsch waren.
Loeschke bepleitte opnieuw zjjne onschuld,
van Liemt en Rempt hadden, zoosls men weet
reeds voor de rechtbank eene volledige beken
tenis afgelegd.
Mr. Op ten Noort, requisitoir nemende,
vestigde de aandacht op het feit, dat in het
vonnis der rechtbank eene onjuistheid in den
vorm voorkomt, welke nietig verklaring vau
dat vonnis eischt, hoewel spr. het overigens
met den inhoud van dat vonnis eens is. De
onjuistheid in den vorm betrof het niet ver
melden van eenige. wetsartikelen, waarby de
ten laste gelegde feiten strafbaar zijn gesteld.
De advocaat-generaal achtte in de eerste
plaats bewezen, dat de quaestieuse bankbiljetyen
valsch zyn, vervaardigd ter nabootsing van
echte; dat Krausse deze had vervaardigd met
het oogmerk ze te doen uitgeven of zelf uit
te goven, en eindeljjk dat hy er inderdaad
zelf enkele uitgaf en daardoor in omloop bracht.
Wat Krausse's medeplichtigen bjj de uitvoering
van zyn misdadig plan betreft, verschilde de
advocaat slechts op enkele punten van onder
geschikt belang in meening met de rechtbank.
Zoo achtte bjj de uitgifte tan valsch papier
in »Café-Iliche« te 's Grnvenhage door Rempt
niet wettig en overtnigend bewezen, en meende
hy dat evenmin in reckteu koa vaststaan, dat
Keeze valsche bankbiljetten in voorraad heeft
gehad. Hy meende, dat Löschke terecht was
vrygosproken, maar daarentegen was hij van
oordeel, dat de hoofdaan logger Krausse, te licht
was govonnisd en dat Van Liemt en Frey bjj
de veroordeeling op ééne ljjn moesten worden
gesteld met Thuinra. Voorts wierp bjj een
nieuw licht op Krausse's gedrag in verband
met zjjne houding voor den rechter. Bjj alle
verhooren liet Krausse het voorkomen, als had
hy met de vervaardiging van valsch papier
geen ernst gemaakt; als was hy, die slechts
Buzanna Toebaerts eischen door middel van
eenen schjjn-waarborg wilde stillen, het slacht
offer geworden van zjjbe vrienden, die tegen
zjjne bedoèling bankbiljetten medenamen en
aitgaven.
Én toch de ernst van het boos opzet was
gemakkelyk af te leiden uit Krausse's gedrag
vóór zyne inhechtenisneming. Krausse was
gehuwd en leidde een zeer uithuizig leven,
zorgde slecht voor zyn gezin en hield geregeld
verkeer met de bewoonsters van het beruchte
perceel aan de Achtergracht; weken achtereen
bracht hy soms dag en nacht bjj Suzanna
Toebaerts door. Ja zelfs bekende hy, den
oudejaarsnacht, in de uren dus welke de meest
uithuizige huisvader nog «in den schoot zjjns
gezios doorbrengt, gevierd te hebben in een
pnbliek huis. Dit alles veroorzaakte grove
verteringen; geldnood en zedelyke achteruitgang
door ongeregeldeu levenswandel voerden hem
tot de misdaad, waartoe zyn ambacht hem in
staat stelde. Die misdaad had zeer ernstige
gevolgen voor de maatschappij kunnen hebben
ware het verspreiden der biljetten niet zeer
3poedig gestuit door den jjver der pQÜtie, die
in het zeer lofwaardig gedrag van den heer
Levedag te Leiden on verwachten en krachtda-
digen steun vond. Door 's heeren Levedags
bemoeiingen toch en op diens aanwyzing werd
Rempt aan het station te 's Gravenhage reeds
gevat nadat hy slechts vjjf biljetten aan den
man had kunnen brengen.
Mr. Op ten Noort requireerde vernietiging
van het vonnis der rechtbank d.d. 28 Juni
om de bovenvermelde reden en eischte, dat
het Hof, opnieuw recht doende, Krausse zou
veroordeelen tot 6 jaren gevangenisstraf we
gens het plegen van valschbeid is geschrifte,
ter nabootsing van krediet- en handelspapier
en wegens het opzetteljjk gebruik maken van
dat papier, Suzanne Toebaerts tot gevangen
schap van vier jaren, wegeus medeplichtigheid
aan de vervalsching en het in voorraad hebben
van valsch jtapier, Thumm tot gevangenschap
van drie jaren wegens medeplichtigheid aan
de vervalsching, het in voorraad hebben en
opzettelyk gebruik makeu, Van Liemt, Frey
en Itempt,, tot gevangenschap van drie jaren
ieder, eerstgenoemde wegens medeplichtigheid
aan de vervalsching het in voorraad hebben en
opzetteljjk gebruik maken, de tweede wegens
medeplichtigheid en het in voorraad hebben,
de derde wegens het in voorraad hebben en
opzetteljjk gebruik maken, Sinnige en Arnzt
tot gevangenschap van 2 jaren, eerstgenoemde
wegens opzettelijk gebruik maken, de ander
wegeus het in voorraad hebben en medeplich
tigheid aan opzetteljjke gebruikmaking, Keeze
eindeljjk tot gevangenisstraf van 2 jaren en 6
maanden wegens opzetteljjk gebruik maken
der valsche bankbiljetten, terwjjl voor al de
9 beklaagden veroordeeling in de kosten van
het geding en voor Löschke, den tienden be
klaagde, vrjjspraak van het hem ten laste ge
legde werd gerequireerd
De advocaat-generaal zeide met nadruk bjj
het eischen der genoemde straffen den langen
tjjd, welken de 9 eerstgenoemde beklaagden
reeds in preventieve hechtenis hebben doorge
bracht, in aanmerking te hebben genomen.
Heden om half elf komen de verdedigers
aae het woord.
Aan een particulier schryven van een land
genoot, die tjjdelijk in het land der Dajaks te
Serawak vertoeft, herwaarts gezonden en aan
het Haudhl. c welwillend afgestaan, ontleenen
wjj het volgende:
Ik ben nu reeds twee maanden in dit land
van slangen, orang-oetahs en Dajak-koppen-
snellers. Dank zjj der welwillendheid van den
Rajah van Serawak, Charles Brooke*, oen
quite English gentleman,* bezocht ik met hem
als zyn gasty het noorden en het zuiden van
zyn rjjk, en leerde aldus de Dajaks kennen,
die door zjjh beleidvol bestuur van onbeschaafde
ruwe, koppensnellende en zeeroovende natuur-
menschen in rustige handeldrijvende of land
bouwende onderdanen zijn herschapen. Aldus
ten minste aan de groote riviermonden en afn
de zeekust. In het binnenland kan het af en
toe uog wel eens spoken, en kunnen de in
landers hun oude gewoonte nog niet afleggen
om naburige dorpen te overrompelen, gebruik
makende van het oogenblik dat de mannen in
bet veld zyn, om dan wreedaardig vrouwen en
kinderen te vermoorden, ten einde in het be
zit te komen van hun hoofden. Wie de meeste
hoofden aan den zolder in zyn huis heeft
hangen, is de grootste held en bet meest in
aanzien
Juist vóór drie maanden had een dergeljjke
rooftocht in bet binnenland plaats gehadeen
tuchtiging was noodzakeljjkde Rajah riep
zyn onderdanen op en in geen tjjd was hy
ongeveer door 5000 sterke Dajaks, die met
hem en met zjju officieren in hun lange oor*
logsbooten de rivier opvoeren, en den laffen
moordenaars een flinke straf toedienden. Hun
huizen met have en goed werden verbrand;
een zevental hunner kwam om in den strjjd.
Na belofte, >het nooit weer te zullen doen*
werd de vrede gesloten.
Een maand daarna begaf zich de jRajah
weer naar deze barbaarsche streek, om betere
politiemaatregelen te nemen, en de huldiging
der pas onderworpen stammen aan te nemen.
Op dien tocht had ik het voorrecht Z. H. te
vergezellen. Het was een hoogst merkwaardig
gezicht, die 400 naakte getalten op hun hurken
om den Rajah te zien zitten. Z. H. sprak hun
toe, kalm en waardig; de hoofden betuigden
namens allen hun spjjt over het gebeurde en
stonden er voor in, dat hun volk zich van die
wreede gebruiken zou onthouden. Handdruk
keu werden gewisseld, en overtuigd dat na de
ontvangen tuchtiging deze stammen zich jaren
lang rustig zouden houden, trok de rajah
weer naar ?jjn residentie.
Wanneer men weet, dat vóór 50 jaar geen
enkele Europeaan hier woonde, en dal de
Chineesche Zee toen voortdurend onveilig
werd gemaakt door de Zee-Dajaks van Sera
wak, die den roep hadden, de meest beruchte
piraten van den Archipel te zyn, dan moet
men de energie en wilskracht bewonderen
van den eenvpudigen Engelsobman James
Brooke (oom van den tegenwoordigen Rajah)
die, geprikkeld door de verhalen van roof,
moord en anarchie, die omtrent deze landen
gingen, hierheen zeilde; van den sultan van
Broenci het bestuur van Serawak wist te
verkrijgen, en na een jaar of negen reeds
van cit land een welgeordenden staat
beeft gemaakt. Hy leefde met en voor
zyn volk en wist zich zeer bemind te ïpaken,
zooals o. a. bleek bjj den opstand der Chinee-
zen in 1852, die zich van het bestuur van
Serawak wilden meester maken. Alle zee- en
Iand-Dajak8 kwamen toen al* één man op, om
voor nun Rajah te vechten en herstelden
binnen enkele dagen den gevlochten Rajah op
zjjn troon.
Thans heerscht hier rust en vrade. Steen
kool-, zilver-, goud- en antimonium-mjjnen
worden ontgonnen; koffie-, thee- en suiker
plantages aangelegd; vooral gutta-percha is
«en bron van inkomst, en ofschoon niet
rjjk, is Serawak toch een welvarend land.
Kuching, de hoofdplaats, telt 20.000 in
woners, vooral Chineezen en Maleiers, met
een twintigtal Europeanen: de Rajah, zyn
officieren, de resident, de ingenieur, do post
meester, de Anglicaansche bisschop enz. Hier
is ook de hoofdplaats der katholieke missie
van Borneo. Twee missionares onderwjjzen
een 50-tal jongens, meest Chineezen er is
een klooster met vier zusters, die veriaten
kinderen opvoeden, en een 15-tal Chineesche
meisjes onderrichten. De groote school, die
men bezig is te bouwen en de kerk met baar
twee sierljjke torenspitsen behooren tot de
statigste gebouwen van Kuching.
Het Roomsche orgaan, de Residentiebode,
acht met bet voorstel tot subsidieering van H.
B. S. voor meisjes, opnieuw de onderwysquaestie
aan de orde gesteld.
Dit voorstel, zegt het blad, verdient meer
belangstelling dan men het totdusver waar
dig keurde.
Twee zaken toch zyn mogeljjk
1. De Regeering wil de door de anti
liberalen gedurende den korten tijd hunner
Gaud*
Msordrsoht.
Nifuwerkerk
Oapslls
Botterdam
Rotterdam
Visuwsrkerk
Moordrecht
Gouds
6.80
7.26
8.40
9.06
9.40
10.46
10.65
11.08
7.82
8.47
0
0
11.02
0
7.89
8.54
H
0
0
11.09
0
7.46
9.01
0
0
0
11.16
0
7.—
7.65
9.10
9.25
10.—
11.05
11.26
11.28
5.—
6.01
7.25
7.47
8.—
8.85
9.45
S.10
6.18
0
0
0
f
0
6.19
6.21
0
0
0
0
0
5.26
6.29
0
0
0
0
0
5.82
6.86
7.46
8.07
8.18
0
10.08
S.88
12.51
12.58
1.05
1.12
1.21
1.24 8.52
ItOTTIRDA M—G O II D A.
2.51
HUI
10.17
10.27
10.84
10.41
10.47
12.08
GOUDA DEN HAAG.
Gouda 7.80 5.85 2.09 9.87 10.49 lt.ll 12.21 12.64 1.27 8.65 4.45_ 5.27 5.59 7.18 8.19 9.8^11.06 11.18
Zsv.-M. 7.42 8.47
Bl.-Kr. 7.47
E.-Zegw.7.58 8.56
N.d-L.d.8.02
Voorb. 8.07 9.08
11.01
1L10
11.29
1.0
1.11
1.17
1.26
1.82
5.08
5.20
6.11
6.16
6.22
6.81
6.86
9.58
10.10
10.1511.88 11.48
•Ha*e 8.12 9.18 9.89 10.07 11.27 12.41 12.61 1.86 1.57 4.25 5.25 5.55 6.41 7.48 9
GO IDA-UTRECHT.
Gouds 5.86 6.40 7.56 8.09 8.21 10.06 10.19 10.56 12.48 2.28 2.61 8.18 4.47 6.28 5.57 7.45 8.88 10.14
Oudew 5.50 6.54 p 0 0 0 0 H-09 8.87 000 8-87 a 7.59 10.27
5 5, 7 08 8 li 10.80 11.17 8.45 8.07 8.08 6.45 6.17 8.07 8.BS 10.86
8 18 7.88 8.81 8.41 8.- 10.61 11.46 1.80 8.08 8.88 3.60 6.88 8.81 6.8^,28 9.11 10.68
GOUDA-AMSTBRDA M.
6.461 2.21 10.06 10.66 12.11 2.51 4.47 6.»» 7-45
ï.lf 9.10 10.16 12.19 1.2.40 6.4» 6.26 2.42
4.50
5.24
5.56
7.10
8.82
8.48
4.57
0
6.08
0
0
0
5.04
0
6.10
0
0
0
5.11
0
6.17
0
0
0
5.20
5.42
6.26
7.80
8.62
9.0S
1.45
2.80
2.50
8.48
4.20
4.45
1.65
0
0
0
0
4.55
2.02
0
0
0
0
5.02
2.09
0
0
0
0
5.09
2.16
2.48
8.10
4.08
4.40
5.15
DEN
HAAG-
GOUDA.
9.49
9.47
9.64
10.01
10.10
11.20 11.80
6.81
7.07
7.17
7.14
7.81
7.87
8.1» 9.41
9.60
9.66
8.80 10.06
'•Haae 6 48 7.20 7.48 8.80 9.28 9.46 10.12 11.8812.16 1.88 2.15 2.45 8.48 4.15 4.42 5.17 7.-8-06
Voorb. 6.54 a 10.18 1.44 4.48 7.08
9.36
5.—
5.09
9.11
7.11
7.20
7.26
7 81 ,'10.—
Woorden
Utrecht
Gouds
Amsterdam Wp.
N.d-L.d5.59 a a a a a 1.49
Z.-Zegw6.08 a a 10.80 1.68
Bl.-Kr. 6.14 a a a 10.86 2.04
Zev.-M.6.19 00 a a a 10.41
Gouda 6.80 7.50 8.18 9.58 10.1610.521
UTRECHT-GOUD A.
Utrecht 6.88 7.50 9.- 9.58 11.84 12.02 12.50 8.10 8.20 8.52 4.48 6.10 6.86 8.09 8.60 8.59 10.54
Woerden 6.58 8.11 10.16 11.50 12.25 8.42 4.16 5.47 a 9.119.24 10.61
Oudewater 7.07 8.19 10.24 00 a a a 4.24 p a a a 9.19 p a
7.20 8.82 9.84 10.87 19.06 1.22 8.50 4.87 5.80 7.08 8.41 9.82 t 11.07
AM STERDAM-GOUD A.
5.50 8.16 9.65 ll.#5 11.80 2.66 4.11 4.86 7.80 10.00
7 JO 9.04 10.44 12J6 18.48 8.80 IJ0 8.88 9.88 11.—
Gouda
10.14 I Amsterdam Wp
11.18 Gouda
10.41 p 2.09 p p p p 5.09 ÏOI a
9.58 10.1610.52 12.0812.46 2.20 2.46 8.15 4.18 4.48 6.20 5.47 7.42 8.85 10.10
mocht geschrapte Rubsidie aan enkele H.
B. scholen voor meisjes herstellen, maar
dan wacht haar natanrlyk van de zfcde
der katholieken een verklaring, zoo dnideljjk,
dat, mocht sjj desniettemin bij haar voorne
men volharden, onze geestverwanten liever
het geheele kabinet znllen doen tuimelen, dan
een dergelyke subsidieering tot stand te hel
pen brengeu, of ook maar te dolden.*
2. De Regeering kan voorstellen aan alle
boogere burgerscholen voor meisjes, 't zjj
openbare of bjjaondere, neutrale of katho
lieke, een evenredig gelyke subsidie te ver-
leenen.
Zulk een regeling zon het blad hooge-
lijk waardeeren, al zou het ook speciaal
met deze subsidie niet bjjster zyn inge
nomen. Want zoo redeneert de •Residen
tiebode* »meer dan aan geld, hebben wjj
behoefte aan vryheid en geljjkheid op het
gebied van onderwjjs.
Waarom staat de wet tot regeling van het
hooger onderwys aan de gemeente Amster
dam toe, zyn Athenaeum Illustre tot universi
teit in te richten (onder bepaalde voorwaar
den), en waarom wordt diezelfde vergunning
niet verleend, onder dezelfde voorwaarden,
aan ieder eventueel op te richten bjjzondere
hoogeschool
4 Is het niet al te dwaas, om te beweren,
dat men moet zyn hoogleeraar aan de Rjjks-
universiteit of aan het Athenaeum ilustre on
een voldoenne kennis en onpartjjdigheid te
bezitten tot het examineeren van een student.
Vrees voor te groote toegeefljjkheid voor
de studenten, acht het blad ongegrond,
want dan zon het gering succes van de
onbekwaam afgeleverde advocaten, litera
toren enz. zeker deze universiteit onmogeljjk
maken.
Het tegendeel bljjkt echter te Leuven.
Waar wjj dus geen voorrechten vragen en
behoudens natunrlyk de verplichting tot het
oprichten van een protestantsche theologische
faculteit slechts op gelijkstelling met den
Staat en de stad Amsterdam aandringen, daar
kan slechts onverdraagzaamheid ons dit wei
geren.*
En verrjjzen er particuliere universitei
ten zeker ook mogeljjk voor de katho
lieken, A
dan is er geen enkele reden, waarom de
band tusschen de schatkist en de rjjksuniver-
siteiten niet zou verbroken worden of vrjje-
en rjjksuniversiteiteu geen gelijken steun zonden
verwerven
Doch ook op het gebied van midd. on-
derwjjs voor jongens en gymnasiaal onder
wijs worden wij nog zonder eenige reden
achtergesteld* klaagt het blad verder. Het
onderwys te Katwjjk en Rolduc is toch
niet minder dan dat aan neutrale gymnasia:
Waarom dan aan dergel jjke gymnasia niet
onder gel jjke waarborgen, als bjj de stede
lijke gymnasia beetaan, het recht gegeven tot
het afnemen van het examen
Onze eischen op het gebied der lagere
school zoo besluit» De Residentiebode* - zul
len wjj laten rusten. Het bovenstaande is vol
doende om aan te toonen, dat op onderwijs
gebied een jjverige baud wel iets anders en
beters te doen vindt, dan met stoom- en
vliegwerk, met of tegen ons, een subsidieering
van meisjesscholen voor te stellen.*
Oplichters. Het volgend geval van oplichterjj,
dat voor korten tyd heeft plaats gehad, deelt
de »Wiuterswjjksche Crt.* ter waarschuwing
voor belanghebbenden mede. Bjj den winkelier V.
vervoegde zich een net gekleed heer zich
voorstellend als de zoon van den heer Y., chef
der geljjknauiige firma te Rotterdam, met welke
V., sinds meerdere jaren zaken doet. Da vreemde
heer scheen vau deze handelsrelatie zóó wel
op de hoogte, dat hy tot argwaan volstrekt
geen reden gaf. Zoo kwam ook een zeker be
drag ter sprake, ruim f 32, die V., aan de
firma Y schuldig was er bestond tusschen
beiden een klein verschil van meening ten
opzichte vsn den termjjn van betaling. Om dit
verschil op te lossen verklaarde de vreemde
heer zich bereid het bedrag in ontvangst te
nemen tegen behoorljjke quitantie V. kon dan
14 pCt. voor contante betaling korten. Y.
ging op dien voorslag in, maar was niet weinig
verdrietig, toen hem nit een latere mededeeling
van de Rotterdamsche firma bleek, dat er geen
zoon van den hoofdfirmant, als door V. om
schreven was, bestond en deze door een brnta-
len oplichter was beetgenomen. De briefschrij
ver voegde er by, dat zwendelarjjen van dezen
aard tegenwoordig veelvuldig gepleegd worden.
Ook te Parjjs blijkt het gasgloeilicht, de
uitvinding van Auer te Weenen, een geduchte
mededinger voor de electriciteit te zyn. Tn
vele winkels en magazijnen schrijft de
Figaro* «iet men het toegepasthet wordt
gebruikt voor de verlichting van het Elysée.
van bet kasteel Chantilly van den hertog van
Anmale, van prinses Matbilde's kasteel Saint-
Gratien en in tal van Parjjsche café's en res
taurants. Zyn bjjval heeft het te danken aan
de lichtsterkte by gasverbruik, dat vjjf maal
zoo klein is als bjj andere branders, aan zyn
gestadig Jicht» aan de weinige warmte, die het
aits traalt en aan het feit, dat het nooit stroomt.
Tot dusver werd het echter nog niet ge
bruikt voor de openbare verlichting; en ook
daarin is thans verandering De Place de la
Concorde, het plein voor het Théatre Francais
en het vQprplein der Notre Dame worden met
Auer's gasgloeilampen verlicht, nadat de Pa
rysche gemeenteraad de kosten van een elec-
trisóhe verlichting te hoog achtte. De ver
lichting van de Place de la Concorde alleen
geeft eene besparing in het gasverbruik van
9625 L. in het uur.
In eene Dnitsche school kwam bjj het gods
dienstonderricht de bekende geschiedenis vrd
het penninkske der weduwe ter sprake. De
onderwjjzer had met een paar voorbeelden de
zaak toegelicht en vroeg eindeljjk aan de klasse
hoeveel wel het penninkske, dat de arme
weduwe geofferd had, waard zon zyn geweest.
Een meisje gaf zonder zich te bedenken, ten
antwoord 12 mark, 43 pfennig*,
Toen haar gevraagd werd, hoe zy aan dit
antwoord kwam, toonde zjj den katechismas,
waarin stond Het penninkse der arme weduwe.
Mark 12, 43*. (Markus, hoofdstuk 12, vers
43.)
De 68-jarige horlogemaker Julien, wonend
op een zesde verdieping in de rue Mereau te
Parijs, was iu eenige dagen niet gezien. Men
vond de deur vau zijn kamer gesloten, brak
die open en vond zjjn Ijjk reeds in staat van
ontbinding. Bjj het verzegelen van de hem
ter reparatie toevertrouwde horloges, werd een
oude horlogekist gevonden, vol met goudstuk
ken, bankbiljetten en effecteu, te zamen meer
dan 300.000 frs. Julien was een vondeling
en had geen erfgenamenzjjn geld komt
dus aan den Staat.
Recht van successie voor uitkeeringen van
levensverzekering.
Moet van de vordering krachtens eene door
den erflater met eene maatschappij van levens
verzekering gesloten overeenkomst successierecht
betaald worden
^anvankeljjk werd dezen vraag door het
bes&ur der registratie bevestigend beantwoord,
zoo Tfe uitkeering was bedongen ten bale van
den verzekering Demer of van zjjnen erfgena
men.
De verzekeringnemer werd in elk geval
geacht die vordering op de maatschappij na te
laten
Toen echter met vonnissen van de recht
bank te Utrecht van 6 Maart 1889, te Rotter
dam van 9 Maart 1891 en te Maastricht van
2 April 1891 de vordering aan het bestuur
werd ontzegd voor het geval dat de uitkeering
was bedongen ten bate der erfgenamen, bleef
de administratie successierecht beffen, by aldan
de uitkeering volgens het contract moest ge
schieden aan den verzekeringnemer zeiven.
Bjj aanschrjjving van den tegenwoordigen
minister van financiën is thans gelast, voortaan
van uitkeeringen, die, tengevolge van het over-
ljjdeD, nit levensverzekeringen worden genoten,
geen aangifte voor het recht vau successie
meer te vorderen, onverschillig ten wiens name
de poli9 is gesteld.
Te New-York komt een Protestantsch
klooster. Aan het hoofd zal staan Rnsell
Whitcomp van Boston, die vroeger te Oxford
studeerde. De monnikeu zullen een gelofte
moeten doen van armoede, kuischheid en ge-
hoorzaamhiedzjj zullen zich wjjden aan bet
onderwys en aan godsdienstige propaganda.
Een agent zag Vrjjdagnacht, dat de deur
van een horlogewinkel in de P. C. Hooftstraat
te Amsterdam was vastgemaakt en door eeu
drietal personen pogingen werden aangewend
om het luik voor het raam van dien winkel te
verwyderen. Op de komst van den agent kozen
de drie mannen het hazenpad, zoodat het hem
niet is gelukt een hunner te grjjpen.
De horlogemaker was wakker geworden
door de aangewende pogingen tot verwjjdering
van het luik. Kort daarop is aangehouden een
26-jarig werkman, die zich in de P. C. Hooft
straat bevond in gezelschap van nog twee
personen, die zich hebben verwjjderd. De man
is door den eersten agent herkend voor één
der personen, die poging tot braak hadden
gepleegd aan bovengenoemden winkel. Hij is
tot nader onderzoek in bewaring gesteld en
bleek eerst Donderdagmorgen uit de gevan
genis aldaar, waar bjj ter zake van diefstal
was gedetineerd geweest, ontslagen te zjjn.
Zondagmorgen woonden HH. MM. de Ko
ninginnen met gevolg de godsdienstoefening
bjj in de Hervormde Kerk te Apeldoorn. Voor
ganger was ds, Hattink, die tot tekst gekozen
had 1 Samuel 3 vers 10 laatste gedeelte.
De Middelburgsche Ct.« meldt nit Philip
pine Zekere Leo van Vlaenderen, een onge-
hnwd arbeider, heeft gisterochtend om half
negen een gehnwde vronw te Bouchante (haven)
en daarna zichzelf doodgeschoten.
De justitie nit Middelburg kwam heden
hier aan.
De Belgische liberalen hebben Zaterdag een
verpletterende nederlaag geleden. Ze ayn in
het arrondissement Brussel verslagen met «eer
dan 10.000 stemmen meerderheid
Dat de uitslag zoo noodlottig is voor het
liberalisme, moet aan verschillende oorzaken
worden toegeschreven. Ten eerste is de aan
eensluiting te laat gekomen, zoodat er geen
tjjd was om de dissidenten over te halen. Tal
van gematigd-liberalen, lieden^ uit den gezeten
burgerstand en kooplui, afgeschrikt door het
succes var. de socialisten in de provincie, heb
ben zich niet willen verbinden met de Brus-
selsche werklieden om de liberale ljjst te laten
zegevieren. Ook een groot aantal socialisten
beeft niet voor de liberale candidaten willen
stemmen.
De katholieken winnen 18 zetels te Brussel.
Het tweede voorname feit van den dag is
de overwinning welke do liberalen in Njjvel
hebben behaald. De minister van binnenland-
sche zaken, de Bariet, chef van het Kabinet,
is gevallen. Dat is voor de regeering een ge
voelig échec*. Daardoor zal de Burlet zeker
aftreden en de weg worden bereid voor den
terugkeer van Beerniert.
Njjvel werd in 't vorig parlement vertegen
woordigd door drie clericulen en een liberaal.
Nu is het jaiat omgekeerd. De gevallen libe
raal is de heer Olin, oud-minister va 1 open
bare werken. 11 jj had maar zes en-twintig
stemmen minder dan de Burlet.
Voor de liberalen is het eeu gruot verlies
dat in Doornik de oud-minister Bnra en zyn
medecandidaten niet zyn gekozen. Bara heeft
in den goheelen verkiezingstijd geen vrooljjke
rol gespeeld. Dat zjjn vriend Frère-Orban uiet
was gekózen en de socialisten zooveel succes
hadden gehad, had hem zeer ontmoedigd.
Zouden de kiezers van Doornik hem daarom
den zetel hebben ontnomsn dien bjj bjjna der
tig jaar met eere heelt bekleed?
In Ath zyn de liberalen ook verslagen de
ond-gouverneur van Henegouwen, graaf de
Kerckhove de Denlerghem, is niet gekozen.
In Hoei hebben ze één plaats gewonnen en
in Thnin behouden ze hun vroegere positie.
De cle icaleu hebben de betwiste zetels in
Waremme en Tongeren behouden.
In Zonnigen, Charleroi en Verviers zyn
socialisten gekozen. In laatstgenoemd arron
dissement verliezen de 'iberalen een zetel in
den Senaat, maar in Luik zjjn liberale se
natoren gekozen en de radicaal-socialistiscbe
afgevaardigden eveneens, met een ontzaglijke
meerderheid.
De uitslag van dezen gedenkwaardigen dag
is dat de clericalen in de Kamer 104 tellen,
de socialisten 25 en de liberaleo (gematigd en
radicaal) 23. De meerderheid der katholieken
is met 8 stemmen versterkt.
Wat de aldus verdeelde Kaïner zal doen,
is onmogeljjk te voorzien, maar zeker is dat
een deel van de stnatkunde van bet tegen
woordig Kabinet door den uitslag van gisteren
en den 14n dezer is vernietigd, naraeljjk
de protectionnistische politiek. Die is door
de kiezers formeel veroordeeld.
De positie van het Japansche leger aan de
Yalu-rivier schjjnt enkelen deskundigen niet
zeer gunstig toe. Achter zich heeft het een
land bjjna zoo groot als Engeland, met onge
veer 11,000,000 inwoners, oen land vol rnoei-
ljjke bergstreken en bjjna zonder verkeerswegen.
De taak om in zulk een land de orde te her
stellen, is zeer moeiljjk, en het bericht, dat een
opstand tegen de Japanners uitgebroken zou
zjjn, klinkt niet onwaarschijnlijk, wanneer men
bedenkt, dat de berichten van de vriendschap
pelijke gezindheid der Koreanen jegens hunne
bevrjjders steeds uit Japansobe bron kwamen.
En eene correspo dent schrjjft, dat de
vriendschap tusschen de Japanners en de Ko
reanen niet zoo algemeen is, als de eersten
gaarne zonden zien. In den slag bjj Ping-
Yang hebben zelfs Koreanen gestreden aan de
zjjde van hunne onderdrukkers.
Vóór zich hebben de Japanners aan de Yalu-
rivier het Chioeesche leger, dat hen volgens
de laatste berichten uit China en Japan na
een bloedigen strijd teruggeslagen heeft, zonder
dat eeu van beide partjjen zich de eer eener
beslissende overwinning kan toeëigenen. En
zelfs indien generaal Yamagata er in slaagt
den Cbineeschen opperbevelhebber op de vlucht
te jagen, is zyn positie niet veel verbeterd.
Het Japansche leger kan dan naar Mukden
oprukken, maar de tyd nadert snel, waarop
in deze streken de winter invalt. Mantsjoerjje
is een hoogvlakte, die door geen hooge berg
ketenen tegen de Noordenwinden beschut is.
Men beschrjjft bet klimaat als zeer wissel
vallig, en goede wegen zjjn er schaarscb. Een
dergelijk land is voor krygsoperatiën al zeer
ongunstig. Bovendien zal het Japansche leger
vermoedeljjk veel te Ijjden hebben van kleine,
ODgt ordende benden, die znllen trachten den
trein te plunderen.
Volgens de berichten, die uit St. Petersburg
zjjn ontvangen, bernsten de geruchten, dst de
Czarewitch afstand wil doen van den troon
op eene verkeerde opvatting der Russische
wet. Volgens de bepalingen, in Rusland
ten opzichte van de troonopvolging geldig,
moet tegeljjkertjjd met de troonbestijging
van den nieuwen Czaar de troonopvolger
als zoodanig worden gehuldigd. Is de troon
opvolger kinderloos, wanneer de Czaar Je
regeering aanvaardt, dan wordt de eerst vol
gende raanneljjke agnaat tot troonopvolger
geproclameerd en dat blyft hy, totdat den
nienwen Csaar een zoon is geboren.
De Oaarina lijdt nog steeds aan zenawtof-
vallen, tengevolge van de gebeurtenissen der
laatste weken, die haar, toch reeds zwak,
gestel hebben geschokt. Ook heeft ds toe
stand van grootvorst George, den tweeden
zoon des Czaren, die aan eeue longziekte ljjdt,
aanleiding tot ernstige ongerustheid. Men be
schouwt den toestand van dezen prins als
hopeloos.
Over de ziekte van den keizer verneemt men
thans meer bjjzonderheden. Ze is de zgn. Bright-
sche nierziekte, een chronische ontsteking en
langzame verwoesting der nieren. Deze orga
nen zyn de filters vau het bloed, die het ont
doen van zyn onzuiverheden, van de vergiften
dio de afvalproducten der voeding zyn. Als nu
de filters niet in goeden staat verkeeren, wor
den die vergiften niet voldoende afgescheiden
en komt er eiwit in de nrine.
Somtjjds sterft men aan eene oongestie der
longen, uitputting vau het hart of beroerte
dech in de meeste gevallen treed een vergif
tiging in van het bloed door de arine. Deze
zoogenaamde uremie gast gepaard nu eens met
stuiptrekkingen, dan weer met delirium, met
verslapping van het zenuwstelsel of bszwarea
bjj de ademhaling, tot de dood er op volgt.
Het gebeurt maar zeer zelden; dot men van
deze ziekte er weer bovenop komt.
Gedurende de laatste dagen leed de Czaar
aan krampaanvallen, zooals gewoonlyk het
overljjjen voorafgaan welke aanvallen, dan ge-
pnard gingen met tjjdeljjke bewusteloosheid
en hevige pijnen, die men toeschreef aan orae-
mische vergiftiging, zoodat het einde des Kei
zers werd verwacht. Te meer, daar men ook
eene aanmerkeljjke hartverzwaking waarnam,
die dikwyls voorkomt in de laatste perioden
eener acute Brightsche ziekte.
Om deze redenen zal men dos, geljjk reeds
gezegd ia, aan de ingetreden beterschap nog nist
te veel waarde mogen hechten.
De interpellatie van den democratische::
afgevaardigde Pernestorfler in het Oosten-
rjjksche Huis vau Afgevaardigden heeft, geen
beBliaseuden uitslag opgeleverd.
Prins Windischgrëtz, de minister-president,
verklaarde, dat de regeering baar belofte tot
het indienen van een wetsontwerp tot uit
breiding van het kiesrecht zonder twyfel zal
nakomen. Nog in den loop derer zitting zon
het ministerie dit ontwerp bjj den Rjjksraad
indienen. Met deze verklaring, waarmede de
meerderheid genoegen nam, moet men sich
voorloopig tevreden stellon.
Opmerking verdient evenwel nog, hetgeen
Prins Windischgrëtz en de minister van
binnenlandsche Zaken, markiea van Baque-
hem, over de algemeene beweging tot ver-
krjjging van het algemeen stemreoht mede
deelden. Het is bekend, dat deze beweging
in Oostenrjjk gednrendo de laatste maanden
steeds grootere afmetingen heeft aangenomen.
De sociaal-democraten hebben zich aan het
hoofd gesteld van de werkllieden, die algemeen
stemrecht eischen. Tot bereiking van dat doel
wordeu steeds bjjeenkomsten georganiseerd,
zoowel in de hoofdstad, als in andere voor
name steden van het rjjk, welke doorgaans
nogal rnmoerig afioopen. Zoo 0. a. kwam
het dezer dagen ook te Weenen weer tot eene
ernscige botsing tusschen de betoogers en de
werklieden, toen dezen na den afloop hnnuer
bijeenkomsten ook in de straten betoogingen
wilden houden.
Beide ministers spoorden de leiders der
beweging ernstig tot gematigdhe d aan. De
regeering zeide o. a. prins WindisohgrUtz
heelt geen argumenten noodig van de straat
om te weten, wat haar te doen straat. Moch
ten de voorstanders van algemeen stemrecht
voortgaan met hun pogingen om op deze
wjjze hun doel te bereiken, dan zal de regee
ring krachtig daartegen optreden. Handhaving
van de openbare rust blijft in de eerste plaats
haar taak.*
Het is niet te verwachten, dat de leiders
dezer kiesrecht-beweging zich tevreden zullen
stellen met het antwoord, door de ministers
op de interpellatie van den heer Pernestorffer
gegeven. De bjjeenkomsten en betoojginged
znllen waarschijnlijk wel worden voortgezet,
maar natnurljjk bljjven de ministers, na huQ
uitdrukkelijke verklaring, eveneens bjj de
houding, welke zjj tegenover hen
aangenomen. ;jf.%-
De hooding der regeering werd
togen 43 stemmen bekrachtigd.
derheid, bestaande uit de liberale en cl«^i|i^«i'i
Duitschers «n de Polen, wenscht dsrhilvé
eerst' af te wachten, totdat het kabinet met
zjjn kiestecbt-ontwerp gereed is, terwjjl in
middels de zorg voor de handhaving der open
bare rust aan de regeering wordt overgelaten.
Burgerlijke Stand.
Zevenhuizen s
GEBOREN Jacobus, ouders L. Rook sa
K. van Helden.
