W. J. BLITS ,.LI0N BLITS,
Heeren-Dassen.
\ïl'
BANXBKTUI6IM.
AFSLUITING
Een HUIS met TUIN
Brieven uit Zuid-Afrika.
^jpirecte Spoorwegverbinding met GOUDA. Wlnlerdlenst 1894/95. Aangevangen 1 October. - Tjjd van Greenwich.
nüo
MS 8.60 7.55 8.08 Ml 10.03 10.1»D lMMMlVl» t.si s.18 4.47 e.ss S.S7 7." «.aa io.u
HSÏoLï. io'.o iü? "I«.« ».ó»6«6..uVot
i
Bnlteolaodsch Overzicht.
Ruime Reuze in
A vaa OS, Ai, E 73-73*.
Beurs van Amsterdam.
m,
iïv,
KENNISGEVING
ADVERTENTTEN.
'S QBAVBKTWHQ.
AFGESLOTEN
Nlcuwcidtjk 241, Eerste luis v/d Dm,
AMSTERDAM.
Tandarts Lion Blits
Markt 154, Gouda.
te ZZ-a.-ux.
Het waa in de stille degen ren Juli dezes
jeers, det mr. D. O. Engelen in bet «Handels
blad* met klem betoogde, det het wel wet te
groote weelde wes ven de «Maatecbappjj tot
Nnt ven het Algemeen elk jeer een alge-
meene vergadering te honden. Immers de kos
ten daarvan bedragen gemiddeld 5000, terwjjl
de gebeele begrooting over een bedrag ven
ƒ32,000 loopt. No zon een dergeljjke som
gerechtvaardigd sjjn zoo redeneerde de
heer Engelen indien het Nat mat zjjn geld
geen reed wist, meer het tegendeel is weer
om de aitgeven te bekostigen heeft men reeds
het kapiteel moeten aanspreken en het leden
tal daalt.
Twee voordeelen «ouden aan de afschaf
fing der algemeens vergadering verbonden zyn
lo. Meer leven in de departementen. Thans
worden er de voorstellen besproken, maar de
afgevaardigde is vrjj in zjjn stem. De belang
stelling voor de voorstellen zal rgzeo, indien
elk ha weet dat zjjn stem meeweegt voor de
al of niet aanneming van het voorgestelde,
daar dan de parlementsvergaderingen beslissen
zouden.
2o. Men hondt, zy het dan ook niet de
volle 5000, omdat daaronder de drukkosten
voor de voorstellen zijn begrepen, een be
langrijke som over voor nattige doeleinden
een bewaarschool hier, een teekenschool daar,
een arbeidsraad elders, kan er mede worden
opgerichtzjjn eenmaal zulke zaken goed aan
gepakt, bljjken zy te voldoen aan eene be
hoefte, meestal is er dan wel, plaatselyk, geld
beschikbaar voor het voortbestaan thans juist
sukkelt men dikwerf met de kosteu van op
richting van werkeljjk nattige instellingen.
Mocht men de afschaffing der algemoene
vergadering wat ai te radicaal vinden, aldus
betoogde mr. Engelen, welnu, dat men dan
om de twee jaar byeenkome dat is in ieder
geval f 250 per jaar uitgespaard, wat in een
.tjjdperk van tien jaar 2500 zou geven om
de Maatschappij in staat te stellen haar kracht
door nattige instellingen te big ven ontwik
kelen.
Mr. Engelen had, hoewel het in den kom
kommertijd was, een goed oogenblik gekozen
om op deze geldverspilling te wjjzen. Om
de tien jaar moet n.l. de wet van het Nut
aan eene herziening worden onderworpen en
in 1895 zyn er weder tien jaren verloopeu
sinds de laatste herziening.
De departementen hebben dan ook reeds
ter behandeling ontvangen het ontwerp van
wet, dat in de algemeene vergadering van
1895 zal behandeld worden. Art 20 bepaalt
daarin echter evenals in bet thans geldende
reglement, dat elk jaar aldaar een algemeene
vergadering zal gorden gehouden.
De denkbeelden, door den heer Engelen
ontwikkeld hebben dn. bljjkbaar geen weer
klonk gneonden bg de oommieeie van wete-
heraiening Daarom veatigen we op de zaak
nogmaala de aandacht ip de hoop, dat de
departementen zioh un harer aan nullen trek
ken. Mocht een er ran zich kannen Tereenigen
met de voorstellen van den heer Engelen, dan
ia er betrekkelijk haast bjj hst werk. Vóór 1
Janaari toch dient eeu rooretel om art. 20
alanog to wjjzigeo bjj den algemeenen secre
tarie te worden ingezonden en ais niet roor
1 April rjjftien departement zich er voor
verklaard hebbeo, kan het amendement niet
in beraadslaging komen.
In alle afdeelingen der Tweede Kamer
werd bp bet onderzoek van da begrooting van
Joetitie geklaagd over da opruiende taal in
sommige vergaderingen en binden en over de
rnetveretoringen, waartoe de bedoelde samen-
komsteo an bet venten dier bladen aanleiding
geven, wnurnit telkene ongeregeldheden voort
vloeien, tot grootea overlast van de rustige
ingezeteoen.
Groot verschil van gevoelen heersobte echter
over de maatregelen tegen dat kwaad. Aan
bevolen werd een wet tegen de miebruiken
der absolute ergheid van drukpere nn van die
ven vergaderen, door o. a. te bepalen dat elle
dagbladartikelen ondert-ekend moeten rjjn.
waarin echter andere leden weinig heil
dia bunnerzjjd. ongaarne de grondwettig ge
waarborgde vrjjbeden wilden prjjigeven. Som
migen vestigden de aandacht op bet strafbaar
•tellen niat alleen van opruiing tot een etrnlbnar
feit, doch ook opruiing tegen de rechtersorde
zooals bv. oanzettiug tot 1 et niet-betalen van
belasting. Van uitbreiding van de bevoegdheid
der bnrgemeesters, om het venten van aan
stoot gaveude blaadjes te verbieden, werd
wegneming van de aanleiding tol wanordelijk
heden verwacht. Verscheidene leden zochten
de oorzaken vau de onrast in de te zachte
behandeling, die de gevangenen ondervinden.
Ten slotte vroeg men den minister, wat hjj
denkt te doeu om de opruiingen en rnstver-
storingen tegen te gaan.
Tot wegneming van de onveiligheid in
sommige steden werd de vorming van een
goed korps deteclives aanbevolen.
Ook het wangedrag van jeudige personen
kwam weer ter sprake. Als middelen tot
beteugeling van de baldadigheid der jengd
werden aangeprezenuitbreiding van de macht
der onderwjj/ers om tegen wangedrag der
kinderen buiten de school te kannen opkomen
en bet straffn met lichamelijke kastijding by
betrapping op beeterdoad.
t)e toenemende bedelary en landlooperjj
leidden mede tot het verzoek om maatregelen
tegen die plagen.
Enkele leden wenschten met het oog op
de afschaffing van bet pstendrecht, dat het
maximum vau het' vergunningsrechts zon
worden verhoogd.
Iu zake bet notariaat werd weer geklaagd
over te hooge rekeningen der notarissen en
over de misbruiken in hunne bemoeiingen,
tegen welk kwaad als eenig afdoend middel
werd aanbetalen bet maken van de notarissen
tot staatsambtenaren met een vast traktement.
Omtrent den bonw van het nieuwe post
kantoor te Amsterdam wordt gemeld, dat de
oppervlakte voor den bouw aan de Voorburg
wal te klein is gebleken en pogingen zgn ge
daan om de Bodega* en de Port van Clevef
te koopen, doch dat men dit plan moest laten
varen, omdat een kolossale som gelds werd
gevraagd. Men zon toen op andere plannen
en liet het oog valleu op het gedempte Damrak.
Het Rjjk stelde aan de gemeente Amsterdam
voor, van haar te koopen een terrein, ter
grootte van 1200 M». gelegen op het Damrak
tnsschen de Oodebrugsteeg en het tegenwoor
dige hulppostkantoor. Kon men dien grond
krygen, dan zon men er een gebouw kunnen
plaatsen, beantwoordende akn de eiachen des
tjjds, en zoodanig ingericht tevens, dat het
voor de allengs toenemende bevolking der
hoofdstad eene vermeerdering die ongeveer
10.000 zielen 'sjaars bedraagt in dé eerste
50 jaren voldoende zou wezen. Het zon verder
zoo gebouwd worden, dat het aan alle vier
zgden voldoende licht edangt en de postrg-
luigen het gebouw zounin kunnen inrjjden.
Aan de drukke zjjde van het Damrak zon
men krijgen een straat ter breedte van 30 en
aan de stille zjjde een van 20 M. breedte.
Het Gemeentebestuur, of beter de afdeeling
Publieke Werken, heeft, volgens het «Hbl.t,
echter op dit voorstel met een kort »non
possnmns* geantwoord. In den Raad, althans
in de openbare zittingen, is er geen woord
over gerept en ook in de vergaderingen van
de kamer van koophandel is er niet over ge
sproken.
Nu wordt weer gemeld, dat van particu
liere zgde pogiugen worden aangewend om
al de perceelen tusscben Rosmarijn- en Wjj-
desteeg, Spuistraat en N.-Z. Voorburgwal in
handen te krygen, ten einde daarover met
het Rjjk in onderhandeling te treden.
Hedenmiddag te 2} uren zal ten raadhuize
te Leiden plaats Hebben de aanbieding aan de
gemeente van het portret vau wjjlen den heer
L. M. (Je Laat de Kauter, strekkende ter blij
vende gedachtenis aan de diensterr die de waar
dige overledene, in hofldanigheifl. als burge
meester, der gemeente Leiden gednrende 14
jaren beeft bewezen.
Dit portret, geschilderd door mej. Thérèse
Schwartze. zal der gemeente worden aangebo
den door de commissie welke zich indertijd tot
dat doeleinde heeft samengesteld, bg monde
van haren voorzitter, prof. dr. M. J. de Goeje.
De burgemeester, de heer mr. F. Was,
tevens eere-voorzitter der commissie, zal in
hoedaoigbeid als hoofd van het gemeentebe
stuur, het hutdebljjk voor en namens de ge
meente aanvaarden.
'Tot bjjwoning van deze plechtigheid zgn
uitgenoodigd mevr. de wed. De Laat de Kanter
en verdere naaste familieleden van den gehnl-
digden overledene, benevens de leden van den
gemeenteraad aldaar. (L. C.)
J. B., verlaten hniavronw van G. W., te
Dordrecht, werd giateren door ('e arrond.-
rechtbank aldaar wegens brandstichting ver
oordeeld tot 2 jaar gevangenisstraf, met ver
mindering der preventieve hechtenis. Van de
haar ten laate gelegde poging tot doodslag
werd bekl. vrjpesprokei
Uit Amerika komen soms wonderljjke be
richten. Thans verneemt men weder van niet
minder dan het verkoopen van eeu ge
beele stad. De stad Manchester in New-Yemey
namelyk is gebouwd op grood, die door den
oorspronkelijker) eigenaar verkocht is zonder
voorkennis ran den hypotheekhouder, wat by
de bypotheekacte uitdrukkelijk was verboden.
Dit gebeurde iu het begin dezer eeuw eo de
zaak geraakte op de een of andere wy?e in het
vergeetboek, tot de erfgenamen van den hy
potheekhouder tot de schitterende ontdekking
kwamen dat de grond eigenlijk aan hen be
hoorde. Daar men verbrokkelen wil voorko
men, zal waarschijnlijk een geheele stad en bloc
verkocht worden, zeer tot ongerief natuurlijk
van de bewoners, die, in de verbeelding hunne
eigendommetjes eerljjk gekocht te hebben, be
langrijke schade lijden.
Een ander wonderbericht komt uit het dorp
Se8trorezk by Petersburg. Hier is een brug
van 90 meter lengte gestolenOp zekeren
morgen werd n.l. door een inspecteur vau eeu
kruitfabriek ontdekt dat een brug, die van de
straat uaar een magazyn liep, op de pijlers eu
de groote dwarsbalken na, geheel was ver
dwenen. Een onderzoek werd ingesteld en het
volgende kwam aan het licht. Den vorigen
avond waren eeuige timmerlieden aan deu brug
die reeds zper lang in gebruik was, bezig ge
weest met bet opnemen van eeuige planken,
ten einde na te zien of ook herstelling van de
onderste balklaag noodig was. Op de vragen
van een paar voorbijgangers gaven de werk
lieden het piet zeer juiste antwoord dat de
brug vernieuwd moest worden. Dit nieuwtje
verspreidde zich door het dorp en nauweljjks
wareu de timmerlieden verdwenen of van alle
kanten kwamen de bewoners toestroomen om
een brandhoutje voor den winter op te doen.
Zoo stond in weinig tgds de geheele brug als
eon geraamte afgehaald, terwjjl het hoat bjj
geheele karren vol werd weggevoerd.
De brng werd later bij 58 gezinnen in het
dorp bg elkaar verzameld en verschillende
zuinibe huismoeders, die eeu blokje voor den
haard hadden opgedaan, zullen zich voor het
gerecht te verantwoorden hehben.
De Engelsche theefabriekantenWhite en
Gabill kochten uitgekookte theeblaren van de
restaurants op, droogde die in een jjzeren buis
en brachte sb dan onder de naam van thee
opnieaw in den handel, Wegens de lage prjja
hadden zjj natuurlgk een reueachtigen debiet
maar door de administratie werd een aanklacht
ingediend, omdat op deze wjjze aan de schat
kist f0.20 op elk pond thee werd te kort
gedaan en de rechter heeft tin, met toepassing
van een onde wet van Goorge III, White en
Cabitl veroordeeld tot betaling van eene boete
van f 435.000.
Als bewjjs, dat tnsschenheide hnitegewoon
veel baring bijeen zwemt, meldt meo, dat de
Friesland*, van Maassluis, de
de vorige
week zooveel haring in de vleet kreeg, dat
men van de 70 netten slechts 10 oon boord
kon krijgen. De overigen 60 gingen met reepen
en al naar de diepte. De schade aan vischtnig
en aan verloren vitch bedraagt zeker wel
f5000.
Op verzoek nemen wjj bet volgende uit
Handelsbelangen over
IV.
Na in myn vorige brieven de sociale toe
standen van Johanneaberg te hebben beschreven,
wil ik nn iets mededeelen, wat waarschijnlijk
bjj uwe lezers niet van zoo algemeene bekend
heid ishoewel misschien nog belangrgker
dan de gondindnstrie.
Zoodra de vreemdeling den voet in Zuid-
Afrika zet, treft bet zjjne aandacht, dat hg
bijna nergens boomen bespeurt. Om in dit
gebrek te voorzien, heeft men bier bet aan
planten van boomen beproefd. Deze proeven
hebben een nitslag gehad, die elke verwachting
te boven ging. Dit is het onderwerp, dat ik
in dezen brief behandelen wil.
Door eenige vrienden daartoe in staat gesteld
was ik in de gelegenheid eenige zoogenaamde
boomplantages te bezichtigen en wat ik daar
gezien heb, doet mg denken aan de sprookjes
der jeugd. Ik bezocht dan een der grootste,
zoo niet de grootste boomplantage van Zuid-
Afrika, nl. de Braamfontein Estate, een uitge
strektheid van 2000 morgen (een morgen
is ab 10000 yard, 1 yard 0.92 meter) voor
de helft met boomen beplant. Deze plantage,
vier jaar geleden een dorre plek, met niets dan
leeljjk geel gras begroeid, ia nn herschapen in
een jong wond van boomen nit zaad geteeld
(niet gestekt) en die reeds een hoogte van
i; 15 meter bereikt hebben met een omvang,
1 meter boven den grond, van 45 tot 60 cen
timeter.
Door de welwillendheid van den manager,
den heer G. Genth, een specialiteit op 't ge
bied van boschcultuur, kan ik U eenige ver
dere bijzonderheden omtrent deze merkwaar
dige cnltnnr mededeelen, terwijl zgn naam er
borg voor staat, dat het hier medegedeelde
volkomen jnist is. Op zyne plaats heeft hg
met ^niet minder dan 280 soorten zaad proe
ven genomen en het resultaat dezer onderzoe
kingen is geweest, dat elke boom hier op aan
merkwaardig snelle wijze groeit, doch de meStlff'
groeikracht wordt ontwikkeld door de eucaT
lyptus soorten, speciaal de eucalyptus global of,
meer bekend onder den naam van blue gom,
terwjjl daarop volgt de blackwortel en de/pi-
missoorten.
Zooals reeds boven gesegd worden deze
boomen alle nit zaad, grootendeels "Australisch,
aangekweekt. Op de Braamfontein Estate
toonde mjj de manager de geheele kweekery,
d. i. een groote overdekte ruimte, zoodanig
ingericht dat lucht en warmte op gemakkeijjke
wjjze kunnen circuleoren. Het klimaat is hier
nl. zóó, dat men geen vrees behoeft te koeste
ren, dat de jonge plantjes door de vorst zu Hen
worden aaogetst.
De zaadjes, een honderdtal, worden in groote
potten of ledige petrolenm-blikken geplant. Na
eenige weken zijn deze zaadjes reeds zoodanig
ontwikkeld, dat men tot overplanting in andere
blikken, waarin zy meer ruimte tot verderen
rtei krygen, kan overgaan en na hoogstens
maanden is het stekje reeds^ zao krachtig,
dat men ze aan de vooraf beploegde en zoover
noodig bemeste aarne kan toevertrouwen. - Is
dit eenmaal geschied, dan wordt de verdere
zorg aan moeder natuur overgelaten.'
De nachtvorsten doen zelden kwaadalleen
hééft men gedurende de eerste 2 jaar het al*
tjjd welig groeiende onkruid te Wieden. Ik heb
boompjes gezien van nog geen 6 maanden oud,
De derde brief schjjnt verloren, te zjjn
geraakt.
1.80
Moordrecht.
Nieuwerkerk
Gapelle
Rotterdam 7.—
Rotterdam
Oapelle
Nieuwerkerk
Moordrecht
Gouda
Gouda 7.80 8.88 9.09
Zev.-M. 7:48 8.47
Bl.-Kr. 7.47 f
Z.-£ofW.7.K8 8.16
N.d-L.d.8.08
7.98
8.40
9.06
9.40
10.46
7.89
8.47
v
ff
7.19
8.54
t
ff
ff
7.46
9.0|
V
ff
ff
7.51
9.10
9.85
10.—
11.05
Ie—
6.01
7.86^
7.47
Ie—
5.10
6.18
e
ff
1.19
6.91
e
ff
B.S6
6.99
tr
ff
5.89
4.85
7.45
8.07
8.18
GOUDA—
DEN
HAAG.
11.01
1.06
1.11
1.17
1.96
1.88
4.67
5.08
10.55
11.08
11.09
11.16
11.16
1.85
6.11
6.16
6.98
6.81
6.86
11.08 18.18
18.88 19.88
nor'
9.45 9.51
10.08 10.11
9.58
18.51
19.58
1.05
1.18
1.81
I D A M-
10.17
l6.il
10.84
10.41
10.47
1.94
U8
4.60
5.84
6.56
7.10
8.88
8.48
9.40
11.08
11.10
ir
4.57
ff
6.08
ff
ff
ff
9.47
ff
ff
ff
ff
5.04
ff
6.10
ff
tv
ff
9.64
ff
ff
ff
e
5.11
ff
6.17
t
f
10.01
ff
ff
1.44
4.10
6.80
5.49
6.96
7.80
8.68
9.08
10.10
11.90
11.80
-GOUDA.
11.50
11.80
1.45
8.80
9.60
8.48
4.80
4.46
6.81
7.07
8.10
9.41
ff
ff
1.55
ff
H
ff
ff
4.56
r
7.17
ff
9.50
ff
ff
9.09
ff
ff
ff
ff
6.09
ff
7.84
ff
9.66
e
8.09
ff
ff
ff
6.09
ff
7.81
ff
ff
19.08
18.40
9.15
8.48
8.10
4.08
4.40
5.15
6.51
7.87
8.80
10.06
w» i a 07 y no «11 98 m 1.88 t 5.80 i 6.86 g lu.iu r
'sHage 8.18 9.18 9.89 10.07 11.17 E C H t 5 56 6 41 10.1511.88 11.48
r tl» Ml t.U 1.41 10.SI 11.45 MO 3.08 MS S.S6 5.» Ml «.81 M81.11 10.63
tr
4.i8
ff
7.06
ff.
ff
ff
ff
ff
7.11
ff
ff
ff
6.—
ff
7.90
ff
9.61
ff'
ff
7.86
ff
«r
B.09
ff
7 81
ff
10.—
VUeekt
Wp.
DSN HAAS GOUDA.
Hen 5.48 7.307.43 8.80 >.88 8.4610.18 11.8811.18 1.88 8.16 1.45 5.48 4.15 4.43 5.17 7.-1.05 8.85
Voorb. 6.54 10.18 1.44
N.d-L.d6.68 v e e 1.48
Z.-Zegw6.08 v e v 10.80 1.58 i
Bl.-Kr. 6.14 10.38 8.04 e
Z.V.-M.6.1) 10.41 8.08
Gouda 6.807.608.18 8.68 10.1510.5118.0818.458.»0 8.45 8.16 4.18 4.48 5.10 6.47 7.48 8.85 10.10
OTB1CB T-G OD D A.
Utrecht 8.88 7.60 8.- 8.58 11.84 18.08 11.60 8.10 8.10 3.614.48 5.80 6.86 8.08 1.60 8.5) 10.84
Woerden «J8 8.11 10.15 llilO 11.15 8.48 4.16 5.47 8.118.8410.61
OudeweterTw 8.18 10.84 4.84 8.18
Goud. M0,4,38 8.34 10.87 18.05 1.68 3.60 4.87 1.80 7.06 6.41 9.88 11.07
v AM8TIBDA M—G O V D A.
..O 11 10 06° U10 45* 'AllD *H1 4 47 6.18 7.46 10.ulAMterdan.Wp 6.60 6.16 J.4I 11.66 11.5» 6.66 4.16 4.15 7.60 10.1
MT Ï:U 10.68 1.18 40 Mi 41. 8.4» 11.16 I Goud. MO 8.04 *1.44 19* 114. MO MO U8 M» 11c
die ongeveer een manshoogte bereikt hadden;
in één woord, men staat verbaasd over een
dergeljjke groeikracht Irrigatie wordt bjj
boomplantagee onnoodig geachtde ruim
vloeiende regens in het zomersaison gevonden
grond voldoende vochtigheid.
Op de plaats Braam fontein heeft men thans
reeds op deze wjjze 2$ millioen boomen ge
plant en men berekent dat na zes jaar groei
iedere boom een waarde van minstens tien
shilling heeft. Berekent men dat de aankoop
van den grond, het bewerken, bemesten, be
ploegen, aanleg van kweekeryen en de werk
krachten (waartoe hoofdzakelijk koelies en
kaffers gebrnikt worden) managemeot en ver
dere onkosten hoogstens 33.000 bedragen,
dan wil dat zeggen dat na 8 jaar (ik reken
dat men om millioen boomen te planten
3 saisons noodig heeft) met zjjn kapitaal ver-
dertigvoudigd heeft
Heb ik dus te veel gezegd met myn bewe
ring, dat dit ons doet terug denken aan de
gouden sprookjes onzer jengd Bjj de bereke
ning van 10 shilling per boom, heb ik speciaal
op het oog gehad de eucalyptus soorten, die
als dwarsleggers voor sporen, als stnthoot voor
mijnen, (bg welke industrie het verbrnik groo-
ter wordt, naarmate men dieper moet graven),
als timmerhout, vooral voor buitenwerk wegens
hardheid en hoog soortelyk gewicht, als schat-
palen enz. uitstekend kunnen gebruik worden
deze taxatie ia das zeer zeker niet hoog te
noemen, te meer daar de prijs voor bont vooi
bovengenoemde doeleinden thans 2/6 per loo
penden voet is.
Dan volgen de pinas soorten, die met de
eucalyptus kunnen wedjjveren en eindeljjk de
blackwortel en silver wattle, welker bast een
enorm tannine gehalte heef|. Dit laatste arti
kel wordt thans reeds van Natal naar de
Engelsche markt uitgevoerd a 4. per
ton. Zelfs als brandhout, waaraan hier totaal
gebrek is en waarby men zich moet behelpen
met de slechtste stompen, onde kisten enz.,
zooden de boomen nog bovengenoemde waarde
representeeren.
Vrees voor overproductie behoeft zeker niet
te bestaan bjj een land welke bevolking zoo
toeneemt en waar bout een zoo enorm ver-
bruiksartikel is.
Ten bewijze hiervan dient, dat alleen voor
de Robinson-myn deze maand een zending van
35000 boomen nit Amerika gekomen is waar
voor aan vracht 300U0 betaald werd.
Laat ik hier nu op volgen dat de bladeren
der eucalyptus wegens het groote oliegehalte
voor industrieele doeleinden reeds een handels
artikel belooft te worden (men begint er
hier reeds zeep uit te bereiden), en dat de
gezuiverde encalyptus olie met uitstekend ge
volg voor rhenmatiek wordt aangewenddat
meen ik dat u mjj in mjjne berekening niet
van overdrijving kunt bescbnligen.
Eigenaardig is het, dat deze cnltunr, waar
van reeds proefondervindelijk bewezen is, dat
zjj aan den meest pessimistisch gestemden
geldbelegger byna zonder risico groote winsten
waarborgt, zeer weinig in handen is der spe
culatieve Eugelschen; zoo is de Braamfontein
Estate, ook genaamd Saxenwald, grootendeels
eigendom der bekende heeren Eckstein Beit
E. Lippert, terwjjl de meesten der grootere of
kleinere plantages aan Dnitscbers, Afrikaan-
ders of Hollanders bebooren. Want deze eer
moet ik myn landgenoot hier geven, op 't
gebied van boomplantages hebben zjj hier een
groote kracht ontwikkeld.
Dat het voordeel van boomplantages in Trans
vaal den ondernenienden Dnitschers niet ont
gaan is, bewjjzen eenige artikelen in het te
Berljjn verschijnende «Export Blatt fflr Snd-
Afrika en hoop ik maar voor mjjue landge-
nooten, dat zij een goede gelegenheid niet «al
len voorby laten gaan, om bijna zonder risico
veel geld te verdienen, of is de ondernemings
geest van Ond-Holland geheel uitgedoofd?
(Johannesbnrg, 1 Oct. '94.) X.
Een beiangrjjke tyding brengt de telegraaf
nit Berljjn. Graaf Caprivi zon zyn ontslag
hebben genomen als rijkskanselier, en graaf
Enlenburg als miiister-prerident van Prnisen,
Jet aftreden van Caprivi wordt nog niet als
r gemeld, maar aan het ontslag van graaf
Enlenbnrg schjjnt niet meer getwjjfeld te
worden. Komt de tgding, voor zoover Caprivi
betreft, geheel onverwacht, anders is het met
Enlenbnrg; men wist dat hy sedert eenigen
tya een tameljjk geïsoleerd standpunt innam
en dat hjj op den daur zjjne positie moeiljjk
zon kannen handhaven.
De sociaal-democratische partydag te Frank
fort heeft besloten, den eerste Mei ,van 1895
te proclameeren als een feestdag voor de ar-
De aanbeveling om dien dag als een
te beschouwen, geldt allesn voor
die den arbeid kannen laten rusten
er nadeel van te ondervinden.
Voorts werd besloten, tegenover werkgevers
bescherming van de werklieden en volle vrjj-
heid van vereeniging te verlangen.
De toastend van den Cmer schjjnt onver
anderd te bljjven. Er it nog geen bericht van
het haweljjk van den Caarewit^h en volgena
de Daitsche bladen zon de president der synode
van de orthodoxe Grieksche kerk daaraan
schuld hebben, doordien hy bijjft eischen dst
prinses Alix den Lntherschen godsdienst, waarin
zy werd opgevoed, vervloeken zal, wat zjj
bijjft weigeren.
De nienwe Kamers in België tallen niet
door den Koning zelf met een troonrede wor
den geopend, maar een koninklyke boodschap
zal worden voorgelezen, door den minister
president in den Senaat en door minister Be-
gerem in de Kamer. Naar onder voorbehoud
wordt medegedeeld zooden in die boodscnap be
iangrjjke consesaies worden gedaan aan de
wenacheu der socialisten. Onder anderen
moeten erin voorkomen een ontwerp op de
verzekering van vee, een op een pensioenkas
voor werklieden, een waarby de maximale
werkdag ia de myoen en steengroeven wordt
bepaald op acht nnr, een op de verplichte Zon
dagsrust in de verschillende takken van staats
bestuur, ook op de spoorwegen.
Engeland's premier lord Rosebery heeft de
lang beloofde redevoering gebonden over bni-
tenlandsche zaken. Hjj begon met eene wel
verdiende holde te brengen aan den Czaar,
«wiens dood de beste waarborg ioor den we
reldvrede zoude wegnemen.*
Wat by zeide omtrent den beruchten minis
terraad, welks plotselinge byeenroeping paniek
wekte op de beurzen van Parjjs en Londen, is
niet bevredigend. Ofschoon den vorigen dag
enkele ministers op reis waren gegaan naar
het buitenland, werd per telegram plotseling
een ministerraad bjjeeugeroepeu. Dit werd
bekend gemaakt zonder mededeeling ven de
aanleiding. Weldra wist men dat tusschen-
komst in China besproken werd. 'Neenc,
zegt de miuister, we bespraken niet interventie
in den oorlog, maar Engeland kan niet zonder
bezorgdheid denken aan de mogeljjkheid van
China's nederlaag en ontbinding, en daarom
vroegen wjj aan de verschillende mogendheden
van Europa on aan de Vereenigde Staten of
ze het mogelyk achtten den vrede te sluiten.
Twee (Frankrjjk en Rusland achten den tjjd
om voorwaarden voor te stellen nog niet ge
komen
Maar dat is jnist wat gewone menscken
interventie* noemen. Tusschenkomat zonder
gewapende macht achter sich, ware onzinnig
bjj een oorlog als dien in het Oosten.
De verklaring dat de minister gedurendo
de twee laatste jaren bezorgd is geweest over
de verhouding tusschen Frankrjjk en Enge
land, is minder geruststellend dan lord Rose
bery schynt te meenen. En zyn verwonder
lijke toespelling op Frankrijk's nederlaag te
Agioconrt maakt de redevoering tot sombere
lectuur.
Maandag zullen de wetsontwerpen op het
bnrgerlyk haweljjk en den godsdienst van kin
deren uit gemengde huwelijken aan den Ko
ning van Hongarjje ter bekrachtiging worden
voorgelegd.
De oorlog8comtni8sie van het Oostenryksche
Hois van Afgevaardigden heeft het reernten-
contiogent voor 1895 goedgekeurd, niettegen
staande de oppositie van de jong-Tsjechen.
Deze verklaarden ertegen te stem man ten
errste omdat het militarisme dat tengevolge
van het Drievoudig Verbond up bet land drnkt
de oeconomieche en financieels toestanden te
gronde richt, ten tweede omdat de regeeriag
aan de nationale eischen der Tsjechen in het
leger niet tegemoet wil komen, en ten slotte
omdat het politiek stelsel thans van kracht de
rechten van het Tsjechische volk miskent.
Gisteren hebben de aanvoerders der gecoali-
seerde partyen in de Kamer en eenige leden
der regeering weer een beraadslaging van ver
scheiden uren gehouden over de kiesrechtber-
vorming. De byeenkomst had een streng ver
trouwelijk karakter, evenals de vorige. Van bet
resultaat der discussies is dan ook niets bekend.
In Italië zjjn, geljjk reeds kortelijk gemeld,
bjj dictatorialen maatregel van den minister
Crispi alle socialistische en anarchistische ver-
eenigingen ontbonden. In Milaan alleen, dat
in den laatsten tjjd een middelpunt van revo
lution na ire beweging was geschiedde dit met
niet minder dan 55 vereenigingen. Had Crispi
vroeger aan de Kamer «volmacht* gevraagd,
na zjj hem die weigerde, doet hjj het bjj
koninklyke decreet eu moet daar dus wal zeer
gewichtige redenen voor hebben.
Als men den Romeinschen correspondent
van »the Times* mag gelooven zal het Itali-
aansche Kabinet financieeie maatregelen voor
dragen, waardoor behoudens onvoorziene ge
beurtenissen, werkelyk en volkomen het even
wicht bjj de ryksgeldmiddelen zal bereikt
worden. Als waarborg daarvoor beschouwt hji
de gebleken waarheidsliefde van den minister
Sonnino, wietas vroegere ongunstige medtf-
deelingen volkomen door de feiten zyn beves
tigd. Daarentegen wordt aan «The Standard*
bericht dat het financieeie vraagstuk nog niet
is opgelost en dat de vrienden van bet Kabi
net tekort, waarin nog moet worden voorzien
op 60 millioen lire schatten. De ministerieels
bladen zeggen wei dat dit bedrag zal worden
gevonden door 20 millioen te bezninigen dn
40 millioen aan nienwe belastingen te heffen,
ir men gelooft niet dat die plannen tot
uitvoering zullen komen.
96 OCTOBER.
Nidk*UlNd. Cert Ned.W. 8.11/»
dito dito dito 8
dito dito dito 8>/,
Honqa*. Obl. Goudl. 1891-88 i
iTALia. Inschrijving 1869-81 6
Oootino. Obl. in papior 1868 8
dito in silver 1868 S
Poetvozl. Oblig. met ticket 8
dito dito 8
Rusland. Obl. Oost. 9e Serie B
dito Geoons. 1880 4
dito bjj Rotha.1889 4
dito bjj Hope 1889-90 4
dito in goud. leen. 1888 6
dito dito dito 1884 B
Spanjb. Perpet. schuld 1881 4
Tubkbu. Oepr.Conv. leen. 1890 4
Geo. leening serie D.
Gee. leening serie O.
Zui0.Apa.RBP. Ree. v.obl. 1898 8
Mexico. Obl. Buit. 8cb. 1890 I
Vbnbzublx. Obl. 4 onbep. 1881
Amitbbdxm. Obligation 1861 8>/i
Rottiodam. Sted. leen. 1886 S'/i
Nbd. N. Air. Handels?, sand.
6»endab. Tab.-Mij. Certifioaten
Den-Maatschappij dito
Arnh. Hypotheekb. pandbr. 4
Cult.-Mjj. der Vowtenl. aand.
'a Gr. Hynotheekb. paudbr. 4
Nederlanaaohe bank aaad.
Ned. Handelmaataoh. dito
N.-W. It Pac. Hyp. b. pandbr. I
Rott. Hypotheekb. pandbr. 4
Utr. Hypotheekb. dito 4
OoaTBKB. Ooat-Hong. bank aand.
Ruil. Hypotheekbauk pandb. 4
Amibika. Equit. hypoth. pandb. B
Maxw. L. G. Pr. Lien oert. 6
Nbd. Holl.IJ.-8poorw.-Mjj. aand.
Mij. tot Expl. r. 8t. 8p«r. aand.
Ned. Ind. Spoorwegen, send.
Ned. Znid Afrik. 8pm. aand. 6
dito dito dito 1891 dito B
lTXLiB.Spoorwl. 1887/89 A-Kobl.8
Zuid-1 tal. Spwmjj. A-H. obl. 8
Polbn. Waraohau Weenen aand.4
Ruil. Gr. Russ. Spw-Mjj. aand. B
Baltiaoha dito aand.
Fastowa dito aand. B
Iwang. Dombr. dito aand. B
Karak Ch.Asow-öp. kap.aand. 6
Loaowo Sewaat. 8p. Mij. oblig. 8
Orel Vitebek. dito oblig. I
Zuid-Weat dito aand. B
dito dito oblig. 4
AxiaiKA.Cent. Pac. Sp. Mjj obl. 6
Ohio. It North. W.pr. C. v. aand.
dito dito Win. 8L Peter. obl. 7
Denver k Rio Gr. Spm. oert. r.a.
Illinois Central obl. in goud 4
Louiav. k NaabvilleCert.v. aand.
Mexioo. N. Spw. Mjj. lehyp. o. 6
Miss. Kansas r. 4 pot. pref. aand.
N.-York Ontario fc West. aand.
dito Penna. Ohio oblig. 6
Oregon. Calif. Ie hvp. in goud B
8t. Paul. Minn, k Manit. obl. 7
Un. Pao. Hoofdlijn oblig. 6
dito dita Lino. Col. Ie hyp. O B
Canada. Cao. South.Cert.v. aand.
Yin. C. Railw. fc Nav. Ie h. d. o. O
Amsterd. Omnibus Mjj. aand.
Rotterd. Tramweg-Maata. aand.
Nbd. Stad Amsterdam aand. 8
Stad Rotterdam aand. 8
Bbloii. Stad Antwerpen 1887 9>/i
8tad Brussel 1886 S'/a
Hong. Theist Regullr Gesellsoh. 4
Oostbnr. Staataloening 1860 B
K. K. Oost. B. Cr. 1880 8
Spanje. Stad Madrid 8 1868
Ver. Nio.Bei. Hyp. Spobl oert.
Vor.kr».
101'/.
1011%,
88»/„
77V.
/m
98
15
78%
98»/.
98
181/,
108'/,
«7
88%
87
109%
«5»/.
88%
100%
100%
846
101%
74
101
110
180»/,
109%
101%
140%
100
63
87
101%
100
108
180%
104%
47%.
81%
104%
04'/,.
79
101%
108'/..
108»/,
08
83
100
180
188»/.
10%
88%
58'/,
88%
»l»/u
10»'/,
71%,
110%
108
86%
58'/.
89
1)9
171
108%
110
108%
108%
115%
110
84'/,
40%
4 107
dotkoen
98»/,
1 1'IV*
101 va
79,,/w
678
BIJ/,
186
6«V.
58» 4
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Gonda, brengen ter openbare kennis, dat, ter
vpldoening aan art. 69 der Wet van den 4
Juli 1850 (»8tiatsblud« No. 37), afschriften
van de Processen-verbaal, betreffende de be
noeming van twee leden van den Gemeenteraad
bedoeld bjj de artikelen 52 ey 67 dier Wet,
zyn aangeplakt in den Korten Groenendaal,
alsmede dat gelyke afschriften op de Secretarie
der Gemeente zyn ncdergelegd, alwaar daarvan
inzage kan worden genomen op iederen werk
dag, van dei inorgons tien tot des namiddags
;n nre.
GOUDA, den 27 October 1894.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
VAN BERGEN LJ2ENDOORN.
De Secretaris,
BROUWER.
B u r g e r 1 fj k Stand.
GEBOREN: 26 Oct. Johannes Hendrikns,
ouders J. H. Neef en D. Bömer. 27. Cor
nelia, onders T. Loeve en M. Verkaik.
OVERLEDEN 25 Oct. J. van der Laan,
80 j. 11 m. - 26. J. Hardenbol, 76 j.8m.
27. M. P. Hens, 3 m.
ONDERTROUWD: 28 Oct P. J.Hoogan-
boom, 24 j. en G. Boawman, 26 j. A. van
Vliet, 21 j'. en G, J. Bramlsma, 26
Haastrecht:
GEBOREN: Johanna, onders G. Bakkeren
J. Oosterwyk.
OVERLEDENG. da Korte 8, waken.
Vliit:
GEBOREN Gerrit, onders J. W. de Jong
en A. de Groot.
De oadergeteekendea gevoelen lich gedron
gen, openlyk hunnen hsrteljjken donk te be
tuigen un de Familie VEllMAAT voor de
vele en ondubbeliinnige bewjjeen van toewij
ding en liefde gednrende de «lekte, bjj en nn
het overlijden van hnnne innig geliefde Doch
ter HUIBKRTHA ondervonden.
G. W. v. MA8TRIQT.
W. J. v. MASTR1GT—
v. n. Hen.
Ztüt, 27 Oot '94.
Onien bavteljjken en welgemeend»
dank un allen voor de ondervonden bewjjiaa
van deelneming bjj het trenrig verlies van onaa
innig geliefde Zuster HU1BEBTHA.
Uit allar naam,
D. J. a T. MA8TRIGT.
(t oude,
Zriat,
27 Oct. '94.
De ondergeteekende betuigt tjjndn harte!jjken
dank voor de talrjjke bewjjien van belang
stelling dexer dagen ondervonden bjj gelegen
heid vjjner benoeming tot Ud vu den Ge
meenteraad.
F. HERMAN F».
Gouda, 27 October 1894.
HET BESTUUR der Steonkolen-Vereeniging
ONS VOORDEEL, brengt namene alle leden
vjjnen harteljjken dank un B.H. Directeuren
der 8teariue-Kureenfabriek, voor don eteoa
ook nn weder ondervonden bjj het opdoen
van oneen wintervoorraad.
HET BESTUUR.
von den
BURGEMEESTER en WETHOUDERS ran
Nieuwerktrk a/d IJeel maken bekend dat de
Passage over een gedeelte van den Ora
venweg en wel van af de grensscheiding der
gemeente CapelU a/d IJtel tot aan de Nieu-
werkerhche laan van 29 OCT. tot den 19 NOV.
a.»., voor RIJ-, VOERTUIGEN en VB«,
zal zjjn
en dat tgdene de afelniting da route kan ga-
nomen worden lugv den berm weg van den
polder Print Alexander.
Nieuwerkerk aid IJeel, 26 Oot. 1894.
Burgemeester en Wetbondere voornoemd,
De Secretarie, De Burgemeester,
LAMAAB. Vvïf VOORTHUIJ8EN.
TAEBANTSKS,
TE CONSULTEEREN:
Maandag», Woentdagt en Vrijdag» vu
10 tot a uren.
Bevat drie Kamers, Logeerkamers, Droog
zolder, Waterleiding en vele gemakken.
Te bevragen bjj O. nn GRULIL, Nienwe
Haven, N, 232, ta Goud*.
