I
i Jlfgadei
Directe Spoorwegverbinding met GOUDA. Winterdlenst 189495. Aangevangen 1 October. - TUd van Greenwich.
l.iWol 8.1
Buitealaodsch Overzicht.
Vrijdag werd in deze zaak voor den Hoogen
Raad gepleit.
Mr. W. Thorbecke, toor den staat optredende,
meende dat rechtbank en Hof eene te enge
beteekenis hebben gehecht aan de bepaling van
art. 605, le lid B. W.
Mr. B. M. Vlielander Hein trad op voor de
tegenpartij.
De conclusie van het O. M. is bepaald op
16 November.
In «De Heraut* komt bet volgende schrijven
van dr. A. Kuyper voor:
Pau (Basses Pyrenées),
31 October 1894.
Vooral na de ervaringen van teedere, broe-
derljjke liefde op 29 October vloeit mjjn hart
over van dant en lof, en al toeft dan de vol
komen genezing nog, toch kan noch wil ik
langer het woord van diepe erkentelijkheid
terughouden voor de beschamende liefde, waar
mede de broeders en zusters iu het vaderland
mjjner, deze weken van lijden, gedacht, en
mijn ziel vertroost hebben.
Na weken van diepe inzinking leef ik thans
weer op; de kracht begint terug te keeren; en
al blijft de bloedige opwerking der long nog
aanhouden, ook dit mindert en betert toch. en
is reeds nu tot zeer kleine afmetingen herleid.
Al kan er daarom van onmiddellijk terug-
keeren nog geen sprake zjjn, toch zou ik zoo
gaarne de weer oplevende krachten reeds nu
niet ongebruikt laten.
Veel zal ik nog niet kunnen doen, maar,
zoo mjjn hoop niet beschaamd wordt, toch
iets, en dan zal wie zelf ooit uit bange ziekte
opkwam, het verstaan, dat ik de politieke be
moeiing liefst nog rusten laat, en mjj de
eerste weken het meeat aangetrokken gevoel
door den meer geestelijken arbeid aan de
Heraut.
Ik hoop daarom in het eerstvolgend num-
mer van de Heraut,zoo de Heere het mjj
gunt, zelf weer de «Meditatie* te schrjjven;
en in het nummer van de daarop volgende
week ook het «Voorstuk*
Aan de leaders van kerkrechterljjken aard
waag ik mij nog niet, maar mijn hooggeachte
vriend en broeder dr. Rutgers zal, wat ik hoog-
Ipk waardeer, dit deel van de redactie tjjdeljjk
overnemen.
Zoo zal de «Heraut* dan welhaast weer in
vol formaat knnnen verschjjnen en zijn taak
weer in ouden trant volvoeren.
Dat ik dit nu reeds mag aankondigen, is
mjj een oorzaak van zeer groote vreugde. Zoo
weken lang met machteloosheid geslagen, en
daardoor tot werkeloosheid gedoemd te zjjn,
was een harde beproeving.
Dat de lezera vac de Heraut* nochtans
met gedold en in stille afwachting deze lang:
durige halveering van ons blad verdroegen,
geeft hun een aanspraak te meer op mijn er
kentelijkheid.
Een erkentelijkheid, die ik bjj dezen geluk
kigen keer van zaken, ook wel openljjk uit
mag spreken aan hem, die mjj tjjdeljjk in het
schrjjven der Meditatie verving, en daarbij vaak
zoo diep geesteljjken toon aansloeg.
En ia niermede ook deze bange tocht door
het dal der schaduwen weer bjjna ten einde
gebracht, zoo verkoore de Heere onze God de
bede van mjjn hart, dat de «Heraut*, die tjj
deljjk onder injjn krankheid leed, er op den
door wiuste uit hebbe.
Wie door genade aan heiliger gemeenschap
niet vreemd is, kan znlke dagen en nachten
niet doorworstelen, zonder geoefend te worden
in het geestelijk verstaan. Kuypeb.
Men schrjjft uit Den Haag
Dat de groote ijver, zelfs in het publiek
belaag, vaak kan schaden, heeft een timmer
mansknecht hier ter stede, vader van acht kin
deren, ondervonden. Op zekeren dag, tegeD
het nur dat in een druk bezoohte buurt de
scholen uitgingen, wist hp een kollend paard
in diens vaart te stuiten door het dier een
groente;)wagen, die daar stond, in den weg te
werpen. De hrnve man waagde daarbij zjjn
eigen leven. De eigenaar van den groenten*
wagen echter eischte vergoeding voor daaraan
toegebrachte schade, en de kantonrechter wees
de vordering toe. De ijverige timmermans
knecht moest f10 betalen. Hjj verzoekt dat
geld thans terng van de gemeente, aangezien
hp toch gehandeld heeft in bet publiek belang,
en vraagt nog eene gratificatie bovendien, welk
laatste zijne menscblievende daad wel een
weinig bederft, maar toch begrppelpk is wegens
de behoeftige omstandigheden van den braveo
stakkerd.
In eene openbare zitting dei Amsterdamsche
rechtbank greep het volgende plaats.
Er werd een vonnis gelezen, waarbjj een
zekere D. veroordeeld werd tot eene gevange
nisstraf van drie maanden wegens een rergrjjp
tegen de goede zeden op den openbaren weg.
De veroordeelde had bljjkbsar het vonnis niet
goed verstaan of niet goed begrepen. Toen
de president hem echter op de gebrnikelpke
wijze mededeelde, welke weg hem nog openstond,
zoo hp zioh bp het vonnis der rechtbank niet
wenschte neder te leggen, greep de veroordeelde
plotseling tnsschen den band van zjjne broek,
bracht een ponjaard in ivoren scheede te
voorschijn, en stak zich schpnbaar vier tot
vjjf malen achtereen met kracht in de borst.
Oumiddelljjk schoten rpks veld wachters toe
om den man te ontwapenen en weg te bren
gen. Hjj verzette zich daartegen met zooveel
kracht, dat een advocaat, ter zitting aanwezig,
en zelfs de president zich verplicht zagen hulp
te bieden. Toen de ponjaard bp de rechters
w^rd gebracht, bleek deze evenwel nog in de
scheede te steken. De veroordeélde had te
vergeefs gepoogd het lemmet te ontblooten en
toen, in zjjn waanzin van het oogenblik, niet
temin het wapen met scheede en al in de
borat willen drukken. De zitting werd voor
den tjjd van een kwartier geschorst. De ver
oordeelde bleef natuorljjk onder bewaking.
De man had reeds meermalen doen bljjken
dat hp het plan koesterde zich van bet leven
te berooven, zoo de rechtbank hem veroordeelde.
Reeds vroeger, toen zijne zaak werd behandeld
en zpn advocaat hem verdedigde, had hp te
kennen gegeven, dat hp een revolver bp zich
droeg, waarop de verdediger schorsing der
zitting vroeg en tevens verklaarde, den be
klaagde verder slechts te willen verdedigen,
zoo deze telkens vóór zpn verachpoen gefouil
leerd werd. Dit geschiedde, maar de man wist
de veldwachters te verschalken. Een vorig
maal was er niets bp hem gevonden en bleek
het desniettemin in de rechtszaal, dat hjj weder
een revolver bp zich had bjj het fouilleeren
had bp dit wapen nl. in de vonw van zpn
vilten hoed verborgen gehouden, ennu,gistér-
morgen, vond men wel een fleschje met ver
dachten inhoud, maar wist hp den ponjaard
aan het oog der veldwachters te onttrekken.
De man moet zelfs een brief aan den pre
sident der rechtbank geschreven hebben, waarin
bjj 'mededeelde dat hp, indien de rechters hem
vonnisden, de band aan zichzelf te slaan, na
eerst nog een ander slachtoffer te heb en ge
maakt.
Het spreekt van zelf, dat het voorval eenige
sensatie op de publieke tribune verwekte.
Echter ging alles zóó snel, dat men daar niet
goed kon zien wat er eigenlpk gebeurde, en
buitendien werd het publiek aanstonds gelast
zich te verwijderen en de zitting geschorst.
Een geschil tusschen den Pruisischen Staat
en de voormalige Rhpnspoorweg-Maatpcbapp^
aangaande de lpn ZevernaarKleef is door
arbiters beslist, en daarbjj is Pruisen veroor
deeld tot betaling van 1,4 millioen Mark.
Behoort deze som ten bate van 's Lands schat
kist ts komen, aangezien de Staat bp.de over
eenkomst van 1890 getreden is in alle rechten
en verplichtingen van genoemde Maatschappij
In de aldeelingen der Tweede Kamer werd
dit bevestigend beantwoord en tot de llegeering
de vraag gericht: of reeds voor 1894, dan wel
voor 1895, op die bate kan worden gerekend.
De Handelsbedienden-Vereeniging Meren»
rins* te Rotterdam, vergaderde gisteren onder
voorzitterschap van den heer Hintzen,
Het eerste punt aan de orde was de op
richting van een ondersteuningsfonds en de
vaststelling van het reglement. Slechts éeu
pont lokte eenig debat, doch verder werd het
geheele reglement bjj acclamatie aangenomen
en is mitsdien tot oprichting van het onder
steuningsfonds besloten.
Voorst werden eenige wpzigingen in het
reglement der Vereeniging gebracht, alsmede
eene in het reglement voor het bureel tot
plaatsing.
Tot leden in de vertegenwoordiging werden
gekozen de heeren Ringleven, Dejeu, God
schalk en Schenk.
Daarna volgde het hoofdpunt der agenda
herdenking van het 12^-jarig bestaan der
Vereeniging.
De eere-voorzitter de heer M, M. de Monchy
opende dit deel der samenkomst met een toe
spraak. Mercnriusbegon met 200 leden
thans telt zij reeds 800 leden. Opgericht wer
den een bureel tot plaatsing, en een pensioen
fonds cursussen en examens werden geopend.
Daarin ligt bet groote nut der Vereeniging.
Van handelsbedienden wordt tegenwoordig
meer vereischt dan vroeger. «Mercurius* geeft
gelegenheid tot ontwikkeling.
Spr. wenscht bet bestuur gelnk en hoopt
dat men met het 25-jarig feest evenzeer met
voldoening op het verleden feest mag terug
zien.
De voorzitter, de heer Van der Veen, bracht
hulde aan commissarissen voor hun steun, in*t
bijzonder aan den eere-voorzitter De MoDchy.
De voorzitter van commissarissen, de heer
Gintzen, bedankten voor de toast op de com
missarissen. De heer de Wolf stelde namens
40 leden voor de oprichters-bestuurders de
heeren Van der Veen, Schallenberg, Zandvoort,
Davidson en Nieraeyer in de Februari-verga-
dering tot eereleden te benoemen. Hjj bracht
hulde aan de oprichters en de leden en bood
aan het hoofdbestuur als stoffelijk bewjjs een
hamer en inktkoker aan.
Alsnu werd den leden gelegenheid gegeven
de cadeaux te bezichtigen, terwjjl in een bus
gaven gestort werden voor het ondersteunings
fonds. De verdere avond werd met voordracht
en zang gezellig doorgebracht, terwpl menige
toast met een heildronk werd bezegeld. Tot
laat iu den nacht bleef men bijeen.
Door de politie te Haarlem is aangehouden
en naar het hnis van bewaring overgebracht
eene 20-jarige dienstbode, die zich in de laat-
sten tijd aan verschillende oplichtingen van
mannfakturen, laarzen, korsetten enz. had
schuldig gemaakt. Zjj heeft reeds vroeger we
gens diefstal gevangenisstraf ondergaan.
Uit Reenen wordt ons gemeldIn de werk
staking op de sigarenfabriek van de firma
Noordojjn en De Heus komt geen verandering.
Boerkool president van het hoofdbestuur van
den sigarenmakersboud, heelt met den heer
De Hens een onderhond gehad, doch is er
niec in geslaagd tusschen de partpen eene
verzoening tot stand te brengen. De stakers
bewaken dag en nacht de fabriek.
In den nacht van 16 op 17 September had
te Epgelshoven (L.) eene hevige vechtpartp
plaats, waarbjj zekere Heinrichs, schoenmaker
te Kerkrade, zoodanig werd mishandeld, dat
hp aan de gevolgen is overleden. De vermoe
delijke dader, H. 8., mijnwerker te Kerkrade
was mede erg verwond, zoodat men aanvan
kelijk voor zpn leven vreesde. Tegen dezen
laatste, die thans hersteld is, is door de recht
bank te Maastricht rechtsingang met bevel
tot gevangenneming verleend.
Een ander bjj die vechtpartij betrokken
persoon, de molenaarsknecht J. T., te Kerk
rade, die als verdacht van medeplichtigheid
gearresteerd was, is Vrjjdag weder in vrpheid
gesteld.
In de buitengewone vergadering van den
Nederlandschen Hotelhoudersbond waren on
geveer 60 personen tegenwoordig. De heer Le
Grand, lid van bet uitvoerend comité der
internationale tentoonstelling voor Hotel- en
Reiswezen, gaf een uitvoerige schets van wat
die tentoonstelling beoogt en van wat er te
zien zal zjjn. De tegenwoordige stand was be
paald gunstig te noemen. Alle bezwaren waren
overwonnen en uit de zeer groote deelneming
door het buitenland kan nu reeds worden ver
zekerd, dat de tentoonstelling tot stand komt.
Over 14 dagen zal |aet het heiwerk en begin
Januari met den bouw der overkapte gebou
wen worden aangevangen. In tegenstelling
met het buitenland is de deelneming van
Nederlanders gering. Wel kwamen er veel
aanvragen om informalies in, maar daarbjj
bleef het. Door enkele aanwezigen werd hun
verwondering te kennen gegeven, dat zoowel
in het comité als in de commissie van bpstand
slechts enkele hotelhouders zitting hadden «n
dat deze belanghebbenden stelselmatig buiten
gesloten werden, aangezien het uitvoerend
comité een kermispret op groote schaal aan
de tentoonstelling wil verbinden, waardoor de
koffiehuishouders zeer worden benadeeld. De
voorzitter en de heer Le Grand beantwoordden
deze opmerkingen. De voorzitter de heer Schut,
deelde o. a. mede, dat van de acht hotelhou
ders, die men hiertoe had aangezocht, slechts
twee bereid waren een som voor de voorloo-
pige kosten te storten. De heer Le Grand
wilde zich over huishoudeljjke zaken niet uit
laten, hij was alleen ter vergadering verschenen
om inlichtingen over de tentoonstelling te
geven. 'Zeer waarschjjnlpk zal ten bate der
koffiehuishouders een avond per week de ten
toonstelling worden gesloten, in elk geval zal
het comité gaarne tegemoet komen aan de
bezwaren van neringdoenden, en was zp voor
nemens de tentoonstelling om elf uur 's avonds
te sluiten.
Op een tot hem gerichte vraag verklaarde
de heer Le Graad, dat eeu congres voor hotel
houders in het plan is opgenomen.
Een boekje in verschillende talen, waarin
de eigenaardigheden en de schoone plekjes in
Nederland om- en beschreven znllen worden,
zal verschjjnen.
Mocht er uit deze vergadering een commissie
gevormd worden, dan zou het uitvoerend
comité daarmede gaarne in overleg treden. Uit
het verder -debat bleek, dat op verschillende
belangen van neringdoenden als hotel- en koffie-
huishouders door het comité van uitvoering
niet of minder goed was gelet, zoodat op
voorstel van den voorzitter een commissie be
noemd werd, die daarover met het tentoon-
stellings-comité zal beraadslagen. Hierna werd
de vergadering gesloten.
Aangaande het arresteeren van den Fran-
schen officier Dreyfus, beschuldigd van spion-
nage, wordt uit Parjjs nader gemeld
Officieus is omtrent de zaak Dreyfus nog
niets anders medegedeel^dan een korte nota,
waarin nog altjjd bijna veronderstellender wjjze
gesproken wordt. Toch moet het een feit zpn
dat de genoemde officier reeds 'eenige dagen
geleden in hechtenis genomen is en bekend
heeft.
Dreyfns is kapitein bjj het 14e regiment
artillerie, heeft de hoogere krjjgschool afgeloo-
pen en is daarna werkzaam gesteld aan het
ministerie ran oorlog, onder de bevelen van
den chef van den generalen staf. Hp is Is
raëliet, verwant aan de familie der grrote in-
dustrieelen te Muhlhausen, en getrouwd met
de dochter van den rjjken koopman iu dia
manten alhier, Hadamard. De Autorité*
noemt Dreyfns een hartstochtelijk speler. Al
gemeen wordt verlangd dat de sluier over
dit geval gebeel door de regeering worde op
gelicht, en wel zeer spoedig. De meeste
ochtendbladen laten zich in dien geest uit.
De «Figaro* zelfs in een Premier-Paris.*
De misdaad moet niet gepleegd zpn ten voor-
deele van Italië, maar van Doitschlaod en Oos
tenrijk, aan welke landen de namen zouden
Gouda 4.30
Moordrsoht.
Kiauwerkerk
Oapellea
Rotterdam 7.
Rotterdam
Oapelle
Kisuwtrkerk
Moordrecht
7.26
8.40
9.06
9.40
7.32
8.47
n
n
7.89
8.54
n
n
7.46
9.01
n
n
7.55
9.10
9.25
10.—
5.—
6.01
7.25
7.47
5.10
6.18
a
n
5.19
6.21
n
n
5.26
6.29
n
n
5.82
6.85
7.46
8.07
GOUDA
DEN
9.87 10.49
12.11 12.21 12.54 1.27 8.1
10.46
5.84
10.55
11.01
11.08
11.16
11.85
18.08 18.18
1.14 3.52
11.05
8.—
8.35
18.88
9.45
12.51
18.68
v LOB
v 1{13
12.88 1.81 1.44
kotterda m-g O u d a.
4.10
9.61
10.03 10.11
10.17
10.87
10.84
10.41
10.47
11.10
4.67
5.20
6.85 5.
Gouds 6.85 6.40 7.56 8.09 8.81
Oudsw. 5.60 6.64 a n n
Woerden ,5.59 7.08 8.18 n
Utrssht 6.18 7.28 8.88 8.41 9.—
Gouds
Amsterdam Wp.
4.40
f.ir
4.21
9.10
1.06
1.11 r
1.17 a
1.86 n
1.82 a
18.41 12.51 1.86 1.57 4.25
G Ol'DA-ÜTKBCHT,
10.06 10.19 10.65 12.44 2.28 2.51
11.09 2.87 v
10.10 11.17 2.46 8.07
10.51 11.45 1.20 8.08 8.82
GOUD A—A MÜTERDIM.
10.06 10.55 18.11 8.51
10.65 11.19 1.— 8.40
«•U
t 6.16 a
n 6.22
t 6.81 t
t 6.86 a
55 6.41 7.48
9.49
9.58
8.18
HAAG.
55 4.45 5.27 5.59 7.18 8.29 9.87 11.06 11.18
Zer~-M. 7.49 8.47 V n 11.01
BL-Kr. 7.47
Z.-Zegw.7.68 8.56
N.d-L.d.8.01
Yoorb. 8.07 9.08 11.98
'sHage 8.19 9.18 9.89 10.07 11.97
8.18 4.47 5.88 5.57 7.45 8.88 10.14
5.87 n 7.5» 10.87
5.06 5.45 6.17 8.07 8.55 10.85
8.60 5.29 6.21 6.86 8.88 9.11 10.68
11.50 18.80
18.08 18.40
4.50
4.57
5.04
5.11
5.80
1.45
1.56
2.08
2.09
2.16
5.48
2.80
6.56
6.08
6.10
6.17
6.26
7.10
2.50 3.48
10.10
10.1511.8811.48
8.10
D RN I
4.08
8.82
8.43
9.40
11.02
11.10
V
n
9.47
n
s
9.54
n
t
10.01
ff
8.62
9.08
10.10
11J0
11.80
4.20
4.45
6.81
7.07 8.10
f.41
4.56
7.17
9.50
5.02
7.24
9.16
v,S°9
7.81
4.40
"ll.ll
5.51
7.37 8.80
10.06
IOUDA.
88 2.15 2.45 8.48 4.15 4.42
5.17 7.-8.05
9.88
Voorb. 5.64
N.d-L.d5.69 a n
Z.-Zegw6.08 a n
BI.-Kr. 6.14 a n
Zev.-M.6.19
Gnuda 6.80 7.60 8.18
10.18
ir
ff
1.44
ff
ff
ff
4.48
ff
7.06
ffj
ff
ff
ir
1.49
ff
t
V
ff
ff
7.11
ff
ff
10.80
ff
ff
1.58
ff
«r
ff
ff
5.—
ff
7.20
ff
9.11
10.86
ff
ff
2.04
ff
f
ff
ff
ff
ff
7.26
ff
ff
10.41
ff
ff
2.09
ff
■V,
V
ff
5.09
7 81
ff
10.—
4.47
6.46
I.2S
8.81
7.46
8.48
10.14
11.18
Utrecht
Woerden
Oudewater
Gouda 7.
Amsterdam Wp
Gouda
UV m I 01
>9 8.85 10.10
9.58 10.1610.58 12.0812.46 8.90 8.45 8.15 4.18 4.48 5^
UTSEOH T-G O D A.
6.88 7.50 9.— 9.58 11.84 12.02 12.60 3.10 8.80 8,52 4.48 5.20 6.8^.09 8.60 8.69 10.84
6.58 8.11 10.16 11.50 18.25 8.48 4.16 6.47 9.119.8410.51
07 8.19 10.24 a n n n n 4.24 a n n n 9.19
.20 8.82 9.84 10.87 18.06 1.28 3.60 4.87 5.20 7.08 8.41 9.88 n 11.07
AM8TEID AM-GOUD A.
6.50 8.16 9.66 11.95 11.80 9.55 4.96 4.85 7.50 10.00
7J0 9.04 10.44 19JL6 19.48 1.50 1.90 6.69 9.99 11.—
zpn medegedeeld van de derwaarts met ge
heime opdrachten gezonden officieren. Het
verraad zou dan inderdaad zich nog slechts
beperken, gelijk het regeerings-communiqué
ook vermoeden doet tot eenige weinig belang
rijke punten.
Nabjj Rome is brand uitgebroken op ver
schillende plaatsen om het fort Triomfale. In
het fort bevindt zich een kruitmagazijn, zoodat
men zeer vreesde voor een ontploffing. Geluk
kig wist men het vuur meester te worden
voordat het de magazpnen bereikt had. Men
twpfelt niet of men heeft hier met het werk
van brandstichters te doen, zoodat onmiddel
lijk een qnderzoek is ingesteld en tal van
personen werden gevangen genomen. De
brandstichting wordt toegeschreven aan anar
chisten.
Bjj een na aan de Tweede Kamer ingediend
wetsontwerp is opgehelderd, hoe de twee vorige
ministers van Oorlog 14 ton hebben kunnen
nitgeven, zonder dat zjj daartoe door een be-
groofcingspost waren gemachtigd. Die uitga
ven waren nl. voorschotten ter betaling van
de vermeerdering van den magazijnvoorraad, in
verband met de uitbreiding der legersterkte en
met de behoefte voor oorlogstijd, benevens het
vernieuwen en onderhouden van kleeding- en
uitrustingstukken, welke voor verlofgangers
der nationale militie bij de korpsen zpn opge
legd.
Men zal zich herinneren, dat over 188889
vermeerdering der militie werd toegestaan met
één lichting en over de beide volgende jaren
met twee lichtingen. Wel kwamen die lich
tingen niet onder de wapenen, maar er moest
toch worden gezorgd, dat de noodige uitrus
ting gereed was, voor 't geval zjj werkelijk
moesten opkomen. Ook voor de verlofgangers
waren in 't belang eener snelle mobilisatie, znlke
maatregelen noodig, daar bjj onderzoek geble
ken was, dat er veel ontbrak. Daartoe nu zpn
de bedoelde 14 ton besteed.
«Om verkeerde gevolgtrekkingen te voor
komen*, legt de minister nu verder uit, boe
de ingewikkelde kleediugadministratie* bjj ons
leger ineen zit. Voor de aanschaffing wordt
aan de korpsen uit de schatkist een voorschot
verstrekt, dat een door den Koning te bepalen
som niet mag overschrijden. Dat voorschot
dagteekent reeds van den tpd vóór 1819.
Met de Rekenkamer is de minister het echter
eens, dat die voorschotten nader bp de wet
moeten worden geregeld. Daartoe zijn in de
laatste jaren meermalen pogingen gedaftn, die
echter op gebrek aan overeenstemming zjjn
afgestuit. Hjj verzekert, het noodige te zullen
doen om tot de gewenschte verbetering te
komen.
Uit deze inlichtingen bljjkt dus, dat de
14 ton zpn uitgegeven in 's lands belang, en
op gel jjke wjjze als sedert het begin dezer eeuw
gebruikeljjk was. f
Onbekend maakt onbemindDit
woord is wellicht op niets meer van pas dan
op het «Herstellingsoord voor zenuw- en ma
laria- ljjders, bloedarmen en bleekzucbtigen,
zwakken en herstellenden nit den burgerstand;
gevestigd in een der schoonste streken van
ons land, aan den zoom van het Edescbe
bosch.
Voor de ruim met aardsche middelen ge-
zegenden vindt men tal van gelegenheden tot
opneming van zieken, doek het is juist de
burgerstand, die dikwerf niet weet waar zich
te wenden om een lijdenden huisgenoot doel
matige verpleging te verschaffen, zonder dat
znlks de geldeljjke draagkracht te boven gaat.
In Augustus 1893 werd te Ede een inrich
ting voor zeouwlpders, «Ingenetta* genaamd,
gesticht, eu wanneer de inkomsten der onder
neming nog niet van dien aard zjjn dat zo
baten afwerpen, moet dit toegeschreven worden
aan de weinige bekendheid, welke dit herstel
lingsoord bjj onze landgenooten geniet.
Twee klassen van zieken worden opgeno
men, waarvoor onderscheidenlijk f 1.15 en
f 0.75 daags in rekening wordt gebracht.
Onder deze geringe som zjjn begrepen ge
neeskundige behandeling, bediening, licht en
gewone verwarming. Patiënten die een eigen
kamer of buitengewone verpleging behoeven,
betalen daarvoor iets meer.
Geneesheeren, die met de inrichting kennis
maakten, vonden haar, bljjkens de talrpke
aanbevelingen in het prospectus, uitstekend
voor het doel geschikt, en de directeur, de
heer N. Zerbst Jzn., bepvert zich, het den
ljjdere zoo aangenaam mogelpk te maken.
Op één lichtpunt verzuimden wp nog te
wpzeuieder kent in zpn omgeving Heden,
wier geestvermogens zoo zwak zpn, dat zjj
maar al te vaak een mikpunt der straatjeugd
worden. Dat doet pjjulpk aan. Zulke onge-
lokbigen zpn bun huisgenooten tot last en
elk weldenkende een ergernis. Welnu, hier
vindt meu gelegenheid dezen ongelukkige»
een vriendelpk tehuis te verschaffen, waardoor
de philautropische zpde der stichting aan het
licht treedt.
Ten einde het herstellingsoord de gewenschte
uitbreiding te geven en het bestaan er van
te verzekeren, heeft de directeur eeu beroep
gedaan op ooze landgenooten tot het plaatsen
van een rentelooze leening groot f 15,000, in
aandeelen van f 500 tot f 25 toe. Slaagt hij
daarin, dan is zpn plan jaarlpks f 500 af te
lossen, terwpl een commissie van toezicht,
bestaande uit de heeren mr. G. J. E. graaf
Van Bjjlant van Sliedrecht, lid der Tweede
Kamer, P. A. baron Yan der Borch van Vorden
lid der Prov. Staten van Geiderlaud, en mr.
G. W. graaf Van Rechteren van Appeltern.
oud-lid der Gedep. Staten van Gelderland, zal
zorgen dat de gelden uitsluitend voor het
beoogde doel worden besteed.
Krankzinnigen en ljjders aan besmettelijke
ziekten worden in dit herstellingsoord niet
opgenomen.
Weldadigen, die bjj hun leven of bjj uiterste
wilsbeschikking iets in het belang der ljjdende
menschheid willen doen, vinden bier een uit
muntende gelegentieid, want en hierop
leggen wp den nadruk zonder geldeljjken
steun kan de inrichting niet blpven bestaan.
Niet ieder onzer lezers zal weten, dat de
firma Janeen en Tilanns te Friezenveen bp
Almelo eene fabriek heeft van natuurwollen
ondefëoederen, systeem dr. G, Jaeger, noch
minder dat de goederen dezer firma zpn be
kroond op de wereldtentoonstelling te Parjjs
in 1§89. Dit zjj das hier medegedeeld.
Ten einde het pnbliek op de hoogte testel
len van de deugdelijkheid en de waarde voor
de gezondheid der door hBar gefabriceerde
natuurwollen Jgoederen, heeft de firma Jansen
en Tilanns een boekje uitgegeven, waarin het
oordeel daarover wordt medegedeeld van prof.
dr. G. Overbeek de Meijer, hoogleeraar in de
gezondheidsleer aan 's Rpks Universiteit te
Utrecht en wjjlen dr. S. Sr. Coronet. De
eerste zegt dat bjj gaarne aan het verzoek
der firma voldoet, om zijne «gunstige meening
aangaande de in hare fabriek vervaardigde
«natuurwollen ondergoederen «eenigszins breed
te ontwikkelen*.
In de eerste plaats deelt de heer Van Over
beek de Meijer mede, wat wp van onze klee
deren hebben te verlangende conclusie,
waartoe hjj na studie en onderzoek komt is
deze, dat de mensch onder alle om alle om
standigheden zich verreweg het best zal be-
vindep bjj het dragen van wollen ondergoed en
bovengoed. Na persooonlpk onderzoek verklaart
hp daarna, dat het Friezenveenschen fabrikaat
is vervaardigd uit zaivere zachte wol, deugde
lijk pn duurzaam is en al do voortreffelijke
eigenschappen bezit, die aan wollen ondergoed
toekomen.
Wjjlen dr. Coronel, de bekende hygiënist,
oordeelt niet minder gunstig. Aan het slot
zpner beschouwing wordt gezegd
«De genoemde firma (Jansen en Tilanns)
heeft mjj in staat gesteld, de deugdelijkheid
van de door haar vervaardigde goederen te
allen tjjde te controleeren. Ik durf daarom
haar fabrikaat, dat van baar eigen stempel
is voorzien, met volle overtuiging, boven al
het andere in den handel gebrachte, aan te
bevelen.*
De tweede helft van het boekje, dat met
duideljjke letter op fraai papier is gedrukt,
bevat eene uitvoeringe prijscourant met tal
van illustratiën.
De fabriek der firma Jansen Tilenus telt
350 werklieden, wel een bewijs, dat zp zich
voor haar fabrikaat reeds een aauzienljjk
débonché heefs verworven.
Uit Cnra9ao schreef men, dd. 8 October
aan de «N. R, Ct.«:
Volgens berichten uit Panama znllen de
werkzaamheden aan het kanaal, dat door de
nieuw opgerichte maatschappij door de land-
engte gegraven zal worden, in de volgende
maand een aanvang nemen. Door menigeen
alhier is die tjjding met ingenomenheid ont
vangen, en velen maken reeds plannen, om
zich naar Panama te begeven, ten einde daar
werkzaam te zpn en in hun onderhond te
voorzien, wat in deze kolonie, wegens den
gedrnkten toestand van onzen handel, tegen»
woordig zoo moeielpk is. Opdat onze ingeze
tenen echter niet voorbarig zullen handelen
eu geene teleurstellingen ondervinden, door
maar op goed geluk af naar den vreemde te
gaan, is hier eene officieele mededeeling gepu
bliceerd van den consul der Nederlanden te
Panama, waarbjj men gewaarschuwd wordt,
om zich voorloopig nog niet te laten verlokken
naar de plaats, waar het kanaal »inspe«moet
komen, te vertrekken, maar die reis nog eeni-
gen tpd uit te stellen, totdat de geregelde
werkzaamheden aan de doorgraving begonnen
zpn. Is over een paar maanden bedoeld werk
in vollen gang, dan zullen er spoedig handen
te kort komen.
In de afdeelingen der Kamer is bevreem-
ding geuit, dat tot verbetering van Lek en
Neder-Rpa voor 1895 slëchts f 90.000 is uit
getrokken. 2oo zal het nog 7 jaren duren
eer de geheele voor dit werk geraamde som is
besteed.
De overleden Keizer van Rusland was «van
het hoofd tot de voeten een Rus, een echte
Rus, en epn groote Rus,* zegt iemand in de
«Figaro* van hem. In welke beteekenis men
dat groot ook neemt, het was altjjd op den
overleden Keizer van toepassingzpn lioha-
meljjke grootheid deed voor zpn geestelpke
grootheid niet onder. Alexander III kon zelfs
een reus genoemd wordeu. Hp had eeu lengte
van 2 Meter 4 centimetor en woog 384 pond.
Daarbjj beschikte hjj over een buitengewone
kracht.
Op zekeren dag stond hjj met zjjn vader te
spreken bjj leonde tegen den marmeren schoor
steenmantel het gesprek had hem opge
wonden om zpn drift te kunnen uiten,
drukte hjj zijn hand op den schoorsteenmantel
en brak het marmer in tweeën. Hjj nam
een zilveren vijf-francs uk eu brak het tus
schen duim en vinger in stukken. Een nieuw
spel kaarten van 52 stuks scheurde hij zonder
eenige inspanning midden door.
En toch was hjj de zachtmoedigste menscli,
welke men zich kon denken, en was het zpn
grootste lust met zjjn kinderen verstoppertje
te spelen; kende hjj geea grooter genoegen
zich te vermaken met zpn neefjes en nichtjes,
die allen dweepten met hnn oom.
De hear Mante van Nieuwlaod had Vrijdag
avond in het Theater van Lier veel socces in
den hoofdrol vau het blijspel «Een Brompot,*
dat herhaalde malen te Amsterdam is opge
voerd. Hjj bljjft de komiek, zooals wp hem
jaren kenoen en slaagde er in het publiek te
amuseeren, waartoe ook veel bjjdroeg het spel
van mevr. Albregt en dat van den heer Jur-
gers, benevens van de dames André, Beem-
Kapper en anderen.
Het stak was als geknipt voor den kleinen
8choQwbnrg. Iedereen had pret en zelfs het
decoratief viel mee.
De herstemmingen voor de Provinciale raden
in België hebben de resnltaten van laatstleden
Zondag bevestigd. De liberalen verlieten de
meerderheid in den provincialen raad van Bra
bant, ten voordeele der katholieken.
Naar de «Nordd. Allgem. Ztg. mededeelt,
is het wetsvoorstel betreffende de bestrpding
van de omwentelings-propaganda in de laatste
vergadering van het Btaatsministerie op de
hoofdpunten reeds goedgekeurd.
Nadat het nog in de bijzonderheden omge
werkt zal zpn, zal de 'machtiging des Keizers
gevraagd worden om het voorstel bp don
Bondsraad in te dienen als een voorstel van
het presidium van dat lichaam.
De Reischsanzeiger bevat een bevel waarbjj
het bevel van 23 October betreffende den dag
van bjjeenkomst van den Rpksdag wordt ver
nietigd en deze tegen den 5en December bjjeen
wordt geroepen.
Caprivi is naar Zwitserland vertrokken in
alle stilte en zonder een vriendelpk afscheids
woord van iemand. Zpn bloedverwanten heb
ben uitdrakkeljjk verzekerd, dat hjj voortaan
geen enkel staatsambt meer zal aannemen.
Van de uiterst korte afscheidsaudiëntie die de
Keizer hein onmiddellijk vóór zjjn vertrek ver
leende verlnidt geen woord. Uit dat alles
wordt algemeen opgemaakt dat het afscheid
tnsschen de twee zeer koel is geweest. Heel
anders Eulenbnrg. Herhaaldelijk leest men in
de dagbladen dat deze gevallene bjj den Kei
zer geheel in de gunst is gebleven. Onder
anderen viel hem de zeldzame eer te beurt bp
den Keizer en de Keizerin familiaar op het
dejeuner te worden uitgenoodigd,
Onder die omstandigheden wordt natnurljjk
geloof geschonken aan geruchten als ditde
procureur-generaal Tessendorf zou kans hebben
om de opvolger te worden van den minister
van justitie. Tessendorf is zjjn loopbaan begon
nen als een bijzonder heftig socialisten fager en
heeft den naam eeu onverbiddelijk streng
recbt9ambtenaar te zjjn. Zijn naam zou dns
om zoo te zeggen een program wezen.
Het ontslag van den minister van landbouw
von Heyden wordt beschouwd als een concessie
aan de agrariërs, terwpl zpn raogeljjke opvol
ger, von Willamowitz-Moellendorf, «oberprasi-
dedt* van Posen, iu de politiek wel gemachtigd-
conservatief is maar toch den agrariërs een
goed hart toedraagt.
Een keizerlijk Russisch manifest van 2 No
vember behelst o. a.De heilige zalving van
onze bruid volgens den orthodoxen ritus heeft
plaats gehad tot geruststelling van Ons en van
geheel Rusland. De prinses ontving daarbjj
de namen Alexandra Feodorowna, en den titel
groot-vorstin en keizerlijke hoogheid,:
Nog steeds bljjft het overlpden van Czaar
Alexander III en de troonsbestijging van
zjja oudsten zoon, Nicolaas, het onderwerp
van de beschouwingen fier Europeescbe pers.
Over bet algemeen wordt de dood van
Czaar Alexander alom betreurd, omdat men
weet, dat men in dezen Czaar een steun
pilaar verliestvan den Europeeschen vrede.
Wel is waar wordt gezegd, dat ook Czaar
Nicolaas II een man is van zeer vredelievende
bedoelingen, maar natuorljjk bljjft men te
dezen opzichte in het onzekere verkeeren,
want eerst later kan het bljjken, wie Czaar
Nicolaas is.
Bjj de beschouwingen der bladen over den
overleden Czaar treden natuurlpk ook de
vervolgingen op den voorgrond, waaraan de
Israëlieten tjjdens zjine regeering blootston
den. De een maakt Czaar Alexander daarvan
een grief, terwpl daarentegen anderen den
Czaar vrppleiten door te betoogen, dat zelfs
de Czaar niet bjj machte is de vpandige ge
zindheid te temperen, welke in Rusland tus
schen tjfl plattelands-bewoners en de daar
gevestigde Israëlieten bestaat.
Men beweert, dat Czaar Nicolaas II een
vrpzinnig man is, van wien in de eerste
plaats liberale hervormingen in Rusland te
wachten zpn. Men spreekt reeds van ingrij
pende bestoars-veranderingen, welke de Czaar
zal invoeren, net is te hopen, dat ook de
Israëlieten, wier toestand in Rusland steeds
zeer ongunstig is geweest, daarvan in de
eerste plaats de goede gevolgen zullen onder
vinden.
Een goed berioht wordt gemeld uit Berlpn
namelijk dat de heer Von Giers, ondanks
den ongunstigen toestand zpner gezondheid,
minister van buitenlandsche zaken zal blpven.
De heer Von Giers leidde onder de re
geering vau Czaar Alexander III gednrende
vele jaren Rusland's buitenlandsche politiek.
Indien deze minister aan het bewind blpft,
bestaat er geen gevaar, dat de vredelievende
buitenlandsche politiek, welke Czaar Alexan
der III steeds heeft vervolgd, door zpn op
volger, Czaar Nicolaas II, zal worden ge-
wjjzigd.
Gisteren, Zondag vond door geheel Zwitser
land een volksstemming plaats, welker nitslag
met algemeene spanning wordt tegemoet ge
zien. HJ^referendum betreft den zoogenoem
den «Beutezug,* nl. den eisch om uit de op
brengst der invoerrechten 2 fres. per hoofd
der bevolking aan de kantons uit te keeren.
Tegen dit verlangen, uitgegaan van de ul-
tramontanen, heeft zich van vele zjjden een
heftige tegenkantoling geopenbaard, omdat men
er inziet een gevaar voor het crediet van het
bondgenootschap. Wel beweren de voorstan
ders van het voorstel, dat de arme kantons
geld noodig hebben, doch van andere zijde ie
opgemerkt, dat liet nadeelig saldo van alle
Zwitsersche kantons te zamen in 1893 niet
meer dan 3000.000 fres. bedroeg. Is dit een
reden vragen zjj, om nn een aanslag te doen
op de boudsfinanciën, waaronder het crediet
van het Eedgenootsohap zal Ijjden?
Wat de liberale partjj bovendien vreest, is,
dat, indien thans deze eisch der ultramontanen
bjj volksstemming wordt ingewilligd, zp spoe
dig met nog andere znllen voor den dag komen
want reeds hebben zjj verklaard, dat ook het
verbod tegen de jecuiaten en de kloosters moet
worden opgebeven en het bnrgerljjk hnwelpk
moet worden afgoschaft.
Welke spanning het referendum in de Bonds
republiek wekt, bewezen de volksvergaderingen
die 11. Zondag in bijna alle kantons werden
gehouden ter bestrpding van het voorstel.
In deze quaestie heeft de arbeiderspartjj zioh
aangesloten bjj de vrpzionigen. In een op
roeping tot het «arbeidende Zwitsersche volk*
wordt gezegd, dat aanneming van het voorstel
de financieele verzwakking van den Bond
zon tengevolge hebben het zou leiden tot
handhaving, wellicht tot verhooging van de
indirecte belastingen, die op de arbeidende
klasse naar verhouding het sterkst drukken
en dat is onmogelpk, nn de verzekering tegen
ziekte en ongelukken hooge financieele eischen
stelt aan den Bond.
Het is daarom, dat de arbeiders worden
aangespoord er niet aan mede te werken, dat
den Bond de financieele middelen worden ont
houden. Wel kan meer zuinigheid worden
betracht. Door invoering van het referendum
voor de financieele wetten, door reorganisatie
en decentralisatie van het beheer eu door het
Bondsbestunr te doon verkiezen door het volk
kan de zuinigheid in de hand worden gewerkt.
Het Dien we Spaansche Ministerie onder Sa-
gasta is reeds zoo goed als gereed. De Mi
nisters Poigcerver en Maura hebben zich be
reid verklaard de portefeuilles van Openbare
Werken en Justitie te behouden, eu voorts zul
len optreden generaal Lopez Dominguez als
'Minister van Oorlog, admiraal Pasquin als Minis
ter van Marine, Amos Salvador als Minister van
Financiën en Capdeboo als Minister van Kolo
niën. Als Ministers vau Buitenlandsche en Bin-
nenlandsche Zaken zullen optreden de heeren
Groizard en Aquilera Gillon. Het Kabinet be
staat nit vertegenwoordigers van verschillende
liberale fracties, die allen het financieel pro
gram van Sagasta hebben goedgekeurd. Ook
hebben de Ministers zich vereenigd met Sagasta's
plan tot het verleenen van uitstel aan den Sultan
van Marokko, wat betreft de nakoming der ver
plichtingen, die hjj jegens Spanje op sich heeft
genomeD, tot tarief-herziening in vrpzionigen
geest, tot wjjziging van het bestuur vau Cuba
en tot hervorming van het belastingstelsel iu
Navarre. De heer Gamazo wenschte geen deel
uit te maken vau het Kabinet. Daarentegen
heeft de gewezen Minister van Financiën zich
bereid verklaard de benoeming tot voorzitter
der tarief-herzienings-commissie te aanvaarden.
Het bericht, dat de Japanners Port Arthur
ingenomen hebben, is wel zeer waarschjjnlpk,
maar moet nog bevestigd worden. Een tele
gram dat aan het Japansche gezantschap to
^1
