Directe Spoorwegverbinding met GOUDA.
Wlnterdlenst 1894/95. -
Aangevangen 1 October. Tijd van Greenwich.
1
Bnitenlandsch «verzicht.
KENNISGEVING
Staten-Generaal. 2e. Kambr. Zitting van
Dinsdag 26 Februari 1895.
De Kamer hervatte haar zitting.
Mededeeling wordt gedaan van de ingekomen
stukken, onder welke de wetsontwerpen die
sedert het vorig reces zjjn ingediend en reeds
io druk rondgediend.
De Voorzitter deelt mede de Ijjst der wets
ontwerpen die volgens het besluit der centrale
sectie, Woensdag en Donderdag, in de afdee-
lingen zullen worden onderzocht. Hp stelt
voorts tegen Donderdag te half 2 uur aan de
orde de ontwerpen betrekkelijk de regeling
van het bakenwezen;tot verlonging van den
dnnr der werking van de wet tot tjjdelpke
versterking der nationale militie en houdende
nadere bepalingen omtrent de heffing van in
voerrechten.*
De Kamer vereenigt rich met deze regeling
van werkzaamheden.
Aan den heer De Savornin Lo'nmau wordt
verlof verleend de ministers van justitie en
van binnenlandsche zaken te interpelleeren
over de wijziging, in Aogustus 1894 gebracht
in de politieverordening van Leeuwarden wat
betreft art. 93, en voorts omtrent de rechts-
veiligheid in die gemeente.
De interpellatie zal op een nader te bepalen
dag plaats hebben.
De bekende acteur Morin is overleden. Het
klinkt treurig, maar het is waareen gebeur
tenis van beteeken is is het overlijden van
Pierre August Morin niet. Was Morin drie
jaar geleden gestorven, het zon heel anders
geweest zijn. Toen speelde Morin nogwel
ging het moe ljjk, hjj bewoog zich langzaam,
hp sprak wel iets atootender dan vroeger,
maar het ging toch. Marécat in «Vrienden
van Ons,» Gaspard Didier in «De tooneel-
speler des keizers» hebben we hem toen nog
zien spelen en die oude rollen, welke hp zoo
dik wjj Is gespeeld had, gingen hem toch nog
goed af.
Mi-ar de 26ste April 1893 toen Morin af
scheid nam als «Dokter Klaus» was een
droevige avond voor den ouden acteur, bp
meende, dat hij nog wel wat langer had kun
nen bljjven, maar zpne directie, de Raad van
Beheer van Het Nederlandsch Tooneel had
anders besloten. En de Raad van Beheer had
geljjk voor den 74-jarige was de tjjd van gaan
gekomen. Sedert hebben wp hem nog menig
maal in den schouwburg gezien langzaampjes
aan ging hp, steunende op een vriendelijken
arm, naar de Plantage, toen Het Nederlandsch
Tooneel daar speelde en zag zijne vroegere
collega's spelen. In den laats ten tpd was ook
dat nem te zwaar geworden en hedennacht is
bat levensvlammetje, dat nog flauwtjes brandde,
gedoofd. Men8chen die Morin als jongmensch
hebben gezien, bp Jan Gras io de Elandstraat
bjjv., zullen er wel niet veel meer zjjn. Om
iets te hooren van iemand die uit eigen waar
neming daarvan kan vertellen, zou men bp
Judels terecht moeten komen, die 56 jaar ge
leden daar met Morin speelde. Later heeft
Morin met Peters in Den Haag en te Rotter
dam, le Amsterdam bp Roobol, Tjasink en
Peters en ook bp Boas en Jndels gespeeld en
daarna is hp bp Het Nederlandache Tooneel
gekomen, waar zeker alle onze lezers hem
meermals* hebben zien optreden.
Wat ouderwetscb, dat was hij wel, vooral
in ondere stukken. Zoowpl zijn spraak als zpn
beweging, zpn loop vooral, verrieden, dat Morin
al lang geleden was begonnen. Maar hg was
toch met zpn tpd meegegaan.
Vooral in stukken van het nieuwe repor-
toire, in da «raisonneurs»-rollen van een
Sardou of Dumas was Moriu op zpn plaats.
Dan was hp levendig, aardig, soms meer dan
zpn jongere collega's, dia ook jongere personen
hadden voor te stellen. Maar ook andere
rollen, vooral karakterrollen speelde Morin
dikwpls zeer goed. Slawata in «Een Ministe-
riëele Crisis,Bellac in »De wereld, waarin
men zich verveelt,Olivier de Jalin in »De
Demi-uft>nde« en zooveel andere personen heeft
hp zoo voorgesteld, dat wp ham er nog steeds
in zien. Dit laatste is niet te verwonderen.
Want Morin wss een eigenaardige versehpning
op het tooneel. Men kon hem steeds herken
nen, kon bpoa altpd van te voren zeggen, hoe
hp er uit zon zien. Zpn manieren, zpn wijze
van zeggen waren stereotiep geworden.
Ook dat zal er toe bpdragen hem te doen
voortleven in de gedachte van alle schouwburg
bezoekers van de jaren '40 tot '90. Het is
geen kleinigheid, vijftig jaar lang het pnbliek
te hebben beziggehouden en geboeid.
En zpne vroegere collega's zullen zeker nog
lang aan hem deoken, aan den goedhartigen,
jovialen, vrooljjken »pa« Morin, die steeds
klaar was met een hartelpk woord voor ieder
een, die zoo gemoedelpk wist te praten.
Handbl.c)
In eene door hem onlangs in Burgerplicht
te Amsterdam gehouden rede over bestraffing
van jeugdige misdadigers, zei mr. D. Simons,
o. a.«het jonge kind behoort aan de school
en de tucht daar uitgeoefend, moet zich ook
verder dan de school kunnen uitstrekken.* De
heer W. Degenharub, uuu-uuuld eeuwr acuuul
te Amsterdam, is het met deze bewering niet
onvoorwaardelijk eens. In het »Hbld.« noemt
hp de school den tusschenstaat tusscben huis
gezin en maatschappij.
Aan beide reikt zjj de hand zonder haar
eigen zelfstandigheid te verliezen. Zp moetin
haar opnemen den echt hoiseljjken geest, zij
moet terens zpn een maatschappij in het klein.
Voor liet eerste is liefde gepaard aan ernst,
voor het laatste handhaving van orde haar
plicht en roopiug. Het kind, uit het huisge
zin in de school verplaatst, moet daar niet
zpn als in een hem vreemd land, maar voor
een deel terugvinden, wat het huisgezin voor
hem aantrekkelijk maakt en, in de maatschappij
komende, moet hp daar meebrengen, wat hem
aan orde en tucht is eigen geworden. Noch
het een noch het ander mag de school voor
bijzien.
En nog iets mag zij no^it vergeten. Zjj
moet bedenken, dat haar kinderen worden
toevertrouwd, in den meest voor indrukken
vatbaren leeftijd en dat wel voor vele van de
beste levensjaren der jeugd. Het is een roof
aau den kinderlpken leeftijd gepleegd, als uien
de school niet maakt tot een voor hen aan
trekkelijke plaats, waar zij uren aan uren
daags moeten doorbrengen. Gelukkig, dat nien
dit in de laatste jaren vrij algemeen heeft
ingezien, en voor het droge, eukel plichtmatige
verkeer in de school in de plaats heeft gesteld
een opgewekten levendfgen zin in overeenstem
ming met de natuur van het kiud, zonder
daarbjj toch uit het oog te verliezen dat na de
school, de maatschappij komt met baar ernst%e
eischeu van plichtsbetrachting en eerbiediging
rau hooger gezag. De school moet zpn de
aantrekkelijke verblijfplaats van de jengd in
haar prillen leeftjjd, waar zij deels terugvindt
wat haar in den hniselpken kring aantrekt,
en waar zjj voorbereid wordt voor den leeftjjd
dien zjj na het verlaten der school in de
maatschappij zal doorbrengen.
Stelt men nu daartegenover den eisch »de
school een plaats van strafarreat voor jeugdige
misdadigers*, dan Doemt de heer Degeohardt
dat de grofste miskenning van-haar roeping
en innerlijk wezen. De geest, die buiten de
school wordt gekweekt, heeft evenzeer invloed
op dien iu de school als omgekeerd. De
ouderwijzer moet zich daarmee dus ook be
moeien. Maar om die samenwerking te ver
krijgen, mag de school naar schrjjver'a meeniog
nimmer worden gebruikt als plaats van af
straffing voor hetgeen buiten haar in huisgezin
of maatschappij door het kind verkeerd is ge
daan. »Zjj heeft daartoe andere middelen, in
overeenstemming met haar paedagogische be
ginselen. Ieder onderwpzer, wien het hart op
de rechte plaats zit, kent die middelen. Maar
het kind, naar school gaande, mag nimmer in
de veronderstelling worden gebracht, dat hp
gaat naar een soort van arrest- of justitie-
gebouw.
Tegenover de meening van prof. Van Hamel
dat de straf bp het schoolarrest zal moeten
bestaan uit schoolwerk, merkt de heer Degen-
hardt op, dat schoolwerk nooit het karakter
van strafwerk mag dragen.
Do jeugd is, nit den aard der zaak, in den
rogel niet hoog ingenomen met leeren. Het
moet haar smakelpk gemaakt worden, en,
dank zjj der ontwikkeling van ons onderwps
iu de laatste jaren, wordt bet haar smakeljjk
gemaakt, ik zou zelfs nu en dan vreezen wat
al te smakelijk. Maar schoolwerk-strafwerk,
opgelegd aan den jeugdigen boosdoener, hoe
komt men er aan
Dezer dagen bevatte De Liberaaleen
tweetal artikelen van de baod van prof.
d'Aulnis de Bourouil] over graanrechten. De
schrjjver wilde daarin voornameljjk doen uit
komen, welken invloed de prjjsverhooging van
het graan en das ook van het brood, welke
het gevolg tulleu zijn vau iets beteekenende
graanrechten, op de coniumptie zullen uitoe
fenen. 1
Invoerrechten op grdan hebben, zegt hp,
uit tngeua&ïdiga, dat zp noodzaken niet alleen
tot bezuiniging op het gebruik van brood,
maar ook tot bezuiniging op andere verterin
gen, ter keus van den consument wel is waar,
maar dan toch tot een keus, aan welke bp
zich niet kau onttrekken.
Van waar dat eigenaardige? Dit komt bier
van, dat bjj volksvoedingsmiddeleu een ver
hooging vau den prijs niet tot eene evenredige
bezuiniging op de consumtie leidt. En dat
werkeljjk bp verhooging der graunprjjzeu de
consumtie minder dan evenredig afneemt,
toonde de schrijver met cjjfers aan, ontleend
aan de jnarepfers omtrent landbouw- en han
delsstatistiek van 1867-1876; bpv. toen de
middenprjjs der tarwe II was, bedroeg de
broodconsuratie 2,2 hectoliter per hoofd in
1883 en 1884, toen de tarweprijs 8 was,
bedroeg de broodconsumfcie 2,6 hectoliter per
hoofd in 1893 bjj een tarweprjjs van f 5
niet meer dan 3 hectoliter per hoofd. De meer
dan dubbel hooge prijs gaf dus iu de brood-
consuintie Blechts een vejpchil van 27 pet.
De schrjjver concludeerde, dat, als uien een
invoerrecht van 3 per hectoliter hief en de
graanprijzen stegen ten ontzent dan ook 3
onze ingezetenen jnarlpks 27.500.000 meer
zouden uitgeven eu daarentegen 0,4 hectoliter
per hoofd minder verbruiken. Mindere voe
ding alzoo eu meer uitgaven tegeljjkertpd.
Deze uitgaven moeten bjj een geregeld huis
houden door bezuiniging op andere uitgaven
worden teruggevonden en brengen dus een
verminderde productie in allerlei takken van
arbeid te weeg.
En dit, aldus riep de achrjjver nit, heet
bescherming van den nationaleu arbeid
Men hoopt, zeide bjj, van de zpde der pro-
tectionisten een groot inkomen aan de schat
kist te verschaffen. Eeu invoerrecht op tarwe
vau f3 en op rogge van f2 zou, hij geeft het
toe waarschjjnljjk den invoer van 10.600.000
hectoliter doen dalen tot 7.600.000 hectoliter
en aan den fiscus opbrengen f 16.320.000
's jaars. Men wil uu hiervoor allerlei belas
tingen afschaffen of verminderen. Men wil
de suiker, het bier, het vleesch goedkooper
maken. Doch zal, vraagt hp, een gezin veel
genot van deze goedkoopte hebben, wanneer
het voor de 5 persouen, waaruit het bestaat
beginnen moet met pl. m. f 29.65 meer nit
te geven voor zijn brood Hoe kan voor de
natie in haar geheel genomen een batig saldo
overschieten uit eene staatkunde, welke aan
de ingezetenen eene hoogere uitgnaf oplegt
van t 27.500.000 en daarentegen aau den
fiscus slechts opbrengt f 16.320.000
Nu wordt er wel nog een voordeel behaald
door pachters en grondeigenaardoch hier
tegenover staan de benadeeling der natie
rechtstreeks in haar broodconsumptie,, de be-
nadeeling dier takken van bedrjjf, waarin
graan de grondstof is, en de benadeeling van
onzen uitvoerhandel.
De winst- en verliesrekening staat zeide
prof. d' Aulnis ten slotte, voor het protectio-
i
nisme op granen zeer ongunstig. Hoe verder
men in dit onderwerp zich verdiept, des te
meer verliesposten viüdt men. Het komt, meent
hij- in deze zaak aan op kenitis van de vroe-
jjjp verhoudingen van productie, invoer, prjj-
zen en consumtie. Uit deze laten zich, wan
neer rae.i maatregelen onderzoekt, welke terug
keer tot vroegere verhoudingen beoogen, met
vrjj groote zekerheid de gevolgen dier maat
regelen beoordeelen. Bpoa al het andere is
tasten in den blinde of schermen met algemeen
heden.
De vereeniging Middenstand* te 's-Hage
hield Maandagavond eene vergadering, ten
einde haar doel en streven mesr bekend te
maken. Er waren een veertigtal belangstel
lenden.
De voorzitter, de heer J. P. Crombet, kwam
in zjjn openingstoespraak op tegen de bekende
beschuldiging in een Haagschen brief ia de
N. Gron. Ct dat Middenstand* bjj de ver
kiezingen hare hulp zou leveren aan den meest
biedende, en dat een der gekozenen den steun
dier vereeniging had gekocht, waarbjj bjj ver
zekerde dat de vereeniging stappen heeft ge
daan, opdat die laster niet ongestraft bljjve
(zoodat een curieus proces schjjnt te wachten
te zpn). Eeu voorstel van een der leden, om
in eene verontwaardigingsmotie het bestuur te
machtigen, een aanklacht in te dienen, is in-
tusscheu nog, omdat deze openbare vergade
ring, bestaande ook nit niet-Jeden, daarorer
kwalijk een besluit kon nemen, aangebonden
tot de eerstvolgende leden-vergadering.
Daarna zette de heer A. Machielse, gewezen
bestuurslid van 's Gravenbage«, doelenstrek
king van «Middenstand* in verband met de
uitbreiding van 't kiesrecht uiteen.
Met een herinnering aan hare deelneming
aan den strjjd tegen Tak's kieswet, verklaarde
hij dat de richting van «Middenstand«inzake
het kiesrecht dus is: eeD minimam van uitbrei
ding, omdat anders orde, rust en vrede in
gevaar zoadeu komen.
Voorts betoogde de heer M. o. a. ook, dat
de leuze: »Java voor den Javaan* een zieke
lijke effectphraae is, daar Java's karakter als
bezitting z. i. de vooropstelling van de Hol-
landsche belangen eischt.
Daarna besprak hjj de coöperatie. In het
beginsel daarvan veel goeds ziende voor hen,
die met zeer beperkte middelen den strjjd om
het bestaan volhouden, zag hp in het strjjd-
voeren tegen hen, die uit dien hoofde lid van
»E. H.« zpn, een onrechtvaardigheid, maar
keurde üjj zeer af de weeldecoöperatie, waar
uit ook de rjjkdom voordeelen trekt, ten na»
deole van handel en nering, zoodat z. i. van
het lidmaatschap van »E. H.« zonden moeten
uitgesloten kunnen worden allen, die welstand
en rjjkdom genieten.
Het debat bewoog zich grootendeels om de
coöperatie. Door een der aanwezigen werd
de meeniug uitgesproken, dat «Middenstand*
met bestrjjdiDg van de coöperatie op den ver
keerden weg is en beter zon doen met zich
nan te sluiten bjj den strijd der arbeiders voor
gunstiger levensvoorwaarden, ten einde zoo
ook den middenstand op te heffen uit deu ge-
drukten toestand, waarin die door de macht
van ,het grootkapitaal en de verkeerde wijze
van productie gebracht is. De spreker drong
er op aan, dat de vereeniging zich zon aan
sluiten bjj de beweging ten gunste van ruime
kiesrechtuitbreiding.
Voorts werd het heilzame van de werkmans
coöperatie van verschil lerde zjjden in het licht
gesteld, waarbjj echter mede afkeuring werd
uitgesproken over het coöpereeren van de
rjjlen en vermogenden en den verkoop aau
dorden. (»H. Ct.«)
Men schrjjft uit Amsterdam:
«Sic transit gloria mundi
De ridder van het Kr nis van Christus, die
enkele dagen lang Amsterdam in spanning
hield over den waren naam van den Portn-
geeschen drenkeling, is helaas, ontridderd en
ontmaskerd.
GOUDA ROTTERDAM.
Gouda
8,30
7.26
8.40
9.06
9.40
10.46
10.55
18.08
18.18
18.61
1.24
3.52
4.50
6.24
5.56
7.10
8.82
8.43
9.40
11.08
11.18
Moordrscht.
a
7.82
8.47
a
a
a
11.08
a
a
18.58
a
a
4.57
a
6.03
a
a
a
9.47
a
a
Nie uwerkerk
a
7.89
8.54
a
a
a
11.09
a
a
1.05
a
a
5.04
a
6.10
a
a
a
9.54
a
a
Oapelle
Rotterdam
0
7.46
9.01
a
a
a-
11.16
a
a
1.12
a
a
6.11
a
6.17
a
a
a
10.01
a
a
7.—
7.55
9.10
9.85
10.—
11.05
11.85
18.88
18.88
1.81
1.44
4.10
5.20
5.42
6.26
7.30
8.52
9.03
10.10
11.80
U.80
ROTTERDAM
-GOUDA.
Rotterdam
5.—
6.08
7.85
7.47
8.S6
9.45
9.51
10.17
11.50
11.20
1.45
2.30
2.50
3.48
4.20
4.45
6.81
7.0?
8.18
9.81
Oepidle
Jfieuwerkerk
5.10
6.18
a
a
a
a
a
a
10.27
a
a
1.55
a
a
a
a
4.56
a
7.17
f
9.10
5.19
6.81
a
a
a
a
a
a
10.34
a
a
2.02
a
a
a
a
5.08
a
7.84
a
M
Moordrecht
•«ds 1
5.96
6.89
a
a
a
a
a
a
10.41
a
a
2.09
a
a
a
a
5.09
a
7.81
a
a
5.89
6,85
7.45
8.07
8.18
a
10.08
10.11
10.47
18.08
12.40
2.15
2.48
3.10
4.08
4.40
5.15
5.51
7.87
8.88
19.98
GOUDA—
DEN
HAAG.
Dt/N
11 A AG
0 U 1)
A.
Gouda 7.30 8.86 9.09 9.87 10.49 18.11 18.81 11.64 1.27 8.16 4.45 6.27 6.59 7.18 8.19 9.87 11.05 11.18
11.01
11.10
11.88
Zev.-M. 7.48 8.47
B1.-XI. 7.47
Ï.-Zegw.7.68 ».6«
N.d-L.d.8.01
Voorb. 1,07 9.08
'•Haft 1.18 9.18 9.89 10.07 11.87
•aada. 8.85 6.40 7.65 8.09 8.81
Oidiv. 1.60 6.54 00»
Waarden 5.68 7.08 8.18 0
ptmkt 8.18 7.18 8.88 8.41 9.—
l.i
1.11
1.17
1.86
1.88
4.57
6.08
5.80
9.49
9.58
10.10
10.1611.88 11.48
4.40
Wp. 7.»r
S.tl
9.10
6.11 t(
6.16 0
6.82
6.81
6.86
18.41 12.51 1.86 1.57 4.85 5.25 5.55 6.41 7.48
80 l' DA-UTRECHT.
10.06 10.19 10.55 18.48 8.28 2.51 8.18 4.47 5.28 5.67 7.46 8.88 10.14
11.09 2.87 0 a 5.87 u 7.59 10.17
10.20 11.17 2.46 8.07 5.06 5.46 6.17 8.07 8.55 10.85
0 10.51 11.46 1.20 8.08 8.82 8.50 5.29 6.21 6.86 8.28 9.11 10.18
GOUD A—A M S T M.
10.06 10.11 18. 8.61 4.47 8.28 7.45 10.14
10.15 18.19 l.— 8.40 1.48 85 9.48 11.18
Voorb. 5.64
N.d-L.d6.59 0
Z.-Zegw6.08
Bl.-Kr. 6.14
Zev.-M.6.19
9.28
9.4610.12 11.3812.151.38
f
a 10.18
1.44
a
a-' a a
1.4»
0
10.30
1.6»
a
a 10.86
3.04
ldUi
3.0#
4.48
6.09
7.08
7.11
7.80
7.26
7 81
».8I
10.—
Gnada 6.80 7.50 8.18 9.68 10.16 10.58 12.08 12.46 2.80 2.45 8.15 4.18 4.48 5.20 5.47 7.42 8.86 10,lt
U T R E C H T-G O U D A.
Utrecht 6.88 7.50 9.— 9.58 11.84 12.02 12.60 8.10 3.20 8.52 4.48 5.20 6.86 8.09 1.608.594«.S4
Woerden 6.58 8.11 10.1611.50 12.25
Oudewater 7.07 8.19 10.24 y*
Gouda 7.80 8.82 9.84 10:87 12.06 1.2!
AMSTKIDA"
Amsterdam Wp 5.50 8.15 9.51 11.85
Gouda 7.80 9.04 10.44 18.16 19.48
5.47
.48 4.16
4.24
4.87 5.80 0
A.
8.56 4.81
8.50 5.80
9.119.1410.11
9.19
7.08 8.41 9.82 f il.lf
4.85
6.68
7.10
9.88
10*00
11.—
De consnl-generaal van Portugal, de heer
Rosenthal, wiens naam in hef verhaal der
markwaardige redding was betrokken, had zich
de zaak aangekrokken. Eene conferentie van
dezen met den gewaanden ridder zeiven en
diens patroon beeft aan het licht gebracht dat
het verhaal uit de lucht is gegrepen. De
patroon is intusschen overtoigd, dat de ridder
van zeven dagen niet ten volle toerekenbaar
kan worden geacht, indien men hem zjjne
zonderlinge houding arnstig mocht willen aan
rekenen. Van al de schoonheden van het
verhaal is dus ten slotte noch de heldendaad,
noch de sinakelpke «lanch* bjj den consul,
noch het groote en het kleine krnis der Cbris-
tusorde overgebleven.
Toen onlangs in den Duitschen Rjjksdagde
gevolmachtigde voor Mecklenburg in den
Bondsraad, de heer von Oertzen, zich enkele
zeer ongepaste uitdrukkingen liet onvallen,
riep de heer von Levetzow, de president van
den Rpksdag, den spreker achter de regeeriugs-
tafel tot de orde en verklaarde zpne, uitingen
voor ongepast.
De opmerking in een der Duitsche bladen,
dat voor de eerste maal de president der volks
vertegenwoordiging in Duitscbland zulk een
houding durfde aannemen tegen een lid der
regeering, gaf aan de «Voss. Ztg.« aanleiding,
een soortgelijke gebeurtenis in herinnering te
brengen, waarvan de afloop eeöigszins anders
was.
Het was in de zitting van II Mei 1863.
De heer von Bockum-Dolffs bekleedde in het
Huis van Afgevaardigden den voorzittersstoel.
De minister van Oorlog, generaal von Roon,
had het woord en verweet aan twee afgevaar
digden, de' heeren von Unruh en von Sybel,
«hunne ongewettigde aanmatiging.*
De voorzitter: «Ik moet den minister van
Oorlog verzoeken*
De minister: »Ik verzoek u, nijj niet inde
rede te vallen.*
De voorzitter (laid schellend): «Ik heb wat
te zeggen en val deu heer minister van Oorlog
in de rede.*
De minister: «Pardon, ik heb hot woord
en sta dit niet af.<
De voorzitter schelt.
De minister: «Ik heb het woord; daarop
geeft de grondwet mij recht, en geen schellen
en geen wenken en geen in de 1 ede vallen....*
De voorzitter schelt voortdurend. Geroep
«Tot de orde* en «stilte.* Groote ontroering.
De voorzitterAls ik den heer minister in
de rede moet vallen, heeft hjj te zwjjgen!».
(Rechts wordt «Oho!* geroepen, links luide
toejuichingen.) .Daartoe maak ik gebruik van
de schel, en ale de minister daaraan geen ge
volg geeft, dan zal ik bevelen, dat men mjj
mjjn hoed brengt.
De ministerIk heb er niets tegen, dat de
voorzitter zicb zpn hoed (links roept
men: «Zwpg «Stilte laat brengen
doch ik wil toch zeggen (Rumoer en
luid geroep links) «Mjjne heeren, 350
stemmen zpn luider dan één stem. Ik verlang
mjjn grondwettig recht. Ik heb naar de grond
wet het recht tot spreken, als ik wil, en nie
mand heeft het recht, mjj in de rede te
vallen
De voorzitter (na herhaardeljjk gescheld te
hebben): «Ik val den minister in de rede.
Als de voorzitter spreekt, heeft hier iedereen
te zwjjgenen iedereen in dit hnis, zoowel
hier beneden als op de tribunes, heeft den
president te gehoorzamen. Indien hier wer
kelijk iets gezegd was, dat inbreuk had ge
maakt op de orde, dan was het mijn zaak
geweest, dat te laken. Ik heb dat niet gedaan,
want de geachte spreker (ds heer von Sybel)
was volkomen in zpn recht* (links «bravo!*
rechts gefluit). Thans geef ik den heer
minister van Oorlog het woord.*
De minister: «Ik moet opmerkeu, dat ik
bljjf prote8teeron tegen het recht, dat de
president zich tegenover de koninkljjke regee
ring aanmatigt. Ik meen, dat de bevoegdheid
van den voorzitter reikt tot aan deze tafel
en niet verder!*
Heftige tegenspraak ljnks er heerscht
groote opgewondenheid in het Huis.
De voorzitter zet sijn hoed op, eu alle leden
staan op; links weerklinken luide toejui
chingen.
De voorzitter: «Mijoeheeren, de zitting is
▼oor een nnr verdaagd.*
Toen de zitting heropend werd, kwamen de
ministers niet in de zaal. De regeering wei
gerde, de beraadslagingen bij te wonen, tenzp
het Huis de verzekering gaf, dat zulke voor
vallen niet meer zonden voorkomen. Dit werd
door het Hnis geweigerd, en op grond der
OOnstitutie werd de tegenwoordigheid der mi
nisters geëischt. Het einde was de ontbinding.
»God weet waar 't goed voor ia,schreef
Bismarck toen aan zpne vrouw.
De heer von Bockum-Dolffs, die zoo krach-
«8 de rechten der Vertegenwoordiging had
weten te verdedigen, werd van Coblenz hp
was «Oberregierungsrath* overgeplaatst naar'
öumbinnen, in een uithoek van Posen. Deze
overplaatsing was «in het belang van den
diomstc noodzakelijk.
Sa toen bjj een banket te Koningsbergen
de directeur der geneeskundige kliniek, «Me-
dizinalrath* prof. dr. Möller, een dronk op
hem uitgebracht, werd deze nit zpn ambt
ontzet. (H. Ct.)
In Rusland is het inoeiljjk nieuwe belastin
gen in te voeren. Dit ondervond men bp de
invoering van de nieuwe belasting op phos
phorus. De .fabrikant Lnlbiniachar in Odessa
verbrandde liever zijn gebeelen voorraad luci
fers 31 millioen stuks dan de belasting
te betalen.
Gisteravond 10 uur traden twee als beer ge
it leede personen een slagerswinkel in de Hui-
deustraat te Amsterdam binnen om wat worst
te koopen. Zp aten het gekochte in den winkel
op, maar toen het op betalen aankwam, werd
het mis. Op de herbaalde aanmaning van den
slager weigerden zjj aan deze geldeljjke ver
plichting te voldoen. Na was de slager ongeluk
kig wat driftig uitgevallen, zoodat hjj, na een
laatst heftig verzoek, een der beide personen
beetpakte en hem vierkant door de glazendeur
wierp. Sterk bloedend werd het slachtoffer
van zjjn woede per rjjtuig uaar het Gasthuis
vervoerd, en de slager onder politie-geleide
uaar «bet bureau*.
Door den Brielschen gemeenteraad is eene
commissie van drie leden benoemd, die pogin
gen ia het werk zal stellen om a an een gedeelte
der Scheveningsche visschersvloot gedurende
den winter eene veilige ligplaats in Den Briel
te bezorgen.
Te Bolnes (gemeente Ridderkerk) is reeds
een ooievaar gezien. Verscheidene personen
gingen kjjken naar het dier, dat op eene
weide deftig rondkuierde.
Naar men verneemt, heeft de burgemeester
te Goor heden zelfmoord gepleegd.
Naar de «Tel.* meldt, zal Jaap Eden bjj zjjn
terugkeer in Holland en bjj zpn aankomst
te Haarlem, feestelpk worden ingehaald door
verschillende corporatiën, aan wier hoofd de
psclab «Haarlem en omstreken* zal staan.
Het praalgraf voor Victor Hugo te Parijs
nu bjjua gereed. Tot heden waren de stoffe
lijke overblijfselen van den grooten dichter
neergelegd in een eenvoudig graf, iu afwach
ting vau de gereedkoming van het praalgraf.
De minister van Schoone Kunsten had reeds
aan de familie meedegedeeld, dat de plech
tigheid van de overbrenging plaats kon hebben
doch de plotselinge dood van Angust Vacqu-
erie maakte ui stel tot later noodzakelijk. Eerst
daags zal nu de overbrenging plaats hebben.
Bjj een juwelier in de Promenade des An
glais, te Nizzu, kwam dezer dagen een fijn
gekleed heer en vroeg diamanten ringen te zien.
Na eenige minuten ontwaarde de juwelier dat
een ring zoek was en bjj beschuldigde den
kooper van diefstal. Doorzoek me maar
sprak de man heel verontwaardigd. Dit ge
beurde, maar de ring kwam niet terecht en
men moest den vreemdeling wel laten loopen.
Kort daarop kwam een kenrig gekleede dame
in denzelfden winkel, kocht een kleinigheid en
vertrok weder. Toen zjj weg was begon de
juwelier weder te zoeken naar zjjn ring.
Eensklaps ontdekte hp aan den onderkant
van de toonbauk een stuk was, waarin de vorm
van 't vermiste voorwerp afgedrukt ,tond. De
dame was klaarblijkelijk gekomen om den ring
weg te halen, die hac.r medeplichtige zoo netjes
had vastgeplakt. De juwelier deed aangifte van
't geval, maar hjj heeft zpn ring niet terng
gezien.
De stoomboot «Kingdom*, een vaartuig van
1400 ton, die met bestemming naar Charles»
ton op 18 December Cnxhaven verliet en
op 24 December de Hebriden passeerde,
geldt voor verloren, daar men sedert dien
tpd niets meer van schip of bemanning heeft
vernomen. De boot behoorde te Liverpool
thnis.
Sir William Harcourt kondigde in het En-
gelsche Lagerhuis aan, dat hjj Donderdag zal
voorstellen, meer tpd beschikbaar te stellen
voor de behandeling van regeeringsaangelegen-
heden.
De radicale afgevaardigde Everett stelde de
volgende resolutie voor: Het Huis, met toe
nemende bezorgdheid de voortdurende flnetu-
atiën in de waardeverhouding van goud en
zilver gadeslaande, acht het wenschelpk dat
het Britsche gouvernement met de andere
mogendheden samenwerkte tot eene conferentie,
welke maatregolen zal heramen om de nadee-
lige gevolgen, nit dezen toestand voortsprui
tende, weg te nemen of te verminderen.
Dit voorstel werd door den conservatieven
afgevaardigde Chaplin gesteund.
Sir William Harcourt verklaarde de motie
niet te zullen bestrijden. Het voorstel is van
tweeledigen aardindien het ook een verbin
tenis van Engeland ten opzichte van het bimetal-
lisme inhield, zon spreker het krachtig hebben
bestreden, maar nu dat niet bet geval is, nu
verdient het evenzeer de aandacht van de mo-
nometallisten als van de bimetallisten. Spreker
hoopt dat nit niets van hetgeen hjj gezegd
beeft door een of audere natie zal worden
afgeleid, dat in Engeland eenige wijziging in
den grondslag van het circulutie- middel waar-
schjjuljjk is. Geen enkel verantwoordelijk
staatsman zal voorstellen den grondslag te ver
anderen. waardoor Engeland sinds 1816 een
mate van voorspoed op handels- en finantieel
gebied heeft bereikt, die nooit door eenige
andere natie bereikt werd.
Zonder hoofdeljjke stemming werd de motie-
Everett aangenomen.
De vierde week van de tegenwoordige zit
ting van het Engelsche Lagerhuis is aange
broken, zondar dat de beslissende slag tusscben
de regeeringsmeerderheid en de oppositie ge
leverd is. Het wareu slechts voorpostenge
vechten, die tot nog toe voorkwamen verken
ningen, ten einde de sterkte en de positie der
tegenpartjj nauwkeurig na te gaan.
Thans ia het adres van antwoord afgehan
deld en kan het Huis zich bezighouden met
de vele onderwerpen, die. om op de kiezers te
werken, zjjn voorgesteld, maar van welke
slechts weiuige kan hebben het ontwerp tot
opheffing der Anglikaansche staatskerk in
Wales en de Iersche landwet tot ondersteuning
der pachters, die uit hun hoeven zijn gezet.
Over het eerste ontwerp zpn gisteren de
beraadslagingen begonnen. De «Times» ziet er
een poging in, om in geheel Engeland het
verband tusschen den staac en de Épiscopaal-
sche kerk te doen ophouden en wuarscbuwt
daarom tegëu de aanneming. Het is een ge
heel ander geval als met de Iersche kerk de
omstandigheden wnirondi-r de sgheiding in
Ier'and tot stand kwnm, konden op^fen loop
der zaak in Engeland geen invloed hebben.
De «Times» verwacht, dat de heer Asquith
aan de tegenstanders van het ontwerp geen
eukele concessie zal doen, eu dat dus de strijd
gevoerd zal worden over bet ontwerp zooals
het daar ligt.
Engeland kau over Egypte gerust zijn. De
Khedive, indien hjj al ernstig plau had om in
verzet te komen, heeft het hoofd weer in den
schoot gelegd; en als hjj zich nu maar kalm
houdt, is hjj bp «Times* en consorten weer
de bovenste be9te.
Onder leiding van den onderkoning zelf
heeft de ministorraad een wetsontwerp vast
gesteld, waarin strenge bepalingen zpn opge
nomen voor Egyptenaren, die zich schuldig
maken aan aanvallen, op EogeUche matrozen
of soldaten. Zulke geweldenaars zullen terecht
staan voor een bpzondere rechtbank, en van
het vonnis is geen appél mogelpk.
Zoo iets moet Engeland genoegen doen
maar daarbij liet de Khedive het niet. Zondag
jl. gaf hjj ten paleize een bal, waar ook de
commandant der Engelsche troepen, generaal
Walker, aanwezig was, die toen do verblij
dende tjjding te hooren kreeg, dat Abba* voor
nemens is Woensdag a.s. de revue over Engel
sche soldaten bij te wonen.
Het belangrijkste is echter nog dat de on
derkoning weer goede vrienden met lord Cro
mer is geworden en hem heeft laten weten,
dat hjj aau het ontslag van den ouden Nubar-
paeha niet vasthoudt. Zoo is dus alle «gevaar*
voorbp, en de Britsche Tory-pers kan juichen,
dat ze door haar vervaarlijk geschreeuw den
jongen onderkoning genoeg schrik op het ljjf
heeft gejaagd, om hem weer een poosje te doen
zwpgen, als er over zjjn land /.onder hem
wordt beschikt
De annexatie van den CoDgostaat bjj België
of, geljjk de afgev. Coomans ondeugend
pleegt te zeggen, >van België bjj den Congo-
staat* blpft ook na lezing der Memorie
van Toelichting zoo weinig geestdrift wekken
dat de ministers in de Kamer al hun wel-
sptekendheid zullen te baat moeten nemen
om er een meerderheid voor te vinden. Kwam
bet voorstel niet van den Koning-zelf, dan
was de verwerping zoo goed als zeker, en
zou men er niet eens zoolang mede gedraald
hebbenmaar het gaat tnoeilpk, tot den
Koning te zeggen wjj weten niet eens, of
wjj in 1900 het legaat wel zullen aannemen,
maar het nu, vpf jaar vroeger, reeds bjj
levende hand als geschenk te aanvaarden met
schulden en al, daar danken wjj voor.*
Intusschen, er is nog een andere uitweg:
blpkens de M. v. Toe/, heeft de Koningenkei
zooveel baast omdat zjjn geldmiddelen zpn
uitgeput, en de uitgaven ver boven de raming
zpn geloopen. Welnu, lateu wp, zeggeo
pommigcn, den Koning opnieuw eenige milii-
oenen voorschieten en hem verzoeken, 't nog
vpf jaar te probeeren. België kan er geeu
kwaad mee, want is het legaat in 1900
aannemenswaArdig, dan zal het ook het nieuwe
voorschot kaunen dekkeu zoo niet, dan kan
bjj thaüs te treffen overeenkomst bedongen
worden, dut Frankrpk of een ande bjj koop,
vóór alles het Belgische voorsehot zal moeten
aflossen. Wtrkelpk schjjnt dit plan in de
laatste dagen veel instemming te vinden, zelfs
bjj hen, die niet te bewegen waren om voor
de inljjving te stemmeu. Zoo de Koning er
voor te winnen is, zal tevens het Ministerie
uit eeu groote verlegenheid gered zpn, hoewel
er ook dan nog tegenstanders zullen zpn, die
meenen dat zulk een soort van hypotheek op
een onderpand, hetwelk men niet eens cadeau
wil hebben, geen heel soliede belegging is!
Over de nieuwe Gemeentelijke Kieswet is
tusscben het Ministerie en de Rechterzijde
nogmaals onderhandeld. Meervoudige stem-
uitbrenging tot een maximum van vier stem
men (voor de Kamer hoogstens drie), 30-jarige
leeftjjd en 3-jarig domicilie, benevens toe
passing van «evenredige vertegenwoordiging*
bjj herstemmingen, deze grondslagen schijnec
nu zoo goed als zeker in het Ontwerp te
znllen fi ga ree reu maar de voorwaarden van
verkiesbaarheid zpn geschrapt, en ook wordt
nog door sommigen gepleit voor stemming
bjj wjj ken, secties of parochies in elke ge
meente, opdat elke afdueling haar eigen ver
tegenwoordiging hebbe in den gemeenteraad,
en deze niet, door stemming bjj geheele can-
didatenljjsten, onverhoeds den socialisten in
handen valle. Vooral de tegenstanders van
vau «evenr.-vertegenw.* meenen dat deze
indeeling der gemeenten in kiessecties de
beBte manier zou wezen om de minderheden
tot haar recht te laten komen.
Te Charleroi is onder de glasblazers een
stemming georganiseerd over werkstaking.
Van de 13,000 arbeiders namen slechts 1916
deel aan de stemming, waarvan zich 1879
vóór eu 37 tegen werkstaking verklaarden.
Op 1 Maart zal aan de patroons worden
medegedeeld, dat de werkstaking den ln April
zal beginnen, zoo ten minste de neutraal
gebleven meerdarbcid zich aldus door eeu
rumoerige minderheid wil laten leiden.
De redevoering, door keizer Wilhelm tegen
de beweging der agrariërs gehouden bjj het
feestmaal van den Brandenburg-chen Landdag,
heeft natuurljjk zeer de aandacht getrokken.
Dientengevolge is de politieke toestand ge
heel veranderd. De agrariërs zpn natnurlpk
zeer verbolgen, na de keizer zich zoo kras
heeft verklaard tegen het voorstel van den heer
Von Kauitz tot invoering van het gra*n-
monopolie. Daurbjj komt, dat de minister
Von Bötticher bjj de oulangs gehouden verga
dering van den Duitschen handelsdag eene
lofrede hield op het Duitsch-Russiache bandels-
tractaat. Aapvaukeljjk hechtte men aan deze
redevoering geen groote waarde, maar nu wordt
bet bekend, dat de minister op uitdrukkeljjken
lust 'des keizers het handelstractaat met Rus
land zoo krachtig heeft verdedigd.
De «Kreuz Zeitung,* een van de hoofdor
ganen der agrariërs, laat zich zeer heftig uit
tegen den keizer en verklaart, dat de woorden
door den keizer gesproken, natuurlpk geen
instemming znllen vinden bjj de grondeige
naars.
«Om beloften*, zegt de Kreuz-Zeitung,
«geven wp nu niets meer. Wjj willen nu
eiudelpk eens daden zien. De conservatieve
party is niet voornemens af te wjjken van het
program, dat zij na rjjpe overweging heeft
vastgesteld. De conservatieven vatten de ware
trouw aan den koning niet zoodanig op, dat
daaruit een onvoorwaardelijk ja-zeggen op
alles wat de regeeriog voorstelt inoet volgen.*
Na de verklaring, door den keizer afgelegd,
wordt het als zeker beschouwd, dat de bekende
voorstellen, welke het Ceutrum bjj de Umstnri-
Vorl-ge* heeft ingediend, zullen verworpen
worden.
De «National-Zeitung,* het bekende orgaan
der natiouaal-liberalen, begint wanhopig te
worden over den loop, dien de beraadslagingen
der Umsturz* commissie nemen. Het blad
vraagt, of het niet raadzaam zou wez^n, de
beraadslagingen te sluiten, en wel op grond,
dat deze alleen den sociaal-democraten ten
goede zullen komen.
WATERGETIJDEN TE GOUDA.
1895. 's morgens. 's avonds.
Hoog. Laag. Hoog. Laag.
Donderdag 28 Febr. 8.28 4.53 8.44 5.09
Vrpdag i Maart 9.- 5.25 9.21 5.46-
Zaterdag 2 9.43 6.08 10.09 6.34
Zondag 3 10 36 7.01 11.10 7.35
Maandag 4 11.45 8.10 12.05 8.30
Dinsdag 5 12.25 8.50 1 11 9.36
Woensdag 6 1.51 10.16 2.30 10.55
SPRINGTIJ den 12en Maart 's m.
27en
De waarnemende Burgemeester van Gouda
mi akt bekend, dat de Heer R. L. Martena,
nieuwbenoemd Burgemeester dezer Gemeente,
voornemens is allen, die hem na zpne instal
latie op Vrpdag deu laten Maart a.s., hunne
opwachting wenscben te maken, des namid
dags te 2 uur op het Raadhuis te ontvangen.
Autoriteiten, Collegiën en Besturen, die van
deze gelegenheid weoBchen gebruik te maken,
worden verzocht zich daartoe ten Raadhuize
te doen inschrijven op Donderdag vóór 's na
middags 5 uur.
Gouda, den 26 Febrnari 1895.
Da waarnemende Burgemeester voornoemd
J. M. NOOTHOVEN VAN GOOR.
