OOP
Cz.
DE PROm IN DE un.
van
I
14VB,
H).\-
TERUGGEROEPEN
BINNENLAND.
IJ,
'IS,
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
Dinsdag 26 Maart 1895.
No. 6617.
oping
FEUILLUTO A.
rkooping
Ti
33ste Jaargang.
Inzending van Advertentiën tot 1 uur de» midd.
spekken
gemakkelijk
J. H.
t
(Frf wwM
xu k Zoon
•inde Notaris
Gouda.
ers, waarvan
ït en keuken
mmerde ver-
kamer.
ding en vele
ig naar den
3 werkdagen
an 10 tot 3
11 aren to
arkt A^144b
V, apotheker,
itaris
BEVER,
des morgeus
ibmonib< aan
p het zooge-
oenenweg te'
Huurd by do
les morgens
8 A in Op
ris MAHL-
iote en kleine
I GEDEKTE
aan de Win-
>9, te samen
tond te aun-
gen Jicht,
l, kortom
[peller.
aden tegen
[peller.
huisgezin
[peller.
de leech,
on en bij
ÜR, staande
Gouda, Wijk
tond te aan-
De Uitgave dezer Courant geschiedt d a g e 1 y k
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers V U F CENTEN.
APPEN en
1EN
DOOK
HUGH CONWAY.
Iilil INJIE COÜRAWT
Ceneri Pauline naar Engeland. Daar had zij van Macari
niets te vreezen. Toen kwam mijn aanzoek. Het aan
nemen daarvan zou maken dat Ceneri geheel van haar
af was, en dat Macari buiten spel raakte.
Vandaar ons zonderling huirelyk; hetwelk hij zelfs
nu rechtvaardigde door te zeggen, dat zoo het meisje
eenige genegenheid voor iemand kon opvatten in hare
halfuitgedoofde ziel, hot die genegenheid wu, die
haar langzamerhand weder in *t bezit harer vermogens
zou stellen.
Dat was het verbaal van Ceneri, zoo ook al niet in
zijn eigen woorden. Ik wist nu alles wat ik wenschte
te weten. Misschien had hij zich zelven beter afge-
sohilderd dan hij wasmaar hij had mij de geheele
duistere geschiedenis vrijwillig in alle bijzonderheden
medegedeeld, en bij allen afschuw en de verachting die
hij my inboezemde, voelde ik, dat hij waarheid had
gesproken.
VEERTIENDE HOOFDSTUK.
Herinnert z(j zich
Het was tijd om ons onderhoud ten einde te bren
gen. Het had fijo lang geduurd, dat de beleefde kapi
tein meer dau eens (aar binnen had gekeken met eeno
veelboteekenende uitdrukking op zijn gelaat, alsof hij
zeggen wilde, dat zelfs een uitgebreide autorisatie als
de myne voor tebuitengaan tataar was Ik had dau
ook geen lust, om het gesprek m«t den gevangene
nog langer te rekken. Het doel mi)«ar ’ange reis was
bereikt. Ik had vernomen al wat ik wensCfoe te ver
nemen. Ik kende de geheele geschiedenis van Padine
De misdaad was ten volle erkend. De man, die tegen
over my ast, verdiende myne achting tiioL At badde
ADVERTENTIEN worden geplaatst van
15 reg-ek a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letter» worden berekend
naar plaatsruimte.
By den hevigen wind giateren ie in de
Boelekade eeno schutting omgewaaid; van du
haizen bewoond door de bh. vanfder Garden
en d. Borne is de goot van het dak en bet
bontwerk naar omlaag gekomen, ierwyl op de
Karnemelksloot een boom is omgewaaid.
GOUDA, 25 Murt 1895.
Kerkvoogden der Hervormde Gemeente te
Gouda brengen ter kennis van Stembevoegden,
dat de verkiezing, ter vervulling, tegen 1 Juli
1895, van de periodiek openvallende plaatsen,
en ter voorziening, eveneens tegen 1 Juli
1895, van vacaturen tusschentyds ontstaan in
het Kerkelijk beheer, zal plaats hebben op
Maandag 8 April 1895, van des voormiddag!
10 tot des namiddags 4 uren, in de öt. Jans-
kerk te Gouda.
Periodiek aftredenden, doch terstond weder
herkiesbaar zyn
G. Straver, C. Hoogenboom, Kerkvoogden;
C. van Eyk, J. A. P. Montjjn, D. Hoogendyk,
NotabelenP. Hooftman Ja., C. Kooyman,
J. H. van der Togt, H. Ripping, Commissaris
sen van Oppertoezicht.
Vacatures tusschentyds ontstaan door:
BedankenW. J. Fortuyn Droogleever,
Orerlydoa 0. Knaap, KerkvoogdenSedan-
denMr. J. Fortuyn Droogleever en A. K.
van der Garden, vertrekC. C. Knaap, be
noemd tot Kerkvoogd H. J. Neder horst, Nota
belen BedankenW. Kromhout Sr., Commis
saris van Oppertoezicht.
-
Onze stadgenoot F. B. F. van Stavel, komt
in aanmerking om 16 April geplaatst te wor
den te Utrecht, by de compagnieschool ter
opleiding voor subeistent (opzichter) by het
Korps der Genie in N. O. I,
ik lust gevoeld om hem te helpen, ik had er de mid
delen niet toe. Waartoe zou ik my langer ophouden
Toch hield ik mij nog een poos op. De gedachte, dat
mijn opstaan, ten teeken dat mijn zaken afgedaan
waren, den gevangene onmiddellyk zou terugvoeren
nur dat akelig hol, waar bij uitgekomen was, was
my onuitsprekelijk pijnlijk. Ieder oogenblik, dat hij
nog bij my kon blijven, moest hem kostbaar zijn.
Nimmer zou hij weer het gelaat van eenen vriend,
of van eenen bekende, aanschouwen.
Hy had opgehouden te spreken. Hij zat met zijn
hoofd vöoroverzijne oogen naar den grond als een
uitgeteerde, havelooze, rampzalige man zoo diep ge
zonken, dat men niet van zich zou kunnen verkrijgen
hem nog verwijtingen te doen. Ik sloeg hem zwygend
gade.
Daarop zeide hij«Ban ik in uw oog niet te rer-
ontaohuldigen, mynheer Vaughan P”
//Neen,” zeide ik, «het komt mij voor, dat gij even
schuldig zyt als de beide anderen.”
Hy stond met moeite op. «Zou Pauline geheel her
stellen, denkt gij P” vroeg hij.
rik denk ik ho«p tea minste, dat ik haar nage
noeg hersteld zal terugrien.”
//Gij moet haar zeggen hoe gij mij bevonden hebt
het zal haar rust geren, te weten, dat Antony’s dood
indirect mij zoover gebracht heeft.”
Door een hoofdknik beloofde ik hem dat.
rik moet nu weg,” zeide hij met eene soort van
huivering, zijne vermoeide ledematen naar de deur
sleepsnde. Ondanks al zijne slechtheden kon ik den
rampzalige?; >ian niet laten gaan zonder een woord:
»Wscfe eons even,” zeide ik. ,Z«g mij eens of
U«o dUa kan, om uw lot Mniptias te versaoh-
48)
Zijne tegenwoordigheid wekte geen pynlyke her
inneringen bij het meisje, maar voor hem daarentegen
was het zien van zijn nichtje ondragelyk. Het bracht
hem voor den geest, wat hij zoo gaarne vergeten
wilde. Zy scheen zich in Italië niet gelukkig te
gevoelen; op hare halfbewuste manier verlangde zij
naar Engeland. Daar Ceneri haar nu gaarne uit hel
gezicht had, vond hij goed, dat Teresa met haar
naar Londen zou gaan, en was juist dien dag te Turin
gekomen, om de noodige schikkingen te maken voor
haar vertrek. Macari, die, zelfs met het bloed baars
broeders bezoedeld, haar als de zijne beschouwde,
vergezelde Ceneri. Hij had er by dezen laatste steeds
op aangedrongen zijn huwelijk met haar toe te staan,
zelfs zooals zij was. Hij had gedreigd haar te zullen
ontvoeren.i Hy had gezwored, dat zij de zyne zou
zyn. Zy had geene herinnering van iets. Waarom
kon zy zijne vrouw niet worden?
Hoe slecht Ceneri ook was, daarvoor had hy toch
teruggedeinsd. Hy zou zelfs, zoo mogelijk, gaarne allen
omgang met Macari hebben afgebrokenmaar de beide
mannen waren te zeer ingewijd in elkanders geheimen,
om het oneens te zyn op het punt van eene misdaad,
hoe afschawelyk die ook mocht zyn. Daarom aond
Gaat njen dien weg op, dan komt men
van het een op het anderhet buiten
land leert het, men geraakt op een hol
lend vlak en belandt waar men nooit
had willen verzeilen. Met de Regeering
moet elk verstandig man van oordeel zijn,
dat het belang der geheele maatschappij
en niet die van een enkele klasse of van
een enkelen stand bij deze quaestie den
doorslag moet geven.
spekken van de groote kapitalisten. Dat
is de voorname schaduwzijde der bescher
ming door graanrechten. Want terecht
zeide de minister; de tijd is voorbij,
waarin gezegd werd dat graanrechten de
broodprijzen niet verhoogen. Nu zou dit
zoo erg niet zijn, indien het algemeen
belang zulk een offer van de burgerij
vorderde. Maar bijna zeker kan worden
gezegd, dat de landbouwende stand als
zoodanig er niet beter door zou worden.
Immers de landbouw geeft nog brood,
de winsten zijn nog steeds grooter dan
de productiekosten. Alleen de grond
eigendom trekt minder voordeelen dan
vroeger daar de waarde van den grond is
verminderd en daarmede de rente is ge
daald, die gemaakt wordt van sommen,
welke tot aankoop besteed zijn in de
goede jaren toen alles duur was.
Het is vooral de verdienste van de rede
van den heer De Boer dit duidelijk te
hebben aangetoond Wat toch is het ge
val Kan de landbouw niet meer bestaan
Er is niemand die het beweert De land
bouw als bedrijf levert nog altijd een vol
doend overschot boven de productiekosten
Wat men met graanrechten bedoelt, is den
landbouw in staat te stellen aan den grond
eigenaar uit te keeren, de rente en de
pacht berekend naar een ka pi taais waarde
van vroegere, betere tijden. In dit op
zicht is er wel degelijk verschil tusschen
industrie en landbouw. Als ergens een
industrie tot stilstand wordt gebracht, dan
zal men misschien jaren lang nog het
ledige fabrieksgebouw zien staan en maan
den lang zullen de arbeiders, zoekende
naar werk, rondloopen. Maar dat is niet
het geval by den landbouw.
„Wij zijn zeide ook de heer De
Lange er in Noord-Holland reeds ten
derden male getuige van, dat landbezit
ters, eigengeërfde boeren, eigenaren van
gronden, door veranderde tijdsomstandig
heden, door crisis in het bedrijf, tot
liquidatie gebracht wordende grond
echter blijft, en met den grond blijven de
arbeiders, en zij verminderen niet in aan
tal, want zoolang toch de landbouw wordt
uitgeoefend, blijft het in het belang van
de ondernemers om dien uit te oefenen op
de beste wijze, daarvoor aan te wenden
De beraadslagingen in de Kamer over
de motie-Dobbelmann en de daarover ge
volgde stemming hebben eindelijk een be
slissing gebracht in een quaestie, die
maanden lang in de pers is besproken.
Vooreerst zal het onderwerp nu wel van
de baan zijn. Althans de stemlijst heeft
bewezen, dat er van deze kamer en van
dit ministerie niets te verwachten is voor
de protectionisten. Zij zullen moeten
wachten tot een uitgebreider kiesrecht
nieuwe mannen bij de stembus brengt,
die wellicht meer vatbaar zijn voor het
sirenengezang der graanbouwers. Een
der eerste onderwerpen, die dan als ver-
kiezingskreet zullen dienst doen, schijnt
de protectie te zullen wezener is althans
bij de discussie in de kamer van meer
dan eene zijde gewezen op de mogelijk
heid, dat de fondsen der voorstanders van
beschermende rechten zullen rijzen met
de invoering van het uitgebreider stem
recht. Immers Duitschland en Frankrijk
twee landen met algemeen stemrecht
w- wedijveren in maatregelen om de bin-
nenlandsche nijverheid en den landbouw
te beschermen. Helaas, met jammerlijken
uitslag, want nergens is men meer onte
vreden dan in dat eldorado. Trouwens
het algemeen moet lijden onder de be-
voordeeling van enkele klassen. Dit is
duidelijk gebleken bij de beraadslaging
over de voorgestelde motie. Indien plaats
ruimte genoeg beschikbaar was, zouden
wij b.v. gaarne de rede afdrukken van
den minister Roëll, die afgescheiden van
alle theoretische beschouwingen, de pro
tectie en haar nadeelige gevolgen zonne
klaar in het licht stelde.
Duidelijk is gebleken, dat de kleine
man, de werklieden inzonderheid, bij in
voering der bescherming de lijdende partij
zou zijn, en dat het voordeel zou worden
genoten door de groote kapitalisten, welke
hun vermogen belegd hebben in fabrieken
en vaste goederen.
Met allerlei voorbeelden en aanhalingen
is door den premier aangetoond, dat de ar
beidende klasse circa Öpct.van haar inkomeu
zou moeten offeren ten einde de beurs te
de noodige werkkrachten. Achteruitgang
van den landbouw is, zoolang er slechts
een enkele gulden overschot is boven de
productiekosten, niet synoniem met ver
mindering van werk.”
Die stellingen, zegt het „Vaderland”,
mogen te algemeen zijn gesteld waar
veel geld wordt verdiend, zal ook de om
geving er wel altijd iets van profiteeren
waar is het, dat graanrechten niet wor
den gevraagd om te voorkomen, dat de
gronden braak blijven liggen, maar in de
eerste plaats om van Staatswege te zorgen,
dat de eigenaars geregeld hun pacht en
hypotheekhouders geregeld hun hypotheek
rente kunnen krijgen.
Indien dit nu meer en meer blijkt de
ware bedoeling te zijn, is de Staat dan
verantwoord, als zij de grondeigenaars te
hulp komt. Waarom dan ook niet iets
gedaan voor hen die verliezen geleden
hebben op effecten, voor de ongelukkige
schuldeischers van Portugal of diegenen,
welke hun kapitaal belegd hadden in
Amerikaansche spoorwegaandeelen
De verdienste van den heer Dobbelmann
is dus, dat hij, zjjns ondanks, er toe
heeft bijgedragen, om meer licht over
dese quaestie te ontsteken. Wij weten
nu,- niet de landbouw is in gevaar, maar
de inkomsten der grondbezitters. En
nu moge deze omstandigheid treurig zijn
ook met oog op hst algemeen zij
wettigt niet het streven een zwaren
Iaat te leggen op de schouders van hen,
die de minste draagkracht hebben.
Wat ook merkwaardig was in dit debat,
was de onderlinge tegenspraak der protec-
tionisten. De een wilde een matig graan
recht, maar vrijdom der industrie; de
ander alleen beschermende rechten voor
de industrie en vrjj brood voor den werk
man. Gaf men aan dit verlangen eenigs-
zins toe, dan zou weldra van alle kanten
en van alle vakken aandrang komen tot
bescherming. De zuivelboer wil vrij graan,
maar rechten op boter en margarinede
graanboer belemmering van invoer van
buitenlandpch graan elk industrieel be-
voordeeling van zijn specialen tak van
nijverheidde veenboer rechten op de
steenkolen om zijn product winstgevend te
maken ten koste «Jpr groote fabrieken, onz.
ten."
Hij glimlachte even. „Gy knnt my geld geven
een weinig. Ik zal dat kunnen bewaren, om te koopen
wat voor een gevangenman dingen van weelde zijn.”
Ik gsf hem eenige banknoten, die by by sioh stak.
«Wilt gij er nog meer?” vroeg ik. Hy eohudde
het hoofd.
«Ik denk, dat my deze ook wel zullen ontetoles
worden, vóór ik ze uitgeven kan."
„Maar kan men iemand met eenig geld voor u in
bewaring geven
«Aan den kapitein mieechien. Als hij menschliovend
on eerlijk ii, tal een gedeelte er van wel tot mij komen.
Maar dat ie ook nog niet zeker."
Ik beloofde hem, dat ik den kapitein geld voor hem
zou geven. Het mocht hem dan bereiken of niet,
ik zou de voldoening smaken het myne gedaan te
hebben.
«Maar wat zal er nu verder met u gebeurenWaar
brengen ze u heen, en wat moet gij daar doen
»Wij worden regelrecht naar *t uiteinde van Siberië
gebracht, naar Nertchink. Daar word ik afgevoerd,
om in de mijnen te werken. Wij moeten dien gebeelen
weg te voet afleggen en in ketens."
«Welk een schrikkelijk lot!"
Ceneri glimlachte. «Na al wat ik doorgestaan heb,
ia het nog een paradijs. Wanneer iemand zich vergrypt
tegen de Russische wet, dan is zijn eenige hoop, om
terstond naar Siberië gebracht te worden. Dat is voor
hem uit do hel in den hemel to komen.**
«Ik begryp u niet.**
