fc
VERSLAG
Directe Spoorwegverbinding met GOUDA.
Winlerdlenst 1894/95.
Aangevangen 1 October. Tijd van Greenwich.
Baitenlandscta Overzicht.
3488le Staats-loterij
Haute Nouveauté
in PARASOLS.
L van OS, Ai,
Kleiweg- E 7373», Gouda.
Iteurs van Amsterdam.
Et
-
iiy,
«V.
KENNISGEVING
r
Gisterenavond ten oagereer 7{ aar it een
begin yah brand ontslaan in de bergplaats van
cintels aan de Stedeljjke Gasfabriek. Dit
ward spoedig geblnacht door bet personeel
der fabriek.
By den herbergier Jansen in de Groenendaal
werd gisteren door zekere d. H. een ruit in-
geslagen.
Een paar glazenwaeachers uit Utrecht, die
dezer dagen alhier hanne werkzaamheden ver
richtten, hebben aan den tolgaarder der ffaast-
rechtsche brug geweigerd het verschuldigde
tolgeld te voldoen en den tolgaarder bovendien
nog mishandeld.
Voor beide feiten worden zjj achtervolgd
door de politie.
Door den Voorzitter der Commissie in
Zoid-Holland voor de examens ter «erkrygiog
eener akte tot het geven van lager onderwys
zijn a's deskundigen, die de Commissie zullen
bijstaan, aangewezen de volgende personen
J. D. De Visser Smits en P. J. Teebaal,
hoofden van scholen, te 's Gravenhage, voor
Nederl. taal A. v. d. Harst, te Leiden, J
Van de Hont, te Schiedam, voor rekenen;
W. De Vletter, te 's Hage, en H. J. W. Hnber,
te Gouda, voor geschiedenis; J. G. Kropman, te
Gouda en J. J. Ten Have, te 's Gravenhage,
voor aardryksknnde C. Kamerbeek, te Rot-
terdara, en P. A. H. Schreioemaker, leeraar
te Leiden, voor natuurkennisJ. T. A. Schip
horst, te Delft, en F. Mulder, te Sliedrecht,
voor opvoedkunde; A. M. Bregman, leeraar
te Leiden, en J. A. Van der Wulp, te's Gra
venhage, voor teekenenJ. C. Sander, te
Schiedam en J. Rovers, te Delft, voor zang
en schryven mevr. Gravelotte—Pontier en
mej. v. d. Einde, beiden te 's Gravenhage,
voor handwerken; J. C. Reis, te 's Gravenhage,
en Heuner, te Leiden, voor gymnastiek.
Er hebben zich voor het examen aange
meld 160 vrouweljjke en 85 mannelijke can-
didaten.
By den penningmeester van het »Ned.
Roode Kruist, den heer mr. D. Polak Da
niels, is alsnog voor het Roode Krnist in
Ned.-Indië ontvangen van het Comité der
Vereeniging te Haastrecht de som van f 25.
In den polder Prins Alexander heeft men
gisteren nacht van den landbouwer H. al diens
eenden ontvreemd. By andere bewoners mist
men kippen.
Men schryft nit Zaandam dd. 23 dezer
Heden om 10 uur bad alhier de verkoop bjj
executie plaats van een inboedel voor belasting
schuld a f 1 (bedrijfsbelasting), by een machi
nist op het Stuurmanspad.
Reens was verschenende Zaansche geest
verwanten waren opgeroepen en reeds van 8
nur af in de weer. Maar ook politie en ryks-
veldwacht waren aanwezig.
De aanbieding ten verkoop vsn 6 stoelen
werd begroet met het Vrijheidslied zjj brachten
15 cents opdaarop volgde een leunstoel, en
toen daarop serieus geboden werd, deed een
der geestverwanten een bod van f 20, waar
voor de deurwaarder betaling vroeg eu kreeg,
zoodat daarmee belasting en onkosten voldakn
waren en de verkooping was afgeloopen.
Daarop redevoering van Reens, waarin de
gewone ontboezemingen voorkwamen, tot groot
vermaak van het talrjjk opgekomen publiek,
dat echter weinig sympathie toonde.
Politie en veldwacht wisten met beleid de
orde te bewaren.
De inboedel van Luitjes, zich noemende
Travailleur, als sociasl-democratisch leider
welbekend, is Zaterdag te Sappemeer wegens
onbetaalde belasting publiek verkocht.
De commissaris der Koningin in Gelderland
heeft zjjae beschikkingen van 1 Maart hou
dende vergunuing aan den expediteur W. F.
S. Harvant, te Lobit, tot in- en doorvoer van
dynamiet voorloopig buiten werking gesteld,
totdat daaromtrent nader zal zjjn beslist.
De eerste maal dat gjj een koekoek hoort
of de nienwe maan ziet, snjjd een takje van
een iep, die aan eea stroomeod water groeit,
en naai bet in uw vest, als gy een man, en
in nw japon, als gy eene vrouw zjjt. Dit zal
u, als gy in het middel gelooft, een jaar voor
de influenza bewaren. Het staat te lezen in
het Book of Charms van William Adams, te
Londen uitgegeven in het iofluenza-jaar 1782.
Of 't ook noodig is, verwaarloosde kinderen
te beschermen tegen hunne misdadige ooders!
In da »Bode der Heldring-gestichten c van
15 Maart leest men o. a.
In den Haag is waargenomen, dat een kind
geëxploiteerd werd, door haar een halven note-
dop op den naakten rag vast te binden, in
welken dop zich een levende spin bevond, die
bet kind onophoudelijk steken toebracht, en
door welke marteling bet kind voortdurend
weende, waardoor do bedelende moeder haar
doel bereikt zag.
Niet lang geleden bevond ik mij des avonds
10 aur op het Plein in den Haag en hoorde
ik het volgende gesprek tnsschen drie in de
nabyheid staande kleine kinderen
Hoeveel heb jij al?«
Zestien centen.
Ik heb er acht.*
Dus nog zeg centen, dan kannen wjj naar
bnis gaan.*
Zjjn zulke toestanden niet hartverscheurend
vraagt de schrijver, die daarna voortgaat
En wat gebeurd op Zetten, waar een chris-
teljjk gesticht is, »Talitba Kami*, voor meisjes
beneden 16 jaar, die men voor verkeerde in
vloeden wil bewaren?
Een meisje, dochter van een bekenden dronk
aard, 11 jaar oud, wordt opgenomen, bljjft
daar een tjjd lang, maar wordf teruggeëiscbt
en teruggehaald door haar vader, want zjj moet
zyn jenevercenten bjjeen bedelen.
Twee meisjes, nog zeer jong, komen te
Zetten. Haar moeder leidt een slecht leven.
Zjj zag in geen jaren naar die kinderen om,
informeerde alleen vnn tjjd tot tjjd of ze mooi
werden. En toen zjj hoorde, dat ze frisscbe,
knappe gezichtjes hadden, haalde zjj ze op 14-
en 16-jarigen leeftjjd terug.
Onnoodig te zeggen waarom en waarvoor.
Als de bestuurden van Zetten, tegen den
wil van zulke schuldige ouders, trachten eep
kind te honden, te beschermen, dan zonden zjj
in aanraking komen met de justitie en de
politie
Welk een schreiende toestand!
Mocht er ook hier te lande een wet tot
stand komen, waarbjj het verboden is, met
kinderen te bedelen, kinderen te laten bedelen,
en kinderen met koopwaar te laten venten.
Dho waren wjj een stapje vorder
(Met vreugde zagen wjj het bovenstaaude
overgenomen in »de Boodschapper, Want
het geeft er ons moed op, dat de antirevolutio
nairen, eenmaal het dogma der onaantastbare
ouderljjke macht losgelaten, nu ook gaandeweg
wel zullen overkomen tot de zieuswyze van
hen, die meenen, dat kinderen ook door den
1 e e r p 1 i o h t moeten worden beschermd tegen
die ouders, welke hun kroost zedelyk en stoffe
lijk mishandelen door het onthouden van
onderwys.) »H. Ct.«
Het hoofdbestuur van het Genootschap voor
Landbouw en Kruidkunde* te Utrecht heeft
het uitvoerig rapport doen plubliceeren, van
bet onderzoek naar ons pachtstelsel, namens
het Genootoehap ingesteld door de beeren Mr.
H. J. van Hejjst, Jhr. Mr. L H. J. M. van
Asch van Wjjck, Chr. J- van Eeghen, Jhr.
Mr. D. de Blocq van Haersma de With en
C. J. Hacks van Mynden.
De commissie intusschen wjjzende op het
ontbreken van voldoende vertrouwbare statis
tieke gegevens komt tot de volgende con
clusiën
De pachtvoorwaarden zjjn niet de oorzaak
van den gedrukten toestand van den landbouw
io de provincie. Toch eischeu deze hier eu
daar dringend verandering en verbetering.
Als hoofdoorzaak ran dengedrnkten toestand
wordt beschouwd de toenemende waardever
mindering van vee, znivel en landbouwvoort-
brengselen gedurende de laatste 15 jaren,
voortspruitende uit de concurrentie en over
productie van andere landen.
De tegenwoordige vorm van het pachtwezen
verdient de voorkeur boven grondrente en
andere stelsels.
Vermindering der pachtsommen en afschaf
fing van openbare verhoringen wordt wensche
Ijjk geacht, evenals het in 't leven te roepen
van pacbtcommissiën. c
Maakte men dezer dagen melding van een
pas ia Zeeland gesloten pacbtcootract, waarin
de bepaling opgenomen werd, dat het contract
terstond vervallen zou, zoodra eventueel graan
rechten geheven zouden worden, thans meldt
de sTelegr,
In de gemeente Oldehove moet reeds het
volgende voorgevallen zyn. Een huiirhoer
die de landerjjen, door hem in gebruik, weder
inboren wilde, werd door den landeigenaar
eeu pachtsom van 74$ per H. A. afgevraagd.
Indien echter protectie werd ingevoerd, zou
de huurprijs tot f 90 moeten klimmen. De
wederinburing sprong op deze voorwaarde af.
Een bende Kankasische Tataren heeft een
aanval gedaan op het spoorwegstation Oedejawa
en een daarbjj liggende zoethontfabriek. Ze
plunderden de fabriek, doodden eeu bewaker
en verwonden een anderen, en schoten op
een paar treiuen, zonder echter iemand te raken.
Inmiddels werden de politie-Kozakken ge
waarschuwd en achtervolgden de vluchtende
Tataren, Bjj Dzjewat kwam het tot een ge
vecht, waarby vjjf roovers en twee Kozakken
gedood en vier Kozakken gewond werden. De
overige bandieten namen de vlucht.
Het waren overblijfselen van een bende die
het vorig jaar was verstrooid. De Kozakken
houden thans de wacht op de gedeelten van
den spoorweg welke door de roovers konden
worden bedreigd.
Twee geneesheeren, die aan de afdeeling
voor diphtheria in eeu der P/irjjsche gasthui
zen zyn geplaatst, hebben versing uitgebracht
over de uitkomsten der behandeling met het
serutu. Van 150 behandelde kinderen zyn
135 hersteld, dus 90 pCt.en als men de
kinderen buiten rekening laat, die binnen 24
uren na de opneming zjjn bezweken, en dus
al onherstelbaar waren te achten, toen de be
handeling beg^n, komt men tot ruim 93 pCt.
Dit gunstig gevolg worde ook daaraan toege
schreven, dat de zeer ernstig aangetasten van
de andere verwjjderd werden gehouden.
Volgens beide artsen is de hoeveelheid, die
uioet worden ingespoten, afhankelijk van den
leeftjjd, da hevigheid der ziekte, de temperatuur
enz., en mag ze in het geheel 10 tot 50 kub.
centimeters bedragen, te beginnen met kleine
boe veel heden.
Het heeft reeda de aandacht getrokken, dat
keizerin Elisabeth v*n Oostenryk, die te Men-
tone vertoefde, plotseling van daar is vertrok
ken. Volgens het Petit Journal* is de oorzaak
daarvan eene beleediging, dar keizerin door de
Franscbe regeering aangedaan.
Het blad verhaalt, dat de keizerin verlof
had gevraagd alleen onder geleide van een
Fransch officier het panorama to mogen gade
slaan, dat zich van het hoogste terras van bet
fo t van Mont-Angel aan het oog voordeed.
De gourernenr van Nizza, generaal Geb-
hardt, antwoordde haar, dat hjj voor zich
daarop niet tegen had, doch dat de vervulling
van den wensch der keizerin aan den minister
van oorlog stond. »Deze zal het zich echter
tot pen anngenamen plicht rekenen, Uwer
Majesteit de gevraagde vergunning te ver-
leenen,* voegde de generaal aan zyn ant
woord toe. Daarin scbjjnt hg zich echter be
drogen te hebben, want oit Parjjs kwam het
bericht, dat de gevraagde toestemming niet
gegeven kon worden.
De keizerin zon, volgens het Fransche blad,
zoo onaangenaam getroffen zyn door de wen
ding welke de zaak bad genomendat zjj on-
middelljjk baar jacht bestelde en zoodra dit
aangekomen was Frankrijk deu rug toekeerde.
Het »Neue Heasiscbe Voiksblatt* meldt dat
prius Willem van Hessen te Darmstadt met
gevaar voor zjjn eigen leven eene vrouw heeft
gered die in het water was gesprongen. De
prins sprong de reeds zinkende vrouw na en
bracht baar met zeer groote moeite naar den
oever. Toen zy in veiligheid was gebracht,
snelde de prins onmiddellyk weg om den echt
genoot der ongelukkige te waarschuwen.
Toch kermis. De Raad der gemeente Beesd
heeft met 5 tegen 3 stemmen een voorstel,
om de kermis af te schaffen, verworpen.
van de Kamer van Koophandel en Fabrieken
te Gouda over den toestand vau Handel,
Nijverheid en 8cheepvaart in 1894.
Wij moeten bezwaar maken in enkele woorden ons
oordeel uit le spreken over den toestand van handel
en nijvorheid. Over hel algemeen meenen we dat
de rampen, die troffen, vrij goed zjjn gedragon, zoo
dat de tookomst niet geheel zonder hoop kan worden
te gemoet gezien.
Voor het overige verwijzen we naar de tpeciale
mededeelingeu omtrent de verschillende takken van
handel en nijverheid, die wij in dank ontvingen en
in' dit verslag opnamen.
De aanvoer op onze markten bedroog
1888/1892
Gemiddeld.
1893.
1894.
Paarden
462
848
787
Koeien
842
603
692
Kalveren.
8408
7699
7503
Schapen
4460
6976
4075
Lammeren
3318
3010
4189
Varkeus
6313
6176
5554
diggen
21842
26259
28401
Hokken, Geiten.
406
360
432
K. G. Kaas.
810378
852338
1020711
K. G. Boter
63598
55307
60938
Orotrent. don Kaashandel wordt ons medegedeeld
Gedurende het geboelo jaar was de Kaashandel
zeer gedrukt. Van het begin tot einde daalden do
prijzen dan ook vau week tot week. Machten zjj
van tijd tot tijd, oenige weken achtereen onveran
derd bljjven, toch nooit ontstond er eene noemens
waardige rijzing, zoodat het grootste gedeelte der
landbouwers zeer gegroude redenen tot klagen heb
ben over de opbrongst hunner melkory. Nog nooit
bleven de prijzen der kaas dan ook zoo hardnekkig
in do laagte. Daar de speculanten steeds op rijzing
hoopten, legden zij vee) 'voorraad op, maar werden
tot aan het einde van het jaar steeds teleurgesteld,
daar de vraag in spijt van de lage concurreerende
prijzen uiterst gering bleef.
Met den oxpori-hsndel ging bet niet beter, zoodat
zoowel groothandelaren als landbouwers het jaar als
zeer ongunstig iu herinnering zullen houden.
Door de groote werkstakingen ia Eugeland en
Schotland, tengevolge waarvan de groote centra van
het margarinoboter-gebruik veel verminderd waren,
waren de bestellingen van Margarir.eboter minder
aanzienlijk dan het vorig jaar.
Krachtens de Wet van 2 Juni 1875 (»Stbl." 95)
werd vergunr.iug verleend
Aan den heer J. W. Peeters tot oprioliling oeuer
sigarenfabriek aan de Nieuwe Haven,
Aan den heer S. van Wijngaurden tot opriohting
eener sigarenfabriek aan de Zeugstraat.
Aan den heer P. Maree (fa. J. J. Verdries) tot
itbreiding zjjuer smederij aan de Drapierstraat door
bet plaatsen van een stoommachine.
Aan de Vennootschap #de Goudsche Siroopfabriek"
tot uitbreiding dier fabriek aan de Gouwe en dan
Raam door vermeerdering vau het getal stoomketels.
Aan den heer C. J. G. Prince, tot oprichting eener
kleimalerij gedro'ven door een gasmotor aan de Nieuwe
Haven.
l)e toestand der kleingarenfabrieLf was in 1894
onbevredigend, daar in de visschery malaise heerschte.
De prys der Russische eu inlaudache hennep was
OODDi-SOTTKSDiH.
Goad a 8.80
Moordrecht.
Nieuwer kerk
Oapsllsa
Rotterdam 7.—
Rotterdam
Jfieuwerkerk
Moordrecht
7.25
7.82
7.89
7.48
7.55
ft—
8.10
1.19
6.28
5.81
8.40
8.47
8.54
9.01
9.10
8.01
6.18
6.21
6.29
6.86
9.06
9.16 10—
7.86 7.47
10.46
11.06
7.45
flODDA
8.07
DEN
8.18
H A A t
10.66
11.08
12.18
12.51
1.24
3.62
4.60
5.24
6.56
7.10
8.32
8.43
9.40
11.02
11.10
11.0»
a
a
12.68
a
a
4.57
a
6.03
a
a
a
9.47
a
a
11.0»
a
a
1.0ft
a
a
5.04
a
6.10
a
a
a
9.64
a
a
11.16
a
a
1.1»
a
a
6.11
a
6.17
a
a
a
10.01
a
a
11.25
if.»»
ll.fft
1.21
1.44
4.10
5.20
5.42
6.96
7.30
3.52
9.03
10.10
11.20
ll.SO
HOTTIRDA M-0 O U D A.
S.tft
9.4ft
9.61
10.17
11.60
11.20
1,45
2.20
2.&0
3.48
4.20
4.46
6.81
7.07
8.10
9.41
v
a
a
10.27
a
a
1.6ft
a
a
1 a
a
4.6ft
a
7.17
a
9.ft0
a
a
a
10.34
a
a
S.02
a
a
a
a
6.02
a
7.24
a
9.S
a
a
a
10.41
a
a
2.0»
a
a
a
a
6.0»
a
7.81
a
a
a
10.01
10.11
10.47
12.08
12.40
2.16
2.48
3.10
4.08
4.40
5.15
6.61
7.87
8.80
10.06
Gowda 7.80 8.85 9.09 9.87 10.4» 12.11 18.81 19.54 1.87 8.65 4.45 6.27 5.6» 7.18 8.1» 9.8^11.05 11.18
fcev.-M. 7.42 8.47 11.01
Bl.-Ki. 7.47 stat
L-Ze|w.7.58 8.56 11.10
N.d-L.d.8.02 a t a
Voorb. 8.07 9.08 11.11
'•Haga 8.1» 9.18 9.89 10.07 11.17
Gowda. 6.85 6.40 7.66 8.0» 8.81
Oudew. 6.60 6.64 a a a
Weerdea 6.5» 7.08 8.11 f
Utreekt 6.18 7.18 8.18 8.41 9—
1.06
1.11
1.17
1.16
1.81
4.67
5.08
9.58
10.10
10.1611.88 11.48
Gouda 6.40
Ajuterdam Wp. 7.If
1.81
9J8
6.11
6.16 a i
6.92
6.81 a
- 6-80 6.86 a
18.41 18.61 1.56 1.57 4.26 5.85 6.55 6.41 7.48 9
OOl'DA UTIECHT.
10.06 10.1» 10.66 18.41 8.88 9.51 8.18 4.47 5.28 6.57 7.45 8.88 10.14
- 11.0» a 8.87 a a *.»7 a 7.5» f 10.87
10.80 a ll.lt 8.45 8.07 6.05 5.46 6.17 8.07 8.66 10.86
a 10.51 11.46 1.80 8.08 8.88 8.50 6.89 6.81 6.86 8.88 9.11 10.18
flOUDA-AM ST M.
10.06 10.55 i.8. 8.51 4.47 1.28 7.45 10.14
10.66 18.10 1.8.40 6.46 0 86 9.48 11.18
a
a
a
a
a
10.18
a
a
1.44
a
a
a
a
4.48
a
7.06
a
a
a
a
a
a
a
a
a
a
1.49
a
i
V
a
a
a
7.11
a
a
a
a
a
a
a
10.80
a
a
1.68
a
a
a
a
ft.—
a
7.20
a
9.61
a
a
a
a
a
10.86
a
a
2.04
a
a
a
a
a
a
7.26
a
a
a
a
a
a
a
10.41
a
a
2.09
a
a
a
a
6.09
a
7 81
a
10—
DEN HAAG GOUDA.
'•Hage 5.48 7.90 7.48 8.80 9.28 9.4610.1911.8819.15 1.38 2.15 2.41 8.48 4.15 4.42 5.17 7.-8.06 8.88
Voorb. 5.54
N.d-L.dS.59
Z.-Zegw6.08
Bl.-Kr. 6.14
Zev.-M.6.19
Gouda 6.80 7.50 8.18 9.58 16.1610.58 19.0812.46 2.20 2.45 8.16 4.18 4.48 5.20 5.47 7.42 8.86 10.10
ÜTIÏCH T-G O D 4.
Utrecht 6.83 7.50 9.— 9.53 11.84 19.08 19.60 3.10 8.20 8.52 4.48 6.90 6.86 8.09 8.608.5910.84
Woerden 6.58 8.11 0 10,18 11.50 18.86 8.42 4.16 6.47 a a 9-119.8410.51
Oudewater 7.07 8.19 10.84 a a a a a 4.94 a a 9.1» a
Gouda 7.10 8.82 9.84 10.87 12.06 t 1-21 3.50 4.87 6.20 7.08 8.41 9.88
AMSTEEDA M-GOÜD A.
Amsterdam Wp 6.50 8.16 9.66 11.15 11.80 9.66 4.96 4.86 7.60
Gouda 7JO 9.04 10.44 18.16 12.48 2.10 ».90 1.68 9.SS
11.07
10.00
11—
dit jear belangrijk hooger, terwijl de prijs van de
Italiaansche hennep en vlas nagenoeg gelijk was aan
die van 't vorig jaar.
De machinale gareuspinnerij te Gouda workle 65
a 70 uren per week met volwassen mannelyke (71)
werklieden en 50 a 60 uren met vrouwen en jeug
dige personen (68). Zy kregen als loon de manlijke
f 5.25 tot 15.per week en de vrouwljjke van
2.50 tot 7.per week.
De hoeveelheid verwerkte garens bedroeg.- 274000
K. G.
De pryzen der grondstoffen waren steeds stijgende
en de buitenlanflsche vooral duitsche concurrentie
oefende een nadeeligen invloed uit.
De brood- beschuit- eu koekfabriek van Gebr.
Derksen mocht zich iu een tamelijk debiet verheugen.
In deu toestand der Goudsche siroopfabriek is geen
verandering gekomen.
De pijpenfabrieken werkten geregold door eu kon-
den hunne werklieden een goed loon betalen, niet
tegenstaande de groote oonourrentie.
Nieta blyft onbeproefd om de liefhebbers van pijpen
te voldoen, maar dit bljjkt ook noodig, daar het Bui-
teniand meer begint te vragen naar Goudsche pypen,
daar deze ontegenzeggelijk veel beter dan de Buiten-
landsche bevonden wordeu. De Wet van 5 Mei 1889,
vSlbl.* 48 bemoeilijkt steeds de fabriekanten, zoowel
als de werklieden.
De pottenbakkerijen of aardewerkfabrieken werkten
geregeld door.
Het debiet was nageuoog hetzelfde als verleden jaar.
Goudsche bloempotten vonden veel aftrek.
De toestand der zoepziederij is dezelfde gebleven.
1 Ten gevolge van bet slechte weder hadden de
bierbrouwerijen een slecht jaar.
Omtrent de lederindustrie wordt ons gemeld dat
de handel het gcheele jaar vrij vlug was.
1884 was o Ver het algomeon geen goed jaar voor
de olieslagerij. Voor het einde van Maart, werd het
vee reeds uit do stallen gehaald, waarmede het ge
bruik van lijnkoeken en lijnmuel ophoudt; dienten
gevolge bleef de omzet van dat artikel in het voorjaar
beneden het middolmatige, in den nazomer was er
weer eouige vraag tongevolge der bekende veeriekto,
doch intusschen waren de lijnzaadprijzeii zoo gedaald,
dat wat men van het voorjaar had overgehouden
toen met verlies verwerkt moest worden.
Daarop volgde (op enkele gestegen marktnoteerin-
gen na) een blyvend dalende markt, waardoor men
steeds onvoordeelig werkte.
Lijnolie bleef vrijwel op donzolfden prijs, zoodat de
verlaagde lynzandprijs uitsluitend aan het afval (de
lijnkoeken) ten goede kwam, tengevolge waarvan er in
November -en Deoomber meer vraag voor dat arti
kel was.
Opmerkelijk was, dat jn 1898 bet Araerikaansclie
lijnzaad de marktloon aangaf, eu in 1894 letterlijk
niet verhandeld isintegendeel werd er door de
Amerikanen groote scheepsladingen Bombay-, Cal
cutta- en Russisch zaad van de markt genomen,
daar verwerkt on dank zij de bcscherraendo rechten
op Lijnolie in Amerika, hier tot de onmogelijkste
wyzo, lynkoeken aan de markt gebracht werden.
De toestand der Tabaks- en Sigarenfabrieken ver
anderde niet. Zij hadden geregeld werk.
Omtront de Goudsche waterleidingmaatschappij
ontving de Kamer het volgend kort verslag
Op 1 Januari 1894 waren aangesloten 2005 abonne-
ments-contracten met 2881 perceelen voor oen bedrag
van 80146,98 en 137 meter contracten met 151
peroeelen voor 2969. Op l Januari 1895 waren
aangesloten #090 abonnements-contracton met 8028
perceelen voor een bedrag van f 81366,58 rn 158
meter-contracten met 166 perceelen voor een bedrag
van f 3214. Zoodat gedurende het jaar 1894 zijn
bijgekomen 85 abonneraonts-ooutraoten mot 147 per
ceelen voor 1222,60, bonevens 21 motercontracten
met 15 perceelen voor een bedrag van 243.
Voorts werd gecontraceerd voor 15 closots, 7 baden
en 2 straatbesproeiingen
Gedurende 18 4 werden naar de stad gepompt
522890,400 M8. of per dag 1432,028 M8. tegen
580883,500 M8. n 1453,106 M«. gedu
rende 1893, alzoo eene vermindering van 769",100
M8 of per dag 21,077 M8.
Het waterverbruik per hoofd eu por dag bedroeg
gedurende het afgeloopen jaar 114,34 liter tegon
121,97 liter per hoofd on per dag gedurende 1893,
dus eeno vermindering van 7,68 per hoofd en per dag.
De fabrieken Vau kunstminoraalwater werkten on
gunstig. De oorzaak wa» het ongunstige weder.
De stearine kaarsenfabriek Gouda moebt zich in
geregelden arbeid verheugen, in de laatste helft van
1894 was het zelfs zeer druk. De resultaten voor
deelhebbers en werklieden waren niot ongunstig. In
de fabriek waren werkzaam 263 mannen en 272
vrouwen.
De houtzagerijen hadden in het afgeloopen jaar ge
regeld werk. In den houthandel was het in de
eerste helft van het jaar zeer druk, in de 2e helft
werd do omzet in den regel minder tengevolge van
dan ongunstigen zomer waardoor, de landbouw veel
sohade leed.
Vergelijkend overzicht van de scheepvaart.
AANGEKOMEN OF DOORGEVAREN
1898.
1894.
Stoombooten
Zeilschepen
Kub. Meter a
14,643
26,485
2,13/,642
14,832
26,842
2,039,866
Scheepvaart.
De aanbouw van nieuwe scheper, was bevredigend,
maar de reparatie was tengevolge van de vei minderde
doorvaart, voel afgenomen.
(Wordt vervolgt
In den Doitschen Ryksdag waren Zaterdag
de zaal en de tribunes dicht bezet, evenals de
hofloge. De voorzitter de heer Von Levetzow
verzocht de vergadering hem de opdracht te
verleenen prins Von Bismarck namens den
Ryksdag te gaan gelukwenschen. De afge
vaardigde Von Hompesch verklaarde rich na
mens het Centrum tegen het voorstel zyn
woorden werden herhaaldelyk door ramoer en
betuigingen ven instemming afgebroken.
De heer Von Bennigeen gaf in warme be-
woordingen ouder groote stilte de instemming
van de nationaal-liberalen met het voorstel te
kepnen. De heer Eugen Richter, wiens rede
voering herhaaldelijk door ramoer werd afge
broken, lichtte toe waarom de volkspartij er
teg^n is. De sociaal-democratische afgevaar
digde Singer verklaarde zieh namens »de
grootste politieke party* (aanhoudend gelach)
op jirond der vyandige houding die Bismarck
steeds tegenover de arbeiders heeft aangenomen
tegein het voorstel. De heer Von Ridziwil
sprak namens de Polen er tegen.
Onder herhaalde blyken van instemming
zeide de heer" Vod Kardorff, dat, als Richter
en Singer er in slagen het besluit van den
Rykkdag tot het niveau van den Berlynseben
gemeenteraad te verlagen, zy den Ryksdag
voor altyd belachelijk tullen gemaakt hebben.
Deze woorden gaven aanleiding tot ramoer en
toejuichingen. Namens de Welfeu sprak
Hodènberg tegen het voorstelRickert, Von
Knyphansen en Liebermacn spraken er voor.
Hierop werd tot stemming overgegaan.
Nadat de Ryksdag met 163 tegen 146
stemjnen hes voorstel om Bisruarck namens
het Huis geluk te wenscheu had verworpen,
verklaarde de beer Von Levetzow dat hjj het
presidium nederlegde. Deze verklaring gaf
aanleiding tot stormachtige, aanhoudende toe
juichingen en applaus aau de recbterzjjde eu
op de tribunes.
De beer Von Bennigsen zeide, dat hjj er
niet Aan twjjfelde of de thans in Zwitserland
verblijf houdende vice-president dr. Büroklio
zal het voorbeeld van den president volgen.
(Stormachtige toejuichingen en aanhoudend
applaus rechts). De heer Engen ver
klaarde, dat de Ryksdag ook zonder deze beide
heeren zyn arbeid zou kunnen voortzetten;
w lke woorden tot tegenspraak rechts en tot
gelach links aanleiding gaven.
De geheele zitting werd bijgewoond door
den groothertog van Baden, die in een hof
loge plaats had genomen.
In den loop der debatten over het voorstel
van den heer Vou Levetzow had dt heer Von
Manteuffel onder toejuiching der rechterzjjde
nog opgemerkt, dat de Rjjksdag aan prins
Bismarck zyn ontstaan te danken heeft. >En
het is ondenkbaar dat een kind zyn vader
niet zou willeu gelukwenschen.*
Nadat dit incident geëindigd was, werden
de beraadslagingen over de Staatsbegrooting
hervat.
Nadat eenige onderdeelen van de begrooting
waren afg bandeld, is de beraadslaging over
de rest van de begrooting verdaagd tot
Dinsdag. I De verkiezing van een voorzitter is
nog niet tegen Dinsdag aan de orde gesteld,
daar verscheiden partijen de verkiezing wen-
schen oit te stellen om vooraf de quaestie te
bespreken.
De keizer zond onmiddelljjk na het ge
beurde in den Ryksdag het volgende tele
gram af
Aan vorst Von Bismarck, hertog van
Lauenburg, te Friedricbsruh. Ik betnig Uwer
Doorluchtigheid mjjo diepste leedwezen over
het zooevep door den Ryksdag genomen be
sluit. Het is iu lynrechte tegenstelling met
de gevoelens vun alle Duitsche vorsten en
volken. Wilhelm.*
De keizer ontving daarop het volgende
telegram terug:
Aan Z. M. den keizer en koning te Berlyn.
Uwer Majesteit verzoek ik, de eerbiedige be
tuiging mjjner dankbaarheid te aanvaarden voor
de »allerhöchste« kennisgeving. Uwe majes
teit heeft daardoor de onheushheid mjjner
oufle politieke tegenstanders veranderd in een
aanleidiug tot verbljjdende voldoening. Bis
marck.
De Berlyn8che avondbladen behelzen tot
nog toe slechts korte voorloopige verslagen en
bjj kans nog geen bespiegelingen over het ge
beurde. v
Voor von| Levetzow, wiens positie in den
laatstsn tjjd dikwijls is aangevallen, was geen
indrukwekkender terugtreden denkbaar. Hjj is
tien jaar voorzitter geweest. Men verwacht
dat bjj zal worden opgevolgd door Spahn
(Centrum), OHerlandesgerichtsrath te Boun, 49
jaar oad. Hy zit sinds 1884 in den Rjjksdag
en is tot dusver alleen bekend door zjjn voor
stel tot verscherping van het omwentelings-
ontwerp in de commissie van onderzoek uit
den Ryksdag.
Eerste-ondervoorzitter zal volgens de laatste
berichten een Duitsch-vrijzinn ige worden. Gister
avond beweert Engen Richter in zjjn blad dat
de voorgenomen vieriug van Bismarck's ver
jaardag door hét parlement aleebta een intrige
is geweest om den Ryksdag in onmin te
brengen met dd regeering oio de minsters von
Böttïcher, van Berlepsch» von Marschall en
andere, die Bismarck haat ten val te brengen.
Het HoDgaarsche Huis van Magnaten heeft
met 117 tegen 111 s'semmen, het wetsont
werp strekkendel tot erlrenning vau den jood-
scben eeredienst verworpen.
De Engelsché ministers kunnen het nog
niet eens worden over de kenze van een
caudidaat voor het vooizitterschap van het
Lagerbms, in plaats van Sir Robert Peel.
De regeering, h'jeft zich no vereenigd met
de keuze van den 'liberalen Unionist Courtnej
maar nu weer willen de radicalen, wier steun
Lord Rosebery uiet kan missen, daarvan niet»
weten. Iu den miuisteraad, die tegen Dinsdag
a. s. is belegd, zal de zaak eindeljjk voor goed
worden beslist.
Het rapport der commissie uit de Belgische
Kamer over de gemeente-kieswet is verschenen.
Het luidt ten gunste van het Regeeringsvoor-
•tel, zoowel wat betreft den gevorderden leef
tjjd van 30 jaar en liet ingezetenschap der
gemeente van 3 jaar, als ten aanzien van het
stelsel der supplementaire stemmen met den
verschillenden census voor verschillende ge
meenten. Slechts geeft het rapport in overwe-
gtug den census, die recht geeft op een tweede
stem, in kleinere gemeenten nog wat te doen
dalen en evenzoo het bedrag aan belastbare
opbrengst van grondbezit, dat recht geeft op
een extra-stem. Het stelsel, om het aantal
stemmen, dat men kan uitbrengen, op hoog
stens 4 te bepalen, wordt mede door de com
missie goedgekeurd.
De rechterzjjde iu haar geheel schjjnt intus
schen niet too ganstig te denken over bet ont
werp. Onlangs hield zjj een vergadering, waarin
een 60-tal leden aanwezig waren. Over die
bjjeenkorast wordt aan het Hand. van Ant
werpen* gemeld: Het Mirtisterie deelde aan
zjju partygenooten het voornemen mede, zjjn
ontwerp te handhaven, wat er ook gebeuren
moge. Eenige afgevaardigden van Antwerpen
en Brussel bestreden den ouderdom van 30
jaar en vroegen het kiesrecht op 25-jarigen
leeftjjd. Eenige andere volksvertegenwoordigers
bestreden het meervondig stemrecht en men
ging uiteen zoudor een beslissing te nemen.
Koning Oscar van Zweden zal dezer dagen
weer naar Christiania vertrekken.
Naar men weet, heeft de koning te Stok-
holm het advieB ingewonnen van eene com
missi, door den Zweedschen Rjjksdag daartoe
aangewezen. Men verwacht, dat nu weldra
eeoe beslissing zal worden genomen. Tot
dusver is de toestand nog uiet veranderd.
Zoowel de radicale meerderheid in het Stor-
thiug, als de koning, bljjven hun standpunt
handhaven.
Hoe het goschil, dat wellicht tot volledige
scheiding der beide stateu der Scandinavische
Unie aadleiding kan geven, opgelost zal wor
den, is derhalve nog even onzeker.
Sti Klnsse. Trekking van Maandag 25 Maart.
No. 11288 on 19621 ieder 1600.
No. 1711 on 18777 ieder 1000.
No. 2862 on 20880 400.
No. 103 oo 18627 £00.
No. 2601. 2572 3086 5149, 13440, 14951, en
195.36 100.
Pryaen van 30,
15 2793 6126 8083 10642 13226 15572 18207
16 2852 5154 8086 10766 13248 15575 16233
43 2887 5164 8141 10768 13254 15682 18364
109 2923 5263 8147 10802 1 276 15741 18458
225 2928 5279 8189 '0833 18278 15778 1845
857 2945 5285 8333 10838 13290 15780 1849S
379 3105 6638 8380 10844 18569 15872 18517
426 3160 5555 8467 10908 13553 15-88 18534
482 8166 5642 8507 10919 13578 15893 18542
501 3171 5754 8540 '.1001 18578 15904 18659
505 8240 5763 8573 1 1)64 13589 16912 18673
528 3241 5796 8613 11134 13596 15944 1867.8
633 3272 6823 8623 11142 18501 15950 18696
600 8275 6894 8744 11182 18611 18975 18701
611 3297 6001 8762 11186 13824 16011 1870
641 3806 6008 8766 11284 13663 16070 1876,4
714 3366 6070 8834 11826 13711 16098 18843
750 3897 6146 8875 11348 13764 16107 19011
817 3407 6186 8882 11399 13820 16130 19014
869 3418 6229 8895 11485 18275 16150 19067
922 8423 6276 8923 11584 13903 18168 19069
936 3441 6292 8948 11826 13945 16178 19071
949 3184 8 82 8947 11741 13951 16185 19087
960 3498 6401 8967 U711 14006 16231 19178
1106 8511 6403 8988 11741 14068 16270 19207
1149 8526 6405 9031 11748 143.15 16427 19252
1158 8612 6419 9064 11762 14417 16451 19264
1208 3663 6464 9118 11788 14478 16475 19272
1224 3702 6492 9124 11863 14538 16561 19824
1284 8704 6535 917" 11867 14673,16674 19329
1812 3758 6550 9173 11877 14587 16808 19419
1378 8765 6642 2246 11920 14598 16800 19430
1888 3771 6886 9384 12028 14P40 16807 19478
1423 3786 6860 9398 12029 14652 16826 19503
1434 3826 6988 9462 12045 14685 18880 19647
1501 8881 6991 9480 12074 14722 16904 19828
1604 3886 7003 9f88 1209.5 14186 16987 19921
1609 8840 7084 957» 12143 14762 16989 80080
1887 8871 7080 9682 12186 14781 17046 20088
1908 8984 7116 9786 12212 14798 17356 80298
1911 8984 7169 9772 12239 14808 17872 20355
2092 4087 7223 9788 12241 14823 17408 20882
2097 4118 7301 9905 12848 14846 17480 80466
2140 4177 7406 9986 12366 14860 17476 20492
2142 4198 7407 10098 12418 14909 17491 20517
8209 4841 746. 10180 12420 14962 17556 20687
2827 4846 7477 10186 12488 15013 17620 20546
2846 4358 757810283 12457 15042 17688 80592
2887 4377 7609 10243 12509 15068 17688 80618
2486 4421 7839 10311 12540 15U8 17689 20637
8587 4488 7699 10856 12640 15200 17798 20652
2566 4694 7751,10403 12731 15298 17889 20658
2619 4723 7754 10414 12891 1S288 17860 20688
2645 4772 7781 10428 18841 15819;i7871 S0685
2691 4802 7618 10409 12902 15858 17889 12071*
2721 4955 7869 10507 18930 15380 17934 80775
8743 4046 7890 10647 19948 15890 17948 20607
8756 5021 7893 10600 12957 15895 17082 20085
2759 5060 7954 10695 13109 15468 18017 20945
2766 6093 8004 10 30 13182 15516 18169 20977
786 5113 8067 10635 18330
Doch zullen niet geëtaleerd worden.
38 iuawt.
Vor.krs. .slotkoen
SEozaiA.Ni>. Gort. Ned.W. 8.
dito dito dito S
dito dito dito S1/,
rtoNQAA. Obl. Goudl. 1881-88 4
Italik. Inaohryviug 1868-81 5
Oostina. Obl. m papior IMS' 6
dito in zilver 1868 6
I'oetuqal. Obtig. met ticket 8
dito dito 8
HnsiANi). Obl. Oo»t. ie Serie b
dito Gecona. 1880 4
dito bjj Rotha.188» 4
ilito bij Hope 18SV-90 4
dito io goud. lean. 1888 6
dito dito dito 1884 5
Svanjr. l'orpel. schuld 1181 4
Torkuj. Gepr.Gonv. Iaën. 1890 4
Geo. leeuiug aerie D.
Geo. taeniae aerie G.
iiWD-Aru.Kzp. Rro. v.obi. IStfi 6
Mexico. Obl. Buit. Soh. 1SV0 6
V enbzukla. Obl. 4 oiibep. 1881
Amsterdam. Obligation 1861 8>/i
Rotterdam. Sted. leou. 1886
N'tu. N. Afr. Uandelav. aand.
A-sedan. Tab.-My. Gertitio«teo
Itau-Maataoliapny ditb
Aruh. Hypothee»!), paudbr. 4
Cult.-My. der Vorsteal. aand.
's Gr. Hynotheskb. paudbr. 4
Msdorlandcche bank aand.
Ned. lUmtalmaataob. dito
N.-W. k Pac. Hyp. b. pandbr. 6
Rott. Hypotheekb. paudbr. 4
Utr. Hypothoekb. dito 4
Oostkkr. Ooat-Hong. bank aand.
ttusL. Hypotheekbank paudb. 4
Amrrika. Kquit hypoth. paodb.
Ma* w, 1>. G. Pr. Lien oert. 6
Nid. lloll.lJ.-Spojrwv-Mjj. aand
Mij. tot Kzpl. v, St. 8pw. aand.
Nod. Ind. Spoorwegm. aand.
Ned. Zuid Afrik. Spm. aand. 6
dito dito dito 18» i dito 6
iTAKiR.Spoorwl. 1887/6» A-lobl.8
Zuid-ltal. Spwmjj. A-ll. obl. 8
Polen. Warschau Weonuu aand.4
Hu si. Gr. Ruas. Spw-Mij. aand. I
Baltiache dito aand.
Kaatowi dito aand. 6
Iwaug. Dombr. dito aand. 6
Karak Ch.Azow.8p. kap.aaud. 6
Losowo öewaat. 8p. Mij. oblig. 6
Orel Vitebsk, dito oblig. 8
Zuid-West dito aand. 6
dito dito oblig. 4
AMERiKA.Ceut. Pac. 9p. Mij obl. 6
Ghic. It North. W.pr. G. v. aand.
dito dito Win. 8t. Peter. obl. 7
Denver It Rio Gr. 8pm. oert. v.a.
Illinois Geotral obl. in goud 4
Louiar. k NaahvilleCert.v. aand.
Mexico. N. 8pw. Mjj. lehyp. o. 6
Miss. Kansas v. 4 pet. pref. aand,
N.-York Ontario k West. aand.
dito Penue. Ohio oblig. 6
Oyegon. Calif. le)ivp. in goud ft
82. Paul. Miun. fc Manit. obl 7
Un. Pao. Hoofdlijn oblig. 6
dito dito Line. Col. Io hyp. O 6
Canada. Can. 8duth.£ert.v. *apd.
VlN. C. Ilallw.k Nar. leb. d.O. O
Amstord. Omnibus Mjj. aand,
Rottord. Tram weg-Maats. aand.
Nid. Stad Amsterdam aand. 8
Stad Rotterdam aand. 8
Beloii. Stad Antwerpen 1887 9(/t
Stad Brussel 1886 S'/g
Hono. Theisii Regullr Geaellach. 4
OoeTKNR. Staataleoning I860 ft
K. K. Oost. B. Cr. 1880 8
Spanjb. Stad Madrid 8 1868
Ver. Nao.Bes. Hyp. Spobl oert. 4
mi"/»
163
84'/,
83'/,
36»/,
36
74»/,
97%
lOd'/s
74
»i>/4
»7V,
30
110
79»/,
100'/M
774
64»
101'/,
60
10»»/,
818
101
10»
149
100
6»
»4
lof/,
9b
uiy,
188
104%
"Vis
5»7/1#
159
98»/,
«•7/u
881/,
106
101
98
98
100
100»»/U
183
1811/,
1 1"/a
WIVis
50
91%
H'Vu
9
9
106»/,
106»/,
74»/s
7 4»Vu
118
101»/,
97
♦7
14»/,
286
204
108%
110
108
ICS»/,
1*4%
12»»/,
97
48
«Vu
36»/,
II»/,
41'/,
53'/,
|3
DeBURÜEMIilSSTEK..u GOÜlM.breogt
bjj deze ter kenuis van de belanghebbenden,
dat door den heer Directeur der Directe Be-
laeiingen enz. te Rotterdam op den 20 Maart
1895 ex cutoir is verklaard
een Kohier der Bedrijfsbelasting dienst 1894/5,
N'. 14.
Dat voormeld Kohier ter invordering ia ge
steld in handen van deu Heer Ontvanger, dat
ieder die daarop voorkomt verplicht is zjj oen
aauslag op deu bjj de wet bepaalden voet te
voldoen, en dat heden ingaat de termjjn van
Zes Weken, binnen welken de reclames behooreu
te worden ingediend.
Gouda, den 23 Maart 1895.
De Burgemeester voornoemd,
It. L. MARTENS.
Burgerlijken Btind.
Haastrecht.
GEBOREN Jacobus, oudere J. Verburg
eu W. Rjjneveld. Cornelia, oudere N. Mul
der eu M. Rost. Ljjntje, oudere W. den
Oudeteu po L. vau Baren.
OVERLEDENC. Vergeer, 18 j. - M.
Hejjueman, 14 m.
GEHUWD: J. van der Linden en C. J.
#ntjjn.
