Directe Spoorwegverbindingen mei GOUDA. Zomerdienst 1895. Aangevangen 1 Mei. Tijd van Greenwich.
U
Buitenlandsch Overzicht.
Zondag vergaderde te Brussel de »Ligue
Anti-alcolique,» de Belgische afschaffersbond.
Er hing bjj die gelegenheid aan den wand
der vergaderzaal een gruphische voorstelling
omtrent het drank verbruik per hoofd der be
volking in eenige landen van Enropa, van het
jaar 1870 af, dus over de laatste 25 jaren.
Nederland komt op dien staat niet voor.
Voegen wjj er de cjjfers van ons land bg, dan
zien wjj dat die geen zeer fraai figuur maken.
Wy vinden het volgende aantal liters per
hoofd der bevolking in
1870. 1876.
1S86. 1892.
België
7.6 10.2
10— 13—
Nederland
7.4 9.9
9— 89
FraDkryk
4.5 5.4
7.8 8 5
Zweden
10.2 14.-
8.7 7.6
Zwitserland
10.5 6—
Engeland
6.- 6.8
5— 5.6
Noorwegen
6.7
2.9 3.1
Aangenomen
dat de cijfers
juist zjjn en op
denzelfden grondslag van berekening berusten,
dan toonen zjj zeer aanmerkeljjke verschillen.
In Noorwegen en Zweden is in de laatste
jaren een belangrijke vermindering van alcohol
gebruik, dank zy vooral der werking van het
Gothenburgsche stelsel. In Zwitserland even
eens een veel verbeterde toestand.
In Engeland blyft het drankgebruik onge
veer op één hoogte, met een betrekkelijk laag
cyfer.
In Frankrijk en vooral in België een ont
zaglijke vermeerdering van drankgebruik, by na
het dubbele van 1870. En België ver boven
alle andere landen uitstekende, met 13 liter
per hoofd der bevolking in 1892, ofschoon
ook het bierverbruik daar te lande zoo ont
zaglijk groot is.
In Nederland eindelijk, na 1870 is het drank
gebruik in 6 jaren met ongeveer een derde
vermeerderd, maar daarna weder 10 pCt. ge
daald onder de werking der drankwet en
wellicht ook van den verhoogden accijns. Ons
land neemt echter nog den tweeden rang in,
terstond na België, een zeer twijfelachtige eer.
Men schrijft de behoefte aan sterken drank
vaak toe aan het klimaat. Nu is in ons land
het klimaat zeker niet ruwer dan in Enge
land en in Noorwegen, en toch is bjj ons het
drankgebraik aanmerkelijk hooger. Hoeveel
millioenen zouden voor nuttige instellingen,
als poensioeufondsen, beschikbaar komen, wan
neer het drankgebruik hier te lande daaMe tot
het merkwaardig lager peil van Noorwegen
De leden van de Belgische vereeniging
namen na afloop der vergadering deel aan
een maaltjjd, waar natuurlyk geen alcoho
lische dranken werden geschonken. Zij ge
bruikten er, volgens de >tndépendance,« een
wynsoort, die onder den fraaien naam van
»Amplosia« in den Paltz wordt vervaardigd
uit druivensap, zonder gisting en zonder alcohol,
en volgens den verslaggever een aangenamen,
licht zoeten smaak heeft. De toon was er aan
tafel niet minder opgewekt door.
In het Indisch Genootschap heeft Jhr. Mr.
W. Elout van Soeterwoude de reeds vermelde
stellingen verdedigd omtrent immigratie van
Javanen naar Suriname.
Wat de Europeesche kolonisatie betreft, was
spr. van meening, dat, indien zjj mogelijk
bleek, de allerbeste werkkrachten naar Suriname
zonden moeten gaan, wjjl de mindere en
slechtere er met ondergang bedreigd worden.
Velen konden intusschen een plaats vinden by
den kleinen landbouw en de veeteelt, op klei
nere plantages in het uit te polderen terrein
om Paramaribo.
Het zwaard van Damocles, betoogde Spr.
verder, hangt Suriname steeds boven het hoofd,
waardoor men huiverig is, nieuwe kapitalen
te wagen. Herhaaldelijk, o. a. door den heer
Heldring, werd aangedrongen op immigratie
van Javanen, doch steeds werd de mogelijkheid
bestreden. M°n meende, dat geen Javaan
naar Soriname zon willen gaan, maar thans
zjjn er reeds 600. Ook vreesde men, dat
Engeland nu de Britsch Indisch immigratie
zou doen ophouden. Zeker is er van die zjjde
tegenwerking geboren tegen de immigratie
van Javanen, en bet is niet ondenkbaar dat
het geval met de Voorwaartsdaarmede in
verband stond.
Demerary en Trinidad bewijzen, dat immi
gratie kan leiden tot kolonisatie en welvaart.
In Suriname wordt dit tegengewerkt door de
bepaling van 5-jarige retourpassage, terwijl een
langjariger contract wordt geweigerd zoolang
niet bijjkt, dat de koelies langer willen hlyven.
Men is in Suriname het nnt er van gaan
inzien, door op de begrooting tal van uitga
ven te brengen in het belang der koelies. Het
belang van het blyven der immigranten is
duidelyk 4200 teruggekeerde koelies namen
6 ton mee terng naar Britsch-Indië. De schat
kist geniet aan belastingen op gebrnik f 8.76
per koelie. De groote landbouw zon er ook
een belangryke winst by maken.
Is er eenmaal een gevestigde landbouwbe
volking, dan zal het koelieloon niet zoo buiten
gewoon hoog bohoeven te worden gehouden
Er moet dus niets verzuimd en geen kosten
gespaard worden, om de goede elementen in
de kolonie te honden.
Men moet den Javanen in Suriname een
»home« geven, geheel gelijk als op Java. Een
ambtenaar van burg. bestuur zon met een
volgende bezending moeten meekomen, om een
vestigingsplaats te kiezen met eigen hoofden.
De plaats zal dicht by een bewoonde stad
moeten zyn, om verkoop van producten moge-
ljjk te maken. De wegen znllen behoorlyk
moeten onderhonden worden.
Met overtuiging nam spr. het op voor het
thans ingediende wetsontwerp tot goedkeuring
eener geldleening van l*/§ miljoen a 3 pCt.
ten behoeve van het uitgeputte immigratie
fonds, met rentegarantie door den Staat.
Alle vooruitzicht was er, dat Nederland de
uitgaven voor Suriname met woekerwinst
terug ontvangen zon, daar Suriname een land
is, door de natnnr rijk gezegend. Een Duit-
scher, Jast, beeft dit onlangs duideljjk uiteen
gezet, al oordeelt hjj niet zacht over de tegen
woordige toestanden. De grond in Suriname
is er een als misschien nergens anders. Alles
kan er zonder bemesting geplant worden.
Slechts Ceylon is met Suriname te vergelijken.
Op het pleidooi van den heer Elout volgde
eenig debat. De meeste spreken waren het
eens met den inleider, die allen Korteljjk be
antwoordde.
Bij den oprit van de viaduct by Oud-Delfts
haven is gisternamiddag de stoomtram, die te
3 uur 20 van Schiedam vertrok, gederailleerd,
met het gevolg dat de locomotief naar bene
den stortte en het onderste boven aan ^en
djjk lag en naar de remise om assistentie moest
gezonden worden. De oorzaak van het ongeluk
wordt toegeschreven aau het springen van een
verband van de locomotief. De dienst op de
lijn der stoomtram tusschen Schiedam en
Rotterdam is zoo goed mogelyk zy het
met vertraging voortgezet, doordien men
van de beide eindpunten de trams op en neder
heeft doen ryden. Om tien minnten over
zessen gisternamiddag kon de beschadigde
rook waggon naar de remise worden vervoerd;
de andere waggou werd oubeschadigd naar
Schiedam gebracht. De ontspoiing had een
defect in den weg ten gevolge, dat niet van
importanten aard bleek.
Persoeuljjke ongelukken zyn gelukkig niet te
te vernieldende passagiers en het tramper
soneel kwamen er niet den schrik af, doordien
de wagens op de rails bleven staan. De machi
nist, J. Klopman, had nog juist gelegenheid
om van de locomotief af te springen.
Van een ooggetuige, die zich op het kritieke
oogenblik iu de tram bevond, ontviugen wy
de volgende mededeeliug
Reeds in Schiedam hadden wy eeoig op
onthoud door een klein defect aan de machine,
dat echter niet als de oorzaak is te beschou
wen. Nabjj Delftshaven ging het zooals ge
woonlijk met volle kracht den hol op. Ik be
vond my tijdens bet ongeval in den eersten
wagen, en stond voorop, vlak achter de loco
motief. Halverwege den hol, zie ik eensklap»
de machine uit de rails springen en tegen een
telefoonpaal aanloopen die afbrak, waarop de
locomotief naar beneden storttetoen echter
nam ik een sprong tegen den djjk op en kwam
er met den schrik en een beetje pjjn af.
Onze grootste vrees gold den machinist, dien
wy echter spoedig ongedeerd te voorscbjjn
zagen komen. Flink heeft hjj zich gekweten
van zyn taak om het springen van den stoom
ketel te voorkomen
In den eersten waggon bevonden zich ver
scheidene passagiers. Zjj danken hnn behoud
misschien aan de omstandigheid, dat do ver-
bindingsstang der locomotief door den schok
brak. Daardoor bleef de eerste waggon staan,
ofschoon hij nagenoeg op de locomotief stond.
Vanmorgen was het defect aan de ljjn geheel
hersteld en stond de locomotief weer overeind.
(R. Nbl.)
De Londen8che politie heeft een gewichtige
vangst gedaan. Zy heeft de hand gelegd op
een zekeren Howard, die een prachtig huis
bewoont aan het Eaton-plein. In zyne woning
werden tal van voortreffelijk nagemaakte pla
ten ter vervaardiging van valsche Fransche
bankbiljetten, spoorweg obligatiën van den
P.-L.-M.-Spoorweg, Duitscbe Rijksbankbiljetten
Amerikaansche Dollarnoten en postzegels van
verschillende landen gevonden.
Volgens de »N. Bred. Ct.« gebenrde te
Breda het volgende
Eene dame tot hare melkboerin: Zeg er is,
melkvrouw, wat scheelt er aan de boter van
gisteren Het is verschrikkelijk, mjjn man
en ik kannen die boter niet eten. Bepaald
afschuweljjk is die boter. Ze riekt en smaakt
naar ik weet uiet wat. Wat is er toch met
die boter gebenrd
Gut, mevronwlief, niks, niks, wat zou er
met de boter gebenrd zjjn 1 Ik heb er op
drie plekken van gebrogt en ze zeggen er
niks van. Wy worren er eiges ook niks aon
gewaor.
's Avonds deed het dochtertje der melk
vrouw de ronde met de melkkan en kwam
ook bjj genoemde mevrouw. De meid vroeg
aan het argelooze kind, of er ook iets met de
boter gebenrd was die moeder daagfe te voren
geleverd had, waarop het volgende verhaal
volgde
Ik denk dat 't van onze kat zal zyn, die
heeft al een dag of acht 't nch gehad,
en nou mocht ze nie in buis komen. In
eenen dag of drie zagen we ze nie meer, mer
toen we zouwen gaon karnen kwam ze
verzopen en wel uit de geronnen melkton.
Ik heb er zoon' spijt van, want het was altyd
zoo'n trouw beestje geweest, 't Kan wel ge
beuren dat er de boter een bietje naor ge-
smaokt hé, nlevel ons moeder zé dat het wel
niks zon zyn. De karnemelk ging toch naor
de vaerken9.
Tableau
By de reedery te Oudepekela J. J. Koertz
Zn., van het schoenerschip *Anna,« kapt.
Vel ris, is Dinsdag van het consulaat te Gibraltar
bet volgende schryven ontvangen
Myn telegram bevestigende, kan ik nader
melden dat de schoener >Anna« geënterd is
door Barbarijsche zeeroovers, zeven mjjlen van
Alhncemes, op Zondag p. m. 2 30 uur. Kapt.
Vel ris is vermoord, stnurman Smit gevaarlijk
gewond scheepsprovisie, tuig en een gedeelte
der lading is geplunderd. Het schip is gean
kerd te Gibraltarsein heden instructie. Gis
teren, n/ra. vervolgde ik mijn onderzoek op de
»Anna,« waar ik kapt. Velvis dood in zyn
kajnit vond en den stuurman M. Smit, ge
vaarlijk gewond, op een hoopje stroo in de
hot liggen. De laatste werd direct door den
scheepsdokter bygestaan, welke zyne verplaat
sing naar het hospitaal beval, waaraan onmid
dellijk gevolg werd gegeven. De toestand van
hem is sedert zyne verplaatsing naar het
hospitaal aanmerkelijk verbeterd volgens de
doctoren waren er kenteekenen van bnikvlies.
ontsteking waar te nemen. Van middag heeft
eene gerechtelijke lijkschouwing plaats gehad;
de jury keerde terng met eene uitspraak van
moedwiiligen moord, door verschillende onder
danen van den saltan van Marokko, gepleegd.
Voor de rest bestond het schnjnrolk nit
twee bevaren zeelni, een kok en een scheeps
jongen.
Dezer dagen werd weder het bericht ver
spreid, dat er weldra een promotie bjj de
infanterie was te verwachten. Een aantal
kapiteins, die den leeftyd van 55 jaar be
reikt hebben, zouden aan een geneesknndig
onderzoek worden onderworpen, om na te
gaan of zy nog in alle opzichten geschikt zyn
voor den dienst te velde.
Een inzender maakt nu in de Avondpost
eene berekening, waarvan het reanltaat is,
dat die groote promotie het getal drie niet
zal te boven gaan. Hy knoopt daaraan de
opmerking, dat de eenige manier om eene
betere promotie in het leven te roepen, ia
eene gewjjzigde pensioenwet, waarby de limite
d'age voor de subalterne rangen aanmerkelijk
wordt verlaagd.
De >Arnh. Ct.c maakt naar aanleiding daar
van de opmerking, »dat het doel van het
leger niet is de promotie der officieren, hoe
gaarne hnn die ook gegund wordt, maar wel
het samenbrengen en byeenhonden van weer
bare mannen, die geoefend zyn in den wapen
handel, zoodat zy, wanneer dit noodig is, het
land kannen verdedigen.
Daarvoor zal toch wel ervaring in den
krijgsdienst voor de aanvoerders en leiders
veel medewerken. De vraag moet das niet zyn
hoe spoedig men de meer bejaarden kan op
zjjde zetten, ten einde aan de jongeren een
betere bezoldiging te bezorgen, maar of die
meer bejaarden voor hnnne taak berekend zyn
en dit hangt niet uitsluitend van den leef
tyd af.
»Van die verlaging der limite d'age is daar
om voor de weerbaarheid zoo veel heil niet
te verwachten, terwjjl bovendien de uitgaven
voor het leger er aanzienlijk door zouden
stjjgen. Als dit noodig is, mag men zich te
gen hoogere uitgaven niet verzetten, maar als
het alleen geschiedt ter wille van de promotie
is znlk een vroegtijdig pensioneeren op een
leeftyd, dat men nog voor zyn wekkring ge
schikt is en beter misschien nog dan jongeren
niet gerechtvaardigd.
Een correspondent van »hdt Vad.c te Lon
den meldt, dat onze Koninginnen daar steeds
omringd zyn van detectives en dat, naar men
hem verzekerde, de rez-dechaussée van Brown's
Hotel t geheel door geheime politie in beslag
genomen is. i
Toen HH.MM. met gevoljj een ritje deden
in cabs (altyd volgens dien correspondent)
reed ook zoo'n geheime agent mee.
Een rustend zeekapitein, Clyde, die te Men-
tone woont, liet zich verlokken naar het na
burige speelhol Monte-Üarlo te gaan, met het
resultaat, dat hjj 300U0 francs lichter werd.
Zjjn zeemanshart luchtte zich in min vleiende
bewoordingen tegen de firma Grimaldi^Blanc
en Co., wat ten gevolge had, dat de entrée
van de speelzaal hem ontnomen werd.
Den volgenden dag verscheen by, met de
handen in de zakken, en verlange toegang.
De lakeien van de plnnderbank weigerden.
De zeeman haalde zyne handen nit de zakken
en toonde twee geladen revolvers. »Weg!«
riep hy, en 't gegallonneerde volk vloog
op zy.
Bjj den ingang der speelzaal dezelfde ver
tooning. Hy ging naar een der speeltafels en
deed mee, ditmaal gelnkkig. Een inspecteur
naderde hem, om hem te verzoeken, heen te
gaan. Tot antwoord wierp de stevige kapitein
den man in een hoek.
Schurken! riep Clyde, mjjn geld heb
jelui genomeu, en wil je my nu verhinderen
het terug te winnen? Ik ga heen, als ik
eerst myu geld terug krjjg!«
r GOUDA ROTTERDAM.
Geada
Moordrecht.
NieuwerV«rk
Gapelle
Rort.jrtlum
Rotterdam
Oapelle
Nisuwerkerk
Moordrecht
Geuda
6.80
7.—
7.25
7.82
7.80
7.46
7.66
5.—
6.10
5.1»
6.21
6.82
8.40
8.47
8.64
9.Q1
9.10
6.02
1.18
6.81
6.89
6.86
GO
9.86
7.86
10.—
7.47
7.46
DDA-
8.07
DEN H A A
10.17
10.64
18.09
12.22
1.24
8.82
8.44
4.50
5.24
7.11
7.52
8.32
8.48
8.51
9.57
11.13
0
11.01
h
12.29
0
0
0
4.57
0
0
7.59
0
0
0
10.04
0
0
11.08
0
11.26
0
0
0
6.04
0
0
8.06
0
0
0
10.11
0
0
11.15
0
12.43
0
0
0
6.11
0
0
8.13
0
0
0
10.18
0
11.36
11.84
18.88
12.52
1.44
3.60
4.02
5.20
5.42
7.30
8.22
8.52
0.03
9.10
10.27
11.80
KOTTIRDAM—
O UD A.
8.—
8.35
9.40
9.51
10.22
11.60
18.30
1.46
2.50
8.10
3.48
4.20
6.81
6.20
8.05
9.41
0
f
0
0
10.82
0
0
1.55
0
0
0
0
0
6.80
9.10
0
0
0
0
10.39
0
0
8.02
0
0
0
0
0
6.87
w
9.S
0
e
0
0
10.46
0
0
8.09
0
0
0
0
0
6.44
w
f
8.18
8.55
9.59
10.11
10.62
12.08
12.40
8.11
3.09
3.89
4.08
4.40
5.51
6.60
2.85
10.06
Gouda *.19 1.81 9.99 9.87 10.20 1*0.60 18.18 12.81 1.87 8.86 8.47 4.45 6 97 7.14 7-49 8.89 8.64 9.K4 11.16
Zov.-M. T.48 8.4T a H-02 12.87 r *.67 a a «-01 a a 10.08
Ï.-Zegw.7.68 6.66 a a 11.18 11.46 a a *08 a a 8.1» a a 10.16
Yoorb. 8.07 9.08 a 11.87 18.58 a a a 5.80 a a 8.86 a a 10.27 a
'•Hag* 8.18 9.18 9.87 10.07 10.48 11.8818.41 1.08 1.57 4.05 4.17 6.25 6.57 7.44 8.819.— 9.8810.82 11.46
Gouda.
Oudew
Woerd ea
Utrecht
OU DA-UTRECHT.
k 6.86 6.40 7.66 1.09 8.81 9.05 10.19 11.— 18.48 8.88 8.17 4.16 4.47 5.57 6.16 8.81 10.16
r. 6.60 6.64 a a a a a 11.1* a 8.87 a a a a 7.10 10.89
ea 6.59 7.08 8.18 a a a a 11.8* a 8.45 8.84 a 6.06 6.17 7.18 8.48 10.87
it 6.11 T.28 8.88 8.41 9— 9.87 10.61 11.46 1.20 8.08 8.50 4.48 5.89 6.81 7.45 9.04 11.—
GOUD A—A USTERD&H.
Gouda MO 8.81 10.01 11.— 18.10 8.31 4.4T «.16 10.18
Am.terdam Wo. 7A9 9.10 19.60 18.4» 1«— 4.80 6.4» 8.18 11.15
DEN H AA G GOUDA.
'sHage 6.4*8 7.20 7.48 8.30 9.28 9.461*0.1411.3618.15 1.38 8.44 2.58 3.43 /4.15 5.17 6.11 7.58 9.38|
Voorb. 5.54 a a a a a 10.20 a 1.44 a a'Ytf a a 6.17 a a
Z.-Zegw6.08 a a a a a 10-85 1.68 a a a a a 6.18 9.58
Zev.-M.6.19 a a a a a 10.46 K 3.00 *0000 6.42 a 10.02
Gnuda 6.30 7.50 8.18 9.— 9.56 10.16 10.57 12.05 12.45 2.20 3.14 8.26 4.18 4.43 5.47 6.58 8.88 10.12
Stopt te Bleiswijk-Kruiswcg en Nootdorp-Leidachendam.
U T 1 E C H T-G O U D A.
9.— 19.— 11.84 12.50 8.10 8.52 4.48 6.86
Utrecht
Woerden
Oudewater
Gouda
Amsterdam Wp
Geuda
6.83 7.50
6.58 8.11
7.07 8.19
7.80 8.88
6.60
7J0
9.84
8.15
9.04
10.88 11.61
10.81 v a
10.44 12.07 1.22
AMSTEKDAM-
9.6» 11.—
10.14 18.19
4.18
a 4.24 a. a
8.49 4.87 6.20 7.09
-GOUDA.
2.40 4.86
8.80 6.80
8.09 9.07
8.41 9.
Nu kort beraad onder de edele heeren direc
teuren, werden den Engelschman zyne 30.000
francs teruggegeven, en hjj ging, om nooit
weer terug ta keeren.
Aldus verhaalt de sMünchener Allg. Ztg. c
't Schjjnt onwaar te zyn, dat de moorde
naar der dienstbode van de familie Viotta
zich heeft verraden. De Asser* Ct.« meldt,
dat wel inderdaad een verpleegde op Veen-
hnizen liet doorschemeren, een en ander van
dien moord te weten, en daarop naar Amster
dam is gebracht; maar het onderzoek leidde
tot het vermoeden, dat de man het balletje
alleen maar had opgeworpen om eens een
reisje van Yeenhuizen naar Amsterdam, te
maken.
Men schrjjft uit Temenzedd. 7 Mei:
Hedenmorgen werden alhier over de eb door
de Belg. sleepboot «progress» op de haven ge
sleept de jjzeren Rijnschepen «God met ons»,
kapt Withman, thuis behoorende te Drnten,
en «De Vliet», kapt. De Both, van steenber
gen, beide komende van Ruhrart met spooryzer
en bestemd voor Gent.
Eerstgenoemde schip was reeds in de haven,
toen de er achterhangende de Vliet» door den
feilen Btroom tegen den westhavendam werd
geslingerd, waarby de steenen van den dam
vermoedelijk in het schip drongen, althans, het
verdween na eenige minnten m de diepte en
kan als verloren worden beschouwd, daar
ter plaatse 50 tot 60 meter wordt gepeild.
De opvarende wisten zich in de roeiboot te
reden en hadden ook nog wat beddegoed willen
meenemen. By de pogingen daartoe rasktede
handen der vrouw van den kaptein beklemd
tnsschen een lnik van den roef, waardoor 4
vingers der rechterhand werden doorgesneden
en de linkerhand zwaar gekneusd werd, zoodat
zy die naar wy vernemen zal moeten missen.
Ondertusschen was ook de «God met ons»
weer buiten de haven geraakt en tegen de
roeiboot aangeslagen waardoor deze omsloeg
en de opvarende te water geraakte, het doch
tertje van den kapitein er onder.
Door spoedig ter plaatse aanwezige hulp
werden allen gered en aan boord van de «God
met ons» gebracht, waar dr. van Nes spoedig
aanwezig was en men na vele pogingen er in
slaagde de levensgeesten van het zoontje en
dochtertje van den kaptein, die bewusteloos
waren op te wekken de laatste is evenwel nog
bedenkelijk. De vrouw is in 't ziekenhuis ge
bracht.
Men meldt uit Amsterdam
De nieuwe circus op een terrein achter het
Ryksmnseum nadert zjjn voltooiing. Dat moge
vreemd klinken voor hen die zich herinneren
dat men pas met 29 Maart een begin maakte
met het stellen der ijzeren spanten, maar al
is er met het werk ongewone spoed ge
maakt, het karakter van den boow steen en
jjzer, hielp mede de mogelijkheid scheppen den
circus reeds 15 Juni ter exploitatie gereed te
doen zjjn.
Dat men met die exploitate groote plannen
beeft, blykt reeds hieruit, dat de twee stallen
ruimte bieden voor 100 en 31 paarden en
er in het gebouw een publiek van 3700
personen geborgen kan wordeD. De geheele
bebouwde oppervlakte bedraagt 4380 M8.; de
eigenljjke circus heeft een diameter van 48 M.
By de opsmuk king en stoffeering van den
circns zal een gepaaten een vond voorzitten.
De wanden worden in amberkleor geschil
derd alleen in den koepel zal eenige decora
tieve versiering worden aangebracht. Daar
zullen n.l. tusschen de jjzeren spanten 24
schilderstukken worden geplaatst van 7 by 4$
M. groot, voorstellendeH. H. koningin Wil-
helmina als amazone, Willem II en Willem
III Willem de Zwijger, Karei V, de Prins van
Wales, keizer Wilhelm I en Wilhelm II, allen
te paard; verder, als kniestukken, weer H.M.
de Koningin, H.M. de Koningin-Regentes,
Willem III in marine-kostunm, Leopold van
België, koningin Victoria, koning Humbert,
keizer Frans Jozef en de koning van Grieken
land.
De overige acht vakken zullen beschilderd
worden met engelgroepen te midden waarvan
portretten vande generaals Vetter en van
Ham RembrandtBeethoven Carnotden
Tsaar van Rusland en diens vronw, en twee
vrouwenfiguren, voorstellende nyverheid en
wetenschap.
Ongetwijfeld eene treffende combinatie, ook
wat de bjjvoeging betreft van nyverheid en
wetenschap. Boven op den koepel komt een
groot electrisch licht, een zoogenaamd zoeklicht
dat zyn stralen tot op het Leidsche plein zal
werpen.
De architect is de heer A. Hartog Azn. te
Rotterdam, de ontwerper van het decoratief
schilderwerk de heer A. den Hartigh.
De «Stand», vindt het een bedroevend ver
schijnsel, dat er nog niets gehoord wordt van
een regeeringsmaatregel na het bericht, dat er
een Hollands schip door Marokkaausche zee
roovers was afgeloopeu. Het genoemd blad
schrijft:
»Het wordt na al droever:
By de opening van het groote kanaal, dat
de Noordzee met de Oostzee zal verbinden,
znllen we meer dan een borer, znllen we
een erbarmelijk figuur met onze vloot ma
ken.
In de Japansche wateren schitterde onze
marine door hare afwezigheid.
Wie pas van Queenborough kwam, en daar
de valk met de Atjeh naast het jacht van Vic
toria met haar mocsterschepen zag liggen,
kreeg zoo den indruk van een paar loggers naast
driedekkers.
En na op het Rif een schip onder Holland-
sche vlag is afgeloopen, hoort men er nog
niets vun, dat eilings een gewapend schip is
afgezonden, om er de Nederlandsche vlag te
vertoonen.
We weten het niet. Misschien wordt in
stilte alles voorbereid. Maar jnist die stilte is
hier misplaatst.
Had het een Engelsch, Fransch of Duitsch
schip gegolden, dan zou den volgenden dag
reeds bericht zyn, dat er een schip heenging.
Alle aarzeling, alle uitstel, alle stilhouden van
de zaak schaadt hier.
Het eenigste wat men nit bnitenlandsche
couranten vernam is dat Spanje er een kanon
neerboot heenzond; en ook, dat Nederland met
Spanje zich min of meer aansluit by de actie
van Rnsland, Dnitschland en Frankrijk in
Japan.
Een uiterst »fipikel« onderwerp.
Ons belang bjj de zaak is nog wel zoo groot
dis dat van Spanje.
Of wat zeggen de Philipjjnen, bjj insuliude
vergeleken
Maar ook, Japan's wrevel op te wekken, is
allicht voor geen koloniale mogendheid zoo
hedenkeljjk als voor ons.«
Het programma is verschenen voor de in
ternationale wedvlucht van reisduiven van Am
sterdam, op Zondag 9 Juni.
Aangaande de regeling en leiding hiervan
deelen wy onlangs reeds 't voornaamste mede.
Vermeld zjj daarom nog tlechts, dat de heer
G. P. J. A. Verbeet voor den Haag in het
comité zit en inlichtingen versterkt, en d^t de
inschrjjvings biljetten, volledig en duidelyk
ingevuld, met de inleggeldeu voor 25 Mei
franco moeten worden toegezonden aan den
heer Joh. Jung, Groote Houtstraat, Haarlem,
terwjjl van 26 tot 31 Mei alleen inschrjjvingen
worden aangenomen tegen betaling van dubbel
inleggeld.
In het Engelsche Lagerhuis was aan de
orde de tweede lezing van het wetsontwerp
tot intrekking der Iersche dwangwet van 1887.
John Murley, minister voor Ierland, hield een
rede ten gunste van het ontwerp, dat met 222
tegen 208 stommen werd aangenomen.
De berichten nit Hongarye maken met in
genomenheid melding van het verrassende feit
dat de dreigende crisis is bezworen. Het
üongaarsche Kabinet heeft gezegevierd over
de geheele linie voor graaf Kalnoky is een
terngtocht8weg gebaand, die hem niet te veel
blootstelt. En de eeaige die in den strjjd
een veer beeft moeten laten, was de nuntius.
In een onderhond met een correspondent van
de «Magyar Omag« sprak mgr. Agliardi de
verwachting uit, dat het Vaticaau voldoening
zon eischen voor den aanval, die baron Bauffy
in de Hougaarsche Kamer op hem deed. Doch
die verwachting is niet bewaarheid. En in
de Maandag gehouden Kamerzitting kon de
llongaarsche premier byna geen woorden vin
den, om het optreden van den nuntius nog
maals af te kenren.
Trouwens, geen vertegenwoordiger van een
andere vreemde mogendheid had moeten doen
wat mgr. Agliardi deed, of zyn terugroeping
ware onvermydelyk. En zyn positie als gezaDt
van het hoofd der kerk geeft hem geenszins
het recht, zich op welke wijze dan ook te
bemoeien met de binnenlandscbe aangelegen
heden van den staat, waarbjj hjj geaccredi
teerd is. 1
Met bewondering spreekt de openbare mee
ning over de houding en de diplomatie van
keizer Franz Joseph. Hy heeft met tact in
deze moeilyke omstandigheid den uitweg aan
gegeven, waardoor een ernstige en langdurige
crisis, zoowel in Oostenryk als in Hongarije
vermeden werd. En hjj deed dit zonder de
minste concessie te doen aan het Vaticaan
of de curie. Ofschoon hij een streng Katho
liek vorst is, en den titel «apostolisch koning
van Hongarye* draagt, heeft keizer Franz
Joseph geen oogenblik geaarzeld toen hy
werd geplaatst tusschen de kqusRome of
de Hongaren. Het is bekend, dat de hof-
camarilla in Weenen grooten invloed oefent
en van dien invloed vaak een verkeerd ge
bruik maakt. Da geschiedenis van het kabi-
net-Wekerle is daar om dit te hewjjzen. Doch
die invloed is niet machtig genoeg gebleken,
om den keizer te verhinderen een daad te
verrichten, die van rechtvaardigheid en van
politiek inzicht blijk gpeft. De cnrie zal
zich daarby wel moeten neerleggen ongaarne
zon zjj met de regeering van Oostenrijk—
Hongarye fa conflict komen. En daarom is
het te verwachten, dat het conflict zal ein
digen met de verplaatsing van mgr. Agliardi.
Dinsdag zon in den Dnitschen Ryksdag, na
afdoening van enkele kleinere zaken, de tweede
lezing der »Umsturz-Vorlage« aan de orde
komen. Men had aich op een interessante
zitting voorbereid. Geen enkel lid haast zon
ontbreken, omdat een groote slag stond geslagen
te worden.
Maar 't word half vijf, vjjf uur, en nog
waren die kleinere zaken niet afgehandeld. En
toen stelde president Von Buol, onder groote
vroolykbeid, voor, dat het Huis zyn zitting
zou schorsen tot hedenmiddag een nnr, om
dan de »Rest .der Tagesordnungc te behande
len. Zeker is het nog niet eens, dat de Vor-
lage« heden aan de orde komt, als de heeren
over de andere onderwerpen wat lang van stof
zyn.
De kansen op aanneming van de veelbespro
ken wet staan overigons lang niet mooi. In
den tjjd, die verloopea is tnsschen de behan
deling in de commissie van rapporteurs en de
tweode lezing, heeft de openbare meening
gelegenheid gehad, zich krachtig tegen het
ontwerp uit te spreken. De protestesteu van
particulieren en van vereenigingen zyn gevolgd
door petities van verschillende gemeenteradan
en zolfs in enkele Landdagen van Bondsstaten
(Wurtemberg o. a.) zijn moties in afkeurenden
zin aangenomen.
De Ryksdag zal dagen lang moeten werken,
om de duizenden adressen tegen het ontwerp
te schiften en van de onderteekeningen kennis
te nemen. In alle vergaderingen en meetings,
die in de laatste weken zyn gehonden, is geen
enkele verdediger van bet ontwerp opgestaan.
Zelfs de Centrnm-party, die in de commissie
het ontwerp naar haren smaak heeft omge
werkt, moet niet meer één zyn van opinie.
De Roomsche leden in den Landdag van Hes
sen hebben in een nota een scherpe afkeuring
van het ontwerp uitgesproken en toen gisteren
het Centrum een partjjvergadering hield, om
over de houding ten öpzichte der »Umsturz«-
wet te beraadslagen, kon men het niet eens
worden. Besloten werd daarom, een afwach
tende houding aan te nemen.
De Engelsche regeeriug schjjnt te blyven
bjj haar voornemen, om de strook land ten
noorden van Zoeloe-land, na bestuard door
eenige Kafferhoofden, bjj haar bezittingen
in te ljjven. Ten minste gisteren deelde Lord
Ripon in bet Hoogerhnis mede, dat de re-
geering deze annexatie noodig achtte, daar de
toestand in dit gebied van dien aard was dat
daardoor wellicht later ernstige moeieljjkheden
zonden kannen ontstaan.
Welk gevaar daar dreigt, werd er uiet bjj-
gevoegd. Tronwens, van ongereregeldheden
in deze streken heeft men niets vernomen.
Het doel van EDgelands plannen is echter
duidelyk. Voor eenige jaren, toen tusschen
Engeland en Transvaal de overeenkomst werd
gesloten, betreffende Zwasi-land, werd den
Transvalere een strook gronds toegestaan van
de grenzen naar de Kosi-baai, bestemd voor
den aanleg van een spoorweg, waardoor Zuid-
Transvaal in gemeenschap kan komen met
de kust.
Tot dnsver heeft president Kruger nog
geen gebruik gemaakt van dit recht, zoodat
<le Engelsche regeering beweert, dat het is
verjaard. Daarmede zyn voordeel doende, haast
zich Engeland, natnarljjk op aansporing van
Sir Cecil Rhodes, den Kaapscben Napoleon,
een voorwendsel te vinden, om dit gebied bjj
<le Engelsche koloniën in te ljjven, want daar
door zoo den Transvalere in het zuiden voor
goed de weg naar de kust worden afgesneden.
President Kruger "heeft natuurlyk terstond
tegen een dergeljjke handelwijze geprotesteerd,
en wel op zoo goede gronden, dat zyn protest
wel niet vruchteloos zal blyven. In elk geval
/.allen de Transvalere, die tot nn alleen met
den Delagoa-spoorweg over Portugeesch grond
gebied de kast kunnen bereiken, zich niet zoo
licht dezen eigen weg naar de zee laten
ontnemen.
INGEZONDEN.
(Vervolg).
In de raadszitting van 9 Dec. '92 wees de
heer IJssel de Schepper op een naar mjjn in
zien zeer joist gebrek. >In het algemeen
>zoo sprak hy acht ik het wel wenscheljjk,
«dat er meer voeling bestaat tusschen de leden
>van het Dagelyksch Bestuur en den Raad.«
Terecht is dit opgemerkt en zyn de woorden
nog altyd in waarheid van kracht gebleven.
Waarom bjjv. doze verordening, ik bedoel na-
tuurlijk niet, deze verordening speciaal alleen
maar alle voorname stokken, niet in drnk
rondgedeeld, vooraf onderzocht, over dat on
derzoek gerapporteerd, het antwoord daarop
ontvangen of mondeling besproken en toege
licht. Men was dan ten minste beslagen op
het ys gekomen men wist toch by onder
vinding anders opnieuw, als naar gewoonte
met een kluitje in 't riet gestaard te worden,
nadat ter visie leggen. Of het noodig was,
geweest zal men vragen. Voorbeelden reeds
te over.
Volgens Bartjes kost 5 verrel 62} stuiver
als de prjjs van een el 50 stuivers is. 11 'S
koek kost 55 stuivers als de prjjs van een
pond 50 stuivers is. Zoo leerde ik het op
school en zoo rekenen de heeren raadsleden te
hnis ookmaar in de vergadering zittende is
het andersdan is er zoo'n schrikkeljjke haast
bjj het werk en behoeft men, met een ander-
man's leér bezig zijnde, zoo precies niet te
rekenen en maakt er n maar in eens in een
ronde som 100 stuivers van. Op een andere
tjjd is men in de war tnsschen een gulden en
een kwartje, waarover een heel verwarde rede
neering ontstaat daar er nog bjjkomt dat de
een praat van een maand, een ander over een
jaar en de derde begint over 3 maanden.
Als er sprake van f3.is, stelt er direct
een voor f 6.te nemen, van dat leêr kan
het wel af. En dat verkeert dan in de mee
ning op den bodem der H. Schrift te staan
en in de consciëntie gebonden te zijn aau het
tiende gebod.
Kan het anders of eene verordening die zoo
behandeld wordt, ala vlodderwerk voor den dag
komt en in zyne toepassing tot ontevredenheid
aanleiding geeft. Ala voorbeeld van functnéele
redactie haal ik nog aan dat er bjj p gespro
ken wordt van het maken en hebben van stoep
treden by n alleen van het maken van brug
gen en voor de afwisseling by o weêr alleen
van het hebben van een vlonder of plankier.
In de toepassing schjjnt het dan ook niet
heel pluis le zjjn Zoo hoor ik dat een bal
kon, een uithangbord of iets dergelyks is en
geen deel van het huis uitmaakt. Die das op
zyn balcon zit kan een briefje voor zyn raam
plakken met niet te huit er op.
Een scherm van 5 meter breed kost f 1.
Is het echtsr 3 meter breed maar voor het
gemak in 3 stukken dan kost het f 3.—. Ik
denk toch niet dat dit gerangschikt wordt
onder de door of van wege het gemeentebe
stuur verstrekte diensten van zulke diensten
zal men liefst veratmalnt blyven.
Uit alles wat er aan het licht komt blykt
meer dan dnidelyk dat als er weêr eens iets
van gewicht in de raad komt dat er dan een
beter en grondiger onderzoek wordt gedaan
opdat men ook de mogelyke afloop en gevolgen
kan overzienmen zal dan later niet behoeven
te zeggen, ja zie je dat heb ik ook niet ge
weten en zullen de burgers niet bjj bet lezen
van een verslag behoeven te mompelen wat
hebben ze van daag weêr zittenhoe
noemen ze dat ookik geloof: rede
neeren.
Het is echter zeker, dat de kiezers geleerd
hebben dat de fraaie schaapakleeren de man
niet makenwant of men door een katholieke
of antirevolutionaire hond een radicale of
liberale kat gebeten wordt, de knanw het
zelfde, het gat precies eender en de pjjn
geen zier verschil oplevert het ztjn allen
profeten in schaapakleeren maar van binnen
grijpende wolven.
JUSTUS.
NASCHRIFT.
Het bovenstaande geschreven synde, komt
op eens het voorstel Derksen nit de lacht
vallen om de punten h. m. en p. nit de ver
ordening te schrappen.
Dat is nn weêr van bet eene uiterste in het
andere vervallen.
Omdat er geklaagd wordt, is het nog niet
bewezen dat schiappen het beat is en dat er
zonder dit geen verbetering ia aan te brengen,
als een kind ziek is, draait men het den hals
toch niet o>n maar probeert het beter te maken.
Zoo is er onder meer bij punt m. een groot
onderscheid tnsschen een uithangsbord dat
plat tegen zyn huis aan staat of een reclame
bord dat eenige ellen nit den gevel steekt, tot
last van de baren en tot vermindering van
het uitzicht van iedere voetganger. In een
smalle straat zijn dergeljjke menw modiache
borden bepaald hinderljjk en dat zy het zelf
zyn voor de eigenaars bewjjst het feit dat het
by één tot 3 maal toe is verhangen moeten
worden om de last die hy er zelf van had.
Ondertusschen blijkt uit het voorstel dat het
bovenstaand geschrevene voldoende bevestiging
vind, en herhaal ik dus het wenscheljjke van
grondiger onderzoek, teneinde zich te vrjjwaren
van genoodzaakt te zyn, door het indienen
van dergeljjke voorstellen, zich zelf ala het
ware een brevet van onbekwaamheid nit te
reiken.
Burgerlijken Stand.
GEBOREN7 Mei. Maria Anthonia, coders
P. de Ronde en A. H. Meyer. Catharinns
Henri Marie, ouders N. W. van Holten en
C. C. den Adel. Andreas, ouders A. van
der Draajj en J. de Keiser. Johanna Eli
sabeth Wilhelmina, ouders J. Smient en J.
Roos. Anthonins, ouders J. Dongelmanaen
C. van der Wolf. 8. Maria Johanna,
onders A. J. Sas en S. J. Prins. Willem,
ouders J. van Dorp en F. Brauns.
GEHUWD8 Mei. J. H. Wiezer en A.
lleerkens. J. Rjjnhout en M. van Gronin
gen. C. H. Kraneveld en N. Dam. J.
de Gruyl en A. C, Valke. J. Gt Kulik en
M. Carati.
