f
r-
P,
'A
PARASOLS
Directe Spoorwegverbindingen met GOUDA. ^aDSeVaD8eD 1 Mei. Tijd van Greenw
li'1'
8*
7t
lliv'
L van OS. Ai,
Baltenlandscli Overzicht.
KENNISGEVING.
in behandeling kon komen. Op voorstel ren
Goeree en Overflakkee wordt daarop besloten
namens het Geweat een uitvoerige motiveering
aan het hoofdbestuur te vragen.
De afgevaardigden der Gew. Vereeniging ter
algemeene vergadering werden benoemd en
voorts werd by acclamatie bepaald, dat in
1896 de Geweatelyke Vergadering zal worden
gehouden te Leiden.
Voorstel van de afdeeÜDg Leiden om in deze
vergadering overeenkomstig art. 6 van bet
reglement de zetelplaats voor het volgend
8jarig tjjdperk aan te wjjsen,* op grond dat
zjj de nitspraak, dist het voorstel van het
Gew. Bestaar ede aftredende zetelplaatsen
herkiesbaar,* waarvoor op de vergadering dd.
23 Febr. j.l. slechts 31 van de 52 stemmen,
das minder dan */s der stemmen, zjjn nitge-
bracht, zou zjjn aangenomen in strjjd acht met
reglement en dus de geldigheid van de daarop
gevolgde verkiezing der zetelplaats voor het
volgend 8jarig tydperk ontkent.
In zyn praeadvies stelt het Gew. Bestaar
voor, ten einde aan de bezwaren van de af-
deeling Leiden tegemoet te komen, artikel 3
al. 3 opnieuw in stemming te brengen op deze
vergadering.
Na eene uitvoerige discussie stelt het Gew.
Bestaur de vraagzal het bestnorsvoorstel al
of niet in behandeling, genomen worden deze
wordt bevestigend beantwoord met 8 tegen 7
stemmen.
De alinea betreffende de herkiesbaarheid komt
alsno in stemming en wordt verworpen met
33 stemmen tegen en 19 voor, terwyl de leden
van het Gew. Bestaar zichi daarbjj buiten
stemming houden. By de daarop gevolgde
verkiezing van een nieuwe zetelplaats worden
26 stemmen uitgebracht op Den Haag, 24 op
Leiden en 9 op Delft, zoodat een twsede stem
ming in den loop van den dag gehouden zal
worden.
Van het voorstel van de afdeeling's Graven-
hage I om verandering te brengen in de wyze,
waarop in de vergaderingen der Gew. Ver
eeniging het stemrecht zal worden uitgeoefend
door de afgevaardigden der afdeelingen en de
leden van het Gew. Bestuur, weid in het
praeadvies van 't Gew. Bestuor de aanneming
ontraden en wel om de volgende redenenlo.
by aanneming ontstaat in het Genootschap
tweeërlei maatstaf voor de stemming, terwyl
tot nu toe in de gewone vergadering dezelfde
maatstaf gevolgd werd als in de wet des Ge-
nootschaps en 2o. het Gew. Bestuur heeft be
rekend, dat door de aanneming de invloed der
groote afdeelingen op de stemmingen nog sterker
zal worden, te meer, daar de groote afdeelingen
gswoonlyk alle op de gewestelijke vergadering
vertegenwoordigd zyn. De verhouding, waarin
de kleine afdeelingen tot de grootere staan,
sou door de aanneming van het voorstel dus
niet verbeterd worden.
Het voorstel wordt door de afgevaardigden
ingetrokken.
Te elf uur had de opening der ledenver
gadering plaats en verkreeg na verschillende
mededeelingen de heer K. Bottema vau Naald
wijk het woord om het practisch rekenonder
wijs* te bespreken. Spreker ontwikkelde daar
by de volgende stellingen.
1. Het rekenonderwijs moet niet alleen in
de stof, maar bovenal in de methode practisch
lijn. f j
2. De practiecbe methode is gegrond op
het natuurlyk verband tusschen het hoofd- en
bet werktuigelijk rekenen on verliest hun on
derlinge betrekking in het dageljjksch leven
niet uit het oog.
3. Dergelijke methode eiscbt
a. dat het rekenen uit het hoofd grondslag
is van alle rekenonderwijs in* de lagere school
en als zoodanig wordt onderwezen naar een
vast stelsel.
b. dat het werktuiglijk rekenen om zyne
groote practisohe waarde grondig wordt aan
geleerd en vaardig beoefend, doch overigens
binnen poo eng mogelijke grenzen wordt terug
gedrongen om het rekenen uit het hoofd niet
te schaden
e. dat vooral aan de getalbewerking, zoo-
„u het mondeling als scbriftelyk rekenen
groote aandacht wordt geschonken waarvoor
een oordeelkundige scheiding der moeilijkheden
verbonden aan berekening, beredeneeriug en
logischen inhoud der vraagstukken noodig is;
d. dat het rekenonderwijs onafhankelijk
bljjft van de systematische rekenkunde.
Het R. O. moet niet alleen in de stof,
maar vooral ook in de methode praktisch zyn.
dergeljjke methode bedoelt le het practi ch en
zelfbewust doen van den leerling te bevorde
ren (de nieuwe richting), wat zich niet be-,
paalt tot oog en hand, maar vooral ook het
denken betreft: 2e door iodeeling en regeling
der leerstof bet denkend element by het reke
nen zoo zuiver mogelijk te honden en te be
hoeden tegaa den nadeeligen invloed der
werktuigelijkheid. Daarvoor is bovenal noodig
een vast stelsel van rekenen, dat het rekenen
nit het hoofd tot grondslag heeft. Dit stelsel
geeft veel gelegenheid tot rekenen nit bet hoofd
door le nauw verband te brengen tnsschen
mondeling en scbriftelyk rekenen en 2e door
den werktnigelyken vorm steeds af te leiden
nit de logische getal bewerking en dien vorm
zoo laat mogelyk te geven. Daardoor zal in
de eerste drie leerjaren uitsluitend gerekend
worden nit het hoofd, scbriftelyk zoowel als
mondeling, terwjjl dit ook later op den voor
grond blijft. De hoofdbewerkingen metgeheele
getallen kornen in het 4e leerjaar aan de orde.
De aandacht van den leerling worde vooral
gericht op den bijzonderen aard der getallen,
waardoor hjj den verstandigen weg leert kiezen
en denkend rekent. De voordeelen, aan de
toepassing van dit stelsel verbonden, zjjn
lo het geeft groote vaardigheid in het ge-
brnik der in bet leven meest voorkomende
getallen. 2o De grootheden worden in haar
byzondéfen aard degelijk bekend en toegepast.
3e Er ontstaat een nauw verbaud tusschen
hoofd- en scbriftelyk rekenen, dat de kracht
der werktuigelijkheid breekt en veel waarde
voor 't leven heeft. 4e De hoofdbewerkingen
met geheele getallen kunnen met besparing van
tijd degelijker wórden onderwezen din volgens
bet oude stelsel van rekenen, terwyl zy in de
toepassing binnen zoo eng mogelijke grenzen
worden teruggedrongen. 5e doch hoofdzakelijk
is, dat de leerlingen worden gewend aan het
rekenen uit 't hoofd, gewend aan denkend
zelfdoen,* vooral by de schriftelijke berekening
en deze gewoonte zal het geheele leven door
werken, een eind maken aan het stumperachtig
getalgebeuzel by zeer eenvoudige berekeningen
en de werktuigelijkheid terugdringen binnen
enge grenzen.
In dit practisch stelsel bekleedt de getal
werking een voorname plaats en bljjft in de
eerste drie leerjaren geheel op den voorgrond.
Opzettelijke denkoefening, gebasseerd op de
combinatie der begrippen buiten de getalgroe-
peering is daarbjj by de schriftelijke berekeuing
onnoodig en nadeelig. Het samendringen van
denkoefening, beredeneering en getallenbewer-
king in één vraagstuk heeft in de eerste leer
jaren veel kwaad gedaan. Scheiding dezer
moaieljjk heden is dringend noodig, waarby de
getalbewerking bet eerst de volle aandacht
géniet en de ontleding van een logischen inbond
der vraagstukken met de daaraan verbonden
beredeneering opzettelijk wordt behandeld in
het 4e leerjaar by de boofdbewerkiDg volgens
een vast methodisch plan. Het onvermengd
honden des denkensstof is vooral voor jonge
kinderen hoogst noodzakelijk, bovenal by het
rekenen. Opzettelijke denkoefeningen hebhgn
de getallenwerking bedolven onder een vloed
van kunstig verborgen gedachten. Onze denk-
somraen, op veronderstelling gegrond, dikwy'.s
in strjjd met alle werkeljjkhefd, hebben aan
leiding gegeven tot sommengepeuter eu het
oplossen van rekenkundige raadsels. Diedenk-
sommen zyn nadeelig voor de school, omdat
zjj de practische rekenstof verdringen. De leer
ling moet vooral weten, waarvoor hy zyn
arbeid kan gebruiken. Daarom möeteu denk
oefeningen niet gefabriceerd maar gekozen
worden, gekozen zooals het natourlyk verband
der dingen in het volle leven de stof voor die
oefeningen overvloedig aanbiedt, maar narjjpe
overweging, rekening houdende met de eisthen
van 't leven vad de omgeving eu met de aan
gebrachte kennis.
Dan zal het R. O. krachtig konnen mee
werken tot bet gioote doel der school: het
kind af te leveren aan de maatachappjj, ge
schikt voor harmonische vorming, met krachtig
verlangen naar deuken en doen, beide gekweekt
door zyn krachten vooral te richten op dat
gene, wat het leven aanbiedt, geschikt voor
deuken en handelen.
Nadat de heer Bottema zyne rede bad ge
ëindigd, werd gelegenheid tot debat gegeven.
De heer IJkema van den Haag betuigt zyne
instemming met het gesprokene, doch wenscht
eene enkele opmerking te maken. Spreker
vermeent, dat het uitstellen van bet werktui
gelijk rekenen tot bet 4e leerjaar aan over
drijving Ijjdt, en zou willen, dat het verband
tusschen uit 't hoofd en het schrifteljjk reke
nen vroeger werd gelegd. Dat kan alleen tot
s^un zyn van het hoofdrekenen en zeer ge
schikt roeds in bet derde leerjaar worden be
gonnen.
Mej. Van Wjjlen stelt de vraag, of het niet
wenscbelyk zon zyn de gewone breuken, GGD
en KGV, geheel nit de leerstof te doeu ver-
dwjjnen, wijl het leven daaraan geen behoefte
beeft.
De heer Bottema repliceert en antwoordt
den beer IJkema dat bjj in d« inleiding reeds
heeft gezegd, dat in het 2e en 3e leerjaar het
verband kan gelegd worden, maar hjj wenscht
het kind te behoeden, dat zyn denken door de
werktuigelijkheid wordt vernietigd.
Gewone breuken zou de inleider niet gaarne
willen missen in de school, maar GGD. en
KGV. zon hjj uit de volksschool willen ban
nen. Ze hebben geen waarde voor het leven
de gewone breuken wel. Ze mogen wel de
tiendeelige niet verdringen, doch ia het leven
worden ze meer gebruikt dan deze.
De voorzitter zegt den inleider dank »oor
zjjne rede, en wjjst op het wenschelyke, dat
nog eens alles zal geschrapt woiAen uit de
leerstof der volksschool wat naar de meening
van allen voor het practische leven van geen
nut is.
In de pauze wordt de vergadering met de
afgevaardigden voortgezet, op voorstel van de
commissie voor het nazien van de rekening
deze goedgekeurd en de penningmeester onder
dankbetuiging gedechargeerd.
Het voorstel van het Gewestelijk bestuur
'óm als overgangsbepaling op te nemen, dat
het tegenwoordig Gewestelijk bestuur in functie
zal bljjvcn tot ultimo December 1896, dat op
dat tydstip een buitenlid aftreedt en twee
nieuwe buitenleden toetreden, terwyl de beide
andere buitenleden zittmg zullen houden tot
ultimo December 1897, wordt by acclamatie
aangenomen.
Sliedrecht wordt by loting aangewezen als
de eerstaftredende buitenafdeeling, terwjjl als
de beide buitenafdelingen, waaruit de keuze
voor nieuwe bestuursleden zal moeten plaats
hebben, worden gekozeu Lisse eu Goeree en
Overflakkee.
By de tweede stemming voor de zetelplaats,
waar na 31 Dec '96 het Gewesteljjk bestuur
zal zyn gevestigd, wordl* met 40 stemmen
aangewezen Den Haag, terwijl 9 stemmen zyn
uitgebracht op Leiden.
Tot afgevaardigde wordt benoemd de heer
Kortmnlder van Rotterdam, tot plaatsvervanger
de heer Huber, te Gouda.
Omtrent het ingekomen voorstel van Rot
terdam om uit de gewestelijke kas f 30 be
schikbaar te stellen voor een eventueel tekort
in de kosteu, die de Bond van Nederlnndscbe
onderwjjzers cal hebben door de gehoudeu
meeting te Amsterdam, moet de vergadering
zich allereerst over de urgentverklaring uit
spreken.
De heer De Koning, afgevaardigde van Rot
terdam, merkt op dat het in de afdeeling
aangenomen voorstel niet juist is ingezonden,
doch de voorzitter verklaart zich aan de woor
den van bet iogezondene te moeten houden.
De urgentverklaring wordt daarop verworpen
met 14 tegen 7 stemmen.
Na de pauze komt aan de orde »Het oude
en bet nieuwe taalonderwjjs*, in te leiden door
den heer J. H. van den Boech, leeraar aan de
boogere burgerschool te Gouda. Taal, zegt
spreker, ia klank, wat geen klank was, mocht
geen taal beeten. 'tStuk van Schimmel by v.,
Micbiel Adroz, is geen goede taal, kunst is
het niet en ook geen gesproken taal. Met
ver8cbilleude voorbeelden staaft spreker zyn
beweren, dat heel wat dat voor taal wordt
uitgegeven, onreëel is. Al wat dan ook geen
klank is, is geen taal. Spelling is geen taal,
maar moot sohrjjfonderwjjs zjjn. Het aanduiden
van taal in teekens is het allereenvoudigste
van de wereld. Grammatica en spelling zjjn
niet te scheiden en spr. wijst er met eenige
voorbeelden op, in welken atryd de grammatica
komt met klaok.
Object van de taalwetenschap moet dus sjju
alle klank, alle ongesqboolmeesterde spreken
vsn de menschen plus alle voorstellingen, die
zich daaraan hebben geassocieerd. Het groote
gevolg vau taal in klank zal zyn dat allen
scbrjjveu zullen zooals ze spreken. Voor ieder
is bovendien de klank vau een woord de sa
menvatting van hetgeen bjj erbjj denkt en dat
van geen twee personen hetzelfde is, Hst
woord hangt af van het zien is het laatste
goed, dan is ook het eerste goed. Van den
kring waarin men verkeert, van de omgeving
en van tal van andere dingen hangt het af
wat de wereld zou zyn van iemands leven,
van iemands binnenwereld. De taal bestaat
uit' kringen, maar nit zooveel kringen als er
individuen zijn, een algemeene taal is abstractie.
Vervolgens behandelt spreker hoe hij eu zyne
medestanders het nieuwe moedertaal-onderwjjs
weu8cben. Moedertaal is niet de taal der
boeken. Er is by ons een algemeen erkende,
algemeen gevolgde spreektaal, die niet een
voorschrift is van boeken voorschriften.
Daarin merkt men echter by een ieder op,
dat de spreker de verschillende eigenaardig
heden van het dialect, waarin hij dagslyks
spreeki, behoudt wanneer hjj in die algemeene
spreektaal spreekt, zoodra hjj daartoe genood
zaakt. Door verschillende en tal van voor
beelden maakt spr. dat duideljjk. De invloeden
van het dialect laten zich nu eens meer, dau
eens minder gelden, te qiiskennen zyn ze niet.
In de nieuwe scnool zal lezen eu schryven
vaardigheid eyn, maar geen taalonderwjjs hee-
ten. Velen hebben de treurige resultaten van
het taaionder wjjs gezocht in de leerstof, niet
in de methode, dus in het wat, niet in het
hoe. Zjj hebben de leerstof veranderd, maar
de methode ongemoeid gelaten. De tegenstel
ling echter tusschen teeken en klank moet in
de eerste plaats worden duideljjk gemaakt.
Spreker schetst daarna uitvoerig, hoe hjj in
de opeenvolgende klassen van 't gymnasium
't taalooderwys geeft. Lezen nioej}* zjjn een
oefening in 't afbeelden en het ^ch voorstel
len teekenen is dus een vereischte. Alles
wat de schrjjver wil doen uitkomen, moet
worden afgebeeld, de verschillende voorstellin
gen die de schrjjver bad moeten worden na
gegaan. Het onderwjjs moet zyn een bewust
aesthaetisch oefenen. Van dn accentoefening
moet ook veel werk gemaakt worden. Het oor
vooral moet taaiorgaan worden. Een goed
leesboek is daarom ook een eerste'vereischte.
Daarvan hangt bij het nieuwe taalonderwijs
ontzaggelijk veel af. Daardoor kan alleen de
scherpe tegenstelling van klank en teeken, taal
en spelling tot haar recht komen. Alle stel
oefeningen moeten bjj 't nieuwe taalonderwijs
totaal verdwjjnen en het "is geheel overbodig er
verbeterde voor in de plaats te stellen. De
taal van den jongen moet uit zjjn ziel voort
komen en in de opstellen moet hy daarom
een klein stuk van zyn leven weergefen en
hjj moet het zóó schryven, dat het gesproken
kan worden.
In don regel zitten de leerlingen al zeer
vroeg volgepropt met boekentaal, doch langza
merhand komt de leerling er wei toe zyn eigea
taal te geven. De opstellen volgens het oude
taalonderwjjs zyn all^éen stylfout (spr. on
derscheidt schrjjf-, taaf- en stylfouten), want
stijlfouten zjjn fouten in de voorstellingen.
MMrirwkt.
Vi.aw.rk.rk
Q.p.11.
lUtt.rd*:o
BotUrdu.
U.p.11.
Mi.uw.rk.rk
lloordraokt
Boud.
O.» 10.17 10.14 11.09 19.29 1.14 3.82 8.44 4.5» 5.14 7.11 7.J8 5.82 2.48 8.51
9.06
9.95 10.-
U.SK
7.47 ».-
I.— 6.0»
S.10 6.18
1.19 6.11
K.I6 6.99
5.89 6.81
OOI) DA DEN Bilt
10.14
11.01
11.08
11.16
11.94
8.96
19.96
GOUDA
19.29
18.89
19.96
19.48
19.59
1.44
KOTTIRDAM'
9.40 9.51
7.45 8.07 8.11 9.69 *l£ll
10.29
10.89
10.89
10.46
10.59
8.60 4.09
-GOUDA.
11.50 19.90
19.08 19.40 7
4.59
6.24
7.11
7.52
8.82
8.48
8.51
9.57
11.18
4.57
0
0
7&9
0
0
h
10.04
0
6.04
10
0
8.06
0
0
0
10.11
0
5.11
0
0
8.18
0
0
10.18
0
5.80
5.42
7.80
8.99
8.52
9.08
9.10
10.27
11.80
1.45
2.60
8.10'
8.48
4.20
6.81
6.20
8.05
9.41
1.65
0
0
0
0
6.80
0
9.60
2.08
0
0
0
0
0
6.87
0
9.5
2.09
0
0
0
0
0
6.44
0
w
2.15
8.09
8.29
4.08
4.40
5.51
6.50
8.25
10.06
DEN HAAG GOUDA.
1 87 10.80 f0.50 12.18 12.86 1.27 8.85 8.47 4.46 6,27 7.141.49 8.89 8.54 9.1411.16
4.67 9.01 10.06
6.05 6.19 10.16
5.90 8.96 10.27
5.25 6.57 7.44 8.81 9.— 9.99 10.88 11.48
ttaid. 7.19 8.8(2.92
7.48 1.47 li-»» 1»
L-hCW.7.ll 8.58 IMS 18.48
Yoorb 107 9.08 m 0 0 11A7 18*68
Ml 9.18 9.97 10.07 10.48 11.89 18.49 1.08 1.67 4.09 4.17
OQl'D A—U T k'rfl H T.
Gouda. 6.85 6.401.16 1.09 1.81
Oudew. 6.50 6.64
Woerden 6.69 7.08 9.18
Vtrooh* OJO 7.98 9.91 1.41
4.15
Gouda
W*
6.40
7.60
1.91
9.10
9.05 10.19 11.—r 18.48 8.88 8.17 4.16 4.47 6.67 6.66 8.81 10.$
- - 11.14 8.87 e 7.10 10.89
11.88 8.46 8.84 6.06 6.17 7.181.46 1*87
9.87 10.61 11.46 1.80 9.01 f.60 4.48 5.89 6.86 T«45 9.04 1 k—
GOUDA—AMSTERDAM.
10.01 11.- 11.10 Ml M7 jg J,
'sHago 6.48 7.807.48 8.80 9.88 9.4610.1411.8618.151.88 8.44 8.58 S.48
Voorb. 5.54 te e 10-20 1.44
Z.-Zegw6.08 ik 1,88 i
ZOV.-M.6.19 MM §M M 1°.*8 0 808 MUM
Gouda 6.80 7.50 8.18 9.— 9.5610.1610.57 18.0618.45 8.90 8.14 8.26 4.18 4.48
Stopt te Bleiswük-Kruisweg eu Nootdorp-Leidschendam.
w <V UT1ECH T-G O D A.
5.17 6.11 7.68 9.88:
M 6.17 M M
m 6.18 9.68
6.42 m 10.02
5.47 6.58 8.28 10.12
10.60 19.46
U0 Ml
Utrecht,
Woerden
Oudewater
Gouda
Amsterdam Wp
6.88 7.50
6.58 8.11
7.07 8.19
7.20 8.8»
6.60
TJ0
9.84
1.15
9.QÉÉ
10.—11.84 12.50
10.88 11.51 m
10.81
10.44 12.97 1.28
8.10 8.52 4.48 6.86
4.16 6.58
4.24 m m
8.49 4.87 6.20 7.09
A MSTE1D AM-GOUD A.
9.65 11— 9.40
10.14 18.19 8.80
I
7.50 8.09 9.07 10.84
m 9.88 10.54
S g, 9.86
8.95 8.41 9.49 11.10
4.19
1.20
6.86
7.46
8.— 10—
8.49 11.10
V or Ars,
8«
28
86V.
»7 V.
I«7,
1ÜT/U
119
88IA
48»/
1001
808
648
100'/.
910
ia»Vi
74/*
102
191
149
977/,
75
86
109
98
196
118
109»/,
162'/,
82
108'/,
161'/,
21'/.
29
108'/.
lil
iffi,
102*7,.
>6
92'/,
90'/,
M'/u
W67,
I VU
UI'/,
108
82
89'/,
U'„
917
122'/,
109'/.
107'/,
108
101'/,
1227,
195'/.
27
101
lOl'/u
8»7U
28'/,
voor een ieder ter losing is nedergelagd op ds
Secretarie der Gemeente, en dat voormeld
Kohier ter invordering is toegezonden aan den
Gemeente-Ontvanger.
Gouda, den 10a Jnni 1895.
Burgemeester en Wethonders voornoemd
R. L. MARTENS.
De Secretaris,
BROUWER.
met 90 Korting.
Kleiweg E 73-73», Gouda.
Beurs van Amsterdam,
8 JUNI,
Nioielamd. Gert Nsd.W. 8. 9>/,
dito dito dito 8
dito dito dito S1/,
Honoak. Obl. Ooudl. 1881-11 4
[talis. Inschrijving 1869-81 I
Oostsnu. Obl. in papier 1168 6
dito in silver 1868 5
Postlual. Oblig. met tioket 8
dito dito 8
Rusland. Obl. Oost. te Serie 6
dito Geoons. 1110 4
dito bjj SLoths.1889 4
dito bjj Hope 1889-90 4
dito in goud. leen. 1883 6
dito dito dito 1814 6
SrANja. Perpet. eohuld 1881 4
Tuekijj. Gepr.Coav. leen. 1890 4
Gee. leening eerie D.
Gee. leening eerie O.
',uiu-Ara.Ilsr. Ree. v.obl. 1192 6
Mexico. Obl. Bujt. 8ch. 1199 6
Venezuela. Obl.'4 onbep. 1811
Amstkedam. übligatien 1861 SVi
Rottendam. Sted. leen. 1886 81/,
Nlü. N. Air. Handels», aand.
Arendsb. Tab.-Mu. Certifioaten
Deii-Maataohappu dito
Arnh. Hypotheek!), pandbr. 4
Gult-Mj). der Voretenl. aand.
'a Gr. Hynotheekb. pandbr. 4
Nederlanaaohe bank aand.
Ned. liandelmaataoh. dito
N.-W. k Paci Hyp. b. pandbr. I
Rott. Hypotkeekb. pandbr. 4
Utr. Hypotheekb. dito 4
ÜoaTBNE. óoet-llong. bank aand.
Rusl. Hypotheekbank pandb. 4'/,
Ameaiea. Rouit. hypotb. pandb. 5
Maxw. L. U. Pr. lien oert. 6
Nid. Holl.IJ.-8poorw.-Mjj. aand.
Mjj. tot Kxpl. v. St. 8pw. aand.
Ned. Ind. Bpoorwegm. aand.
Ned. Zuid Amk. Spm. aand.
dito dito dito 1891 dito»
(TALHLSpoorwl. 1817/89 A-Kobl.9
Zuid-Ital. Spwmë. A-H. ebl.8
Polen. Waraohau Wtenen aand.4
Rusl. Gr. Ruee. Bpw-Mjj. aand. 6
Baltisobe dito aand.
Fastowa dito aand. 6
Iwang. Dombr. dito aand. 6
Kink Gh.Aaow-Sp. kap.aand. 6
Loaowo Sewast. 8p. Mn. oblig. 6
Orel Vitebek. dito oblig. 6
Znid-Weet dito lend. 6
dito dito oblig. 4
AMiaiKA.Cent. Pao. Sp. Mjj obl. 6
Ohio, k North. W.pr. G. v. aand.
dito dito Win. St. Peter. obl. 7
Denver fc Rio Gr. 8pm. oert. vol
Illinois Geotrel obl. in goud 4
Louis», k NaehvilleCert.». aead.
Mexico. N. Spw. Mjj. lehyp. o. 6
Miss. Kansas v. 4 pet. pref. eend.
N.*York Ontario k Weet. eend.
dito Penns. Ohio oblig. 6
Oregon. Galif. le byp. in goud 6
St. Peul. Minn, fc Maait. obl. 7
Un. Pao. Hoofdlijn oblig. 6
dito (Tito Lino. Gol. le byp. O 6
Canada. Can. South.Cert.*. aand.
Ven. G. Rallw. fc Nav. le h. d. o. O
Amsterd. Omnibus Mjj. aand.
Rotterd. Tramweg-Maats. aand.
Nid. Stad Amsterdam aand. 8
Stad Rotterdam aand. 9
öelois. Stad AntwerpenlSI? 9'/,
Stad Brussel 1886 2'/a
Honq. Theiss Regullr Geeellseh. 4
Oostenr. BtaaUleening I860 6
K. K. Oost. B. Gr. 1880 8
Spanje. Stad Madrid 8 1861
Ver. Ned. Bet. Hyp. Spobl oert.
Sxd.
"V.
"7/u
10%
Ook moet voor de taal els tegenwoordige
■chryftaal hst oog van den leerling van den
beginne worden geopend, om er critiek op nit
te oefenen, opdat hy een kjjk krjjge op wat
levende taal is en daardoor alleen kannen se
alleen weten, wat ook doode taal is.
De leerling moet zich meester maken van
zich zeiven, hij moet de gedachte leeren grjjpen
en juist zyn. In alle tyden en onder alle
omstandigheden zal hjj dan ook genoeg ver
atand vau taal hebben om zyn gedachten in
zijn tsal weer te geven.
Daar de heer van den Bosch geen debat
wenschte, werd hem door den voorzitter den
dank gebracht van bestuur eu vergadering voor
zyne boeiende rede en werd deze vergadering
met een opwekkend woord en een ftppkbetni-
ging aan de ontvangende afdeeling gesloten.
Te ongeveer 3 uur begaf een deel der aan
wezigen zich naar de Stearine Kaarsenfabriek
en een ander deel naar de fabrieken vau deu
beer Goedewaagen, welke inrichtingen welwil
lend ter bezichtiging waren gesteld.
De bewoners van den noordoostelyken hoek
der gemeente Waddingsveen, genaamd Blok-
Snjjdelwijk, wendden zich in 1893 tot den
Raad hunner gemeente en tot Gedeputeerde
Staten van Zuid-Holland met het verzoek, te
bevorderen, dat de grens tusschen de gemeenten
Waddingsveeu en Boskoop zoo zou worden
gewjjzigd, dat hun wjjk werd gevoegd by
laatstgenoemde gemeente. Aanleiding tot dit
verzoek, dat bjj gemelden gemeenteraad en het
college van Gedeputeerde Staten een gnostig
onthaal vond, was de omstandigheid, dat die
wjjk kerkelijk behoorde tot de gemeente Boskoop
en met hare bebouwde kom één geheel uit
makend, op zeer grooten afstand is gelegen
van de kom der gemeente Waddingsveen.
Verder is de voorziening tegen brandgevaar
in die wjjk onvoldoende, daar er geen afzon
derlijke brandbluschmiddelen aanwezig zyn en
laten er het politietoezicht, het onderhoud der
wegsu en het sanitair toezicht veel te wen-
schen over.
Aaa dien ougewenschten toestand een einde
te maken is de strekking van een thans aan de
Tweede Kamer aangeboden behoudens de bepaling
omtrent het stoomgemaal, overeenkomstig het
voorstel van Gedep. Staten ingericht wetsont
werp. Behalve meergenoemde Blok-Snjjdelwyk
zal ook een gedeelte van den Voorofschen
polder en den polder »De Putte* naar de
gemeente Boskoop overgaan.
Op verzoek van de commissie van ingeze
tenen uit WaddingBveen bljjft het stoomge
maal van de polders «Achterof* en »De
Putte* met aauhoorigheden,, als zynde eene
Waddingsveensche stichting en hoofdzakelijk
bestemd ter bemaling van landerjjen onder-
Waddingsveen gelegen, op het gebied dier
gemeente.
Bjj den Raad en de commissie uit ingeze
tenen der gemeente Boskoop vond de voorge
stelde grenswyzing bjj val.
Indien het aangeboden ontwerp wet wordt,
zal van de gemeente Waddingveen naar Bos
koop overgaan een gebied, groot 179 hectaren
30 aren, 18 centiaren, met 492 inwooners,
waaronder 20 kiezers.
De gemeentelijke opcenten op de grondbe
lasting, (gebouwd en ongebouwd) en op het
personeel bedragen voor dat gedeelte respectie
velijk f 138.74, f 5.1.23 en f 83.86^.
De onzaivere opbrengst der uitkeering krach
tens art. 240 der Gemeentewet, die door
de grenswijziging van Waddingsveen naar Bos-"
koop zal overgaao, bedraagt f 402.24$.
Op de Vrydag door bet «Landhnishoudkun-
dig Congres» te Dordrecht voortgezete verga
dering werd o. a., na uitvoerig debat, met 50
tegeu 14 stemmen aangenomen de volgende
conclusie: »dat uitbreiding van het tarief van
invoerrechten ook tot sommige landbouwpro
ducten gepaard zal gaan met verhooging der
prjjzen van sommige der noodzakelijkste levens
behoeften en dat zjj slechts zalkkunnen ge
schieden ten koste en ten nadeele van andere
takken van volksbestaan.
Eb verder 'met 43 tegen 21 stemmen de
verklaring dat «uitbreiding van het tarief voor
invoerrechten niet bevorderlijk zal zyn aan
een verbetering van de landbouwtoestand in
het algemeen, daar zjj ten slotte slechts zal
leiden tot beoordeeling van de grondeigena-
rerfh
Met by na eenparige stemmen sprak het
congres als zjjn gevoelen uit, dat tiendafkoop
wenschelyk is eu in het belang van den land
bouw behoort to bevorderd.
Het congres is van meening, dat de wet
vsn 12 April 1872 zoodanig behoort te worden
hersien, dat perceels gewjjze tiendafkoop steeds
mogelyk zy en dat, met fcftkenning van het
recht om tiendafkoopte TOrderen, ook aan
den heffing ofL het oogenblik dat die afkoop
plaats heeft.
De betaling van afkoopsommen behoort dan
te Worden mogelijk gemaakt door verkrijgbaar
te stellen voorschotten van onder toezicht vsn
openbaar gezag werkende crmliet instellingen
(rentebanken), opet geleidelijke aflossing door
een jaarlyksche opbrengst uit de vrjjgemaakte
goederen.
Eeveneens sprak het congres als zyn meaning
nit dat vergemakkelijking der afkooping van
heerlyke jachtrecbten gewensebt is en alleen
uitvoerbaar door afkoop van staatswege in den
vorm van een grondrente.
Naar het «H. blad» verneemt heeft het
uitvoerend comité der Amaterdamsake tentoon
stelling besloten om in het vervolg den toe-
gangsprys op 1 ticket of 50 cent te stellen.
Een beruchte Grieksche rooverbende ouder
Tsekoeraivi is, na een gevecht van 3 uren,
nabjj Kravissara, Theesalië, gevangen genomen.
Twee politie agenten werden gedood, twee
anderen gewond, evenals twee roovers.
Op verschillende punten van de Oostecryk-
sche Rax-Alp zjjn vjjf jonge Weener bergbe"
klimmers naar beneden geetort Hoewel ge"
wond, sohynt de kans te bestaan, dat allen er
't lenen afbrengen.
Te St. Petersburg is Maandag orerleden dr.
Elissejen, Afrikaansche onderzoekingsreiziger,
aan diphteritus, welke ziekte hy had opgedaan
bjj de verpleging van een kind.
Naar wjj vernemen, bestaat bet plan, dat de
Tweede Kamer na het aanstaande zomerreces,
tegen het einde van de tegenwoordige zitting
in September, zal bjjeenkomen, om vóór het
begin der nieuwe zitting de nieuwe kieswet in
de afdeelingen te onderzoeken.
Te Crefeld werd een vjjfjarig kind genezen
van diphteritia, doch hield een verlamming in
de beenen over. De geneesheer beproefde in
spuitingen met een zwakke oplossing van
strychninesulfaat en het kind overleed onder
vergiftigingsverschijnselen. De dokter heeft
zich ter beschikking van de justitie gesteld
er zal een onderzoek plaats hebben of de dood
aan zyn, schuld is te wjjten.
'I*e Malden bjj Nijmegen sjjn in een beer
put gevonden de lijkjes vau pasgeboren twee
lingen. De vermoedelijke moeder, eene dienst
bode, is gevankeljjk naar Arnhem gevoerd.
De Oostenryksche en Ilongt&rsche en dele-
gatiën werden Zaterdag aan den keizer-koning
voorgesteld door hare voorzitters, prins Lot£-
kowitz en graaf Aladar Andrassy. De voor
zitters beloofden dat de delegation, bjj het
onderzoek der aanhangige wetsontwerpen, re
kening zullen houden met de behoeften en
het prestige der monarchie, en drukten de
hoop nit, dat de vredelievende politiek zou
worden voortgezet.
Op de toespraak van den voorzitter der
Hongaarsche delegatie antwoordde de keizer
De verzekering van owe toewijding is my
eene oprechte voldoening. De bnitenlandsche
toestand des rjjks is zeer gaüstig gebleven
onze vriendschappelijke betrekkingen tot de
mogendheden hebben veel bjjgedragen tot het
bestendigen van den algemeenen vrede. Voort
bouwende op de beproefde grondslagen waarop
de politiek der monarchie4ot na toe is gebaseerd
geweest, zullen wjj ia deze richting voort
gaan. De verhoogiog van de kredieten voor
het departement van oorlog bljjft binnen de
grenzen van de begrooting van het vorige
jaar-, deze vermeerderde uitgaven zyn noodig,
om de gewapende macht op de hoogte van
hare taak te doen bljjven, maar daarby wordt
niettemin rekening gehouden met 'dun econo-
miflchen en financieelen toestand dei monarchie.
Wat Bosnië eu de Herzegowina betreft, 'deze
landen znllen ook voor het komende jaar in
hunne behoeften kannen voorzien.
Na Turkjje is Groot-Brittanje de grootste
Mohammedaansche mogendheid, want 55 mil-
lioen onderdanen van Victoria zyn aanhangers
van den profeet. Dit verhindert intusschen
niet, dat Engeland zich even weinig, en mis
schien nog minder vriendeljjk gezind toont
dan Rusland en Frankrjjk, over het antwoord
der Porte eu het hervormiugeplau dier drie
mogendheden betrekkelijk Armenië.
Door de Eugelsche bladen is het memoran
dum, de wenschen der drie mogendheden be
vattend bekend gemaakt. De .verschillende
maatregelen betreffende de administrative,
fiuancieele eu rechterljjke organisatie der Ar-
meenscbe vilayets zyn de volgende. Een even-
tpeele vermindering van het getal vilayets.
Waarborgen voor de keuze van den vali. Am
nestie voor de wegens politieke feiten veroor
deelde of verbannen Armeniërs. Terugkeer
van de Armeniërs die in vrywillige of ge
dwongen ballingschap leven. Een definitieve
beslissing voor de aanhangige rechtsgedingen
wegens* vergrypen tegen het gemeene recht en
overtredingen. Onderzoek naar den toestand
der gevangenissen en der gevangenen. Benoe
ming van een Tiooge commissie, die zal waken
voor de uitvoering dezer hervormingen in de
Armenische provinciën. In het leven roepen
van een permanente commissie tan oontróli te
Konstantinopel. Vergoeding van schade, door
Armeniërs geleden bjj de gruwelen van Sasaoeu
Talori enz. Regeling vau zaken betrekkelijk
de bekeering tot andere godsdiensten Strikte
handhaving en toepassing der rechten en pri
vilegiën, aan de Armeniërs verleend. Regeling
van den toestand der Armeniërs, woonachtig
in andere Turksche provincies.
In 't algemeen keuren de Eugelsche bladen
dit hervormingsplan goed. Zjj stemmen toe
dat hierbjj de greuzen eeoer gerechtvaardigde
interventie niet sjjn overschreden. Maar op
hun gebruikelijke wyze hebben zjj geweldig
alarm geslagen, toeu bekend werd, dat de
Porte slechts een deel vau het plan voor aeu-
nemeljjk beeft verklaard. De ware Jingos'
zageo aireede Eugelsche, Russische oorlog
schepen. Turkjje'a hoofdstad belegeren en
bombardeeren. Zoo snel gaat het oorlogvoeren
gelukkig nog niet, doch indien werkeljjk bljjkt
dat de' Porte doof bljjft voor de eischen der
drie mogendheden, dan achynt een doortastend
optreden onvermydelyk. Wat echter zon zulk
een optreden beteekeuen Eeu heropening der
Ooiterache quaestieV Geen der Europeesche
mogendheden m9«t daartoe den lust gevoelen.
Thans zyn Engeland, Rusland en Frankrjjk
het eens, maar hoe lang zal die eensgezindheid
duren V En hoe zal de houding van Duitsoh-
land, Oostenrijk en Italië zyn, als de drie
andere mogendheden Turkjje de duimschroeven
al te sterk aanzetten?
Het is op den welbekenden uaijver tusschen
de groote mogendheden, dat boogstwAarschyu-
lyk Turkjje bjj zyn verzet vooruameljjk bouwt.
Veel intusschen hangt af van het antwoord
der Porte. waarvan de juiste inhoud nog niet
bekend ié. Daar het stakx iu het Turksch ge
steld is, zjjn de tolken te Koustantinopel druk
bezig bet te vertalen.
Naar men weet, ie de heer Olney, tot dus
ver minister van justitie, in de Vereenigde
Staten opgetreden als minister van buiten-
landsche zaken als opvolger vqn den heer
Gresham.
De heer Olney, afkomstig nit Massachusetts
en 59 jarenoud, behoort tot de ijverigste demo
craten en was eteeds een heohte steuupilaat
van president Clevelends party. Verraoede-
ljjk zal daarom deze minister wel niet zeer
lang aan bet bewind blyven, want bjj de
aanstaande presidents-verkiezing verwacht men
eene algemeene overwinning der republikeinen
die trouwens bjj de vorige verkiezingen reed*
de meerderheid in het Congfes veroverden.
Eene wjjziging van de buitenlandsche po
litiek van de regeering der Vereqnigde Staten
is van dezen minister niet teWerwachten.
Trouwens de eeniga quaestie, welke te dezeu
opzichte aan de orde is, betreft Cuba. Het
is genoeg bekend, dat de Amerikanen reeds
sedert vele jareu het oog op deze Spaansche
kolonie hebbeer gevestigd, en natunrlyk, nu
de opstandelingen op het eiland veld winneo,
vermeerdert ook de belangstelling waarmede,
men in de Vereenigde Staten deu loop der
beweging volgt.
Toch zal president Cleveland zyne belofte
om by dezen strjjd onzjjdig te blyven, wel
handhaven.Het ergste gevaar dreigt den
Spanjaarden van de vrybniters, die gaarne
de strijdkrachten der*oproerige Cubanen zou
den versterken. Vandssr dan ook, dat maar
schalk Martinez Campos in de eerste plaats
zyne zorg wjjdt aan het bewaken der kusten,
teneinde te verhinderen, dat vrybuiters uit
de Vereenigde Staten do Cubanen komen
helpen.
Voorloopig zjjn te Madrid geen nadera be
richten uit Cuba ontvangen. Men vertrouwt
daar, dat a het maarschalk Martinez Campos
althans zal* gelukken zjjne positie zoolang te
handhaven, totdat de onderweg zynde ver
sterkingen op Cuba zjjn aangekomen.
De Spaansche gezsnt te Washington heelt
heeft reeds de aandacht der Amerikaanscbe
regeering gevestigd op de expedities, die aan
den Mississipi worden nitgerost, als mede op
de plannen ran den Venezuelaanschen generaal
Qaesada, die met eene aanzienlyke hoeveelheid
geld naar de Ver. Staten is evergestoken, ten
einde daar 'vrijwilligers aan te werven tot
versterking van de strijdkrachten der weer
spannige Bubanen.
Intnsschen schjjnt het zeker, dat althans
het krediet vau 15,000,000 peseta's, hetwelk
de regeering voor Cuba zal aanvragen, door
de Kamer zal worden goedgekurd. Ten minste
volgens den correspondent van dè «Teraps»
te Madrid is de roinister-presideot Canovas
het daarover eens geworden met den heer
Sag&sta en de andere leiders der liberale oppo
sitie. De liberalen hebben zich bereid verklaard
heuri.toestemming te verleenen tot allen uitga
ven, welke regeering. tot het bedwingen van
den opstand noodig acht.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS tm
GOUDA, .brengen ter kennis ven de inge
zetenen
dat het primitief Kohier der plaatselijke
directe belasting op de Inkomsten in deze
Gemeente, voor bet dienstjaar 1895, door
Gedeputeerde Staten van Zuid-Hol land goed
gekeurd, ia afschrift gednrsads vjjf maandtn
Buriirlijken Stand.
Zevenhuizen -.
GEBORENAlbertns, ouders P. v. Reen-
wjjk en J. Dogterom. Arendje, ouders J.
Dnllaart en J. Stokman. Gerardos, naders
D. Bos en N. van Eyk. Cornelia Teuntje,
ouders A. Karreman eu J, Maaskant. -9- Pin
ter, ouders W. Olieman* en J. de Vries.
Wil em Coroelis en Cornelis Willem, twesl.
ouders J. Jongeneel en C. van Tol.
OVERLEDENM. de Jong, 2 j. G.
Kerkhoven, 3 m.
ONDERTROUWD: A. Bakker en A. Bos.
GEHÜWDI. Both en M. de Brnin^
L. Groenèweg en P. Schinkelsboek. A. Bui-
zer en C. van Vliet. M. Saarberg en M.
van Vliet. G. C. de Ragt en J. N. Eind
hoven. M