IA
Bultcnlandsch Overzicht.
Directe Spoorwegverbindingen met GOUDA. Zomerdienst 1895. Aangevangen 1 Mei. - TUd van Greenwich.
PT
POLITIE.
Nieuwe DASSEN
en. Linnengoed.
A. van OS, Ai,
Beurs van Amsterdam.
KENNISGEVING.
I
81
t
-
my.
universiteit te Haward, in de Vereenigde Staten.
Dese gelukkige jongeling trekt van zjjn familie
een jaerljjkioh inkomen van honderd vjjf-en-
twintig daizead gulden.
Te Leeuwarden had Zondagavond in den
Prinsentuin, gedurende de muziekuitvoering
van de stafmuziek van het le reg. inf., door
bet hoofdbestuur van den Ned. Bond Maat
schappelijk Belang,de ontvangst plaats van
de afgevaardigden en buitenlandsohe congres
leden die aldaar aan het 3e oongrea van ge
noemden bond zullen deelnemeu.
Het hoofdbestuur is samengesteld uit de
hoeren J. Nieuhuis, voorzitter, te DelftO. J.
Hoojjer, 2e-voorzitter, te Arnhem D. Mension,
secretaris, te Delft; J. J. Orooteodorsi, pen
ningmeester, te GoudaHenri Robbers, te
ArnhemP. A. Wilhelmy, te Leeuwarden
A. H. Laaeur, te Utrecht eo W. D. J. van
Meeteren Brouwer, te 's-Gravenhage.
Bjj de hewouers van Maas en Waal is een
rijmpje gangbaar dat aldus luidt:
Met St. Putrusbanden
Trekt d'ooievaar uit de landen
En met St. Petrusstoel
Komt hjj weer in 't gewoel.
Petrusbandon valt op 1 Augustus eu Petrus-
stoel op 22 Februari. Donderdag nu vereenigden
zich op bet kerkgebouw te Puiflyk eeu 200tal
ooievaars, die de rys naar warmer streken gin
gen aanvaardenterwjjl juist op den 22 Fe
bruari van dit jaar, toen de rivieren nog met
jjs bedekt waren, de eerste ooievaars, aldanr
werden gezien.
Men meldt uit Utrecht
Wat er ook waars moge zjjn in de bewering
dat er op de pyramide van Ansterlitz by Zeist
nooit eene' zuil heeft gestaan, het bljjft een
feit, dat er omstreeks 1804 enkele afbeeldin
gen zjjn gemaakt van deu Marmontsberg, zoo
als deze pyramide eerst heette, met eene zntl.
De tegenwoordige eigenaar, jhr. De Beaaforfc,
heeft de pyramide weder in den vorigen toe
stand doen brengen. Nadat ze eenigen tjjd
niet mocht bestegen worden, is sedert korten
tjjd de pyramide weder voor ieder toegankeljjk
en kan men van 't schoone uitzicht genieten
De bekende berken op den top »'t pluimpje
van de slaapmuts hebben echter plaats moe
ten maken voor een steenen zuil, en men
wordt nu door een stevige granieten borst
wering behoed voor vallen. Want de wind
kan daarboven wol eons dncbtig huishouden
De pyramide is echter niet geheel in den
vorigen toestand hersteld. Want generaal
Marmoot zelf met zijne officieren en soldaten
wierpen den heuvel op van zand en maakten
treden van plaggen; wel zjjn ook nu de plag
gen niet gespaard, maar ze dienen alleen tot
stevigheid. Een gemakkei jjke houten trap leidt
naar bet platform.
Aan den voet van dezen Marmontsberg,
zooalB men zegt, dat de pyramide in het ver
volg weder zal genoemd worden, in de vrien-
delyk gelegen herberg, is voor drie weken de
Amsterdamsche vacantiekolonie van 15 iongens
en 15 meisjes ingekwartierd.
Reeds twee groepen kebben van de heerljjke
lucht, van het buitenleven genoten, maar zijn
nu' huiswaarts gekeord. 't Is een lust bjj die
kinderen te zien, hoeveel zjj reeds gedorende
hun verblijf buiten zijn aangekomen.
Men schryft ait Amsterdam van 3 Augus
tus jl., naar aanleiding tan de aan hetNieuws*
ontleende mededeeling betreffende de slnis te
IJmniden:
»Ons antwoord is; Geloove dit wie wil,
maar wjj niet. De officiëele waarheid is niet
altijd de waarheid.
Het Nieuws «spreekt alleen van »de scheur
volgens dit blad zon er dus officieel slechts
ééue scheur zjjn. Laat zjjn zegsman eens de
andere scheuren gaan tellen. Zjj zjjn voor
ous duideljjk zichtbaar.
De reden, welke wordt opgegeven waarom
de aanaarding nog niet zou zijn geschied, is
bovendien zóó naïef, zóó gezocht, dat wjj zelfs
deze niet voor officiëele waarheid kunnen aan
nemen. De geleidingen voor de beweegkracht,
hetzjj deze eene hydraulische of eeu electrische
zal zjjn zonderling dat de directie daarom
trent nu nog geen beslissing beeft genomen
zullen wel ergens anders een plaats vinden.
Wy voor ons blyven in de meening ver-
keeren, dat de directie de aanaarding nog niet
beeft laten geschieden, omdat zjj bevreesd is
een druk van ongeveer tien millioen KG. aan
aarde achter eiken muur te brengen.
Aan de inlichtingen, het Nieuws* verstrekt,
ODtbreekt echter één gewichtige bjjzouderheid,
eu wel de positieve officiëele ontkenning van
de waarheid van het bericht, voorkomende in
bet ochtendblad van het Handelsbladvan
23 Joli jl., luidende
»Naar wjj van goed onderrichte zjjde ver
nemen, is met betrekking tot de noordeljjke
sluishoofden gebleken, dat deze werkeljjk over
hellen, eu dus het doorsypelen van het water
niet aan de schutdeoren te wijten is. De
aannemers dier deuren, de firma Kloos Zoon
te Kinderdjjk, hebben, naar ons verder wordt
gemeld, de Regeering per deurwaarders-exploot
in gebreke gesteld voor alle mogeljjke gevolgen.
Zoolang dit zeer ernstig baricht want
daarin ligt de >cardo-questionis niet is
weerlegd, achten wjj alle verdere discussie over
de sluisdeuren zelf, van geen nut.
Bljjveu de daarin genoemde, op 't oogenblik
nog altjjd voor ons vaststaande feiten onweer
sproken, dan hebben we ons alleen te bepalen
bjj de oorzaak, die, volgens het gevoelen van
deskundigen, moet worden toegeschreven aan
de onoordeelkundige betonstortiug, en das ge
vonden worden in de tandeering, waarop ge
heel de bouw van de sluis rust.
Is dit feit waar, eu wjj geiooven dat bet
Handelsblad goed is ingelicht, dan zal de
vertraging van de eindeljjke oplevering der
slnis, waarover de Kamer van Koophandel
alhier zich terecbt ongerust maakte, niet mo
gen worden toegeschreven aan den meer of
minderen spoed, waarmee' de toegangen tot de
alais worden gereed gemaakt.
Het voorloopig verslag van de Tweede
Kamer is verschenen over de herziening der
belasting op het persooeei. Wjj ontleeneo
daaraan het volgende: Het betoog van een
aantal leden, dat personeel en kiesrecht geljjk-
tydig hadden moeten zjjn ingediend, vond
tegenspraak by hen, die het als eeu voordeel
beschouwden, dat het personeel vóór het kies
recht werd onderzocht. Nagenoeg algemeen
achtte men eeu directe verteringsbelasting on
misbaar, maar veel verschil bestond over de
vraag, of zjj door het rjjk of door de ge
meenten moest worden geheven.
De vermindering der belastingopbrengst met
2 millioen achtte een aantal ledeu bedenke Ijjk.
Dat had gecompenseerd moeten worden door
hooge belasting van weeldeuitgaven of het
scheppen van nieuwe grondslagen. Daarte
genover berekenden verscheidene ledeu een
minder lage opbrengst. Men vreesde van de
verlaging der hoofdsom verhooging van de
opcenten door de provinciën en gemeenten.
Velen achtten de inwerkingtreding der
nieuwe belasting onmogeljjk zonder kieswets-
wyzigingzeer velen hadden bezwaar tegen
de goheele vrysteiliug van winkels en wilden
met dezen de kantoren op geljjken voet be
handelen en lager aanslaan dan woningver-
trekken.
De voorgestelde classificatie der gemeenten
leidde tot velerlei bedenkingen waartegenover
de onmogeljjkheid werd betoogd van een
betere methode dan een plaatselijk onderzoek.
Op velen maakte de tabel een goeden in
druk. Verschillende bezwaren werden geopperd
tegen de onvoldoende progressie door anderen
slechts aanvaard als remissie voor lagere
huurwaarden. Hadden vele leden bedenking
tegen de bepaling der huurwaarde naar den
werbelyken huarprys, vele anderen zagen
daarin afdoende verbetering in den tegen-
woordigen onhoudbaron toestand.
De groote meerderheid was in beginsel voor
den aftrek voor kinderen en papillen, maar tegen
de wjjze van regeling werden verschillende
bedenkingen ingebracht, als de onbilljjkbeid
om aftrek te geven alleen voor lagere huur
waarden en de beperking tot inwonende
kinderen.
Verscheidene leden waren tegen de opleg
ging van aanslagen beneden 1.
Het vervallen van den grondslag deuren
en vensters* vond nagenoeg algemeene instem
ming, maar velen wenschten ook den grond
slag haardstedenaf te schaffen, waartegen
over het gevoelen stond, dat alleen het
belasten van het gebruik een verbetering is.
De wyzigingen in het mobilair daarentegen ont
moetten vele bedenkingen. Zoo achtten velen
de vrijstelling ran schilderyen onverdedigbaar
en de progressie bjj dezen grondslag te gering.
De schatting van het mobilair vond bjj de
groote meerderheid geen bjjval. Vereenvoudiging
der dienstbodenregeling werd toegejuicht, daar
entegen afgekeurd de verhooging voor landbouw-
paarden.
Als nieuwe grondslagen werden in de af-
deelingen genoemd ry wielen, weelde-rjjtuigen,
pleiziervaartuigen, piano's, reisbelasting.
Velen meenden nog, dat bjj deze herziening
te weinig is gelet op de belangen van den
middenstand, reeds door de bedrijfsbelasting
bezwaard maar we ks ontheffing, volgens
anderer meening, zwaarder druk voor de meer-
verrnogenden zou medebrengen. Ook werd
beweerd, dat het platteland zwaarder wordt
gedrukt en een overgangsbepaling werd ge
vraagd voor hen, die door de herziening meer
moeten betalen.
Over de invoering van het belastingdienst
jaar met 1 Januari stonden de gevoelens
tegenover elkander, maar vrjj algemeen achtte
men invoering der regeling met 1 Januari a.s.
onmogeljjk.
Te Bolsward is Vrjjdag de bliksem geslagen
in de regenten-kamer van het St, Anthony-
Gastbuis, gelukkig zonder brand te veroorzaken.
De bliksem sloeg door hot dak en zoo door
het plafond, en verliet op geljjke wijze het
gebouw.
In het buitengewoon mooie plafond zjjn
twee groote gaten, zoodat het geheel verloren
is. Het gasornament werd verbrijreld en is
gesmolten. Een groot geluk, dat het antieke,
kostbare behangsel ongedeerd is gebleven.
Een gezelschap van dwergen geeft tegen
woordig tooneelvoorstellingen te Amsterdam,
iu den schouwburg van Lier.
Men verwacht opnieuw krachtige betoogin-
gen in België tegen de clericale schoolwet, en
wel op den dag der eindstemming in de Kamer.
De Regeering zal uitgebreide maatregelen ne
men om te Brussel de orde te handhaven.
Ooggetuigen verzekeren, dat de vooretelling
van het Handelsbl. v. Antw.*, als zon de
betooging niet veel beteekend hebben, valsch
is. De deelnemers uit Antwerpen waren zóó
talrijk, dat de helft, waartoe bedoelde oogge
tuigen behoorden, eerst des morgens te vjjf uur
te Antwerpen terugkeerde, terwjjl er toen nog
wel 10000 personen aan het station te Brussel
op treinen naar Antwerpen wachtende waren.
Het uitvoerend comité der vereenigde schoen
fabrikanten van Nederland, dat de opdracht
ontving om ter kennis van het groote publiek
te brengen, dat bet onmogelijk is, bet schoei
sel voor den tot nu toe genoteerden prjjs te
blijveu verkoopen, heeft bij circulaire deu
schoenwinkeliers verzocht zich eveneens onder
ling te vereenigen, ten einde gelden by een te
zamelen om aan het publiek mee te kunuen
deeleu, dat de prjjzen der schoenen verhoogd
zjjn.
Bjj de commissie te Maassluis, gevormd tot
ondersteuning der nagelaten betrekkingen van
de opvarenden van bet loggerschip Rotter
damis aan giften nog ontvangen f 137.60,
hetgeen met de vorige opgaaf een totaal bedrag
maakt van f 1270.02$, in die gemeente alleen
ontvangen.
Het bekende voorval waarbjj de Amerikaan-
sche badgast Stern het slachtoffer werd der
voortvarendbeid van den badoommissaris te
Kissingen volgens een andere lering hadden
Mrs. Stern de beer Stern zelf, en niet minder
hun zoontje tot den voor hen onaangename
loop van het incident ruimschoots aanleiding
gegeven zal zoo klakkeloos afloopen. De
Amerikaansclie gezant heeft de bezwaren, door
eeu dertigtal Amerikanen tegen de hooding
van den badcommissaris ingebracht, officieel
ondersteand. Onder die dertig bevindt zich
ook William Astor, de vroegere Amerikaansche
gezant te Rome. De badcommissaris, Frhr. v.
Bechtolsheim, is door de regeering naar MUn-
chen ter verantwoording ontboden.
Door Z. M. den Koning van Zweden en
Noorwegen zjjn geldelyke belooningen toege
kend aan de manschappen van de reddingboot
te Vlieland, die de levensgevaarlijke redding
van de bemanning van het Zweedsche barkschip
John Fougbt hebben volbracht. Deze beloo
ningen bedroegen f 60.55 aan den stuQrman
K. H, Visser en en f 23.29 aan ieder der
matrozen.
Zaterdag heeft de Belgische Kamer met
een meerderheid van negentien stemmen artikel
3 der schoolwet aangenomen en daarmede de
voornaamste bepaling van het ontwerp-Schol-
laert goedgekeurd. Het artikel bepaalt, dat het
onderricht in den godsdienst en de zedeleer
een noodzakeljjk onderdeel uitmaakt van het
lager onderwjjs.
De samenstelling der tegenstemmende min
derheid is niet van belang ontbloot. De 79
vóórstemmers behoorden allen tot de rechter
zijde; onder de tegenstanders waren echter
niet minder dan 13 leden der clericale party,
t. w. de heeren, Bailly Bilaofc, De Bootridder,
De Borchgrave, De Jaer, Do Merode-Westerloo,
De Vriendt, Fichefet, Heraeleers, Lesergeant
d'Hendecourfc, Nerincx, Tbeodor ea Vander-
linden. Twee partjjgenooten van bet ministerie,
de afgevaardigden Colfs en Lauters, zjjn buiten
stemming gebleven.
In dezelfde Kamerzitting heeft nog een
tweede belangrjjke stemming plaats gehad, een
stemming over een amendement van den cleri-
calen afgevaardigde Hoyois, dien de gemeenten
de bevoegdheid wilde geven bet godsdienst-
onderwjjs van het leerprogramma te schrappen.
Tegen dit amendement stemden 74 clericalen.
Tot de 65 Kamerleden, die zich er voor ver
klaarden, behoorden evenwel nog 18 mede
standers der regeering, ds heeren Bilaut, De
Bontridder, De Borchgrave, Colfs, Daens, De
Guchtenaere, De Jaer, de Vriendt, Fichefet,
Uilliaux, Hemeleers, Heuvelmans, Hoyois, Lau
ters, Lesergeant d'Hendecourt, Nerincx, Tbeo
dor en Vanderlinden.
»Wel heeft de regeering de overwinning
behaald, doch in deze beide stemmingen ligt
de moreele veroordeeling der wet*, schrjjft de
Independence Beige*.
De 25e verjaardag van den slag by Sedan zal
in Duitschland op I September met buitenge-
wonan praal gevierd worden. Aan den optocht
die door de beste kunstenaars van Berljjn wordt
georganiseerd, nemen honderden oud-strjjders
uit '70, en voorts byna alle militaire-, zang
en sportverenigingen der hoofdstad deel. Vele
versierde wagens en groepen znllen zich vormen
in den stoet. Op een plein, waarschijnlijk de
Rossmarkt of de Goetbeplatz, zullen vader-
landsche liederen worden gezongen. Na den
optocht wordt een volksfeest gegeven waar
toe de oud-strydera vrjjen toegang zullën
hebben.
Het Berliner Tageblatt* verneemt ait Dres
den dat koning Albert van Saksen den 2en
September naar Berljjn komt, daar de Keizer
ft ft 17 n A ROTTERDAM.
Gouda
Moordrecht.
Nieuwerkerk
Oapolte
Rotterdam
Rotterdam
Capello
Nieu worker k
Moordrecht
Gouda
6.80
öfc
7.—
7.26
7.82
7.89
7.46
7.66
5.—
S.10
6.1»
6.26
6.82
8.40
8.47
8.54
8.01
9.10
6.01
6.18
6.81
6.99
6.86
9.06
9.96 10.-
10.17
11.86
7.86
7.47 8.-
7.46 8.07 8.18
10.64
11.01
11.08
11.18
11.94
8.86
8.66
19.98
GOUDA—-BOTTERDAM.
12.22 1.84 3.82
12.29 0 g
18.86 0 0
18.48 0 h
18.68 1.44 8.60
BOTTEKDA M-G O U D A.
9.40 9.61
9.69 10.11
10.98
10.89
10.8»
10.46
10.68
11.60
19.08
GOUDA DEN HAAG.
Gouda 7.80 6.36 9.09 9.37 10.20 *0.60 18.18 18.86 1.87 8.86 8.47 4.45 5.27 7.14 7.49 8.89 8.64 9.64 11.16
Zev.-M. 7.42 8.47 0 0 0 11.08 18.87 4.57 8.01 0 10.06
Z.-Zegw.7.58 8.56 n 0 11.18 0 12.46 000 6.08 0 0 8.18 0 0 10.16 0
Voorb. 8.07 9.08 0 11.87 0 18.58 000 5.80 0 8.86# 10.87 0
•Hage 8.12 9.18 9.37 10.07 10.48 11.88 18.48 1.08 1.57 4.05 4.17 5.85 6.67 7.44 8.81 9.8810.88 11.46
Gouda.
Oudew.
Woerden
Utreoht
Gouda
Amsterdam Wo.
G OUD A-U TRIO HT.
6.86 6.40 7.66 8.09 8.81 9.06 10.11 11.— 18.48 8.88 8.17 4.16 4.47 6.67 6.66 8.81 10.16
6.60 6.64 00000 1U4 8.87 0000 7.10 10.89
6.69 7.03 8.18 0000 11.88 8.45 8.84 6.06 6.17 7.18 8.48 10.37
6.18 7.28 8.86 8.41 9.— 9.87 10.51 11.45 1.20 8.08 8.60 4.48 5.8» 6.85 7.46 9.04 11.—
GOUD A-A MSTERDAM.
4.40 8.21 10.01 11— 18.10 8.81 4.47 6.56 10.16
7.69 9.10 10.10 18.46 1— 4.80 5.41 8.18 11.16
3.44
4.60 6.24
7.11
7.62
8.82
8.48
8.51
9.67
11.18
0
4.57
0
7.69
0
0
0
10.04
0
0
5.04 0
0
8.06
0
0
H
10.11
0
0
6.11 0
0
8.18
0
0
n
10.18
0
4.02
5.20 6.49
7.80
8.93
8.62
9.03
9.10
10.27
11.80
19.90
1.46 2.50
8.10
3.48
4.20
6.81
6.20
8.05
9.41
0
1.66
0
0
0
0
6.80
0
9.60
0
2.03 0
0
0
0
0
6.87
0
9.5
0
2.09 0
0
0
0
0
6.44
0
0
12.40
3.15 8.09
8.39
4.08
4.40
6.51
6.50
8.26
10.06
DEN HAAG-
GOUDA
17.20 7.43 8.30 9.88 9.4610.1411.8612.161.88 3.44 9.58 8.48 4,16 6.17 6.11 7.58 9.38[
1 s s
00 0
10.20
0
1.44 f
0
0 0
6.17
0
S s s
0 0 0
10.85 0
0
1.68
0
0 0
6.18
9.68
s
0 0 M
10.46 0
0
2.09
0
0 0
6.42
10.02
Voorb. 5.64
Zev.-M.6.19
Gouda 6.80 7.60 8.18 9— 9.66 10.1610.67 18.06 18.46 8.90 8.14 8.86 4.18 4.43
Stopt te Bleiswjjk-Kruisweg en Nootdorp-Leidschendam.
5.47 6.63 8.28 10.12
Utreoht
Woerden
Oudewater
Gouda
Amsterdam Wp
Gouda
6.88 7.60
6.58 8.11
7.07 8.19
7.80 8.88
5.60
TJ0
UTRECH T-G OUD A.
9— 10—11.84 18.50 8.10 8.52 4.48 6.86
0 10.88 11.51 0 0 4.16 0 6.68
0 10.81 000 4.84 0 0
9.84 10.44 18.07 1.98 8.48 4.87 5.80 7.09
AM8TERDA M—6 O U D A.
8.15 9.55 11— 8.40 4.26
8.04 10.14 18.19 8.80 1.20
7.60
jVS
f* CO
8.96
6.86
7.48
ü.oö 9.07
9.28
0 9.86
8.41 9.49
10.84
10.64
11.10
8—
8.49
hem een byzondere bolde wil bewyzen ter
gelegenheid der herinneringsfeesten.
Het bezoek van den Oostenrijkschen minister
Goluchowski bjj" den Daitacben kanselier Von
Hohenlohe te Aussee, in Stiermarken, heeft
drie uren gednnrd. 'tWas maar eeu «beleefd
heidsvisite» doch by de tegenwoordige ver
wikkelingen in het Oosten is het denkbaar,
dat deze voorname staatslieden zulk een per-
soonljjke ontmoeting niet tevens aan de poli
tiek zouden dienstbaar maken. En dit wordt
te waarschjjnlyker, als men in aamerking neemt
dat Golnchowski's heen en terugreis juist over
Ischl voert, waar thans ook de cis- en trans-
leitbaansche minister-presidenten Kielmansegg
en Banffy, de hongaarsche minister ca latere»
Josika, de gemeenschappelyke minister van
Financiën Kallay en de Duitsobe ambassadeur
Eulenburg (*»n zjjn reis met Wilhelm naar
Zweden teruggekeerd) alleen om FranzJozeph
vergaderd zjjn, en waar heden ook de koning
en de koningin van Rumenië arriveeren.
Bulgarije staat natuurlyk by alle veronder
stelde politieke besprekingen op voorgrond, eo
aller oogen richten zjj daarbjj op de eerste
naar Rusland, waar men voor het Bulgaarsche
spelletje op hetf oogenblik weder de draadjes
in handeu heeft. Ferdinand heeft te Karlsbad
zjjn kunr geëindigd, doch maakt ook thans
nog geen haast om naar zjjn rijk terug te
keerenhet heet, dat hjj eerst tegen 10 a 12
dezer te Sofia wordt verwacht. Als Rus
land het goed vindt De Bulgaarsche
deputatie met den bisschop Clement is Zater
dag te Tsaribrod, aan den gren9 van Bulgarjje
met groote geestdrift voor de volksmenigte
ontvangen. Clement hield een toespraak en
gaf hoog op van »Ruslands oprechte vriend
schap voor bot Bulgaarsche volk*. Maar van
Ferdinand sprak hjj niet, noch vau de politiek
in dat eene woord «volk» ligt trouwens al
politiek genoeg!
De 10,000 fr. door Ferdinands Regoering
uitgeloofd voor het ontdekken der moordenaars
van Stamboelof zjjn altoos nog te verdienen
en in afwachting is Vrjjdag te Tatar-Buzardjjk
een nieuwe moordaanslag gepleegd op Matakjef
een vriend van StamboelofOok wordt Stam-1
boelof's moeder te Sofia steeds streng «bewaakt»
(lees: bespied)haar dienstpersoneel wordt bij
herhaling aangebonden en op het politiebureau
in verhoor genomen omtrent alles wat in baar
huis geschiedt. Het schynt dus dat ook haar
voorgenomen vertrek naar Boekarest, in Ru
menië, als nog verhinderd wordt.
Als reden, waarom indertjjd aan Stamboelof
het gevraagd verlof voor dienst vertrek naar
Karlsbad geweigerd werd, heeft thans Ferdi
nands moeder, prinses Clementine van Orleans
aan een «interviewer van Bodapestie Hirlap»
opgegeven, dat juist onderhandelingen overeen
verzoening met Rusland aanhangig waren ën
men nu vreesde dat Stamboelof in het buiten
land daartegen zon intrigeeren daarom wilde
men hem niet laten gaan vóórdat de Bulgaar
sche deputatie zou terruggekeerd zjjo.
Herinnering: aan Dr. Vorstman
en Mevr. Vorstman—Perier.
II.
Wjj kynnen den schryver natuurlyk niet op
den voet volgen als hjj de jeugd en den studie-
tjjd van Dr. Vorstman herdenkt. Het zjj genoeg
te vermelden dat Marias Vorstman den 19en
Oct. 1805 te Nederhemert geboren is, waar
zjjn vader predikant was, spoedig zjjne moeder
verloor en na het tweede hnwelyk zjjns vaders
bjj een oom in den Haag ter school ging en
opgevoed werd, daarna bet gymnasium bezocht,
waar hjj elk jaar als primus een prjjs thuis
bracht, op 16jarigen leef tjjd student werd in
letteren en theologie en op bjjna 24jarigen
leeftjjd promoveerde in de theologie.
Ia zjjn sfcudiefcjjd maakte hy veel werk van
bet Oostersch, vooral van het Arabisch, zoodat
by eenige jaren later zelfs op de voordracht
stond voor het professoraat in de Oostersche
talen te Leiden. Intusschon werd Vorstman
in 1829 beroepen te Well c.a., trad in bet
hnwelyk met eene vriendin zyner jeagd, mej.
Isabelle Catharine Perier, vertrok in 1832 naar
Katwjjk, waar hy de cholera-epidemie mee
maakte, en kwam in 1837 als predikant naar
Gonda.
Wjj geven thans weder het woord am Dr.
Joh. Dyserinck.
Rnim twee en dertig jaar, van 1837—'69,
is Vorstman als Hervormd predikant te Gouda
werkzaam geweest Al zjjne preeken werden
even keurig geschreven als met zorg gestileerd,
byna zonder eene enkele doorhaling. Ik schrap
in mjjn hoofd,* zeide hjj. Eerst moest alles
overdacht en overwogen zjjn, vóórdat hij eene
letter op papier zette. (Dit werd zelfs op zjjne
briefwisseling toegepast.) Daarin schuilt de
verklaring, dat bjj, zonder te memoriseeren
uit het hoofd sprekend, de door hem opgestelde
leerrede vrjj wel naar de letter teruggaf. Hij
improviseerde nooit. Al hetgeen ik van zjjn
preek werk las, gaf mij den indrnk, dat de
Hy werd in zjjn dienst bevestigd 3 Sept.
1837 door Jacob Lodii Njjhoff (gest. 18 Nov.
1844).
onvergetelijke Van der Palm van grooten in
vloed op hem is geweest. De ernst en de be-
miuueljjkheid van Vorstman's persoon en de
degelykheid van zjjn arbeid voor den kansel
hebben hem gedurende al de jaren zjjner werk
zaamheid een belangstellend gehoor geschonken.
Op die degelykheid kan geen te groote nadrak
worden gelegd. Zjjue over 't algemeen een
voudige hoorders by vroegpreek eu catechismus
zuilen wei nooit hebben vermoed, wat al arbeid
en inspanning eraan besteed waren. Tal van
aanteekeningen op de schutbladen zyner altjjd
op oud-Hollandsob papier geBcbreveu leerredenen
bewyzen, hoe Vorstman voor zichzelven niet
voldaan was, eer hy zjjn critisch apparaat tot
recht verstand van deu oorspronkelykeu tekst
Hebreeuwsch of Grieksch had voltooid
of voor de kerkel jjke dogmatiek de voornaamste
werken had geraadpleegd, zelfs die van de
Tübinger school niet uitgezonderd. Bovendien
waren van andere preeken de schutbladen niet
zelden voorzien van aanhalingen uit de ge*
achriften vau Cicero, Horatius, Seneca of uit
de Grieksche treurspeldichters, de levens van
Plutarchus en de kerkvadersaanhalingen, die
toepasseljjke of verwante gedachten bevatten,
als in de leerrede werden ontwikkeld. En toch
nergens in de preek zelve eenig vertoon van
geleerdheid. Moest hjj eene enkele maal over
zichzelven spreken, bjj gelegenheid eener 25- of
40jarige ambtsbediening, dan werd door hem
bjj de herinnering aan genotea zegeningen en
geleden smart eene soberheid betracht, die in
volkomen samenstemming was met den eenvoud
en de bescheidenheid vau zjju karakter. Aan
die bescheidenheid paarde zich een ootmoed
rjjpe vracht van innerlyk leven waarvan
hem trots zjjue ingetogen en ingetrokken
nataur »de noodzakelijkheid was opgelegd* te
spreken, toen hjj zjjn 25jarig jubilé vierde (17
Sept. '54). Zjjn onderwerp was: »De vrees
die eigen is aan de evangeliepredikingzjjn
tekst: Op-lat jk niet eenigazins, daar ik
anderen gepredikt heb, zelf verwerpeljjk worde.*
1 Corinthe IX 27b. »Deze dage sprak
hjj »i8 my gegeven tot zelfbeproeving en
als die vyfentwintig jaren my voor don geest
gaan, begrypt gij dan niet, dat zjj indruk op
my maken moeten, en dat die indruk ook is
vrees eu beving? Die vrees blijlt ons gedurig
bjj en verlaat ons dan maar alleen, als wjj
ons zeiven vergeten mochten. Denkt niet dat
die vrees en dat opzien met de jaren overgaat
en verdwjjut. Mjjne voorbereiding tot elke
evangelieprediking is met den tjjd hoe langer
boe meer een strijd geworden, die mjjn gestel
aangreep. Zonder ontroering heb ik nooit
den kansel beklommen en zelden slechts heb
ik my gevoeld buiten deu indruk, dieu rnjjue
bediening op my maakte.* Bedenkt eens «at
het is, anderen het Evangelie te hebben ver
kondigd en zelf eenigszins verwerpeljjk te zjjn.
De mogeljjkheid alleen van verwerpeljjk te zijn
bjj het behoud vau anderen is eene hoogst
pynlyke gedachte. En toch, in weerwil van
twijfelmoedigheid en verlegenheid ea vrees,
behoeven wy niet mismoedig te zyn en kannen
wjj altyd goeden moed hebben. Eene onder
vinding van 25 jaren heeft mjj geleerd, dat
meestal datgene het best gelukte, waartegen
het meest werd opgezien, en dat daar de meeste
ondersteuning genoten wordt, waar 't meest
eigene» zwakheid wordt gevoeld. Gemeente van
Gouda, ik heb mjjn hart voor u uitgestort en
wat mjj bekommert en bezwaart voor u open
gelegd, voor zoover ik dat voor menschen doen
kon en doen mocht.* (Aant. 2.)
Vjjftien jaar later legde bjj aan den oude
jaarsavond van 1869 zjjne betrekking als
predikant neder met bet uitsprekon van die
voortreffeljjke leerrede, welke daarna op ver
zoek van den kerkeraad ten voordeele der
armen werd uitgegeven. Zyn tekst was Psalm
CXXXVIII8 De Heer zal het mjj vol
einden laat niet varen de werken Uwer
handenUwe goedertierenheid is in eeuwig-
beid, Heer
Behalve als prediker hegft Vorstman als
trouw pastor en als philantnroop op velerlei
gebied zich de achting en de liefde zyner
medeburgers verworven. De goê-gemeente
zei, dat >domené zjjn beele traktement weg
gaf*. Verbiedt hier bescheidenheid alle onder
zoek toch durf ik vrjj moedig zeggen, dat
Gouda de dankbare nagedachtenis bewaart aan
den man, die met zyn hart van goud, zooveel
hij kon, met verstand heeft welgedaan zonder
omzien. By zjjne komst aldaar vond hjj »eene
tallooze menigte armen en weinig zorg voor
hunne behoeften.* Zoo diep was voor een
zestig jaar de bedelarjj in Ter Gouw gewor
teld, dat >de gegoede burgers schuifjes ia de
ramen hadden, om op die wjjze de aalmoezen
te kannen geven en bevrijd te zyn van het
eindeloos opendoen van de voordeur.* Dank
zjj Vorstman's invloed ia in armenzorg* veel
verbetering gekomen.
Buiten zyn eigenlijken werkkring heeft bjj
als zoogenaamd »Librijroeester* den bloei van
Gouda's kerkelyke boekerjj en als curator vau
het gymnasium de belangen dezer inrichting
voor onderwjjs kannen behartigen. In beide
betrekkingen was hjj de aangewezen man,zoo
om zjjne uitgebreide kennis en nauwkeurige
wjjze van werken als om zjjne meer dan gewone
ontwikkeling op 't gebied der classieken. Zelf
was hjj een uitnemend docent zoowel in 't
Latyn en 't Grieksch als in 't Hebreeuwsch,
terwjjl hjj zich geheel op de hoogte hield van
de nieuwste grammatica's. Aan de vruchten
kent men den boom. De Rotterdarascbe rector
Dr. J. B. Kan schreef mjj: »Een der leer
lingen van het Erasmiaansch gymnasium, die
tegelyk met andere zeer begaafde commilitones
eindexamen deed, leverde verreweg de beste
Latynsche thema omdat hjj onderwjjs had
genoten van Da. Vorstmrn te Gouda.*
Al den beschikbaren tjjd, die hem overbleef
besteedde hy over het tjjdsverloop van meer
dan eene halve eeuw aan nauwgezette studie.
Alleen in den zomer veroorloofde h:i zich in
botrekkelyken zin een korten tjjd van ontspan
ning, als hjj, met vrouw eu dochter, zich
buiten Gouda verplaatste eu vau jaar tot jaar
vaar eenige dagen de welkome gast was van
zyn intimus, deu Hervormden predikant J. A.
Carlier in de pastorie te Zuilichem aan de
Waal. Toch zou hjj daar nooit komen zonder
een koffer met boeken, die betrekking hadden
op zyue Oad-Testamentische en literarische
studiën. Eens onbezorgd van ganscher harte
niets te doen die behoefte eraan was hem
volkomen vreemd. Schertsend zeide hjj eens:
»Ik had maar Benedictyner monnik moeten
wordea.* Daargelaten, dat die woorden ljjn-
recht streden met de dankbare waardeeriog
van zyn in waarheid gelukkigen echt, teekenen
zjj toch den man in zjjne diep gevoelde be
hoefte aan ruatelooze en toch rustige werk
zaamheid, verre van 't gewoel der wereld in
zjjn geliefd studeervertrek. Het lag nu eenmaal
niet in zjjne natuur, in 't openbaar op te treden.
Een fijn bewerktuigd eu uiterst gevoelig
zenuwleven maakte hot bera niet mogeljjk, als
kampioen op wetenschappelijk gebied zich te
doen gelden. En onafhankeljjk van allen strijd
stelde hjj zichzelven steeds te hooge ei&hen,
om ooit tea volle bevredigd de vrachfceh van
zjjn arbeid in 't licht te geven. Van oppervlak
kige critiek koesterde hjj voorts een onverholen
afkeer. En had deze hem bjj eenige uitgaaf
moeten treffen, dan zou hjj zich daar niet
overheen hebben kannen zetten.
Dat voor zichzelf leven sloot intusschen niet
uit, 'Mat hjj van tijd tot tjjd, als de geest ge
tuigde, de pen opnam, om in uitvoerige brieven
ongevraagd op bescheiden toon zyue beden
kingen te ontwikkelen tegen {eene of andere
wetenscbappeljjke stadie op theologisch gebied,
welke in een tydschrift of afzoaderljjk ver
schenen was. Van enkele dier critieken onder
vier oogen t bleef in zjjne nalatenschap de
kopie bewaard, uitgenomen de naam van den
persoon, aan wien zjj was gericht. Bjj de
lezing ervau kon ik de gedachte niet van mij
weren, dat er onder onze vaderlandsche god
geleerden moeten zjjn of geweest zyn, die den
doorgeleerden Goudschen predikant dank zullen
hebben geweten, dat zjjne degeljjke beoordeeling
niet openbaar is geworden.
Hoe Vorstman zelf over zjjne critieken in
brieven tegenover openbare dacht, kan niet
beter worden toegelicht dan met het slot van
zulk een wetenschappeljjken epistel, dat aldus
luidt: Ziedaar, waarde vriend wat ik meende
U te moeten mededeelen. Ik hoop dat gjj
ovortuigd zult zjjn dat het mjj noch toen, noch
na te doen was om aanmerkingen te maken
of te bedillen. Het is mjj steeds te doen om
my zeiven te oefenen en te leeren. Ik vind
dat het veelal de moeite niet waard is voor
het pa bliek o ra te worden bekend gemaakt
met quaestiën over betgeen ons belangrjjk
voorkomt, maar waarin toch weinigen belang
stellen, dan »in zooverre dat er weder eea
paar tegen elkander aan het schrjjven zyn.<
Ook heb ik weinig lust om voor 't publiek
op te treden.*
Gevonden en gedeponeerde voorwerpen a.
gedurende de maaud Juli 1895.
1 kleedje vau een kinderwagen, 4 sleutels,
KG. hennep, 4 gutta percha banden van
kinderwagen, 1 gouden heerenring, 1 duim
stok, eeu kouyn, 1 blauw kindermanteltje met
kop, 1 stuk katoen, 1 koperen onderstel van
eeu rjjtuiglantaarn, 1 armband met gouden
slot, 1 horlogeketting (oud zilver), een muil
korf, 1 portemounaie inhoud f 0,50, 1 zilve
ren dameshorloge met stalen ketting, 1_porte
mounaie zonder inhoud, 1 portemounaie inhoud
f 0,13$, 1 bonte schort.
b. In de maand Augustus 1895.
Een gouden dameshorloge met stalen ket
ting en penning.
De gevonden voorwerpen in de maanden
December 1894 en Januari 1895 en niet door
de verliezers afgehaald zjjn ter beschikking
van de vinders met inachtneming van art.
2014 B. W.
Bureau voor gevonden voorwerpen zooveel
mogeljjk geopend van 11l 'a morgens.
De Commissaris van Politie,
W. N. van GARDEREN.
Burgerlijke n Stand.
GEBOREN: 2 Aug. Wilhelmus Johannes,
ouders J. Middel weerd en C. Weerdenburg.
3. Keetje Klara, ouders M. A. Cats en A.
Hirschel. 4. Gerarda Anthonia, oaders A.
van der Klejju en G. M. Uttelsteün. Hen
drik Jacobus, ouders J. van der Stam en H.
van Dam. Didericus, ouders H. Blok en
E. L. van Leeuwen. Herman Maarten,
ouders G. H. Last en J. T. van Bezjj. 5.
Wouter, ouders W. Kroyt (overleden) en Z.
Kuhlmaa.
OVERLEDEN: 4 Aug. J. Middelkoop,
wed. C. Nederhof, 94 j. V. Sanders, 3 j.
9 m. 5. J. Mauweriks, 5 d.
Haastrecht
GEBORENChristina, ouders J. A. Ver-
kaik eu W. Burger.
ONDERTROUWD: H. van der Henl eo
H. R. de Jong, te Krimpen a/d Lek.
GOUDA, Kleiweg E 78—78a, GOUDA
6 AUGU8TUS.
Nederland. Cert. Ned.W. 8. ll/s
dito dito dito 8
dito dito dito 3Vs
Honqar. Obl.Goudi. 1881-88 4
[talie. Inschrijving 1862-81 6
Oostinr. Obl. in papior 1868 6
dito in zilver 1888 5
Portugal. Oblig. met coupon 3
dito ticket 3
Rusland. Obl. Biuneul. 1894 4
dito Gecons. 1880 4
dito bij Roths.1889 4
dito bij Hope 1889-90 4
dito in goud. leen. 1888 6
dito dito dito 1884 6
Spanje. Perpet. sohuld 1881 4
Turkeij. Gepr.Conv. leen. 1890 4
Geo. leening serie D.
Geo. leening serie C.
Zvin-Ara. IIïp. v. obl. 1892 5
Mexico. Obl. Buit. Sch. 1890 6
Venezuela. Obl. 4 onbep. 1881
Amsterdam. Obligation 1895 3
Rotterdam. Sted. leen. 1894 8
Ned. N. Aff. Handelsv. aand.
Arendsb. Tab.-Mjj. Certificaten
Den-Maatschappij dito
Arnh. Hypotheekb. pandbr. 4
Cult.-Mij. der Vorstenl. aand.
's Gr. Hypotheekb. paudbr. S'/s
Nedorlanasoho bank aand.
Ned. Handelmaatsch. dito
N.-W. k Pao. Hyp. b. pandbr. 5
Rott. Hypotheekb. pandbr. 31/,
Utr. Hypotheekb. dito 3yt
Oostenr. Oost-Hong. bank aaBd.
Rusl. Hypotheekbank pandb. 4 >/g
Amerika. Equit. hypoth. pandb. 6
Maxw. L. G, Pr. Lien cert. 6
Ned. Holl.IJ.-Spoorw.-Mij. aand.
Mij. tot ÏÏxpl. v. St. Spw. aand.
Ned. Ind. Spoorwegm. aand.
Ned. Zuid Afrik. 8pm. aand. 6
dito dito dito 1891 dito 5
[TALiB.Spoorwl. 1887/89 A-Eobl.8
Zuid- Hal. Spwmy. A-H. obl. 8
Polen. Warschau Weenen aand.4
Rusl. Gr.Russ. Spw-Mij. obl. 4'/,
Bahiache dito aand.
Fastowa dito aand. 5
Iwang. Dombr. dito aand. 6
Knrsk Ch.Atow-8p. kap. obl. 4
dito dito oblig. 4
AMERiKA.Cent. Pao. Sp. Mij obl. 6
Chic. k North. W.pr. C. v. aand.
dito dito Win. St. reter. obl. 7
Denver k Rio Gr. Spm. cert. v.a.
Illinois Central obl. in goud 4
Louisv. k NashvilleCert.v. aand.
Mexioo. N. Spw. Mjj. lehyp. o. 6
Miss. Kansas v. 4 pet. pref. aand.
N.-York Ontario k Wost. aand.
dito Penns. Ohio oblig. 6
Oregon. Calif, le hyp. id goud 5
St. Paul. Minn, fc Manit. obl. 7
Un. Pao. Hoofdlijn oblig. 8
dito dito Lino. Col. le hyp. O 5
Canada. Can. 8outh.Cert.v. aand.
Vbn. C. Rallw. k Nav. le h. d. o. O
Amsterd. Omnibus Mjj. aand.
Rotterd. Tramweg-Maats. aand.
Ned. Stad Amsterdam aand. 8
Stad Rotterdam aand. 8
Belgie. Stad Antwerpenl887 2'/s
Stad Brussel 1886 S'/g
Hong. Theiss Regullr Gesellsch. 4
Oostenr. Staatsleening 1860 5
K. K. Oost. B. Cr. 1880 3
Spanje. Stad Madrid 3 1868
Ned. Ver. Bez. Hyp. Spobl cert.
De BURGEMEESTER «d GOUDA, brengt
by deze ter kennis van de belanghebbenden,
dat door den Heer Directeur der Directe Be-
laatiugen enz. te Rotterdam op den l Augustus
1895 executoir is verklaard
Eeu Kohier der belasting op het Personeel,
dienst 1895/96, No. 3. Dat voormeld Kohier
t >r invordering is gesteld in handen van den
Heer Ontvanger, dat ieder die daarop voorkomt
verplicht is zjjuen aanslag op den bjj de wet
bepaalden voet to voldoen, en dat beden in
gaat de termjjn van Drie Maanden, binnen
welken de reclames behooren te worden inge
diend.
Gonda, den 6 Augustus 1895.
Do Burgemeester voornoemd,
R. L. MARTENS.
Vor.krs.
alotkoera
1017.
1017.
811/,
UV,
887/lf
Bll/i.
84y«
"Va
261lu
M V,
64l/4
»7>/,
•77,
97'/.
1051/,
1057/,
«*V.
90
«Vu
17
118
'17.
11
100»/,,
68%
888
809
'OU/.
69
100'/.
200
1817.
BH»/,
76»/.
1017.
100'/,
118
98»/,
987,
83
109'/,
97
1951/.
137
106
61'/,
567.
86'/,,
166'/.
98'/
I"»/.
10 U/„
9R
101»/,,
118
181'/,
167.
1067,
«17,
100'/,
101
87'/,
»7V.
10'/,
10
109
86»/.
867/,
40
85
56
167,,
16'/,
220
191%
108'/,
109»,
103
j—
1217.
188'/,
-6-
165
39%
UI'/.
