f
L.
Directe Spoorwegverbindingen niet GOUDA.
Wlnterdlenst 1895-1896.
Aangevangen 1 October. UJd van Greenwich.
Bflitenlandsch Overzicht.
349"* Staats-loterij
Overhemden, Fronts, Boorden
en Manchetten.
A van OS, Az.,
Beurs van Amsterdam.
het zomerweer nog een paar dagen aagehonden
dan zouden er genoeg zjjn geweest om ze ter
markt te brengen.
Van de 223 in 1894 hier te lande gedane
aangifte wegens beweerde vermissing van aan
geteekende brieven bleken er niet,minder dan
208 ongegrond. Van de overige komen 6 ten
laste van Dnitscbland en 1 Tan Hongarjje,
terwyl een brief door overmacht verloren ging
en 2 door Rusland in beslag werden genomen
bljjven dos 5 vermissingen ten laste der Ne-
derlandsche administratie, op een totaal van
2.419.902.
By het spoorwegongeluk te Bsrendrecht op
1 Mei 1894 gingen 32 postpakketten door
brand verloren. Over de vraag of de spoorweg
maatschappij voor de aan de belanghebbenden
uit te keeren schadeloosstelling aansprakeljjk is,
is een rechtsgeding aanhangig.
In het militair hospitaal te Amsterdam ligt
lieht thans de le-Initenant der infanterie H.
J. von Santen, aan wien onlangs de Militaire
Willemsorde 4e kl. werd verleend.
Onder welke omstandigheden bjj diteere-
teeken heeft verdiend, wordt in de te Amsterdam
uitgegeven «Deutsche Wochenzeitnng» meege
deeld.
Luitenant von Santen, die van het Neder-
lansche leger bjj het Indische was gedetacheerd,
was op Atjeh kommandant van een blokhuis dat
voortdurend door de Atjehers werd beschoten. Hjj
besloot, verandering daarin te brengen. Op
een donkeren nacht ging bjj met alle beschik
bare manschappen, 12 Europeesche soldaten
en eenige Javanen onder een Eoropeeicben
sergeant, in de richting van de benting, waar
uit bet blokhuis beschoten werd, na veel
zoeken vond hjj een nauw paatje, dat naar
'de benting voerde. Onversaagd ging de officier
voorop, maar hjj alleen de manschap
bleef achter en de aegeant fluisterde: Luite
nant, kom toch terug; als ze ons ontdekken,
zjjn we verloren De luitenant was woedend.
«Voorwaarts, lafaards riep hjjmaar alleen
een hoornblazer volgde bem.
Plotseling kwamen een dozjjn Atjehers met
blinkende klewangs mar buiten. Von Santen
vuurde snel zjjn revolver af en hakte er toen
met zjjn sabel op in. Vol van angst sprongen
ze weer over de borstwering, maar niet zonder
eenige dooden achter te laten, en daarbjj een
wiens mg door de sabel was open gehakt.
Nogmaals riep de officier Voorwaarts
maar zjjne manschappen volgden niet. »Ze
zullen zoo meteen in groot aantal terugkeeren
en dan zjjn we verloren antwoordden de
dapperen. Er zat niets anders op dan terug te
keeren.
Den volgenden dag werd de benting door
een peleton infanterie zonder tegenstand bezet
de Atjehers hadden de versterking onmiddelljjk
verlaten.
De lafaards kwamen voor den krjjgsraad.
Als ze niet met zoo velen waren geweest,
zouden ze zeker tot den kogel zjjn veroor
deeld. De onderofficier werd gedegradeerd
en de manschappen naar de 2e klasse ver
wezen.
Gelukkig zegt de «Deutsche Wochan-
reitung* terecht kent de Indische krjjgs-
gesohiedenis geen tweede geval van dezen aard.
Het hoofdbestuur vun den «Oranjebond van
Orde« deelt in het jongste nummer van #Sta
Pal« eenige bjjzonderheden mede omtrent de
proefneming op de Erica-stichting* onder
Apeldoorn. Het betreft bier de vraag, of het
mogeljjk is op goeden heidegrond aan een op
passend gezin een bestaan te verzekeren, indien
een stuk grond ter groote van ruim 4} hectare
en dasrop een uitmuntend gebouwde boerderjj
ter beschikking van zoodanig gezin gesteld
worden.
De proef wordt genomen onder leiding van
dr. A. Prins, rjjksiaudbonwleeraar te Deventer,
met vjjf hoeven, bjjeengelegen langs den spoor
weg, op ongeveer drie kwartier afstands van
het dorp. De gegadigden verbinden zich tot
bet betalen van een jaarljjkiche pacht van 3
pet. van het voor stichting en aanlag gebezigd
kapitaal en een rente van 3 pot. v{n de gelden,
die in leen mochten worden verstrekt voor
aankoop van vee, mest, veevoeder als anders
zins. Zij mogen paard noch os houden.
Wat de bebonwing van den grond betreft,
moeten zjj zich onderwerpen aan leiding en
inzichten van bevoegde zjjde. Gedurende de
eerste drie jaren wordt slechts een gedeelte van
de pachtsom gevorderd. Gedurende de eerste
twee jaren worden de hoeven gehoord daarna
mits de Bond over de hoarders tevreden
zjj -- in erfpacht gegeven voor den tjjd van
30 jaren. Niemand wordt als hnnrder aange
nomen, die niet over eenig vee (koeien, pinken,
varkeus, kippen) beschikken kan, want het is
in het belang der te nemen proef, dat de be
langen van Bond en van huurders van meet
af aan samengaau.
Van de vjjf boederjjen zjjn er nu drie ver
huurd aan in de omgeving wonende gezinnen.
Twee zjjn dus nog beschikbaar. Dezi wil de
bond ook voor lieden van buitenaf beschikbaar
stellen en hierop vestigt hjj de aandacht. Ge
gadigden gelieven zich te wenden tot majoor
J. A. A. in 't Velt te Apeldoorn, die alle rao-
geljjke inlichtingen wil verschaffen. Niemand
behoeft zich aan te melden, die niet de bette
getuigschriften aangaande degeljjkheid, levens
gedrag en kennis van landbouw overleggen kan.
Aan het verslag omtrent de voornaamste
gebeurtenissen in bet gouvernement Atjeh en
Onderhoorigheden loopende van 2 toe en met
17 Augustus jl., wordt in de >Jav. Ct.« het
volgende ontleend
Groot-Atjeh. Gedurende den verslagtjjd
werden onze tjjdeljjke posten Senalop, Kroeng
Gloempang, Anakgaloeng en Tjot-Rang een
enkele maal lieht beschoten zoomede eeoe
patrouille.
Een Europeesch fuselier bekwam buiten onze
versterking Senclop een schampschot.
De door de bevrienden bezette wachtposten
Gle-Broë, Kota Toekoe Rajoet en Bak Bie
werden in de eerste dagen van de «erslag-
maand min of meer hevig beschoten en door
onze bondgenooten in den nacht van 4 op 5
Augustus verlaten, nadat zjj 3 licht gewonden
hacjden bekomen. Den 5en en 6en d. a. v.
werden deze versterkingen echter weder door
hen veroverd, gedeelteljjk met T. Djohan en
den steun onzer artillerie. De vjjand moet
gevoelige verliezen hebben geleden o. a. zouden
Habib Lhong door een randjoe en T. Moesa
A oak Bate en T. Rajoet door kogels gewond
zjjn. Aan onze zjjde werd één man van T.
Djohans legioen licht verwond.
Den 13en en 14en Augustus werd uitvoering
gegeven aan het reeds vroeger opgevatte plan
om bovengenoemde versterkingen te slechten
en te vervangen door 4 blokhuizen, waarvoor
tevens andere pnnten werden uitgekozen. Deze
werkzaamheden werden niet door de kwaad
willigen bemoeielijkt.
Poeloe-Weh. Het grondwerk te Sabang was
bjjaa geëiudigd en er werd een begin gemaakt
met het bouwen van een steiger.
Onderhoorigheden. Oostkust. Op een half
nur sfstands van onze vesting te Edi werd
door een Atjeher een klewangaanval gedaan
op de officieren van eenen van een oefenings-
marsch terugkeerenden troep. De aanvaller
werd afgemaakt, waarbjj een Inlandsch fuselier
zeer licht verwond raakte.
Westkust. Nabjj Melaboa werden door eenige
kwaadwilligen enkele schoten gelost, welke
•chter geen doel troffen.
De weersgesteldheid was droog en warm.
Slechts enkele hevige windvlagen kwamen voor.
De gezondheidstoestand was gnnstiger. Het
gemiddelde ziektecjjfer bedroeg 17 tegen 18 en
dat van de berri-berri 6 tegen 5 gedurende
den vorigen verslagtjjd. Het sterftecjjfer was
hooger.
Uit Atjeh wordt onder datum van 11 Aug.
geschreven aan »De Loc.
Het uitrukken onzer bondgenooten, gesteund
door een compagnie infanterie en vier vuur-
monden, op defl 6en dezer, had een zeergun-
stigen uitslag. De moslemio kregen door one
goed gerichte artillerievuur in een oogenblik
tjjds een twaalftal dooden en de door hen be
zette benting, die ten gevolge van het étage-
vnnr uit het gebergte door onze bondgenooten
was verlaten, werd door hen ontruimd. Uit
eene tweede benting, Babi was de naam, wer
den zij verdreven met verlies van een paar
dooden door hst vuur nit een 7 cM. A., dat
van Biboel, waar men bemerkt had hoe de
zaken stonden, op beu gericht werd.
Door deze verliezen, gevoegd bjj die te
Senelop, n.l. twee dooden en drie zwaar ge
wonden, welke in den morgen van den 3en
Augustas door den wd. controleur der XXII
moekims, den eersten lnitenant Vosmaer, die
er met een patrouille der bondgenooten naar
toe ging, geconstateerd werden, zjjn den djabats
flinke klappen toegebracht, cd weder is gebleken
dat ze door Djoban'a legioen, met onzen stenn,
gemakkelijk te verdrjjveu zjjn. Wellicht zal
daartoe weldra worden overgegaan
De Ne derlandsche Stoomboot-maatschappij
te Rotterdam schjjnt voornemens een gedeelte
van haar bedrjjf te liqnideeren door het be
stuur zijn althans, behondens de goedkeuring
van de algemeene vergadering, die eerstdaags
bjjeengeroepen wordt, de drie stoomschepen
(Batavier, Holland en Maasstroom), waarmede
lange jaren een dienst van Rotterdam op
Londen is onderhouden, verkocht aan de firma
Wed. H. Müller Co. aldaar, die het plan
moet hebben, met genoemde schepen, welke
in een op zich zelf staande maatschappjj wor
den gebracht, een geregelden dageljjkschen
dienst van Rotterdam op Londen te openen.
Van den koopprjjs is alleen bekend, dat bjj
beneden de balanswaarde is.
Men meldt uit Utrecht
De kiesrec/ tmeeting in den schouwburg
eergisteren had een ordeljjk verloop. De heer
Lioschoten leidde de vergadering. Hjj sprak
zjjne bljjdschap nit over de flinke opkomst,
gaf een overzicht van de geschiedenis der vor
ming van het plaatseijjk comité voor kiesrecht
uitbreiding, waaraan St. Jozef en Patrimonium
niet meededen, en gaf daarna het woord aan
den heer C. V. Gerritsen, van Arasterdam.
Deze gaf een breed historisch overzicht van
hetgeen er in de laatste 25 jaar buiten en in de
Kamer voor kiesrecht-uitbreiding was gedaan,
reeds begonnen in 1879 bjj de aftreding van
het ministerie-Kappeyne, en wat de grondwet
betreft geëindigd met de aanneming van bet
fatale art. 80. In dat overzicht kwamen na-
tuurljjk ook minister Tak en zjjn ontwerp
ter sprake en bleef spr. ten slotte stilstaan bjj
het huidige ontwerp van minister v. Bonten.
Daarvan critiseerde de heer Gerritsen den eisch
van 25 jarigen leeftjjd, de uitsluiting van
militairen beneden den rang van officier, de
koppeling van kiesrecht en personeel, en ten
laatste den staat, die andere dan census-kiezers
aangeeft. De huurwaarde ran 2 voor Utrecht
en het inkomen van 10 vond spreker te
hoog, evenals het minimum van 1 voor het
platteland. Ook kenrde spr. het af, dat geen
ander sparen meetelde dan dat op de rijks
postspaarbank of het grootboek. De vraag, of
deze wet uitbreiding zon geven, beantwoordde
spreker ontkennend, indien de personeele be
lasting niet als grondslag werd aangenomen,
er zonder dat geval zon de uitbreiding
hoogstens 100.000 kiezers bedragen. In ieder
geval zon niet meer dan de helft der 1.200.000
manneljjke meerderjarige Nederlanders kiszer
worden en dus het kiesrecht nog altjjd een
voorrecht blijven.
De tweede spreker, de heer De Rot, van
Rotterdam, meende ook, dat voor de werk
lieden in het ontwerp overal voetangels en
klemmen liggen. Ook hjj trad in verschillende
details omtrent de wet, toonde aan dat de
11,000 (haring-)vi8schers hst kiesrecht zonden
moeten derven, en besprak bet wensckeljjke
van het stemmen op Zondag, waarin hjj geen
kwaad zag. Aanneming van deze wet ried
h'j aan, al was het kiesrecht vraagstuk daar
mee niet opgelost. Voorts weoa spr. er op,
hoe een ongerust geweten spoedig beangst is,
das dat tbans, evenals in 1848, wel een mid
del zon vinden zjjn om bang te maken.
De derde spreker, de heer C. A. Zelvelder,
trachtte enkele uitdrukkingen vac den heer
Röell te ontzenuwen en ried ook aan het
ontwerp-Van Honten gewjjzigd aan te nemen
omdat een half ei beter is dan een leêge dop.
Aan het debat werd deelgenomen door den
heer J. Koopman, voorzitter van Patrimonium
die, het betreurende dat de beer De Rot het
zoo teere punt van Zondagsrust en Zondags-
heiliging had aangeroerd, dezen spreker op recht
vaardigheids-gronden aantoonde, dat de Zondag
nooit de stemdag mocht wezen. De heer
De Rot verklaarde geen krenkende bedoeling
te hebben gehad, en nam terug wat hjj
daarvan gezegd had.
Ten laatste voerde nog mr. Troelstra het
woord, die niet in debat trad maar in den
geest der eerste sprekers het kiesrechtonwerp
besprak.
Met algemeene stemmen werd na eene
motie aangenomen, waarbjj de vergadering het
betreurde, dat de omstandigheden dwongen
hst stelsel van minister v. Houten aan te ne
men, en van oordeel was, dat alles moeat ge
daan worden om de grenzen in het ontwerp
zoover mogelijk uit te breiden en het te doen
behandelen vóór alle andere ontwerpen.
Eveneens werd eene motie aangenomen, in
gediend door de bakkersgezellen-vereeniging
Eendracht maakt macht, waarbjj een afkea-
rend oordeel werd uitgesproken over de weige
ring van Tivoli voor deze vergadering. (U. D.)
De maand September van dit jaar zal in
de geschiedenis van het weder een merkwaar
dige plaats innemen.
In de Temps* vinden wjj medegedeeld, dat
sedert 1669, das gedurende 205 jaren, geregeld
te Parjis waarnemingen zjjn opgeteekend om
trent het weder. Weina, in geen dier jaren
in twee eeuwen dus is een September
zoo warm en zoo droog geweest als in 1895.
De gemiddelde warmte der maand is 16.5 gr.
Celsins, in 1895 was zjj 19.9 In die 205
jaren is zelfs in de 3 zomermaanden de ge
middelde warmte slechts 44 malen 19.9 of
hooger geweest. Op 7 Sept. 1895 steeg de
thermometer tot 36*.2 en dat cjjier is in die
2 eeuwen, in de warmste maanden slechts 29
keeren bereikt.
Nog sterker is het met de droogte. Van
23 Augustus tot 30 September is te Parjja en
in een groot deel van Frankryk geen droppel
water gevallen. In die 205 jaren met 2460
maanden, zjjn slechts 7 maanden voorgekomen
zonder regeb.
Als verklaring geeft de schrjjver op, dat het
weder in midden-Europa vooral wordt beheerscht
door een warmen luchtstroom, die van de
aeqnatoriale streken, en een konden die van
de Noordpool komt. De ontmoetingen der
beide stroomingen geven aanleiding tot de
weersveranderingen. Ontmoeten zjj elkander
niet, dan heerscht in het middengedeelte een
hooge luchtdruk, met zwakken wind en fraai
weder. In September zijn die stroomingen ver
van elkander verwyderd geweest en dat beeft
buitengewoon lang geduurd.
Na is echter de warme znideljjke luchtstroom
over Enropa gekomen en heeft regen gebracht.
In 24 oren is de barometer te Vlisiingen
10.6, te Helder 10.5 millimeter gedaald.
De sedert 1894 verwachte verbetering in
den toestand van Engelands handel is tbans
gekomen, schryft de »St. James's Gazette,*
en heeft zich flink ingezet. In de afgeloopen
drie maanden is de opbrengst der invoerrechten
van 4,616,260 tot 5,216.128, die der
accynzen van bjjna zeven millioen pond ster
ling tot bjjna acht en een kwart millioen ge
stegen. Dit schjjnt geen tjjdeljjke verbetering
te zjjn, die onmiddelljjk gevolgd zou worden
door een reactie. Overal herleeft het vertrou
wen, worden kapitalen beschikbaar gesteld en
ontwaakt de ondernemingsgeest. Australië heft
90UDA ROTTIIDAM,
7.25
8.40
9.06
9.40
10.17
10.54
19.09
12.25
1.24
8.82
8.44
7.82
8.47
V
H
11.01
12.82
a
a
a
7.89
8.54
V
V
V
11.08
f
19.89
a
a
a
7.46
9.01
H
H
V
11.15
f
12.46
a
a
a
7.55
9.10
9.95
10.—
10.85
11.24
12.28
12.55
1.44
3.60
4.02
ROTTERDAM-
BOUDA.
5.—
5.57
7.25
7.47
8.—
8.85
9.40
9.K1
10.19
11.50
12.20
1.10
6.08
H
V
V
V
K
10.29
a
a
5.19
6.16
V
V
H
H
H
a
10.86
a
a
5.26
6.94
K
V
K
1'
V
a
10.43
a
a
5,89
6.80
7.45
8.07
8.18
8.55
9,59
10.11
10 49
19.08
12.40
Gouda B.SO
Moordrecht.
Nieuwerlrerkr
Oapello
Botterdam 7.—
Botterdam
Gapelle
Nieuwerkerk
Moordrecht
Gouda
UUUUl-UCN H A U.
Gouda 7.80 8.85 9.09 9.87 10.90 10.50 19.12 19.98 1.97 8.85 8.47 4.46 5 97 7.14 7.49 P.29 8.54 9.54 11. 'C
Zov.-M. 7.48 8.47 a 11-09 a 11.40 a 4.57 8.01, 10.06 r
Z.-Zegw.7.5S 8.56 a a 11.18 18.49 H 5.08 a 8.18 a 10-18 r
Voorb. 8.07 9.08 a a 11J7 a 1.01 a a a 8.80 8.86 10.27 r
sHage 8.11 9.18 9.87 10.07 10.48 11.88 18.48 1.06 1.67 4.05 4.17 5.85 5.67 7.44 8.81 9.- 9.8810.89 11.46
eOl'D A-U T R C H T.
Gouda 5.85 6.37 7.55 8.09 8.81 9.05 10.19 10.57 12.48 8.80 8.17 4.16 5.67 6.63 8.81 10.16
Oudew. 5.60 6.54 a a a a JL14 a 8-87 a a a a 7.10
Woerden 5.69 7.03 8.18 a a 11.88 9.45 8.84 5.05 6.17 7.18 8.48 10.87
Utreeht 6.18 f 8.88 8.41 f 9.87 10.51 11.45 1.80 8.08 8.50 4.48 6.89 6.85 f 9.04 f
Naar Amsterdam.
T GOU DA-AM ST BR DAM.
Gouda -«.87 ».»1 ID-»' *10-57 18.10 8.81 4.47 *4.63 10.14
Amaterdan O.St. 8 14 ».I5 11.04 1.— 1.18 4.81 8.— 8.48 11.80
Stopt t. NootdorpLeidaoheadam on Ulsiiwyk—Krouweg oo Hokondorp.
4.50
6.94
7.11
7.62
8.82
8.48
8.51
4.57
a
a
7.69
a
H
5.04
a
a
8.06
a
a
a
5.11
a
a
8.13
a
a
a
5.90
5.42
7.30
8.22
8.52
9.08
9.10
1.42
2.50
3.10
3.48
4.20
6.81
8.17
1.52
a
a
a
a
a
6.27
1.59
a
a
a
a
a
6.34
2.06
a
a
a
a
a
6.41
9.12
3.09
3.29
4.08
4.40
6.51
6.47
DEN HAAG GOUDA.
11.18
11.80
9.48
9.11
9.18
8.95 10.08
9.57
10.04
10.11
10.18
10.27
8.06
'aHage 5.5*17.807.48 8.30 9.98 9.4810.1111.8612.15 1.35 8.44 8.58 8.48 4.15 5.17 6.08 7.58 9.88
Voorb. 5.57 a a a
-Zegw6.11
V.-M.6.98
10.17 a a Ml a a a a a 6.14 a
10.88 a a 1-65 a a a a a 6.88 9.18
&ev.-M.o.»a a a a a a 10.48 8.06 a a 6.89 10.08
Gouda 6.38 7.60 8.13 9.— 9.56 10.1610.6418.05 18.45 8.17 3.14 3.86 4.13 4.43 5.47 6.50 8.88 10.18
Stopt te Bleia w jj k-K ruis weg en Nootdorp-Leidachendam en Hekoudorp.
UTRBOH T-G O D A.
10.— 11.84 18.60 8.10 8.68 5.48 6.36 7.50 8.09 9.07 10.84
10.28 11.51 a a 4.16 6.58 9.88 10.14
10.81 a a a 4.84 a a a a 9.36
10.44 18.07 1.88 8.49 4.87 6.80 7.09 8.96 8.41 9.49 11.10
Utrecht 7.50 9.—
Woerden 1.11
Oudewater 8.19 a
Gouda 1.89 9.84
AM8T81D AM-GOUD A.
Amsterdam C. St. 9.- 9.10 *»10.48 9.81 4.10 **6.18
Gouda 7.18 9,04 10.14 19.99 8 80 5.20 7.46
Stoppen te Bleiawjjk—-Kruiaweg en NootdorpLeidachandam en Hekendorp.
7.4»
8.49
9.4»
11*10
zich langzaam maar zeker op uit de depressie;
in Amerika breiden de zaken zich gestadig uit
in Afrika is steeds toenemende vraag naar
Britsch kapitaal in den vorm van machines en
bekwame werkkrachten.
De uitbreiding der zaken aan de effecten
beurs is buitengewoon, gaat bet Londenscbe
blad voort. Het zegelrecht kracht in het af
geloopen kwartaal 5,116,000 op tegen
3,588,500 in het overeenkomstige tjjdvak
van 1894. Een ieder die in '93 en '94 zjjn
effect schnil heeft gehouden, schjjnt thans de
kast geopend te hebben en is aan het
speculeeren gegaan. Dit is een verbljjdend,
maar toch ook eenigszins verontrustend ver-
scbynsel. Alles zal ongetwjjfeld goed gaau
zoolang de levendigheid in den handel aan
houdt maar er bljjft nog ruimte genoeg
over voor zorg. Politieke verkwikkelingen
in het Oosten, of wellicht in Enropa zelfs,
kannen plotseling een einde maken aan het
tijdvak van voorspoed.
Door de regeering ,zal een proef wordan
genomen met het aankoopen van vee voor de
militaire menages. Voorloopig worden voor
den tjjd van één jaar twee militaire abattoirs
opgericht, te 's-Gravenhage en te Breda, om
bjj voldoening der proef deze regeling voor het
geheele leger in te voeren. Voor het aankoopen
van vee gedurende den proeftyd is aangewezen
de beer M. van Zanten, vleeschhouwer te
Dordrecht.
De heeren dr. A. Franz te Berlijn, dr. F.
Hitter te Emden, A. J. Smit te Noordbroek
en C. Bauwens te Weenen hebben een bezoek
gebracht aan bet standbeeld te Heiligerlee, om
te onderzoeken, waar de slag in 1568 werd
geleverd. Het terrein van den slag is nog
altjjd niet nauwkeurig vastgesteld. De resul
taten zullen door den heer A. J. Smith en dr.
Franz onderscheidenljjk in een Nederlandsch
en iu een Duitsch rijdschrift worden mede
gedeeld. (H.)
Te Breokelen is in arrest genomen en ter
beschikking van den officier van justitie te
Utrecht gesteld een zekere K. F., schilder uit
Leeuwarden. De man, die verklaard heeft
socialist te zjjn, was dronken, uitte beleedigende
uitdrukkingen over het koninkljjk huis en de
politie, en veroorloofde zich haudtaateljjkheden
tegenover een burger.
Gisterenmorgen is door de kouinklyke ma
rechaussee te Almeloo aan de Duitsche politie
overgeleverd F. Koppe uit Dortmund, die
sedert 6 weken te Almeloo in arrest was,
verdacht als medeplichtige van den onlangs te
Dortmund plaats gehad hebbenden diefstal
van p. m. 14.000 mark.
De «Oranjebond van Ordq* neemt met zjjne
Erica-stichting, op drie kwartier van Apel
doorn, de p oef of bet mogeljjk zjj, op goeden
heidegrond aan en oppassend gezin een bestaan
te verzekeren, indien een stak grond ter grootte
Tan roirn 41/, H.A. en daarop eau uitmuntend
gebouwde boerderjj ter beschikking van zoo
danig gezin gesteld worden.
De proef wordt genomen met vijf hoeven
langs den spoorweg.
In Noord-Holland bljjft de beweging onder
de wetweiders om hnn vee niet anders dan
voetstoots ter markt aan de singers te verkoopen
om niets nitloopen. Men hondt zich nu al
niet meer aan de afspraak.
Het Mnsenm van Kunstnijverheid te Haar
lem, werd gedurende de maanden Augustus
en September door 1934 personen bezocht.
De tentoonstelling van Japansche kunstpro
ducten en technische die thans in genoemd
Museum gehouden wordt zal weder worden
aangevuld met eene collectie producten der
Perzische nyverheid waaronder zich bevinden
tapjjten, keramische werken, drjjf en ciseleer
werk, bordunrsels lakwerk, boekbanden enz.
enz.; deze beide verzamelingen zoo verschillend
van aard, sollen zeker voor de beoefenaars van
kunstambachten van groot belang zjjn.
Door de commissie werd ten opzichte der
aan bet Haarlemsche Mnsenm verbonden school
voor^ Kunstnjjverheid, door het toelaten van
hospitanten «ene nieuwe maatregel ingevoerd.
Voor de verschillende afdeelingen der aan de
school onderwezen kunstambachten, als deco
ratieschilder houtbeeldhoower, graveur en
stempelsnijder sis ook voor de afdeeüng der
kanstindoetrieele teekenaars kannen thans onder
zeer gunstige voorwaarden voor drie of meer
maanden leerlingen worden opgenomen.
Voor hen die reeds praktisch werkzaam zjjn
en nog eenigeu tjjd aan hnnne artistieke op
leiding wenschen te besteden, zijn de winter
maanden waarin de werkzaamheden veelal niet
over drnk zjjn, als aangewezen om de school
te bezoeken. Zjj kunnen gedurende dien tyd
als hospitaal worden ingeschreven en van dag
en avondcorsns gebruik maken waardoor deze
leerlingen daar ze reeds met de praktjjk ver
trouwt zjjn en voornameljjk met de vakken
die daarmede in direct verband staan worden
beziggehouden goede vorderingen maken.
Nadere inlichtingen kunnen bjj den Direc
teur der school voor knnstnyrerheid worden
ingewonnen.
Uit de boekerjj van het Mnseum van kunst
nijverheid werden gedurende de msand Sep
tember 144 boek- en plaatwerken gratis naar
verschillende plaatsen van ons land verzonden.
Van 1 April tot 30 Juni jl. ontving «Neer
bosch» aan giften f22,343, en van 1 Juni
1894 tot 31 Maart jl. f 77.105.
Het onderhoud van de weezen eisebte in
laatstgenoemde negen maanden f98.173.
Maar druk en bindwerk brachten nog teza
men in genoemd jaar een aanzienljjk saldo op,
zoodat de rekening sloot met een oversohot van
circa f8500.
De og, die gister avond te Scheveningen nit
©en stal ontsnapte en nogal schade aanrichtte,
is te Katwjjk in zee geloopen en verdronken*
Wel een schadepostje voor den eigenaar, den
slager N., die niet alleen zjjn kostelyk rand
kwjjt is, maar bovendien gehouden is, de ver
oorzaakte schade te vergoeden.
Na het laatste telogram, dd. 27 September
van generaal Duchesne wordt vrjj algemeen
aangenomen dat op dit oogenblik reeds de
Fransohe driekleur boven Tananariwo wappert
een resultaat, aan welks bereiking niemand
heeft getwjjfeld, maar dat verkregen is ten
koste van opofferingen, waarop zelfs de opper
bevelhebber niet gerekend had. Men komt in
Madagaskar's hoofetad in de maand, welke
volgens de ontwerpers der expeditie, om de
dreigende nabjjheid van het regenseizoen, van
de terugzending van het expeditiekorps bad
moeten getuige zjjn. En wat is er geleden,
wat zjjn er een offers gebracht en wat treu-
„rige fonten zjjn er begaan! Opnieuw heeft de
^ntendance getoond misschien het zwakste deel
van Frankrjjk's defensiewezen te zjjn en heeft
de Fransche soldaat den alonden naam ge
handhaafd van zjjn opgewektheid en zjjn
energie te behouden ook onder de grootste
moeilykheden en spjjtigste teleurstellingen.
De Ilongaarsche Kamer heeft den arbeid
hervat.
Naar men weet, opende de minister van
financiën de werkzaamheid met. het indienen
der b greoting, die met een saldo sluit. Niet
alleen te Buda-Pest, maar ook te Weenen
spraken de binden han tevredenheid nit over
hetgeen de minister over den financieelen
toestand kon mededeelen.
Vervolgens kwamen weer de kerkeljjke
wetten aan de orde. Ten vierden male werd
nu het wetsontwerp aangenomen, waarbjj de
Israëlieten in alle opzichten worden geljjk
gesteld met de belyders van andere gezindten
Waarscbynljjk zal de magnaten-Kamer dit
laatste der kerkeljjke wetten nn ook wel goed
keuren.
In Hongarye zjjn 1 October de kerkelijk-
politieke wetten in werking getreden. Hoewel
de hooge geesteljjkheid in Hongarjje eerbied
voor de landswetten en onderwerping aan het
wereldlyk gezag had aanbevolen, werden in
enkele plaatsen clerioale betoogingen gehouden.
Doch het weinige succes toonde, dat het volk
zich niet door enkele opruiers liet warm maken.
Een groot aantal families, waaronder de voor
naamste van het land, hadden het slniten van
hnwelyken tot 1 October verschoven, om onder
de nieuwe wet te kunuen trouwen. In Budapest
en in vele andere plaatsen was dan ook het
aantal bruidsparen, wier hnweljjk eerst door
den bnrgerlyken ambtenaar voltrokken en
daarna in de kerk ingezegend werd, zeer groot.
Uit alles bljjkt, dat de groote meerderheid
der bevolking zooal niet hoogelyk ingenomen
is iret de invoering der kerkeljjk-politieke
wetten, toch geen aanleiding vindt zich tegen
die invoering te verzetten. De ontwikkelde
Hongaren wisten reeds lang, hoe ver hnn land
achter stond bjj alle beschaafde Staten in
Europa, waar het bnrgerljjk hnweljjk al bjjna
een eeuw is gevestigd, zonder ooit aanstoot te
hebben gegeven.
En het voorbeeld van dezen, waaronder tal
van goede katholieken zich bevinden, heeft op
het Hongaarsche volk niet nagelaten invloed
fe oefenen. Daaraan is het dan ook te danken
•venals aan het gemoedeljjk herderljjk schryven
der Hongaarsche bisschoppen, dat de le Oct.
in geheel Hongarye zulk een betrekksljjk kalm
verloop had, en dat de pogingen van enkele
heethoofden geen succes hebben gehad.
De beslissing die jl. Zondag bjj het referen
dum in Zwitserland gevallen is, mag von meer
en grooter beteeken is voor de geleideljjke ont
wikkeling der repnbliek heeten dan men oogen-
schijnljjk zon meenen. Men weet, het gold de
vraag of de fabricage van lucifers zon overge
laten bljjven aan de vrjje nyverheid of dat
ter wille van maatregelen in het belang der
gezondheid, naar beweerd werd, - de staat
het monopolie dier industrie tot zich zon nemen.
Een volk, dat geroepen wordt over een zoo
belangryk vraagstuk vry, zelfstandig zjjn oordeel
te zeggen, is esn schouwspel dat verheft. Het
is een stukje geidealiseerde samenleving, zon
men meenen.
Maar zooals aan zoovele z^ken is ook hier
een schaduwzjjds. Het ligt niet aan bet be
ginsel, het stelsel, maar nan deu mensch.
Geoordeeld wordt niet over het nuchtere
feit of staatsmonopolie van lacifers al of niet
gewenscht '*ft, maar de nit te brengen stem
wordt geleid door allerlei bijredenen. En dit
is te bejammeren, omdat men op die wijze nooit
een zuiver uitgedrukt beeld van dea volkswil
krö«t en het ineeat vooruitstrevende Jand als
de Zwitsersche repnbliek voorzeker is, op dezelfde
politieke en sociale hoogte bljjft staan als
menige staat onder antiek, vt rouderd regeerings-
systeem, 165.000 Zwitsers hebben zich ver
klaard tegen een lucifersmonopolie en 135.000
vooralzoo was de nitslag van het referendum
ten minste.
Maar welke overwegingen zjjn nu van in
vloed geweest V Vooreerst socialisten-vrees, want
deze groep had als gevolg van hare economische
beginselen zich begrjjpeljjk voor het monopolie
verklaard, ten andere een gewettigd vermoeden
dat op het lucifers-monopolie een tabaks-mouo-
polie volgen zou, maar de groote strjjd werd
gestreden tnsschen centralisten en voorstanders
van kantonnale zelfregeering.
Tnsschen de verschillende kantons, zoo ver
scheiden in landaard en taal, heerscht een
rivaliteit die zeer ongunstig werkt op het
nemen van maatregelen van algemeen belang.
Niet dan in de hoogste noodzakeljjkheid,
bjjvoorbeeld bjj het vraagstuk der nationale
verdediging, verzaakt* men dien nay ver en
verkrygt men een zuiver beeld hoe bet volk
over de quaestie zelve ontdaan van alle by-
bedoeliugen denkt.
Nadat de Cbineesche regeering den eisch
heeft ingewilligd, door Lord Salisbury gesteld
tot afzetting van den gouverneur der provincie
Sz chnen, heeft ook de Fransche gezant te
Peking, den heer Gerard, met nadruk het
verlangea herhaald der Fransche regeering
tot het verleenen eener schadeloosstelling aan
de Fransche zendeiingen, die bjj de ongere
geldheden nadeel leden.
Ook aan dit verlangen werd terstond door
den keizer voldaan. Alleen de regeeriug der
Vereenigde Staten is nog niet tevreden gesteld.
Ook deze satisfactie zal nu zeker ook spoedig
worden verleend want de Chineetche regee
ring zal natnnrlyk alles doen, wat zjj kan,
om moeieljjkhoden met do Europeesche staten
te vermjjden.
MARKTBERICHTEN.
Gouda, 3 Oct. 1895.
De aaovoer van granen was heden weder zeer
onbeduidend. Tarwe opnieuw 86 cent hooger betaald.
Tarwe: Jarige Zeeuwsche 6.60 a 7.
Nieuwe dito 6.76 a 7.10. Mindere
dito 6.26 a 6.60. Afwjjkeude 6.50 k
f 5.76. Polder 5.60 a f 6 60. Rogge.
Zeeuwsche 4.40 a 4.60. Polder f 8.76
a 4.10. Buitenlandsche per 70 k. 8.60 a
3.60. Gerst: Winter, 3.75 a 4.25. Zomer.
3.60 a 4.—. Chevallier 4.50 h f 5.25.
Haver: per heot. 2.26 k 3.10 per 100 kilo
6.25 ii 5.76. Hennepzaad: Iulandsob, 7.50 k
f 7.75. Buitenlandsche 5.75 a 6.—. Kaua-
riezaad 8.a 9.—. Koolzaad 6.25 a
7. - Erwten Kookerwten 8.25 A 9.60.
Niet kokende a Buitenlandsche
voererwten per 80 Kilo: 4.50 a 4.76. Booneu:
Bruine boonen 9.a 10.50. Witte boonen
f k f Duivenboonen
Paardenboonen 5.a 5.26. Mais per 100 Kilo:
Bonte Amerikaansohe f 4.85 k f 5 .10. Cinquantine
6.50 a 6.76.
Veemarkt. Melkvee, weinig aanvoer handel en
prjjzen matig. Vette varkens, red. aanvoer, han
del matig, 17 a 19ct. per half KG. Biggen
voor Engeland, red. aanvoer handel matig, 14
a 15 ct. per half KG. Magere biggen, goede aan
voer, handol matig, 0.40 a 0.70 per week.
Vette schapen, goede aanvoer, handel iets beter,
14 a 26. Nuchtere kalven, eenige aanvoer,
handel vlug. Graskalveren, groote aunvoer, handel
matig, 40 a 70. Fokkalveren 8 a 14.
Aaugevoerd 80 partjjen kaas. Handel zeer vlug.
le. qual. 25.- a 27.—. 2e. qual. 22.—
24.Zwaardere, f 29.a Noord-
Hollandsche 20.a 26.
Boter, weinig aanvoer, handel vlug.
Goeboter ƒ1.80 a 1.40.
Weiboter 1.10 a 1.20 p. Kilo.
5e Klasse. Trekking van Donderdag 8 October 1895.
No. 20804 1600.
No. 10906 1000.
No. 1840 en 10908 ieder 400.
No. 574, 6914 en 15076 ieder 200.
No. 329, 2094, 4240, 5018, 6817, 7828, 10682,
14605, 16366, es 16923 ieder 100.
Prijzen van 70.
71 2582 4998 7414 9826 12480 15047 17883
75 2600 5091 7632 9881 12563 15148 18077
193 2751 5102 7549 9922 12671 15250 18185
863 2810 6804 7717 9983 127B5 15268 18293
432 2855 5227 7911 10007 12916 153S2 18363
502 3131 5274 7938 10068 12984 15391 18458
(90 8383 5267 7945 10291 12986 16706 18474
762 3359 6291 8081 10341 18046 15711 18K76
866 3889 5434 8105 10348 18159 15802 18700
881 3397 5659 8949 10507 18979 15893 18799
887 3414 6760 8981 10699 13988 15858 18860
896 8496
979 8461
1061 3606
1905 8693
1979 8718
1360 3793
1392 8778
1394 3793
1408 3943
1422 4185
1592 4907
1718 4355
1742 4378
1769 4520
1887 4527
1913 4530
2133 4540
2139 4541
2179 4643
2290 4698
2325 4772
2359 4774
5796
5844
5899
6018
6817
6237
6826
6840
6862
6444
647»
6540
6692
6708
6771
6940
6955
7098
7109
7152
7300
7861
8985 10563 13349
8879 10688 18442
8398 10756 18571
8471 10773 13698
8494 10890 18681
8866 10910 13716
8988 11064 13819
8990 11155 13861
9048 11203 18873
9104 11558 13985
9165 11562 14252
9179 11771 14426
9190 11955 14456
9266 12078 14463
9426 12089 14514
9470 12189 14735
9494 19193 14748
9530 12380 14770
9568 12346 14900
9577 12391 14921
9713 12398 lb026
9761
15985 19069
16191 19169
16285 19190
16326 19910
16406 19832
16451 19488
16605 19478
16708 19680
16964 19750
16979 20049
10994 20109
17001 90117
17039 20164
17272 20185
17800 20964
17543 20478
17652 20661
17597 20671
17623 90872
17731 20941
17871 20961
Opnieuw ONTVANGEN
GOUDA, Kh'wfln E 73—73,. GOUDA,
2 OCTOBER.
4
Nederland. Cert Ned. W. S. 91/,
dito dito dito 8
dito dito dito 8
Honoak. Obl. Goudl. 1881-88 4
Italië. Iusohrgving 1862-81 5
Oostenr. Obl. in papier 1868 6
dito in zilver 1868 5
Portugal, Oblig. met coupon 3
dito tioket 8
Rusland. Obl. Binnen). 1894 4
dito Geoons. 1880 4
dito bjj Roths.1889 4
dito bjj Hope 1889-90 4
dito in goud. leen. 1883 6
dito dito dito 1884 5
Spanje. Perpet. schuld 1881 4
ToailiJ. Gepr.Conv. leen. 1890 4
Geo. leening sorie D.
Geo. leening serie O.
Zuid-Apr. Bxp. v. obl. 1892 5
Mexico. Obl. Buit. Soh. 1890 6
Venezuela. Obl. 4 onbep. 1881
Amsterdam. Obligation 1895 8
Rotterdam. Sted. loon. 1894 3
Ned. N. Air. Handelsv. aaud.
Arendsb. Tab.-Mjj. Certificaten
Don-Maatschappij dito
Arnh. Hypotbeekb. pandbr. 4
Cult.-Mjj. der Vorsten), aand.
'a Gr. Hypotheekb. pandbr. 8'/i
Nederlandache bank aand.
Ned. Handelmaataoh. dito
N.-W. It Pao. Hyp. b. pandbr. 6
Rott. Hypotheekb. pandbr. S1/)
Utr. Hypotheekb. dito S1/»
Oostenr. Oost-Hong. bank aand.
Rusl. Hypotheekbank pandb. 4'/l
Amerika. Equit. hypoth. pandb. 5
Maxw. L. G. Pr. Lien oert. 6
Nid. Holl.IJ.-Spoorw.-Mjj. aand,
Mij. tot Expl. v. St. Spw. aand.
Ned. Ind. Spoorwegm. aand.
Ned. Zuid Afrik. Spm. aand. 6
dito dito dito 1891 dito I
lTALii.Spoorwl. 1887/89 A-ïobl.8
Zuid-I tal. 8pwmij. A-H. obl. 8
Polen. Warsohau Weenen aand.4
Buil. Gr.Ruaa. Spw-Mjj. obl. 4'/|
Baltiaohe dito aand.
Faatowa dito aand. i
Iwang. Dombr. dito aand. 6
Kursk Ch.Azow-Sp. kap. obl. 4
dito dito oblig. 4
AMiaiKA.Cent. Pao. Sp. Mij obl. 6
Chic. fc North. W.pr. C. v. aand.
dito dito Win. St. Peter. obl. 7
Denver It Rio 6r. Spm. oert. v.a.
Illinois Central obl. in goud 4
Louisv. It NaahvilleCert.v. aand.
Mexico. N. Spw. Mjj. lehyp. o. 6
Miss. Kansas v. 4 pot. pref. aand.
N.-York Ontario It Weat. aand.
dito Penna. Ohio oblig. 6
Oregon. Calif, le hyp. in goud 6
St. Paul. Minn. It Manit. obl. 7
Un. Pao. Hoofdlijn oblig. 6
dito dito Lino. Col. le byp. O 5
Canada. Can. South.Cert.v. aand.
Vin. C. Rallw. It Nav. le h. d. c. O
Amsterd. Omnibus Mjj. aand.
Rotterd. Tramweg-Maats. aand.
Nid. Stad Amsterdam aand. 8
Stad Rotterdam aand. S
Belgie. Stad Antwerpenl887 il/%
Stad Brussel 1886 21/,
Hons. Tbeiaa Regullr Gesellsch. 4
Oobtinr. Staatsleening 1860 I
K.K. Ooat. B. Cr. 1810 8
Spanje. Stad Madrid 8 1668
Ned. Ver. Bes. Hyp. Spobl oert.
Vor.kre,
94V.
101'/ii
101 Vs
«'/j.
1001/4
•lotkoers
»^/u
1011/,,
M'/.
18*/.
10#'/,
18!»/,,
Burgerleken Stand
GEBOREN1 Oct. Berth. Mechelin.,
onder, A. Bruut an K. Wild,chut. Job.li
nen, ouder, J. ran der Valk eu J. P. Hofland.
2. Martb. Catbarioa, oudere J. Radii en
M. Voieaert.
OVERLEDENr 2 Oct. A. P. T. Daudt,
0 m.
