Een Kleermakersjongen
VOORTZETTEN.
SCHETSEN EN BRIEVEN DIT AMSTERDAM
Directe Spoorwegverbindingen niet GOUDA.
Wlnterdienst 1895-
1896. Aangevangen 1 October. - TUd van Greenwich.
ituitenlandscli Overzicht.
GEVRAAGD.
A van OS, Az.,
Iteurs van Amsterdam.
»»y.
oa
18'/,
ïïy,
10%.
k -
APVKRTENTIBN.
Oaa-fboqa-cSLeaa.
Da commissie ait den Duitsohen Rjjksdag
voor het wetboek ven itrafvordering heeft
vastgesteld dat de redacteuren, drukker», zet
ters, ens. van een courant mogen weigeren,
getuigenis af te leggen by een vervolging tegen
een verantwoordelijk redacteur ingesteld wegen»
een in het blad opgenomen artikel. Rreds
vroeger, in 1876, is over die bepaling een
heftige strjjd gevoerd de Rykndag wilde toen
een dergeljjke bepaling vastgesteld zien maar
dit gelakte niet. En ook nu verzekert de
Norddeutsche Allg. Ztg.,« dat de R geeriog
liever het beele wetsontwerp zal terugtrokken,
dan tich met het besluit der commissie te
vereenigen.
Meo'Vmeldt uit Amsterdam
Heden werd in d'Geelviuk eene tentoon
stelling geopend van wesldebrood. De jury
bestond uit drie patroons eu twee gezellen,
bekroonde met bet eerekruia le klasse W.
Nagel te 's Gravenbagemet het eerediploma
F. Romer en J. C. Coster te Arasterdam
met diploma voor gonden medaille B. A.
Merk», met idem voor zilveren medaille; P.
Koerse, met idem voor bronzen medaille H.
Wouters, allen te Amsterdam, Gezellen vereeni-
ging »Ons Genoegen* en L. H. L. Nieman
te Hoorn.
Voor kunstwerken werd bet eerediploma
toegekend aan J. M. van Zandvliet, W. Kla-
rinus te Amsterdam, Heitman te Edam, de
gouden medaille aan J. G. llenz en wed.
Bossselaar te Amsterdam.
In het mailoverzicht van de »Java Bode*
lezen wjj
In de Wester afdeeling van Borneo is de
gewapende macht moeben optreden tegen een
paar Dajakstainmen, van welke de uitlevering
verlangd wordt van bek hoofd Raden Pakoe.
De resident en de militaire kommandant zijn
met de colonne mepgeguao, niet echter omdat
belangrjjke operatien worden verwacht, mnar
eer om te zorgen, dat de troepen ziek niet
te ver wagen en -zich te veel blootstellen,
want hun is door de Regeering te dezen aan
zien groote omzichtigheid aanbevolen, hetgeen
niet te verwonderen is, daar eene ezp* ditie
zeer ongelegen zon komen, nu de marsch-
en strjjd vaardige veldbatuljons ten gevolge
der reorganisatie ran de bezettingen in Atjeh
011 op Lombok eeoigszins door elkaar liggen.
Zoodra, hetgeen nog dit jaar geschieden zal,
een tweede garnizoensbntaljon voor Atjeh is
opg-richt, gaat het 14e veld bataljon naar
Soerahaja en het 15e uaar Padang terug,
waar zjj organiek thuis behooren.
Uit Makasser wordt van 3'^ Jan. geseind
De inlandsche hoofden in de Minahassa
zijn ontevreden over een besluit vso den
resident, volgens hetwelk zij geen venduties
meer mogen houden van hun meubilair, en
willen zich hierover eu over audere zaken
wenden tot den Gouvemeor-Generaal.
De heer L H. Stennekes, posthouder te
Galela (Halmaheirn), heelt zich door vergil
van bek leven berooid, omdat hjj met eene
vermindering van f 50 in traktement naar
Soerabaja was overgeplaatst..
Den lOn Januari is de resident van Ter-
nato met 40 soldaten onder den late luit.
B. van Hengel en den officier van gez. 2de
kl. H. Koppeschaar naar Garapieu op Halma-
heira gegaan om oproerige Tabelloreezen te
tachtigen.
Op Ternate was het onrustig. Politie
oppassers hadden acht inlanders, beschuldigd
van aau eene araokpartjj te hebben deelgeno
men, gevangen genomen de bevolking drong
by den sultan op de vrylating van de ge
vangenen aan, en toen de Bultan hiervan aau
den resident bad kennis gegeven, weigerde
deze de vrylating, alvorens de magistraat de
zaak zou hebben onderzocht.
Met betrekking tot den bovengenoemden
zelfmoord merkt het Bat. Nbl.c op, dat die
waarschynlyk in verband moet gebracht wor
den met den opétand, tot fnuiking waarvan de
resident met veertig man is vertrokken. Gu-
rapisn ligt in de nabyhoid van Galela. De
Tsbelloreezen, die in opstand z|jn, staan on
der het gezag van den posthouder te Galela,
aangezien Tabello gevormd wordt door «en
groep kleine eilandjes a»c de oostzyde van
het eiland Gilolo, iu de baai van Galela
(ooordoosteljjk Halmaheira.) Het vaarwater
staat er als zeer gevaarlyk bekend.
Karei bad de onvoorzichtigheid begaan op
29 Februari met eene jonge dame te gaan
wandelen.
Karei, zei ze eensklaps, heb je ook wel
eenz hooren zeggen dat, wanneer een meisje
een klaverblaadje van vier in haar schoen doet,
de eerste man, met wien zy wandelt, haar
echtgenoot zal worden
Neen, zei Karei argeloos, nooit van ge-
boord.
Welnu, ik heb van morgen een klaver
blaadje in mjjn schoen gedann en jjj bent de
eorste met wien ik wandel. Ik ben toch be
nieuwd of bet uitkomt!
Als eene bijdrage tot bet inwendige leven
in sommige gemeenten, laten wjj hier volgan
een adres van een man, die zich, na een leven
gewyd aan de belangen zijner gemeente, door
die gemernte miskend ziet. 't Luidt als volgt:
>Aan den Gemeenteraad van Hillegom.
Verontwaardigd over het Raadsbesluit, ver
vat in uw schryven van 29 Dec. II., geeft on
dergetekende zich de eer, de navolgende op
merkingen te maken
Het billijkheids- en rechtvaardigheidsgevoel
moet by den Raad al tot eeu zeer lasg peil
gedaald zjjn, als men mij de terugbetaling wei
gert der f 700, en zulk» by het bewustzyo, het
geld, op verzoek van burgemeester en gemeen
te-secretaris, aau de gemeent geleend is, ter
completering der kas, ten einde die den des-
tjjds nieuwbenoemden gemeente-ontvanger, don
heer A. M. v. d. Jagt, te kunnen ov rdragen.
Geheel buiten weten, ook van mijn destjjds
mede-wethonder, den beer H. Mynders, zyn
deslyds verbalen vau kas-opname eu notulen
van vergaderingen gemaakt, die nooit hebben
platts gebad, a dus is de fraude gepleegd ge
worden.
Zal dat dan het loon zyn voor 40jarige be
hartiging der gemeentebelangen? wairvan 25
jaar ala oudste wethouder, vele jaren zelfs met
een burgemeester, die öf buiten (Je gemeente,
èf beschonken was, zoodat hy zich ouraidde!-
ljjk na zyn ent»lag onder curateele liet stellen.
Steeds was ik de liberale party toegedaan,
maar ik tart n, anti-revolutionairen of katho
lieken, die thans de meerderheid des Raads
uitmaakt en ray tegenwerkt, mij, in mjjn 40-
jarige loopbaan als lid van den Raad, te wjjzen
op eene door partyschap gedreven onrecht
vaardigheid.
Verschuilt ge u onk achter een schild waar
de wet u niet treffen kan, ik zeg u: liever
ware mjj het geld ontstolen, dan op dusdanige
wjjze afgezet.*
Dat, mijne heeren, is God geklaagd en tot
schande der bloeieude gemeente Hillegom.
Verberg u niet langer achter het zoetsappig
argument: »Wjj weten niet, onder welken post
eene dergeljjka afbetaling te boeken,* want
Zijne Eicellentie de Commissaris der Koningin
heeft ray, by zyn bezoek te dezer plaatse ge
zegd
Zonder medewerking des Raads kan ik er
niets aan doen, met medewerking des Raads
zon zulks wel te vinden zjjn.<
Openbare behandeling dezes verzoekende,
verbljjve ik zonder eenige achting,
(Nws.) (get.) Hk. van Waveren.*
Men scbrjjft uit Weenen
Prof. A. Naratb, de opvolger van 4>rof. v.
Eiselsberg als hoogleeraar te Utrecht, is in
September 1864 te Weenen geboren, werd in
1884 student iu de medicjjaeu eu wjjdde zich
in den beginne san de anatomie. Eerst wus
hjj demonstrator hjj prof. Langer, later prosec
tor hjj prof. Zuckerkandl. Van de anatomie
kwam Naratb in Jan. 1891 op de kliniek by
prof. Billroth, wsrd in Juli 1893 operateur aan
die afdeeling en is er thans eerste adsistent.
De jeugdige booglecraar, die op allen welke
bem keuneu een allerplezierigsten indruk maakt,
gaat met groo'e ingenomenheid zyn nieuwen
werkkriug tegemoet. Von Eiselsberg had hem
trouwens zooveel goeds van Utrecht gezegd,
en zoozeer de studenten geprezen, dat daardoor
san prof. Naratb het afscheid van het»Allge-
raeino Kraukunhaos* lichter gemaakt wordt.
Von Eiselsberg had eerst na ernstige overwe
ging en niet een bloedend hart (dit waren
zjjne eigen woordeu) Utrecht verlaten.
Een werkman aau 'a rjjk» centraal magazjjn
van kleeding te Woerden, zekere V., is gear
resteerd als verdacht van rjjksgoedereu te heb
ben verduisterd. Hjj zal voor den krijgsraad
terecht staan.
Volgens »De Echo* wordt belooning voor
het redden van gatten vanwege de Sophia-
Vereeniging door de brandweer te Amsterdam
niet geaccepteerd. Het komt zoo vaak voor
dat katten, houden, duiven of kanaries worden
in voiiigheid gesteld, dat de manschappen, als
zjj voor elke dergeljjke redding beloond werden,
spoedig hun koetje» op bet droog* zouden
bebbeu.
Het Katholiek blud »Ous Noorden* dat te
Leeuwarden verscbynt, herinnert dat 2 Maart
de verjaardag is van paus Leo XIII en ook
die van dr. Schaepman, wien bet blad noemt:
bem, die door de katholieken van Holland
wordt geroemd als de man, die in zeor vtde
opzichten de zaken regelt van dat groote ge
zin, dat wjj het katholieke Nederlandsche gezin
zouden willen noemen, van den man, die zjjne
beste krachten geeft voor dat gezin, zjjne va
derlijke zorgen er aim wjjdt, de rechten er vau
verdedigt, vooral in h»t openbaar.*
Het blad trekt dan een parallel tusschen
het hoofd der kerk eu »bet hoofd van de
katholieke partjj in Nederland,* en zegt o. a.
Wanneer wjj hier dr. Schaepman noomeu
het hoofd der Katholieke party, dan willen wy
buiten bespreking laten alles wat zou moeten
dienen als antwoord op de vraag, die misschien
zou gesteld worden van wie ontving hjj zjjne
zending, zjjne aanstelling als zoodanig. Veel
meer willen wjj duu te kennen geven, dat hy
door de heerljjko gaven, die God heiu schonk,
door de reuzenwerkkracht, die hjj ontwikkelt,
door de raanneljjke overtuiging, waarmee hij
strjjdt, voor ons staat als onze aanvoerder in
den strjjd, onze hoofdman, die geen hooger
streven keut, dan ons, zjjne geloofsgcnooteu,
ter overwinning te voereu.
Leo XIII en dr. Schaepman.... zoo dikwijls
men die namen vereeuigd ziet, dan is het om
dat de Paus aan zijnen ond> rdanigen zoon den
vaderljjken zegen scheukt, ol hem aanmoedigt
in den strjjd, of wel omdat laatstgenoemde
optreedt als verdediger van Leo's rechten, om
zjjn roem te verkondigen, te protestoeren teg n
al wie zjjn hand aan Petrus goed* durft slaan.
Leo XIII eu dr. Schaepman.... wie denkt
niet b'jj 't samenkoppelen dezer beide namen,
aan de geweldige protestmeting vau 17 De
cember 1888 te Utrecht, 22 September 1895
te 's Hertogenbo8cb. Beide keeren wa» dr.
Schaepman de ziel dor hooge vergadering, beide
malen sprak bij io naam van bet Katholieke
Nederland, om te protesteerer. tegen do over
weldiging van Rome, tegen de gevanschap de?
Pausen.
Leo XIII en dr. Schaepman.... ook het niet
katholieke Nederland heeft op verschillende
wijzen die namen verbonden: ernstig toen iu
Manpen- van beteekenis* eene levensschets des
Pauseu moest verschjjnen; ironisch toen zy den
doctor spottender wjjze den Nederlandschen
Paus* hebben genoemd.
Leo XIII en dr. Schaepman meE doet den
meester geen oneer aan, wanneer men zyn naam
te geljjk uitspreekt mot dien van den volgza-
tuen leerling men kan den vader hnlde brengen
in bet vereeren van den trouwen zoon, men
raag den dapperen officier gernstelyk pryzen
te geljjk met den opperbevelhebber, vooral
wanneer gene allen lof terugbrengt tot hem,
in wiens dienst hij staat.
Dr. Schaepman.... de volgzame leerling, de
trouwe zoon, de dappere officier des Pausen.
In de stzafknndige en maatsehappelyke vragen
is hjj roor otia in vele opzichten de tolk des
Pausen, die ons diens encyclieken verklaart,
diens grootsche ideeën, daarin vervat, tot daden
maakt.
Wie heeft te onzent meer bygedrsgen tot
emancipatie der Katholieken dan hjj? LeoXIII
ried de Katholieken op de pers te steunen,
hoeveel katholieke organen hebben hun ont
staan, hun bloei aan dr. Schaepman te danken
De Paus verkondigde het ontzngljjk nut der
Katholieke opvoeding, en wie heeft in Neder
land onder Katholieken met meer gloed en
mot meer succes het Katholieke onderwjjs be
schermd en bevorderd dan dr. Schaepman.
Katholieken, eisebt uw aandeel op in's lands
regeering, roo klonk Leo's stem, en nooit is
in Nederland het politieke recht der Katholie-
keu luider opgeëischt dan door ouzen priester
staatsman.
Rerura Novarum, de encycliek over den toe
stand der arbeiders, is de meest geroemde en
de meest geweldige zendbrief van onzen»Paus
der werkliedeu eu bet is alweder dr. Scbaep-
man, die op de krachtdadigste wjjze optreedt
in bet belang van den Nederlandschen werkman.
Leo XIII roept allen Christenen toe, vereenigt
o, bindt gezamenlijk der strijd aan tegen het
ongeloof in al zyn vormen, op elk gebied, en
wjj kennen te onzent niemand, die met meer
overtuiging heeft gepleit voor het samentrekken
der Christelijke strijdkrachten tegen den geza-
menljjken vjjandbet liberalisme, dan dr.
Schaepman-
Zondagavond meldde zich aan een der
politiebureelea in Dpn Haag een door koude
en honger uitgeput 12jarig meisje aan, dat
Zaterdagavond de ouderljjke woning aan de
Prinsengracht aldaar ontvlucht was. Het kind
had verklaard gedurig te worden mishandeld
door hare ouders, die beiden schier iederen
dag in beschonken toestand verkeeren.
Het hoofd van een school in een onzer
grootste gemeenten was gewoon, bjj het aan-
en uitgaan der school aan de dear te slaan.
Op een goeien dag begon hem dit te vervelen,
eu ofschoon rjju instructie hem het recht ver
leende, een der onderwjjzer* met die taak te
belasten, gaf hjj er de voorkeur aan, de zauk
in de schoolvergadering ter sprake te brengen
eu dit college te verzoeken, iemand aan te
wjjzen om het toezicht op de binnenkomende
en vertrekkende leerlingen eens van hem over
te nemen Er werd beraadslaagd, en er'werd
gestemd. En de uitslag was, dat het hoofd
met algemeeno stemmen, op één na, v. roordeeld
werd om aan de deur te bljjven staan.
Hem buiten de deur te zetten, was voorals
nog niet mogelijk. (N. Schoolbl.)
DOOR
FER-ET-FEU.
III.
Amaterdamsehe Gedeuktcekenen.
Een kennis van mjj geeft altijd het volgende
antwoord, wanneer men h m vraagt of bjj kan
schaatsenrjjden: Jawel, niet gauw,maar leeljjk.c
Eeu tegenhanger van dit typisch, ofschoon on
logisch, gezegde zou ik a geren, wanneer gjj
mjj vroegt, boe staat het met de Amsterdamsche
monumenten. Mjjn antwoord zou luiden »Er
zjjn er niet veel, maar die er zyn, zyn leeljjk.
Ik stel mjj voor in deze schets een be
schouwing (weest maar niet bang, dat het
geleerd wordt) te geven over wat »meu« meer
bepaald onder monumenten verstaat, dos de
standbeelden en het monument op den Dam.
Als men een aardrjjkskuude boekje openslaat
bjj de beachrjjving van Amsterdam zal men
steeds vermpld vinden bij de bezienswaardig-
Gouda v
6.80
7.25
8.40
9.06
9.40
10.17
Moordrecht.
a
7.82
8.47
a
a
a
Niouworkerk
a
7.80
8.64
a
a
a
Gapelle
a
7.46
9.01
a
a
a
Rotterdam
7.—
7.55
9.10
9.26
10.—
10.86
Rotterdam
6.—
5.57
7.25
7.47
8.—
Gapelle
1.10
6.08
a
a
a
Mieuwerkerk
5.1»
8.16
a
a
a
Moordrecht
5.86
6.94
a
a
a
Goudl
6.82
6.80
7.45
8.07
8.18
10.54
11.01
11.08
11.11
11.84
8.85
18.0»
ESDiU.
8.18
GOUDA ROTT
18.85 1.84
18.88
18.8» a
18.46
18.55 1.44 8.50
UOTTK K DA M—9 O V D At
18.88
9.40
9.51
9.18 10.11
10.1»
10.8»
10.88
10.48
10 4»
11.50
2.44
4.50
5.24
7.11
7.52
8.32
8.43
8.51
0.57
IJ.18
a
4.57
a
a
7.69
a
a
a
10.04
a
a
5.04
a
a
8.06
a
a
u
10.11
a
a
5.11
a
a
8.18
a
a
h
10.18
a
4.02
5.20
5.42
7.80
8.22
8.52
9.08
9.10
10.27
11.80
12.20
1.42
2.50
8.10
8.48
4.10
6.81
6.17
8.05
9.43
a
1.52
a
a
a
a
6.27
a
9.62
a
L5»
a
a
a
a
6.84
a
9.58
a
1.06
a
a
a
a
a
6.41
a
a
19.4»
2.12
8.0»
8.2»
4.08
4.40
6.51
6.47
8.25
10.08
GOUDA DEN HAAG.
Gouda 7.80 8.85 8.08 9.87 10.10 10.50 18.11 18.18 1.87 8.85 8.47 4.45 6.17 7.14 7.49 f.19 8.54 8.5411,
Zuv.-M. 7.48 8.47 11.08 11.40 *A7 I0-°«
Z.-Zegw.7.63 8.56 11.18 18.4» 5.08 8.18 a
Voorb. 8.07 9.08 11.17 1.01 5.80 i J
sHage 8.18 8.18 9.87 10.07 10.48 11.88 18.48 1.06 1.57 4.05 4.17 5.85 5.57 7.44 8.11 ».-
©0 1' DA UTB1CHT.
9.05 10.19 10.57 18.48 8.80
11.14 8.87
11.88 8.45
8.87 10.51 11.46 1.80 8.08
(Jouda. 5.85 6.87 7.81 8.08 8.81
Üudew. 5.50 6.54 nat
Woerden 5.5» 7.08 8.11 a
Utrecht 6.18 f Ml t
f Naar Am» ter dan.
a 10.16
10.87
8.8810.88 11.46
1.17 4.16 4.47 6.67 6.51 8.81 10.16
a a a T*10 10*M
8.84 a 5.06 8.17 7.18 8.48 10.87
8.50 4.48 5.8» 6.86 f 8.04 f
Gjuda *6.87
Amstnrdani St. 8.14
8.81
9.15
GOUD A—A MSTKRDAM.
10.01 *10.17 11.10 l.ll 4.07 10'18
11.01 ï.i» ui u.10
DIN KUS OOUDA.
'iH«ge 5.1*1 7.10 7.4» l.»0 ».I» t.4( 10.11 U.IE 19.15 1.S5 S.U 1.58 8.43 4.15 5.17 S.Ó» 7.53 ».3S£
Voorb. 5.57 a a a 10.17 a a 1.41 a a a a a 6.14
Z.-Zegw6.11 a a a a a 10.88 a 1.68 a a a ii a 6.88 9.5£
Zev.-M.6.fS a a a a a 10.48 a a 8.06 a a a a a 6.8» 10.08
Gnada 6.88 7.66 8.18».— 9.56 10.16 10.54 18.06 18.45 8.17 8.14 8.16 4r.l8 4.48 6.47 6.50 8.28 10.12
v Stoat W Bleiiwjjk-KruUweg en Nootdorp-Leidaohendam en Hekendorp.
IITKECH T-G O U D A.
Utrecht 7.50 10.— 11.84 18.50 8.10 8.58 4.48 6.86
Woerden 8.11 u 10.88 11.51 4.16 a «*58
Oudewater 8.1» a 10.81 a a a 4.84 a a
Ueuda 8.88 8.84 18.44 18.07 1.88 8.48 4.87 6.80 7.00 8.95 8.41 9.40 11.10
7.50
8.09 9.07
a 0.98
a 0.86
8.41 9.40
10.84
10.54
Stopt te Nooidorj—Leidsehenda» en Blel»wjjk«-Kru>aweg ei Uekendorp.
AMSTERDA M—O O U D A.
AmaUnlan6f.it. 8.— 9.10 **10.49 9.81 4.10 **0.18
Geuda 7.89 0.04 10.14 18.49 8 80 5.20 7.4 6
Stoppen te lUeiswijkRr Kruisweg <n Nootdoff—LeicUchsadam ea Hekendorp.
7.4A
8.40
9.45
11.10
beden: Monument op den Dam*. Nog nooit
evenwel vind ik daar ook vermeld, hoe of het
er zoowftt uitziet, en evenmin, waarvoor het
is opgericht; want de by voeging »voor den
Volksgeest* maakt de zaak niet helderder.
Het is dan (en hier vang ik met de be
spreking aan) opgericht ter herinnering aan
den opstand der Belgen, dus na vrjj onbelang
rijk want al mogen nu nog enkele ond-
strjjders daarover in vunr en vlam geraken,
ons jongeren, laat de zaak, voor zoover wjj
tenminste geen Vaderlandsche geschiedenis meer
bestodeeren, vrjj kond.
Het is daarom zeer verkeerd gezien geweest,
dat men indertyd gezegd Monument heeft op
gericht op den Dam, tegenover een stadhuis,
waaraan sich de geschiedenis vastknoopt van
een wen her. Maar ook om meer redenen staut
het monument op den Dam verkeerd. De Dam
is als plein te klein voor znlk een gedenk-
teekeo, en dan, bovenal, is het monument
leeljjk, foei-leelijk.
Maar laat ik eerst pogen er u een voorstel
ling van te gevn. Recept voor het monument
>Men gaat heen en neeint een ronde brood-
plank, zet daarboven op drievierde van een
tweeponder brood, en bekroont den top mee
een saikerpopje, dat men met St.-Nicolaas voor
de kinderen koopt.*
Gaat men dan op cenigen afstand staan,
dan is de gelykenia zoo treffend, dat men zijn
eoren niet gelooft, als men niet door een
Arasterdamscben schoenenjood hoort roepen
»Schoene poesse, m'neerl*
Toen ik het ding (d. i. in Datnra) eens goed
ging opnemen, werd ik door zoovele schoenen-
jodeu lastig gevallen, die mjj wellicht voor een
Engelschman aanzagen, dat ik jjliogs op den
loop ging.
Toch merkte ik op, dat er o. a. op staat
geschreven: »Aan den Volksgeest van 1830*
en Het dankbare nageslacht en nog eenige
zulke anorkeude gezegdeu zullen wel niet ont
broken hebben. Verder zag ik er eenige beelden
terzjjde op, die aan honden doden denken*,
naar die 't niet warer en voorts een soort
bak rondom het voetstuk, waarin water kan.*
De slotsom van al myne beschouwingen is
deze. Het is wenscheljjk, dat er teu spoedigste
een reusachtige vereeoigiog tot stand komt,
die de vraag aan den wethouder van publieke
werken moet richten, of het zyn >wethoade-
Ijjke* wil is, dat Amsterdam's schoonste plein
wordt bedorven, door een gedenk toeken, dat
zoo leeljjk is. Het zou wel niet geven, maar
protest is altjjd goed.
Behalve het monument op den Dam moet
ik vermelden drie standbeelden en begin maar
mt t het leeljjkste, dat van Thorbecke. Om
dezelfde redenen, waarom het Monument kon
verdwyuen, zou men ook Thorbecke knnnen
missen, want dese persoonlijkheid is, en zal dit
nog meer worden, voor het jongore geslacht
(ik zonder uit politici, joarnalisten eu juristen)
reeds een tamelyk mytisch persoon. Ja, men
hoort zoowsl eens zeggendis of die wet van
Thorbecke, maar dat is al.
In zooverre komt evenwel een woord van
lot toe san de oommissie die dit standbeeld
heeft opgericht dat zjj een klein pleintje, en
dat nog al tamelyk achteraf, heeft opgezocht
om Thorbecke'» beeld te plaatsen. Voor de
weinige bekjjker» van bet standbeeld staat er
op te lezen waarom het is opgericht n.l.
»optimo civi cives*. Men heeft zeker Latjjn
gekozen voor dit opschrift, omdat er toch niet
veel meafehen zjjn, die er naar zien.
Nog rest mjj esn bespreking van de stand
beelden van Vondel eu Rembrandt, de vorsten
van 't woord en 't penseel, van de grooto
kunstenaars, waarvoor ieder, zoo laudzaat als
vreemde, diepen eerbied gevoelt.
Ik hoop, neen ik weet het, ik behoef u geen
van allen te vertellen, wie zjj waren, de scbil-
dervorst en der dicht'ren prins. Ik weet het,
gjj kent beiden uit hun werken. Ik weet bet,
gjj hebt als ik een sid'dring gevoelt, als gjj
Vondels Ghysbrecht lamst, of als gjj den Schut-
tersmaaltyd zaagt.
Eere den n annen, die standbeelden voor
deze kunstvorstan hebben opgericht. Gelukkig
bjj, die zjjne gave daartoe beeft geschonken.
En al mogen velen zeggen »een standbeeld
heeft de kunstenaar ticb zeiven gesticht,* toch
is het goed dat een volk zyn waarlyk groote
mannen door daden eert. Evenwel had men
voor zulke mannen, die ods schjjnen als hel
denfiguren uit den grjjzen voortijd, grootsche,
monumentale monumenten moeten oprichten,
men had ais er geen geschikte plaat» was om
hnnne beeldtenissen te plaatsen, deze iroeten
maken. Geen standbeeld voor een plein, maar
•en plein voor een standbeeld dit zjj de leuze
in de toekomst.
Al moge Vondel een geschikte plaats hebben
gevonden in 't Vondelpark, op een eilandje in
den vjjver, Rembrandts plaats op bet Rera-
brandtplein, is, jammer genoeg, niet geschikt
voor een standbeeld.
Midden in een klein plantsoentje, door
rasterwerk omgeven, staat bjj, de sch ldervorst.
Zoo Vondel als Rembrandt zyn op meer dan
levensgrootte gtwrocht, op een gewoon slecht»
weinig versierd voetstok.
Beide staan daar, ar» jierinneringen aan
vroeger eeuwen, u toeroepend: leert ontken-*
■en ait oom werken.
Toen ik voor 't eeret de opvoering van
Vondels Ghysbrecht had gezien, en het stok
met vereeriug had gelezen, toen ging ik op
een konden Januaridag naar 't Vondelpark,
en daar giog ik den meester schepper, wiens
beeld zich helder afteekeode tegen de lucht.
Toen was het my alsof die lippen nog spraken,
en die hand nog neerschreef de schoone vers-
zangen, waaraan ik my verkwikt had.
EreneenB ging het mjj, toen ik na dagen
lange beschouwing een flauw denkbeeld kreeg
van wat dn Schuttersmaaltijd was. Met mjjo
gee-teljjk oo»% sag ik die prachtige meng ling
van kleuren en vormen en met mjjn lichame
lijk het beeld van den schepper. Lang bleet ik
staan, opziend uit de diepte naar die helden
figuur en ik giug weg om nogmaals zjjne
onsterfelijke werken te bezien.
En u, die kunstgevoel hebt, die eeu euotee,
dit het hart verkwikt, wilt hebben, raad ik
aan, lees en herlees de schooDe woorden van
Vondel, doet een beduvaart naar de sehilderyen
van Rembrandt, laat alles goed op a inwerken,
en gaat dan de beelden dier mannen aanschoa-
wen, die u zooveel schoons hebben geschonken.
Dan zult gjj"tterugkeeren, verhoogd en ver
edeld, met een gevoel tan dankbaarheid en
fierheid, dat gjj Hollanders zjjt, en dat uw
land zalke mannen voortbracht al» Rembraudt
en Vondel.
Ip het Engelsche Lagerhuis heeft de heer
Goshen, eerste-lord der admiraliteit, de be-
grooting van marine ingediend eu hy gaf daarby
de volgende toelichting. Hjj stelt voor, het
aantal manschappon te vermeerderen met 4900;
de aanvraag voor bewapening van schepen is
850,000 hooger gestold, de aau vraag voor
maritieme werken is 8,500,000 hooger ge
steld dan het vorige jaar, toen daarvoor
14,000,000 was uitgetrokken. Het overschot
op de begrooting zal besteed worden om deze
vprhoogdo uitgaven te dekken. Van 1889 tot
1896 heeft Engeland hare floot uitgebreid
met 105 fcheppo en 62 torpedojagers. De
minister sceit thans voor daaraan toe te voegen
5 battleships,4 kruisers le klasse, 3 krui
sers 2e klasse, 6 kruisers 3e klasse en 28
torpedo-jagers. Van deze laatste zjjn er reeds
8 besteld zonder do beslissing van bet Parle
ment af te wachten. Voor de ontworpen
nieuwe schepen vraagt de minister 10.000.000
verdebld over drie jaar. Al de schepen, door
den vorigen, minister vau marine, lord Spencer
voorgesteld en de nieuwe schepen die thans
wordon voorgesteld, mouten tegen Juli 1899
gereed zyn.
De begrooting vau marine voor het aan
staande finaDcierJe jaar bedraagt 21,823,000
sjjnde een vermeerdering van 3,122,000 op
de begrootiug van het loopende jaar.
De minister gaf voorts de verklaring, dat
bjj het opmaken vau dit budget niet een geest
van aanmatiging heeft voorgezeten het i» geen
budget dat als een uitdaging moet opgevat
worden, maar een budget waarbij men slechts
de wettige verdediging des ryks beoogtde
vloot is voor Engeland, wat een leger voor
andere natiën is.
Spreker begon met te zeggen, dat men on
langs zjju woorden verkeerd heeft uitgelegd.
Hjj heeft niet gezegd dat Engeland onverschil
lig is voor de vriendschap van andere mo
gendheden het nu ingediende budget bewijst
dat Engeland niet onverschillig is voor de
vriendschap d«r machten, want in de vloot,
vindt Engeland zjjn machtigen steun laat de
vloot, hotzjj Engeland geïsoleerd is of niet,
het vertrouwen der natie in zichzelven ver
tegenwoordigen.
Bet bericht dat president Kruger toch be
sloten schijnt aan de nitnoodiging van den
heer Chamberlain te voldoen, en naar Londen
te komen, neemt weder vasteren vorm aan in
de Engelsche pers. Zoowel de Times als de
Daily News deelen mede, dat de onderhande
lingen over de te bespreken onderwerpen nog
steeds voortduren en waarschjinlyk weldra
zullen leiden tot een overeenkomst. Beide
bladen noemen enkele onderwerpen waarover
onderhandeld is; en daaruit bljjkt dan dat
Transvaal de conventie van 1884 wil vervan
gen door een handels- en vriendschapstractast
en dat het zjjn volkomen onafhankelijkheid
door Engeland wil gewaarborgd zien,
In hoeverre de berichten van de Engelsche
bladen juist zjjn, zal wel spoedig Myken. Na
de pertinente verklaringen der Transvaalscbe
pers komen dese mededeelingen zeker zeer
onverwacht.
Het Amerikaansche Huis van Afgevaardigen
heeft met 175 tegen 19 s'emmen besloten
over te gaan tot de onmiddeltykn behandeling
van de resolutie betreffende Cuba. Met 263
tegen 10 stemmen werd een resolutie, analoog
met die van den Senaat, aangenomen.
De Senaat heeft een wetsvoorstel aangeno
men om de marine te versterken met duizend
man en ingeval-van nood de zeemilitie onder
de wapenen te roepen en transport, chepen te
bevrachten.
Gorman beeft een resolutie roorgeateld, waarin
den minister van marine Herbert wordt op
gedragen een commissie te benoemen tot on
derzoek van het eiland Navassa hjj Caba. om
er een kolenata ion te vestigen.
De stemming te Madrid tegen de Vereenigde
Staten is zeer opgewonden. Men schreeuwt er:
Weg met de Unie. Tegen Zaterdagavond was
er een betooging in de opera tegen den Atne-
rikaanschen gezant Tailor beraamd, maar deze
bleef wjjseljjk weg. De studenteu waren des
middags in de universiteit saamgeroepen ten
gevolge van de door de regeering genomen
maatregelen ging deze vergadering echter niet
door. Het Amerikaansche gezautschapsgebouw
wordt door agenten bewaaktin de buort zjjn
150 gendarmes geconsigneerd.
De toon der pers is zeer heftig en zweept
de gemoederen op. Overal worden b^toogingen
voorbereidte Valencia, Sevilla, Bilbao, Bar
celona. In laatstgenoemde stad is het zelfs
tot een bloedige botsing gekomen tasschen
politie en manifestanten.
De minister van marine h«eft aau het in-
stractie-eskader last gegeven zich gereed te
maken voor vertrek naar do Antillen. Een
50-tal paketbootéu van de koopvaardijvloot
worden tot den krjjgsdienst uitgerust. Twin
tigduizend man infanterie en vyfduisend cava
lerie staan gereed om naar Cuba te vertrekken.
De minister-president Canovas heeft in een
interview verklaard dat de regeering over ge
noegzame middelen beschikt om den strjjd tot
Juni vol te houden. Daarna zal zjj aan de
nieuwe Cortes om meer geld vragen. Hij is
vzstbesloton alle» te vermijden wat het Noord-
Amerikaansche gouvernement aanleiding zou
kunnen geven om to voldoen aau de platonische
wenschen van den senaat der Unie. Daarom
is bevel gegeven alle betoogingen door geheel
Spanje niut de grootste gestrengheid tegen te
gaan.
Canovas hecht persoonljjk weinig waarde
aan een erkenning der opstandelingen als
oorlogvoerende party en stelt veel vertrouwen
in president Cleveland. Hjj is voornemen» de
houding der Spaansche regeering te regelen
naar die vau de Vereenigde Staten van Noord-
Amerika zelve in het jaar, torn de Europeesche
mogendheden de Staten van Zuid-Afrika als
oorlogvoerende partjj erkend hadden.
De Paus zeide bjj ontvangst vbd de kardi
nalen, die hem kwamen pelakwennchen met
zjjn verjaardag, dat de overstelpende werkzaam
heden hem «ouden doen wenschen naar de
eeuwige rust, maar niettemin wnigert hjj niet
den arb' id voort te zetten ter eere Gods en
in het belang der Kerk. De Paus verklaarde
verder dat hjj droevig getroffen wa* door de
betreurenswaardige daad van den man, die zjjn
eigen ziel eu die zjjne zoons opofferde, en aan
de meoBcheljjke politiek de voorkeur gaf hoven
de waardigheid van bet geweten. De H.
Vader hoopte dat God de verdoolden ziende
zal maken, om te beletten dat hnn voorbeeld
navolging vinde.
De Paus geniet een uitstekende gezondheid.
In Bnlgarjje loopt het der regeering in alles
mede. Sedert, prins Boris op bevel zijns vaders
in den orthodoxen godsdienst is opgenomen,
groeit en blotit Bnlgarjje als nooit te voren.
Zelfs de verkiezingen hebben een kalm verloop,
en wat dat heieekent sal ieder begrjjpeu, die
de verslagen heeft gelezen van de laatste alge
meens verkiezingen.
Te Sofia is de bekende Zankofl, de harts
tochtelijke vereerder van Rnslaud en de Rusten,
gekozen uk t 1538 stemmen, teged 1247 stem
men, welke op den onafhRnkrljjken candidaat
Anastasoff werden uitgebracht, 't Is om Stam-
buloff in zjjn graf te doen orokeeron van
ergernis.
En de bovolking van Sofia was zoo innig
verheugd over de vrjjheid, welke bjj deze ver
kiezingen was toegestaan, dat zy den minister
president, den heer Stoiloff, een ovatie heeft
gebracht.
Merkwaardig is ook de ommekeer in de
waardeering der Bulgaren door hun Russischen
beschermer. Zoo elecbt 4e Bulgaren waren,
toen prins Boris nog niet in den orthodoxen
godsdienst was opgenomen, zoo brauf en deugd
zaam zjjn zjj thans, nu vorst Ferdinand zjjn
verlangen n»ar eigen grootheid heeft gesteld
hoven bet zieiebeil van zyn kind.
Burgerlijken Stand.
GEBOREN28 Febr. HubeHha Joanna
Maria Cornelia, ouders F. T. rk^en E. M.
A. Kabel. 29. Maartje, \Onwer-
sloot en D. Verwejj. W
ouders L. A. Wilteuburg 1
Maart. Andreas Antonius,
en A. A. van der Sprong. C«Tf»f ouders
G. Wag ter en G. de Ruiter. 2 Mrt. Adri-
ana Cornelia, ouders J. Tak en J. de Bootn.
OVERLEDEN: 28 Febr. M. E. Kromme,
wed. J. H. de Brain, 67 j. 29. J. E.
Rjjkeljjkhaizen, 14 j. J. Melkert, 1 m.
M. P. van de Rotte. wed. P. N. Krujjswijk,
82 j. 1 Maart. B. Schipper, hni»vr. van
D. vau den Berg, 32 j. F. A. Sparnaay,
65 j. 2 Mrt. H. Melkert, 55 j.
March Tailleur.
Kleiweg E 73, GOUDA
8 MAART
Nzdirland. Cert Ned- W. 8. t'/i
dito dito dito 8
dito dito dito 8
Honoae. Obi. Goudl. 1881-88 4
Italië. Inschrijving 1802-8i S
Oostine. Obl. in papio 1168 T
dito in silver 1868 5
Portvoal. Oblig. met coupon 'J
dito ticket 8
Rusland. Obl. Binnonl. 1894 4
dito Geoona. 1880 4
dito bjj Kotha.1880 4
dito bjj Hope 1889-90 4
dito in goud. leen. 1883 6
dito dito dito 1884
Spanje. Perpel. tohuld 1881 4
Turk rij. Gepr.Couv. leen. 1890 4
Gee. leaning sorio 1).
Geo. looning aerie 0.
Zuid-Ara. Rep. v. obl. 1890 5
Mexico. Obl. Buit. Sch. 1890 6
Venezuela, Obl. 4 onbep. 831
Amstbedam. Obligation 1895 3
Rotterdam. Stod. leen. 1894 3
Ned. N. Afr. Haudelsv. «and.
Arondsb. Tab.-Mjj. Gertificntou
Duii-Maatflohappjj dito
Arnh. Hypothoekb. pnndbr. 4
Cult.-Mjj. der Voratoni. aand.
Gr. Hynotheekb. pnudbr. S'/i
Nederianaaohe bank aand.
Ned. Handolmaa'. 'h. dito
N.-W. A Pao. Hyp. b. pnndbr. 5
Rott. Hypotheokb. pandbr. 8l/i
Utr. Hypothoekb. dito 8l/j
Oost ene. Oost-1 long. bank aand.
IIusl. Hypothoekbauk pandb. 4
Amerika. Rquit. hypoth. pandb. 6
Maxw. L. G. Pr. Lien cert. 6
^Ied. Holl.IJ.-Spoorw.-Mjj. aand.
Mij. tot Kxpl. v. St. Spw. aand.
Ned. Ind. Spoorivogin. aand.
Ned. Zuid Afrik. Spm. aand. 6
dito dito dito 1891 ditoS
[taliR.Spoorwl. 1887/89 A Eobl.8
Zuid-ltal. Spwmjj. A-H. obl. 8
Polen. Warschau Woeuon aaud.4
Busl. Gr.Rute. 8pw-My. obl. 4'/,
Baltuche dito aand.
Fastowa dito aand. 5
[wang. Dombr. dito aand. 5
Kurak Ch.Acow-Sp. kap. obl. 4
dito dito onlig. 4
AMBKiKA.Cent. Pao. Sp. Mij obl. 6
Ohio, k North. W.pr. C. v. aand.
dito dito Win. St. Peter. obl. 7
Don ver fc Rio Gr. Spm. eert. v.a.
Illinois Contrnl obl. in goud 4
Louisv. k NaahvilleCort.v. aand.
Mexico. N. Spw. Mjj. lehyp. o. 6
Miss. Kansas v. 4 pet. prof. aand.
N.-York Ontario k Wost. aand. i
dito Ponns. Ohio oblig. 6
Orogon. Calif, lo Uvp. in goud 5
St. Paul. Minn, k Manit. obl. 7
Un. Pao. Hoofdlijn oblig. 6
dito dito Lino. Col. lo hyp. O 5
Canada. Can. South.Cnrt.v. aand.
Ven. Rallw. k Nav. lob. d.o. O
Amsterd. Omnibus Mjj. aand.
Rotterd. Tramweg-Maats. aand.
Nbd. Stad Amsterdam .wind. 3
Stad Rotterdam aaud. 3
Üeloir. Stad Antwerpen 1887 2'/i
Stad Brussel 1886 2'/i
Uono. Theis* Regullr Gesel lach. 4
Ooitknr. Staataloeniug 1860 5
K. K. Oost. B.Cr. 1880 3
Spanje. Stad Madrid 3 1868
Ned. Ver. Boz. Hyp. 8pobl eert.
Vorkr».
"'/u
7 tl/,
54 V,
93
98
1047/,
5»'/,
80
»»7.
114
4»Vl
100%
47%
79»
573
97
100
300'/,
145
100%
100'/,
141'/,
70
113'/,
09
199
101'/,
47%
50
1«"V.
"Vu
7»'/.,
10»'/,
101'/.
101'/,
14»%
185
I»11/..
104
5 3%
108
1
108'-,
107
99'/,
48
14%
319
3110
108
118"/).,
104
103% i
l'9%
13»'/,
194'/,
37%
alotkn.
84
84%
31'/,
•1%
is'/i,
5»'/,
114%
Bjj akte op den 2en MAART 1896, voor
den Notaris G. C. FORTÜÏJN DROOGLEE-
VER te Gouda verledeo, is de Vennootschap
tasschen de ondergeteekenden AD III A AN
NICO LAAS KERSBERGEN en PIE-
TER HADRIAN KERSBERGEN,
Sigarenfabrikanten, beiden wonende te Gouda
betrekkelijk de fabricatie van- en den handel
in- Sigaren, aangegaan den 28en Januari
1891 onder de firma „imebroeüerê Hert
bergen
te rekenen van af heden. Zullende geen der
beide ondbrgeteekendeu het recht hebben zjj-
nen handel te drjjven onder de firma
broedert Hertbergendoch zal de
ondergeteekende HADRIAAN NICO
LA AS KERSBERGEN de zaak voor
eigen rekening en op eigen naam mogen
H. N. KERSBERGEN.
P. H. KERSBERGEN.
Gouda, 3 Maart 1896.
