E. CASSUTO,
EEN JONGMENSCH,
llultenlandscli Overzlcbt.
Zomerdienst 1896.
Aangevangen 1 Mel. TUd van Greenwich.
RAPPORT
NATIONALE MILITIE.
OPROEPING
IN WERKELIJK EN DIENST.
GEKLEURDE
OLS
A. van OS, Az.,
Beurs van Amsterdam.
«V.
V/.
APVERTENTIEN.
TANDARTS
te GOUDA.
Is weder te CONSULTEEREN.
'dat hg bericht heeft ontvangen van het be
sluit van den Amsterdamschen Gemeenteraad,
waarbij hg nit zjjn betrekking als onderwijzer
is ontslagen, terzake, dat hg op den Ben Juli
1896 twee hoofden van openbare lagere scholen
wegens het vervollen van hun, door Burge
meester en wethouders krachtens wetteljjke be
palingen opgedragen, ambteljjke werkzaamheden
in het openbaar heeft beleedigdc,
dat bij op het oogenbük van de beleediging
niet widt,2 dat do beide schoolhoofden een
wettelgke opdracht van B. en W. hadden uit
gevoerd,
dat hg dus niet met het opzettelgk doel
heeft gehandeld om de overheid te beleedigen,
dat 37 van de 39 ouders zjjner leerlingen
een adres aan den A msterdamschen Raad heb
ben verzonden, om den onderwgzer hunner
kinderen te behouden,
redenen waarom hg zich beleefd tot u wendt
met verzoek aan genoemd besluit van den 5en
Augustus jl. uwe goedkeuring wel te willen
onthouden.
't Welk doende enz.
M. DEN HARTOG.
Amsterdam, 22 Augastus '96.
Op de algemeene vergadering der A matei
damsche Juweliersvereeniging van 22 Aug. j.l-
is met nagenoeg algemeene stemmen het vol
gende besluit genomen,
«Dat aan Amiterdamsche diamantbewerkers,
die zich hetzjj om de diamantindustrie uit té
oefenen, hetzg om een deel daarvan aan anderen
te leeren naar Frankfort a/M. begeren of naar
eenige andere plaats waar de diamantindustrie
nog niet wordt nitgeoefend, na hunne terug
komst alhier geen werk zal worden gegeven.
In een der logementen in de Warmoesstraat
te Amsterdam ontdekte men, dat de deor van
een der kamers niet werd geopend en vreesde
men, dat den man, die daar logeerde, een on
geluk was overkomen.
Politie werd ontboden en toen de deur open
gebroken was, zag men, dat de logeergast met
een gewoon zakmes zich een doodelgke wonde
had toegebracht aan de keel.
Hy lag gekleed te bed en zgn hoed, die
naast hem lag, was half vol bloed geloopen.
Het Ijjk is naar de Westerbegraafplaats over
gebracht. (Echo.)
Men schrgft aan N. R. Ct.
In het bosch van Olterterp bg Beetsterzwaag
vond een gezelschap, dat daar wandelde, Zon
dag middag omstreeks 12 uur, by een gracht,
eene dame bewusteloos liggen. Een dokter, die
zich onder het gèzelschap bevond, verleende
onmiddellgk bgstand. 't Bleek dat het meisje
in het water had gelegen de pols was nog
maar jniat te voeleo. Nadat zjj bggebracht was,
kon zg vertellen dat zg van den vorigeryjvond
9 nor daar zoo gelegen had. Zg bleek uit
Leeuwarden afkomstig en modiste van beroep
te zgn. Hoe zg daar is gekomen is nog niet
duidelgk geworden. Men heeft haar by hare
zuster te Olterterp gebracht.
In de te Arnhem gehouden vergadering van
Nederlandsche ateenfabrikanten werd na lang
durige discussie aaBgenotnen het volgend voor
stel van den heer S. M. van Wjjck te Reakum.
De vergadering besluit, den 29 Aug. de
steenvormcampagne te doen eindigen, indien
de fabrikanten, vervaardigende te zamen min-
stens 300 millioen steenen, zich daartoe onder
ling willen verbinden.
Aan het bestuur werd opgedragen om de
fabrikanten, die niet ter vergadering zgn,
hiermede in kennis te stellen en te trachten
voor de zaak te winnen.
In Podolië en in het gouvernement Kiew
werd eenige dagen geleden door een orkaan
enorme schade aangericht. De bosschen ge-
lyken voor het grootste gedeelte ep orage-
ploegde velden, vol ontwortelde boomstammen
en üoutsplinters. Vele dorpen en vlekken
werden door den orkaan aangegrepen, zoodat
meer dan 100 boizen instorten en vele men
schen bet leven verloren. Het spoorwegver
keer is gestremd, daar goederenwagens, die in
do stations stonden, en door den storm nren
ver werden voortgedreven, hier en daar de
ljjnen vernielden. Esn vreeeeljjke bosebbrand
woedt aabjj Archangel. Een spoorwegbrug en
de gebouwen van bet station Tundra zgn
verbrand.
Zaterdagnacht zjjn twee iudividu's, die in
den trein Pargs—Vierzon plaats hadden geno
men bg den eersten tunnel van Theillay het
compartiment van den treinchef binnengedron
gen. Een hunner hield den chef esn geladen
revolver onder den neus, terwijl de audere alle
geldswaarden uit deu waggon byeen verzamelde
eu bg zich slak. De twee schurken sprongen
daarop nabjj Lamotte-Beuvron van den trein.
Bg die gelegenheid bekwamen beiden ernstige
verwondingen, zooals onmiddelljjk bleek uit de
aanwezigheid van bloedsporen op den weg. Deze
omstandigheid vergemakkelijkte de arrestatie der
beide sa jetten. De jongste van het nobele twee
tal werd door gendarmes aan het station Vier
zon gearressteerd, juist op het oogeoblik dat
hy een kaartje wilde nemen. Hg gaf een val-
achen naam op en by fouilleering bleek hg in
bet bezit te zgn van 19,264 francs, De an
dere, een ware Hercules, ^rerd nabij Lamotte
met een ernstige hoofdwond aan den weg lig
gende gevonden. Bg had een som van 15000
francs bij zich. Hij weigert 6enige inlichting
te geven ea bepaald cr zich slechts toe, den
den dokter, die hem verpleegt, beleedigingen
naar het hoofd te slingeren. Men meent met
deze belangrgke arrestatie twee leden vau een
Pargsche dievenbende te hebben geknipt.
Men herinnert zich wel het verhaal van de
machine, waar aan deu eenen kant levende
varkens in gingen, om er aan de andere zjjde
weer uit te komen in den vorm van ham,
worst, hoofdkaas, enz. Ook heeft men wel
eens gehoord van de machine, waar men slechts
een levend konjjn had in te stoppen, om na
weinige minoten aan den anderen kant eau
hoogen hoed te vinden, op de maat van den
kooper vervaardigd.
Die pbantasieverhalen schjjnen mooi op weg
verwezenlijkt te worden. Op de internationale
tentoonstelling van leder en schoenwerk te
Islington, in Engeland, vindt men een scboen-
makersmachine, die in deuzelfden geest werkt.
Het ruwe leder gaat er aan het eene eind in
en komt er aan het andere eind weer uit in
deu vorm vau gehoel afgewerkte schoonen, en
wel iu zeer korten tjjd.
Men kan zich een denkbeeld vormen van de
besparing van tgd en werk, aio men weet, dat
een bewerking, di$, met de hand verricht,
vyf en dertig minuten dunrt, met de machine
slechts vjjftien seconden vordert. De eigenaar
der machine verricht dus honderd veertigmaal
zooveel arbeid als zgn concurrenten die met
de hand werken
Het klinkt heel mooimaar of die instan
tané-schoenen goed zeilen passen, zal de on
dervinding moeten leeren.
Voor de rechtbank te Winschoten stonden
dezer dagen terecht twee sjouwerlieden, waar
van de een berucht, de ander een ordelijk
men&ch mag worden genoemd. De eerste had
eene door hem gevangen rat levend met petro
leum overgoten en, na het aldus bevochtigde
dier met een lucifer te hebben aangestoken
bjj welk een en ander de tweede door het be
zorgen van petrolenm behulpzaam was aan
den gevangene de vrijheid teruggeven, die, de
openbare straat bereikende, in lichtelaaie een
manufacturenmagazjjn trachtte binnen te ko
men, wat gelukkig intgds werd verijdeld.
De eisch van het O. M. lnidde voor den
eerste 2 maanden, voor den tweede 1 maand
gev. straf (welke eisch met uitroeping van
verbazing door het belangstellend publiek
werd begroet.)
Eerstgenoemde, die, naar hy beweerde, wel
twintigmaal een rat levend had verbrand, zeide
nooit te hebben gedacht, dat «zoo'n smerige
rötte« zoo'n drukte zoude veroorzaken, en
uitte brutaalweg deu wenscb, dat hjj, die
rapport van de zaak gemaakt had, door de
ratten en muizen mocht worden opgegeten,
waarop hg uit de rechtzaal werd verwgderd.
De kenuisgeving van den Reichsanzeiger
dst het de wil des keizers is, dat nog dezen
herst aan den Bondsraad wordt voorgelegd een
ontwerp tot hervorming van het militair
strafrecht, overeenkomstig da verklaring daar
omtrent den 18en Mei afgelegd door den rijks
kanselier is de eerste officieele verzekering
waaruit bljjkt, dat de rijkskanselier destgds
zgne verklaring met goedviuden van den kei
zer heeft afgelegd, en dat Z, M. das de nood
zakelijk van een nniforme, op moderne rechts-
begreppeu geschoeide hervorming erkent.
Deza blgkbaar van den kiezsr zelf uitgaade
verklaring verstrekt het vertrouwen op het
tot stand komen van een hervorming van het
militair strafrecht, en geef 1 grond tot de hoop,
dat vedere veranderingen in het ministerie en
speciaal een verwisseling van rijkskanselier,
achterwege zullen bljjven.
De meeste bladen zgn nog niet uitgepraat
over het dwaze artikeltje iu de Reichsanzeiger
naar aanleiding van Bronsart's ontslagze on
derschreven grootendeeU bet afkeurend oordeel
dat de Germania al dadeljjk iu zoo krasse be
woordingen uitsprak, en zelfs de «Norddeutsche
Allgemeine, de Ereuz-zeitung, de Post,« rallen
uiet erg uit dien toon, want ofschoon ze zich
bg het overdrukken van het ambtelgke artikeltje
onthouden van allen commentaar, juist daar
door erkennen ze stilzwjjgend dat er geen goed
woord over is.
Hierover zjjn allen 't eens: het stok van da
«Reichsanzeiger heeft eeu erbarmelijk fiasco
gemaakt. De beschouwiogen over dit feit en
over de minder gewenschte verhoudingen die
het gebeurde aau 't licht gebracht heeft, laten
zich echter niet tot in 't oneindige uitspinnen
en dus begint men nu elkaar ook af te vragen:
wie heeft het artikel op zjjn zondenregister
Daar geen der eenigermate in de zaak betrokkon
verantwoordelgke dienaren der kroon zich op
het tjjdstip der openbaarmaking te Berlijn be
vond, staat men, naar 't scbgnt, voor het alter
natief: de Keizer zelf, of v. Uahnke. De mo
gelijkheid van het eerste geval wordt door de
meeste couranten stilletjes weggemoffeld, want
als er gegronde redenen gevonden konden wor
den om aan te nemen dat men ook hier wear
te doen heeft met een persoonljjke uiting van
Wilhelm II, dan ware verdere discassie afge
sneden en dat zou toch te jammer zijn
Von Hahnke das. Maar dan komt onmiddellgk
de verontwaardiging op over de driestheid
waarmede een zoo onverantwoordeljjk raadgever
der kroon als de chef van het militaire kabinet
des Keizers de kolonjmen der «Staatscourant
voor eeu oratio pro dpmo zou hebben misbruik.
Intu8schen scbjjut deze oplossing toch wel
da meest aanuemeljjke te zjjn, hoewel men
daarbij zeker wel mag aannemen dat generaal
Von Hahnke, als hjj het stuk heeft geschreven
en doen publiceeren, dat niet zal gedaan habben
zonder medeweten en goedvinden van zgn
meester.
Uit het gebied der vermoedens in dat der
feiten terugkeerend, komt de «Frankfurter
Ztg.als toelichting bjj de koddig-naïeve
verzekering van de Reichsanzeigerdat 'a
keizers militair kabinet niets meer is dan een
zniver administratieve instelling, zonder staat
kundigen invloed met een herinnering aan
een uitspraak iudnrtjjd door den minister van
oorlog graaf Roon in zgn Denkwürdigkeiten te
boek gesteld «Terwjjl de militaire wetsont
werpen werden voorbereid,* staat daar, open
baarde zich in Jauuari 1865 een ernstig ver
schil van meening tusachen den minister van
oor'og (Roon) en generaal Manteuffel (t en chef
van het militaire kabinet.) In den loop van
het twistgesprek zeide Manteuffel her haaldol jjk
dat bg uiet langer chef van het kabinet
wenschte te bljjven, en weer een commando op
sich wilde nemen. Zoo ver kwam het intua-
scben nog niet, en deze twee mannen die zoo
vaak naast elkaar gestreden hadden, reikten
elkaar weer de band der verzoening, maar de
moeiljjkheden die bet uevens elkander werkzaam
zgn van den minister van oorlog en den chef
van het militaire kabinet uit den aard der zaak
moest opleveren en altjjd zal opleveren, waren
bjj deze gelegenheid dnidelgk aau bet licht ge
komen, cu om die bezwaren te overwinnen
behoort bjj beide partjjen een niet geringe
mate van zelfverloochening te bestaai). Bjj
Roon is toen zeker ook de wensch opgekomen
dat aan deze verhouding bjj een daartoe ge
schikte gelegenheid een eiud gemaakt zou worden.
De verhouding is, zooals weer gebleken ia,
nu, na dertig jaar, nog precies als in '65.
Te Napels zjjn dezer dagen een zestigtal Ita-
liaansohe soldaten aangekomen, die bjj Menelik
krijgsgevangen waren,'geweest. Een ontzaglyke
menigte wachtte hen op, zij werden met vin
gen overstelpt en door hnn bloedverwanten
letterljjk uit het gelid gesleurd en onder tranen
omhelsd. Het was den mannen aan te zien,
dat zjj veel geleden hadden. De oerste tgd van
hun gevangenschap was verschrikkelijk zg wer
den als vee op een hoop gedreven en in om
heiningen opgesloten, waar zjj des nachts bloot
gesteld waren aan de koudo en den regen. De
zwakken bezweken dan ook spoedig. Drie weken
later werden zg onder de inland<-che gezinnen
uitgedeeld toen en hadd a zg het beter, want
de Abessynische vrouwen zgn zeer medeljjdend.
Maar de kleederen vielen hun bjj lompen van
het ljjf, en zonder de mildheid der Schuanen
zouden zjj niets hebben gehad om zich te
kleeden.
Volgens het zeggen der soldateu is do Negus
volstrekt niet de barbaar waarvoor men hem
wel heeft aangezien. Hjj wenscht in alles bet
voorbeeld van Enropeesche sonvereioen te vol
gen en vroeg aan de gevangen officieren dik-
wjjls inlichtingen over de gebruiken aau Enro
peesche hoven en de gewoonten der vorsten
wat ze eten, hoe zjj zioh amuseeren, enz. De
gevangenen die gezond waren hield bjj bg zich,
en gebraikte hen voor het aanleggon van tui
nen in Engelscben stijl en het versieren van
zjjn paleis. Menelik heeft in zijn gevolg een
Abessyniër die Iialiaanscb kent en heüi de voor
naamste Italiaansche oooranten moet voorlezen,
Er moeten nog ongeveer 2300 gevangenen
in Schoa zgn. Die zullen niet eer los komen
vóór de vrede met Italië gesloten is. Ook de
bemoeiingen van den pause]jjken afgezant, om
hun invrijheidstelling te verkrjjgen zgn zonder
resultaat gebleven. De paos heeft bericht ont
vangen, dat Menelik hoewel eerbied koesterend
voor het hoofd der Roomsehe kerk, volhardt
bg zijn besluit, om de Italiaansche gevangenen
niet los te laten vóór er vrede gesloten zal zgn.
Om de onderhandelingen te leiden, wordt
door Di Rudini niet generaal Heusch, maar
generaal Valles uitgezonden, Zjjn kens moet
reeds bekrachtigd zgn.
Wat zal het einde zgn van den opstand der
Kretensers Met den dag wordt de beant
woording dier vraag moeieljjkor. De Enropee
sche diplomatiie tracht sooveel mogeljjk den
Kretensers te gemoet te komen. Zjj treedt
verzoenend op te Konstantinopel, maant tot
kalmte en tot een voorloopig toegeven in Kanea
en tracht in Athene de regeering te bewegen
krachtige maatregelen te nemen tegen bet sten
oën van de opstandelingen.
Maar het pogen der mogendheden zal weinig
baten, tenzjj zjj hun eensgezindheid toonen door
krachtdadig optreden. De Kretensers hebben
het vertrouwen in de mogendheden verloren.
Zjj willen niet langer een toestand bestendigd
zien, die dageljjks nienwe offers eisoht.
De afgevaardigden der christeljjke bewoners
van het eiland hebben toegegeven aau den
wensch der consuls om de vergadering van den
Landdag nog veertien dagen te laten voortduren.
Maar zjj hebben tevens hun beslist voornemen
te kennen gegeven, geen wijzigingen tejbrengon
Gouda
Moordrecht
Nieuwerkerk
Oapelle
Botterdam
Rotterdam
Oapelle
Nieuwerkerk
Moordrecht
Gouda
6.80
7.85
8.20
8.40
9.40
10.16
10.50
11.18
18.13
7.82
H
8.47
H
H
16.57
ff
ff
7.39
H
8.64
ff
11.4
ff
ff
7.46
H
9.1
g
ff
11.11
ff
7.-
7.65
8.88
9.10
10.—
10.86
11.80
11.32
18.32
5.—
5.57
7.86
7.47
8.—
8.65
9.81
9.51
5.10
6.08
u
ff
ff
5.19
6.16
u
ff
ff
ff
ff
5.26
6.84
g
H
ff
V
ff
ff
6.88
6.80
7.45
8.07
8.18
9 15
9.60
10.11
GOUDA-R
OTTERDAM.
12.25
1.24
3.50
8.67
12.82
ff
ff
ff
18.89
ff
ff
12.46
ff
18.55
1.44
4.8
4.15
ROTTE RD
10.19 11.50
A M—G
OUDA.
18.27
1.44
10.29
1.54
10.86
ff
8.01
10.48
ff
2.08
10.49
12.01
12.47
2.14
4.60
4.67
6.4
6.11
6.80
2.60
3.09
6.19
ff
n
ff
6.39
3.44
6.10
4.7
7.11 7.68
LM
8.6
8.13
7.30 8.88
8.29
8.47 9.8
4.04 4.87
4.40
4.60
4.67
5.04
6.10
6.81
5.51
6.17
6.27
6.84
6.41
6.47
OÜDA DEN HAAG.
Gouda 7.80 8.85 9.87 10.13 10.48 11.15 18.16 12.88 1.27 3.47 4.45 5.28 5.547.14 7.49 8.86 8.54 ».64Ü. G
Zev.-M. 7.48 8.47 a a 11.- 18.40 ff 4.57 ff S.01 10.06
Z.-Zegw.7.58 8.56 11.11 18.49 5.08 «r 8.18 10.15
Xe' 8.18 9.18 10.7 10.43 U.30 11.45 18.46 1.08 L57 4.17 5.85 5.5*3 Ml 7.44 8.81 8.55 9.8210.^811.46
GOUD A-UTUCHT. a ïe
Gouda. 5.85 7.55 8.09 9.88 10.19 10.57 18.55 2.80 8.17 4.85 6.57 6.55 8.81
11.14 8.87 g ff h 7-10 g
11.88 8.45 8.84 6.17 7.18 8.48
Oudew. 5.50
Woerden 5.59
VtnêhT«.18 t'n 8.41 9.84 10.61 11.4» 1.27 8.08 8.60 ».o"7 6.86 7.89 9.04
Gouda •••7
AmtfH"— G. 8t. 8.14
8.11
9.17
GOUD A—A M8TEHDAM.
9.K2 10.57 12.10 4.11
10.60 1.— U'
5.10 7.61 10.17
0.60 8.56° 11.80
10.17
10.84
10.41
11.07
10.80
DEN HAAG GOUDA.
7.86
T.45
9.10
8.5
9.57
10.4
10.11
10.18
10.27
9.43
r 9.47
ff 9.14
10.01
8.26 10.07
1 .13
M
ff
11*80
10.4
v
10*84
'■Hags 6.61 7.90 7.48 8.60 9.19 9.4610*11 11.8611.311.86 8.44 3.40 4.04 4.3*8 6.17 6.187.18 7.68 9.38 8.18
Voorb. 6.57 nu 10.17 g 1.41 y 4.89 g 6.18 g 9.84
Z.-Zegw6.11 hu run 10.88 1.65 0 g 4.58 g 6.80 g 9.48
Zev.-M.6.92 hu u 10.48 g 2.06 g 5.04 6.39 n 9.59 g
Gnuda 6.337.50 8.18 9.18 9.47 10.16 10.6418.05 18.52 8.17 8.14 4.08 4.886.16 5.47 6.507.488.2810.1010.88
Stopt te Bleiswijk-Kraisweg en Nootdorp-Leidschendam en Hekendorp.
UTRKCH T-G OÜDA.
Utrecht 6.88 7.50 9.- 9.88 10.— 10.88 11.88 18.60 1.08 3.68 4.45 6.86 7.60 8.09 9.07 10.84
Woerden 6.68 8.11 g g 10.88 g 11.55 g g 4.16 g 6.68 g g 9.88 10.64
Oudowaler 7.07 8.19 10.81 g g g g 4.84 g g t 9.36 g
Gouda 7.88 8.88 9.84 10.10 10.44 11.10 18.11 1.88 8.45 4.87 5.17 7.09 8.82 8.41 9.49 11.10
AMITERDA M—fl O U D A.
Amsterdam Q. St. - 7.15 9— 10.48 8.84 8.58 4.46
Gouda 7.88 8.1» 10.10 18.11 8.46 8,56 6.49
6.18 7.46 9.4»
7.46 »«4f 11.10
in den eisch dien sjj aan de Porte hebben ge-
gteld.
De Griektche regeering beeft den Kretenser
afgevaardigden, die zich te Athene ophielden,
den food gegeven onmiddellgk naar Kanea te
vertrekken en aan den arbeid van den Landdag
deel te nemen.
Maar ook bnnne aankomst zal den toestand
niet wysigen. De voorloopige regeering, voort
gekomen nit het revolutionnaire comité, neemt
hare besluiten zonder zicht te storen aan de
Vertegenwoordiging te Kanea. En van die
zgde kan men zich op allerlei verrassingen
voorbereiden.
INGEZONDEN.
van den Directeur der Goudsche Machi
nale Garenspinnerjj over de arbeidsbe-
weging aan de Vergadering van Com
missarissen de dato 24 Augostus 1896.
Mijne Heer ent
Op Donderdagmorgen 6 Augustus 11. ver
voegden zich op mgn kantoor vier werklieden,
wier woordvoerder was de opzichter Jongeneel
met eene verlangeusljjst der werklieden aan
gaande loonsverhooging. Op dat oogenblik
kon ik hem geen afdoend antwoord geven en
zeide hem dat ik hem zou laten roepen, waar
aan ik te 3 uur gevolg gaf. Na de verhoo-
gingaljjst ingezien te hébben, heb ik de vier
genoemde werklieden, die door hen ale bestuur
ders gekozen waren, ontboden om op het kan
toor te komen, en hun in tegenwoordigheid van
de heeren D. Rnyter en J. D. Wagenaar als
volgt toegesproken
Het epjjt mij dat de mg aangeboden lijst
voor my onaannemeljjk isgaarne bad ik u
allen terstond verblijd met mjjne toestemming
daarenboven aeht ik mjj niet gerechtigd zonder
bestuursvergadering dusdanige belangrgke ver
hooging eigenmachtig toe te staan.
De termjjn van antwoord, op 8 Aug. verlangd
is verder veel te korthet bestuur der spin
nerij neemt sich das voor, dat antwoord in den
loup van deze maand te geven. De opzichter
Jongeneel gaf daarop teu antwoord, dat bjj en
zgne medegekozenen eerst met de werklieden
over dat besluit wenschten te spreken, en deed
ook de vraag aan welk verlangen van loons
verhooging ik wel kon voldoenwaarop ik ant
woordde dat ik zelf daarmede niet wilde aan
komen, doch als de werklieden billjjker ver
langens hadden ze door rag zouden worden
overwogen, maar se dan met audere voorstellen
moesten komen en tevens de tjjdsbepaling voor
antwoord moesten verlengen. Ik stelde, door
het stoppen der werktuigen voor eenige oogen-
bltkken, hen in de gelegenheid om met de
werklieden te vergadereo, waarop ik 't volgende
antwoord ontving
lste dat ze besloten hadden om x/i van de
verlangde verhooging te laten vallen.
2e. doch dat ze deu korsten termjjn van
twee dagen bleven handhaven.
Ik drukte mgn spjjt uit, dat zg op dien
korten termjju sandrongen, omdat, wegens af
wezigheid van den heer G. Prince, een der
commissarissen, het mg on mogeljjk was, om
tjjdig eene vergadering te beleggen. Ik wees
hun ernstig op de noodlottige en sohadeljjke
gevolgen vau werkstaking en vroeg han, wan
neer ze toch wilden staken, om zulks dan op
Vrjjdagavond te doen, niet op Zaterdagavond
omdat de regeling medebrengt, dat eene ar
beidsweek met den Zaterdsg ingaat. Dit werd
goedgevonden. Wjj kwamen overeen dat in
geval vau staking 't werk des Vrgdagsavonds
zou eindigen.
Te 6 ure heb ik dezelfde werklieden weer
in tegenwoordigheid van bovengenoemde heeren
laten roepen en hun medegedeeld, dat ik, om
eene werkstaking te voorkomen, besloten had
voorloopig, onder nadere goedkeuring van com
missarissen of aandeelhouders, hun verzoek in
te willigen, betreffende de gewjjzigde verhoogde
loonen. In hnnne tegenwoordigheid gaf ik aan
den fabrieksmeester J. D. Wagenaar last om
stukwerk zoo noodig zooveel te verhoogen, dat
ze meer masr volstrekt niet minder zouden
verdienen, dan door hen verlangd werd. De
heer Wagenaar antwoordde, dat ofschoon de
tijd hem te kort toescheen, by zgn best zou
doen om nog vóór den gewonen betalingstjjd
den gewjjzigden loonstaat gereed te hebben.
Hiermede was het tweede gesprek afgeloopen.
Later werd mg verzocht om mgne goedkeu
ring te hechten aan enkele billyke en nood
zakelijke gebleken veranderingen, welke aan
't toegestane loon niets afdeden, maar alleen
de administratie vergemakkelykten.
Ik vond znlki goed, mits dat geschiedde in
overeenstemming met het werkliedenbestunr,
waaraan ook gevolg ia gegeven.
's Zaterdags, alvorens ik nit de stad ging,
daar ik op dien dag eene bjjeenkomst had bg
te wonen, heb ik de boekjes met den loonstaat
vergeleken en goed bevonden.
Twee jongens hadden met 't stukwerk min
der verdiend dan hnn toegestaan verhoogd loon
was, waarop ik den opzichter Groenendaal met
den heer Wagenaar bg mjj liet komen, en ge
constateerd werd, dat andere jongens met dat
zelfde stukloon gemakkelyk aan 't verlangde
loon konden komon, om welke reden door mg
aan den opzichter gezegd werd, dat ik nog ge
durende drie weken hnn bet verlangde loon zou
doen uitbetalen en ingeval zg in dien tijd met
atnkwerk niet meer konden verdienen, hun ont
slag zon volgen. Met verbazing hoorde ik later
dat de stukwerkers met 't bun uitbetaalde loon
niet te vreden waren, en ontving daarop Dins
dag 18 Aug. 's avonds te zes nor weder de
bestuurders op mgn kantoor in tegenwoordig
heid van de h.h. D. Rugter en J. D. Wage-
Daar voornoemd, waarop zjj de nieuwe aan
leiding tot ontevredenheid mededeelden.
Ik antwoordde hun, dat ik vermeend had
geheel aan hun verlangen voldaan te hebben,
door 't stukwerk waar zulks noodig bleek te
verhoogen in overeenstemming met het door
heu geeischte vaste loon, dat ik niet ongenegen
was, dit te overwegen, zonder eenige dwang
Tan buiten of hunnerzgds en zonder eenige
audere belofte mjjnerzjjds, dan dat ik na rjjp
beraad, waar zulks billjjk bleek, ook die loonen
wilde wjjzigen hnn echter te kennen ge
vende dat voor sommige stnkloonen geene ver-
hooging noodig was, daar deze boog genoeg
warenfen dat ik hoopte dat zjj zich'niet op
nieuw zouden laten opzetten door menschen
die hunne belangen en die der Spinnerjj roe
keloos op 't spel zetten.
Donderdagmorgen 20 Augustus vroegen de
hestuorders weer toegang tot het kantoor, 't geen
hun toegestaan werd en gaven te kennen dat
zjj 1 gulden per week loonsverhoogiug voor
bet stukwerk wenschteu en, soo ik daarmede
geen genoegen nam, zouden ze Zaterdag e.k.
staken. Ik antwoordde hun, dat ik tot mijn
spijt geene verandering kon brengen in hetgeen,
ik bun twee dagen te voren had medegedeeld,
waarop zjj blijkbaar vrjj opgewonden, zich
naar de fabriek begaven. Een oogenblik daarna
kwam de portier mjj zeggen, dat ze zich aan
kleedden en wegliepen. Ik verzocht de be
stuurders nog even bjj mjj op 't kantoor te
komen, en bedankte hen voor de nette wjjze
waarop ze zich gedroegen.
En biermede, mgne heeren, was de werk
staking, ondanks mgn beste pogingen, toch
ingetreden. Dit rapport heb ik scbrifteljjk
ingediend, om te kunnen laten onderteekeuen,
door de heeren D. Rajjter en J. D. Wagenasr
die bjj alle gesprekken tegenwoordig geweest
zgn, en alzoo de blaam te logenstraffen, welke
in de dagbladen bjj 't verslag der werkstakers
op mg geworpen is, door de bewering, dat
ik 't bepaalde loon niet uitbetaald heb, en niet
parlementair gebleven zou zgn. Voorts ben
ik gaarne bereid de zaak te laten onderzoeken
door eene enquête-commissie.
Bovendien verzoek ik beleefd machtiging dit
rapport io de dagbladen te publiceeren. De
nu vau de werklieden ingekomen lyst is vreer
ongeveer iu overeenkomst met hun eerste eiscb
opgemaakt, waaraan een voorstel van verhoo
ging voor 't meisjesper-oueel is toegevoegd.
De verdere loop van deze onaangename zaak
stel ik geheel ter afdoening in owe handen
daar ik van mjjn kant gedaan heb, wat ik dacht
te mogen doen, vermeenende geheel gehandeld
te hebben als eerljjk man en te goeder trouw.
Gouda, 24 Aug. 1896.
Gezien, (w. g.) E. KORTENOEVER.
(w. g.) D. RUIJTER.
J. D. WAGENAAR.
Iu de vergadering van Commissarissen,
gehouden den 24 Augustus 1896, werd het
volgende schrijven aan ide stakende werklieden
gezonden
Aan de werklieden der Gondiche Ma
chinale Garenspinnerjj.
De vergadering van het Bestaur, welke eerst
heden kon plaats hebben, heeft aw verzoek
ten aanzien der werklieden overwogen en,
overeenkomstig de toezegging, n door den heer
Directeur gedaan, besloten u 2/s TBn 6e ver
langde verhooging toe te staan, ook wat be
treft het stukwerk eu het loou van het vroo-
weljjk personeel.
Op de erkende Christeljjke feestdagen wordt
u de helft van 't gewone dagloon toegekend,
doch als op zulke dagen arbeid wordt gedaan,
50 pCt. boven het dagloon.
Bij stilstand, noodzakeljjk door buitengewone
omstandigheden wordt geen loon toegewezen,
tenzjj zoolang verwisseling van arbeid moge
ljjk is.
Namens het Bestuur der Garenspinnerg,
De Secretaris,
(w. g.) D. RUIJTER.
Zondag, 23 Augustus 1896, des namiddags
21 unr Matinée musioale, te geven door het
muziekcorps der dd. Schutterij alhier, ouder
directie van den heer Joh. G. Arentz. Zoo
stond er boven het programma, dat nit 8 num
mers bestond. Nog hooger, heelemaal in de
hoogte stond: Tentoonstelling »Floralia« enz.
Die tentoonstelling is uitstekend geslaagd,
dank zg de goede, de actieve leiding van het
Bestuur van Florelia. Hoeden af voor die
heeren, zjj hebben het wel verdiend. Hunne
goede gedachte om kinderen der natnur ter
verpleging en kweeking toe te vertrouwen aan
een elk, die daartoe lust en ambitie heeft, een
wedstrjjd te openen om het schoonste der
natnur tot ontwikkeling en zoo uabij, als moge
ljjk is, tot volmAktheid te brengen, dat is
eene gedachte, die te prjjzen is om velerlei
redenen.
Vestig de aandacht op natuurschoon, bevorder
zolks en breng het tot ontwikkeling en ge
brengt zegen in menig huisgezin. Dat bezig
zgn met een plant of met een bloem, de zocht
om die goed op te passen en te verzorgen, om
zoo flink mogelijk voor den dag te komen is
een oorzaak tot nadenken, eene outwikkeiiug
tot liefde, die verdragende vruchten belooft,
niet alleen uit liefde voor het schoone, maar,
en dit is de grootste zegen, uit liefde voor
man, vrouw eu kinderen. Wie toch de hem
of haar toevertrouwde plauten goed verzorgt,
acht geeft op hare behoeften, tgd en vIjjt»over
heeft om op allerlei wijze daaraan te gemoet
te komen, die geeft bljjken van liefde en zal
die overbrengen op het liefste, dat hem of haar
ter wereld wordt toevertrouwd. En het bestuur
van Floralia heeft eer vau haar werk. De zaal
Kunstmin was totaliter vol en van bloemen
en van bezoekers. Wat een frappant gezicht
van het tooneel af die lieve verscheidenheid te
bewonderen.
Floralia schijnt veel Donateurs te hebben,
want hoeveel er met hunne huisgenooten
waren, was uiet te tellen. Het was in de zaal
Kunstmin en in den tuin alleraardigst vol.
Wat een jammer, dat het zoo regende. De
warande kou de luisteraars niet bergen. Velen
begaven zich dau ook gewapend m?t parapluie
voor de tent.
De Goudsche schutters speelden heel net.
Met verschillende omstanders stonden wjj er
met genoegen naar te luisteren. Het muziek
corps der dd. Schutterj] alhier gaat bepaald
vooruit. Maandag over 8 dageu komen wij
weer eens luisteren en dan in de schitterend
verlichte muziekteut op de Markt.
Wjj hebben van dit jaar maar één concert
op de Markt gehad en nog wel van staande
muzikanten bjj den lantaarnpaal. Dat was een
vreemd spectakel zoo gelijkvloers en nu komt
de muziektent toch, ter eere van de Hoogste
en meest geliefde Macht van ous Koniakrjjk.
Wat een zonde, dat de zomer voorbjj is an
ders kon die nog een beetje bljjven staan.
Nu moet ze natuurljjk weer gauw weg. Dat
is zonde van de kosten. Den verjaardag van
onze geëerbiedigde Koningin zullen we toch
elk jaar wel vieren en over twee jaar niet
zninig, naar ik hoop. Als nu die muziektent
maar in Mei of Joui gezet mocht worden en
we kregen er toekomeude jaar weer eena mu
ziek in van de achutterg (zuinig hoor vooral
zninig, want de kermis is immers voor de
gstneente erg tegengeloopen) zoo b.v. zes con
certen voor f 200. dan verdienen de mu
ziekanten ook niet te veel en dan beeft het
volk hier toch ook wat en dan vooral met de
bepaling: «Die er niet naar toe wil, die mag
thuis bljjven of omloopen. En die er welen
graag naar toe gaan uiogeu bedenken, dat
genot van de muziek onvereuuigbaar is met
luidruchtigheid. Die dau gillen of razen be
derven bet genot voor een ander eu zouden
oorzaak kunnen zjjn, dat die concerten werden
afgeschaft uit gebrek aan waardeering.
Floralia ontwikkelt en veredelt vele ordeljjke
menschen. Dezelfde ontwikkeling en veredeling
brengt ook muziek.
Wilt ge er een voorbeeld van Welnu als
straks het «Wien Neerlandsch bloed en het
Wilhelmuswordt gespeeld, hoe komt het
dan, dst ge zoo aangrjjpend ernstig en liefeljjk
gestemd wordt Waardoor komt het, dat go
in verrukking mee zingt? Omdat er in de
uiting van die muziek een trilling van geuot
en geestdrift ontstaat.
Zoo veredelt de muziek.
Met beleefde dankzegging voor de plaatsing.
EEN LUISTERAAR.
Burgerlij k e Stand.
GEBOREN21 Aug. Anna Maria, oudera
W. Amesz eu K. J. Hoogendoorn. 22.
Adriana Maria, ouders A. K. Koning en J.
M. Lngnenburg. 23. Susanna Carolina,
oudera J. J. Hageman en J. C. Lammerts.
Hillegonda Maria Theresia, ouders J. II. van
der Hooft en M. C. W. Huisman. 24.
Leendert, ouders M. Boer en C. Verkerk.
Elisabeth Maria Constancia, ouders A. T.
Wiltenbnrg en C. S. W. Leosen. 25.
Alida Maria, ouders F. van Waas en H. C.
Scbeffers. Jan, onders J. F. Prang en I.
A. van der Speld.
OVERLEDEN: 23 Aag. W. Spee, 3 w.
- F. L. M. Rietveld, 8 d. - 24. J. F.
Scharlemsn, 3 w. 25. G. van Leeuwen,
wed. G. de Jong, 54 j.
De BURGEMEESTER ?»n GOUDA brengt
ter kennis van de lotelingen der lichting 1896,
die bg de bereden korpsen zgn ingelgfd en
overeenkomstig art. 57 van het Koninkljjk be
sluit van 8 Mei 1862 (Staatsblad No. 46) na
hunne inljjviag, tot nadere oproeping met ver
lof zjjn gezonden, dat zg den In. October aan
staande voor des namiddags 4 uren zieh bjj
hunne korpsen moeten aanmelden.
Bedoelde verlofgangers worden nitgenoodigd
minstens vier dagen te voren hnnne verlof
passen ter Secretarie der gemeente te doen
afschrjjven en vervoer- of passage-biljetten te
ontvangen indien zjj daarop aanspraak hebben.
Gouda, den 25 Augnstus 1896.
De Burgemeester voornoemd,
R. L. MARTENS.
met 20% korting.
Kleiweg E 73-73«, GOUDA
22 AUGUSTUS Vorkrs.
Nederland. Cert Ned- W. 8. 31 91s/«
dito dito dito 8 lOO'/g
dito dito dito 8 100'/g
Honqar. Obl. Goudl. 1881-88 4
Italië. Iusohrjjviug 1862-81 5 88
OostenR. Obl. in papie 1868 85
dito in zilver 1868 5 3B l/a
Portugal. Oblig. met coupon 3
dito ticket 3 269/l#
Rusland. Obl. Binnen], 1894 4 638/
dito Gecons. 1880 4 98»/4
dito bij Both*. 1889 4 981/»
dito bij Hope 1889-90 4 98»/,
dito in goud. loou. 1883 6
dito dito dito 1884 6 104 */4
Spanje. Perpet. schuld 1881 4 60 S/A
Tuekbij. Gepr.Conv. leon. 1890 4 06
Gec. leoning serie D. 188/a
Geo. leening serie O, 19 "/is
Zuid-Afr. Bep. v. obl. 1892 5 20l/lg
Mkxiuo. Obl. Buit. Sch. 1890 6 98%
Venezuela. Obl. 4 onbep. 1881 41
Am8Teedam. Obligatieu 1895 3 100%
Rotterdam. Sted. leon. 1894 8 97
Ned. N. Afr. Handelsv. aand. 44 !/4
Areudsb. Tab.-Mjj. Certificaten 508
Den-Maatschappij dito 612
Arnh. Hypotheekb. psndbr. 4 l01
Cult.-Mij. der Vorstonl. aand. SÖ'/j
's Gr. Hynotheekb. paudbr. 3% 100 fa
Nederlandsoho bank aaad. 200
Ned. HandelmaaUch. dito 138%
N.-W. It Pao. Hyp. b. pandbr. 5 44
Rott. Hypotheokb. pandbr. 3% 99%
Utr. Hypotheekb. dito 8% i,!®®
Oostenr. Oost-Hong. bank aand. 186
Rusl. Hypotheekbank pandb. 4l/s 0®l/i
Amerika. Kquit. hypoth. pandb. 6
Maiw. L. G. Pr. Lien cort. 6 27%
Ned. HoU.IJ.-Spoorw.-Mij. aand. 109
Mij. tot Expl. v. 8t. 8pw. aand. 91%
Ned. Iud. Spoorwogm. aand. 209
Ned. Zuid Afrik. Spm. aaud. 6 285
dito dito dito 1891 dito 5 103
iTALiE.Spoorwl. 1887/89 A-Kobl.8 60'/4
Zuid-Ital. jSpwmij. A-H. obl. 8 527/i«
Polen. Waiïèhau Weonon aand.4 153%
Rusl. Gr. Buss. Spw-Mjj. obl. i'fa 988/u
Baiilsche dito aand. 691 Vis
Faatowa dito aand. 6 77%
Iwang. Dombr. dito aand. 5 101%
Kursk Ch.Azow-Sp. kap. obl. 4 101
dito dito oblig. 4 101
AMSRiKA.Cent. Pao. Sp. Mij obl. 6 98
Chic. k North. W.pr. O. vaand. 1441/4
dito dito Win. St. Poter. obl. 7 188%
Denver k Bio Gr. Spra. eert. v.a. V0*/lg
Illinois Central obl. in goud 4 98%
Louisv. k NashvilleCert.v. aand. 38
Mexico. N. Spw. Mij. lehyp. 0. 6 100
Miss. Kansas v. 4 pet. pref. aand. 107u
N.-York Ontario k West. aand. 11%
dito Penns. Ohio oblig. 6 98
Oregon. Calif. Ie hyp. in goud 5 71
St. Paul. Minn, k Manit. obl. 7 103%
Un. Pac. Hoofdlijn oblig. 6 j
dito dito Lino. Col. le hyp. O 5
Canada. Can. South.Cert.v. aand.
Ven. C. Rallw. k Nav. Ie h. d. c. O
Amsterd. Omnibus Mij. aand.
Rotterd. Tramweg-Maats. aand.
Ned. Stad Amsterdam aand. 3
Stad Botterdam aand. 8
Uelqie. Stad Antwerpen 1887 2'/t
Stad Brussel 1886 2%
Hong. Theiss Rogullr Gesellsch. 4
Oostknr. Staatsloeniug 1860 5
K. K. Oost. B. Cr. 1880 3
Spanje. 8tad Madrid 8 1868
Ned. Ver. Be*. Hyp. Spobl cert.
slotkrs.
100%
100%
86%
36"/,,
«6%
U'/i
m1/,
303
107'/i.
lOO'/l.
losVu
103'/.
•117'/,,
131'/,
108
36'/,
113
is»1/,
10'/.
881/,
12
17 jaar oud, wenscht geplaatst te worden
op een Kantoor, eeuigszins bekend met Fransch
en Engelsche talen.
Adres Bureau dezer Courant onder No.
2412.
(DageljjkM uitgezonderd ZONDAGS).
