DE FAM1UK VON HAGENBACB.
post
r,
TEM,
No. 7126.
D
BINNENLAND.
Zn.
LUB,
zoolang de
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken,
Vrijdag 20 November 1806.
35ste Jaargang.
tie
^ELlLLIilOA.
r,
rtlain.
L
der resp.
ation ae
z. enz.
MMM
te voelen
ibrieatle
liker van
De Uitgave dezer Courant geschiedt d a g e 1 ij k
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers V U F CENTEN.
zoa drukken,
brengst hun
>rto extra.
i.oi iNiii: cotrant
national
Bij kon. besluit is benoemdbij bet 4e reg.
tot le-luit., de 2e-luitenant H. C. Wins, van
het korps.
«Wie zou
toen de
1 Pat.
it. Goldin
Hassnyder
meter, die
rprofe et)
>open met
i Potlood-
De bekende zaak van den heer H. F.
Bultman te Haarlemmermeer zal 24 December
behandeld worden voor bet gerechtshof in den
Haag, waarheen de zaak door den Hoogen
Raad is verwezen.
Eergisterenavond trad te Kapelle a/d IJsel
vanwege het departement der Maatschappij tot
Nut van ’t Algemeen, als spreker op mr.
Smeenge, lid der Tweede Kamer, ter behan
deling van bet vraagstuk der droogmaking van
de Zuiderzee.
een Ath COr--p(>D<Lrilin ven r|> J B*
lezen wij
Het eerst geval
bet 9e bat. jon
Q
ADVERTENTIEN worden geplaatst van
15 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote let’ars worden berekend
naar plaatsruimte.
//Wie is dat daar?” mompelde de oude heer, die
op de wandeling welke hij dagelijks in den omtrek
van het oude huis deed, ditmaal door het dal liep
van waar de bewoners van Stocks het best den weg
naar Laitheim konden vinden. Een gebaand pad
was hier nergens te vindenvoetgangers, ruiters en
voerlieden moesten hun weg zoeken zoo goed en zoo
kwaad zij konden en dankbaar zijn als zij vooruit
kwamen. Veel reizigers kwamen er trouwens niet;
en wie er kwam, moest er met een bijzonder doel
Inzending* van Advertentiën tot 1 uur des midd.
directeur leidde de Vorstinnen door de ver
schillende gedeelten der inrichting en ook naar
de grot, waar de voornaamste bron is. Daarna
bezochten H.H. M.M. het S’adhuis van Aix
en een Museum.
28)
«Neen, mynheer, althans maar bij oogenblikken,
en dan nog niet helder. Morgen is bet de zevende
dag, dan hoop ik op slaap.”
De oude heer ging op den eersten den besten stoel
zitten, en zeide«Vertel mij alles nauwkeurig.”
Hy gaf geen enkel bewijs van aandoening of gram
schap, gedurende het verhaal dat Samdel zoo kort
mogelijk deeden toen de oude man uitgesproken
had, zeide hy met een bitteren glimlach
«Ik had dus gelyk; zij heeft van ons gehoord en
van zich laten hooren. Daar tegen kunnen wij ons
niet weren. Ik zd u daarom ook niet verwyten
dat gij de vrouw in huis genomen hebtdat doet
er niets toezy zou het anders op eene andere ma
nier gedaan hebbenintegendeel, het is beter zoo,
want nu hebben zy zich verraden. Nu wordt het
onze beurt. Zy zal het uur verwenschen waarin zy
mij opnieuw heeft wakker gemaakt I”
Dat was de eenige uitdrukking van toorn welke
de grijsaard zich liet ontvallen ca dien tijd verloor
hy nooit zyne bedaardheid zelfs toen hy bij het bed
zyner lieveling stond en met zijn, geenszins onerva
ren, oog haren toestand beschouwde. Eerst toen
Samuel hem op zijn verlangen het moordtuig toonde,
kwam zyne drift weder boven.
Wat in jaren niet is gebeurd, kan thans
worden verklaard er komen aan de haven te
Amsterdam bootwerkers te kort. Niet alleen
daar, maar ook in Rotterdam zyn er geen
handen genoeg.
«Het mes van mijne moeder I” riep hy zichtbaar
verwonderd en ontzet uit. Na verloop eener kleine
pauze vervolgde hij met'eene bedaardheid die den
grijzen rentmeester eene rilling door de leden joeg:
«Later, toen ik terug kwam, heb ik het in haar
bezit gezien; zij heeft het tan mijne zuster Marie
geërfd. Hoe het hier komt, weet ik niet, maar dat
is ook niet noodig. Ik weet toch van waar.”
Z/En hoe denkt mijnheer de baron over den dok
ter vroeg Sara iel.
z/Onnoodig I” luidde het korte antwoord. „Hij zou
er toch niets aan kunnen doen, dan het aan de na
tuur overlaten, en die zal zonder hem haar werk wel
doen De uoodige behandeling der wond verstaat
gij even goed als hy en ik zelf heb te veel wonden
gehad, toegebracht en gezien, om onervaren in de
kunst te zijn. Wij zullen geen beweging maken,
oude. Wij zu'leu haar in het geloof laten dat hare
misdaad gelukt is. Als wij komen, moet het snel
en onverwacht zyn als het weerlicht en treffen en
vernietigen als een bliksemslag.”
Voor eenige jaren kregen de armoedige dor
pen Jubbega, Schurega en Hoornaterzwaag in
de Friesche gemeente Schoterland een bezoek
van een aanzienlek grondeigenaar, rn«t bet
gevojg dat door bem in de nabyheid van het
zoogenaamde »Belgie<, waar de ellende onder
de bevolking groot is, eene bewaarschool werd
gesticht, die reeds veel nut heeft gedaan, ter
wyl er bovendien gelegenheid wordt gegeven
voor onderwijs in de nuttige handwerken-
Hy liet het echter bierby niet blyven. Van
tyd tot tijd werden door hem woesto gronden
tot productief land ontgonnen, zoodat de bodem
daar eene verandering ondergaat zeer ten voor-
deele van tydgenoot en nakomelingen, terwyl
hovendien tal van arbeiders daardoor gedurende
den winter werk en brood bekomen, en alzoo
bevryd blyven om by ’t armbestuur aan te
’t ressort van Jubbega, Schnrega en Hoorn-
sterzwaag ook groote heidevelden, die zeer ge
schikt zijn voor ontginning, en het ia te hopen,
dat de gemeenteraad door hulp va« ’t ryk in
staat gesteld moge worden, ook deze gronden
in productief land te herscheppen. Een goed
middel om het voortwoekeren van ’t paupe
risme tegen te gaan is werkverschaffing door
ontginning van woeste gronden. De ondervin
ding heeft geleerd, dat een verdiend dubbeltje
op hooger prjjs wordt gesteld dan een gegeven
dubbeltje. (U. D.)
En zoo werd een ontwerp voor het verzekeren
van bejaarde arbeiders opgesteld.
De wet ia een toonbeeld van beknoptheid
iets wat men byv. vau staatkundige pro
gramma’s niet altyd zeggen kan, zelfs al zyn
ze nog zoo vooruitstrevend vry zinnig*. De
ondersteuning wordt beperkt tot geboren inge
zetenen. De aanvragers mogen geen vernede
rend vonnis ondergaan hebben zonder gereha
biliteerd te zyn zich niet ten behoeve hunner
kinderen van hunne middelen van bestaat'
opzettelyk beroofd hebben of door een kwistig
leven, in ’t algemeen door eigen schuld, tot
armoede zyn vervallenzij moeten tien jaren
lang in hét land gevestigd zyn en in dien tijd
noch bedeeUng hebben genJien, noch zich aan
landloopery of bedelary hebben schuldig ge
maakt.
Miss Edith Sellers die dit mededeelt in de
National Review merkt op, dat aldus voor
het eerst onderscheid wordt gemaakt tusschen
niet-vermogenden en ouvermogenden. De spil
zieken worden overgelaten aan de bedoeling,
maar de achienswaardige arm n worden niet
als bedeelden behandeld, maar als pensioen
trekkers en al het mogelijke wordt gedaan
om te beletten, dat hur ui’Weering iets ver
nederends voor heu zon kunnen hebben zy
verliezen zelfs hot kiesrecht niet. Een by/.ondere
bepaling verbiedt, voor hun ondprhpud iets t«
w nemen uit de armenbelasting"het geld moet
u 0P.™‘ t in de biwbe'Mli°8 eeD bijdraue
i nr. yaQ deQ Staat en in de inkomsten der
gemeente, waartoe zij beknoren. De onderstand
moet voldoende zyn voor den ponsioentrekkende
en zyn gezin en voor hunne behandeling by
ziekte en mag bestaan in geld, goederen of in
vrye toelating tot een geschikt toevluchtsoord
Voor de uitvoering der wet zorgt de ge
meentelijke overheid. In verschillende gemeenten
geschiedt dit op onderscheidene wyzen. In
Kopenhagen worden degenen, ,4je niemand
hebben om ben op te passen, en öie te zwak
zyn, om zichzelf te verzorgen, in tehuizen voor
oudelieden geplaatst, aan de overigen worden
jaargelden geschonken. Het boogde pensioen
dat ooit verstrekt werd, is 300 kronen (ruim-
f 200) per jaar. Het jaargeld kan worden
ingetrokken by wangedrag of bij buwelyk,
indien dit meerderen onderstand zou vorderen.
Van de bevolking van Kopenhagen (400.000)
vroegen in 1892 5339 personen om onderstand
4320 kregen dien. Op 1 Jan. 1893 werden
1221 mannen en 2785 vrouwen verzorgd, op
1 Jan. 1895 in het geheel 4635 personen, met
1110 anderen die van hen afhankelijk waren.
De Staat geeft ruim f 1.300.000. welk bedrag
verdeeld wordt in verhouding tot de plaatselyke
behoeften. In 1894 werd in Kopenhagen voor
De sergeant-majoor-titulair Malherbe, van
de grenadiers en jagers, die bij een oefening
met losse patronen in bet gezicht geraakt werd
en een oog verloor, heeft bet hospitaal verlaten
en is voor den militairen dienst afgekeurd.
deze verzekering in het geheel ruim f 410.000
uitgegeven, met uitzondering van de kolft en
van beheer.
Sinds de wet in werking i«, vyn de uitgaven
voor de gew<>ns arinenbedeeliug te Kopenhagen
aanmerkelyk algenotuenin 1894 met ruim
f 52.000 in vergelijking met 1891 nietteg n-
Maande de bevolking znh in die jaren *Urk
heeft uitgebreid: (Hblil.)
Naar de »L. C.« verneemt, zullen ook de
ambtenaren ter provinciale griffie van Zuid-
Holland bunnen chef, den Commissaris der
Koningin in dat gewest, mr. C. Fock, op 1
December a.s. ter gelegenheid van zyn zilveren
ambtsfeest, een gedachtenisblyk aanbieden.
Denemarken is al een heel eind verder dan
vele andere landen in het zorgen voor oude
hehoeftigen. Een wet daartoe trad op 1 Jan.
1892 in werking. Zy was de uitkomst van
het vereenigd pogen van conservatieven en
radicalen, hetgeen mogelyk was aangezien men
in dat land geen liberale unie heeft. Aardig
is de manier waarop bet denkbeeld tot die wet
ontsprong. De Deenscbe regpering deelde in
1891 mede, dat zij een belasting van lagerbiei
wilde beffen. De radicalen zeiden, dat, daar
deze belasting grootendeels op de handwerkers
een aauEipulyk deel vaD de op-
ten gnede behoorde te komen.
komen of verdwaald zijn. 9
De oude baron had derhalve alle redt
baasd te zijn, en tevens eenig wantrouw u in ®ivu
opkomen, toen hij eensklaps een ruiter
voor zich zag
was en zyn paard bij den teugel leidde,
zag er overigens niet als een landlooper
zelfs uit den aanzienlijken stand, zonder dat hij den
i
van goede afkomst bad hier, dacht hij, niets te ma
ken, vooral niet in dien tijd van het jaar, nu niemand
meer voor zyn pleizier reisde en voor eene noodza-
kelyke reis zeker den kortst n weg zou kiezen, wijl
het nu reeds laat in den herfst geworden was.
het toch zyn?” herhaalde de oude man,
vreemdeling inderda d nader tradtot nog
toe had de mogelyk heid bestaan dat de man het
huis voorbij zou trekken maar die hoop ve vloog,
toen de ruiter dien snellen tred nam, dien wij ge-
woonlijk nemen als wy het doel onzer reis bereiken.
De oude heer dacht er een oogenblik aaii het
bosch weder in te wandelen en den veemdeling
voorby te laten trekkenby nader indenken vond
hy dat echter laf en onbeleefd wijl de reiziger hem
reeds wenkte en een luid „Heidaar I” hooren liet.
De baron bleef staan, plantte zyn stok voor zich op
den grond en wachtte in zijne stijve stramme hou
ding den vreemdeling alles behalve vriendelyk af.
«Wat verlangt gij vroeg hij barsch toen de rei
ziger voor hem stil stond; deze was eeujong mensch
met een aangenaam, openhartig gelaat, en die door
houding en groet zich aanstonds fatsoenlyk man
toonde, al hadden zyne kleeding en het paard dat
Te Rotterdam bracht eergister een vrouw de
geheele buurt in rep en roer. Haar poesje
was verdwenen, bepaald gestolen. misschien
o gruwel, wellicht door den een of ander ge
braden of gekookt.
Afgemat van bet lamenteeren en zoeken
keerde zy mistroostig naar haar woning terug
om voor het eten te zorgen. De pot met soep
stond op het fornuis, en toen zij het deksel
oplicbte, om de soep eens om te roeren, vond
zy haar lieveling in den pot.
De Koninginnen zyn maandag uit Corbières
'naar het naburig Aix-les-Bains gereden, waar
zy het brongebouw bezichtigd hebhpn. De
hy bereed hem niet reeds als zoodanig doen kennen
«Excuserr mij dat ik u opgehouden heb, mijn
heer,” begon de vreemdeling «ik moest het doen
omdat ik iemand noodig had die my te recht hielp
in» deze my vreemde streek. Kom ik hier spoedig
in het Laagland?”
De oude heer kon het niet over zich verkrijgen
onvriendelijk te zynhet ui ter lijk des reizigers uam
hem aanstonds in en boezemde hem vertrouwen in.
Hy antwoordde derhalve niet, zooals hy van plan
was geweest«Neen, de weg daar voert weer in
het boseb,” maar«het Laagland is grobt, en ik
ben er zelf ook niet goed bekend waar wil myn
heer heen
«Niet naar het Laagland zelf, maar naar een goed
dal Stocks beet en dat volgens de kaart in deze
richting moet liggen. Ik kan in dit woeste land
wel afgedwaald zyn,” ging hij voort«maar ik heb
toch telkens de sporen gevonden van een weg die
nog niet geheel verlaten is.”
Bij dien naam van Stocks had de oude baron zyn
voorhoofd gefronst en hij keek den vreemdeling strak
en yskoud aan. Stocks is geen logement en geen
bewoonde buitenplaats,” zeide hy eindekk norsoh
«er woont voor zoo veel ik weet niemand dan een
rentn eestor, die bovendien nooit vreemdelingen her
bergt, w'yl er zelden volk langs komt dst men niet
beter doet met de deur te wyzen.”
«Dat is een wantrouwen dat niet altyd gerecht
vaardigd wordt,” antwoordde de jonge man ernstig,
«en dut ook voer de bewoners van Stocks nadeelige
gevolgen zou kunnen hebben als er soms iemand
met een eerlyk doel by hen kwam.”
(Fervtt eerw^pd.)
GOUDA, 19 November 1896.
De tot generaal-majoor en commandant der
2e divisie infanterie bevorderde kolonel C. O.
van Kesteren krygt Arnhem tot hoof kwartier,
terwyl de tot kolonel en commandant van bet
6e reg. inf. bevorderde luit.-kol. J. Cj van
Schermbeek te Breda in garnizoen komt.
v o ch'>|.-ia k1''hui wkh y
i ru men vreemd’ ret-d*. 'ai >le
Pasar Saman oi hirr-an d« -chmd whh iiumr
verder behoeden d meeste militaire patjutmi
tot het 3e bataljon. Een cavalerist Werd ge
durende een march door de ver-ch iltliV'yke
ziekte aangegrepen >u stierf binnen eenige ur n.
De meeste yders w ren vreemde Oosterlingen, a
waarvan weinigen het leven hebben behouden.
Zoo nu en dan hoort men nog «an een enkel
geval.
Berichten k 7am>-n in, dat. de cholvra boven
onder de Atjehers erg moet huishouden. Hier
om werd bet patrouilleeren naar de bergen
zeer beperkt Dit veranderde echter niet, dat
van Pasar Samahani eene patrouille, sterk 84
bajonetten, werd uitgezonden, ouder koramaudo
van een luitenant, om «ene vyandelyke bende
ter sterkte van ongeveer 40 man, die zich in
Anale Glé ophield, te verdryven. De patrouille
stuitte ook werkeljjlc op eene bende, doch deze
nam in alleryl de vlucht om zich in bet voor
den guerilla zoo by niutek geschikt heuvel*
terrein te begeven. Eene kleine vervolging
onzerzyds vond plaats, doch toen de patrouille
huiswaarts keerde, werd zy van verscheidene
Zanten beschoten.
Te huis brengenwas weer de boodschap
helaasdat wy daardoor eeu 5 tal gewonden
kregen.
Verder bericht mon ons uit Pasar Samahani,
dat bet paard van den majoor Everts !o»ge-
broken, en als de-erteur afgevoerd is. Tot
dusver is het nog niet teruggekeerd «armoe
de! yk zullen de Atjebers het wel naar Selimoen
gevoerd hebben, om het een der hoofden ten
geschenke te geven.
Van Kroeng-Raba rukte eene ko unne uit
ter sterkte van 2 compagnieën, die eene ver
kenning maakte tot aan Missigit L«*pong. Men
stnitte echter op eene kleine bende, waardoor
een vuurgevecht ontstond en wy 4 gewonden
bekwamen, waarvan een reeds in net hospitaal
is overleden.
Niet alleen de regen schijnt de tocht naar
Pedir te willen vertragen, ook van de zyde
der Regiering tuit men op Veel tegenw» king.
len om ver
en tevens eenig wautrouw. n in zich
verschijnen, die voor bet oogenblik
afgestegen was en zyn paard bij den teugel leidde.
De man zc~ t-— -“*■ u-ziiAnpar
uit, maar scheen iemand uit den fatsoenlijken,^ ja
grysaard echter daarom welkomer werd. Iemand
