G
c.
DE FAM1LIK VON BfflM,
G,
:ls,
.8,)
I
I
'l
No. 7127.
BINNENLAND.
Zaterdag 21 November 1896. 35ste Jaargang.
Kwuw»- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
i
hooren
t
i
lie
FEUILLETON.
f
S ƒ325
I
V
en
eenige leden,
■I
(N. R. Ct.)
ata.
If
elve direct
mtbieden,
n en hooge
itsche fabri-
r, 50 sterke
bassen. De
te Batavia seint ons
gistersn
- 3.25
i-Gravenhago.
is,
'ATRONEN
nz. enz.
p. post 1,40
- 1-90
- 2.65
wij besloten
I
De Koninginnen zallen Corbiores beden ver
laten. Dinsdag hebben zij het brongebouw
van Marlioz aan het meer van Bourget, op
twee K.M. afstands van Aix, bezocht.
beeft.
feit,
lande
Dnitschland
evenals die in Twente, toch niet
GOUDA, 20 November 1896.
De gevangenisstraf van acht jaren, door de
rechtbank te Rotterdam opgelegd aan een 22-
jarigen rijwielhandelaar alhier, wegens opzette*
lijke brandstichting, is door bet gerechtshof
verminderd tot vier jaren.
met dansen,
vooruitbeta-
Het typografencongres zal vermoedelijk op
25 en 26 December te Amsterdam worden
gebonden. Dcor 49 lichamen ia medewerking
toegezegd, zoodat men hoopt, de groote meer
derheid der typografen en aanverwante vak-
genooten op het congres vertegenwoordigd te
zien.
en eveneens voor de omliggende
die belang hebben bij den bloei van
Te Oude water trad als natsspreker vanwege
hst hoofdbestuur op de heer D. Stigter van
Amsterdam, die naar aanleiding van het on
derwerp; tde maatqaaestiee eene interessante
bijdrage hield over het geld, in ’t byzonder
over onze gouden en zilveren munt, den gou
den en den zilveren standaard en wat verder
met dit belangrijk deel der staathuishoudkunde
in betrekking staat.
De rechtbank te Rotterdam veroordeelde
gisteren: D. V., touwslager te Oudewater,
wegens mishandeling, tot vier maanden.
Onze correspondent
onder dagteekening van w
Maligan is wegens hoogverraad tot 20 jaren
gevangenisstraf veroordeeld. (N. R. Ct.)
Vaderland de vergadering der Liberale
van Zaterdag besprekende, stelt voorop,
oppositie zoo loyaal en welwillend
-k en dat van weerszoden alle
woor dingen
bet eens is
de noodige
GO! IkSIHE (XHRAVI.
mij zeggen
«Ik moet u eerst bekennen dat ik in het voorjaar
ook al eens bij u aan huis geweest ben.**
„Zoo, zoo, waart gij dus die geheimzinnige vreem
deling Nu, dat is in alle geval beter dan dat het
een ander geweest was. Voel goeds komt hier belaas
niet voorbij.”
„Toen ik daarna bij den houtvester, niet ver van
hier, vernam, dat het goed aan een overste Stein—
heim behoorde, een halven neef van mij, en nog een
oud vriend van mijn vader, was het natuurlijk dat
ik er hem by mijne terugreis uit Schlangenbad naar
vroeg, en ook aan het sprookje dacht van de
nicht des rentmeesters, geloof ik welke ik op
Stocks als eene betooverde prinses slapende had ge
vonden. Hy bevestigde dat alles, maar hij had coder
dat gesprek eene uitdrukking, die mij niet uit het
hoofd wilde en wijl hij mij tevens vertelde dat hij
het oude huis voorheen van den mensohenschuwen
Bruno von Hagenbaoh gek echt had, was ik nieuws
gierig genoeg om er myne grootmoeder naar te.vra-
gende naam had allerlei herinneringen in my
opgewekt. Zij wist er evenwel niet veel meer van,
dan dat Bruno in zijne jeugd het land uitgegaan,
en later teruggekomen was, maar zich nauwelijks
iets aan zijne familie had laten gelegen liggen. Een
tijd lang, zeide zy, had hij bij een neef Arnold ge
woond, en was na den dood van dien neef met dieus
dochter verdwenenwaarheen wist men niet, en even
min of hy nog leefde, en toen ik met die inlichtingen
niet tevreden was, zeide rij glimlachende dat ik er
dan by do Hagenbach* op Hagen, en bij hare tante
Meerau naar vragen moest, die meer van hem wisten
dan ieder ander. (Forrfi verwed.)
Woensdagavond omstreeks 8 uur is te Moer
dijk aan de Rookvaart een tjalkschip, geladen
met suikerbieten, voor de fabriek Zwartenberg
te Zevenbergen, door een sleepboot aan den
grond gesleept. Daar het eb was, duurde het
niet lang of de tjalk brak midden door, ten
gevolge van het onderuit schuiven van het
zand. De eigenaar, schipper De Boer, kon
zich nog by tijds met de zynen redden.
In het belang van het sparen in de scholen
heeft de heer Sassen, directeur der Rijkspost-
•paarbank, aan de hoofden van scholen voor
in andere landen letmaar zeker ia het
dat de fabriekssteden door het duurder worden
barer grondstoffen zouden benadeeld worden,
eu evenzoo de landelyke gemeenten, dij van
die steden in groote mate afhankelyk zyn.
Een ander voorstander van protectie be
weerde dat de vrye handel den middenstand
vernietigt en de fortuinen laat aangroeien in
enkele handen. Is het niet merkwaardig dat
ook graaf Kanitz, de protectionistische leider
in den Duitschen Ryksdag, in 1895 klaagde
over het verval van de kleine neringdoenden*
toch huldigt Dnitschland zeker niet het
vrijhandels Isell En men denke aan de groote
opeenhooping der fortuinen in enkele banden
o. a. in de Vereenigde Staten, waar de pro
tectie eveneens haar hoogtyd viert! De erva
ring daarentegen in Engeland, onder bet vrij-
handelstelsel by de inkomstenbelasting opge
daan, is juist dat de middenklasse vooruitgaat.
De Brabantsche motie berust dan ook op
zoo zwakke gronden, dat de voorspelling ge
wettigd is van een der voorstanders, dat zij
wel met spoedig zal helpen. (Hand.)
MUtn>g«a<, b.t ,.n d.n g„g d„
afhangen, wkaaMr en op v«lk. wijle
dit id.Ml kan word.n r.rw.wnljjkt.
De beginoelwklaring .l.it do. alleen eitde
satisfaits, voor wie het nu reeds vast staat, dat
met de wet-V.n Houten het ideaal ie bereikt.
Al mag men nu aannemen, dat er enkele
liberalen te vinden zyn, die warme voorstanders
zyn van de maatregelen van ’t program van
urgentie en die nochtans bezwaar hebben tegen
de kiesrechtparagraaf de toon van den heer
Hoyer liet geen twyfel over, of hy was vol
komen oprecht de vrees is tamelyk ydel,
dat die paragraaf, gehe.l liggende op de Ijju
der Liberale Unie«, vele waarlyk vooruit
strevende staatslieden zal beletten met de Unie*
mede te gaan.
Het verdient dan ook opmerking, dat by de
eindstemming over *t program van urgentie
met de overwegingen, velen die met Leiden en
Leeuwarden tegen het binden der candidaten
aan de algemeene strekking van bet hervor-
mingsprogram hadden gestemd, ten slotte met
het bestuur medegingen. De minderheid be
stond nl. uit Leiden ea Leeuwarden, 2 afge
vaardigden van Delft (1 stemde vóór), 3 van
Dordrecht (1 stemde vóór). Tot de meerderheid
behoorden o. a. Goes, Zntfen, Harlingen, Gro
ningen.
bet Vaderland* voorts nog met be-
lendo in de formuieering
het blad met de vólgCDtiBft^£il&. wao yerachil-
De vrees, dat het palstaan voor onze con-
stitntioneele instellingen in zou sluiten, dat de
grondwet als onverbeterlyk moest worden be
schouwd, en van elk streven naar grondwets
herziening moet worden afgesien, is zeker vol
doende weggenomen. En een schitterende
getuigenis ten gunste van behoud vau het
vryhandelsfelsel is zeker afgelegd door de
stemming, die uitgelokt is over de woorden
»niet door beschermende rechtenwaaruit
bleek, dat de gebeele vergadering gestemd
was voor ’t behoud dier worden, op den voor
steller na, die overigens zelf verklaarde, niet
anders dan een proefneming bedoeld te hebben.
En ten slottevoor onmiddellyke hervatting
der kieswet-agitatie heeft zich geen stem
verbeven.
Het
Unie
dat de
mogelyk is geweest
■ïï^e^anemch^èfe^enr'EOfin5i
in het program, waarover men
geworden, zyn rekbaar genoeg om
vrijheid te laten, terwijl zij tevens voldoende
bindend zyn, om uit te fluiten wie beginsel-
bezwaren heeft.
Wat nu de beteekenis van den aangelegden
band betreft, ten aanzien van de veelbesproken
quaestie der verzekering is duidelyk genoeg
geconstateerd, dat men zich niet persé bindt
tot eene Staatsbydrage, waartegen voor velen
onoverkomelijk bezwaar bestond, maar alleen,
dat men zoodanig overtuigd moet zyn van de
noodzakelijkheid der verzekering tegen invali
diteit en ouderdom, dat men zoo noodig tegen
de Staatsbydrage niet moet opzien.
Het wekte dan ook eenige bevreemding, dat
prof. Oppenheim bleef verklaren alleeu om deze
quaestie het hervormingsprogramma niet te
durven aanvaarden. Even duidelyk is uitge
komen, dat niemand gebonden is aan het Tak-
kiaanscue kiesrecht en ook niemand gehouden
is tot den spoedigen val vau het thans aan
genomen kiesrecht mede te werken, maar alleen,
dat, wie het hervormingsprogramma onder-
schryft, verklaard niet bevredigd te zyn door
de tegenwoordige regeling maar als zyn ideaal
te blijven beschouwen >het kiesrecht los van
heen zo* men hebben kunnen zeggenals een
Hagenbach 1 Maar dat is voorbij 1” En den hand
schoen van zijne rechterhand trekkende, voegde hij
er bij„Sla dus toe, neefik zal u ontvangen, ik,
ritmeester Bruno von Hagenbaoh de vagebond, die
nu helaas al lang honkvast geworden is. Ik wil hot
nog eenmaal met oen lid van de familie wagen.”
„Het zal u, met Gods hulp, niet tot nadeel
strekken,’* antwoordde Robert hartelijk en drukte de
groote beenige hand krachtig in de zijne.
De wenkbrauwen des barons trokken even samen.
„Dat zullen wy afwaobten,” hernam hij, en zijne
hand terugtrekkende, om verder te gaan, vroeg hij
„Gy zijt dus hier niet bij toeval gekomen, maar met
het bepaalde doel om mij op te zoeken Waarom
„U, ja, als mij dat mogelyk was; maar in alle
geval Stocks, waar men uw verblyf kent. Ik kom
om u iets te zeggen dat van het hoogste belang voor
u is. Ik heb, jammer genoeg, mijne komst vier
weken moeten uitstellen, omdat mijne grootmoeder
hard ziek was; en schrijven kon ik niet; om goede
redenen. Maar, als het God behaagt, hoop ik ook
nu nog niet te laat te komen.”
De oude man keek zijn neef weder met oen wan
trouwenden blik aan. Dat herhaalde aanroepen van
Gods naam kwam hem bedenkelyk voorwyl hy
in zijn lange leven de overtuiging bad gekregen dat
welslagen het meest van den vasten wil en het ver
standig overleg der menschen zelf afhangt en men
zich maar al te veel op Gods hulp beroept, waar
men zyno eigene krachten niet genoegzaam gebruikt.
Of waa het omdat een zoo jong mensch nog te
weinig zelfvertrouwen had, of dat hy „vroom” was?
Hy zeide evenwel niets dan„En wat komt gy
die ik ben, kan ik het nog bepaalder zeggen men
verlangt geene gasten op Stocksmen heeft er nie
mand noodig. Daar, achter u, ligt de weg naar
het Laagland.” En, even aan zijn hoed stootende,
keerde hy zich om, en sloeg don weg weer in dien
hy afgekoiren was.
„Heer baron,” zeide de jonge man, en zijn oog
bleef vol deelneming en aandoening op den ouden
man rusten, „wijs mij zoo niet af. Zoo waar God
leeft, ik kom als vriend tot u, met het trouwste,
eerlijkste hart, met den besten wil om u eene dienst
te bewijzen dien ik u slechts bij toeval, maar geluk
kig bewijzen kan. Ik heet graaf Laar....”
De grijsaard was reeds bij die eerste woorden
blijven staan, hij keerde zich bij de laatste wóórden
geheel om en zeide barsch„De kleinzoon van
Eugenius en van die voorname dame Marianne....’*
De jongeling de lezer heeft hem waarschijnlijk
reeds vroeger herkend stond weder voor hem.
Het blauwe oog werd scherp en hij zeide cp leven-
digen toon„Oom, myne grootmoeder heeft u
stellig nooit reden gegeven om ook haar als uwe
vijandin te berchouwen. Aan misverstand staan wij
allen blootmaar als er zulk een misverstand tus-
schen u en haar gerezen is, weet ik dat niemand
dat meer betreurt dan mijne lieve oude grootmoeder.
Zij zondt u nu door mij haar hartelijken groet en
is tot iedere dienst bereid, welke zij u zou kunnen
bewyzen.”
Het gelaat van den ouden heer had zich reeds bij
dio eerste bijna scherp klinkende woorden opgehel-
derd, en zyn oog had in plaats van de koel afwij
zende, eene welwillende uitdrukking gekregen.
„Als een man gesproken I” zeide hy nu«voor
de voorstanders van boogere invoer-
werd beweerd, dat Tilburg zelf dan
toch door protectie groot is geworden.
Dit was een beroep op een verleden dat ver
achter ons ligt en voor bet tegenwoordige geen
waarde beeft. Men staat juist voor bet ge
wichtig feit, dal onder bet vryhandelstelsel
bier te lande en bij een sterk protectionisme
in Dnitschland en Frankrijk, de Tilburgsche
nijverheid, evenals die in Twente, toch niet
alleen het hoofd boven water heeft gehouden,
iraar in bloei verkeert. En daarnaast kan men
•r op wyzen, dat in Dnitschland en Frankryk,
trots de niet matige* maar zeer hooge in
voerrechten, vooral de landbouwer nog voort
durend klaagt.
Wat beteekent dan de luchtige verzekering
dat al mocht Tilburg een weinig achter-
nitgaan, dat ruimschoots zal worden opgewogen
door het meerder belang van geheel Nederland.
Of dit belang door een booger tarief zal wor
den bevorderd, is zacht uitgedrukt
hoogst twyfelachtig, als men op de ervaring
M)
„By den rentmeester die niets met de buitenwereld
te maken heeft?” viel de oude heer hem scherp in
de rede.
„Neen, bij zijn bezitter....”
„De baron von Steinheim woont niet op bet goed.”
„Nu dan, bij den voormaligen eigenaar, den rit
meester Bruno von Hagenbach die er somtijds ver
toeft, en omtrent wiens verblijf men er waarschijn'yk
inlichtingen krijgen kan, zooals ik nu, bijvoorbeeld,
wensch.”
„Gij?” vroeg de grysaard verwonderd en stuursch;
en voegde er een oogenblik later bij„dat sou u,
of liever den rentmeester zwaar vallen, want niemand
weet iets meer van den persoon dien gy daar noemt.”
„Laat ons die geheimzinnigheid op zij zetten,”
antwoordde de vreemdeling, kalm en bedaard, met
openhartigen tcon. „Ik mag, dunkt mij. ronduit
spreken, want hoe langer ik hoor en zie, zoo veel
te zekerder wordt ik dat de man dien ik zoek, voor
mij staat. Baron Bruno, ik kom niet slechts als
bloedverwant, ik kom ook als vriend tot u.”
„Dat zijn twee benamingen die bezwaarlijk op één
Dersoon van toepassing zyn kunnen,” hernam de
Pr\jsaard bitter; „maar zooals gij zegt, wy zullen de
eheimzinnigheid op zy zettenen als ik dan bon
Het 5e bat. van het 4e reg. inf. uit Gouda
onder bevel van den laitenant-kotouel A. R.
Krayenhoff van de Leur, hield gisteren eene
schietoefening in de duinen nabij VTaalsdorp.
Deze oefeningen zullen herhaald worden in
verband met de onveiligheid der schietbaan
nabij Gouda. Het bataljon wordt daartoe tel
kens per spoor naar ’s Gravenhage vervoerd.
Met overgroote meerderheid (48 tegen 4
stemmen) hebben de Provinciale Staten van
Noord-Brabant in hun najaarsvergadering zich
verklaard voor de motie van eenige leden, om
op een matige uitbreiding van het bestaand
tarief van invoerrechten* aan te dringen.
Het gewicht van dit besluit mag zeker niet
worden ooderschat. Maar evenmin dat de
minderheid, hoe klein ook, op den keper be
schouwd van zeer groote beteekeuis was De
tegenstand kwam uit de belangrijkste fabrieks
stad van Brabant, uit Tilburg, welks burge
meester geen heil èiet in beschermende rechten
in zün aenuent® ,J)jtsheid
kan. Van verandering in het tarief van in- --
kometen vreest hy eer achteruitgang voor zyn
gemeente
plaatsen
Tilburg.
Door
rechten
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
lager onderwys in ons land per circulaire ge
vraagd of het niet mogelyk zoude zyn, dat de
hoofden van scholen, hetzy voor rekening van
het gemeentebestuur, of der besturen van an
deren aard, waaronder zy ressorteeren, zich een
kleinen voorraad spaarbaokzegels aanschaften,
om die desverlangd aan de leerlingen tegen
betaling uit te reiken. Het betreft slechts het
doen van een betrekkelyk gering geldelyk
voorschot, met de zekerheid, het voorgeschoten
bedrag gaandeweg terug te bekomen.
De directeur voornoemd verzocht de hoofden
tevens te willen mededeelen, of het bestuur,
waaronder do school ressorteert, bereid is, de
noodige medewerking in dezen te verleenen.
ADVERTENTIEN worden geplaatst ran
1 5 regels 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Uroote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
De Uitgave dezer Courant geschiedt d a g e 1 ij k
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
