2.
VO.
ippen
en 5.-
DE WJ»
mt
BINNENLAND.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
Donderdag 10 December 1896.
No. 7143.
35ste Jaargang.
I
1N ZN.
mLlLLHTü\
Firma
o>
j
NOEGEN”.
nber 1896,
Tooneelislen.
chat
RING.
ran
Inzending van Advertentiën tot 1 uur dea midd.
zake de plaatselyke directe
boofd-
de tafel,
EUXXHJf.
MNINKLDKl.
R.VERM e.i
W4SsniERIJ
stelling.
Iilll IMIIE MIRANT
De Uitgave dezer Courant geschiedt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
ea, mom»
blijkbaar
zoon zoo
I»»
F half S uur
en prjjzen.
HASPS LB.
n Hnseix
ADVERTENTIES worden geplaatst
15 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Uroote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
van 28
ffers der Zelf-
uitspat-
u’s
27 afb. Pró.
de verschrik-
andeugd Ijjdt
e leenng, die
zend van een
a by het Ver-
denmarkt 34,
u het bedrag,
eiken boek-
Proeve van concentratie en van handenarbeid
als integreerend deel van bet Onderwijst, in
te leiden' door den heer G. J. Ligthart, Hoofd
eener School te ’s Gravenhage.
4. Rondvraag en sluiting.
De Leden der Afd hebben voor deze Ver
gadering het recht Onderwyzerressen en Onder
wijzer» te introduceereo.
Deze
worden. De heer Ligthart, lid
H.H. M.M. de Koninginnen zullen morden
omstreeks 11 nur des Voormiddag» uit het
buitenland in de residentie terugkeeren.
king, van de eigenaars, tonder dat dezen recht
hebben op vergoeding wegen» geleden schade.
De directie der Tielscbe assurantie-maat*
sehappjj heeft f 25 geschonken aan de spuit
gasten te Haastrecht, omdat de door baar
verzekerde gebouwen by den brand
Nov. zoo behouden zyn gebleven.
De nieuwe sluizen te IJmuiden worden
Zaterdag geopend.
Bet eerst doorvarend schip zal zyn het naar
Java vertrekkende stoomschip Koningin Wil
belminac, dat nam. 1 uur te IJmuiden wordt
verwacht.
men was.
«Wat zult gij doen, moeder? Veel tijd om u te
bedenken, hebt gij niet vroeg graaf Eugeniu». En
hy keek by die vraag de oude vrouw met meer
gevoel en medelijden aan dan bij aanvankelijk ge
toond had. Hoe zacht hij ook sprak, klonken zyne
woorden toch akelig luid door het doodstille vertrek.
En bijna op hetzelfde oogenblik toen bet enkele
woord «Blij ven,” de strakke lippen der oude vrouw
ontglipte, antwoordde eene andere, diepklinkende
stem door de geopende deur van den salon: «De
tijd van kiezen is reeds voorbij. Gij hebt de wraak
van God en menschen zoolang getart, gravin Meerau,
dat zij u eindelijk thuis zoekt I”
Bij den eersten klank dier stem waren de oude
vrouw en bare kinderen opgevlogen on de eerste
stond bevende over baar gansche lichaam, met de
zich snel afwisselende uitdrukkingen van ontzetting,
woede en haat voor den man die de woorden had
uitgesproken. Zy snakte naar adem en bracht ein-
delyk mot moeite deze woorden uit: «Brano -
vervloekte....”
«Waanzinnige vrouw,” sprak de oude heer, want
het was Bruno von Hagenbach die met opgcrichten
hoofde, met vasten tred midden in de kamer was
gekomen on zyne doordringende blauwe oogen vast
op zyne vyandiu gericht hield. «Waanzinnige vrouw,
wat heb ik, wat hebben wy u misdaan dat gij awe
woede tegen ons bot viert als een wild dier, zonder
te bedenken dat die aanvallen teruggeslagen, of ook
wederkeerig zouden kunnen worden? Zyt gij zoo
oud en zoo zwak geworden, onbarmhartig wezen
«Maar ik ben niet gekomen om u aan te va len,”
aprak bi* verder, zonder dat de oude vrouw of hare
Aan bet politie-bureau Leidscheplein te Am-
steidam is dezer dagen een nogal merkwaardige
zaak o derzoebt.
Een huiseigenaar in de Borgerstraat beeft
nanjelyk een huurder, die sedert weken onwillig
is om te betalen. Wanneer nu de man den
wettigen weg ’Ikolgt, heeft hy, bij de reed»
niet betsalde huur, nog minstens drie weken
buursebade. Nu heeft deze eigenaar aan zyn
onderbaas last gegeven om aan dat buis te
doen wat dezen goeddunkt te doen, en die
baas heeft goed gevonden om de ruiten aan
de achter yde van de woning te verbrijzelen.
Dit nu gaf deo nalatigen betaler aanleiding
om zich bij de politie te gaan beklagen, wat
het gevolg h-id dat partyen by den commissaris
van politie werden ontboden.
De feiten werden door den huiseigenaar en
zyn onderbaas niet ontkend, en verdedigd met
het beweren, dat wanneer iemand een woning
bij dezen huiseigenaar huurt, dit by de week
geschiedt. De bewoner krygt een bewys, door
beide partijen geteekend, waarby wordt bepaald,
dat met een week opzeggens de overeenkomst
is te niet gedaan.
In het onderhavige geval was door den
eigenaar de opzegging geschied, zoodat deze
nu meent, met zyn eigendom te kunnen doen
wat hem goeddunkt, zonder er rekening mede
te houden, of de opgezegde woning, waarvan
„een huur meer werd ontvangen, nog al dan
niet werd bewoond.
Staten-Generaal. 2e Kambb. Zitting van
Dinsdag 8 December.
Goedgekeurd is de sappletoire begrootiag
van binuenl. zaken van 1896.
Daarna is voortgezet het debat over
atuk V en wel Hooger Onderwys.
Dr. Kujper kwam op tegen de miskenning
door de regeering van de homoepatbie, die aan
de nDiversiteiten niet is vertegenwoordigd;
tegen onvoldoende bezetting der faculteiten en
ongelyke behandeling der verschillende univer-
siteilen. Hy wenscht aan elke univeraiteit
een der 5 faculteiten volledig. Voorts verde
digt hy de gelijkstelling van vrye gymnasia
met de openbare en opheffing van de burger
lijke gevolgen van het staats hooger onderwys.
De minister van binnenfaudsche zaken kan
zynerzyds aan deze eischen niets.voldoen. Hy
is voor veelheid van universiteiten en niet voor
eenzydige bevoordeeling van een faculteit aan
een univeraiteit. Protectie van een bepaalde
richting is geheel uitgesloten by benoemingen
wordt niet op richting gelet. Een bepaalpe
hemoeöpant aan te stellen, zou stryden met bet
beginsel der regeenng, maar de medische pro
fessoren zyn volkomen vry, homoepatbie Ie
doceeren. Overigen» acht by den invloed der
professoren op de wetenschappelijke ontwikke
ling niet zoo overwegend als Dr. Kuyper meent.
Dr. Kuyper hield zyne beweringen vol, en
handhaafde zyne becijferingen tegenover den
beer Tydeman. De minister handhaafde zijne
opinie en beweerde, dat aan de overheid»*
hoogesobolen wezeolyke vrykeid heerschto.
De beer Bdelaerts beeft voorgesteld de cij
fers voor bet etbnografiscb museum tereg te
brengen onder de umver»iteitsnitgavep.
De minister betoogde, ten opzichte van zyne
bevoegdheid om ten deze te beslissen, dat de
ethnografische verzameling a. i. niet onder de
onderwysverzamelingeu behoort, hetgeen de
Kamer verhden jaar reeds byna heeft beslist
kinderen een enkel woord spraken; «ik had aiders
plannen met u. Ik was niet van plan u de straf
kwijt te scheldenmaar ik had die saak onder ons
willen afhandelen. Nu gy evenwel de toevlucht tot
zulke ellendige werktuigen hebt genomennu die
kerel die te Breitenfeld gevangen zit, werkelyk bij
zonderheden zou kunnen uitbrengen, welke ik toen
ik hem liet vatten en n ar Breitenfeld transportee-
ren, nog voor onmogelyk zou gehouden hebben,
nu kom ik tot u niet als wreker, maar als de oudste
der Hagenhachs en ik zeg uNeem u in acht,
Eugenie Meerau; de wereldlyke macht weet wat zij
van u te denken heeft en beeft hare boden om a
uitgezonden. Gij moogt uitvoeren wat gij wilt,
maar een lid van on» oud geslacht zal door nie
mand dan door God zei ren of door zijn» familie
gevonnisd worden. Vernietig wat aanleiding tot do
ontdekking uwer schuld zou kunnen wordenóók
dit,” en hy legde het zilveren mesje op de tafel,
waarvan het lemmet nog met Dora’s bloed bezoedeld
was. «Ik heb het niet aan do justitie willon uit
leveren de naam mijner moeder zal nooit in zulk
eene zaak genoemd worden.”
De oogen der oude vrouw daalden op het mesje
neder en hieven zich weder tot den grysaard op
met een verglaasden blik. Zij snakte oen oogenblik
naar lucht, snel en angstig; haar geheole gelaat
vertrok zich en in het volgende oogenblik viel zij
plotseling met eon roggelend geluid op do kanapó
neder.
«Ik heb het wel gezegd,” sprak Bruno von Ha-
genbach plechtig; «al bleef zy voor meuschelyke
straf bevrijd, ik was zeker dat God haar troffen zou.”
(Ford! oer.o//d)
De afdeeling Goudavan het Nederlandscb
Ouderwijzers Genootschap, zal op Zaterdag 12
December 1896, eene buitengewone vergadering
houden in het lokaal van den heer A. Dam,
Kleiweg, des avonds ten zeven uur.
De agenda luidt aldus
1. Mededeelingen.
2. Herstemming voor een lid van bel
Hoofdbestuur tusschen de heeren Straatman
en Zernicke. (Gelegenheid tot stemman ge
durende de Vergadering).
3. >Hei Onderwys in de aanvangsklasse.
Binnen tweemaal 24 uren zoo luidt art.
10 der arbeidswet na het eindigen van de
arbeidsbetrekking tasschen dea jeugdigen per
soon en hem, die dezen arbeid deed verrichten,
is het hoofd of de bestuurder van het bedryf
of de onderneming verplicht de betrekkelyke
kaart bij den burgemeester terug te bezorgen.
Een timmerman te Nymegen, die zyn knechtje
ontsloeg, doch wat terugbezorging vau de kaart
betreft 191 dagen in verzuim bleef, werd des
wege door den kantonrechter veroordeeld lot
eene geldboete van f 95.50 (191 X f 0.50)
subs. 191 dagen hechtenis.
Het hoofdbestuur der Vereeniging ter be
vordering vau Fabrieks- en Handwerksnyver*
beid heeft aan de Tweede Kamer een adres
gericht, waarin bet verzoekt bet daarheen te
leiden, dat een officieele commissie voor de
aanstaande wereldtentoonstelling te Parys
worde benoemd en de kosten eeuer Neder-
landsche afdeeling voor een goed deel door de
schatkist worde gedragen.
Reuter seint uit Rome 1
Het prysgerecbt heeft gisteren (8 December)
het opbrengen van de Doelwyk wettig ver
klaard.
Tengevolge van bet sluiten van den vrede
met Abessynië bestaat er evenwel geen reden
meer om de verbeurdverklaring van schip en
lading uit te spreken. Zy blijven ter beschik.
«Zoo is het, mama. Nu dan, da moordenaar
achtte het noodig zich in Stocks zelf zekerheid te
verschaffenmaar hy werd er betrapt, gegrepen, als
den moordenaar herkend en eindelijk door oom Bruno
naar Breitenfeld gezonden waar hij achter slot zit,
en waar hy reeds meer dan ééa verhoor ondergaan
heeft. De hemel weet wat daardoor aan het licht
kan komen. Regine is op de vlucht gegaan en heeft
zich enkel bij lazette een oogenblik opgehouden om
haar te verzoeken u dat alles te berichten, moeder;
waarom', begrjjp ik natuurlijk niet volkomen. Ik
heb evenwel aan het dringende verzoek van Lisette
gehoor gegeven en ben van morgen terstond Lier
heen gereden. Nu weet gij wat mij bewogen heeft,
ziek als ik ben, van huis te gaanof de tydingen
welke ik u breng voor u van aanbelang zyn, moe
der, moet gy zelve beslissen.”
«Mama, om Godswil, zeg,” fluisterde Leonora, met
een gelaat dat zoo wit was als eene gepleisterde
muur, «hebt gy met dien man dan ook verstand
houding gehad Ik heb u dat van morgen al eens
gevraagd
De gravin Meerau had de mededeelingen van ha
ten zoon aangehoord zonder het geringste teeken
Tan belangstelling, veel minder van starker aandoe-
ng te gaven. Slechts hare duimen hadden hun
De commissaris van politie wees den eigenaar
op het gevaar, dat zou ontstaan wanneer alle
huiseigenaren eens op dergelyke wyze zouden
gaan handelen met onwillige bewoners; dan
had men, meende d) commissaris, wel een
dubbel zoo sterk politiecorps noodig.
Maar de eigenaar verklaarde niet vaa deze
gewoonte te zullen afwijken, wyl de wet hier
zyns inziens hem tegen kwaadwilligen niet
beschermt.
Hy gaf zyn vojrnemen te kennen, desnoods
in zulke gevallen de deuren of ruiten uit de
woning te nemen, of pannen uit het dak te
verwyderen. Deze zaak zal binnenkort voor
den rechter komen. (Velksdgb.)
vergadering zal zt-ker goed bezocht
kz" ,:d van bet Hoofd
bestuur van het Ned. Ouderw.-genootsch., heeft
de gave van het woord. Met het oog op hei
onderwerp; Het onderwys ia de aanvangs
klasse* hoopt hij, dat ook onderwyzeres en
onder zyn gehoor zullen zyn.
Het bestuur der Afd. Gouda* beeft daarom
aan de onderwijzeressen te dezer stede eene
invitatie voor deze byeenkomet gezonden en
hoopt, dat velen daarvan zullen profiteeren.
Zy, die lid wenschen te worden, hebben zich
slechts op te ge^en akn den len secretaris
H. E. van der Roer alhier.
spel gestaakt en hare handen lagen vast in elkander
geklemd in haren schoot. Eerst toen hare dochter
die angstige vraag tot haar richtte, sloeg zij hare
oogen langzaam eerst naar deze en daarua naar ha
ren zoon op zij sprak geen woord maar drukte hare
dunne bleeke lippen stijf op elkander, en eindelijk
hoorden hare kinderen een geluid alsof zij hare tan
den op elkander knarste. Wederom verliep er een
oogenblik van akelige stilte waarna zij eindelijk met
moeite de woorden uitbracht
«Wat gij daar vertelt, is erg genoeg voor degenen
wie het aangaatmaar wat heb ik er mee te maken?”
Na die woorden, die bestemd schenen om bare
medeplichtigheid aan de misdaad te loochenen,
pelde zij afgebroken, byna onhoorbaar en 1'
zonder het zelve te weten, do voor haren
vreeselijke woorden
«Naar Breitenfeld Dio dolle Marks Ver
hoord Maar wat kan hij bewijzen P”
Op dat oogenblik trad oen knecht met zachten
tred de kamer in en zeide dat graaf Robert met een
anderen, bejaarden, heer, aau de voordeur stond en
dat zij naar de gravin' Meerau vroegen, van wier
verblyf bij bare dochter zy kennis schenen te dra
gen. De knecht had de beide heeren in den salon
gelaten.
«Moeder I” fluisterde Leonore ontsteld waarna zij
tot den knecht zeide«Wy kunnen vau daag geen
bezoek afwachten, Koert; het spijt ous.” Daarop
bedekte zy onmiddellyk weder haar gelaat met hare
handen, welke zy sedert die laatste afgebroken woor-
den harer moeder daarvoor had gehouden, als vreesde
zy het licht.
D» knecht ging even uoht terug al» hy g»ko„
GOD DA, 9 December 1896.
VERGADERING vanmn GEMEENTERAAD
Vrydag den 11 December 1896, ’s namid
dags een uur.
Aan de orde:
Voorstel tot tydelyke belegging van bet door
wjjlen mr. A. A. van Bergen IJzeudoorn aan
de gemeente vermaakte eu op 5 dezer uitbe
taalde legaat in geld.
Voorstel om aan H. Blom onderhands te
verpachten het overzetveer op de ^orfsiuge!-
gracht.
Voorstel tot het verleenen van ontheffing
van aanslagen in de plaatselyke directe belas
ting naar het inkomen, dienst 1896.
Reclames in s
belasting naar het inkomen, dienst 1896-
Suppletoir kohier der plaatselyke directe
belasting naar het inkomen, dienst 1896.
Heden wapperde vnn de Stedelyke Gasfabriek
de vlag. Op een door ons aan den heer
Directeur gedane vraag, deelde deze ons mede,
dat ia de laatste 24 nur 5060 Kub. M. gas
waren gebruikt. Toen in 1887 de gasfabriek
werd gebouwd, vleide men zich met de hoop,
dat het al mooi zou zyn als men tot 4000
Kub. Meter kwam. Na heeft men een verbruik
Tan meer dan 25*/o ®ls waarop by den bouw
werd gerekend. Deze maand is eveneens een
jubileum, daar by de overname 380 gasver
bruikers waren en nu meer dan 1000 gasver
bruikers. Nog kunnen wy mededeelen dat in
deze maand meer gasmeters zyn geplaatst dan
in het geheele dienstjaar 1894. Üit boven
staande cyfers blykt voldoende dat, niettegen
staande de vele werkzaamheden bij de gasten
toonstelling, van bet personeel, zoowel van den
Directeur als van het overig personeel veel
wordt gevergd om ieder naar behooren te
kunnen bevredigen.
Over ’t algemeen mag men aannemen, dat,
wanneer iemand voor het eerst in ’t huwelyk
treedt, dit dan de gelukkigste dag van bet
leven is, maar wanneer men dan op denzelfden
dag tot vier maanden gevangenisstraf wordt
veroordeeld wegens mishandeling, is dat geen
buitenkansje. Dit ondervond D. V. te Oude
water, die de vorige week ia het huwelijks
bootje stapte. Blyde en droeve herinneringen
wisselen zich in het leven af,
