08 FAMIL1B YÖN HAfflBEH.
t
I
I
J
Woensdag S3 December 1896.
35ste Jaargang.
v
Nieuws- en Advertentieblad
No. 7154.
BINNENLAND.
«r
tl
irt.
oS)
ƒ325
t
L
I
f
beate
ik en
-I
'I.
I
bet
fELlLLhl
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijks
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
If
ie direct
itbieden,
en hoog.
der
ren,
rige
rerder
>r een
iywn-
van
ird, is
baar
ega-
ers,
5UR-
y besloten
onder
>aar
dus
>g geen
dat ik
iche fabri-
50 sterke
isaen. De
jt dansen,
oruitbeta-
ADVERTENTIEN worden geplaatst
15 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
Beroepen by de Ned. Hervormde Kerk te
Avezaath (Geld.), de heer B. Boers, cand. te
Zuidland, die toot Ondenhoo’n heeft bedankt.
tiÖI DOE CO 11M \l
voor Gouda en Omstreken.
De »Java Ct.« meldt:
Blykeos mededeling van den gouverneur,
rnkten in den nacht van 19 op 20 November
drie brigades maréchaussees uit om inners van
de bjjdragen te Tjotlame ten zuiden van Batoe-
poelih te arresteeren. Een hunner werd ge
vangen genomen, de andere ontsnapte.
Den 20n te 11 uur v.m. rukte bet 3o
bataljon infanterie van Kola-Ratja uit, terwijl
om 12 udr 's 2 compagnieën van bet
15e bala'jon van Samahani vertrokken, met
H’
krachten on alle handen inspande. Caro had do wacht
bij zyne jonge meesteres op zioh genomen welke hij.
vooral sedert de laatste versohyning van den moor
denaar, bjjna geen oogenblik meer verliet. Hij zat
zoo als gewoonlijk naast haar en bad den kop op de
vensterbank gelegd als wilde hij ook de omgeving
van het huis in het oog houden. Maar hij lag ge
stadig te knipoogen en zijne ooreu hingen slap
langs zijn kop neder, want er vertoonde zich buiten
niets wat zijne opmerkzaamheid trok. Er klonk geene
enkele stem in het bosch en men hoorde geen ander
geluid dan dat der wilde vogels, die zich heden voor
het eerst weder op hun gemak schenen te voelen en
hunne oude lievelingsplek met hun gejubel vervulden.
En wanneer zij al een oogenblik zwegen, hoorde men
niets anders dan het kloppen der specht en het mur
melen van het door den aanhoudenden regen ge
zwollen beekje.
Er lag iets tooverachtigs schoons over de bergen
en bet bosch, over de opene plek en hut grijze huis,
en ook op het eenzame meisje scheen eene tcover-
macht te werken, zoodat haar voorhoofd telkens
al helderder en helderder werd en haar oog eene
zachte, blijde uitdrukking verkreeg. Eindelijk ver
toonde zioh zelfs een vroolijk glimlachje om haren
mond en speelde om de fijne rozenkleurige lippen,
als wilde het die een vroolijken luiden lach ontlokken.
En zie, daar openden zich de lippen en Caro keek
zyne nn altijd zoo stomme meesteres met verbaasde
oogen aan toen zij hare fijne hand op zijn kop liet
rusten en zeide
ii Ja, ja, Carodat was een goede t ijdtoen wist
gij nog niet wat ontrouw was en ik kende noj
sidderende angst. Hoe zou het toch komen
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
en ano de
van de Staten van Zuid-
op, dat dit college bet stelsel van
kleine districten had voorgestaan.
Verscheidene leden meenden zelfs, dat de
Minister in zijn stelsel veel verder bad moeten
gaan, Alen wees op 's-Gravenhage en op
Friesland. De willekeurige begrenzing der
herk’eziyg voert thans tot zeer ongelyke re
sultaten. Had de Regeering de herziening zoover
uitgebreid dat nooit meer dan 4 plaatsen ge-
lyktijdig in het district behoefden te worden
vervuld, dan zou dit uit een theoretisch en
uit een practisch oogpunt de voorkeur hebben
verdiend.
Enkele leden achtten eene algemeene her
ziening der provinciale districten noodig wegens
de onevenredigheden, die langzamerhand zyu
ontstaan door aanwas der bevolking.
Eenige leden hadden ernstig bezwaar er
tegen, dat by loting zal worden beslist naar
welk nieuw district de zitting hebbende leden
zullen overgaan. Men mist daardoor eiken
waarborg, dat deze leden de zienswyze van de
I meerderheid der kiezers zullen vertegenwoor
digen. Liever zouden zij de Prov. Staten ont
bonden wenseben te zien.
Enkele leden bestreden de splitsing van
kiesdistrict Middelburg en voorts kwamen
enkele leden met klem op tegen de verdeeling
van Dropte in 4 districten. Als midden-voorstel
werd aqngegeven een splits'ng in de districten,
ten einde betera aansluiting te verkrygen met
de plaatselyke toestanden.
De heer pijnappel heeft bij dit verslag eene
i ota gevoegd ten betooge, dat bet bepaalde
omtrent het depouillement der stembriefjes
niet kan behouden worden in het voorgedra
gen stelsel.
eisebt bet by de kieswet aangenomen couloir-
stelsel ook toe te passen voor de Staten-ver
kiezingen, en dat de noodzakelijkheid der
ejitsing voldoende is aangetoond. Terwyl de
bestrydera zich vooral ook grondden op de
adviezen van de Provinciale Staten van Noord
en Zuid'Holland, wezen de voorstanders, met
herinnering aan het uitnemend advies van deu
heer Bichon van IJsselmonde,
vroegere adviezen
Holland, er
in het heerlijke weder en de prachtige natuur om
hen heeu verheugdenzij lieten hunne paarden lang
zaam gaanhoe verder zij kwamen, hoe meer rij
tussohen de bergen werden ingesloten te midden van
bet liefelijke groen der dalen, waarin de weiden
schitterden als smaragd. Het mos lag als eön zacht
tapijt voor hunne voeten, de takken bogen met hun
jeugdig groen beladen zoo dicht over hunne hoofden
heen en de oude kroonen der reusachtige boomen
wierpen zulk eene dichte schaduw over den grond
dat zij die», ondanks de blauwe lucht daar boren,
in eene zachte schemering hulden. Ook reden de
beide hoeren niet op gebaande wegen, maar hadden
om du houtvestery heen den grooten weg verlaten
en reden langs smalle voetpaden het bosch dwari
door. Zij waren de houtvesterswoning voorbij gegaan
zonder zich óp te honden., „Er wordt genoeg''over
mij geredeneerd,” zeide baron Bruno, dien wy in
eeu van de ruiters herkennen, „ik behoef mij wel
niet moer te verbergen, ieder weet waar ik te vinden
ben. maar waarom zou ik mij aan de nieuwsgierige
blikken van vreemden blootstellen Laat ons onzo
oude paden rijden, waarmede alleen wij bekend zijn.”
Vast en stevig zat de grijsaard nog op zyn breed
gebouwd paard en hij die naast hem reed op dien
fraaien bruinen hengst was, zooals de lezer reeds
vermoedt, niemand anders dan Robert, die zijn oom
ook in die laatste weken van beproeving getrouw ter
zijde had gestaannu eens in Breitenfeld gedurende
die langwylige rechtzaak, waar de tyd den ouden
man lang viel, en waar hy mogelyk, indien hy zyn
jongen vriend niet bij zich had gehad, onder al de
onaangenaamheden waaraan hy ten prooi was, be
«weken zou zijn. (Fbrrf/ wrvo^ï.)
Merkwaardige nieuwigheden heeft onlangs
een Berlynscb professor, dr. Fesca, in den
>Bund der Landwirtbe* weten te vertellen over
de tabakscultuur op Sumatra, die hij zeide uit
eigen aanschouwing te kennen.
In de eerste plaats beweerde hij, dat
>Duitsebers die cultnur te Deli hebben inge
voerde. De heer J. Nienhuys, van Amsterdam
die de eerste concessie heeft verkregen en een
goed Hollander is, zal zeker vreemd opzien van
deze professorale geleerdheid, die bem tot een
Dnitscher naturaliseert
Verder wist dr. F. te verhalen dat, ofschoon
de meeste plantages in het bezit van Holland-
sebe maatschappijen zyn overgegaan, men toch
de tegenwoordige tabakscultuur op Sumatra
als een Duitsche mag beschouwen. De meeste
administrateurs en verdere boofdbeamhten zyn
Duitacbers en nergens in het bn tenland boort
met zooveel Duitfch spreken als daar. Ook
hier heeft men met een onware voorstelling te
do«ln. De meeste administrateurs en andere
befimbten zyn geen Duitschers.
Eindelyk beweerde de professor, dat het met
de Sumatra-tabakoyverheid over een jaar of
tien gedaan zal zyn, wegens de uitputting van
den bodem en de onmogelijkheid om tydig
weder voldoenden bosebgrond met een dikke
humuslaag te verkrygen.
Zoo iets is vroeger al herhaaldelijk voorspeld,
o. a. in het bekende crisisjaar 1890-9L, toen
men al het einde der tabakscultuur aankon-
digde. Toch is die voorspelling door de oogsten
der volgende jaren gelogenstraft. De voornaam
ste maatschappijen hebben bovendien gezorgd
voor voldoend terrein om den afgeplanten
velden 8, 10, of zoo noodig meer jaren rust
te geven en ze door bebossching te verbeteren.
Deskundigen hier te lande zien dan ook
geen enkele reden om aan te nemen dat bet
met de tabakscultuur op Sumatra over een
jaar of tien «gedaan* zal zyn.
In de afdeelingen der Tweede Kamer wer
den door enkele leden de bekende argumenten
nog eens aangevoerd tegen het ontwerp tot
wijziging van de proyinciale kiesdistricten.
Vele andere leden kwamen tegen die beden
kingen op, van meening, dat de consequenti**
De gemeente IJselmonde heeft eene vry wel
varende arbeidersbevolking. Van werkeloosheid
is er zelden sprake. Echter moeten velen hun
brood elders verdienen, o. a. op de scheeps
timmerwerven onder Ridderkerk en onder Rot
terdam. Da laatsten gaan te water naar hun
bes emming en keeren evenzoo terug. Gedu
rende den winter wil dat wat zeggen, ’s mor
geus en ’s avonds duisternis, guur en ruw
weder te trotseeren, waar by gezondheid en
leven zeer dikwijls in gevaar komen.
Wat de armen aangaat valt op te merkea:
dat zy, in vergelyki g met die andere plaatsen,
vry goed worden bedeeld, dank zy den ruime
ren blik der Armbesturen en, waar noodig, de
offervaardigheid der ingezetenen. Meer wel
vaart en, naar evenredigheid, minder armen,
dragen ook het hunne er toe by, dat de toe
stand gunstiger is dan bij enkele naburen.
Door verschillende damesvereenigingen worden
nn arme schoolkinderen van kleeduren voor-
d
1
18)
Want, ondanks het gebrek aan zonneschijn, was
de lucht oneindig helderder geworden, er heerschte
eene zachte kalmteweldra trok de grijze nevel van
de toppen der bergen naar omhoog, zoodat de don
kere dennen duidelijker tegen de lucht afstaken dan
te voren, eene verkwikkende lentelucht vervulde hei
gehoele bosch met zyne majestueuze stammen en de
Jicht groene st uiken, toefd-j op de opene plek bij het
oude huis en werkte weldadig op de bloemen in den
tuin die het voor het eerst waagden hare knopjes
vroolijk en geurig op te steken. Het was een van
die heerlyke echte lentedagen, die het hart vervullen
met verlangen naar Gods vrije natuur, en tevens met
een gevoel van vrede en rust, zoodat er geene plaats
meer overblijft voor twijfel, kommer en verdriet.
Zoo als gewoonlijk zat Dora ook thans weder bij
het venster on zag droomend naar buiten in de
rondom haar heerschende kalme natuur. Voor hel
eerst sedert langen tyd was het alsof het jonge hart
eindelyk weder vervuld was van terugkeerend ver-
trouwen, alsof haar oog met nieuw ontwakende blyd*
schap de verjongde natuur gadesloeg.
Het was teer stil, in huis en op de weide en in
het bosch. Do bewoners van Stocks waren voor hei
eerst weder allen buiten aan het werk, waar het tot
nog toe door het gure weder vertraagde werk alle
GOUDA’; 22 December 1896.
By kon. besluit is de kapitein J. van der
Meer, van bet 4e regiment infanterie alhier,
ktacbtens art. 42, sub 2c, der wet van 28
Augustus 1851 (Staatsblad po. 128), op peu-
f sioen gesteld en bet bedrag van bet pensioen
bepaald op 'f 1539 js jaars.
'Delft 8ept.J1861 I J
Na de inleving vhn Holland bij Frankryk
in 1810, was bijstaiqd bord geplaatst aan het
tegenwoordig hoofdkaptoor der firma A. Hjllen
1 te Delft, als bewys dat aldalar een bureau van
verkoop van tabak gevestigd Iwas.
i Gedurende den tytt der Fransche overheer-
Bching werd den talraksbandel door den heer
A. Hillen voor rekening van het gouvernement
gedreven, doch na herstel vim 'het Koningrijk
der Nederlanden, weer voor haar eigen reke-
ning voortgezet.
Ter terechtzitting der Arrondissements-recht-
baqk ie Rotterdam van Zaterdag werd voort
gezet, de behandeling der vóór 14 dagen uit
gestelde zaak tegen F. H Th., 43 jaar, koffie
huishouder aldaar. Zooals men zich herinnert,
werd hy beklaagd van bet feit, als zou hij
den 31 Juli jl. aldaar ter openbare terecht
zitting voor burgerlyke zaken van het kanton
gerecht no III, in een procedure tnsseben
Johanna Theodor Van Bonn als eischer, en
hem beklaagde als gedaagde, onder een bem
by vonnis van 24 Juli 189G opgedragen be-
slissenden eed, monde'ing, persoonlijk, opzet
telyk, valse bel ijk eene verklaring hebben afge
legd, die in stryd was met de waarheid.
In deze bleek reeds dat getuige Van Bonn,
als eigenaar van pand no. 2 aan de Roeut-
genstraat, den beklaagde, die aldaar een kof
fiehuis exploiteerde in het boekhuis dat by
van den vorigen eigenaar, den beer J. Ba
tenburg, in mondelinge weekhuur had, by
deurwaardersexpbit had gesommeerd, de wo
ning te ontrnimen. Beklaagde voldeed niet aan
deze sommatie en verklaarde, voor den kan
tonrechter gedagvaard, by decisoiren eed, dat
hy het buis per jaar gebuurd had. Deze ver
klaring werd door beklaagde pertinent staande
gehouden, hoewel het verboor van 7 getuigen
aan bet licht bracht, dat de huur per week
was gesloten en dat beklaagde dit zeer goed
wist.
Het (t. M. achtte de feiten voldoende be
wezen en requireerde wegens meineed een ge
vangenisstraf voor den tyd van één jaar.
Mr. Jos. Van Raalte, beklaagde’» raadsman
concludeerde tot vry-^praak, subsidiar tot schor
sing der zaak in verband met de niet-verseby
niog van een getuige h décharge.
Deze getuige, de los-werkman W. Den Brok,
werd thans irehoord. Op deu eed, dien hy
Op 24 September brandde de fabriek voor
machinale houtbewerking van de firma B.
Schilte Zonen te 1 Jaelstein geheel af. Reeds
thans, dus nog binnen de drie maanden, is zij
^eer nit hare asch herrezen en zyn de werk
zaamheden opnieuw in vollen gang.
had afgelegd, kon hij echter niet verklaren
wnt> beklaagde meende, dat hy moest weten,
u.l. dat er by een onderbandeHng met de
huiseigenaars uitdrukkingen zouden zyn gebe
zigd, die er op wezen, dat het café per week
verhuurd was.
Het O. M. persisteerde derhalve bij zyn
reeds genomen requisitoir, terwyl mr. Jo^Van
Raalte zich aan zijn pleidooi refereerde.
van daag onophoudelijk denk aan dien goeden ouden
tijd
Verder zeide zij niets en hare gedachten en droo-
meryen bleven in baar hoofdje verborgen. De wo
ve r macht duurde intusschen nog altijd voort cd begon
hare wangen te kleurenzij verdreef het flauwe
glimlachje niet van den mond, maar liet het hoe
langer zoo vriendelijker en gelukkiger worden. Daarna
leunde het blonde kopje tegen het kussen van den
ouden zachten ziekenstoel, de hand glued van den
kop van den trouwen bond af en bleef zacht op
haren schoot rusten en de jonge borst verhief zich
in gelijkmatiger en rustiger ademhaling.
De hond keek zyne jonge meesteres aan met eene
zonderlinge uitdrukking in zijne groote bruine oogen
zoo het dier had kuanen glimlachen, dan zou hij h t
nu zeker gedaan hebben zijn cog kon echter niets
uitdrukken dan trouwe gehechtheid en vriendschap,
waarmede het arme dier zijne geliefde beschermeling
zag insluimeren om met een kalmer en gelukkiger
gevoel te ontwaken dan zij sedert lang gekend had.
Toen de hond zijne meesteres zoo rustig zag slapen,
rees hij langzaam op om van den dorpel in de
venslernis af te gaan en zich op dun grond neder te
vleien, als een trouwe wachter aan Dora’s voeten.
Buiten bleef alles zooals het dien dag geweest was,
het bosch was stil, de vogels zongen en de beek
ruisohte. Maar dj wolken begonnen zachtjes aan
voort te drijven en door de blauwe plekjes die zich
nu hier en daar begonnen te vertoonen, daalde nu
en dan een zonnestraal neder en drong tusschen de
boomtakken door in de nu looverachtig verlichte
groene dalen.
Daar reden twee mannen door hel boech, die zioh
zien, terwyl de damesvereeniging Dorcas «en
de Nieuwjaarscommissie zioh het lot van arme
huisgezinnen aantrekken.
Op eene hofstede onder Loosdrecbt is men
aan bet Ijokn naar petroleum. De put, welke
de oliehoudende vloeistof bevat, werd zoo diep
uitgegraven als eenigszins pogelyk was, en in
deze week zal nu worden nagegaan, tot welke
uitkomsten bet een en ander ioorloopig heeft
geleid.
Het voornemen is om heden in de afdeelingen
v*n de Eerste Kamer der Staten-Generaal een
aanvang te maken met bet onderzoek van de
Staatsbegrooting voor 1897.
Te Stolwyk beeft zich een afdeeling van
den Boerenbond gevormd, aanvankelijk met
17 leden.