post
k
E£«.
eren.
BINNENLAND
Zn,
on
Meutes- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
No. 7289.
36ste Jaargang.
DEN,
FEUILLETON.
De Dochters van den Componist.
<S7.
t
Zaterdag 5 Juni 1897.
I
▼an
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
derde-
tflM
aten (10
it erwten
drillende
i, anders
!58.
i0Qi
ne»«.
ms
I J
De Uitgave dezer Courant geschiedt d a g e 1 ij k
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
- s.>o
i-Gravsuhag-
Is,
'ATBONEN
enz.
p. post 1.45
- 1.90
t - 2.40
J i
e pnb-
- zelfa
:e ver
ft van
tfMtar
krank-
llagan;
•n’eli,
,'Sfc
lyoièa»
>md«
i koof-
ka toa-
irvan
vaort-
indige
kuur,
onden
egena
iiaaiS,
voe au
Iers,
Jo»|o
l MU
IS ver-
Te Enkhuizen is gisteren ochtend het kantoor
der gasfabriek geheel uitgebrand de Wvoniug
van den directeur heelt boven veel brand*,
beneden belangrijke waterschade.
nSS
wereld
ia eene
gevon-
op de
■•al
iaaw-
rages,
begeerten en moest nu ondervinden, dat ’t met hot
mensebelijk hart gaat als met de bloemen die v«r-
welken, als zij haar laatste blad ontvouwen. De
eerzucht, zoodra zij tot verzadiging toe bevredigd
wordt, daalt vrijwillig af van de moeitevol bestegen
hoogte, en in de reactie van lichaam en geest haakt
de menscholijke ziel naar rust on vergetelheid.
Weer was do winter omgovlogen en had plaats
gemaakt voor den zomer, en weer hoopte Johannes
op dagen van stil geluk en bereeniging; nu vaster
dan ooit, sinds bij wist dat Elisabeth moeder sou
worden. Maar de vervulling sjjner wenschen was te
laat gekomen, en hij verwachtte niet meer, gelijk
voorheen, al zijn heil van dien kleinen bondgenoot.
XI.
La Bruyère zegt dat de dingen nooit gebeuren in
een tijd wanrop zij ons een buitengemeen genoegen
zouden hebben gedaan, en bos meer wij op de er
varingen van ons zei ven en anderen letten, hoe meer
wij gevallen ontdekken waarop de woorden van den
Franschen karakterschrjjver van toepassing zijn.
In hot begin van baar huwelijk, toen de stilte en
de eenzaamheid reeds als schaduwen op Elisabeth's
vurigen geest begonnen te rusten, had zij menigmaal
gesmacht naar de geboorte van een kind, hetwelk
tegenover het doel dat zij gemist had, een ander
groot levensdoel plaatsen zou. Toen waren haar
gebeden onverhoord gebleven, en thans, nu de ver
vulling er van oer te onpas dan gelegen kwam, zou
het haar gegeven worden haar eens zoo vurige wen
schen te zien bevredigd. Zij moest ziehzelve beken-,
nen dat zjj bet geluk van moeder te zijn niet verdiende
vrjjl zij het niot naar waarde zot weten to schatten
ADVERTENTIEN wordengeplaatst
15 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
■aar plaatsruimte.
Maandag heeft in Engeland een kostschool-
'a igen ai eb onder een trein geworpen, omdat
hen»/'waar hy aan het hoofd dér schooHchreef,
wegens zjjn meeningen in de Kretenzische
quaestie door eenige makkere bet leven ondra-
gelijk werd gemaakt.
i.oiiniii: niiinvr
Onder de namen der onderteekenaars voor
aanbeveling der candidatuur van Mr. C. J. E.
Graai van Bylandt, staat de naam van den
heer F. Weil, dit is foutief, het moet zyn de
heer M. M. Ejjssell.
teoren en op de tekortkomingen in de wet te
ijzen. By de examenkiezere was spreker opoe*
t «IMF uukvurs, advokaieo, ouderwijzers e.a.
rijn gewooalijk mannen, die al belasting-
Mer zjjn. Het kon echter oen* wezen, dat
■and machinist was en geen belasting be-
Ja, die was door deze wet dan kiezer.
By de loon- en do hnurkiezers kon spreker
kort zjjn, maar een weinig meer moest bjj uit
weiden over de spaarbank- en de grootboekkie-
zers. Vijftig gulden in de spaarbank De meeste
werklieden konden geen 18 of 20 gulden per
jaar overhouden. »Wat«, zei onlangs iemand,
als ik 18 of 20 gulden kon oveihonden, dan
kocht ik eens een nieuwe jas. Ik heb bot nu
al die jaren met mjju trouw jas moeten doen
Grootboek-kiezersDe meesten hebben niet
eens een begrip van een grootboek.
De heer Van Houten heeft de wet pasklaar
willen maken, daarom al die categorieën. Spreker
had er gaarne nog eene categorie bygevoegd
gezien en wel dezeal wie dese wet begrypt,
is ook kiezer.
En wat staat don kiezer nu te doen?
Niet onverschillig, niet laks te zjjn, maar
van het verkregen stemrecht gebruik te maken.
>Ge weet, dat er verschillende partyen zyn zei
spreker. »By welke gij u ook wensebt aan te
sluiten, ga op den 15en Juni a.s. trouw op naar
de stembus. Vraagt ge mjj af, welke party ik
u zon aanraden, dan moet ik u uit volle over
toiling do liberalen aanbevelen.
Zonder zich eenig kwetsend of beleedigend
woord tegenover de andere partyen te laten
lyh» wyzu over de aanstaande Kamerverkiezing
te spreken.
De heer De Klerk kreeg daarna het woord.
Eenvoudig in ayn optreden, eenvoudig maar
daideljjk in zijn spreken verwierf hjj zich al
spoedig de sympathie van het publiek. Met eene
gepaste inleiding kwam hy aan de kieswet.
Wie zyn kiezers?
De verschillende categoriën van kiezers, be-
lattbgkiezers, examen kiezers, loontiezers, huur-
kijRrr, Oüz- warden op duidelyke, geestige
wyze besproken.
Hjj de vermogensbelasting zou spreker maar
niet lang stil staan. Denk eens aaneen mini
mils van 13000 gulden, bij geloofde niet, dat
al de aanwezige werklui te zamen dat sommetje
zouden bezitten, tenminste voor hem moesten
ze niets rekenen. Ook bij de bedrijfsbelasting
kon hy kort zyn een inkomen van 13 golden
per week werd eerst belast met een gulden.
Het personeel nu ja, er was wel verbetering
gdkpmen, maar deze wet ging nog aan te veel
gebreken mank spreker gaf een voorbeeld van
do mogeljjbbeid van ontduiking, niet om hierin
aan te moedigen, maar om bet feit te consta-
en op de tekortkomingen in de wet te
dig klaardokters, advokaten, onderwyzers e.a.
hoi
De heer De Klerk, van Rotterdam, heeft aan
de uitnoodiging van de Vryzinnige Kiesvereni
ging te Oad-Beierland gevolg gegeven en is
daar voor de kiezers opgetreden.
Wie De Klerk was, dat had men reeds ge
hoord. Hy was maar een werkman, een smid.
Waarvoor zou hjj hier komen? Hoe zou hjj er
uitzien Hoe zou hjj spreken Wat zou hjj
te zeggen hebben Er was over de verkiezingen,
over de verschillende partyen, over de gestelde
caudidaten tech al zooveel geschreven en ge
sproken, dat men moeiljjk nog wat nieuws zou
kunnen verkondigen. Eo dubatteeren, neen, dat
zou hy niet toestaan. Verbeeld je, een werkman
zjjne meeningen verdedigen tegen wie weet
welke geleerden en in de politiek doorkneden.
Op de eerste vraag kwam al spoedig het
antwoord. De voorzitter, dr. K. Lodder, deelde
bjj het openen der vergadering mede, dat de
heer De Klerk uitgenoodigd was om voor de
kiezers, vooral voor de werklieden, die nog
eenige verlichting wenschen, op zeer bevatte-
Te Zoetermeer is in een onbewaakt oogen-
blik bet 3 jarig dochtertje van den landbouwer
P. Brouwer te water geraakt en verdrongen.
kind bewonderend, dan kon hjj zich nauwelijks be
grijpen dat er een tyd zou komen waarop dit stille
geluk geen waarde meer voor Elisabeth zou hebben,
waarop zjj weer haken zou het te ontvluchten, en
zich te begeven te midden van het gedruisch des
levens dat hem een wanklank vu.
Wanneer zij voor haar kindje zong, de reine, pein
zende oogen neergeslagen op het sluimerend gezichtje,
dan klonken Johannes haar zachte liederen toe als
het gezang van een engel, on deed het hem pjjnljjk
aan, te denken dat die zelfde stem, machtig aan
zwellende en diep als een orgeltoon, zou opbruisen
voor een ademlooze menigte, terwyl het hier stil zou
zjjn bjj het wiegje van haar kind. Hoeveel liefelij
ker, hoeveel schooner schoen hem haar gelaat in het
eenvoudige zwarte huiskleed, dan wanneer zij hem
tegentrad in het schitterend satjjn, met den lichtglans
der juweelen en in den gloed der opwindinghoe
veel dierbaarder was zjj hem in haar stille, peinzende
stemming te hais, dan daar ginds in het midden
der wereld en op het glanspunt van haar roem.
Ach, derwaarts kon hjj haar niet volgen, en daar,
dit wist hjj, bestonden geen man en geen kind
voor haar.
Soms hoopte hjj dat het niet moer aldus zou zjjn,
dat de liefde voor haar eerstgeborene Elisabeth zou
terug brengen tot hot huiseljjke leven, maar als hij
opzag naar haar gelaat, wanaeer zji verdiept was in
hot verladen of in de toekomst, als bjj haar sprekende
oogen zag tintelen van geest en leven, dan wist hij
dat het vuur 't welk in haar glooide, haar voort zou
drijven van do plek dor ruste, wilde zjj niet door
dat zelfde vuur verteerd wordon.
(Fardt eara^.)
en niet in staat zou zijn zich eenmaal voldoende te
verantwoorden omtrent het haar toevertrouwde pand.
Hoe, indien zjj niet getrouw werd bevonden in eene
zoo veelomvattende en gewichtige taak, indien het
gewogen en te licht bevonden zou worden uitgespro
ken over do wjjzo waarop zjj haar moederplichten
had vervuld?
Maar toen het lang verwachte schepseltje eindelijk
geboren was, toen zwegen voor een tijd alle vroezen
en bedenkingen bjj de zalige vreugde van moeder
te zjjn.
Het was lente, en de lento kreeg voor Elisabeth
oen dubbele beteekenis. Met de teedere bloesems
der boomen en de ontluikende bloemen in den tuin
zag zjj haar dochtertje groeien en bloeien. Zjj voedde
en kleedde het zelf, zjj zat uren lang bij het wiegje,
peinzende over de toekomst van hot broze leventje,
soms ook voor het kindje zingend, torwjjl dit mot
strakke oogjes en de gesloten vuistjes tegen het ge
zichtje gedrukt, nog niet beseffen kon welk een
heerlijke wiegezang haar tegenklonk aan den ingang
van het leven. Er zweefde Elisabeth in die uren,
terwijl zjj stil zat en waakte, gestadig iets voor den
geest van de veelomvattende plichten on zorgen eener
moeder, en ooms was er een s'em die haar afvroeg
zult ge nu weder in het rustelooze leven gaan, en
man ea kind verlaten Voorloopig wachtte zij zich
hierop een beslissend antwoord te gevea, maar juist
in het ontwijken decor vraag lag reeds het antwoord.
Johannes was tevreden met het tegenwoordige ge
luk hij stelde het op prijs en zocht er zoo veel
mogelijk partij van te trekken. Als zjj in de stille
zomeravonden bijeen zaten, Elisabeth met haar doch
tertje in de armen en hjj tegenover haar, moeder en
Te Haastrecht ie eene afdeeling van de pas
opgerichte Evangelische Unie opgericht, 20
leden hebben zich aangemold.
GOUDA, 4 Juni 1897.
Gisterenavond te ongeveer 10 aar is een
begin van brand ontstaan in de werkplaats
■van het menbelmagazjjn van den heer Bik op
de Ooetbaven, boek Molen werf. De heer Degras
geholpen door eenige knechts en baren hebben
met emmers water den brand geblascbt.
Een zeer ernstig spoorwegongeluk bad
Woensdagnamiddag ongeveer 1 uur plaats op
300 meters afstand van bet station Leerdam.
Plotseling derailleerde trein 333 (van 11.29).
De locomotief met tender bleef in de rails,
de daarachter volgende goederen waggon en de
3e klasse-waggon kantelden om, de laatste
met passagiers en al. De achter den 3e klasse-
»7)
«Er leefde in haar hart, stil en onuitgesproken,
een gevoel van onvoldaanheid met zichzolve en het
leven, en als zjj het eeu oogenblik in de opwinding
en den glans van haar loopbaan vergeten kon, dan
verhief het zich te kwellender in de oogenblikken
van rust en verademing. Dag aan dag van tooneel
te veranderen, altijd te moeten optreden en zich te
tooien als voor een feest, altjjd te gevoelen dat zjj
buiten haar kunst niet leven kon, dat dit de eenige
weg was om haar te behoeden voor die kwijnende
lusteloosheid, die voor haar erger was dan de duod,
en toch te weten dat kunst ea liefde in tweestrijd
waren en die beiden zich nooit zouden laten ver-
eenigen zonder elkanders rechten te krenken plot
seling te midden van het gejuich eener menigte een
heimwee te gevoelen naar haar rustige woning en
naar haar echtgenoot; soms een eenvoudige vrouw
te benijden, die het geluk in haar omgeving vond
en stil en onbekend door het leven ging; dit waren
smarten, die aan Elisabeth’s kunstenaarsleven niet
vreemd bleven. Zjj had niet geheel den vrijen, on-
afhankelijken geest van haar vaderiets van bet
peinzende harer moeder was in haar ziel en gedach
ten. In haar jeugdige gee-tdrift had zjj te hooge
eischen aan het loven gesteldzjj had gemeend dat
hot geluk ligt ia do vervulling aller wenschen en
waggon volgende eerste- en tweede-klasoe-
waggon bleef dwaragekaoteld op de rails staan.
De passagiers iu den otn verge vallen
klasse-waggon, waaronder eenige kinderen;
werden spoedig uit hun netelige positie verloot.
Enkelen klauterden er beneden uit, anderen
moesten door de raampjes heengetrokken wor
den. Een dame werd door glasscherven ernstig
aan de wang getroffen, terwjjl een beer zeer
ernstig het been werd gekneusd. Een conduc
teur bezeerde sich zeer ernstig aan de borst.
Onmiddellyk waren twee geneesheoren uit
Leerdam op de plaats des onheils aanwezig om
de noodige heelkundige hulp te bieden.
Het spoor werd niet versperd, daar een
derde lijn vrij bleef.
Uit Leerdam werd om een extra-trein ge-
telegrapbeerd voor aansluiting met Den Bosch.
Aan de Dordr. Ct. wordt medegedeeeld dat
bet ongeluk gebeurde, terwyl da trein in volle
vaart reed. De schok was verschrikkeljjk.
De berichtgever zat gelukkig alleen in den
waggon en had de tegenwoordigheid van geest
de beenei terstond op de bank te leggen.
Gelukkig, want oogeublikkelyk daarna waren
de twee banken tegen elkander geschoven. De
ontsteltenis onder de passagiers was groot,
zooals te begrypen is.
ontvallen, integendeel met waardeering van
ieders streven en meeningen sprekende, legde de
heer De Klerk duidelyk de gronden bloot van
zyne voorkeur voor de liberale party. Men
wilde haar wel aacwrjjven, dat sy godsdienst
loos was, doch dat was geheel onwaar. De
liberale party hield zich niet bezig met den
godsdienst in theorie, maar zjj bracht hem
in praktyk.
Spreker deed enkele grepen uit het program
der Liberale Unie, sprak duidelyk over den per
soonleken dienstplicht, streed dapper voor leer
plicht, legde den nadruk op pensionneeriug
van werklieden op den ouden dag, verplichte
verzekering tegen ongelukken en invaliditeit
en.... waarschuwde tegen protectie. Zijne vaste
overtuiging, dat de arbeidende klasse de lydende
party zou zyn, staafde hy met voldoende be
wijzen.
Was er een werkman, die voordeel van de
protectie zou hebben, dan zou hy dat waar
schijnlijk in zyne kwaliteit van brandkaaten-
maker de grondeigenaars nl. zouden aan brand
kasten meer behoefte krygen.
De rechten der gehuwde vronw bleven ook
niet onaangeroerd.
By de huidige kieswet ie de zoogenaamde
gedienstigheid van vroeger vervallen. Het stem
biljet kan niet door anderen ingevuld wordon.
Spreker beschreef, hoe de stemming nu plaats
had en wees er op, dat van mannen als werklui
die om te schrijven iu den regel eene aware
hand hebben, aan den achterkant van bet biljet
nog gezion zon kunnen worden, wien zjj stemden.
Het middel om dat.te voorkomen word aan do
band gedaan.
Aan hot eind der rede bloek, dat do spreker
wei terdege oen debat aandurfde.
Het woord werd gevraagd door den beer L,
Schipper, lid van den gemeenteraad van Oud.
Beierland en door beer A. Bonman, burge
meester van Nieaw-Beierland.
De heer De Klerk repliceerde naar behooron.
Het gesprek nam zoo’n loop, dat spreker zich
gedrongen voelde, don naam ie noemen van
den candidaat, dien bjj voor het district Rid
derkerk aanbeveelt. Mannen*, zei bjj, >ga
alleu op den 15en Juni stemmen maak het
witte stipje, dat voor den naam Goekoop staat,
zwart. Doe dat, niet om Goekoop zwart te
maken, maar om bom verkozen te krjjgen tot
uwen vertegenwoordiger in de Tweedo Kamer.*
Onder daverend applaus eindigde spreker.
De hoer De Klerk had boven verwachting
voldaan.
De voorzitter zei hem, namens de Vrjjzinnige
Kiesvereeniging, harteljjk dank en hoopte, dat
bjj hem namens genoemde kiesvereeniging op
15 dezer een telegram zoo kunnen zenden, in-
De verpachting van het grasgewas van den
polder Beneden-Haaslrecbt heeft opgebraebt de
som *an f 347.— voor 9 perceelen.
Idem van den polder Hoog en Laag Bilwjjk
de som van f 81.— voor 4 perceelen.
Idem van den polder Achterpoort de som
van f 10.—
De Duitsche onderofficier D., die dezer dagen
te Amsterdam werd gearresteerd als verdacht
een scheepskas van ongeveer 30000 mark
(f 18000) gestolen te hebben, is thans uitge
leverd en naar Kiel overgebracht. Hy wist
aardig mooi weer van zyn gestolen schat te
spelenin 8 dagen had hjj ruim f 5000 ver
teerd