I
LANGS EIGEN WEG.
-I
1
t,
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
Co.,
BINNENLAND-
jegen”.
No. 7402.
SBANDJ8S
i
40 DE,
t
11
FHILLETM
IRVEBIJ
•'4
1
igeboden
HUIS.
leu
megen.
IMEIt
rdam
n Koning
Vrijdag 15 October 1S97. 36ste Jaargang.
van
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
nog nieuwe onthullingen te tullen
▼an
f
l
bjj de hand, juffrouw
d
m,
rij
l
geworden, gij en ik
stoom n van
sstuur,
Secretaris.
chiedt het
ZMDER
de Heer
lz.
m verven van
i, alsook alle
i Dii 8-
vernie-
er van
te bo
rden naar de
arfd.
ld of geverfd
ezondheid en
óf
nl ▼<*el
s Genoegen»
en, ingevolge
j gelegenheid
orsteDing op
•R 1897, de
'onda ZES
Wjjk B N°.
sweg D 29.
ers met Suite,
i'boven 8
stjes en doel-
H- en Water
en beneden
H
ea
se
skt.
yk«
i.
nen
es
**r
iet
ro-
srst
n»-
lere
ink
tyd
aan.
tnk
en
ren.
itb:
dient in hel oog gehouden te
worden, zegt het blad, dat de kweekelingen
is, de
dienstbaar te kunnen maken tjot het
uiaat-
eischi
daar door eene r
keuren toepassing schade leed.<
wijzen kan
de getuig
den van de
bandjes,
den naam
un -w
alleen na
cent door
aagd.
wijze
roovers
vangen
drongen
aan dw
leveren.
jjn om
of je
perk wilt
Ik wasch
driftige beweging schoof ze haar stoel
maar
been.
Hjj is in
bjj het leger gegaan. Zyi
begon met
Ml I IN .11 F. cm RI T.
tterdam.
n verzegelde
en 21/a liter,
attest van
%mel Hoos,
ADVERTENTIES worden geplaatst
15 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte. 1
Wij deelden reeds mede dat de minisl
binnenlandscbe zaken het plan koestert,
ginnen met den nieuwen cursus in 18S8, net
leerplan der kweek- en normaalscholen uit te
breiden met lessen over de physiologiache in
vloeden van den alcoholischen drank pp het
menscheljjk lichaam, en zijn gevolgen, ook ten
opzichte van de maatschappelijke toestanden.
In verband daarmee vraagt het Schoolblad
wie aan de zeven rykskweekscholen en de hon
derd of meer rijksnormaallessen dit onderwijs
zon moeten geven.
Vooreerst
De »Deli Ct.< schrijft:
In Benedeu-Langkat is de politie zoo ge
lukkig geweest de hand te leggen op de be
ruchte bende, die zoo langen tyd de ver«c il-
en ander
terwyl de burgemeester er niets van
was.
geven wij echter toe, dat dit een
volksvermaak van een bijzondere soort is.<
docent te verkrijgen is, en laat men met de
invoering op de andere normaallessen wachten,
tot zich ook daar een in alle opzichten ge
schikt leeraar aanbiedt en men bovendien
de op de eerstgenoemde scholen opgedane er
varing kan profiteered
De zaak gaat ons zoo zeer ter harte, dat
wjj het zouden betreuren, indien zij hier of
niet in alle opzichten goed te
GOUDA, 14 October 1897.
Alhier is een afdeeling opgericht van de
Vereeniging »de Dageraadwaarvan bestuurs
leden zjjn de heereu A. Schilt, A. J. IJssel-
stijn Az., J. Reinbergen, A. Dekker en N. A.
van der Ree.
door dit onderwys moeten worden voorbereid
om later, beter dan thans het geval
school
aankweeken van matigheid als eene der
srhappeljjke deugden, waartoe de wet
dat het onderwijs zal opleiden. Het geldt dus
bier in de eerste plaats eene ethische qcaestie,
en geen onderwijs aan eene kweek- of nor
maalschool zal daarom het vereisebte doel be
reiken, als de leeraar riet deze zjjde tan de
zaak op den voorgrond stelt en zelf met geheel
zjjn hart ook in zijn particulier leven toont
van het verderfelijke van den sterken Idrank
overtuigd te zjjn.
vin de tweede plaats geldt het hief eene
wetenschappelijke quaestie en wel eene, vijaarby
de scheikunde en de physiologic beide eene
groote rol spelen. Eenig niet al te beperkt
onderricht in de scheikunde schjjnt onsl voor
hel recht begrijpen van hétgeen alcohol en
alcoholische dranken zjjn, volstrekt noodig en
daarnaast behoort te staan de kennis vdn het
samenstel en de werking van het mensqhelyk
lichaam. Deze laatste kennis wordt reeds nu
op kweek- en normaalscholen onderwezen,
hoewel niet door een medicus, die daarvan eene
bjjzondere studie heeft gemaakt, doch de schei
kunde komt op de normaallessen in het geheel
niet op het programma voor. Toch zal men
wel doen voor dit onderwerp chemie en phy
siologic als de hoofdzaken te beschouwen en dus
aan een leeraar in de scheikunde, die nog
ann physiologic heeft aednan, het on-
In de buurt van Lyon is een soort van
Jack, ,tlyi Ripper gevangen genomen, de dader
van verschillende moorden met vreeseljjke ver-
minkingeu, in de laatste iaren in het zuid
westen van Frankrijk bedreven. Hjj heet
Vacter en had het vooral op jonge herders en
herderinnen in de eenzame bergstreken voor
zien. Nadat men hem gevangen had genomen,
terwyl hij bezig was een oude vrouw te mole-
steeren, trachtte bij uit den trein te springen,
maar een gendarme hield hem nog bij bet
Nu heeft hjj na lang loochenen bekend,
een klooster opgevoed en daarna
C^jjn «eeks misdaden
een moordaanslag op een meisje,
dat haar verloving met hem verbroken had.
Hjj schoot op haar, tracht’e vervolgens zich
zelf te dooden en werd in een krankzinnigen
gesticht opgesloten, waaruit bjj op 1 April
1894 werd ontslagen.
Daarna is hjj een zwervend leven gaan lei
den en heeft in drie jaar, gedurende welke hjj
slechts korten tjjd werd opgesloten wegens
landlooperjj, acht afgrijselijke moorden bedreven,
waarvan vier op meisjes van dertien lot ze
ventien jaar, een op een vrouw van 65 en
drie op jongens van veertien t>t zestien jaar.
Hij Ijjdt aan erotischen waanzin en zeide door
God gezonden te zjjn om menschen te dooden
en dat dit zijn recht en zijn plicht was. Hij,
Uit Loenen (gemeente Apeldoorn) meldt men
aan de Apeldoornsche Courante, dat het door
een berichtgever jin de »N. R. Ct.< medege
deelde over de vcikvspelen aldaar, volgens in
gewonnen inlichtingen, minstens zeer overdre
ven is. De berichtgever van de »Apeld. Ct.«
schrjjft daarover het volgende:
Sinds onheugelijke tjjden is ’t by de kermis
te Loenen bet gebruik een baan te dooden,
dien aan de pooten op te hangen, met het
lichaam in een mand zonder bodem, waaronder
uit de kop te voorschijn komt. By het geblind
doekt slaan, wordt dus ook nog het lichaam
beschermd. De baan was reeds den vorigen
dag gedood.
»Een en ander geschiedde op particulier
terrein, J- *-- -:-x-
bekend
Gaarne
„Heel best, mevrouw.'*
„Meent u dat werkelijk," vroeg Sophie, de oudste
dochter, „of zegt u het maar omdat u «iet erkennen
wilt dat het u tegenvalt
„Neen, goed gemeend, hoor I Waarom zou ik
niet willen zeggen dat het mij tegenvalt P Misschien
ben ik gauw tevreden, want ik onderstel dat een
plaatsje bij de telegraphie of aan 't spoor me even
goed naar den zin zou zijn. Ik vind het heel aardig
dat ik mijn eigen brood verdien."
„Dat kan wel, n;aar ‘t zou mij toch erg gênant
lijken als dame alleen bij zooveel jongelui."
„Waarom Ze bijten niet, en deden ze dat, wel,
dan boet ik terug."
„Wat niet heel vronwelijk zou zjjn," lachte Jean-
net, de tweede dochter.
„Maar probaat, ’t zru helpen. Werd ik aange
vallen, dan zou ik mij verdedigen," lachte Gile mee.
Zij wierp haar hoofdje in den nek en keek do andere
dames uitdagend aan. Als de verpersoonlijking vair
kracht en levenslust zat ze m t haar schitterende
oogen en kuiltjes in de blozende wangen, de ge
zondheid in eigen persoon, tusschen al die bleeke,
tengere, zenuwachtige dametjes, die onwillekeurig
aan popjes uit een porseleinwinkel deden denken.
„Het is zeker1 heel nuttig dat een meisje voofzich
zelf leert zorgen, maar men moet ook dat niet over-
dry ven," zeide mevrouw. „Kunnen ze aan posterijen,
te’egraphie enz. geplaatst worden, heel goed, maar
dan moeten de kantoren zoo ingericht wezen, dat er
afzonderlijke lokalen voor meisjes zijn, en zoo lang
daarin nog niet is voorzien, moeten geen vrouwelijke
ambtenaren aangeateld worden."
„Waarom, mevrouw F"
De commissie, die rapport uitbracht over
de geloofsbrieven van oir. J. A. van Gilse,
bestaat nit de heeren De Savornin Lohman,
Bablmann en C. van Bylandt (Gouda).
De Uitgave dezer Courant geschiedt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
daarvan zullen
vernemen.
De Pinang Gazette* heeft'vernomen, dat
Toekoe di Boewa in Kerti nog zeven van de
van het stoomschip >Pegn« heeft ge-
genomen en dat Tjoet Nja a at) ge-
heeft by eerstgenoemde, om de roovers
Nederlandsche autoriteiten uit te
- „Niet alle meisjes zyu zoo
Menald."
„Dut behoeft ook niet, mevrouw. De eene zal by
zoo veel driestheid sprakeloos van verontwaardiging
zijn, de andere zal haar boosheid kunnen behoerschen
en zoo'n individu met ijskoude onverschilligheid
behandelen. De eene zal beschermd moeten worden,
de andere kan zichzelf redden."
„’t Is prettig ook," zeide Jeannet, „om altijd met
hot geweer in de hand op je qwi vivq, te zijn."
„Elke betrekking heeft haar schaduwzijde, en op
die voorwaarde aauvaa'dt men ze. Een soldaat weet
dat hij doodgeschoteu kan worden, een onderwijzer
dat hij met domme, onwillige leerlingen te maken
hee t, een advocaat dat hij tot het verdedigen van
vuile zaken kan geroepen worden, een dokter dat hij
bij besmettelijke ziekten zichzelf moot wagen."
„Daarom is het veel beter voor meisjes'die thuis
kunnen biyven, dat zij zich niet aan diè gevaren
blootstellen."
i/’t Is een kansrekening, mevrouw. Men kan die
moeilijkheden ondervinden, maar het is niet bepaald
noodzakelijk. In de moeste winkels, byv orbeeld,
vindt men gemengd personeel, zonder dat hel tot
onaangenaamheden aanleiding geeft. En op de lagere
scholen schynt het ook geen bezwaar op te leveren.
Wat zouden ze op de dorpsscholen moeten doen,
nu bet onderwys in do handwerken verp iohtend is.
Heusch mevrouw, u ziet het veel te donker in."
„Best mogelijk, en menig meisje geeft door haar
van doen, aanleiding tot onaangename dingen."
(Werdt iervolgd.)
De Amsterdamsche heiwerkers zjjn gister
weder te Spaarndam geweest om te trachten
hun collega’s aan de geniewerken tot t taking
over te halen, doch behalve de drie, die eer
gisteren reeds staakten, heeft geen hunner
toegegeven.
„Och, ik kan bet niet precies zeggen zoo als ik
het meen. Niet allo jongelui zijn even beschaafd en
volo meisjes zullen menig woord moeten hooren,
menigen spotlach moeten verdragen, die haar hot
bloed naar ’t hoofd jaagt. Menig meisje zal spyt
hebben dat ze zich aan dergelyko onbehoorlijkheden
hoeft blootgesteld."
„Moeien dan do vrouwelijko ambtenaren boeten
voor de schuld van de mapnelijko P M eten wij ge
weerd worden omdat zij zich niet fatsoenlijk kunnen
gedragen Moeteu wij verh ngereu omdat zij laag
gonoeg zijn ons te beleedigen Zou 't niet billijker
zijn dat zoo’n ambtenaar uit zijn betrekking werd
ontslagen totdat hij geleerd had, dat een meisje even
veel rocht op eten heeft als oen jongen P"
„Zeker, maar dat is nu zoo niet. We moeten
dus met de bestaande toostandon rekening ho’iden
„Goed I Neem hot geval dat oen hij zich zoer
onbehoorlijk gedraagt on eon zij door zijn brutaliteit
zoo in de w ar is, dat ze hem met geen enkel vinnig
of waardig woord op zijn plaats woei te zetten en
dat ze, machteloos tot verdediging, zich door hem
moet laten beloodigou. Dat is hot loelijkste geval
wat ik me denken kan, maar ik bon vast overtuigd,
dat de Andere jongelui van 't kantoor voor haar
partij zullen trekken en ^oon wat zo kunnen om
haar voor dergelijke scènes te vrijwaren."
„Ja, als ze verliefd op haa zijn," riep Sophie.
„Neen, uit billykheid, uit humaniteit, uit mode
lijden. Zoolang er nog vrouwen zoowel als mannen
zijn, die in de bres springen voor een mishandeld
kind, hond of kat, zoo lang zullen er ook nog lui
zijn die niet gedoogen dat eon weerlooze vertrapt
wordt."
7)
•Zoo’n vaart zal ’t niet loopen, Ida 1” lachte hy
welgemoed. „Je kunt niet ontkennen dat het een
gezond begrip is dat de vrouw, die niet altijd den
steun vindt, dien ze noodig heeft, moet keren voor
zich zelf te zorgen."
«Zijn wjj daar,oor zoo oud geworden, gij en ik
zuoklte do oude dame. ,Wat bon je rerandord,
Willem
«Dat bon ik. Had ik mij dan moeien vaatklampon
Mn mijne meening ran róór dertig, veertig jaar
t Had ik het nieuwe moeten afwijzen, alleen maar
omdat het nieuw was? Had ik alles om mij hoen
moeten zien veranderen en zelf onveranderd blijven,
een mummie goly’kP"
.Hè, ik word er zenuwaobtig van, ik wil er niet
over .preken. Je moet zelf „.ar weten
.Ml d,,“Mhei<i kind paal en
i ^aar goedkeuren.
handen in onschuld."
Met een _.,w
^g» en verliet do kamer.
.Bevalt u bjj voortduring uwe betrekking, juf-
mauw Menald vroeg mevrouw Van Trompen aan
fanf’ll d*1 y° q0II’®° maan^en later een avondje en
derwye op te dragen, óf aan eeu geneeskundige,
die goed physioloog is, doch bo endien veel
hmbitie voor scheikunde heeft en in slaat ia
de noodige chemische roeven op de les te
nemen.
Bedenkt men dat bovendien aan een derden
eisch, het bezit van paedagogische bekwaamheid
moet Vo'daan worden, dan is het te begrypen,
dat het niet gemakkelijk zal zijn voor eene
groote reeks van inrichtingen de geschikste
leeraars te vinden, en dat het hier en daar zelfs
vooreerst onmogelyk zal wezen.
Daarom hopen wij, dat, hoezeer wij ook
spoedige invoering van dit oaderwys wensche-
lyk achten, men niet overhaast zal te werk
gaan met het invoeren op alle normaallessen.
Laat men aanvangen op de kweekscholen en
op die normaallessen waar een zeer geschikt
beloofde
doen.
De rechter van instructie te Belley, op wiens
bevel Vacher gevangen genomen werd, was
op het spoor van den misdadiger gekomen
door de byzonderbedeu in de bladen omtrent
sommige bedreven moorden vermeld. Deze
brachten hem tot de overtuiging dat zy allen
door één persoon waren bedreven en toen er
eenige signalementen van den verttoedelyken
dader werdea jzegevan, die eveneens overeen
stemden, liet hy Vacher arresteeren.
ontplofte bad echter niet de verwachte uitwer-
king, zoomin in de gemeente als op bet wrak.
Men denkt dat dit met den aard der lading
(grind) in verband slaat. Zaterdag, Maandag
en Dinsdag werden zwaardere ladingen dyna
miet aangebniebt, en de ontploffing vay Dit s-
dag had een geduchte uitwerking. Het
lingsopruimingswerk gaal echter nog nit t naar
wensch, zoodat men voornemens moet
heden een lading van 100 kilogram t^s laten
springen.
Over de berichten, 8 en 9 September uit
Atjeb ontvangen, schryft de Deli Ct.<
De berichten uit Lepong zjjn ernstiger dan
men geneigd is te denken. Er blykt uit, dat
de benden van Toekoe Oemar niet van plan
zjjn,- het geweer voor de spade te verwisselen.
Het uitzenden van patrouilles van 50 man op
geregelde tijden beeft den vyan,d .aanleiding
gegeven zich zoodanig te organiseeren, dat bjj
op een gegeven oogenblik ons met overmacht
kon aanvallen. Na ons geduchte slagen te
hebben toegebracht de 2e-luiteuant A. A.
van Mourik, gedetacheerd van hel NbderUnd-
sche leger, is aan z'yn wonden bezweken
zal de bende zich weer oplossen en niet aan
tastbaar meer zjjn. Dat spelletje kan nog jaren
lang volgehouden worden. Jammer, dat men
dit in het vorige jaar niet voorzien heeft, mis
schien ware er toen gelegenheid geweevt, de
toegangen naar Lepong zooveel mogeljjk af te
sluiten, vóór tot den aanval op Oemar’s stel
lingen werd overgegaan.
Het is betrekkeljjk gemakkelyker, Segli en
Pedir aan te vallen, dan Oemar en zyn benden.
Onze tegenwoordige militaire gedragsljjn eon-
sequent vervolgende, kan men de zaak Oemar
echter niet op zyn beloop laten en van de
toekomst alles verwachten*. Dat ging vroeger
goed, toen het schippersysleem overheerschend
was bjj de Regeering, en dus ook op Atjeh,
doe<) nu eischt onze tot dusverre aangenomen
flinke houding ook radicale maatregelen, en
daarvan zullen we gewis wel spoedig iets
Men meldt uit Bruinisse, dd. 12 October
Donde*dagavond kwam op de reede alhier
een sleepboot met een blazerschnit en een
aukje op sleeptouw, met een detachement van
het korps torpedisten van Brielle en het be-
noodigde materieel, om onder bevel van den
tweede-luilenant J. A. Snyders, een schip met
een lading grind, door den storm van 19 Juni
op de Grevelingen gezonken, te laten springen.
Hot wrak ligt zoo kort onder den wal van
Bruinhse, dat genoemde bevelhebber bet noo
dig oordeelde om de ingezetenen te doen waar
schuwen hunne ramen op een kier te zetten,
om het springen der ruiten te voorkomen.
De dynamietlading die Vriidagvoormiddng
