1
f
I
Nieuw»- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
No. 7455.
I
BINNENLAND-
I
i
FEUILLETON.
ll
'i
I
HOE IK HET IN ’T BINNEN
LAND WEL UITHOUD.
a
■EWOOK
f. te Gouda.
Donderdag 16 December 1897. 36ste Jaargang.
HAAG
18
ichat
1
VB*
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
Zitting van
(Fonft Hftolyd.)
I* k 5
Zij, die zich met 1
Januari op de GO U D-
SCHE COURANT abonneeren,
ontvangen de vóór dien tijd te
verschijnen Nummers GRATIS.
IK
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijk
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post f 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
waren.
en dupliek volgden,
nuk over 8 dagen.
ambtenaren
bon bedie-
1MMU.UKI.
RVERIJ
'MSSl 1HRM
'in»
De beer 8. Velsing, hoofd eener openbare
school te Berg-Ambacht, slant No. 1 op de
voordracht voor hoofd der openbare school aan
het Rijswyksche plein te 's Gravenhage.
GOUDA, 15 December 1897.
Door de politie is aangehouden een melkt oer,
die met jonge kinderen onzedeljjke handelingen
pleegde, tegen hem zal een strenge vervolging
worden ingesteld.
'g tegen Jicht,
Pijnenkortom
i-Expeller.
«wenden tegee
lExpeller.
sder huisgezin
tExpeller;
1.25 de flea^h
>theken en bn
dam.
IER, Apotheker
Westhave» 198,
ADVERTENTIEN worden geplaatst
1—5 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
E OUDE
JAMMER
SVEB
trkt
tcap
lilll IkSIII E (III lil\T.
Voor de exportslachter}] te Nieuwerkerk
a/d IJsel zyn Maandag te Gorinchem en Leer
dam samen 180 varkens geleverd, tegen 17 a
19 ct. per pond, ’t Aanbod neemt toe, vandaar
eenige daling in de markt.
Heden-nacht is een zoldeischuit behoorende
by de nachtboot» Aurora geladen met kaarsen,
glycerine en rotting, varende van Amsterdam
naar Rotterdam in de Kromme Gouwe tegen
over de Roode Brug geaonken.
i Fabriek
v n
k &Co.
mhage,
en *9«,
laan.
tn BELGIE.
likt de aller
beroemde Su-
Extract
CEEE.
10 Cts. en
t Co.,
tos, Gouda
jD, Veerstal,
uda.
oordrecht.
D, Boaloop.
lewatrr
Waddinxvêtn.
Staten-Generaal. 2e Ka mb*.
Dinsdag 14 December.
In deze sitting werd het debat over het La
ger onderwys by hoofdstuk V voorlgezet.
De Minister van Bionenlandacbe Zaken
handhaafde zyn irxichten omtrent de noodza
kelijkheid der herziening van de onderwijswet
hjj hoopte hervormingen tot stand te brengen
manr daarvoor was tyd van voorbereiding noo-
dig. De regeering zal alles doen om de Ge
meentebesturen de wet te doen naleven ten
aanzien van het getal ond<*rwyzers en de be
zoldigingen en zal, al» onwil blykt, de wet
toepassen. Hy is bet denkbeeld zeer genegen
van vakmannen in het schooltoezichthy sal
mee werken om de bezoldiging der onderwijzers
verhoo/en, maar zonder wetswijziging is
groote verbeterieg niet te wachten. Door
verbetering van opleiding zal aan de onder
wijzers gelegenheid moeten worden gegeven om
het alcoholisme beter op de school te bestry
den. Vrijheid omtrent taal en spelling sal hÜ
huldigen. Voor de pensioneering van weduwen
en weezen van openbare onderwijzers staat de
zaak beter dan ooit. Hoezeer de regeering be*
rRjd is na te gaan wat men kan doen voor
De personen, het rytuig en de paarden werden
nu door middel van twee prauwen, die door een
sterke mat van Bamboe en door touwen aan elkander
verbonden waren, aan de overzijde der rivier ge
bracht. Over de rivier, die hier een vrij groote
breedte heeft, was een sterk koord van gevlochten
rotan gespannen, on dit koord volgende bereikten
wy net onze bagage goed en wel den oever aan de
overzijde. Wil het toéval,, dat er juist een ovorstroo-
ming (bandjir) heeft plaats gevonden, dan is de
stroomsnelheid zoo sterk, en de watermassa zoo groot,
dat dit middel van vervoer niet is toe te passen, en
er niets overblijft dan te wachten.
Da weg voerde ons nu verder temidden van
groote, stevig omheinde, mat veel zorg bewerkte en
met suikerriet beplante tuinen uitgestrekte tabaks
en indigovelden wisselden elkander af en dit allee
gaf aan het geheel een bijzonder aangenaam voor
komen.
Na een recht geielligen rit van ruim twee uren
kwamen wij tegen donker dicht bij de wening van
ODzen gastheer aan. Nu wy niet den gewoneu weg
aadden genomen maar de binnenwegen door saw ah ’s
en dessa’e waren gevolgd, konden wy bet huis van
»Un vrind niet met het rijtuig bereiken, wat ons
offer, der ZeM-
he:me uitspat,
•k
ra’s
LftlAIG.
27 rib. Prj,,
de verschrik-
ondeugd lydt
te leenng, die
izend van een
m by hetVer-
Neumarkt 34,
in het bedrag,
i eiken boek-
baar bij
TER8 Jz.
ys van echtheid u
i kurk steeds voor-
len naam der Firma
PPB
Gistermiddag ongeveer 2 nor geraakte de
5-jarige knaap 8., wonende Korte Akkeren,
by het omdraaien der Roode Brug, met zyn
voet daar tus«cben beklemd. De jongen is
ter verpleging door een agent van poli:ie naar
bet gasthuis gebracht, waar de beer dr. de
Voogt hem geneeskundige hulp verleende.
De gemeenteraad vnn Stolwyk heeft besloten,
de handwerken, vervaardigd door de meisjes
der le openbare school, deze week onder de
behoeftige leerlingen dier school te verdeelen.
Kort daarna drong een der honden eensklaps me1
drift in een kroupelbosch de anderen snelden hem
achterna en lieten een vorvaarlyk geblaf hooren.
Ook wij drongen in dit kreupelhout door on zagen
spoedig dat de honden alle pogingen in het werk
stelden om een viertal «windjoon’s* (afstammeling
van een curopecsch on een wild varken) te besprin
gen. Het wild hield dapper stand. Een welgericht
schot velde een der dieren neer, ierwyl een tweede
door een ander schot erg gewond werd, wat hem
evenwel niet verhinderde zich mot woods tegen do
honden te blyven verweren. Do beide andero wind-
joon’s hadden een goed besnkomen gezocht. Do
bonden drongen met onstuimige drift op het zwaar
gekwetste dier aan en verhinderden ons zoodoende
te schieten, daar wy groot gevaar liepen een hunner
te treffen. De strijd duurde nog geruimon tyd
voort, totdat het varken, door bloedverlies en ver
moeienis uitgeput, op zync voorpooten ineenzakte.
Nu was do kamp natuurlijk spoedig beslistenbet
kostte thans vrij wat moeite do honden, die bijna
niet weder tot bezinning konden komen, van het
lichaam van het door ben besprongen dier te ver
wijderen. Ook zij kwamen niet alle ongehavend uit
den ongelyken strijd terugaan twee hunner waren
vrij belangrijke jonden toegebracht. De staarten
der gedoode dieren werden afgeenoden en wij naman
alleen dit deel van het wild als zege teek en en mode.
Door dezen goeden uitslag prettig gestemd, gini
gen wy dieper het botch in, wat ons hier zeer go-
makkelyk viel, daar het hout Vuor een groot deel
gekapt en do dichtheid van hot woud dus wis ver
minderd.
Door de Arrondissements-Recbtbank te Rot
terdam werden gisteren o. a. de volgoade von
nissen gewezen
C. den H., 50 jaar, landbouwer te Moer-
k'pelle, tot 8 dagen gevangenisstraf, veroor
deeld wegens beleediging van Jan Key, te
Zevenhuizen, ging van dit vonnis in verzet, ten
aanzieo der strafmate is bet gewyzigd van een
veroordeling in een geldboete van f 25, subs.
5 dagen hechtenis.
L. van der N13 jaar, tuinmansjongen te
Scboonnoven, wegens bloedende verwonding
van Jan Straver met een mes, tot f 3 boete,
subs. 3 dagen hechtenis.
P. 8., 25 jaar, schippersknecht te Gouda,
wegens beleediging van den politieagent B. C.
Van Douselaar, tot 5 dagen gevangenisstraf.
J. G. H., 28 jaar, koopman in lorren en boe
nen te Gouda, wegena mishandeling van een
boud, tot f 3 boete, subs. 3 dagen hechtenis.
J. A. van der Z., 25 jaar, pakhuisknecht
te Rotterdam, wegens mishandeling van Wyulje
Tom, h.v. van 8. van Vlaardingen, te Gouda,
tot f 10 boete, subs. 5 dagen hechtenis.
T. B., 17 jaar, kolenryder, te Capelle a.d,
IJsel, wegens vernieling vau een ruit ia een
bierhuis te Schiedam, tot f 10 buete, subs.
5 dagen hechtenis.
Door de bewoners der goede stad Schoon
hoven moet de zaak, die nu aan de orde kwam,
ougetwyfeld met spanning zyn tegemoet gezien
als een sensatiezaak van zeldzame qualiteiten.
Het zaakje, vergun ons dit verkleinwoord,
betrof nameljjk een der notabelen en raads
leden van Schoonhoven, den 57-jarigen ex-
koopman J. V., wien ten laste werd gelegd
den 19en October j>. des voormiddag» omstreeks
11| uur, toen de onbezoldigde ryksveldwach-
ters H. Haaksman en J. van den Berg wilden
overgaan tot inbeslagname van twee door hem
in zyn pakhuis aan de Lange VVoistraat al
daar opgespoorde, niet wettelyk geijkte ijzeren
gewichten, zich tegen deze ambtsverrichting
te beboen verzet, door bedreiging met geweld.
Hy zon den ambtenaren iu quaestie hebb n
toegevoegd de woorden: »Er gauw uit, je blyft
van de maten en gewichten af of ik zal je er
uitsmeten.
Beklaagde beweerde, vooropstellend, dat hy
de geïncrimineerde woorden niet bad gebezigd,
Jat hjj de visitatie bad geweigerd, op grond
dat zyn pakhuis niet voor bet publiek toe
gankelijk was en geen plaats, bestemd tot het
in ontvangst nemen vn afleveren van waren. De
verbalisanten betwistten dit en persisteerden
ten aanzien der gebezigde woorden by hun
procM-verbaal.
Het O. M., waargenomen door mr. Mazel,
meende dan ook, dat bet ten laste gelegde
voldoende was bewezen. Z. E. A. deed nitko-
men, dat het feit, door beklaagde gepleegd,
verzwaard werd door de omstandigheid, dat
by als raadtlid de ambtsverrichtingen juist
had moeten bevorderen, in plaats van er tegen
op te komen, en vorderde een gevangenisstraf
voor den tyd van 3 weken.
Beklaagde’» raadsman, mr. 8. J.L. van Aal-
tm, meende intusseben, dat de ambtenaren
gedurende bet bezoek aan bet pakhuis van zyn
cliënt niet in de rechtmatige uitoefening van
hun functie waren, omdat dit niet bestemd
was tof de ontvangst en aflevering van wa
ren en niet toegankelyk voor het publiek.
Hun recht tot binnentreden zou i. i. slechts
geboren kunnen zyn uit een lastgeving, die
deze ambtenaren echter niet bezaten. Pleiter
over de straf, door bet O. M. gevorderd, geen
enkel woord wilde spreken, concludeerde tot
vrjjspraak, subsidiair t< t ontslag van rechtsver
volging, en zulks omdat z. i. de klacht onvol-
ledigerwijze niet inh'udt, dat het pakhuis een
deel uitmarkt'van een’Jwoning, wat vereisebt
wordt om aan te toonen, dat de
in de rechtmatige uitoefening van
Uitspa
meerde Kerk te Bleiswyk door ds. F. W.
Sluiter te Maassluis.
verplichtte nogmaals uit te sti.gen, ten einde on»
over een kali te laten zetten. Het rijtuig werd hier
achtergelaten en den koetsier gezegd, ergens een on
derkomen te gaan zoeken. Het overtrekken der ri
vier had ook hier op een zeer primitieve wijze plaats.
Wij moesten ons leven toevertronwen aan een uiige-
holden en door een Javaan bestuurden boomstam.
De veerman maakte den overtocht niet amakelyker
door ons den welgemeenden raad te geven, goed stil
te zitten op den bodem vau het ranke vaartuig,
dewijl bet in deze rivier wemelt van bbjó's (kaai
mans), zoodat het kantelen van het vaartuigje vol
strekt niet zonder gevaar was. Weldra hadden wij
nu gelukkig de woning van onzen gastheer bereikt
en werden hartelijk door hem en de vrouw des huizes
verwelkomd.
De woning, geheel uit bamboe opgetrokken en
zoo ruim en doelmatig mogelyk ingericht, was te
mid len van pas in sawah’s (rijstvelden) herschapen
boschgrond gelegen, magr werd door de boomen van
het erf en der aangrenzende dessa voldoende tegen
de warme zonnestralen beschut. Na ons verfrisebt
en het reiskostuum met slaapbroek en kabaja te
hebben verwisseld, waren wij weldra in een druk
gesprek gewikkeld en hadden alle gelegenheid om
onze plannen voor den volgenden dag vast te stellen.
Wy begaven ons, daar wy ’s ochtends vroeg wilden
opbreken, ongeveer ten negen ure ter rust en waren
wel 'ra in een diepen slaap gedompeld.
Juist om half vier in den morgen werden wy
gewekt en waren spoedig, na een kop koffie en een
paar bard gekookte eieren gebruikt te hebben, ge
reed om op weg te gaan. De twaalf flinke honden
an den gastheer werden losgelaten. Het was een
de pensioDneering van byiondere onderwijzers,
kan het denkbeeld van den heer Voegane moeilyk
worden verwezenlijkt. Verhooging van de ai.
nima traktementen ia een qnaeetie van weie.
herziening. Meer invloed der onderwijzers Op
den gang van zaken acht apreker niet raad
zaam, met het oog op de vele jonge kweeke-
lingou. Vrye examens voor bet byzonder on-
derwya zyn in beginsel juist maar leveren
groote practiscbe beswaren op. Hoogs re by-
drageu voor de bijzondere school zyn nu niet
aan do orde. De becyforing van dr. Kuypor
is onjuist. De minister verdedigde tegenover
den heer Lobman de beginselen der neutrale
school on begreep niet dat deze juist de politiek
weer in de scbooltyd trachtte te mengen. Hy
ontkende pertinent dat de openbare onderwij
zers minder vry zouden zyn dan do byzondere
en dat in de school soo. dein, beginselen worden
verkondigd. Eeu Enquete, heeft het tegendeel
bewezen. Ten slotte verdedigde do minister den
leerplicht als noodig niet alleen in bot belang
der kinderou, die niet, maar ook van ben die
vrywillig wèl schoolgaan. By eon regeling
daaromtrent sal rekening gehouden worden
met toestanden die verhinderen dot kinderen
van zekeren leeftyd een geheel jaar aan bej
bedrjjf worden onttrokken. Boete of gevange
nisstraf is in deze zaak eon ultimum remedium.
Het te bostrjjden kwaad is vooral hot relatieve
schoolverzuim. Do leerplicht leidt tot loerdwang
maar niet tot gewetensdwang en bg de regeling
moet zooveel mogelyk na et de gemoedsbezwaren
rekening worden gehouden. De m nieter ver
trouwde dat deze mededeeling elke verdacht
making sal doen ophouden. Hy hoopte aldus
de zaak te kunnen tot stand brengen, on mis
lukt zyn poging, dan zal een ander zoker met
een nieuw leerpliobtvoorstel komen.
By de replieken bestreed d) beer Tydeman
nogmaals do beer Veegaus en diens wensch
om de byzondere onderwijzers als burgerlyko
ambtenaren te beschouwen, wat bij strjjdig
achtte met de beginselen van de voorstanders
der openbare school.
De beer Lohman hield vol de sclioolq’aestie
niet tot een partyqnaestie te willen maken en
ook dat de soc.-dem. beginselen door de on
derwijzers die zo bolyden, onwillekeurig op de
openbare school worden verkondigd. Hiertegen
presteerde de beer Toelstra met kracht. Door
den heer Lobman werden in *t geheel geen
namen genoemd, maar alleen ten slotte do
de mogelijkheid aangenomen. Er zyn veel soc.-
dem. onderwijzers. Maar weet de hoor Lohman
ook of ze ook niet onder de byzondere chris
telijke onderwijzers schuilen? No zal hy echter
geen namen noemenOverigens ontkende hg
dat de sociaal-democraton niot godscienst-on-
heerlijke nacht; ons pad werd door hot zachte maan
licht beschenen en de overal heersohende plechtige
stilte werd alleen van tijd lot tijd afgebroken door
het geschreeuw van een nachtvogel en door het ge
blaf der honden, dis vroolyk om ons hoen apron gen.
In den voornacht was er regen gevallen, waardorr
de weg op sommige plaatsen erg glibberig was ge
worden. Dit had tengevolge, dat mijn reisgenoot,
die zich in een nog al vrij aanzienlijke corpulentie
mag verheugen eu niet, zooals wij, blootvoets liep,
maar zich de weelde van het gebruik van kousen
en schoenen had verporloofd, een mispas makende
languit in den modder viel. Bij deze gelegenheid
ontglipte hem zyn moedertaal in den vorm van een
krachtig «diavolo», waardoor onze lachlust niet wei
nig werd vermeerderd, daar dit woord bijna nimmer
over zijne lippen kwans.
Het morgenlicht begon zich reeds eenigszins over
den omirek te verspreiden toen wij ket botch be
reikten. De patronen werden in de geweren gelegd
en met moorddadige plannen drongen wy steeds
dieper in het botch door. De bonden begonnen den
omtrek flink te doorzoeken. Wij behoefden niet lang
te wachten om overtuigd te worden, dat zich in de
nabijheid wild bevond, want de dieren sloegen wel
dra geducht aan. Ons in de richting, in welke wij
het geblaf der honden hoorden, voortspoedande,
zagen wy hen bezig een groot varken té vervolgen,
't welk bet geraden achtte zijn heil in een snelle
vlucht te zoeken. Onse gastheer riep zijne honden
terug, ten einde hen voor afmatting te bewaren en
tot betere gelegenheden bij de hand te hebben. Zij
bleken uitstekend te gehoorzamen en voegden zich
na eenige oogenblikken allen weder by ons.
Bedankt voor het beroep bij de Gerefor-
Het Werklieden-Ziekenfonds De Vriend
schap zal op Donderdag 16 December,
’s avonds ten 8| uur, eene algetueeue vergade
ring honden in het café van den heer Tuythuf,
(ingang Groentenmarkt).
