on.
Aïeuwff- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
k Co.,
- Rotterdam.
BINNENLAND-
Zaterdag 18 December 1897.
36ste Jaargang.
No. 7457.
fEVILLETOX.
A UW’,
te GOUDA
HOE IH HET IN ’T BINNEN
LAND TC NltHOUB.
HOLM'S
rochc,
na Laroche
versterkende
evolen door tal
ndsche Genees-
388chen a f 1.90
iDBALSBAMUKj
eiRD.
ASTHMA.
MJmegcn.
fceslhaven 198.
Utrecht.
:ot a C’.fri.
stilles.
URIJS
IMS DU
Inzending van Advertentien tot 1 uur des midd.
evn ploegbaas
een rail wei gesprongen
Dit
4
IKMAN en ZOON. 1
(JPerdf wree^d.)
i
gevraagd.
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijk
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers VUF CENTEN.
kunsten
dan komt
"een »men« te
IN MEDAILLE
1.01 INHE IlliII AVT
n geschiedt het
leren ZMDEB
len rook deze*
aan Asthma
Etui 80 en 50
ter in verzegelde
van 5 en 21/, liter,
bet attest van
n Hamel Roos,
.30.
Mj:
ROODE,
PDA.
ii hl CU'
ie bewjjzen kan
liggende getuig,
esultaten van de
il halsbandjes,
lette op den naam f
r HOLTZ
iden alleen na
1 95 cent door
r hu
berg
oog
sectie, en wanneer
van
en
er
IKDAGS tan 9—3
aand gratis en
nes vry van alle
erhooging.
Henlui 1.1.
van W. L. 8. gewezen juwe ier
Ten nadaele w
wonende alhier, zyn tusschen 27 Mei en 27
November jl. ontvreemd verschillende voorwer
pen o.a. 1 zwart verlakt blikken trommeltje,
in houdende twee bankbiljetten, ieder ^root
f 100. Van deze diefstal worden verdacht de
sibieiiwdwn A- B. e* A. v. L, by wie hg
beeft ingewoond eu zyn meubilair gedurende
genoemd tydsverloop ie ul yven stian.
De waarde van het oetvreemde bedraagt on
geveer 1800.
ADVERTENTIEN worden geplaatst van
15 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
Zij, die zich met 1
Januari op deGOUD-
8CHE COURANT abonneeren,
ontvangen de vóór dien tijd te
verschijnen Nummers GRATIS.
len Heer A. H.
by de meeste
verkrygbaar.
1 erkend middel
heid, oplossend
fleschje 20 Cent.
Hofleveranciers,
mps
'ÉS
die ons geillus-
let Wlntoraei-
i hebben, dit te
De errata Kamer zal ook dit jaar hoogst
vermoedelyk niet meer de «taatabegrooting
vóór Januari in de aideelingeu onderzoeken
maar na de behandeling der Indische begroe
ting, waartoe zy tegro den 27n dezer zal
worden bijeengeroepen, op reces gaan en eerst
in Januari voor goaoemd onderzoek terugko
men. (D.)
verschrikt naar hunne moeders on veraeholen zich
angstig achter de ruggen der Javaausche vrouwen.
Wanneer men voor het eerst zulk een kampong
binnentreedt, levert de aanblik van het dorp oen
eigenaardig schouwspel op Van oenige regelmaat
ia weinig of niets te bespeurenvandaar dan ook
dat de wog er door heen ontelbare kronkelingen
maakt en voor een oningewijde, zelfs overdag, een
waar do >lhof is.
De bamboezen woningen, mot atap gedekt, staan
meest alle op eon vry groot erf, ’t welk beplant is
met klapper-, pisang- of uri nboomon, waartussohen,
langs stokken, «sirih* wordt opgeleid, evenals in
Europa de hop. De woningen zelve hebben een
zeer onaanzienlijk voorkomeneen lage schuifdeur
verleent toegang tot het gebouw, ’t welk gewoon'yk
uit slechts óen vertrek bestaat, waarin zich niets
anders dan het voor den Javaan hoogst uoodige be
vindt. Een baléh (rustbank), een matje, een eirih-
bak, ziedaar de eenige voorwerpen, d e men er ge
woonlyk aantreft.
De woning van den «loerah" (kampong-hoofd)
onderscheidt zich meestal door hare meerdere grootte
en betere inrichting. Het ameublement ia hier, in
vergelijking met dat der andore woningen, zelfs weel
derig te noemen, wil men ten minste de aanwezigheid
van een paar joelen als zoodanig beschouwen. Last
not leas*, moet 140g vermeld worden, dat zich steeds
in de nabijheid der woningen het onmisbare rijstblok
bevindt.
Achter elkander voortwandelende, want het pad is
niet breed genoeg om twee personen naast elkander
te laten gaan, kwamen wy aan den voet des heuvels.
at zacht glooiende gedeelte was voor een deel
In one Kameroverzicht van de zitting van
Dinsdag is vermei 1 dat ook de subsidie aan
onze Groote Kerk is besproken.
Wy nemen nu uit de officieels Handelingen
bet volgende over
Beraadslaging over onderart. 184. luidende
>8uosidien voor bet onderhoud en de in
standhouding van historische gedenktekenen
en «au gebouwen die oudheidkundige of kunst
waarde hebben, I 63 500
De beer de Savornin Lobman Mynheer
de VoorzitterIk wens b eene enkele opmer
king te maken over wellicht een amendement
voor te stellen over dit a tikel, ook in verband
met hetgeen daarover in het Voorl.opig Ver
slag voorkomt.
Het totaal dezer afdeeling is vermeerderd
aset 1 115 000, waarvan ik evenwel deo Mi
nister geene grief maak, daar de vermeerde
ringen voornamelyl^ verdeeld zjjn over dearll-
178 tot 182 eo dus berusten op reeds genomen
besluiten, gelyk ook in de stokken vermeld
3 uur geraakte
den Flnweeltn Singel het paa-d van den
sleeper Oudjjk te watst. F
hst dier aan deo singel
was evenwel vergeefache moeite, zoodat 1
eindelyk genoodzaakt was bet aan bet planti
ie probeeren, J““ 1
gelakte. Een
raadgevers eo
wezig.
reeds beplant met «djagoong' (maïs), tarwyl andere
plekken voor den aanplant van «katjang* bestemd,
slechts in geringe mate waren bewerkt. Elk veld ia
omheind met paggars (paalwerk), ten einde de wilde
varkens en ander gedierte te beletten er Irinnen te
dringen.
Na het beklimmen van den heuvel nog eenigon
tijd te hebben voortgeset, Madden wy deo top bereikt
.en koatjen ooi op het gras neervlyen en van bot
prachtig vergezicht, 't welk zich van alle kanten
rondom ons aan onze blikken vertoonde, genieten.
Een* heerlijk windje speelde hitt om ons heen en
deed zijn weldadigen invloed gevoelen. Dewyl hot
reeds ongeveer vijf uur was, hadden wy weinig hin
der van de zon, door wier licht echter do omtrek
met prachtige tinten werd gekleurd. Naar het zuiden
zet zich de heuvelenry verder voort en is dicht be
groeid mot djAtiebosaohen van aanmerkeiyire uitge
strektheid. Het groen werd op sommige plaatsen
door het zonlicht rosachtig getint, hetgeen in een
prachtige achakeering stond met het meer donkere
gedeelte der boomen, die zich tegn de glooiende
hellingen der heuvels verheffen. Door middel ran
de binocle konden wij heel in de verte nog een
gedeelte van den berg de Soembing zien, die overi
gens geheel en al in donkere wolken was gehuld.
Meer naar het oosten verheft zich dat 'prachtig
Ooqarsnggqbergte, en onwillekeurig dwaalden mijne
gedachten af naar den tyd, dien ik daar om redenen
van gezondheid heb doorgebracht, naar de plek waar
ik binnen korten tyd de uitstekende goede werking
van het heerlijke klimaat mocht ondervinden.
De heer Goeman Borgesius, Minister van
Binnenlandsche Zaken Mynheer de Voorzit
ter! Het spyt my dat ik niet kan voldoen
aan het verzoek van den geachten afgevaardigde.
Zelf erkent hg dat het belangryke monumenten
zgn en ten volle waard om gerestaureerd te
woiden. Zgn eenig bezwaar is dat de afdeeling
door vroeger genomen bealissingen nu wat
hooger is dan vroeger en dat wjj voor dit jaar
daarom de uitgaven moeten schrappen. Ik
geloof dat dit geen goede tactiek is. De
financieele omstandigheden laten die uitgaaf
van enkele duizenden wel toe. Het doet ons
nationaal gevoel en Nederlandsch hart goed
dat Gouda kan wyzen op een zoo prachtig
monument van kunst, en wy moeten er wat
voor over hebben dit in goeden staat te be
houden.
Ook most ik opmerken dat by de plannen
der Regeenng de eindcijfers der begroetingen
in de naaste toekomst veeleer hooger zullen
worden dan verminderen al wordt ook de
grootst mogelyke zu.nigheid betracht. Het is
dus beter om he.tgeen gerestaureerd moet
worden nu te doen, dan uit te stellen tot
misschien over een paar jaar.
Wil men onze monumenten in stand houden
dan moet men daarmede geleidelijk voortgnan;
hei is eéne goede gewoonte, wanneer werkelyk
blykt, dat monumenten waard zyn om geres
taureerd te worden de spreker erkent dat
ik met weinig nieuwe posten kom dat men
daa ook de dringend uoodige gelden niet wei-
Dtwvr het nd vies van den beer Lohman
te volgen zou men een votum uitbreugeu tegen
beslissingen vroeger door de Kamer genomen,
waarby men volgens de meening van den heel
de Savornin Lobman te royaal zou zyn geweest
Dat de Kamer dit zou willen kan ik niet
aan nemen.
De heer Savornin Lohman Mynheer de
Voorzitter! Tot mgn leedwezen neemt de
Minister den post niet terug Ik vind de
motieven door den Minister aangovosrd vry
zonderling. Wanneer men zeideQy kunt
dit gerost toestaan, ivant een volgend jaar
wordt de begrooting toch ontlast, dan ware
het te begrypen maar de Minister zegt juist
het omgekeerdeVoor mjjn Departement moet
in ds eerstvolgende jaren zóóveel meer worden
uitgegeven dan thans, dat er eene volgend jaar
geene gelegenheid zjjn zal het niet strikt
noodige op de begrooting te brenger),. Ik vind
dit eene zonderlinge wyze van redeneeren
Maar ik wil de Kamer thans niet dwingen
over deze zaak te stemmen
Ik heb geen scbriftelyk voorstel gedaan en
zal my op dit late uur onthouden van een
mondeling voorstel tot vermindering van den
post.
De beraadslaging wordt gesloten eu onderart.
184 zonder hoofdeljjke stemming aangenomen
De 2e-luit. W. van logen Schouten, van
bet 8e reg. int. te Arnbom, heeft zich aan ge
meld om gedetacheerd te worden by'bol O.-I.
De beer Bellet, een bekcd Fraoscb tuin
bouwkundige, heeft esn werk uitgegeven over
bet enten, en beachrytt daarin o. a. boe kot
hem gelukt is tomaten op aardappels» te enten
zoodat de plant zoo in den grond als daarboven
knollen draagt.
Door de opmerkzaamheid tan osn ploegbaas
ontsnapte sneltrein 22 H. IJ. 8., van Parys
een groot ge-
laby Sloterdyk
Voorzeker, het ia geen kleinigheid oaa uit dien
chaos weer een eenigsuna fatsoenlijke garderobe sa
men te atollen, en er worden de mood, het beleid
en de kannia eener vrouw toe gevorderd, om er een
begip mede te maken en a'Jea tot een goed einde te
brengen. Met een innig genoegen kan ik thana
toekijken, wanneer het atapeltje /Maargoed* weder
mat aan volgend, nstjea gevouwen k’eedingatuk wordt
vermeerderd. Met welgevallen aanschouw ik die
«dienstdoeners', die, te voren misschien een enkelen
koor door een inlandschen kleermaker met slecht
gtfen opgelapt, nu ala mot nieuwe kracht voorzien
zijn. -Levendig herinner ik my nog boe sommige
kabaja’s tón gehavend als ik my, op de jacht in
dicht struikgewas bevindende, op eene, als door vele
banden', van achteren en aan de zijden voelde vast
houden, zoodat het my voor het oogenblik niet mo-
gelyk was oen stap verder te doen. Dan klonk mij
het scheuren van rt katoenen kleed pynlyk en waar
schuwend in de ooron, en met een lydelyk gevoel
van séart dacht ik ano het lot, hetwelk ook dat
kleedingstuk, ovenals zoo vele anderen, trof. Maar
ook hoevele hunner hebben hunne wonden op een
wol minder in het oog vallende, doch tevens eervolle
wyao bekomen I Hot ging deze laatste als zoovele
wordt. Maar nu ligt hot by eene zoo aan-
aienlyke verhooging als de gcbeele begrooting
ondergaan beeft, toch wel op den weg der
Kamer vooral nu deze vn-meerde ring mede
ia aangebracht na bet verecbynen van het
Voorloopig Verslag zich af Ie rragen ol
althans niet bier of daar iets kau worden be
zuinigd
Dit nu ia naar myne meening het geval by
de artikelen 184 en 186. Op nrt. 184 komt
voor de post >Kerk te Gondas. Nu heb ik
tegen deze uitgave op zich zelve vclstrekt geen
beswaar.
Ik erken ten vol'e dat die uitgaaf op zich
zelve wenschtlyk ia.
Evenwel veroorloof ik my eene kleine op
merking. De Regeering zegt tot tweemaal toe
dat de Kamer heeft aangedrongeu op dezen
poet. Dit wordt gezegd by de toelichting op
art. 184 en ook in de Memorie van Antwoord.
Maar dit ia niet correct. Het ia gesrgd in de
Kamer, maar niet door de Kamer. Men dient
op dit verschil een weinig te letten, anders
wordt dit een sardige manier om nieuwe pos
ten op de begrooting te brengen. Een lid
zegt b. v. in de sectie of het uit zyn eigen
brein dan wel uit dat van een ander komt
doet er niet toe dat dit of dat wel wen-
scbslyk zou zyn. Niemand spreekt de liefheb-
*—5 van het lid tegen misschien zegt ook
10g w»l een an Ier lid hetzelfde in eene andere
“""““T er nn in de commissie
Rapporteurs veel liefhebbers van
wetenschappen zitting hebben,
in hei Voorloopig Verslag ‘ess
voorechgn. Zoo ging het byV. verledeh jaar.
Er zal wel iemand over Gouda gesproken heb
ben. Dit wordt in het Voorloopig Verslag
»men«, en de Regeering zet die»mens ditjaar
om in »de Kamers. Maar »de Kamers heeft
nooit iets gezegd. Ik behoef dit wel niet na
der aan deaen Minister kamerlid uiteen te
zetten.
Ik erken overigens dat het mohument de
moeite en kosten van de restauratie waard is,
maar haast is er niet by. Er wordt uitgetrok
ken f 3500 als eerste termyn van een bedrag
van f 35000 en by art 186 voor de kerk te
Aalten f 3000 als eerste termyn van een be
drag van f 15000. Dit is te zarnen dus 50000.
Nu heb ik er niet tegen dat ‘dit geld werd
toegestaan, maar wgl dat het nü reeds gebeurt,
en daarom zou ik den minister id overweging
willen geven dat dezen post, en ook dien be
treffende de kerk van Aalten op art. 186 terug
te nemen Wy kunnen wachten tot bet totaal
cyfar der afdeeling weer wat normaal is ge
worden, en dan de uitgaven voor deze kerk
glazen, die zeer fraai en zeer oud zyn, toestaaij.
Thans is de uitgave niet urgent.
men'chen, die in Hen kamp des Isveu bijna onge
merkt bezwijken, maar wier stryd lieMrom niet min
der zwaar en eervol is geweest
Indien al deze stomme getuigen eene konden spre
ken, hoe zouden ze, gebaveud of weer hersteld, dui
delijk kunnen maken «hoe ik het in de binnenlanden
wel uithoud.'
Er dient een tijdsvoor werken en voor ontspan
ning te zyn en daarom stelde ik (haas, nu wu tevens
in de voorgalery oryter wohing de thee hadden ge
bruikt, myne echtgonoote voor, de naald te laten
rusten en de reeds sedert eenige dagen voorgenomen
wandeling naar de heuvels te maken.
Voorzien van binocle en pajong (regen- of zonne
scherm) waren wij weldra gereed om uit te gaan.
Weinige schreden brachten ons lot den weg, dien
wij dachten te volgen, maar deze was door den in
den laatsten tijd gevallen regen week geworden en
daarenboven door de karbouen zoo bedorven, dat
bet voor ons ten eenenmale ondoenlijk was er ge
bruik van to maken. Daarom namen wij den wog,
die door de kampong leidt en waarlangs wy eveneens
het doel vau ons tochtje kodden bereiken.
Dit goed begaanbaar pad voerde ohis met ai zyne
kronkelingen midden tusschen de woningen van de
kampong, wier bewoners ons met nieuwsgierige
blikken nastaarden, terwijl zij zich blijkbaar niet
konden voorstellen wat de orang blanda’s toch wel
in bun verblijf kwkmen zoeken.
Het waren meerendeels rrouwen en kinderen die
ons naoogden, waot de mannen waron op dat uur
nog baaig met het bebouwen der sawah’s (rijstvelden),
of verrichten hunne werkzaamheden in de fabriek.
De kleine, naakte bruinen snelden bij onze nadering
naar Amsterdam, gisteren aan een
raar, daar gebleken wm dat er m w
Met de moeite om
zichtigheid word de trein over hot gevaarlijke
punt heen geleid,
Een Reuter <*telegram meldt het plotseling
overlyden van den beroemden Franachen roman-
on tooneelachryver Alphonse Daudet.
De Zeeland liet eergiater te Rotterdam
hare oude booten >Prinaee Elisabeths eu Prins
Hendrik* in 't openbaar veilen; maar zy wer
den opgehoudon voor f 199,000 het stuk.
De Rotterdamscho Lloyds laat te Hamburg
eeu vrachtboot van 5000 ton bouwen, omdat
de Nederlandache werven 'I te druk hadden om
de bewtelhng te kunnen aannemen, een ver
blijdende oorzaak dua:
Een der tooneelgeaelschappen te Amsterdam
koestert het voornemen de zavk der gebroeders
Hoogerhuis als drama ten tooneele te brengen
Dat zal miaechien wel publiek trekken. Maar
het kan moeielyk beschouwd worden als een
bewys van, laten we zeggeu, de lrieachbeid.de
fijngevoeligheid van .hot bestuur dier onder
neming Vooral nu de outknooping van het
werkelyke drama nog in handen van het
gerecht is, deed men inderdaad beter in bet
openbaar over de zaak te s-wygen N. v. N.
Naar man verneemt zullen de nieuwbenoemde
leden van den Raad van State met Januari
hun ambt aanvaarden en zal mr. Borret alsdan
zyu lidmaatschap der Prov. Staten van Zuid-
llolland nedefleggen.
GOUDA, 17 December 1897.
Heden middag ten ongeveer 2
aan
Eerst werd beproefd
er uit te trekken, dit
men
Isoen
dat na drie kwartier eindelijk
massa toeschouwers, alsmede
behulpzame lieden waren aan-