L
BINNENLAND-
Gemengde Berichten.
Directe Spoorwegverbindingen met GOH DA.
Wlnterdlenst 1807/98 Aangevangen i October. - T|Jd van Greenwich.
STADSNIEUWS.
het begin dezer maand om de 14 degen een
sneltrein tnnschen Petersburg en Tomsk. De
wagens zijn voor da reis, die G etmalen donrt,
zeer g^riefeljjk ingericht. Elke conpé beeft 4
plaatsen en wordt electrisch verlicht. In den
trein is een eetwagen, een badkamer en ook
een gymnastiekwzgen. Voor lochtververscbjng
is mede goed gezorgd. Als de Ijjn tot Wladi-
wostok gereed is, zal men aldns tan de Oost
zee in 10 of 11 dagen zeer gemakkefgk en
aangenaam naar de Btille Zuidzee kunnen
sporen.
Tengevolge ran den mislukten oog worden
21 gouvernementen met hongersnood bedreigt.
De minister ran waterstaat heeft de door de
8taat«spoorweg-Maatfcbappg ingezonden zomer
dienstregeling goedgekeurd.
Hare Majesteiten zullen in deo avond vau
14 April naar het buitenland te vertrekken.
De reis gaat over Parjjs en Cannes naar Noor
delijk Italië.
Te Pargs zullen hare Majesteiten eenige
musea en merkwaardigheden bezoeken. Te Cao
nes hopen Hare Majesteiten H. K, H. de
hertogin van Albany te ontmoeten.
Na een opontbood in enkele plaatsen van
noordeljjk Italië zjjo Hare Majesteiten voor
nemens een langer verbljj# le maken in Zwit
serland en in de eerstfrhelft van Juni in het
vaderland terug te luforeo. II.M. zullen alsdan
het paleis te Soesdjfk betrekken.
Het gevolg van de reis zal be>taan uit de
hofdames baronnesse van lttersnm en gravin
van Limburg Stiruia; generaal graaf Dumonceau;
ridder Huyaseo van Kattendjjke, kamerheer, en
Jhr. van der Staal, adjudant.
Omtrent de deelneming van Nederland aan
de Psrjjscbe tentoonstelling van 1900 kan
worden medegedeeld, dat do ruimte, die aan
gevraagd wordt door tentoonstellers, in »er-
scheidene groepen de ruimte, die door bet
Fransche tentoonstelliogsbestuur aan de com
missie is toegekend, verreweg overtreft. Dit is
o. a. bet geval voor groep VI (Waterbouwkunde
en middelen van vervoer) en voor groep XII
(decoratieve versiering van openbare gebouwen
sn woningen.) Het ,is daarom wenschelijk, dat
»jj. die voornemens zgn deel te nemen, zoo
spoedig mogeljjk daarvan opgave doen, omdat
binnenkort de termjjn tal worden vastgesteld,
waarna geeu inschrijvingen meer zullen worden
aangenomen.
Er hebben zich 264 jongens aangemeld om
geplaatst te worden op de kweekschool voor
Zeevaart te Leiden. Daarvan zgn er 158
gsieeskondig afgekeurd.
De gemeenteraad van Amsterdam gaf gister
met algemeeno stemmen, aan B. en W. een
erediet van f 250.000 voor uitbreiding vau het
telefoonnet.
Naar men verneemt, is de nitwerking van
hst plan van den minister van waterstaat om
de bezoldigingen der commiezen der postergen
sn van die der telegraphic te regelen volgeds
een zeker aantal dienstjaren, reeds vrjj ver
gevorderd en zon een maatregel in dien geei-t
binnen niet te lang tjjdsverloop te gernoet
geïien kunnen worden. J?
De heer W. C. Royaards zal met het nieuwe
seizoen niet meer idiooreu tot deVereenigdo
Tooneelisten te Rotterdam. Naar aanleiding
hiervan scbryft de N. R. Ct.Wjj doelen dit
nfede met groote leedweaen, on wjj zjjn over
tuigd, dat de tjjding door zéér ve'e stadgenooten
ontvangen zal worden met hetzelfde gevoel.
Een paar honderd schouwburgbezoekers heb
ben pits te keunen gegeven, boe zjj op dezen
mf»
kunstenaar zjjn gesteld, door op de meest
kiescbe wjjze, zonder eenig critiek op bet dezen
winter wel gegevene, te verzoeken dat de beer
Royaards nog eens een rol van gewicbt mocht
vervollen in een belangrjjk stok en bet ant
woord op hun tersoek is niet bet korte briefje
geweest, waarin de benefieten-opruiming, die
om jaarljjks, t*geljjk roet de schoonmaak thuis,
in den schouwburg wacht, als bel-tsol werd
Opgegevenbet wereoljjke antwoord is de
raededeeling aan den beer Royaards geweest,
dat bjj wel kon bljjven, rasar een flink deel
van zgn salaris moest verliezen.
De beer Royaards, die nog Dinsdagavond in
den Kunstkring bemerken mocbt dat hg te
Rotterdam veel wasrdeeriug vindt, denkt er nu
ernstig over, in ti gaan op de voorstellen, bem
gedaan door eenige leden van het TivoÜ-gczel-
scbsp, dat waarschjjnljjk verandering zal onder
gaan.
Men meldt nit Tiel
Indien het weder droog bljjft zal de cam
pagne op de steenfabrieken 12 April aanvan
gen, en alle voorteekenen wjjzen er op, dat
1898 weder een goed jaar voor de fabrikan
ten zal zijn.
De booge steenprjjzen doen reeds bun invloed
op don g-oidprgs gelden. Aan een grondbe
zitter in den Willemspolder (uiterwaarden) werd
voor 5 5 H.A., 1 M. af bljjft, een bod gedaan
vau f 18,000, maar evenmin als een bod van
f24,000 in koop werd dit aanvaard.
De loonen bedroegen verleden jaar in dag
werk f 0.75 a fl per dag; per hoeveelheid ge
leverde steenen f 2 k f 2.20.
In verband met deze lage loonen kwamen
toen vele werkstakingen voor.
Door de commissie tot regeling van bet
bloemencorso in 1898 van de A. N. W. B.
is aan de toegetreden vereenigingen van den
A. N. W. B. een circulaire gericht waaraan
de noodige insclirjj»iogsbi!j*tien zjjn toegevoegd
mot verzoek daarop io te vollen in we'ke
afdseling men weoscht deel t« nemen.
Slechts diegenen zullen tot bet corso worden
toegelaten wier versiering of costaum vooraf
door eene commissie van beoordeeliog daartoe
völdoeude geacht wordt. Het doel dezer beoor
deeling is hen van bel coreo te weren die eene
slecht versierde machine berjjden of ben die
iets voorstellen dat minder geschikt is voor de
mededinging in een dergeljjk bloemencorso
omdat een enkele minder joi t gekozen groep,
eenige onsmntkvol versierde rijwielen den totaal
indruk zou verhinderen.
De afdeelingen waarin men kan deelnemen
t
a- clobs gerangschikt naar de provincie.
Prjjzeu voor elke provincie een vergold zilveren,
een zilveren en een bronzen medaille terwjjl
een goaden medaille wordt uitgeloofd voor de
smaakvolst vercierde clob uit «alles provincies.
b. Clubs die behalve dat zjj versierd zjjn,
ook nog in groepen bet een of ander wenscben
voor te stellen.
Prjjzen: gouden, verguld zilveren, zilveren
en bronzen medaille.
c. Kindergroepen uitsluitend gereserveerd
voor kinderen van Bondsleden
Prjjzen: Medailles als boven, Ivoor de groe
pen die alleen versierd zgn en 2 voor de
groepen die behalve de versierde rijwielen ook
nog iets voorstellen.
d. Afzonderlijke ryders, die alleen met
versierde rjjwielen komen.
Prjjzen Medailles als boven voor heer en
dam* afionderljjk.
Afzonderlijke rjjders die gecostnmeerd met
versierde rjjwielen koxen.
Prjjzen Medailles als boven 1 voor het
fraaist geheel voor een heer 2 voor het gees
tigst geheel voor een beer. Dito voor dames.
e. Gecosturaeerde groepen een clubs).
4 f^jjzen Medailles als boven voor de fraaiste
en voor de geestigste groep.
De medailles gracienseljjk aangeboden door
bet Hoofdcomité voor de inhuldigingsfeesten
worden op een speciaal vervaardigden stempel
ff.slagen die daarna vernietiffd zal worden.
Behalve de prijzen zal oog aan iederen deel
nemer een bronzen berioneringsmedaille worden
uitgereikt.
In de gisteren gebonden vergedering der
koffie coltoor manlscbappjj «Soember Kerto»
werd bet jaarverslag uitgebracht. Het resultaat
was ook hier evenals hg vele ondernemingen
op Java minder l. nuttig dan verwacht werd
door den invloed van het droge jaar 1896,
waardoor een groot aantal jonge boompjes
afviel en de op p. m. 5000 picols getsceerde
oogst «3318 opleverd
Voor een deel is het ook te wjjteu aan de
hevige bladziekte die alles overtrof wat de
directie in zjjn 16 jarig verbljjf op Java heeft
medegemaakt. Op de oeret oelar tjellang,
schadeljjke rupsen werd ijverig jacht gemaakt,
andere ziekten ricblten weinig schade aan
Naar hier werden verscueept 28194 P'cols.
In Iodië braoht tie W. I. bereiding 54'/8, de
Maragogype 747/8 en de in Indië verkochte
koffie 301/, cent op.
De alhier verkochte koffies W. J. B. braebt
dooreen 43®/io ceD^ °P ne*to Per
Verder werden nog verkocht de peperoogst
van 1896 groot 53$ picola tot circa 12 ct.
per 4 kilo in Holland en die van 1897 groot
98 picols tot cirea f 16 per picol in Indië
terWyl nog circa 42 picols cnbeben in voor
raad zjjn.
De inkomsten bedroegen f 172402,014 de
nit/aven f 144922,02 zoodat de winst bedraagt
f 27479,994.
Na afschrjjtiDg bljjft f 23254,83 ter ver-
doeling over. Met toevoeging hieraan van
f 745,17 nit de reserve rekening kan 3%
dividend worden uitgekeerd.
Ijverig blgft do administrateur de beer C.
v. d. Berg streven op de uitgaven zooveel mo
geljjk te bezuinigen
Verslag, balans en rekening werden goedge
keurd, het dividend op 3*/o vastgesteld en tot
commissaris herkozen de beer F Kocb Jr.
De vermaarde schaakspelers E. Lasker speeld-
eergieter te Utrecht 33 partgen tegelijk. Uit
verschillende plaatsen waren schakers opgeko
men, uit Hilversum «es. De strjjd begon om
8 uur, en was eerst om 2 uur in deu naeht
beslist. Lisker won 30 van de 33 partjjen 2
maakten remise; één de beer G. H. B.
flogewind bad de eer hem te overwinnen.
De beeren Speet, uit Breda, ei >Mat« ut
Utrecht maakte remise.
Eeu onderzoek, ingesteld naar de admini
stratie van den gemeente-ontvanger te Ferwer-
deradeel, heeft diens goeden naam in eere
hersteld.
Het foutieve in bet regiiter vnu ontvangst
ia wel niet te verklaren,*maar dit heeft geener-
lei invloed gehad op de financiën van den
ontvanger.
Immers alle aanslagbiljetten van het sfg-
loopen di'-mtjaar zjjn namens Barg. en Wetb.
opgevraagd en gecontroleerd, en daaruit i<
gebleken dat de kohieren van den boofdeljjken
omslag geheel overeenstemden met de gecon
troleerde qnitantiën der belastingschnldigeo.
Uitgezonderd een rom van f 3100, werd in
de administratie van den gemeente-ontvanger
geen tekort ontdekt. Het onderzoek ia nog
niet geheel afgeloopm, maar ver genoeg om
te constatoeren, dat eer een teveel dan een
tekort aanwezig is.
Een Amsterdammer deed dezer dagen bjj de
politie aldaar aangifte, dat bjj een brief bad
ontvangen, van den bekenden Bpaanscben
schatgraver, die thans heette gevangen te
zitteu te Madrid en de plaats wist aan te
wjjzen, waar te Amsterdam een bedrag van
2.000.000 francs zon zgn begraven. De politie
waarschuwde bem natunrljjk tegen dezen be-
ruchten oplichter.
Woensdagnamiddag brak te Loon op Zand
een felle brand ait ten huize van deu heer
J. Lips. In korten tg l werd bet gebeele per.
ceel in asch gelegd. Niet* ia gered kunnen
worden. Alles is verzekerd.
Door leden van Eigen Hulp te Njjmegoo
worden pogiogen gedaan tot opriebtiog eener
coöperatieve bouwvereeniging.
Dat iemand nog twee overgrootmoeders in
leven beeft, is zeker een zeldzaamheid. Te
Voortboizen komt znlk een gaval voor. De
beide oodjes tellen samen 182 jareo.
Dezer dagen speelden eenige meisjes bij
of in de grot van Lonrdes in de St.-Fraocis-
cus'ierk, te Nymegen, bjj welke gelegenheid
een der omvallende b nodende kaarsen de klea-
deren van bet dochtertje van Sch., oud 12
jaar, deed vlam vstten. In baar angst jj!de
het meisje de kerk nit en de straat op, «aar
zjj door voorbjjgaande vrouwen werd opge
vangen, die met vereende krachten bet voor
bloscbten. Iotos-cbeu had bet kind reeds
zulke ernstige brandwonnon bekomen, dat bet
io bet ziekenhuis moest worden opgenomen.
De toe*taud van bet kind is zeer ernstig.
De officier van justitie heeft persoonlgk e*n
onderzoek ingesteld io de bekende kwestie van
Opsterland. Daarbjj moet geblekan zgn, dat er
van fraude geen sprake is, alles zon aan han
delingen vao deo ex-secretaris zyn toe te
scbrjjven.
Gistermiddag te 1 unr heeft trein 45 U van
de H. IJ. 8. M. nabjj het station IJaelmonde
het achtjarig meisje J. Spnrnhoom overreden,
dat op de spoorbaan liep te spelen. Het kind
werd oogenblikkcljjk gedood. Haar Ijjkje is
naar de ouderljjke woDieg le IJselmonde over
gebracht.
Bjj een kleinen binnenbrand io de Groote
Witten burgerstraat te Amsterdam, ontstaan
door het in brand geraken vao een pan met
was en terperityn, werden de moeder (weduwe)
en vier kinderen tuin of meer ernstig gewond.
Na door de bydmdwcer verbonden te zgn wer
den alleo npér bet gasthuis vervoerd
Te Amsterdam is gearresteerd een vreemde
ling, wieiis opsporing en aanhouding ter zake
van bedi|eg«jljjke bankbreuk door het Keizerljjk
Duitscbe gemntsehap te 'aGravenhage was
verzocht.
Gistermiddag is een 5jarig kind al spelende
in een sloot aan den Schoonenbnrgerweg te
Rotterdam io het water gevallen en verdron
ken. Het Ijjkje van bet kind is reeds opge
haald.
Nu de lente weer ia in 't land zal komen, is
het niet van b lang ontbloot te wjjzeo op
een vaak miskend, doch voor den landbouw
zeer nuttig dier. Het is de vleermuis, welke
□it haar winterslaap ontwaakt zoodra de warme
voorjaarszon begint te scbjjueD.
Dat de vleermuis leeljjk ia en dat zjj, vol
gens een nog s'eeds bestaande volksmeening,
spek eet eu vooral den vrouwen in het hsar
wil vliegen, draagt er veel toe bjj, dat zjj
ook nog in onzen tjjd jjverig wordt vervolgd
en gedood. Soms ziet men ze bjj dé boeren
met de vlerken tegen de schuurdeur gespij
kerd. Wreed en dom tevens.
Onze iuheemsche vleermuizen toch (in ons
laud komea niet minder dan zeven soorten
voor) eten volstrekt geen spek, zelfs dan niet,
als de honger baar tot etea dringt. Proeven,
m t gevangen vleermuizen genomen, hebben
dat voldoende bewrzen.
Insecten eten zjj daarentegen zeer gaarne.
In de maag van gedoode vleermuizen heeft
men nooit spek gevonden wel echter vele
overbljjfselen van insecten. Door bet ver-
delge 1 van deze scbadeljjke dieren is de vleer-
Gouda «.80 7.86
Moordrecht 7.88
Nieuwerkerk 7.88,
Oapolle 7.4(f
Rotterdam 7.— 7.18
|a) Allssa Diaathp.
Rotterdam
Oapolle
Nieuwerkerk
Moordrecht
Gouda
8.88
4.48
f88
6.04
5.11
6.17
8.86
8.48
8.49
9.66
9.G6
6.68
6.08
6.11
6.19
6.86
9.10 9.18 9.89 9.64 10.11 11.18
11.18
9.80
.6.16
ff
9.88 9.47 10.18
6.51 7.86 8.
10.80 11.88
ll.n 18.18
ll.SS
11.86
11.48
11.61 18.88
GOUDA
18.85 1.84
18.88
18.89
18.46
18.68 1.58
-ROTTI
8.68 8.17
A M.
4.58
4.15 6.10
KOTTKRDA M—fl O U D A.
8.40
9.98
9.58
10.19
11.85
11.60
19.17
0
ff
10.19
ff
ff
ff
t
ff
10.86
ff
ff
0
0
10.48
0
ff
9 00
9.47
10.18
10.49
11.64
19.08
19.47
7,10 7 46 8.18
QO II DA DEN HAAG.
Gouda. fcevoikuizen-Moerkapelle. Zoetèrmoer-Zogwaard. Voorburg, 's Hago.
8. 7.3U 8.S0 >,15 t.lt 10.14 11.10 16.16 16.68 1.S7 8.4 J 4.49 6.8T5 5.84 4.U 7.84 7.M '.88 8.5410.-10.89 11.10
ÏM. 7.49 8.41 18.40
8,2.7.58 8.61 18.51 6 f Ji
8.18 4.01 9.48 9.44 10.44 11.4118.48 1.10 1.05 4.16 Ml 5.15 0.88 4.8» 8.04 1.84 4. 4.8^0.35 11.5 11.44
fl O V D A—U T R it H T. '4
6.86 7.58 8.11 9.07 10.10 10.57 11.00 11.18 MO M7 4.86 6.06 6:81*8.18 10.17 10.
- ..it 11.14 0 t l0*84
8 10 0 11.11 s 1.06 8 8A t l* 8.48 10.41
8.18 9.0 9.80 10.61 11.45 «11.81 1.16 8.08 8.60 6.01 0 4 4.89 8.59 11.11 11.11
1.44
1.54
1.01
1.08
1.14
.55
5.08
6.09
5.16
5.15
8.50
6.11 5.51 6.14 7.81
5.40
8.45
6.10
4.10
6.81
8.09 4.06
Geuda. 6.10
Uudew. 5.86
Weerden 5.48
Utrecht 6.08 7.4
0.84.
6.17
8.16
/GOUD A—A M8TIRDAM.
Ml 1,41 10.57 11.10 4.11
MV 10.10 1.8 U4 ».l*
5.10
7.81 8.V8
1.66 16.11
16.17 18.8»
11.41 I
4.19
D K N
4.81
4.50
4.57
5.04
5.10
7.50
5.10
7.65
8.01
8.09
1.16
8.15
6.85
8.80 8.51 9.56
6.17
6.17
6.84
6.41
6.47
i 10.16
7.15
10.04
10.11
10.18
10.16
10.84
5.
HAAG GOUDA.
7.46 1.10
10.64
9.87
9.47
9.14
10.01
10.07
11.80
10.09
10.99
•sHam 5.46 7.90 7.48 8.15 9.46 10.1111.17 11.111.8B 1.44 8.40 4.05 4.88 5.80 6.11 7.18 7.55 9.18 10.08
Voorb. 5.58 0 00 10.17 0 0 1.41 s 0 4.89 0 6.18 t f 9.84
Z.-Z<*w«.6 10.81 1.61 4.18 6.80 9.48
Zev.-M.6.17 00 00 10.48 «.06 5.04 0 6.8t 0 9.59
Gnuda 6J87.488.189.08 10.1610.5411.57 19.501.17 8.144.08 4.88 5.15 6.— 6.50 7.48 8.18 10.10 10,88
U T S E C H T—G O U D A.
Irtwokt 1.88 7.45 8.49 9.80 10.18 10.88 11.88 1. 8.08 8.56 4.48 5.86 8.58 7.68 9.07 10.08 10.84
Woerden 8.68 8.08 10.88 11.56 4.18 7.18 8.68 10.58
Oudeweter 7.07 8.14 10.48 4.14 9.56
Gouda
Imatadw G. at,
1U8TBKD1MOO O D A
7.68 8.10 9.05 16.61 0.86
M8 6.00 0,11 ÏOIOI 11.11114* 8,61
y
8.06
4.47
5.49
1.19
1.40
7.45
r 7.07 8.14 10,46 0000 4.94 0000 9.56 0
7.98 8.17 9.19 9.61 10.59 11.10 11.11 L8S 5.40 4.87 6.90 6.07 7.99 8.98 9.49 10.R4 11,10
9.41
Holt
muis voor dsn land- en toinbonw hoogst nnt-
tig, en in plaat* van vervolgd t" worden,
verdient tg dos ruimschoots bescherming.
Schade richt zjj in het geheel niet aao, het
geen van een ander nut'ig dier, den mo', niet
kan gezegd worden. Haar voedsel bestaat
alleen uit vl.egende nacht-insecten, zooals
nachtvlinders en nachtkevers, alsmede nit vlie
gen eu muggen.
Men heeft waargenomen, dat d« vroeg vlie
gende vleermuis in één nnr 12 meikevers
doodde, en dat een laatvlieger dit zelfs deed io
de helft vac dien tjjd. Verder, dat een groa'-
oor-vleermuis io één our 60 vliegen ving, en
dat een enkele vleermnis in één avond een
groot grasperk ven motjes en grasnilijes zni-
verde. Een waarnemer ond in de maag van
een zoogenaamde spek mui*orerbljjfselen van
478 vlinders, waaronder zeer schade'jjke. In
de bosecben verde'gen de vleermuizen on'zag-
ljjke boeveelheden bootkevers.
De dwergvleermuis, ook een inbeemscbe
soort maakt in de boomgaarden vooral jacht
op de zeer scbadeljjke kleine uiltjes en motten.
Kortom, alle inheem-che vleermuizen zijn zeer
nattige die'eo, eu het zon te w n«chen zyn,
dat dit vooral door don boer beter werd be
grepen en bjj daardoor zjjoe vrienden bet<*r
leerde waardceron.
GODDA, 8 April 189§.
Gisterenavond wet den in de Kiegvereeniging
»Burgerplicnt< alhier tot candidaten voor bet
L dmaatschap van de Provinciale Staten gesteld
de bh. A. Knojjff, Hz. Mr. D. N. Brouwer
en P. van der Hoog, aftredende leden. Tot
bestuurslid werd gekozen de beer P. J Beiiaart,
die deze benoeming aanvaardde.
Het Algem. Nederl. Werkliedenverbond, afd
Gouda, hield gisteren avond op de bovenzaal
van het Café Harmonie een openbare ver
gadering, waarin als spreker optrad de Heer
D. de Klerk te Rotterdam met het onderwerp
Minimam loon en maximale arbeids lag«.
De voorzitter, de Heer Roepers, opende de
vergaderi g met de mededeeling, dat het Werk
liedenverbond alhier nogmaals de beteekenis
van Minimam loon en maximale arbeidsdag*
liet uiteenzetten vooral met bet oog op het
aanhangige voorstel hieromtrent in den Ge
meen teraad.
Een eerste verzoek aan dit College was
vurworran; thans is echtereen voorstel gedaan,
dat eenfgszins te gemoet komt, De voorz. had
de H.H. Raadsleden uitgenoodigd deze verga
dering bjj te wonen, doch slechts een drietal
had hiervan gebruik gemaakt.
De Heer de Klerk begon zjjn lezing met te
wjjzen op het merkwaardige jaartal 1898; het
jaar, waarin onze geliefde Koningin de regee
ring aanvaarden zal, wat door elk rechtgeaard
vad rlander met vreugde wordt begroet Het
jaar 1898 herinnert ons het jaartal vóór vjjftig
jaren, waarin ook in oas land aan den drang
des tjjds werd voldaan en Grondwetsherziening
verkregen werd.
Spr. wees op het beleid van Willeen II, die
toen terecht zeide: geheel Europa staat in
brand, laten wjj zorgen, dat de vlammen niet
naar hier overslaan*. Spr. brengt hulde aan
de mannen, die het groote en grootsche werk
der Grondwetsherziening hebben ter^iand ge
nomen en zoo beleidvol hebben voltooid
Zal het jaar 1898 ook voor de werklieden
hier ter stede een belangrjjk jaar worden,
doordat in bestekken van Gemeentewege
«minimum loon en max. arb wordt opgeno
men? VFaren HH. Bnrgett». en Weth.indeze
vergadering tegenwoordig, zjj zouden, met bet
oog op de vele leege plaatsen waarschjjnljjk
constateeren, dat de belangstelling dér werk
lieden in deze niet groot is en dat alleen en
kele dry vers de invoering willen doorvoeren.
Het is daarom misschien gelnkkig, dat die
beeren niet present zjjnwant, al wordt thans
aan het verzoek der werklieden niet voldaan,
toch zal de vraag zich luide doen herhalen,
wjjl zy een dringende vraag des tjjds geworden
is, getuige de belangstelling, die zich hiervoor
begint te vertoonen in tijdschriften, volks
vergaderingen en parlement.
Het aannemen van een maximale arbeidsdag
9 beschouwt spr. als een maatregel van bescher-
miyg van den werkman, die slechts een bepaald
deel van het etmaal voor den arbeid mag
beschikbaar gesteld worden. Tegenover de
belangen van den werkman moeten natnnrlyk
ook de belangen van de indnstrieëelen, m.\ w.
ook de economische bezwaren, gehoord wordfen.
Er wordt beweerd, dat verhooging van productie
kosten de concurrentie bemoeiljjkt. Hierby mdet
opgemerkt worden, dat bjj korten arbeidstyd
beter geproduceerd zal worden dan bjj langen
arbeidsduur en dit komt,toch zeker den patroon
ten goede. De vraag wordt gesteld, of de
bescherming werkelgk den arbeider ten gojede
zal komen en hierbjj denkt men er aan, hoe
de werkman zgn meerderen vrjjen tjjd besteden
zal. Men vreest, dat het kroegbezoek zal
toenemende werkman moet lang beziggehouden
worden, dan verlangt hjj naar huispessimisten
voegen bier nog bjjals de werkman zyn
vrjjen tjjd tot zgn ontwikkeling gaat besteden,
«al hjj mogeljjk nog meer redenen tot onte
vredenheid vinden en zich minder gelakkiff
gevoelen.
Hierop kannen wjj antwoorden, dat de
ondervinding juist bet tegendeel bewjjstgroote
kroegbazen verklaren zich tegen verkorting van
den arbeidstyd de macht van vorst Alkohol
vermindert, bjj overmatigen arbeidsduur komt
de werkman in een ellendigen toestand, bjj
verlangt naar een roes, terwgl hjj, frisch en
opgewekt, den prikkel van den drank niet be-
hoelt of verlangt.
Het argument, dat door bet opnemen van
minimam loon en max. arb. in bestekken in
break gemaakt wordt op de persoonlijke vrjjheid
van den aannemer houdt geen steek. Evengoed
als betreflende het materiaal bepalingen opge
nomen worden,, die in het belang der Gemeente
zgn, evengoed moet deze voor de belangen der
werklieden waken; vooral, waar men ziet, dat
aannemers vaak hnn lage inschrijvingssom
verbalen op het loon der werklieden.
Bjj vermindering van werktjjd moet men
natnnrljjk komen tot een minimum-loonstan-
daard. Door hen, die zich moeten verklaren
vóór of tegen minim, loon en max. arb. hoort
men vaak zeggenwjj hebben nog zoo weinig
goeds van de invoering van dien maatregel
gezien.
Hier wjjst spr. echter op het voorbeeld van
Amsterdam Toen in 1894 in den Gemeenteraad
aldaar het voorstel tot invoering van boven-
genoemden maatregel werd ingediend, verklaarde
de hetr Cuypers, dat bjj reeds proeven genomen
bad met een ar! eidsdag van elf nren, die goede
resultaten hadden opgeleverd. De metbode van
dnbbele inschrjjving, waarbjj de bepalingen van
mininr loon en max. arb al of niet waren in
acht genomen, toonen over het geheel een zeer
klein verschil aan
De beer Rol, directeur eener fabriek te
Dordrecht, beeft den arbeidstjjd zjjner werklie
den vei kort en verklaart er zich wel bjj te
bevinden de arbeiders werken geregeld, zjj
denken niet meer aan Maandagkouden, in
minder arbeidstjjd wordt betzelfde geproduceerd
als vroeger. Verschillende fabrikanten hebben
de vragen betreffend; hun oordeel omtrent
minim, loon en max arb gunstig beantwoord.
Waarlyk, zoo gaat de heer de .Klerk voort, er
is in deze zaak licht genoegwjj behoeven
toch niét te wachten tot het laatste woord in
deze zaak gesproken is. Daarom spoort hjj de
Gemeenteraadsleden van Gouda dringend ann
een proef te nemen met de invoering van dezen
maatregel, de uitkomst kan en zal niet tegen-
Tallen.
Ten slotte spoort de heer de Klerk den Voor
zitter aan te volharden met het verzoek, dat
tot den Kaad gericht is, de aanhouder wint
en de.fiitkomst, de praktijk, zal de proef kronen.
Aan het debat werd deelgenomen door den
Heer G. J. C. Hoogendjjk deze apprecieerde
de goede bedoelingen van den Heer de Klerk,
dien hjj als een waar en warm vriend van den
werkman beschouwt. Toch is bjj in deze be
slist zün tege stander. Het voorbeeld van
Amsterdam bevalt hem niet. Daar wordt de
arbeid zoodanig paraglementeerd, dat den pa
troon geheel aan banden wordt gelegd. De
verhouding tusschen werkman en patroon ljjdt
hieronder. Waar patroons hnn lage inschrjj-
vingssora op het loon der werklieden verbalen
wilden, meent Spr., dat dit niet ongestraft
gebleven is De maatregel van den Heer Rol
werd toegepast bg stukwerk en dit vindt Spr.
zeer verkiesljjk. De Heer Hoogendjjk vreest,
dat bjj invoering van minim, loon eu max
arb de energie van den werkman zal vermin
deren en ten slotte znllen armenzorg en bedee
ling ruimschoots werk krijgen.
De Heer de Klerk diende van repliek, hjj
hoopte nog den Heer Hoogendjjk te bekeeren
en beschouwde diens oppositie als niet gemeend.
De Heer Hoogendjjk bleef echter tegenstander.
De Voorz. bracht den Heer de Klerk dank
voor zjjn duideljjke lezing, den Heer Hoogen
djjk voor zjjn debat en de H H. Raadsleden
voor de betoonde belangstelling.
Bjj de Nederlandsche competilies voor Voet
bal, waarin de Goidsebe Club mededong in
Aid. C. körat deze achteraan.
Swift Den Haag is no. 1 met 8 ponten.
Volharding, Rotterdam no. 2 met 7
Oiympia, Gouda no. 3 met 0
Men behoort in aanmerking te nemen dat
Gooda dit jaar voor bet eerst oitVwam.
BoDwgtAVEW. Ged. Staten mn Zuid-Hollan 1
hebben in zake h--t verzoek van den heer J
A. de Ridder aldaar, tot wjjziging van den
legger der wegen en voetpaden der gemeente.
Rjjnsnterwoade betreffende de verplichting tot
ondeihond vau den Overbaurschen weg ver
klaard dat er geen termen bestaan om aan het
varzoek van adressant te voldoen.
Zoetermeeb. Op een dezer d' gen te Rot
terdam gehouden vergadering van afgevaardig
den van liberale kies vereenigingen en belang
stellenden uit gemeenten, waar eene dergeljjke
rereenigioff niet be-taat, ii met algemeen
1. %r
stemmen op één na b<sloten voor de a.s. w*-
klezing van leden der Provinciale Staten in bet
kiesdiitrict alhier slechts één candidaat te ste'-
len, en is mrt bijna alg<-meene stemmen met
groote instemming als candidaat gekozen de
beer C. L. J. Bos, burgemeester van Zoeter-
meer, Zegwaard en Beothuyzen.
Krimpen a/d IJskl. De landbouwer S. Boer
alhier, ontviDg eergisteren van een koe eeo
trap tegen zyn buik. De toestand was zoo
y 4 o
ernstig dat geneeskundige hulp moest worden
ingeroepen. De beer YV. M. Blom, arts, ver-
leende de eerste holp.
Capblu a/d IJskl. Wegens vertrek naar
deo Transvaal beeft mej. W. J. vf Bellen,
onderwjjzeres aao de 2a openbare school alhier
tegen 1 Jam s. haar ontslag gevraagd.
RECHTZAKEN.
Tegen den Daits^hen tcbeikand ge in de
Zuidhollandsche Biarbrouwerjj te's Gravenhage
die 21 Febr. ineen tv»i-t met der. brouwmeester
dezen met een mes «Uk uabjj 't hart, tengevolge
waarvan de getroffene aan hartverlamming -tierf
is door bet O M. bjj de Haagsche rechtbank
een jaar gevorderd met aanneming van vei-
zacbtende om-taudigheden dat de bedoeling om
te dooden ontbrak.
Het gerechtshof te Gravenhage heeft gLter
ter zake het doel onder Wassenaar, den bekl.
mr. van 0. tot één maand en den bek', jhr.
mr. S. tot veertien dagen gevangenisstraf ver
oordeeld.
De instructie t«ff»-n G. Fasen te Leur gede
tineerd al* verdacht van moord, i* gesloten,
zoodat deze zaak e rstdaags in behandeling zal
i-omen ter openbare terechtzitting der arroud.
rechtbank te Breda.
VERSCHEIDENHEID.
Naar aanleiding van het artikel in de Siè le
waerbjj de vroegere militaire attaché bij de
Duit che ambassade te Parjjs, kolonel Von
Schwaïzkopp.»n, werd betrokken in de Dreyfus-
zaak, bevitten de Duiteche binden een nota van
den volgenden inhond, die schjjnt afkomstig te
zgn nit officialise bron.
»Wat betreft de raak-Dreyfu* heeft de
Duitache regeering overeenkomstig de waarheid
gezegd wat zjj te zeggen had. Als nu in Fransche
bladen een ander Fransch offlebr, Eeterhazy,
wordt beschuldigd de misdaad bedreven te
hebben waarvoor Dreyfus werd veroordeeld, i»
dat een nak die de Fran«cbe regeering aangaat
en dtapcbe|< van het Fransche leger, met nsrae
die bnu in het openbaar hnn overtuiging heb-*
ben te kennen gegeven over de schuld van
Dreyfns en die, niet miudir openljjk, de ver
dediging hebben gevoerd van den officier die
than* wordt beschuldigd.
Deze personen, die niet schjjnen te hebben
bijgedragen om tneer geloofwaardigheid te geven
aan de verklaringen van de Dnitsche regeering
over- de zaak Dreyfus, hebben zeer zeker het
meeste belang om de onzekerheid op te helderen
en mogeljjke dwalingen te herstellen. De
Dnitsche regeering heeft te minder reden om
zich te bemoeien met de verzekering van de
Fransche bladen betreffende betrekkingen van
een ond militair-attaché aangezien, indien deze
werkelgk eerst het aanbod en vervolgens de
feitelijke levering van gewichtige documenten
heeft gehad, hjj zeker niet aan zgn regeering
zou hebben medegedeeld vanwaar hjj ze gekregen
had. Het aanvaarden van een aanbieding van
gewichtige stukken is voor éen militair attaché
geen aanleidi g tot grievend verwjjt.
Er zon misschien geen enkel attaché te vin
den zjjn die een dergeljjk aanbod zon van de
hand wjjzen.»
Ds «Siècle» merkt hierbjj op, dat deze nota
eer het door dat blad gejlnliceorde «verhaal
va» een diplomaat» bevestigt dan tegenspreekt.
Het blad vestigt uitdrukkelijk de aandacht der
versntwoordeljjke personen op het belang dat
zjj hebben bjj het scheppen van waarheid en
licht, geljjk de officiense publicatie doet uit
komen.
Het slot van de nota, zegt de «Siècle», ont
heft kolonel Von Schwarzkoppen geheel en al
van schuldigs verantwoordelijkheid. Hjj krjjgt
hierdoor volkomen vrjjheid om zich uit te
spreken.
De door den «diplomaat» gegeven verkla
ringen worden door de nota in hoofdpunten
bevestigd. Er stond«Majoor Von Schwarz
koppen werd benoemd in 1892 tot raFlitair
attaché Hjj was nieuwsgierig hn wilde goed
ingelicht zjjn. Esterhazy bood zich aan Majoor
Von 8chwarzkoppen bood geen weerstand aan
de verzoeking, en bjj trad in betrekking met
hem, zonder zgn gezant te waarschuwen.*
Deze toedracht, door de groote Dnitsche
bladen zonder commentaar aanvaard, vindt tbans
in de nota bekrachtiging.
Ruim drie wt-ken geleden verscheen de laatste
romau van Zola Paris* en ds vraag doet zich
voot of bet na algelonpen proces tegen Zola
vaiM vloed is geweest op bet succes van bet
boek.
Sommige Pa jjsche bladen, tfie sterk voorde
generaals en tegen Zola party tYokken hebben
dAdeljjk beweerd, dat het onvaderlandslievende
optreden van den scbrjjver den verkoop van
zgn nieawsten roman buitengewoon had ge
schud. Uit leek al minder juist, toen men
na een paar dagen Veeds h t 47e duizer.dtal
en na drie dagen tyét 63e duizendtal zag *er-
8cbjjnen. Maar Fdsquelle, de uitgever van Zola,
heeft bo»endiei verzekerd, dat reéds vóór de
ver«chjjning 63 duizend exemplaren be«teld
wsr<*n eü dat de vaderlandslievende* betoo
gingen tegen Zola slechts een tiental exemplaren
deden afbestellen. Dit verlies werd echter
spoedig ingehaald want in de eerste week
waren 68 deitend exemplaren gedrukt en in
't lsat«t »nn Maart verscheen het honderddui
zendste exemplaar. By geen anderen roman
van Zola w s in zoo korten tijd dit aantal
bereikt »Rom*« bjjvoorbeeid, dst twee jaar
geleden verscheen, heeft e-rst nu zoo'n groote
oplaag en alleen »A§ ommoir« m t 139, Nana
met 182, »La T-irs« met 123. Le debacle*
met 196 eu sLourdes* met 142 duizend heb
ben die gren« oteracbredei.
De Esterhary-pers is natuurlijk gereed m»t
een verklaring: alleen de bestellingen buitens-
Ia ds hebben het santal nplag-m «00 groot
doen word n in Frankrjjk self was hst aantal
lezers verminderd
lasqnelle zegt echter, dst ds vermeerdering
voor het bu tenland 15 duizend bedraagt en
hierdoor alleen komt men zoo ganw niet aia
ds honderdduizend. Men moet das wol aan
nemen, dat bet optreden ven Zola in zake
Dreyfus hein ook io Fraokrjjk een groot asntal
nieuwe lezers heeft bezorgd. Vo ral in Pargs
is de verkoop niet acbtaiaitgegaan.
Nog merkwaardiger was de iuvIusmI van het
prtces-Zola op den fotografie-hand»-!. Nooit
was er zoo'n aandrang mn portret» r» t- koopen
velfs na den dood van Vieto" Hugo en van
Car nol werd er niet zo-weel gekocht. En ook
hier kan niet alle* op 't baitei-land geschoven
worden, al nam Berljjn er 10.000, Rusland
5000, Engeland, IUIil en Belgié «|fc 3)>4000.
In Parg* nam de verkoop ««en^ens buitenge
woon toe en tjjdens het proces bjjvoorbeeld
was het bjj na onrnogeljjk eea portret machtig
te worden, zoo snel wae de voorraad uitver
kocht.
Een reuzenladiog tarwe is in deze week te
Marseille aang«kom»n met een stoomschip «ik
Cslifonrë: mi a 45.000 quarters. Het is het
grootste bedrag, dat ooit naar Europa iu één
lading is aangevoerd. De lading zon 1200
waggons vollen.
De heer Arnolds, die had gewed io 45 da
gen vsn Rome naar Der jjn te wandelen, beeft
die weddenschap met glaus gewonnen. Hjj is
Maandag op den 42steu dag na zjjn vertrek
uit de hoofdstad van Italië in die van F-nisen
«'ingekomen, en had toen 2136 kilometers te
vort afgelegd, dus ruim 50 eikeu d-»g. Hjj
kwam volkomen gezond en bljjkbaar niet over'
vermot id te Berljjn aan.
Een veertien dagen geleden verlieten onge
veer 150 vi schersbooten de baven van Róone
op Bornholm, om op zalmvangst uit te gaan.
De meeste booten hoorden op het eiland te
huia; een klein deel daarvan kwam uit Zwe
den en wae op Bornholm gestationeerd. De
vloot zeide mot prachtig weer nit en bed
slechts mondvoorraad voor twee h drie dagen
bij zich.
Tegen deo avond «tak sr echter een hevige
sneeuwstorm op. De toe«tand van de visschers
iu hun ranke booten wal reeds van het eerste
oogtin blik af zeer kritiek, maar toch gelukte
h-t aan de raeeftteó, om in den loop van den
volgenden dag aan land te komeo.
Een en twintig booten echter met min»tens
70 visschers keerd ;n niet terug. In de eerste
dagen leefde men in de hoop, dat deongelnk-
kigt-n naar de I)uit«che kust zonden zjjn ge
dragen, en werkeljjk weren dear dan ook twee
bootou met bemanning aangekomen. Maar van
d* overige he. ft men geen spoor ternggevondeu,
modal men moet aannemen dat ininst»ns 60
visschers hun dood in de golven hebben ge
vonden.
D-i rampnkfeeiten, te Tosloeng-Agoong bij
golegenheid van Uet inlandsch nieuwjaar gc-\
geven zjjo, naar betniSoer. Hbl.» meldt, niet
ronder ongevallen afgeloopen. Een der tjjgers
viel voor het publiek voor dood neer. De
oppasser-mandoer van den assistent.retideat
liep naar het dier toe, otn don dood te con-
s'akeeren, maar hjj ontving van het plotseling
overeind komende bee«t een klep op den arm
die hom weer achteruit deed deinzen. Vele
pieken werden toen geijjktjjdig in bet lichaam
gi-atokeu. Tol geluk vau den oppasser was
de klap niet goed aangekomen, zoodat hjj er
met eenig" wonden en een gescheurde mouw
afkwam. Een rndere tyger sprong op het
dak van de tribune en moest neergeschoten
worden, niet zonder verwarring onder het pu
bliek t« veroorzak-n. De rampokfee»ten te
Kodiri liepen z mder ongevallen af, hoewal
ook daar drie tgg-rs uit bet carré ontsnapten,
die echter dadelgk werden afgemaakt
Op de fabriek van de onderneming Tjebon-
te Djokja is een machine, die gemonteerd
«werd, ineen gestort. Een man werd terstond
gedood, één zwaar en twee menschen licht
gewond. De. zwaar gewonde lag onder een
zeer zwaar gewicht en het is bjjna onbegrjj-
peljjlc, dat •bjj niet verpletterd is. Men heeft
de machinedeelen met dommekracht moeten
oplichten, om den man van den op hem drnk-
kenden last te -bevrynen. De man. een Am-
boinees, worden bet miJitair hospitaal ver
pleegd, benevcror een AadjF, die bjj bet geval
een hersenschudding kreegl welke echter spoe
dig zal genezen.
f
