BINNENLAND^
f
BlfiMARCK. f
STADSNIEUWS.
Directe Spoorwegverbindingen net GOUDA.
Zomerdienst 1898.
Aangevangen 1 Mel. TUd van GrceiÉlcl. -
il" iL* V" »'n '11 1,-M n'^
m»- ïïT« M. l» 'f Vi r
4
SST- M,,'o.M. \ltl li'.!, lin 8*40 #'M
VERSLAG
VERGADERING VANDENGEMKENTERAID
IFOSTEIIWIBIT.
Italië.
De bokeode lytor Sacci is te Turjjo in een
gisten kooi op de tentoon»teIling, weer een
hoogerperiod* vso 30 degen h-goonen. Hg keet
zich foor 25 cent» door de nieuwsgierigen
bewonderen en heeft bepaald, dat een deel ran
de recette* zal worden gege en aao de Turgntche
■rue drommel*, die dagelgks, niet oit liefheb-
berg, bg, bongerlgden.
Chill
Nienwe aardacbokken zjjn Vrjjdeg te Con-
cepcioo geroeid. Een groot aantal buiten ia
ingeetort. Do bevolking der atad ia naar boiten
gerincht.
Naar wjj fernemen i* een der riviervaar-
toigen tan de Kon. Ned. Marine ter be»cbik-
king gesteld ran vertegenwoordigers der per*
tot bet rolgen fan de vlootacbouwing in bel
Uollandscb Diep op 15 September a. a.
De »Echo« rertelt ran een Amaterdamach
dokter, die het geluk bad tuaacben Woensdag
elf uur en Donderdag-namiddag 1 uur teertien
wereldburgertje» op het onderraaanache plaat»
te verschaffen.
De briarengaardera hebben een gemiddeld*
rerhooging »an traktement fan f 100 jaar»
gekregen.]
De kolonel A. E. Krajjsubofi fan de Leor,
commandant fan bet 6e reg. inf., die aedert
25 Juli jl„ in de legerplaat* bij Oldebroek ia
gedetacheerd tot bet bgwooen fan de prnctiacbe
oefeningen f»n het la reg. raid-art., ia Zater
dag, te Breda, teruggekeerd en heeft het berel
a bet regiment weder aanraard.
Uit Hunaingo wordt aan de »N. ffinach.
Ct.« een en ander omtrent de werkzaamheden
aan de» Lu tine medegedeeld. Een paar ache-
pen liggen nu bg het wrak, die elk uur hon-
derdfgfantwintig gulden ferdienen, mits ze wer
ken. Deze echepen halen fan den zeebodem
allee wat daar aanwezig ia en weggeroerd kan
worden door de bui» tot wgdte fan de groote
kolomkachel. Het aangevoerde wordt op een
zroote zeef uitgestort en alle» wat daarop
liggen bljjft worat nagezien. Hot vorige jaar
ia ar met groot verliea gewerkt. Naar de be
richtgever vernam, is dit het laatate jaar, dat
zekere vereeniging zich onledig houdt met het
opdelven der goudstaven, want het geld ia op
en het zal de vraag zjjn of vermogende lieden
opnieuw de beurzen voor deze zaak tullen
n
Gemengde Berichten,
A«n deo Amstelveenschen weg. yen voorbjj
da halte der tram Overtoom, te Amsterdam
bevindt zich de sigarenfabriek van da firma
W. v. d. Berg!
Sed*rt een jaar ia daar werkzaam Van
Drammer, aen oppaaiend werkman. 38 jaren,
die nooit verzuimde en de achting zjjoer pa
troon» genoot.
Een tweed# werkman Capera, «edart een
drietal jaren aan de fabriek werksaam, een
30-jarige, had in de laatate degen met Van
Bremer ieder oogenblik twiit gezocht over het
fabrioeeren van aigaran en bgm zelfs Vrjjdag
toau. de meeaterknecht zich even verwijderd
had --pet een vormblok gegooid en aan den
rag getroffen.
Van Bremer waa kalm gebleven, maar toen
Zaterdagmorgen t» half acht Caper*, wear van
da afwezigheid van den meeaterknecht gebraik
makende, hem opnieuw een vormblok toewierp,
werd hjj kwaad nam een dergalgk blok open
sloeg Capera daarmede op bet hoofd. De mees*
ter knecht, dia even later binoeokwaa, gnf on
middellijk aan beide arbeiders gedaan, daar
dergelgke vechtpartijen niet op de fabriek kon
den gedald worden.
Beide mannen gingen zonder verder zich
met elkander te bemoeien naar buit. Van
Bremer kwam om 10 uur tereg om zgn geld
te balen. Copert echter, die op dentelfden tjjd
komen, verscheen niet en groot waa de
verslagenheid onder bet personeel, toen later
een politie-agent v. B. kwam zoeken en de
trenrige mare bracht, dat Copers overleden waa.
Bij waa nog kalm naar zjjo woning geloopen
de Wjjdegaog, ean den Amstelveenscben
weg, waar hjj met vrouw eo 3 kinderen woont,
doch daar blaek het dat bg oit oor eo nea*
bloedde. Hjj werd kort na zjjo thuiskomst
dnizelig en gaf weldra dan geest.
Oomiddelljjk, toen de politie van bet f*Hin
kennis geateld waa, warden alle pogingen ge
daan om Van Bremer te arreeteeren. En tegen
half twaalf mocht bet den recberebeor Verbeek
gelukken hem bjj sjjne moeder, op de Egelen-
tiersgraebt, te vindeat ea in prreat te nyaen.
Bjj werd naar het bureao in de Reyer Aoslo-
straat overgebracht, waar bg door den commis
saris van politie, den beer C. P. van der
Wiele, in varhoor werd genomen. Dat Cnp*r*
dood waa, vernam hg toen eerst.
D* blokken, waarmede door den verali
geworpen wae en bet blok waarmede de
Ijjke slag was toegebracht, werdan i
genomen en de werklieden, die in d<^
dellgke nabjjbeid dor twistenden werj
verboor genomen.
Vrjjdag werd op de markt te Manlicht de
spekslager P. Itaderaaeker* door zektlln A, J.
van achteres aangevallen, die ham ean messteek
toebracht, welke tot in de longen doordrong.
De dader, welke bekend heeft uil wraakzucht
te bebben gehandeld, bevindt zich in hechtenis.
De verwonde is naar bat gesticht Calvarie
berg overgebracht.
In Grouingsn heeft men Woensdag-avond
een prachtig natuurverncbjjnsel gezien. Aan
den noordsljjken hemel was een bol zichtbaar,
met een blauw violstteu glau*.
Een paar verpleegden io bet oude-mannsn-
en vroowsnbois te Zieriksee, waarvan hjj 86
•n zjj 79 zomers telt, hebber, hun verlangen te
kennen gegeven, om door h»*t buwelgk te
worden verbond*®
De burgemeeater van Rotterdam heeft met
ingang van 1 Augustus bevorderd tot onder-
inspecteur van politie titulair aldaar den bèer
W. N. van Nooten.
ifaar men aan de »N. R. Ct mededeelt, is
een der grootste houthandelaren te Amsterdam
verplicht zjjne betalingen te staken. Het pas
sief moet meer dan een millioep galden be
dragen.
De kloieensar van het Sacbeeuwald is heen
gegaan 1 Slechts korten tjjd overleefde hjj z»n
grooten Britsehea ambtgenoot Gladstone, aaa«t
wien hjj gestaan heeft de jaren door. De
derde van bet driemanschap vap Dnitschland's
coaheid heeft zjjn plaats ingenomen iu de ge
schiedenis der wereld. Wilhelm, de keizer,
ging voor, Moltke, de veldheer, volgde, Bis-
marok, de staatsman, bleef toeaien op hst wsrk
dat bjj bad helpen tot stand brengen, al „bad
hij geen deel meer in den gang van aaken.
Bismarck Ü^gttde rseds tot de geschiedenis
sedert da wdert da kleinzoon
van den eerateJ^Wonarch van Duitachland
opnieuw vereenigd, hem dwong tot beengaan.
Zjjn vardiaaaUn stonden bjj zjjn leven gegrift
io moouoaeoten van brons en steen, langer dan
dia gedenkUekeoeo zal zjjo aaam bljjveo geëerd
het Dnit-cbe Rjjk, bljjveo geroemd in de
gedachtenis aller volken.
Bismarck zelf hseft een maal, onder treffende
omstaodighedfo, bet standpunt aangegeven
waaruit bg waoaeht beseboawd te worden.
Hat was op den 2«n September 187U, na deo
slag bjj Sedan. Dsn gehseien dag had het
kaaon gebulderd, eo ten slotte bleef er voor
bet Franscbe leger niets over dan zich binnen
de wallen van Sedan terug te trekken. En om
7 uur kwam de oominandaot der vesting, met
eee eigenbandigen brief van Napoleon Hl,
waarin de keizer zjjn degen aao den koning
van Proieen aanbood. De Franaehe opperbe
velhebber, generaal Wimpffen, gaf bet geheels
leger, nog 80,000 man, op genvde en ougeuude
over,
Terwjjl de muziekkorpsen der overwinnende
legers de plechtige tonen banner zegeliederen
deden hooreo, was ar geen einde aao de ge«
lokwenscheu die den koning en zjjne omgeving
ten deel vielen, en Bismsrck vooral was da
man op wiaa aller oogen zich riehtten. Maar
bjj weu« daas balde af. «Ik beu geen krjjgs-
kaodige,» reide bjj, «ik beb beden slechts
toegezien. Maar waar ik trotscb op beo, dat
ia op bet feit, dat aao de Beiereo, Sakeen eo
Wurtembergers bet grootste deel van dan roem
vso dezen dag toekomt. Fraokrjjk zal nu niet
meer zeggen dat zjj niat tot het Duitacbe
Vaderland behoorsn 1 Dat zjj vandaag naast ons
eo niut tegnoover ons gestaan bsbbun, dat is
mjjn» werk
Dat dit zjjo werk was is later onder schit
terende omstandigheden erkend in den «Reichs-
anzeiger» van 1 April 1895, Biamargk's tach
tigsten geboortedag. Daar stond
«Prins Bismarck volbrengt baden zjjo 80ste
jaar. De ontelbare bewjjzen van oprechte liefde
ea vereering, die hg bg dese gelegenheid van
ver en nabjj, van hoog en laag ontvangen heeft
leggen getoigeoia af van het feit, dat de dank
baarheid van de ooaterfeljjke diensten door hem
in bet belang van Duitachlands macht en aan
zien bewezen, onnitwisebbaar geprent ia io de
harten van bat Dnitache volk. Mogen de
inoigste wenscben voor zgn wel zjjn die heden
in alle plaatsen wasr Duitscbers wonen ten
hemel ttjjgsa, vervuld worden, en moge
Duitacblauds groote soon nog menig jaar de
vreugde smaken den groei eo bloei te aao-
acbouwen van bet werk' der Duitacbe eenheid,
dat bjj in dienst vso zjjn beldenkeiter tot
•tand bracht.*
Otto Edoard Leopold von Bismarck werd
op 1 April 1815 te 8cböohausen geboren. Hij
werd dus 83 jaar oud. Zjjo dood komt on-
vorwaebtbljjkhaar uit de telegrammen die wjj
nog beden ontvingen, beefi men geen geduchte
gehad, dat een zoo plotselinge omkeer, zoo
plaat* vindan.
Wjj bealniten mat dy opdracht, die de
«Vertin Berliner Küostler» liet graveereo op
een jjzereièv«Voti«tafel,» den yteren kanselier
ter gelegenheid van zjjo tacbtig*ten verjaardag
aangeboden. De beide eerste atropben daarvan
lniden
Am Ambo» stand eiu weiver Scbmied
Siegrunnen spracb er und sang sic Ljgd,
Gar eins gewsltige Weiae.
Er schwang den Hammer Tag fflr Tag,
Die Völker börteo seinen Scblag
lm ganzen Efdenkreise.
Der Scbmied biit Du, der Streicb anf Streich
Gsoietet bat das deuttcbe Reieb,
In hsisser Arbeit Riogen.
Dein war der Moth, Dein war die Kraft
Und Dsin die Kunst dar Meisteracbaft
Zn solcben Werks Vollbringeo.
(Handbl.)
GOUDA. 1 AaguU» 1898.
Dl. O. Bo. ithiw, b«lt Mutt foor U
beroep bjj da Christelijke Gereformeerd# Kerk
te Oad-Boijetland c. a.
Bjj bet op 30 Juli Ie Graveuaage gehouden
akto-ezameo lager oodtrwys, Eogelacbe taal,
ie o. a. geslaagd mej M. B. Burgendjjk alhier
eu de beer C. Brouwer, vao Ouderkerk a/d.
IJaaoL
Oom vroegere stadgenoot du beer A. H.
Foamier onderwjjser te Oldebooru ia geslaagd
voor de hoofdacts.
Aan bet postkantoor Gouda en de daaronder
ressorteerende, hulpkantoren werd gedurende
de maand Juli 1898 en in rijkspostspaarbank
ingelegd f 19936.95; terugbetaald f8033.13.
Het laatate, door dat kantoor uitgegeven,
boekje draagt het nummer 6242.
Het onderzoek vau bet water der Water
leiding bad gedurende de maand Juli hst
volgende resbltaat:
2 Juli 2.7 Mg. permaag. kalieus per 1000 e.c.
9 7.1 a
16 6.8
23 3.4
28 5,3
Ia hst Goudscb Nieuwsblad Ismd wjj bat
volgende
Onderscheidene H.H. Winkeliers io maou-
facturen en gemaakte kleediagatukkeo hadden
gevolg gegeven aan de tot ben gerichte eit-
noodigiog ter bijwoning eener vergadering op
Donderdag-avond 28 Juli.
Dsm bjjeenkomst werd geleid door bet buetour
ven deo R. K. Gildenbond Patroons vereen >-
ging) eu bed plaats op eau der bovenzalen in
bet gebouw van de R. K. Leeevereuoigiog al.
hier. De onderwerpen van behandeling waren
algemeens vervroegde winkelsluiting en sluiting
op zon- un feestdagen.
Bg mrorderheid van stemmen besloten de
vergaderden, eerst de sluitiog op Zondag te
behandelen. Terwjjl de winkeliers io manufac
turen nagenoeg eenparig deze sluiting wen-
scbeljjk eo mogelgk achtten, bleek echter, dat
de handolagr* in gemaakte kleedingstakkeu
hiertegen overwegend bezwaar hadden, soodat
men act raadzaam oordeelde, om tot eenig
resultaat te komeu, de hier geooeaod* winke
liers iu twee catagorieëo te splitsen.
De vervroegde winkelsluiting, walks bisroa
aan de orde kwam, ward ook breedvoerig be
sproken. Over 't algemeen was men vau alue-
uing, dat een vervroegde sluitiog, vooral io du
zomer- eu wintermaanden (buiten den zater
dag-avond) zeer wel bereikbaar zon zjj a ua
sonder schade of hinder voor den kooper en
verkooper zou kanoën worden doorgevoerd.
Tot een bepoald beslnit kwam bët niet.
Het beatnnr van deo R. K. Gildenbond zal
nu trachten, eerst de winkelier* in manufac
turen ta bewegen tot sluiting op Zondng om
daarna de noodige samenwerking te verkrjjgen
voor de vervroegde sluiting.
t
Tot tjjdelgk leeraar in de scheikunde asn de
H. B. S. en io de scheikunde en teobnologie
aan de burgeravondschool te Zaandam ia be
noemd ds beer (3. Vao Ejk, phil. dogke., ta
Amsterdam.
De Direetiën der 8taats-, Centraal- en floll.
IJ». Spoorweg-Maatschappnen hebben zicb
bereid verklaard, van af oeaen tot 28 Aagustns
en van 16 September tot sluiting der Tentoo^
stelling, door de navolgende stations coupon
boekjes te laten uitgAen tegen betaling van
Den b
0.50 per stok.
i boekjes bevatte nween
O S D A 80T*l«»A4lfta.
8.14 7.81 7.1» 1.80 1.81 10.04 10.84 1 8
üeuda.
Nieuwerkerk
Botterdam
Oapelle
Nisuwerkerk
Moordrecht
Gouds
<J OO D D
10.8» 11.10
i Hate.
Hage
Voorburg
KoetenneerZearwasrd
ZevenhuizenMoorkapelle.
Goods
6.44
6.61
6.4
4.17
Mi
8.80
1.49
1.61
9.08
9.01
9.17 9.88
f
9.46 9.64
9.67
10*16
10.14
9
10*44
7.80
7.40 -
8.85
9.46
7.48
60S
9.08
10.10
4.68 6.11 6.64 6.11 7.84 7.61 i.88 8.64 10.-
8 4 10.18
B0U w'91 li in. 18 t 6.7 m 8 4 x#
Zsvenhuisen-Moorkspelle 7.41 8.48 t s n;41 f U» t s 18 !m! ra M
10.11
10.17
16.88
10.48 v
10.64 11.67
UT1IOHT rte*
U
18.0»
11.10
1.8»
1.41
1.66
8.06
È.ll
8.14
4.08
4.17
4.88
4.89
4.68
6.04
6.16
6.—
6.18,
6.18
6.80
6.88
6.16
7.4
6.18
8.86 10.C
8.84
8.41
9.69
10.10 10.88
M0 7.1. 7.M 8.14 ..07 lOai lO.VT"ti,T5>'ei<i"oT M. «A7 Ml M, doo, 10.»
S.ll J11'* ,'j. ji, M| ,.,'4 7.11 1.48 10.88 10.41
ï-2 /o. ,*4, M. 10* 81 u "l/.i K.4 8.08 8.80 8.0488 4 7,8. V» iffi-l.
1,A*. II «I tensr M*7 nol 8.18 S.6K 4.41 6.86 6.S0 6.56 7.66 .68 9.07 8.16 108 10.84
Uouda.r.
Oudew.
mÜÜk* 0 08 7.04 7 48 8.8» 6.66 LH W.»l tLgiMs
I". 1U8. ...or 1.87 8.8. 8.8. 4.48 JJJ «J
Woerd.» 8.4. 4.88 8.06 «.16 10.88 11.66 U.84 ».J0,
GOOD A—A MSTtlDAM.
)»md. 8.8, 1.14 ».lt J0.I7 4.11 ,.80 T.ll 1.84 l».lt 14.18
AbM. W. 8.01 9.0B 10 88 18.48 8.00 8.87 8.80 10.01 11.87
Ajut. 0.8. 8 li 10.80 1 08 8 18 1.6» 18.18 11.41
U| Ml 1-0?
4
r.oo.
7,88 Mt 1.41 9.81 10.84 11.10
V«.t.C8. 7.0, 1.10 M» 11.18 8.88 1.41 4.41 MO 7.41 8.4
Ami W 7 10 1.86 1.80 11.30 8.084.00 6.00 0.38 I.OO 10.0
f^nufe I.M ,.18 18.04 18.81 1.11 4.47 1.48 7.88 1.88 II 1
boa, tmn afgifte waarran mui ganoomde
itations «en rotoarbiljet naar Don Boog, floor
rerHexing in de eerate, tweede of derde klnne,
rerkrggbeer tal tgn, tegen betaling ran den
gewonen enkelen rouprge.
Dete retonrbiljetten lallen geldig tgn roor
den dag ran uitgifte en rolgende drie dagen
het afbreken der reit tal niet worden toege-
etaan. Verder berabten de conponboekjee twee
toegangtbewgten tot do Tontoonttelling fboide
tiin geldig roor éént en knnnen onrertchillig
op welken deg der week gebruik^ worden, nit-
getonderd dee Dinidegi).
De conponboekjee tgn ook rerkrggbenr aan
het station Gouda.
Mookdokcht. Door booibroei rerbrandde
Zaterdag j.l. de hooiberg der boowerjj, bewooDÖ
door L. ran Egk in den Znidpltepolder. Hot
roor doiide ticb aao den achtergerel ran het
geboew mede. Intoeicben werd door eeo moD
te paard de brandweer alhier ingelicht en
rnhten een paar epoitan oit, die deo braad io
■go rerderao «oortgaog etoitteo.
BontotiYlK. De pogingen, aangewend om
het rereebieton ran oode patronen op bet lort
de Wierickariebno., waartegen wogeoe gegronde
redenen zeer veel bezwaar bjj de inwoner» alhier
beatond, niet ta laten gexebieden, tgn met enecaa
bekroond. Veowege het ministerie ran oorlog
ia nl. bericht ontrangeo, dat het lehieten niet
aal plaata hebben en de patronen op andere
wgto dan door rencbietin sollen reroiitigd
worden.
Kunrni a/d. Lat. Alhier moeit een onder-
wjjxeree worden bmioomd.
Veriebeidine demee legden proefleieen nf. De
roordraebt ran Borg. en Wetb. rereohilde io
aoorer mot die ran het boold der icbool dat
No. 3 ran daten No. 1 word rao Borgem. en
Wetb. Beiden waren orertuigd dat No. 3 do
^gi waa, maar toch had men dit tegen hair
ajj ii ten Jodin.
Bg tweede stemming bekwam no. 1, de
IireSlietieche, 3 ran de 5 eiemmen, soodat zg
benoemd it.
HiziiewouDS. De f 200, door doe Riad op
da bagrooting uitgetrokken roor de lobnldi-
gingifeaeten aallen ali rolgt worden rerdeeld:
150 roor herinneringtmedaillei ean de kiode-
ren en f 150 aan de feeitoommuaie, die intm-
■cben al een aardig remmetje, al orir de
f2000, bgeen heeft. Het grootite doel bierran
tal worden beOteed aan lireoemiddelen, uit ta
doelen onder de beboeftigen.
Oudujlakea a/d IJsw.. 29 Ju i. Ia de he
den gebonden raadirergoderiog werd buloteo
lo. Borg. eu Wetb. eee crediet te rerleeoeo
tot rereieriag eo illuminatie ren bet raadhuie
op 1 an 2 September2o. roor rekening der
gemeente te ntmeo de kotten rae/afkilting
na bot dorp bg boogen waterrloed. welke
thane door pnrtioolieren gedragen worden 3o.
tot oitbreidiDg rao bet iteigerlrofd io de kom
der gemeente, 't rolgend jatrdo. tot goed
keuring der bearooting run bet Burgerl. Arm-
beetuur roor 1899, met raetitelling der eubeidie
op f 900 5o. weder roor te dragen tot zetter
der "directe beloitingeb, de beeren Job. De
Jong* 00 A. Den Dojjf en mede op de roor
draebt te plaateen de beeren A. Mjjalirff en
J. Bijkaart. Ten ilotte werd door Borg en Wetb.
aangeboden de gemeente-rekening orer 1897,
bedragende ia oatraoget f 15521,30, in nitgaaf
i 14455,05s en ilnitende alioo met een roor-
deelig aaldo ran J 1066,24'
d»r Openbare Gezondhside-Commisie over
hst jsar 189fy
Ingevolge artikel II onser Verordening
hebben wg d» eer U one Vertlsg ssn te bieden
over bet sfgeloopen jssr.
De «omenstelling onzer Commissie onderging
geene verandering, dear tpch bjj de periodieke
aftreding ia Januari de beeren Dr. Raabe eo
Teape werden herbenoemd, terwjjl de Commissie
du buerun J. D. Rjjk to A. H. Teepe herbe*
A noemde tot haren voorzit&r en baren secretaris.
Du totale sterfte iu de Gemeente bedroeg
na aftrek ven de leveeloos ssogegeveoen 487,
terwjjl van da geheele sterfte, die der kinderen
beneden dan laeftjjd van twee jaren 200 bedroeg,
dus 41,06 pCt.
Voor ernstige epidemiën vau besmettelijke
ziekten bleef Gondu gespaard; el echt* werden
eporndiaebe gevallen 8nn tjphse, mazelen,
roodvonk en dipktberiti^econstateerd, die over
't algemeen een gunstig verloop hadden.
Bjj one onderzoek naar de bewoonbaarhêid
van verschillende bnizen werd oom aandacht
gttrokken door dènige pereeelen. Daar bit
onderzoek echter oog niet afgeloopeo wee, kon
den we nog geen advies aan Burgemeester en
Wethouders aitbrengeo. Gunstig werkt iu dezen
de aanbouw''van vele nienwe woningen, waar
door dergeljjku pereeelen al* bovenbedoeld ton
zalf ontruimd worden.
WtMn we in one vorig verslag op de wen-
eebeljjkbeid der demping van twee elooten,
eens aan 'teind van de Heerenkade doodloo-
pand en da andere bjj hut Moordrwbtscbe Var-
loet, met geaoegeu sagen wu, dut de laatete
in den loop vso bet jour werd gedempt door
den eigenaar der dasrbjj betrokken perceelee.
Wssr over meerdere slooten klachten in
kwamen, bleek on* bjj onderzoek bjjua altjjd,
dat de vervuiliog en daaruit ootataue laat de
schold was der omringende bewoners, die door
bet inwerpen* van allerlei afval het nuttig effect
vso het herhaald uitbaggeren seer vermindereu.
Ook op particulier terrein gaf Hit vuilnis-
neerwerpen vaak aanleiding tot gereede klach
ten, waaraau wel sooveel mogeljjk wordt
tegemoet gekomen door oprsiming, ('och waar
strengere naleving der desbetreffende bepalingen
in de politieverordening zeker meer nat zoa
bebben.
Wssr wjj door particulieren werden geraad
pleegd betreffende riolen **n mestvaalten, ge
lukte bet ons, waar noodig, de middelen t«r
verbetering te doen uitvoeren.
Het waterleidiogwater werd wekeljjks door
ons onderzocht en evenals de laatste jaren
voortdarend voldoende bevonden. De resulta
ten van deze onderzoekingen werden maaudetjjks
opgegeven in de dagbladen der gemeente.
Van de gelegenheid tot het doen onderaoe-
ken van levensmiddelen bjj onze Commissie
werd geen gebraik gemaakt.
Namens de Openbars Gezondheids
commissie,
SPRUIJT, Voorzitter.
A. H. TEEPE, Secretaris.
VRIJDAG 29 JULI 1898.
(Varvolg).
Aan do ords
De voorstallen betreffende de pensionneering
ven de ambtenaren en werklieden dur gemeente
en ^an hunne weduwen en weezeo.
De Voorzitter: Ik open hierover de alge-
raeene beraadslaging.
De beer Vingerling: M. de V., in bet
algemeen gesproken kan ik de verzekeriug'
geven dat ik instem met de zaak, bet is niet
meer dsn billjjk dat d6 gemeenschap voor
bare ambtenaren zorgt, bet komt mjj evenwel
voor, dat er enkele -leemten door mjj in ge
vonden zjjn, die niet zoo* direct aangevuld
kunnen wordeu, volgens mjjne meening was
bet beter dat dit voorstel, evenals de laatste
twee jaren met de begrootiog geschiedt, naar
de afdaeliogen werd gezonden, dan konden wg
door onderlinge besprekingen tot een vergeljjk
komen. Om no maar iets te noemen, wjj
zonden daar kannen bespreken of deze pensioen-
verzekering niet boveo de draagkracht der
gemeente gaat, dat acht ik wenscbeljjk om iq
de afdeelingen nader tu /onderhoeken en dan
kon na het inkomen van het algemeen rapport
verder over de zaak worden bealiat, ik wenicb
bjj d<*c de volgende motie te doen t De
vergadering erkennende het beginsel, dat dè
gemeente moreel voor bare ambtenaren, wedu
wen en weezen zorgt, besluit dit naar ds
afdeelingen te verzenden.
De Voorzitter: Ik wensoh bet standpnnt
van B. en W. tegenpver deze motie nader te
verdedigenbet voorstel om de behandeling
oit te stellen, komt niet onverwacht, dat was
mjj reeds bekend, maar de leden kregen het
voorstel 25 April, dns meer dan 3 maanden
bebben zjj het (in bnn bezit gehad, die leden
Tan den raad die nadere inlichtingen daarover
wensebteo hadden die gemakkeljjk knnneo in
winnen, al was bet maar, na' Afloop van eene
raadszitting, ik geloof dat van uitstel vel afstel
zal komen. Het is zeer gemakkelijk'om hier
te verklaren, dat men voor deze pensioen-
verordening is, maar het ie tevens zaak, dat
men dan ook dsze openbaar behandelt. De
beer Vingerling wil in de sectie voorstellen
doen, maar wat hebben B. en W. zich van
het sectie-onderzoek voorgesteld, det de aan
merkingen die naar aanleiding van bet onder
zoek der begrooting zonden worden godasn,
eerst ter hooner kennis zonden worden gebracht.
Bjj bet aectié-onderzoek werd wel gezegd, dat
de cjjfera der begrootiog geflatteerd waren, die
beechuldigiog is in bet openbaar niet inge
trokken, ik zie niet in waarom het noodig ie
dit voorstel in de sectie te onderzoeken. Het
reglement spreekt alleen maar dat de begroo
ting io de sectie moet worden onderzocht,
willen wjj dit voorstel io de sectiën laten on
derzoeken, daa moet eerst bet reglement van
orde worden gewjjzigd, daarvoor moet in de
volgende vergadbring worden beslist,, zoódat
bjj aannsmiog van de motie ?bn kden beer
Vingerling minstens 4 maanden uitstel zal zgn
verkregen. w
De beer Herman Ik kan met deo gedachte
gang vso den beer Vingerling niet meegaan,
vooral aa hetgeen door UEd. zoo joist is ge
zegd, ik zon oók vreezen, dat het niet in be
handeling-zon komen, ik begrjjp trouwens bet
voorstel van den beer Vingerling niet, die
zich geheel neerlegt bjj de wisknostige be
rekeningen van den beer Sieverdiuk, om deze
en andere gronden béo ik tegen bet voorstel
vao den heer Vingerling.
De heer de Raadt: Het deed mg genoegen
toen in April het vporstel van B. en W. in~
kwam om de gemeente-ambtenaren te pepsio-
neeroo, ik acht bei gelakkig dat ajj voortaan
niut meer bij wyze vau aalmoes wordeQ gepen
sioneerd, maar dat zjj daar recht op kunnen
bebben. Mga vraag is maar of de draagkraoht
d«r gemeente dit kan hebben en wanneer bet
niet meer dan f 3000.— meer aan de gemeente
kost daa tegenwoordig voor peotioensn wordt
uitbetaald eu waoueer bjj overljjdan die erf
latingen aan de gemeente komen, dan beo ik
daar zeer voor.
De beer Vingerling: M. de V., ik geloof
dat u achter mijt woorden wat zocht, wat er
nist achter zat, dat wanneer ik wat te zeggen
heb, en dat weet ieder wel die mg kent, dat
ik het gerust durf te zeggenwjj hsbben bet
ontiferp lang genoeg in ons bezit gehad en
dat het sectie-onderzoek van t etledea jaar gesn
vracht heeft opgeleverd kso seer wear tgn en
dat door mg voorgastald is de reorganisatie
van het politiewezen, die gedachte kwam bjj
my op nadat het sectie-onderzoek bad plaats
gehad, maai ik geloof tooh wel dat da raad
souvereio genoeg is om dit weder io de sectiën
te doen onderzoeken en dan $en uitstel vao
een paar maanden is nist zoo heel lang.
De VoorzitterIk moet a doen opmerken,
dat ik sprake niet gesproken beb van een
persoonljjke instemming, ik beb gezegd eene
principieels instemming in het algemeen.
De beer Bellaart: M. de V., toen ik daar'
straks de besprekingen Tan den heer Vinger-
ling hoorde, geloofde ik dat ds techoische be-
zwartte van den heer Vingerling bet meeste
zondeu betoekenso, ik heb toen ik het voorstel
ontving eens onderzocht hoe of het rapport
van den heer Sieverdiuk in elkander was gezst
bg sen wiskandige, dien heer rapporteerde rag
dat hst rapport uitstekand was en dat de
formule goed was, de gemeente kan garust
sonder teleurstellingen op dit thpport bouwen,
wat de draagkracht der gemeente betreft, dat
moeten de raadsleden weten.
De heer 8traater: Toen daar straks de
vraag gedaan werd of het voorstel van den
heer Vingsrliog ondersteund werd, beb ik ja
gezegd, met het doel om ook aan bet woord
te komen, ik heb een vratg willen doen.prant
mg uljjkt dat de gem. meer peusioeu geeft. Kan
dtbo ook hier niet hetselfde pensioen toekennen
uls bjj het rjjk, de rijksambtenaar moet tocb
oolr 5 pCt. storten en nog binnen 4 jaar ds
helft ven ty% jaartractement.
De Voorzitter: De berefeuoiogen van het
stelsel van het rykspedsioen en dat van weg*
'de gemeente kannen QB. en W. niut naguan
omdat het wisknnstize berekeningen zjjn het
is zeer goed mogeljjk dat bet rjjk aan enkele
ambtenareitAninder pensioen, aan anderen meer
geeft. De rijksambtenaren vormen een gcoot
korps en de gemeente ambtenaren eaa klein
korps.
De beer Straater: Ik moet opmerken, dat
ik de progressie wel wat^einig vindt, wanneer
b. v. een ambtenaar van f 1200 tractement,
na 5 jaar f 300 en ua 20-jarigen dienst f 480
pensioed krjjgt.
De Voorzitter :*Mag ik den beer Vingerling
vragen of hj) nog voorstelt bet reglement van
orde te wjjsigee.
De beer Viogerling: Dan most ik bet
zeker dadeljjk schriftelijk doen.
l)e VoorzitterHet reglement van orda
scbrjjft dit roor, en dit dient wel, wanneer
hst gewgsigd most wordsn.
De heer JagerHet voorstel* van den beer
Vingerling zoa ik zeer betreuren, wanneer een
lid der vergadering vraagt iets van de agenda
af te voeren, dan wordt dit door de leden
gereed el jjk toegestaan, maar voor deze zaak
ben ik niet voor uitstel eo zon dit ten zeerste
betreuren. De ambtenaren der gemeente bebben
recht dat wjj omtrent hun pensioen uitspraak
doeu, dit is dan ook de reden dat ik niet met
bet voorstel vau deo beer Vingerliag kan
meegaan. De beer Bedaart beeft ons op gezag
van een deskundige medegedeeld, dat bet voor
da gpmeente eer te lieht, dan te zwaar ie
voorgesteld.
De beer Dessing: Ik zou willen oitmaken
door de leden en ook in stemming brengen
of wg de ambteuaren der gemeente zullen
pensioneeren.
De VoorzitterUwe bedoeling, mjjnbeer
Dsesing is dus om eerst eene'principieele be
slissing uit te lokken, om eerst artikel 1 in
stemming te brengen en dan de verdere voor
stellen nader te «erdagen.
De heer de RaadtIk gploof dat alle leden
fyr voor zjjn om de ambtenaren te pensioueeren,
indien die nitgaaf niet meer zal zgn dan
f 3000.-^.
De yoorzitter: Zeer dnidelgk w<ydt in de
toelichting van B. en W. de jaarljjkscbe som
genoemd, die van de gemeente gevorderd zal
worden. Er is noodig^eene jaarlijksche sub
sidie van f 14900.-, daar gaat af da subeidi®
van ie gasfabriek en de bank van leeniog, te
zamen f 5500.—, alzoo bedrakgt de snbsidie
voor de gemeente f 9400.Aan pensioenen
en gratificatiën wordt uitbetaald f 6428.
zoodat van de gemeentekas wordt gevorderd
een bedrag ran ongeveer f 3000.—, die aom
van f 3000.— zal binnenkort waarscbjjnljjk
verminderen, doordien eanige ambtenaren met
pensioen zullen gaan. Ik berbaal is de *oad
bereid een meerder bedrag, waarscbjjnljjk
1500.— uit de gemeaotskas daarvoor uit tq
trokken, ia dit voor deaajpmsente van sulk
•eu overwegend belang.
De beer van GaleoMat zeer veel belang
stelling, M. de Voorzitter, heb ik uw milliaenstt-
apeech of liever duisendeu speech geboord, ik
beb mjj dete vraag voor oogen gesteld, kunnen
wjj diu meerdere uitgaaf vao f 3000.— uit
de gemeentekM mitsen, wanneer wjj de amb
tenaren, hun wednweU en westen peusioneereu.
Ik geloof dat de gemeente een jaarljjkscbe
subsidie vau f 12000.— zoo moeten uitbetalen
eo ik begrjjp ook nist dat U en W. Haarbjj
trekken de uitkeeringen oit het fonds vso
Mej. Hoffman eo de bjjdrageu vau du gasfabriek,
bet is mj) nist recht doideljjk, dei die posten
daarbij komen en volgens de loopsnde begroo
tingen ontvangt de heer Terpstra f 1600.—
pensioen, ik geloof dat hat bedrag doer u
genoémd niet goed iswjj betalen nu onver
plicht f 2500.— eu mostsn dao verplicht
i 12000.— uitkeereo.
De Vooraitter: Het is mjj gelukt esuige
dealen vau bet door u gesprokene la begrgpsn,
ik heb niet gezegd dat de gMfabriak niet bjj
de gemeente behoort, sy behoort wel degeljjk
bg de gemeente. De beer vaa Galen ecbjjnt
te dunken, dat waanser de leerarea van bet
gjmeOeiam door het rjjk gapeoeioueerd worden,
dat wij dan bet' denaioen van den beer Terpstra
niet meer behoeveo nit te keeren, maar dat is
een pensioen van de geméente en de beer
Terpstra was gemeente-ambtsnaar.
Ds beer Vingsrliog: De oppositie die ik
hier voer, is mser omdat het mjj is voorge
komen, dat wg ons io bet eindejjfer vergisten,
bet bljjkt mjj dat de gemeente tooh indirect
meer moei mitsen dan da snbsidia die is op
gegeven, moeten dao die vier bedragen worden
bjjgetrokkeV, die uit het testament San die
dames worden uitbetaald of staan of vallen dis
posten met de personen.
De Voorzitter Bedoelt u die Ijjfrenten die
uit de nalatenschap van Msj. Hoffman worden
worden betaald, hst pensioen van den beer
Terpstra verrolt eveneens met den persoon.
Wanneer ds beer Terpatrs overljjdt dan zal
de subsidie minder bedragen eu wanneer het
iperionsel ongeveer geljjk bljjft als tot op heden,
dan is bet wal aan te nemen, dat de aabeidio
eer lager dan booger zal zfla.
De heer Vingerling: Wanueer nu die sub
sidies vervallen, dan komen die toch ten goede
aan het'fonds.
De Voorzitter: Qp de begrooting staat
ongeveer f 0800.— voor pensioenen, het cijfer
dat noodig ia is f 0400.— dat is dus f3000.—
meer dan gevraagd wordt.
De heer VingerlingMaar de subsidie vau
de gasfabriek moet daar dan toch ook by ga
rakend worden.
De Voorzitter; U heeft geljjk, maar de
gasfabriek heeft een uitgebreid personeel, wat
nog jong is, de ouden hebben wjj gelaton waar
zjj zgn, thans betaalt de gasfabriek slechts
f 146.— pensioen en daarom is de som van
f 5000.— uitgetrokken, omdat in de toekomst
die som waarscbjjnljjk voor de gas^Éek zal
noodig zgn. v
De beer Vingérling Wanneer de gasfabriek
het eerste jaar een som van f 5000.—r moet
boeken voor pensioenen, dan verminderen de
inkomsten van de gemeente tocb?
De Vdorzitter; Wjj lajpn de gasfabriek
geheel los en laten wjj die beschouwen als een
handelsmaatschappij, dan moeten die menschen,
die daar werken, toch in een verzekering-
maatschappij, de gasfabriek is vandegëmeente,
de gebruikers van bet gas betalen ae premie
uit de baten, wanneer de Gemeenteraad be
sloot dis baten in de gemeentekas te storten,
dan zóu de Gemeente bet betalen
De beer de RaadtHet is een gewichtige
sofa, die de gasfabriek moet betalen, maar ik
hoop dat de gascommissie niet lan/ zal wach
ten om die menschen te verzekeren, bet is niet
meer dan billjjk, dat de gasverbraikers die som
betalen.
(Wordt vervolgd.)
LIJ8T van briaven geadresseerd aan onbe-
ksuden gedurende de le belft der maend Juli
1898, en terug te verkrjjgen door tnsscbenkomst
van bet Postkantoor te Gonda.
Verzonden van Goods:
H. Abel, Amersfoort; J. L. vaa Uilst,
Amsterdam P. Rascb, GraveobageW. II.
Leermaker», 's UtrtogsnboschZuid racer, wed.
Melse eo T. v. d. Zwier, allen te Rotterdam
M. de Vrf#, WateringenW. Ileekboot #n
M. Kuhlmao, te Amsterdam; L. D.ansde,
Gravenhage.
De Directeur vap bet Poet- en Telegraafkantoor
VOR3TER.
WlELERmeUWS.
Op Donderdag 18 Aog. a. s. zjjo te Woerden
ae volgende wielerwedstrijden uitgeschreven
No. 1. Wedstrjjd over 25 KM. mst gang-
making, alleen open voor wielrgders ait
Woerden.
No. 2. Wedstrjjd over 25 KM. met gang-
making, open voor alle 'eden vao feu Algem.
Nederl. Wielrjjdcrsbond.
Prjjzen verguld silveren, medaille, groote
zilreren medaille eu zilveren medaille.
Gymkbana-roces, open voor olie wielrgders.
