!0.
BOUW,
SOON,
s
ïi
1898.
BINNENLAND.
io.-.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
Maandag 29 Augustus 1898.
No. 7669.
37ste Jaargang.
la.
Buitenlandse!) Overzicht.
wor-
en.
De
l>l|
K
X
FEUILLETON.
Mexicaansche Beeldhouwer
1
S:
w-
IS
(otterdam.
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
i Habmonik.
de bureelea enz. mede te versieren.
afgrijselijk om aan te zien,
MAN Za
{Wordt vervolgd.)
J
Telefoon No. M.
De Uitgave dezer Courant geschiedt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
plaats hebben
i onvoldoende
omencorso
irsiering.
hryvers).
5de
D. Schuttery
Dit No. bestaat uit twee bladen.
EERSTE BLAD.
EEN VERHAAL DER AZTEKEN.
Naar het Engeltch.
oernen, (geen
en en één o)
men blikbaar nog niet
zyn er nog weer eens
i huisarbeid,
m of planten.
FERDAG 27
in huisgezin,
igezin
en kinderen
was enne
ijk version]o zaal mot eou altaar
oor-
schouwspel deed hem de noodzakelijkheid
n om zich met de stad, den aard harer be
idde soort en het bedrag haror inkomsten
Een vergadering van vijanden van Dreyfas,
te Levallois-Perret by Parys gehouden, ein
digde in een algemeeue vechtparty. De politie
joeg de rustverstoorders uiteen. De afgevaar
digde Girou bracht hulde aan Frankryk en
eindigde met den kreet: >Weg met Duitsch-
land
Verspreide Berichten.
Frankrijk.
De bekende pater Hyacinthe heeft aan ko
lonel Picquart gesobreven>Ik betuig u myn
hartelyke en eerbiedige sympathie, als drager
van de eer van bet Frausehe leger, en wat
moer zegt als drager van de zedelijkheid eu
waardigheid van de menschheid. Gy zijt uit
verkoren om getuigenis af te loggen van de
Waarheid, en daarvoor te lyden. Wees kalm
en sterk tot het einde, wees groot.
Te Parijs loopt het gerucht, dat de Faosche
kruiser >Bruix< met man en muis vergaan is
in den Indischen oceaan.
Het ministerie van marine te Parys bad
hieromtrent geen bericht ontvangen.
Do generaal, inspecteur der infanterie heeft
bepaald, dafdé 8 staf muziekkorpsen de volks
liederen (Wilhelmus en Wien Neerlaudsch
bloed) moeten uitvoeren volgens de bewerking
on instrumentatie van den directeur der Kon.
Militaire Kapel, den heer N. A. Bouwman.
Er wordt een lied geleerd en al goed gezon
gen door de minderen van het regiment gre
nadiers en jagers.
De kolonel-kommandaut De Bock heeft er
een wedstryd voor uitgeschroven en de com
pagnie, die bet lied het beste zingt, krygt eeu
prys.
/•ide, by is niet om zyu Houit-Rule-beginselen
gekozen, maar omdat Lancashire disgusted
is, over de buitenlandsche politiek der regeeriug.
Nu heeft het katoenland daar reden voor,
want zijn aanzienlijke handel op Madagaskar
ii, nadat Lord Salisbury de Engebche trac-
taatrechten daar heeft prys gegeven, geheel
vai*tvenen. En in het verre Oosten dreigt
jjetzelfde. Aldus vat do president van de
liljt'raal-uüioniHtiBche kiesvereeniging Holden
op, en bljjkbaar veleu buiten de Gladsto-
uiunscbe partij met hem. Waarscbynlyk hebben
nog andere overwegingen aan Sir II. Naylor-
Leyland stemmen bezorgd, maar de buiten
landsche politiek der regeering die heeft het
hem gedaan.
ggee—i i. i i.
fiOWHE COURANT.
Telefoon No. 69
adVertentien worden geplaatst van
15 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
Jfa de hoete dagen die achter ons liggen, is
‘-feT’SiQs do sterfte aanmerkelijk ge tegen. Ze
bedroeg in de week, eindigend met Woensdag,
1290, tegen 840 in de vorige week. Er waren
285 gevallen by van dysenterie by kinderen,
tegen 51 ia de vorige week.
Italië.
Een misdryf dat in onmenschelyke wreed
heid niet behoeft onder te doen voor den
moord van don Paryschen Deblander op zyn
beide kinderen, is te Alpigauo in de provincie
Toryn gepleegd. Een daar wonende vrouw
hei ft wegens een onbdangrykcn twist met
zich aan hunne verbazing over do voortbrengselen en
voorworpen, alom te koop aangeboden. Op do gc-
heelo markt was alles in de volmaakste orde ge
rangschikt. Onophoudelijk liepen ambtenaren hoen
en weder om de marktgelden van de verkoopors te
heffen, de maten te onderzoeken en de overtreders
voor do rechters te brengen. Aan de eone zijde van
de tianquez zaten twaalf dier rechters, wier streng
heid in meer dan één voorkomend geval bewees,
dat zij de wet stipt en zonder aanzien des porsoons
handhaafden. Voor enkele handelswaar was eene
bepaalde plaats aangewezen. Op de eene tafel lagen
balen katoen óf nog als ruwe grondstof óf verwerkt
tot kledingstoffen of tooisel. Eene andere was voor
een goudsmid hestemd, die zijn voorraad ten smaak
volste had uitgestald. Op eeno derde stonden vazen
en potten, die, ofschoon uit geringe klei vervaardigd,
uitmuntend van bewerking waren. Elders zag men
bijlen van oen mengsel van koper en tin, dat zeer
geschikt het ijzer vervangen konfraai gewerkte
hoofddeksels, die verschillende dieren voorstelden en
met schitterende kleuren versierd warencscaupils
of zwaar gevoerde wambuizen, afgerot met vederen,
paarlen en edelgesteenten pijlen, lansen en zware
maquahuitls. Voorts zag men er een aantal scheer
messen en spiegels van itztli, hetgeen bij dit we-
zenlyk merkwaardige volk de plaats van staal be
kleedde.
Op het plein waren kramen opges'agen, in welke
de barbiers met do ovengenoemde scheermessen hun
beroep uitoefenden. In andere kramen stonden apo
thekers met oen ruimee voorraad kruiden, wortels
en andere geneesmiddelen j vooral vielen op verschei
dene tafels sn planken de ledige boeken in ’t oog,
87)
Dit i
gevoelen
volking en.de soort en het bedrag haror inkomsten
nauwkeurig bekend te maken, alvorens by by zich-
zelven de gedragslijn kon vaststellen, die het won-
schelyk was te volgen. Met dit oogmerk verzocht hij
aan Montezuma verlof, om de voornaamste openbare
gebouwen te mogen bezichtigen.
Do bevolking van Tenochtitlan of Mexico werd te
dien tijde op 800,000 zielen geschat, doch was waar-
schynlyk veel talrijker.
Nadat Cortez zich op de hoogte had gesteld van
de gebruiken en vonnou van Montezuma’s hof, van
de groote uitgestrektheid van diens bezittingen, van
zyn grootschen voet van leven, van het diepe ontzag
dat hem door zijne onderdanen betoond werd en van
den luister der hoffeesten, vestigde do Spaansche
veldheer zijne aandacht op eone der kenmerkendste
eigenaardigheden dezer half beschaafde stadde
tianquez of groote markt. De Spanjaarden stonden
verstomd over ’tgeen zij hier aanschouwden. Eene
ontelbare menigte volks verdrong elkander op de
hiervoor bestemde ruimte, en tosn Cortes on zyne
volgelingen die ook betraden, paarde hunne verwon
dering over de talrijke menigte, hier vergaderd,
In Oostenryk had
genoeg moeilijkhedener
een paar by gekomen.
Zooals men weet, is de>Ausgleicb< tusschen
Oostenryk en Hongarye nog steeds niet tot
stand gekomen en verlangt Hongarije, wan
neer de overeenkomst niet langs wettigen
weg kan worden gesloten, zelf zyn econo-
mischen toestand te regelen, eu met namp
onafhankelijk (te worden op h“t punt der in*
komende rechten. Dit nu verlangt Croatië
ook. Ook tusschen Hongarye en Croatië be
staat een >Ausgleich«, die echter in verband
staat met dien tusschen Hongarye en Oosten-
Volgens globale berekeningen heeft de oor
log op Cuba Spanje tot dusver 2000 millioeh
peseta’s gekocht. Het verlies aan menschen-
levens in dezen beilloozen kryg is ontzettend-
Wel zyn van de tweehonderd (duizend naar
Cuba gezonden manschappen, slechts twee
generaals, zeventig officieren van lageren
rang en veertienhonderd minderen gedood,
terwijl één generaal, vyf-en-tacbtig officieren
van lageren rang en zevenhonderd en vijftig
minderen stierven tengevolge van de beko
men verwondingendoch het aantal sterfge
vallen tengevolge van ziekte is zóó groot, dat
bet totale verlies aan menschenlevens aan
Spaansche zyde, op honderdduizend kan wor
den geschat. Volgens de officieele opgaven
zouden dnehonderdvyftig officieren en der
tienduizend vijfhonderd man ten offer zyn
gevallen aan de gele koorts en honderddertig
officieren en veertigduizend man aan andere
ziekten zyn overleden (waarschynlyk ten
gevolge van slechte voeding).
De Spaansche regeering komt door den
terugkeer der troepen uit de koloniën in een
zeer moeilyk parket. Hoe zy baar eena ge
geven woord, den troepen de hun verschul
digde achterstallige soldij by den terugkeer
I in het vaderland uit te betalen, gestand moet
doen, is een raadsel.
Ook zit de regeering verlegen met het
groot aantal terugkeerende officieren. Tegen
de oorspronkelijke plannen tot uitbreiding
der regimenten bestaan ernstige financieels
bezwaren en een hervorming van het offi
cierscorps is niet langer te vermyden. Spanje
beschikt o. a. over niet minder dan 557 gene
raals
oen buurvrouw getracht bot kind van deze
laatste te vermoorden. Zy lokte het slacht
offer in haar woning, ontkleedde bet, hield
met de hand zyn mond toe en bracht het
een aantal messteken toe in borat, onderlijf
en hals. Op dit oogonblik achynt de man van
het wyf thuisgekomen te zyn. Om de misdaad
van zyn vroaw te bedekken stopte hij het
lichaam in een zak en verborg hot in een graan
veld. Het kermen van het ongelukkige wezentje
dat nog niet dood was, leidde tot ontdek
king. Het waardige echtpaar is in hechtenis
genomen. Het kind kan, hoowel levensgevaarlijk
gewond, misschien nog behouden blyven.
Engeland.
Te Londen is de 17-jarige zoon van oen
raadsheer van het graafachapsgerechtshof met
sjjn medeplichtige veroordeeld tot zes maanden
dwangarbeid wegens diefstal van een rywiel
ea van eeu paard.
Duitsoiilanb.
Trojan, da hoofdredacteur vau de »Klad-
deradatschheeft gisteren de gevangenis te
Weichsolmünde verlaten, na een atraftyd van
twee maanden. Hij was wegens majesteits
schennis veroordeeld.
Spanjaardop 1 anno schouders to nomen on naar
den top dor piramido to dragen doch Cortez bo-
dunkto voor dat eerbewijs, stolde zich aan het hooid
zijnor manschappen en klom zelf onversaagd en
zonder bijstand naar boven.
Toon hij den top boroikt had, dood zich oen
schouwspel van onboschrijfulijko schoonheid aan zijn
oop op. Met één blik kon hij do gansohe hoofdstad
overzieu, gelijk zij daar omringd lag van do kristallen
wateren van het moer Tezmico. Do Spaansche sol
daten waren mot bewondering vorvulit on prezen
openlijk het grootsebu voorkomen van alles. En in
do verte verhief zich do hoogo bergketen, dio de
vallei omringde, in eeno aaneengeschakelde reoks,
terwijl do met sneeuw bedekte toppen als diamanten
in don zonneschijn glinsterden.
Nadat allen dit prachtige tafereel tot verzadigen#
toe aanschouwd hadden, verzocht Cortez vorlof om
de tempels te mogen betreden en de woonplaatsen
hunner góden te bezichtigen. Hierin stemde Mon
tezuma na een kort overleg met de priesters toe on
vergezelde persoonlijk do Spanjaarden bihnen do
hötngdommen, van wolko zich twee op do piramide
verhieven.
De eerste tempel, dien zy binnentreden,
groote en luisterrijk ~ct
voor ’twclk het beeld van Huitzilopotchli, den
logsgod der Azteken, stond, liet gelaat van dien
afgod, verwrongen en afgrijselijk om aan te zien,
scheen een oogenblik vén den grootsten toorn te
mootob uitdrukken.
die voor het hieroglyphisch teekenschrift bestemd
en van katoon, perkament of agavo-vezols (het pa
pyrus der Azteken) vervaardigd en als waaiers ge
vouwen waren.
Aan alle zijden rustte hot oog op gevogelte,
vruchten en gebak. Koppen met geurige dampende
chocolade waren op zoer in *t oog vallende plaatsen
nedergezet, om do voorbijgangers to verlokken en
elk stalletje of kraampje was boladon bloemen,
die de weelderige Mexicaansche bodem van zelf
voortbracht.
Mot één blik kregen dus do Spanjaarden, bij oono
aandachtige beschouwing van do groote tianquez der
Azteken, oen volledig begrip van do behoeften, ge
bruiken en hu'pbronnen der na’ie.
Het geld, dat hior in omloop was, maakte in
hooge mate de verwondering der Spanjaards gaande,
daar het bestond uit kleine stukjes tin mot eene T
gestempeld, uit .zakken schelpjes en uit penneschach-
ten mot stofgoud. Bij de handolsomzottingen was
hot opmerkelijk, dat de inboorlingen niets van schalen
of gewichten schenen te weten, maar zich bij allo
zaken slechts van maten en getallen bedienden.
Na dit woelige toonoel verlaten te hebben, begaven
de Spanjaarden zich op weg om do groote piramide
te bezichtigen, die op eone ruime plek verrees en
door een muur, aan de buitenzydo mot gebeeld
houwde slangen versierd en daarom o.atepantli of
slangenmuur genoemd, omgeven was.
Toen Cortez aan don voet dier piramide kwam,
vond hij daar den keizer, die in zijn draagstoel de
komst van den Spaanschon veldheer afwachtte. Twee
priesters en verscheidene opperhoofden dor Azteken
treden op bevel van Montezuma voorwaarts om den
Van het portret vau H. M. de Koningin,
waarvan afdrukken gemaakt syn aau de lands-
drukkery, zal de minister van oorlog ruim
1000 exemplaren bestemmen voor de verschil
lende korpsen en inrichtingen der landmacht,
om er
rijk en nu ook slechts voorloopig geregeld is. Dè
Croatische landdag verlangt, wai.neer Hon
garye onafbankelyk wordt van Oostenryk, ook
onafhankelijk te worden van Hongarye.
Het voornaamste Croatische oppositie-blajl
tegen Hongarye, het Agram che dagblad, be
weert dat Croatië een zelfstandig tolgebied
zou moeten vormen omdat bel opriebten van
een toibarr ere aan de Croatisch-Oostenryksche
grens noodlottig zou zyn voor de industrie
van Croatië, die in Oostenryk en de Oosten-
ryksche Alpenlanden haar voornaamslen afzei
vindt. Als Hongarije inkomende rechten ging
heffen, dan zou Croatië dat op zich zelf moeten
kunnen doen. Daaruit zou voor Croatië geen
nadeel ontstaan. De ligging des lands waar
borgt het daartegen. Immers, de weg naar
Fiume en die naar den Balkan voeren ovsr
Croatië.
De tweedp moeilykheid, die baron Banffy
heeft ontmoet, is een fe leralutische samen
zwering, die in Boedapest ontdekt is. Alle
niet-Hongaarnche nationaliteiten van Oosten
ryk en Hongarye zouden zich verbonden heb
ben om het federalisme wortel te doen schieten
in Hoogaryp. De leiders dezer beweging
zouden zya Jong-Czechen, christelyk-socialen
en leden d,er Katholieke volksparty. Ook
te Boekarest moet voor dit plan gewerkt
worden. Het voornemen zou bestasn by het
50-jarig juilee des keizers in December een
adres van alle Hongaarsche nationaliteiten te
doen aanbieden.
De >Voss. Ztg.< noemt het niet onwaarschijn
lijk dat een dergelyk complot zou bertaan.
Het blad meent, dat de Oostenrykscbe
Slavische en clericale partyen al lang trachten
aan de vrybeid in Hongarye te tornen om
daarna zich met meer succes te kannen koeren
tegen de Duitschers in Oostenryk.
De meeste bladen in Hongarije verklaarden
zich, naar aanleiding van het bericht over hot
complot, tegen elke federalistische beweging.
De bladen van alle richtingen zijn het eons
over bet gewicht van de verkiezing te 8>utb-
port, en nagenoeg eenstemmig schryven zy de
nederlaag van den conservatief toe aan de
ontevredenheid over de buitenlandache politiek
der regeering. Over Home Rule heeft de
verkiezing niet geloopen, al wilde Chamberlain
die qoaestio weer in bet midden brengen. De
gekozen liberale candidaat, Sir R. Naylor-
Leyland, die tydens het vorige ministerie van
Tory Gladstoniaan is geworden en, naar men
zegt, als belooning daarvoor een baronetschap
heeft gekregen, heeft niettemin verklaard, dat
zyn overtuiging op het stak van Home Rule
onveranderd is gebleven. Maar, naar hij zelf
>Dordr. Ct.< vernam, dat voor de
gaston van de Koningin, dio de vlootrevue
15 f
stoomschepen zyn aangewezen; de sBellons»
voor de Indische prinsen on do ambtenaren
van Koloniën; de »Dolfyn< voor do ministers
en de voorzitters der Kamers; deNederland
De
in van de Koningin, dio de vlootrevue op
September zullen by wonen, do volgende
X
ts
QO
in
de
1-
ir-
