EA
zerij.
ingen
JSTBN,
DBOUW,
I
-8-9-11.
BINNENLAND.
IV.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
Woensdag 14 September 1898.
regen-
No. 7613.
mber 1898.
Bultenlandsch Overzicht.
tering.
f 10.-.
FEllLLETOA
aar.
B.
Den Haag.
iron,
tam.
De Mexicaansche Beeldhouw
37ste Jaargang.
I
j
I
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
ipsbiljetten
f^ordt oernolgti.}
Telefoon No. 99*
De Uitgave dezer Courant geschiedt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
•j
>elen
EEN VERHAAL DER AZTEKEN.
Naar het Engehch.
1,01 INUL COURANT.
Telefoon No. M
ADVERTENTIEN worden geplaatst van
15 regels a 50 Centen'; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
Engeland.
Negentien personen reden Zaterdagmiddag
met een groote brik van Deal (Engeland) naar
St. Margaret’s baai Niet ver van DetflSloeg
het rjjtuig om en zestien menachen werden
ernstig gekwetst, twee of drie levensgevaarlijk.
Verspreide Berichten.
Fhankiiijk.
Het feit, dat du Paty de Clam op non-
activiteit is gesteld wegens de zaak van Eéter-
hazy en niet wegens de zaak van Dreyfus,
zegt veel. 'Het duidt aan datZurlinden volstrekt
besloten is, niets te doen om het proces van
Dreyfus weer te laten beginnen. Men gelooft
algemeen, dat Zurlinden zjjn ontslag heeft
verdaagd ’om een crisis te vermijden geduren
de de manoeuvres, maar de toestand is by
voorduring zeer ernstig.
De »8olr< zegt, dat Zurlinden Zaterdag zjjn
ontslag z«l nemen en Lockroy oak.
Het stille, landelijke Ryswjjk was Zondag
bijna niet meer te herkennen. Van alle omlig
gende plaatsen en plaatsjes was het volk saam>
gestroomdait elke woning wapperde de «lag,
en bjjna buis aan buis versiering.
Kwart voor drieën begon de klok van Rgs-
wyk te luiden, ten teeken dat Hare Majesteiten
de grens der gemeente genaderd waren. Daar
wachtte de burgemeester, de heer Verhage
>de
gevaren in do hoofdstad te gemout to gaan, die wel
in staat wa’en zelfs een zoo onversaagd hart als het
zijne to doen sidderen.
Gedurende al dien tijd had Mazina zich zelfs niet
in de voorgrot gewaagd, waar Tonatiuh zich onder
de vermomming van een mandemaakster ophield.
Daar gezeten had zij Toluca dikwijls zien rondzwer
ven, om het oog op de localiteiten te houden; doch
in de armelyk gekiuedo vr uw herkende zy evenmin
Tonatiuh de profetes als de strompelende oude op
passter uit het paleis.
In al die maanden had de vriendschappelijk ge
zinde priester geen bezoek in de geheime kamers
afgelegd, ofschoon Tonatiuh hem dikwijle in de
hoofdstad gezien had, wanneer zij daarheen ging om
hare artikelen te vorkoopen.
Thans zullen wij ons tot Mazina in hare aange
naam ingerichte schuilplaats begeven, om te zien of
het verloop van tijd eenigen invloed op haar heeft
gehad.
Zij was bleek met ingevallen wangen en ingezon
ken oogon, terwijl uit al hare bewegingen s.-anning
en ruvtelooshei.l sprak. De lange lokken golfden
haar over de schouders, en haar eenvoudig gewaad
vertoonde geen andere sieraden dan $en gouden me
daillon, dat zij aan een ketting om den hals droeg.
nO die onzekerheid is rerachrikkelyk,* riep zy,
uit eene langdurige mymering ontwakende. «Zeven
maanden zyn nu reeds verloopen sedert ik geen
woord van Maxtla vernomen heb, en men weet hem
in de gansche stad niet te vinden. Ik vrees, neen
ik ben zeker, dat hom iels kwaads overkómen is.
Tonatiuh zegt, dat de priester al het mogelijke heeft
aangewend, om te ontdekken waar hij zich ophoudt.
Ik vrees, dat hij vermoord is. ’t Is verschrikkelijk
om er aan to denken, maar hij is stellig om *t leven
gebracht, anders zou hij mij hier opgezocht bobben.
Én dat ongeluk zou niet gebeurd zyn, indien de
Spanjaarden zich niet in de stad bevonden. Monte
zuma was mij eenmaal genegen en ik ben overtuigd
dat hij dit nog is; doch hij is een gevangen man
en beeft geen gelegenheid om aan geringe zaken te
denken. O Maxtla f waar zijt gyP Waarom toch
Hier werd hare rede door Tonatiuh afgebroken,
die zoo even uit de hoof Istad teruggekeerd was en
nu plotseling het vertrek binnen trad mot don uit
roep «Mazina I Er gebeuren ontzettende dingen
in de stad I Gi«teren is er een groot leger van
Spanjaarden binnengetrokken en do bevolking maakt
aanstalten om hen in hun kwart er aan te tasten.,
Het zal er heet toegaan en Het zou mij niet ver
wonderen indieu de halve stad verwoest werd.*
«En wat weet go van Maxtla vroeg Mazina.
«Ik heb niets van hem of van Moztli vernomen
gij herinnert u toch wel, dat beiden omstreeks don
zelfden tijd vordwenen zyn. Den priester heb ik wel
gezien, doch ik kon geen gelegenheid vinden, om
hem te sproken. Hij scheen zeer opgewonden en
uitsluitend met de belangrijke gebeurtenissen van
den dag bezig. *t Is een zonderling man. Mocht
ik zijn gelaat maar eens zien I* r
hjeft, thans de revisie.
Na de bekentenis en de gevangenneming van
Henry was er niemand die nog twyfalde aau
de noodzakelijkheid der herziening. En thana
Er worden uitvluchten gezocht, bezwaren opge-
worpen, alles wordt op de lange baan geschoven.
De antisemieten en bonlaogiaten meenen dat
hun spel nog niet verloren ia, dat zjj de revisie
nog kunnen tegenhouden. Hnn afgevaardigden
zenden dreigende aankondigingen van inter
pellaties aan den minister-president. En daar
mede meenen zy indruk te maken op bet Volk.
«Doch dit zal niet baten. Twintig, dertig
per onen, al rakken ze ook leven als vierhon
derd, kannen bet onvermydelyke niet tegen
houden. Zy kunnen eenigen tyd voor het
pnbliek defileeren ala een optocht in een opera
weldra bljjkt, dat het tteed» dezelfde paar
mannen zijn.
«Het einde zal dus zgn, dat men doet waar
mede men had moeten beginnen. Elk uitstel
dient slechte om beide partyen lot het uiterste
te brengen.
«De revisie ia niet te voorkomen. Doch
men kan noodelooa de taak van hen verzwaren
die haar zuilen woetin leiden. In plaats van
hen in de gelegenheid te atollen, onder aller
oog ban moeiolyke en delicate taak uit te
voeren, worden zy verdacht gemaakt, uitgedaagd
tot verraders of verkochten gej roclameerd.
«Doch wat men ook zegge, de gebeele zaak-
Dreyfua ia verdacht na het bekend worden van
het valache stuk van Henry. Een denkend
mensch kan niet meer blindelings gelooven in
de waarde van een dossier, dat versterkt moet
worden,nog in 1896, met valache stukken.
Er kannen andere dan valache stukken in zyu;
maar dan dient man daarvan zekerheid te
hebben, door de revisie. Niet in de bureaux
van het ministerie mag die plaats hebben de
verlichte, voorzichtige, onpartijdige rechtspraak
moet thans met de heropening van de gebeele
zaak worden belast.
«En hoe eer dat geschiedt, hoe beter
In antwoord op een nota van Spanje heb
ben de Vereenigde Staten aangeboden de op
standelingen op de Pbilippjjnen te noodzaken
de schorsing dor vijandelijkheden te eerbiedigen
en het uitzeilen van schepen die den opstand
steunen te beletten. De’ regeering der Ver
eenigde Staten is echter van oordeel dat het
overbreogen van het leger ven Manilla naar
andere plaatsen, wat door Spanje is verzocht
de voorwaarden van bet «statos quo> zoo
veranderen.
Metman, de Hooge bezoeksters op en ging Haar
in zijn rijtuig vooraf, naar de kom van de ge
meente'. By het Raadhuis hield bet kozink ijk
ry'luig stil en daar richtte de burgemeester het
welkomstwoord tot H. M. de Koningin, ook
namens de leden van den Gemeenteraad. Allen
hier saam gek omen, verzekerde de burgemees
ter, waren zeer dankbaar voor de groote eer,
welke der gemeente te beurt viel door het
Koninklijk bezoek.
Daarna verlieten HH. MM. de gemeente
Ryswyk tot aan de grens uitgeleid door den
burgemeester, en bereikten onder tabjjke be
wijzen van geestdrift de Geestbrug, de grens
tasschon Ryswyk en Voorburg.
Hier stond do burgemeester van Voorburg
gereed HH. MM. te ontvangen. Twee eere.
poorten waren aan de Geestbrug opgerukt,
een er van, door de werklieden van de stoom-
mee fabriek der beeran Koechlin zeer eigen
aardig nit meelzakken, in nationale kleur ge
verfd en vo> .aardigd.
Ter verwelkoming hadden zich hiermede op
gesteld het personeel van de fabriek >Wosten-
burch« van den heer Mouten, en de leden van
de vereeniging Eenheid voor het gezag*.
In matigen draf volgde do stoet nu m*tden
burgemeester aan het hoofd de beschaduwde
Prinses Marianne en Koniogionelaan, en be
reikte de kom der gemeente, waar zich voor
bat Raadhuis de Wethouders en de leden van
den Gemeenteraad hadden vereenigd. By dat
gebouw gekomen hief het Voorborgsche fan
farekorps Forum Iladrianic, het Wilhelmus
aan.
Geestdriftvoi werden HH. MM. door de lange
den weg geschaarde bevolking toogejniebt.
Voor den ingang van 'bet Gemeentehuis
hield bet Koninkljjk rgtuig halt. Mevr. Van
Toy I van Serooskerken, echtgenooto van den
burgemeester, bood II. M. Koningin Wilhel
mina een fraaien bloemruiker met oranjelinten
aan, terwyl de Koningin-Moeder uit handen
van de eebtgenoote van den gemeenie-secre-
taris, mevr. Van Mierop welwillend een bou
quet aanvaardde.
Nadat de burgemeester, de wethouders,
leden van den Raad en den secretaris aan
Hare Majesteiten had voorgesteld, hield baron
Van Tuyll van Serooskerken een toespraak,
waarvoor H. M. de Koningin minzaam dankte’
Hare Majesteit Koningin Wilhelmina be
tuigde Haren danlr voor de feestelijke ont
vangst en ztide onder meer getroffen te zyn
door de borteljjke blyken van liefde en ge«
hechtheid in deze gemeente ondervonden.
Ook roemde Zij de versieringen en het spelen
van bel fanfarekorps en II. M. verklaarde met
Kolonel Da Paty de Clam is met ontslag
uit zijn functie aan bet departement van oor
log op non-activiteit gesteld, op voordracht
van den minister van oorlog, generaal Zurlinden
ten gevolge van een onderzoek door den gene-
ralen staf ingeste’d naar zyn handelingen in
de taak-E-ttrhazy.
Sarrien verlangt een nieuw uitstel om het
dossier van Dreyfus te onderzoeken.
De volgende zitting van den ministerraad
is op Zaterdag gesteld.
V
De Fransche bladen erkennen eenstemmig
den trust van den politieken toestand. Indien
generaal Zurlinden blyft by zyn plan om ont
slag te nemen, zal er een buitengewone moeie-
lykheid zyn om een plaatsvervanger voor hem
te vinden.
De Gaulois scbryftludien generaal Zur-
linden aftreedt, zou dit alleen reeds de ont
wrichting van het ministerie binnen zeer korten
tjjd met zich brengen.
De FigaroHet groote publiek gelooft dat
de ontdekking van Henry’s bedrog de revisie
logisch ten gevolge moet hebben. Men vraagt
zich af, waarom de overtuiging van -Zurlinden
(dat Dreyfus schuldig is) zyn weigering »an
de revisie met zich zon moeten brengen, welke
toch geenszins de onschuld vsn den beklaagde
behoeft te veronderstellen. Wy zien een wer
kelijk onrustbarenden politieken toestand in bet
verschiet.
De MartinDe rechterlijke macht is de
eenig bevoegde om het verzoek van mevrouw
Dreyfus naarde wettdyke waarde der ingeroepen
motieven to onderzoeken of te verworpen. Noch
de minister van justitie noch die van oor’.og
zyn bevoegd om over de revisie te beslissen.
Hnn opvattingen omtrent het dossier lellen
niet mee. De zaak moet op wettelyk terrein
blyven.
In de Siècle betoogt Junius dat het Hof van
Coasatie alleen beeft te beslissen. Het onder
zoek van Zurlinden, geholpen door onbekwame
medewerkers van den generalen staf, heeft geen
waarde hoegenaamd. Geen willekeurde wet
boven alles!
De Petite Répoblique en de Siècle leggen
den nadruk op de tegenstrijdige getuigenissen
van majoor Lauth (in het Zola-proce-) en maken
hem voor valschen getuige en falsar s uit.
Dé Petite Répnblique zegt voorts dat Zor-
iinden op inblazingen van Fa ure handelt.
Het «onvermjjdelyke» noemt de «Temps»
die ïich 'steeds op den achtergrond gehouden
Men zal zich herinneren, dat Maxtla door Cruzilli
als slaaf verkocht was, zonder oenig voedsel of drank
genoten te hebben. Daarop werd hij op ruwe wyze
geblinddoekt en tusschon twee reusachtige kerels
voorwaarts gedreven. Op die wijxe legden xy een
Benige nieuwe Kamerleden zyn zich komen
voegen by degenen, die by een roeping der Ka
mers verlangen alvorens iets over de revisie
wordt bwloten. Onder hen is ook Drumont.
Omtrent Esterhazy geen ander nieuws dan
een bericht van de Daily Messenger, dat hy
naar New-York sciieepgegaan is en een ver
klaring van de Libre Parole«, dat al die be
richten onjuist zjjn en dat een harer redac
teurs >zich Zaterdag met Esterhazy heeft
onderhouden.*
aantal mijlen af, waarop de geleiders halt hielden
en cone poos beraadslaagden. Men hoorde een
eigenaardig geluid als het fluiten van een vogel,
waarop een der mannen don gevangene bij den arm
nam en hom langs een stoenon trap naar bonsden
voordo, door een smallen on vochtigon gang heen.
Die tocht word verscheidene honderden vooton, naar
het scheen door do ingewanden dor narde, voortge
zet. Eiudolijk hield man weder haltde dook werd
van zijno oogon en de bal uit zyn mond genomen,
manr toon stortte by ook uitgoput op den stoenon
vloer neder. Nog oen oogenblik slechts, on hy was
aHoen in oono donkere cel, terwijl eeno zwaro deur
achter hom gesloton werd.
Zyn golaat on zijno polsgewrichten waren gezwol
len on pijnlyk, en hot gemis van voedsel had zijne
krachten nan merk olijk verminderd. Desniettemin
trachtte hij op do boen te komen on tasllo hy r.ija
duisteren kerker rond, ton einde zoo mogelijk hare
ligging en toestand te leoren kennen. Na «enigen
tijd word eene deur geopend an wierp eene vlam
mende toorts een helder «chijusel door do cel. Die
plotselinge ovorgsng van duisternis tot licht ver
blindde den beeldhouwerdcch spoedig werd hij
aan die schittering gewond en zag hij den persoon,
die de toorts hield, met angstvallige nieuwsgierigheid
aan. Het was een groot, gespierd man, in het
gewaad van een priester en mot eene wreedaardige
uitdrukking op het gelaat. In do eeno hand hield
bij de toorts on in de andere een zwaron maquahuitl
De «Courrier du Soir« zegt, dat de minis
terraad zich inderdaad ten gunste van de
revisie heeft uitgesproken.
Zurlinden zal zyn ontslag vragen na de
manoeuvres. Verscheidene parlementaire per-
sonnages worden gepolst over den opvolger
van Zurlinden.
Zyn haat jegens zijn vorst dreef hem tot daden
van gewold, en toen Montezuma zich op de tinuen
vertoonde, om zijn volk toe te spreken, wa, hot
Cruzilli’s pijl, op last van den ouden edelman afge-
schoton, die don goeden voist de doodelijke wond
toebracht. Doch de wraak was reeds in aantocht
naar deze mannen des bloods. Een dor Azteken,
iemand van eene tengere en veerkrachtige gestalte,
sprong op de tinnen, maakte voor de Spanjaarden
hel teeken dos kruises, greep een geweer en zond
den ouden ed$lmaa met vaste band een kogel in
het hart. Crusilli werd niet gespaardd« priester
met het masker zag zijn moorddadig bedrijf, sprong
op hem toe en smeet den onverlaat over de borst
wering naar beneden.
Na deze inleiding tot de in dit hoofdstuk ver
vatte gebeurtenissen, nemen wij den draad van ons’
verhaal weder op.
Tonatiuh ep Mazina slaagden, toen zij, na hare
ontsnapping uit Ahuitzols paleis, van den priester
op den westelyken oever van het meer afscheid ge
nomen hadden, in hare vlucht naar de verborgen
vertrekken. Zy leefden daar zeven maanden lang
bftrekkelyk rustig, tot op het tijdstip toon Cortez
van aüne expeditie tegen Narvaei terugkeerde, om
De negende kamer heeft de voorloopige in
vrijheidstelling van Picquart geweigerd.