Tapijten, Gordijnstoffen, Tafelkleeden, Behangselpapieren enz. enz.„
Kerkelijke Verkiezingen 1899.
Stoom-Zagerij en Schaverij.
Zuivere Medicinale Levertraan,
VERHUIZINGEN BINNEN en BUITEN DE STAD.
KQPLATTEN. ARCHITRAVEN EN LUSTEN,
BOELHUIS
2S Roeien,
Firma B. DE JOTWi. -C
YV. G. BOELE Senior, Hofleverancier,
MARKT 54, SOUPA.
Openbare Yerkooping
20 HUIZEN en
ERVEN
voor het Dessert LA PUUESA 5 Cents
na het Dessert CARDINAAL 12 Cents
LOUIS
BISSCHOP.
1<te XX. CO:tvOv£TT£TXE-
Fotografie STVDIO
Tapperij en Slijterij
txS
M
cf
Sas
«1
w
w
«-3
O
•n
M
w
50
w
Fluweelen Singol E382. GOUDA.
P. v. D. WAALS.
Vraagt steeds de merken;
J. VERGEER, GOUDA
LEVERT
Spoedige aflevering. Helle uitvoering.
Concnrreerende prijzen.
MIEHICS, Drogist, Kleiweg E 100.
BOUW-, MELK- I'D STAL6EREEDSCI1AP
Meubelen en Huisraad.
gt&
te GOUDA,
Een Pakhuis en Erf
4p\
r
STADSNIEUWS.
PQ
^-A-Q-^ZIvJlSr VA. 1ST
CO
Aanbevelend,
ROOKT
SIGAAR.
De Kiesvereeniging „Kerkelijk Beheer" alhier heeft, in hare vergadering van 6 April 1.1., ter vervulling van de plaatsen, in de
drie Colleges voor het Beheer van en Toezicht op de Kerkelijke Goederen en Fondsen der Hervormde Gemeente, openvallende door het
periodiek aftreden van terstond weder herkietbare heden en vacature» tu»»chenlifd» ontstaande volgende
Candidaten gesteld:
Voor 't College van Nolabelen.
5 Vacatures.
1. H. STBAVEB, aftredende.
2. .Da. A. VAN IJSENDIJK, aftredende.
3. W. K. VAN ZUTPHEN, aftredende.
4. J. DE VEN, altredende.
5. A. DORTLAND Az.
3.
Voor 't College van Kerkvoogden:
3 Vacatures.
J. M. NOOTHOVEN VAN GOOR,
aftredende.
H. J. NEDERH0R8T, aftredende.
R. L. MARTENS.
\oer de Commissie van Oppertoezicht.
6 Vacatures.
Mn. D. J. VAN HEUSDE, aftredende.
H. J. W. HUBER, aftredende.
B. BESZELSEN, aftredende.
G. PRINCE.
H. VAN VLAARDINGEN.
A. GOEDEWAAGEN Pz.
Zjj beveelt deze Candidaten aan bij alle stembevoegde Leden der Gemeente.
Gouda, 12 April 1899.
Inlevering der ingevulde Stembriefjes op MAANDAG
17 APRIL 1899, van 10 uur voor- tot 4 uur namiddags,
in de St. Jamkerk te GOUDA.
De onderteekening maakt het Stembiljet van on
waarde.
Namens de Kiesvereeniging voornoemd,
Het Bebtour
G. STRAVER, Waarn. Voorzitter.
D. RUIJTER, Secretaris.
W. KROMHOUT Sr.
H. JAGER.
A. VAN REEDT DORTLAND.
Heeft zich geheel nieuw geïnstalleerd tot het maken van
COMMUNIE PORTRETTEN.
Aanbevelend,
NIAGARA, 6 A 10 cent. SILHOUET
JACKgeurige 2 cent Sigaar HUBERT A
PIKANT2 BRINIO
PHAF 2 LAS GRASIAS
VERY WELL. 24 EL OLOIi
uit het Sigaren-Magazijn van
geurige 3 cent Sigaar
4
y
6
10
ook volgens op te geven Profiel.
0,30 per netcA Verkrijgbaar b(j
te HAASTRECHT.
De Notaris J. KOEMAN te Haastrecht zal
op WOENSDAG 26 APRIL 1899, des voor
middags te 9 uren, aan de Bouwmanswoning
genaamd „BOOMGAARDLUST" geteekend
Nr. 13 in Beneden Haastrecht, in het open
baar, om contant geld, vetkoopen:
die gekalfd hebben, 1
VAARKOE, 3 GUISTE
VAARZEN, 5 PINKEN, 1 STIER, 1 HIT,
1 PAARD, eenige KIPPEN, 2 BLOK-
WIELDE WAGENS, BRIK, KAR OP
VEEREN, TENTWAGEN, STORTKAR,
HOOIMACHINE, 2 IJZEREN SCHOUWEN.
en eenige
's Morgens vóór de Verkooping te zien.
i'
Het Bestnnr van de Droogmakerij van
ZESTIENHOVEN en OUDENDIJK, ge
naamd RIJS EN DAAL, zal op MAANDAG
den len MEI 1899, des voormiddags 11 uren,
in den „Vekouldkn Koetswaoen" te Overschie
in bet openbaar aanbesteden:
Het weder opbouwen van
den WATERMOLEN gele
gen aan de Schie te Overschie
op de bestaande fundeerings-
muren.
Bestekken zjjn op franco aanvrage tegen
den prijs van f 1.per exemplaar ver
krijgbaar bjj den Secretaris van den Polder,
den Heer C. van der LINDEN te Overschie.
Gouda. Druk vau A. BRINKMAN 4 Zs.
ten overstaan van den Notaris
G. C. FORTUIJN DROOGLEEVER,
op MAANDAG 1 MEI 1899, des morgens te
elf uren, in het Koffiehuis „Habmonie" aan
de Markt, van:
allen staande en liggende te Gouda, en wel:
Nr. 1. Een HUIS, ERF en TUIN in de
Boelekade, Wjjk R. nr. 132. Verhuurd bjj de
week voor f 2.25.
Nrs. 2 tot 6. Vjjf naast elkander staande
HUIZEN en ERVEN met den GROND
daarachter, in of achter de Boelekade, Wjjk
R. nrs.. 73-74-75-76 en 77. Allen verhuurd
bjj de week Nrs. 73-76 elk voor f 1.40 en
Nr. 77 voor f 1.30.
Nr. 7. Een HUIS en ERF aan de Karne-
melksloot (smalle zjjde) Wjjk R. nr. 387,
Verhuurd bjj de week voor f 1.60.
Nr. 8 tot 11. Vier HUIZEN en ERVEN
in de Boomgaardstraat, Wjjk RR. nrs. 16-
73-75 en 84. Allen bjj de week verhuurd,
nr. 16 voor f 1.50 en nrs. 73-75 en 84 elk
voor f 1.30.
Nrs. 12 en 13. Twee HUIZEN en ERVEN
in. het Paradjjs in de Wilhelminastraat, Wjjk
M. nrs. 21 en 22. Verhuurd bjj de week
elk voor f 1.
Nr. 14. Een HUIS, waarin eene goed
beklante
met VER GUNNING,
en ERF, aan de Nieuwe Haven, op den
hoek van de Vrouwevestesteeg, Wijk N,
nr. 232, en
aan de Breedstraat aan de Nieuwe Haven,
Wjjk N. nr. 256. Terstond te aanvaarden.
Nr. 15. Een HUIS en ERF aan de West-
zjjde.van den Raam, Wjjk O. nr. 193. Ter
stond te aanvaarden.
Nr. 16. Een HUIS en J2RF aan de West-
zjjde van den Raam Wjjk O. nr. 420. Ver
huurd bjj de week voor 80 cents.
Nr. 17. Een HUIS en ERF in de Lange
Dwarsstraat, Wjjk H nr. 144. Verhuurd bjj
de week voor f 1.
Nr. 18. Een HULS en ERF in den
Roosendaal bjj de Wilhelminastraat, Wjjk M.
nr. 3. Verhuurd bjj de week voor f 1.75.
Nr. 19. Een HUIS en ERF, ingericht tot
Bierhuis, in de Wilhelminastraat, Wjjk M.
nr. 49, op den hoek van het Paradjjs. Ver
huurd bjj de week voor f 1.60.
En nr. 20. Een HUIS en ERF met
SCHUURTJE in de Lemdnlsteeg Wjjk M.
nr. 181. Verhuurd bjj de week voor 11.36.
De perceelen zjjn te bezichtigen 27-28 en
29 April 1899, van 10 tot 3 uren, en op den
verkoopdag van 9 tot 11 uren.
Nadere inlichtingen geeft voornoemde
Notaris FORTUIJN DROOGLEEVER te
Gouda.
TWEEDE BLAD.
De Koninginnen te Amsterdam.
Niettegenstaande het gure, regenachtige
weder, reden HH. MM. de Koninginnen gis
termorgen tegen 11 unr in een open rjjtnig
uit, bespannen met 2 paarden. Eerst op den
terugweg naar het paleis werd de kap van
het rjjtuig overgetrokken.
De Koninginnen brachten gister den dag
door met verschillende bezoeken te brengen
lo. Aan het verleden najaar nieuw gestichte
Diaconesseahais der Lnthersche Gemeente aan
het einde Van den Willem-Parkweg. Dit ge
bouw verleent niet alleen huisvesting aan de
zusters-diaconessen, maar dient tevens tot
ziekenverpleging voor drie verschillende
klassen van betalenden.
De Vorstinnen werden hier ontvangen door
ds. J. P. G. Westhof, voorzitter van het be
stuur, en Haar werden bouquetten aangebo
den door de dochtertjes van mevr. Van Loon
Egidius, regentesse, en den heer E. ASillem,
bestuurder. In de regentenkamer werden de
overige bestuursleden, dames-regentessen en
de directrice, zuster Lina Krtiger, aan HH. MM.
voorgesteld. Hierna werd eene wandeling door
verschillende zalen gedaan, en aan de kranken
bloemen aangeboden en enkelen opbeurend
toegesproken. Bijzonder belangstellend werd de
langzaam van een schedelbrenk herstellende
verpleegde kapitein vau het Indische Leger
De Voogd dooi- H. M. toegesproken en onder
vraagd. Kindorljjk aangedaan, aanvaardde De
Voogd de bloemen, hem door H. M. aan
geboden. Bjj het vertrek zongen de zusters
een afscheidslied.
2o. Van hier werd een bezoek gebracht aan
het Stedeljjk Museum, voornamelijk ter bezich
tiging van het jongste werk van onzen Jozef
Israëls, en van de historische galerjj, waarin
Hobbe Smith den Intocht yan Koningin Wil-
helmina op het doek heeft afgemaaid en
vereeuwigd. HH. MM. werden hier door
mr. I. A. Sillem, vice-voorz., en jhr. mr.
J. Son, secretaris, ontvangen, die de Hooge
Bezoeksters dadeljjk naar het meesterwerk
van Israöls begeleidden, die, tegenwoordig,
de gelnkwenschen van de Koninginnen met
de voltooiing van zjjn groot en grootseh werk
mooht ontvangen.
Het omvangrjjke doek stelt de bjjna levens
groots beeltenis voor van den gedurig in som
bere vlagen verkeerenden koning Saul, met
zjjn dochter Mlchal fiftast haren vader in de
oorlogstent, en David harpspelend en zingend
aan den ingang.
3o. Na het tweede ontbjjt ten Paleize ge
bruikt te hebben, werd een bezoek gebracht
aan de Industrieschool voor vronweljjke jeugd
aan de Weteringschans, waar het bestuur met
mr. W. van der Vliet, en mevr. Quack- Van
Heukelom met de bejaarde directrice mej. A.
Mjjné, de Hooge Bezoeksters ontvingen. Twee
dames-leerlingen boden der Vorstinnen bou
quetten aan. Na korte begroeting werden ver
schillende lokalen doorgewandeld, waar de
lessen van de 250 Ieerjingen in vojlen gang
waren, en onderscheidene proeven van fraaie
of nuttige handwerken, of het restaureeren
van oude kant door de leerlingen aan HH.
MM. getoond werden. Ook de apotheek werd
in oogenschouw genomen, want de artsenjj-
mengkunde is ook onder de 9 vakken van
onderwjjs voor apothekers-leerling-examen
opgenomen, ^tet dank voor hetgeen te zien
werd gegeven, verlieten de Koninginnen de
school, om vervolgens te rjjden naar het Pa
leis voor Volksvljjt, voor een bezoek aan de
4o, Internationale Honden-tentoonstelling,
waarvan H. M. de Koningin het bescherm-
vronwschap aanvaard en der vereeniging ver
gund had zich Koninklijke te mogen noemen.
Baronesse Van Tuyll van Serooskerke en
gravin Van Limburg Styrum boden fraaie
bouquetten aan.
Met het bestuur, voorz. bar. Van Tuyll, werd
eene wandeling langs de lange rjjen van ge
traliede hokken gedaan, waarbjj aan HH. MM.
jnenig merkwaardig dier werd aangewezen;
op vele vragen naar soort of ras werd het
gewenschte antwoord gegeven. Met groote be
langstelling^ werd in een der tuinzalen de voor
dit \orsteljjk bezoek met zeldzame dieren-
vellen behangen en gestoffeerde salon of
ontvangkafher bezichtigd en aldaar een korte
wjjle vertoefd.
5o. Een laatste bezoek gold het Israëlietisch
Ziekenhuis Muidergraclit, waar 120 zieken,
125 krankzinnigen en 96 ouden van dagen
verzorgd worden.
In de versierde hal werden de Vorstinnen
verwelkomd door prof. B. J. Stokvis, dr.
Couvée, directeur-geneesheer, en mevr. Cohen,
directrice.Bonquettea werden aangeboden door
de dames Cato Couvée en Fanny Jitta. Door
een rjj van pleegzusters werden de Hooge
Bezoeksters naar de versierde ontvangkamer
geleid, waar prof. Stokvis het geheele bestuur
aan de Koninginnen voorstelde, en daaraa
kort de geschiedenis der stichting uiteenzette.
Vervolgens werd een wandeling gedaan door
een groot gedeelte van het gebouw, en vooraf-
j
4 ^gegaan door de heeuen Stokvis en Couvée,
j* achtereenvolgens bezichtigdde apotheek, de
zusters-eetkamer, de chirurgische zaal, de
balconzaal waar de hulpmiddelen voor het
onderwjjs zjjn; voorts de mannenzaal voor
inwendige zieken, de interne vrouwenzalen en
operatiekamer. Dan over de binnenplaats naar
de kenken, en conversatiezalen voor de man
nen en de vrouwen, en eindeljjk aan de kerk
waar ter eere van het Vorstelijk bezoek alle
luchters brandden. Hoogst voldaan verlieten
HH. MM. de groote stichting en keerden na
een korten rjjtoer naar 't Paleis terug.
Hier was te 1 uur de eere wacht van het
7e Reg. met de muziek afgelost en vervangen
door eene eerewacht van mariniers, welker
mnziek zich nu gernimen tjjd voor 't Ppleis
liet hooren.
Te 7 uur was er diner van 60 convers.
Genoodigden, behalve de vier dageljjksche
gasten, de 45 leden van den Gemeenteraad.
Gemengde Berichten.
Omstreeks 9) nnr' gisterochtend sloeg een
rukwind in de tuigage van het fregatschip
„Annesley," kapitein Smith, liggende in de
Binnenhaven aan de oostzjjde, op den hoek
van de Entrepothaven, voor loods 13 te
Rotterdam.
Tengevolge daarvan helde het schip, dat
ledig en ongeballast was; over, om daarna
geheel aan bakboordzijde over te slaan. De
equipage, die het onheil zag aankomen, repte
zich jjlings van boord, en allen bereikten
behouden den vasten wal. Bjj het omslaan
sloegen de masten van het fregatschip op
het dak van loods 13, dat voor een groot
deel ingedrukt en ontzet werd. Het fregat
maakt zoo goed als geen water, en rast als
't ware op zjjn op loods 13 liggende masten.
Den 28 Maart kwam de „Annesley"' uit
Antofagasta, westkust van Zuid-Amerika,
met een lading salpeter te Rotterdam aan,
en het zon eerstdaags van daar, na nieuwe
lading ingenomen te hebben, naar Antwerpen
vertrekken. Het schip is 1694 register-ton
grqot, werd in 1876 te Stockton van ijzer ge
bouwd, en behoort te Liverpool thuis.
Men is nu voornemens het boventuig weg
te nemen, ten einde het overeind 'brengen
van het schip te bespoedigen. De schade
is belangrjjk.
Gisterenavond om 8 uur is men begonnen
met het verrichten van de voorbereidende
maatregejen, het wegnemen van dé tuigage
enz., die dienen moeten om het omgeslagen
fregatschip Annesley overeind te brengen.
Men schrift aan de „N. R. Ct
Onder de haringvisschers te Nieuwediep
heersebte de paar laatste dagen gisting. Zjj.
toonden zich ontevreden, en niet zonder reden.
Aan de Tcxelsche hors, waar dageljjks on
geveer 200 visschers de haringvangst uitoe
fenen, had de marine Dinsdagmorgen een
vlot gelegd, ten dienste van te honden schiet
oefeningen. De visscherjj werd daardoor on
mogelijk gemaakt en ten gevolge daarvan
waren tal van gezinnen broodeloos, gedurende
den tjjd dat het vlot daar zou bljjven liggen.
Buitendien lagen eenige vischsloepen op ha
ringaas te wachten en konden daaraan, nn
de visscherjj moest worden gestaakt, niet
worden geholpen. Dadeljjk brachten -ée vis
schers hun beklag in bjj de marine-autori
teiten ter plaatse, doch dezen konden aan
de zaak natuurljjk niets veranderen, waar
de te honden schietoefeningen van hooger-
hand waren gelast. En toch moest er ver
andering komen, want honderden werden met
doodsgebrek bedreigd. Hemel en aarde werd
bewogen. Naar den burgemeester, naar ieder
die zjj meenden dat hen kon helpen, trokken
de visschers heen, maar niets mocht baten.
Toen/ werd besloten den grooten weg op te
gaan en zich rechtstreeks tot den minister
te wenden. Een paar der woordvoerders
van de bedreigde visschers trokken naar
Den nflaag en vroegen eene particuliere
audiëntie aan bjj den minister van marine
zjj werden terstond ontvangen en een gevolg
van de bespreking was dat het gehate vlot
Donderdagmorgen voorloopig werd verwjjderd
en dat nader zou worden overwogen hoe de
schietoefeningen zullen kunnen plaats hebben
zonder een der partjjen te schaden.
Dadeljjk maakten de haringvisschers van
de hun geboden gelegenheid gebruik om
hnnne netten uit te werpen, zjj hadden het
geluk een paar honderd tal haring (1 talis
200 stuks) buit te maken én volgeladen kwa
men de booten, met de vlag in top, te
Nieuwediep binnen. De op aas wachtende
sloepen konden worden voorzien en uitzeilen,
de visschers konden brood koopen en de
ontevredenheid heeft plaats gemaakt voor
eene dankbare stemming jegens den miuieter
die toonde het belang van zoovele» niet te
willen opofferen aan de belangen van den
dienst.
Men schrjjft uit Overslag aan de VLÖt.:
In de naburige gemeente Moerbeke werd
sedert Zondag vermist zekere A. v. K., klom
penmaker. Na lang zoeken heeft men Dins
dagnamiddag zjjn Ijjk opgevisebt uit de
Moervaart. Men weet niet of uien hier iwet
denken aan opzet of aan een ongeluk. De
verdronkene laat een vrouw en 4 kinderen
in behoeftige omstandigheden na.
Te Oud-Beierland schjjnt men aan de
groote schoonmaak te zjjn. Nu is er weder
de hulp der gemeentereinigiug ingeroepen,
thans aan de woning van een alleen wonenden
man in de Kerkstraat. En ook nu was kar
en paard noodig om het vuil, dat tameljjk
veel op een mesthoop geleek, te vervoeren.
Deze man, die zelfs „vermogen bezit" was
te gierig om zjjn huis op tjjd te laten
reinigen.
Naar wjj vernemen, heeft onze regeering
van de Standard Voting Machine Company
te Rochester een stemmachine op zicht ge
vraagd. (D.)
Men meldt uit Winschoten:
Te Assehendorf (Pr.) heeft een ernstig
ongeluk plaats gehad. Een knecht van de
bierbrouwerjj Koolman, te Weener, reed met
een ledigen bierwagen, met twee paarden
bespannen, door de openstaande spoorhekken,
juist op het oogenblik, dat een sneltrein daar
passeerde. Het rjjtnig werd door de loco
motief gegrepen en totaal verbrjjzeld. Een
der paarden was onmiddellijk dood. Het
andere stierf eenige oogenblikken later. De
knecht werd ver van den wagen geslingerd
en is zoodanig verwond, dat men voor zjjn
behoud vreest.
Men schrjjft ons uit de Friesche venen:
Ook te Fjjnje hebben de kljjutrekkers het
werk gestaakt. Trouwens dit was te ver
wachten, omdat de veenderijen te Beets en
Fjjnje aan elkander grenzen, en omdat er
verveners zjjn, die in beide veenderijen venen.
Echter, de veenderjj te Fjjnje is klein, de
staking geldt daar misschien 80 k 100 ar
beiders. Het aantal kleine verveners, dat
aan den eisch toegegeven heeft, bedraagt
thans 17. De arbeiders, die liet werk tegen
het geëischte loon hervat hebben, moeten
per week ieder 25 ct. voor de stakers af
zonderen, om zoodoende eene weerstandskfts
te vormen. Naar wjj vernemen is het vol
gende appel door de politie verboden op
den openbaren weg; het zal nu op het erf
van een partiealier gehouden worden. Door
het ruwe weder, dat flink werken in de
veenderjj zeer bemoeilijkt, ljjden de verveners
door de staking nog bjjna geene schade;
ook bjj de verveners, die toegaven, is deze
week #einig kljjn 'gespreid.
(N. R. Ct.)
Te Rotterdam is gevormd de Stooinvaart-
Maatschappjj „Triton'', onder directie van de
firma Wm. Ruys Zr., met een kapitaal van
2 millioeïi gulden, waarop voorloopig 6 ton
is gestort. Li de maatschappij zjjn gebracht
de stoomschepen Ameland en Indiaan, vroeger
aan de firma Wm. Rpys behoorende. Com
missarissen zjjn de heeren ft. A. Mees, C.
W. F. P. Baron Sweerts de Landas Wyborgh
en H. Veder Jzn.
Naar men verneemt, zal aan de algemeene
vergadering van aandeelhouders der maat
schappij tot exploitatie van de ondernoming
Krasnapolsky te Amsterdam, worden voor
gesteld, na belangrijke afschrijvingen een
dividend uit te keeren van 11 pet.
(Sch. Ct,)
GOUDA', 15 April 1899.
Met ingang van 1 Mei a. s., is benoemd
tot agent van politie alhier, J. T. Iraholtz,
thans agent van politie te Leiden.
Resnltaat van het bacteriologisch onder
zoek van drinkwater der Goudsche Water
leiding Maatschappij.
Datum. 11 April 1898.
Oorsprong. Kraan kantoor.
Aantal teldagen 3
kiemen per gram 35
vervloeiende kiemen 5
soorten 4
ziektekiemen geene.
Opmerkingen zeer goed.
(was get.) Dr. H. J. vax 't HOFF.
Door Burgemeester en Wethouders zjjn
de volgende ingekomen stukken aan de
Raadsleden toegezonden
No. 31. Gouda, 12 April 1899.
Onderwerp:
Verordening begrafenis-
en grafrechte
Volgens artikel 14, laatste lid, der door
den Raad den 21 Februari j.l. vastgestelde
verordening op de heffing van begrafenis-
en grafrechten op de Algemeene Begraaf
plaats, wordt het arbeidsloon van opgraven
en overbrengen van een ljjk naar een ander
graf den belanghebbenden in rekening ge
bracht. Deze bepaling is geheel gelijkluidend
met het tweede lid van artikel 14 der be
staande heffings-verordening, goedgekeurd bij
Koninkljjk besluit van 6 April 1895, N°. 30.
Gedeputeerde Staten deelen ons echter
mede, dat daartegen bjj den Minister van
Binnenlandsche Zaken bezwaar bestaat
wenscht de Raad de betaling dezer kosten
als belasting te regelen, dan behoort, naar
de meening van den Minister, het bedrag
daarvan in de heffings-verordening te worden
bepaald.
Wjj hebben mitsdien de eer den Raad iu
overweging te geven de op 21 Februari j.l.
vastgestelde verordening op de heffing van
begrafenis- en grafrechten op de Algemeene
Begraafplaats opnieuw vast te stellen, nadat
daarin zjjn gebracht de volgende wjjzigingen
artikel 14 wordt gelezen:
„Voor het lichten en overbrengen vaneen
„ljjk uit het eene naar het andere graf wordt
„boven het eventueele meerdere bedrag van
„graf- en begrafanisrecht geheven een recht
„van drie gulden voor de overboeking van
„het ljjk en een recht van zes gulden wegens
„het arbeidsloon van opgraven en overbrengen,
„welk laatste recht aan de grafdelvers ivordt
„uitgekeerd";
en artikel 18 wordt gelezen:
„De invordering der in deze verordening
„vermelde rechten geschiedt overeenkomstig
„de verordening van heden, 21 Februari 1899."
No, 32. Gouda, 12 April 1899.
Onderwerp:
Jaarwedde Oadevwijxer
i/hhandteehenen.
Door het overljjden op 31 Maart j.l. van
den heer J. J. Bertelman, onderwjjzer in hot
handteekenen aan de openbare lagere scholen,
verliest onze gemoe^6 een harer trouwste
dienqren, die, niettegenstaande zyn hoogen
ouderdom, met lust en toewijding op te waar-
deeren wjjze de beginselen onderrichtte van
een leervak, dat eerst later is opgenomen
onder <de verplichte vakken van lager onder
wijs, en waarvan ook thans het groote belang
algemeen wellicht nog niet voldoonde wordt
ingezien.
De hoer Bertelman, die 5 Maart 1858
werd aangesteld tot onderwjjzer aan de
Ntadsteekenschool en du« de gemeente meer
dan een en veertig jaren gediend heeft,
werd benoemd (aanvankelijk voor een jaar)
als onderwjjzer in het hqjidteekonen aan de
lagere scholen bjj Raadsbesluit van 13 April
1863, en wel op eene jaarwedde van f 500.
dezelfde bezoldiging, welke hjj bjj zijn dood
genoot. Hjj had toen gedurende 10 of 12
uren 's weeks les te geven aan de vier be
staande stadsscholen. Langzamerhand is het
aantal scholen toegenomen tot zeven en ver
meerderde het getal lesuren, zonder dat
echter de onderwjjzer verhooging van be
looning vroeg of verkreeg. Wel werd op
de 2e Kostelooze Nchool het onderwjjs in
het teekenen opgedragen aan een aan die
school verbonden en tot het geven van dat
onderwjjs bevoegden onderwjjzer, en znlks
om den heer Bertelman eenigszins te ont
lasten, maar het aantal uren, gedurende
welke hjj wekeW^ les bleet ^even op de
overige lagere scholen bedroeg" toch nog 18.
Wjj weZen reeds op het hooge belang
van goed onderwjjs in het handteekenen,
dat niet alleen als oefening van oo& en hand,
maar ook en vooral voor aanstaande am
bachtslieden als voorbereiding voor verdere
ontwikkeling van z°o groet nut kan zjjn.
Even als op bjjna ieder gebied hebben
aangaande dit leervak nieuwe denkbeelden
post gevat; in de laatste jaren openbaart
zich een streven °ni ook dit (nderwjjs
door eenigszins gewjjzigde methoden be
ter aan zjjn doel tft doen beantwoorden,
in resultaten vrpepbaarder te doen zjjn.
Bjj de vervulling «e** vacature zal daarop
zeer zeker moeten worden geletzoo
mogeljjk zal de benoemen onderwjjzer
behalve de door akten te staven bevoegd
heid móeten bezitten de bekwaamheid om
door het kiezen van den goeden weg aan
zjjne, in levensomstandigheden en aanleg
zoo niteenloopende leerlingen, werkeljjk goed
onderricht in het handteekenen te geven.
Er dienen dan ook zooveel mogeljjk waar
borgen te worde" genomen dat een werkeljjk
geschikt man worde aangesteld. Daartoe zal
in de eerste plaats de bezoldiging billjjk
moeten geregeld zjjn, verband moeton hon
den met de etych0n van bekwaamheid en
geschiktheid. De vraag, reeds vroeger bjj
ons gerezen, of eene jaarwedde van f 500.—
eene billijke belooning is voor een vakon
derwijzer in het handteekenen, die minstens
18 uren 's weeks les heeft te geven, is door
ons met ernst overwogen, en moet naar ons
oordeel ontkennend beantwoord worden. Een
voudige vergelijking met de jaarwedden
der gymnastickondcrwjjzers aan de lagere
scholen en met die der leeraren aan de
muziekschool, welke f800.— bedragen, doet
reeds gien dat met f 500.— een onderwjjzer
in het handteekenen van wie» waarschjjnljjk
het bezit eener ftkte middelbaar onderwjjs
zal worden gevorderd, te laag is bezoldigd.
Het komt er toch op aan een goed onder
wjjzer te verkrijgen niet alleen, maar ook te
behouden. Nadere regeling der jaarwedde
achten wjj daarom noodig. In verband met
raogeljjke wjjziging van het aantal lesuren
zoaden wijde bezoldiging willen doen af
hangen van den tjjd, gedurende welken de
