NIEUWE SOMEEuTOFFEN
LUNCHEON ROOM.
H
MAiMTELS
EERTE UITVOERING
LensNicola,
De taal en de vereenvoudigde
spelling.
Soc. Dem. Arb. Partij.
Directe Spoorwegverbindingen met GOUDA. Zomerdienst 1899 Aangevangen 1 Mei Tijd van Greenwich,
w
f
w
!!-Ai
STADSNIEUWS.
Veemarkt te Rotterdam.
bij A. van OS Az.
Beurs van Amsterdam.
s7'/,«
L
Blousen, Japonstoffeii,
SAMSOlf.
360lStaats-loterij
ADVERTENTIEN
Orkestvereniging „Eupkonia",
Vcencslraat 2JI, den Haag.
IIKODD i:.\ illM lll nnititltlv
naderingen zullen plaats hebben, waar door
mannen en vrouwen het woord zal gevoerd
worden, om te protesteeren tegen de ont
wapeningsconferentie, die de leiders dezer
demonstratie wilden beschouwd hebben als
een ontheiligend spel der regeerders, waar
aan de niet-regeerdors uit lichtzinnigheid
meedoen. I)e oproeping draagt de volgende
onderteekenihgenLouis A. Btthler. Schier
monnikoog; N. J. C. Schermerhorn, Nieuwe-
NiedorpFelix Ortt, Den HaagMarcus van
Gelder en T. de WitWed., Veen, Araster
dam; F. Domela Nieuwenhuis (namens de
Vr\je Soc. Vereeniging te Amsterdam); J.
van Rees, HilversumC. M. van Fissen -Berg
Bussum.
B\j Koninklijk besluit is toestemming ver
leend aan W. F. Smits, burgemeester der
gemeente Jutphaas, öm tot Januari 1901 te
Utrecht te blijven wonen.
Door het ongunstige weer ontwikkelden
bloem en blad der vruchtboomen in de Be
tuwe zich maar zeer langzaam. De boom
gaarden zijn nog niet met één wit bloesem
kleed bedekt.
Pere-, prnime- en enkele kerseboomen staan
volop in bloei maar de andere laten nog op
zich wachten.
Toch kan omtrent do verwachtingen van
don fruitoogst reeds gemeld worden, dat
appelen, peren, pruimen en late kersen veel
beloven, maar de Meikersen door de strenge
vorst nog al geleden hebben, wat niet in die
mate als men eerst meende, maar toch zoo
veel, dat ze niet meer dan een half gewas
zullen geven.
De hoop op een overvloedig fruitjaar is
gelukkig door de strenge vorst dus niet ge
heel verijdeld.
Op 26 Juni a. s. zal het 50 jaar geleden
zijn, dat het krankzinnigengesticht Meeren-
berg .werd geopend. De bevolking van het
gesticht is sedert verviervoudigd.
Gemengde Berichten,
Er gebeuren zonderlinge dingen in verband
met den moord in do kloosterschool te Ryssél
op den jongen Faveau. Reeds dadelijk na de
arrestatie van broeder Flamidien bemerkte
de politie, dat een aantal personen in Rijssel
en omstreken voor rekening van vrienden
der kloosterschool nasporingen deden. Het
waren mcerendeels oud-rechercheurs, die
hiervoor gebruikt werden. DeZe personen
gaven zich voor reporters uit en wonnen
allerlei inlichtingen in, tot den moord be
trekking hebbende.
Met den zoon van den concierge der kloos
terschool, een schildersknecht, is nu - naar
aan de Temps uit Rijssel gemeld wordt, het
volgende gebeurd. Een keurig gekleed heer,
ridder van het Legioen van eer, kwam hem
herhaaldelijk bezoeken, na zich eerst bij zijn
patroon omtrent hem geïnformeerd te hebben.
Steeds werd er over den moord gesproken
en de heer trachtte Bteeds den schilders
knecht, Fruchart geheeten, te overtuigen,
dat de moord niet in het klooster, maar in
een bosch zijn gebeurd. Eindelijk kwam
het hooge woord er uit: „Als je wilt ver
klaren, dat je den jongen Faveau Maan
dagmiddag in het Donle-bosch gezien hebt,
krijg je Jr8- 10,000." Tegelijk liet hij hem
een portefeuille met bankbiljetten zien.
De jonge man weigerde. De meneer liet
hem de biljetten nog eens goed bekijken en
zeide: „Men weet het nu zeker, maar nie
mand durft het zeggen. Je hebt maar een
brief te teekenen aan den rechter van in
structie en dan de Belgische grens over te
gaan."
Fruchart waarschuwde zijn patroon en de
politie en er werd afgesproken, dat hij zich
zou honden: alsof hjj op het aanböd wilde
ingaan. Hij kwam in een restaurant met
den gedecoreerden heer en een paar andere
personen samen en op het oogenblik, dat hij
teekenen zou, verscheen de politie, die dpe
der aanwezigen arresteerde. De gedecoreerde
bleek een oud-commissaris van politie te zijn
met een ongunstig verleden. Hij deed reeds
sinds jaren bij de verkiezingen dienst als
agent om de regeering tegen te werken.
Men onderzoekt, op wiens opdracht hy den
jongen Fruchart heeft trachten om te koo-
pen en met wiens, geld hij werkte.
Heden middag ten een ure werd de eerste
steen gelegd aan de nieuwe Stoom Sajet- en
Kousenfabriek der firma Gebr. van Leeuwen
te Vecnendaal, bij welke gelegenheid door
een hunner, alsmede door den architect den
heer J. Hardeman, aldaar, een toepasselijk
woord werd gesproken.
Schipper K., uit Breukelen, heeft Zondag
in de Zuiderzee (vóór Edam en Volendam)
angstige oogenblikken gehad. Zijn turfschip
werd lek, en het gat zoo goed mogelijk ge
stopt met turf. Bij de minste deining echter
sloeg het weer lek. De noodvlag werd ge-
heschen, omdat de tjalk in zinkenden staat
verkeerde.
Door twee Volendammers, die door een
kijker de noodvlag opgemerkt hadden, zijn
de 6 opvarenden behouden aan wal gebracht.
Uit Hedikhuizen wordt aan Oe P. Nbr;
Ct. gemeld
Alhier deed zich dezer dagen het ergerlijk
geval voor dat een notaris, die op 'verzoek
van een cliënt, welke plotseling ernstig ziek
werd, was geroepen om een testament te
maken, niet aan het verzoek van den zieke
kon voldoen, om reden er, zoo men zegt,
wel een Bü-tal familieleden in de woning wa
ren, onder welke verschillende het den zieke
lastig maakten om ook in het testament te
worden opgenomen en geen der familieleden
zich uit de woning wilde verwijderen.
Eenigen tyd na dien, laat in denzelfden
avond, werd andermaal de notaris geroepen,
met de rijkspolitie uit Heusden, welke laat
ste, op verzuek van den zieke, de familie
leden uit diens woning verwijderde, waarna
de notaris behoorlijk aan het verlangen van
den zieke kan voldoen en ongehinderd zijn
testament kon opmaken.
Nader verneemt men, dat genoemde zieke
lijdende was aan cholera uotras en heden
morgen is overleden.
Te Weesp is eene afdeeling van den Ned.
R.-K. Volksbond opgericht. Al dadelijk gaven
zich 116 personen op voor het lidmaatschap.
(Lezing in de Publieke Vergadering van
Dinsdag 25 April 1899.)
[„Manlik zijn" van 'n woord is dus dat we
't ons in ons hoofd gezet hebben, dat we
als er ds of kleinegrotegroene by komt,
verplicht zyn daar achter zo'n krabbeltje, z'on
n die geen n meer is, te zettenden groenen
rok. „Vrouwelik zyn" is dat het in ons
hoofd zit dit woord mag wel net zyn zoals 't
is," zonder het krabbeltjede ongelukkige moe
der. Hoe is dit zo in ons hoofd Omdat de
meester 't er in geprent heeft. Hoe heeft
de meester dat er zo geprent Hij wist
niet beter of 't hoorde zozijn -meester had
het in zijn hoofd geprent. Aan 't woord stoel
dat de permissie niet heeft, is dus niets waar
door 't onderscheiden zou zyn van 't woord
tafel dat de permissie wèl heeft. Als we met
alle geweld „den"'s willen schrijven, kunnen
we tafel ook wel eens „den" geven. Nu
verder
Ik zal u niet vermoeien met te ver
tellen waarvan men 't afhankelik gesteld
heeft of 'n woord de permissie hebben zou
of niet. Maar ik wil er u toch iets van ver
tellen. Hierby heeft zich vooral Te Winkel
verdienstelik gemaakten Brill. De namen
van schepen hebben de permissie wel. Waar
om? Om „de bijgedachte aan schuit", en
schuit had, vroeger, werkelik niet den maar
de by zich. Goed. Dus wie spreekt van de
Tromp, de Zeehond, denkt eigenlik aan de
Trompschuit, de Zeehondschuitde Koningin
Emma-schuit. Natuurlik moet men nu ook
schrijven„de Zeehond verloor haar masten."
Vreemd, dat we niet de bijgedachte hebben
van schipen dat die woorden niet onzijdig
zyn, „het" schip. Net als met de scheeps
namen, is 't nu met de namen van bergen
want berg had, eenmaal, werkelik (d. i. in
de Taal, <jL i- in de Klank^den voor zich;
de namen van vruchten en bloemen; want
vrucht en bloem hadden ook, in de middel
eeuwen de voor zich. Welzekeren dat spreekt
van zélf, dan moeten we van 'n peer en een
roos ook met zij spreken; daarbij k°mt
roos in 't Latyn rota't bijvoeglik woord op a
heeft; dus dubbel en dwars 'n zij, net als
onze zuster of onze vrouw. Maar de vrucht
namen op oen hebben de permissie toch
niet, die hebben denwant citroen in 't Frans
heeft le voor zich, dat sluit als 'n busen
óók de vruchtnamen op ling, el en er hebben
geen permissie, dat heeft natuurlik al weer
z'n goeie reden, je denkt by peer ook aan
peervrucht, maar by óp pel denk je niet aan
appelvrucht. Dat de appel hhgt evenwel vrouwe
lik is, is te begrijpen, want hy is genoemd
naar Sinte Agatha. En ariet Van de griet
is het niet zeker of hy iets met „onze
Griet" of met Sinte Margiet te maken heeft.
Maar nu mag toch griet ook vrouwelik zyn,
dan heeft Aagje 'n zusje. U zoudt denken
dat, net als appel, nu alle vruchtnamen op
el, er manlik zyn? Mis. Want komkommer,
mispelmorelamandel die kunnen de per
missie van de weer wel hebben; U vermoedt
al, dat dit weer met de bestaansmanier van
die woorden in vreemde talen in verband
staat. Het zou U zeker niet moeielik
vallen om er 'n aantal regels van deze kracht
zelf by te bedenkenmeubel is onzijdig
het stoel-meubel, „het" stoel; het kleedingstuk
het jas(-kleedingstuk); de namen van dieren
onzijdig, het hondedier, van wege dier. Maar
de üitzonderingen er by vast te stellen, dat
zou u niet zo gemakkelik vallen; daar is
geleerdheid toe nodig. U zoudt misschien
kunnen denken dat de muziekinstrumenten, om
instrument en speeltuig onzydig waren. Of mén-
nelik, omdat ze zoveel bombari maken. Ze zyn
vrouwelik. „Niet onwaarschynlik toch, zegt
te Winkel, „heeft men ze als vrouwelike
wezens beschouwd, om de" lydelike rol die ze
vervullen". Wist u wel, Toehoorders, dat
wijfjes-olifant mannelik en mannetjes-hyena
vrouwelik is. Of men nu van die vrouwe
like mannetjes-hyena moet schrijven „zij ver
scheurde haar wijfje" daarover, merkt Kollewjjn
op, zyn de grammatica's het niet geheel eens
de meeste bewaren op dit punt 'n geheim
zinnig stilzwijgen. Kievit en koekoek zyn
mannelik omdat men er vogel by denken kan.
Maar, vroeg Kollewijn, zyn lijstervogel en
meesvogel niet even goed of slecht als „kievits-
vogel" en „koekoekvogel" En geeft het
voor koe, dat het is „hèt koebeest." Van
de Donau en de Taag „behoort" men (let
wel „behoort") men te zeggen: „Hij is
buiten zijn oevers getreden". Best. Maar
de Mississippi en de Waal treden buiten
haar oevers. Ik heb hier het woord'weer
aan Kollewijn gegeven, en aldus gaat hy
voortHet kost moeite om er ernstig bij te
blijven; en dat lukt helemaal niet als men
leest dat de namen van rivieren manlik zijn
„wanneer men er het manlike stroom of
vloed by verstaan kan," en vrouwelik „wan
neer men er rivier of beek by denken kan".
Stel u 'nklas voor, waarin de belangrijke
vraag behandeld wordt of men schrijven moet
de of den Obi. Ja, is de Obi 'n stroom? of
is hy 'n rivier De onderwijzer voelt er iets
voor de Obi 'n stroom te noemenujaar
zyn leerlingen halen zegevierend 'n aard
rijkskundig boekje te voorschijn, waarin de
Obi wel degelik en deugdelik 'n rivier heet.
Ik zal er u niet meer van vertellen. Wét
was de fout in dit alles? Dat men zei: „by
'n woord dat gèèn het heeft, daar sta je voor
de kwestie, heeft het nu den of de?" en
't feit was dat er geen woorden met den
meer wéren. Wat dunkt u Toehoorders, zul
len we er niet 'n beetje aan mee gaan wer
ken om aan al deze dwaasheid een einde
te krijgen?
(Wordt vervolgd.)
Gisteravond hield de afd. Gouda van de
S. D. A. P. tot viering van den 1 Mei, den
feestdag der arbeiders, eene openbare ver
gadering, waar voor een stampvolle zaal
Mr. P. J. Troelstra, lid van de 2e Kamer
der Staten-Generaal, optrad met een onder
werp, dat natuurlijkerwijze betrekkinghad
op den 1 Mei.
Na opening der vergadering door den
Voorzitter, werd door dezen het woord ge
geven aan den heer Troelstra.
Deze begon zyn rede met te vertellen,
dat het Internationale Socialistische Congres
te Parijs in 1889 besloot, om telken jare den
1 Mei alle arbeiders op te roepen, om mede
te werken met behulp van de wetgeving tot
het verkrijgen van een normalen arbeidsdag,
dat wil zeggen, tot het verkrijgen van een
(J>)
Gouda.
7.20
7.38
8.IV
8.38
v.oi
V.96
9.54É'
10.49
Moordrocbt
door 7.27
0
8.46
0
0
0
0
Nieuwerkark
7.84
0
0
8.52
0
0
0 v;
0
Capolle
v 7.41
0
0
8.5V
0
0
Botterdam M.
6.80 7.10
n
n
9.08
9.IV
9.45
10.19^
L
RotterdamD.P.
0
8.48
0
0
0
*1.18
Botterdam B.
0 0
8.12
0 5
it
H
0
0
0
GOUDA ROTTIRDAM vies
veru
{B)
11.12
11.21 12.13 12.58 1.25 2.11 8.85
8.42
4. li
4.29
4.48
5.92
6.12
7.14
7.56
8.17
8.82
10.10
10.29
10.87
IJS
0
11.28 g 1.— 0 00
0
0
0
4.56
0
0
0
8.03
l
10.17
0
0
0
0
11.85 n 1.7 0 00
0
0
0
5.02
0
0
s
8.10
0
ao
10.14
0
0
0
0
11.42 1.14 0 0
0
0
0
5.09
0
0
0
8.17
0
10.81
0
0
0
11.80
11.61 12.32 1.28 0 2.80
4.40
0
6.18
5.40
8.80
7.88
8.26
8.50
10.40
10.47
10.55
0
u 0 1.54 4.04
0
0
4.58
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
11.42
0
0 0 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0
0
8.50
n
n
0
0
0
Allecu des Diuadags. (d) Alleen le eu 2o klasse. Extra bijbetalen, {ff) Op dexe treinen lijn Zondag, Maandag en Dinsdag ééndaagache retourbiljetten voor de 3e kl. verkrijgbaar tegen enkelen vrachtprijs. (H) Hollandache Spoor.
Botterdam Beurs
Rotterdam D. P.
Botterdam M.
Oapelle
Hieuwerkerk
Moordrecht
Gouda
4.46
4.66
6.04
6.11
6.17
6.46
6.66
6.08
6.14
6.SO
7.16 7.37
ROTTERDAM-
i l
11.87
8.40
3
9.68
18.16
10.19 11.86
10.39
10.36
10.48 nu
6.29 7.44 8.06 8.14 MO 10.0 10.17 I 11.54 12.06 18.84
vice vei
ras.
H
7.40
0
n 0
ff
ff
ff
ff
ff
ff
0
ff
ff
ff
ff
12.43
0 2.05
8.40
4.15
6.42
0
H
0
9.29
ff
10.20
1.44
2.52
4.05
4.37
5.95
5.85
ff
6.17
0
8
ff
9.58
ff
1.54
ff
n
ff
4.47
0
0
ff
6.27
ff
ff
ff
10.08
ff
v
9.01
ff
0
4.54
0
0
8.34
ff
ff
ff
2.08
5.01
g
8.41
0
ff
10.92
1.12
2.14 2,85
'.11
4.i9
4.24
5.07
5.45
«.56
4.12
6.47
8,18
8.20
9.58
10.28
10.49
(d)
Alleen le en 2e klasse (extra betalen). Facultatief, op den loop kan niet gerekend worden, (JB) Hollandache spoor.
Gouda
Zevenhuizen-Moerkapello
Soetermeer-Zegwaard.
Voorburg
s Hage.
7.26 1.09 8.48 8.48
7.-17 8.00
7.48 9.01
8.08 9.81
8.07 8.86 9.10 9.96
9.88 9.67
9.66 10.26
10.1911.16 11.18
1L80
t 11.41
11.66
10.46 11.46
QOUDA-D
1.08 1.08 8.14
1.18
1.29 s
s 1.8 -v
1.80 1.48 8.48
2 N H A A O viae versa.
8.46 4.18 4.66 6.86
i a 6.07 0
0 0 6.18
0 0 6.83 0
4.16 4.4' .6.87 6.66
6.48 6.16 7.17 7.89 7.69 8.80 8.29^8 10.16 10.18 10.40
0 0 8.11 >- 10.18
f 8 88 w 10.27
0 8.86 E 10.89
,6.1» 48 7.45 8.06 8.41 8.48 8.'>6'*.40 10.44 10.68 11.07
11.10
'a Hago
Voorburg
Zoeterm.Zegwaart
Zevenhuis.Moerc.
Gouda
6.42
6.48
6.03
6.18
6.24
6.06 7.06 7.20 7.46
8.86 -
6. >2 7.81 7 47 8.11 9.08 r* 9.37 10.18
(0)
10.11
10.17
10.81
10.43
io.r.4
11.97 11.36 12.09
11.67 11.08 13.87
1.86
1.41
1.6«
2.06
3.17
2.41 8.00 4.00
3.14 3 27 4.37
4.20
4.36
4.40
4.61
6.02
6.80 6.12
6.18
6.80
6.89
6.00 6.60
7.00 7.42
(10
7.66
8.65
7-17 8.10 8.28 9.23
9.48
9.49
10.08
10.11
10.35
(«0
Harmonikatrein, alleen le en 2e klaase, extra betalen, Reizigers voor de lijn Brenkelen—Amsterdam mogea via Ütreont reilen.
11.44
10.80
10.'6 9
11.09
11.62
13.07
Gouda.
Oudew.
Woerd.
IJtreoht
6.20 6.84
6.35
6.48
6.08 7.04
d
9.07
10.19
7.50 6.13
8.38 8.56 9.89 10.51
8.26
8.48
8.59
10.32
10.48
10.66
11.16
11.0
11.8b
•Utrecht
Woerden 6.15
Oudew. 5 30
Gouda 5.50
6.27 8.65 7.68
6.58 8.14
7,02 8.22
7.17 7.37 8.86
8.80 8.49 9.
601 1)A UTRECH t viee versa H
10.57 12.00 12.40 3.20 3.17 4.83 6.47 «.05 S.55
11,14 3.87 7.10
11.22 3.45 3.34 6.23 7.18
11.45 12.82 L.13 3.08 3.60 5.04 6.28 3.40 7.89
f H f d
20 10.15 10.38 11.38 12.03 1.87 3.08 8.*0 3.59 4.48 5.38 6.41 6.58 7.58 9.19 10.00 10.84
- 10.38 11.66 13.27 4.23 7.3) 9 11 10.54
10.46 12.35 4.80 7.8' 9.49
52 10.59 11.19 12.11 12.61 3.09 3.40 3.65 4.43 5.29 6.10 7.12 7.51 8.36 10.91 19.86 11.10
GOUD A—A M 8 T K R D A M.
iouda 6.39 8.17 9.28 10.57 13.08 4 0 5.20 7 28 8.26 10.60
Amst.W. 8.01 9.05 10.1613.4819.57 4.57 6.87 8.16 10.02 IV 87
Amat.0. 8 19 9 20 10 30 1 08 1.10 5 13 8.80 10.18 11.69
Amat.C.8. 7.05 3.10 9.05 11.15 1.58 8.46 4.45 6.20 7.46 9.4
Ausi. W. 7.90 8.26 9.39 11.80 8.08 4.00 5.00 6.85 8.09 10.9
Gouda 4,09 9.12 10.09 12.61 8.68 4.47 6.49 7.49 8.49 11 0
arbeidsdag, waarbjj de arbeider niet langer
's avonds thuis komt, afgebeuld, zonder lust
iets anders te doen, terwijl de kinderen bij
zyn thuiskomst reeds te bed liggen en nog
te bed liggen, als hy 's morgens vroeg het
huis weder verlaat, maar waarbij den arbei
der ook gelegenheid gegeven wordt, zich te
ontspannen en te ontwikkelen.
De arbeider is een mensch; zijn lichaam
wil by gepasten arbeid ook gepaste rust. Hy
heeft ook een geest, welke ook voedsel noo-
dig heeft; nu is het niet meer dan billijk,
dat hy eenige uren per dag krijgt voor zich
zelf, om zyn geest te ontwikkelen, maar dan
moet hij ook na den arbeid genoeg frischheid
overgehouden hebben, om dat geestesvoedsel
op te nemen, zoodat daarom ook de arbeid
niet te lang mag duren. Det praktijk heeft
bewezen, dat de arbeidersklasse zich zelf
helpen moet, dat zy geen steun heeft te ver
wachten van de bourgeosie. Willen de ar
beiders een betere verdeeling van den arbeid,
dan moeten zy zich bedienen le van de
politieke organisatie, ten einde invloed te
kunnen uitoefenen op de wetgeving; 2e van
de vakbeweging, tot het verkrijgen van be
tere levensvoorwaarden en daar voor beide
geld noodig is, 3e van de Coöperatie, waarbij
de arbeiders een gedeelte van de winst be
steden moeten, om de politieke en de vak
beweging te steunen. Maar hiervoor is weer
noodig ontwikkeling van den arbeider, dus
ook vrije tjjd, studie enz. dus ook weer kor
toren arbeidstijd.
Tegenwoordig, nu de strijd der burger
klasse is volstreden, daar adel en geeste
lijkheid aan haar onderworpen -zijn, en zy
dus alleu rijkdom en alle macht bezit, is
een nieuwe strijd begonnen, de stryd der
proletariërs, die aan de wereld weer nieuwe
beschaving zullen brengen. Om zich aan
dien strijd te kunnen wijden, hebben de pro
letariërs tijd noodig, dus weer is aan minder
arbeid>behoefte. Daarom, om al die redenen,
wil men den 8 urigen arbeidsdag. Die wenscb,
8 uur, is niet nieuw; reeds in 1883 heeft
een Commissie van doktoren in Engeland
aan de regeering een rapport aangeboden,
waarin uitgedrukt stond, dat zy, die Com
missie, een arbeidsdag van 8 uur lang ge
noeg oordeelde met het oog op de lichame
lijke gezondheid der arbeiders.
In Amerika is de 8 urigen arbeidsdag in
gevoerd voor de werklieden van den Staat.
In Australië hebben reeds 65 van de 100
bedrijven den 8 urigen werkdag. In Enge
land hadden in 1896 reeds 5600 arbeiders
den 8 uren dag.
Een gevolg van de invoering van den 8
urigen werkdag is, dat de werkman zich
lichamelijk en geestelijk ontwikkelt, terwyl
de industrie even goed bljjft gaan en de
werkman minder kunstmatige opwinding
zoekt. Sommige mensclieii beweren, dat, als
de werkman meer vrijen tijd krijgt, hy dan
meer gaat drinken. De praktijk leert ech
ter juist het tegendeel. Om nu tot den 8
uren dag te geraken, moet men hebben Al
gemeen Kiesrecht.
Over het algemeen kiesrecht sprak spreker
na een kleine pauze, waarbij hij meedeelde,
dat onder de tegenwoordige kieswet Van
Houten van de 1,250,000 mannelijke inge
zetenen in Nederland slechts ,550,000 stem
gerechtigd zijn. Aan het debat namen drie
personen deel, waaronder de anarchist Van
Driel van Rotterdam, die echter uitstekend
door den heer Troelstra op zyn plaats ge
zet werd.
Met een kort woord van dank werd de
vergadering door den Voorzitter, den heer
Mallon, gesloten.
GOUDA, 2 Mei 1899.
Do Maatschappij tot Bevordering der Nij
verheid, afd. Gouda, hield jgisterenavond eeu
openbare vergadering op de bovenzaal van
het Calê „het Schaakbord" ter bespreking
van het ontwerp ongevallenwet. Slechts
weinige patroons waren opgekomen.
De verschillende hoofdstukken van het ont
werp werden ter sprake gebracht en van de
verschillende bedrijven werden ongeveer de
kosten opgegeven, welke voor sommige be
drijven zouden moeten worden betaald, daar
men van meening was dat de heihng op
dezelfde wijze zon zijn geregeld als in Oos-
tenrjjk. De verschillende bedrijven zijn daar
in 14 klassen verdeeld.
Verschillende besprekingen hadden plaats
door het afdeelings-Bestnnr waren van het
Hoofdbestuur twee vragen ontvangen en be
sloot men de geopperde bezwaren in een
adres aan het Hoofdbestuur kenbaar te ma
ken; ook over de toezicht hondende ambte
naren, was men het niet eens, evenmin als
met den termijn van 22 dagen, waarop eerst
de rjjksverzekeringbank met de nitkeering
zon gaan aanvangen, men wilde dan dadeljjk
met de nitkeering aanvangen, omdat men als
patroon dan nog zwaarder zou worden belast.
Na nog enkele verdere besprekingen werd
de vergadering door den voorzitter, den heer
Dr. H. IJssel de Schepper, gesloten.
Het station alhier ondergaat, met het oog
op de opening der Ceintuurbaan te Rotter
dam, eenige veranderingen. Zoo is men be
gonnen met het verlengen der beide perrons.
Gistermorgen bleek reeds hoe noodig die vëf-~
andering is, daar de eerste trein Goorfn—
Rotterdam op het nieuwe traject 15 minuten
vertraging had.
Men verzoekt ons mede te 'deelen dat
mejufironw Polak Daniels te 'sHage door
een sterfgeval in hare familie verhinderd is
mede te werken op het concert van Enpho-
nia, Donderdag a.s. Hare plaats zal echter
worden vervuld door mejuffrouw J. Tobbe
(sopraan) 'sHage.
Nieuwerkerk a. d. IJbei.. Beroepen hij
de Gereformeerde Kerk te Hollsdidscheveld
de heer A. van Djjk, cand, alhrer.
Kapelle a. d. IJsel. In den nacht van
Zaterdag op Zondag is alhier bjj den bakker
F. gestolen f 3000, een gouden horloge met
dito ketting. Een en ander was geborgen
in een gesloten ladekast. Men had de sleutel
genomen uit de broek, die aan de binnen
zijde van een bedsteedenr hing.
De vermoedelijke dader, een knecht die
's weeks te voren uit den dienst was weg
gebleven, is des avonds alhier aangehouden
door de politie van Kapelle met behnlp der
Rotterdamsche en na door den burgemeester
van Kapelle te zjjn gehoord, gister naar de
strafgevangenis overgebracht.
Ammerstol. Aan den heer C. Zanen Cz.
alhier is door den djjkstoel in het polderdis
trict Neder-Betuwe voor f 5240 gegund het
vierkanten van den djk en het maken van
brikglooiingen onder Maurik.
VERSCHEIDENHEID.
Dat plotselinge, sterke gemoedsaandoenin
gen bij menschen zekere storingen in het
zenuwstelsel ten gevolge kunnen hebben,
welke men hysterie noemt, is van algemeqrie
bekendheid, doch dat ook sommige dieren
aan deze verschijnselen bloot staan zullen
slechts weinigen weten. Toch is dit geen
ontdekking van den laatsten tjjd, want een
Fransche arts wist reeds in het begin dezer
eeuw te vertellen van een elfjarigen hond,
die doordat zijn meester tegen hem in woede
geraakte, een hevigen aanval van kramp
kreeg, welke zich telkenmale herhaalde, als
zjjn meester de kamer binnenkwam. Een
twee-jarige dashond werd voortdurend ziek
wanneer men een anderen hond in huis
bracht. Dan blaite hjj schor, verloor zijn
vrooljjkheid, at ot dronk niet en scheen aan
verlamming te ijjden. Zoodra de andere
hond vertrokken was, was hij weer geheel
hersteld. Dr. Higier uit Polen publiceert
eenige waarnemingen uit den jongsten tpd.
Een kat werd door een hond gebeten en
scheen sedert dien tjjd aan het achterdeel
van het lichaam te zjjn verlamd. Na eenigen
tfld wierp de dienstbode het dier van de
trap en tot haar groote verbazing liep het
dier toen, blijkbaar geheel hersteld, weg.
Een ander geval betrof een kanarievogel
welke zoodanig van een kat was geschrikt,
dat hjj op den boden zjjner kooi roerloos
bleef liggen. Langzamerhand kwam het
diertje weer bij, doch zingen deed het niet
meer. Het had blijkbaar door den schrik
zijn stemgeluid verloren, iets, dat bij men
schen vaak voorkomt.
In een postzegelmagazijn in Don Haag
liggen voor 1 1000 te koop 4 vjjlcents post
zegels (iontdrnk) met beeltenis van Koningin
Wilhelmina, oranje, gelijk de tegenwoordige
driecents postzegels.
Gisteravond zjjn nabij Antwerpen de loco
motief en een bagagewagen van een snel-
goederentrein ontspoord. De machine be
kwam belangrijke schade, terwijl de wagen
aan splinters werd gedrongen. Het perso
neel kwam met den schrik vrjj.
Dinsdag a Mei 1899.
Vette Ossen en Koeien, goede aanvoer je
kwatiteit 32', ie kwaliteit 3o, 3e kwaliteit 27'cent
per half Kilo.
Magere Ossen, Melkvee en Vaarkoeióv ruim
aangevoerd.
Vette Kalveren redelijk aanvoer ie kwaliteit 28
2e kw. 25, 3e kw. 22 cent per half Kilo.
btieren redelijk aangevoerd.
De handel was zoowel in vet vee als in mager
vee vlug tot hoogejfc prijzen i kwaliteit vette
kalveren beter in prijs, stieren redelijk.
Burgerlijke Stand.
GEBOREN: 29 April. Maaike Maria,
ouders J. van Unen en M. J. Berljjn. -
hranciscns Gerardns, onders T G Tinsel
stijn en A. de Werk. J*ï Mei Adnïa
Elizabeth, oudere W. Simonis en K. van
M6nV 1 CorDelis' 0. Langeraar
en M. Zoeteman.
a 2 Mei' A' A' U Goosen
A. E. Nichting.
OVERLEDEN29 April. G. A. Mulder,
52 j. A. Zeverbaom, 43 j. 30. IX
Lujjnenburg, 7 j.
Md. Tailleur.
Kleiweg E 73—73a, GOUDA
f lep hoon Mo. .ïf.
1 MEI.
Nederland. Cert. Ned. W. 8 2
dito dito dito 8
dito dito dito 3
Hongsr. Obl.Goudl. 1881-88 2
Italië. Inschry ving 1862-81 5
Oostbnr. Obl. in papier 1868 6
dito in zilver 18«8 5
Portugal. Obl. met coupon 8
dito ticket 8
Bubland. Obl. Binnenl. 1894 4
dito Gecons. 1880 4
dito bij Bolbs. 1889 4
dito by Hop 1889-90 4
dito in goud. leen. 1883 6
dito dito dito 1884 5
Spanjb. Perpet, schuld 1881 4
TuBKiu.Gepr.Conv. leen. 1890 4
Gec. leening serie T).
Geo. leenin. ser eC.
Züid-Afb. Rep. v. oblg 1892 5
Mbxioo. Obl. Buit. Sch. 1890 6
Vïnkzuila. Obl. 4 onbep. 1881
Amsterdam. Obligation 1896 3
Rotterdam. Stod. leen. 1894 3
Nid. N. Afr. Handelsv. aand.
Arendsb. Tab.-MyCertificaten
Deli-Maatsohappy dito
Arn. Hypotheekb. pandbr. 4
Cult.-My. der Vorstenl. aand.
'b Gr. Hypotheekb. pandbr. 8'/j
Nederlaudsche bauk aand.
Ned. Handelmaatsch. dito
N.-W Pao. Hyp. b. pandbr. 8
Bott. Hypotheekl). pandl r. 8'/|
Utr. Hypotheekb. dito 81/»
Oo8Tenr. O >st-Hdng. bank aand.
Rusl. Hypotheekbank pandb. 4
Amerika Equt. hypoth. pandb. 5
Maxw. L. G. Pr Lion ert.
Nbd. Holl. IJ.-Spoorw.-My.aand.
My. tot Exp!, v. 8t. Spw. aand.
Ned. Ind. Spoorwegm. aand.
Ned. Zuid Afr. Spra. aand. 6
dito dito dito 1891 dito 6
ItjlLie Spoorwl. 1827/89 A-Eobl.S
Zuid.-Ital. Spwmy. A-H. obl. 8
1'olvn. Warschau Weenenaand. 4
Bust. Gr. Ru b. Spw.-My.obl. 4
BaltiBohe dito aand.
Fastowa dito aand. 5
Ivang. Dombr. dito aiuid. 5 j
Knrsk Ch. Azow-Sp. kap. opl. 4
dito dito oblig. 4 J
Amerika. Cent. Pac. Sp.My. obl. 6
Chic. North. W.pr. C. v. aaudj
dito dito Win. 8t. Poter. obl. 7 j
Denver Bio Gr. 9pm. eert. v.a.'
Illinois Ceutral obl. in goud 4 1
Louisv. NaBhvilliCort. v,aand.
Mexico. N. Spw.M le hyp.o. 6
Miss. Kanfas v. 4pQt. pre/, aand.
N.-York Ontas 0 West. aand. 1
dito Penn. Ohio oblig. 6
Oregon. Calif, le hyp. in goud 6
St. Paul. Minn. Manit. obl. 7j
On. Pao. Hoof lyn ob ig. 6
dito dito Lino. Col. le hyp. 0 6
Cakada. Can. South. Chert.v.aand.
Vex. C. Ballw, Na. lo h. d. c. 0
Amsterd. Omnibus My. aand.
Botterd.Tramwe-'-Maals.aand
Ned. Stad Amsterdam aand. 9
Stad Botterdam aand 8
Bewie. Stad Antwerpen 1887 2'/j,
Stad Brussel 1886 2'/,
Hong. Theiss Regullr Gcselsoh. 4
Oobtewr. Staatsieenig 1860 5
K.K. Oost. B. Cr. 1880 3
Spanje. Stad Madrid 8 1868
Ned. Ver, B-z. AvK Spo°l. oert.
Vrkrs.
87VW
96./,
101./,
90./,
M'/l,
65,
98/,
98V,
10S
81/..
79'/,
93'/,
S8V,
105
101
101>/g
101'/,
95
745
607
103
651/,
08
204'
164./,
100
100
98'/,
90
82 V,
Us'/,
118
880
815
100'/,
87"/,
89'/,,
160
99
Slotkrs
87V,
9«"/„
98'/,
/„101>
38»/,
57./,
105%
108'/,
100
53»/,
144
HO"/,
91'/,
I»*'/.
08'/,
105
14'/,
19'/,,
48./,.
6«V,
171'/,
100'/,
107
00'/,
100'/,
100/,
118"'/,,
116'/,
36'/,
US'/.
j
86V,
83'/,
14'/,
48%,
TAIKjOII MADES (Mantel Costumes).
in groote verscheidenheid en Cuneur-
reerende prljxen.
GOUDA.
4e Klasse. Trekking van Dinsdag 8 Mei.
No. 18648 8000.
No. 4875, 7483 en 15058 ieder 1000
No. 11894, 14078 en 19186 ieder 400.
No. 1408 en 18554 ieder f 800..
No. 8783, 13948, 18974 en 807»» ieder /1O0.
Prijzen van 65.
88 8617 6171 9305 11689 13654 16184 18747
97 8769 8807 88 74 53 84 76
140 61 84 47 11754 78 16846 18906
65 8856 69 97 81 83 74 73
58 87 90 9378 11854 1878X 13368 19000
844 89 6308 9481 11908 18846 95 63
46 8985 81 80 10 13998 16411 '16
810 8061 13 89 38 14031 53 19111
16 «8 35 9647 76 14106 16503 S3
«6 8171
60 77
98
8
82
19220
405
94 6448 9628
12067
38
16665
21
48
3278
71 33
88
47
85
29
65
92
6534 56
12135
14210
16708
40
86
3412
68 58
12244
60
70
76
87
83
6610 65
95
71
96
87
609
3644
45 70
12314
73
16832
19398
85
65
47 77
32
14338
78
19489
37
80
50 9762
35
67
84
94
60
3783
73 9810
95
14415
16918
19538
644
47
6749 30
12413
68
iU 40
76
3972
85 40
18
16554
95
60
740
77
9810006
56
14605
17054
72
43
84
6867 94
89
10 17226 19625
814
90
702210115
12559
88
34
68
51
4149
64 17
90
14726
40
83
951
87
93 87
12818
35
48
19700
g88
89
7164 10207
20
38
67
19845
1068
91
80 24
21
48
17347
51
82
4219
7205 65
84
67
1742*
77
88
1322
38
55 '9
12723
90
58
1501
67
7627 93
50
98
75
97
8
94
7848 10311
67
14881
17618
19919
87
4330
68 U
71
91
16
20022
1821
85
78 80
12806
14943
21
30
51
4169
86 75
77
67
26
20174
82
85
9810443
87
15098
39
79
1712
«8
7 05 75
12918
15106
17727
20214
50
4523
30 10553
36
38
43
22
1808
46
60 71
74 15239
68
23
19
59
7830 83
98
67
17833
81
2» 4776
7' 98 ,18008
15418
3»
38
32
78
9610879
83
28
17929
52
87
4833
804 i 10746
57
15539
97
20311
1930
4932
8132 10881
91
16609 18074
46
2014
5003
3810909
13125
23
81
70
78
18
8255 23
92
46
91
85
82
16
85 38
18239
61
18170
20410
2208
5119
8322110«8
73
88
73
32
9
71
8468 77
13828
95
81
45
88
5329
7« 11149
18400
15788
18202
84
99
5462
91 11332
16
15803
16 20637
2407
5531
8509 62
78
5]
76
68
9
75
30 76
13502
81
18101
20719
35
5605
94 11461
9
1'947
74
60
2519
27
8654 86
13
►2
18430
20894
70
5750
8702 11582
18
16009
84
95
72
5888 8876 35
88
36
18516
20907
64
79
5962
8962 64
99
41
33
90
6029
9140 81
186'2
66
18602
4
9?
94
50
67 11608
80
67
9828
2603
6164
73 58
60
16119
18745
Zjj, die iets te vorderen hebben van- of
verschuldigd zjjn aan de 1% nlatenêchap
van den Heer. JOHANNES JACOBUS BER-
TELMAN, in leven Teekenondcrwyzer, ge
woond hebbende te Gouda en aldaar 31
Maart 1899 overleden worden' verzocht
daarvan vóór den lón MEI aanstaande,
opgaaf betaling te doen ten kantoro
van den Notaris G. C. FORTUIJN DROOG-
LEEVER te Gouda.
te GOUDA.
Goedgekeurd hjj Koninkl. Besluit van
23 Oct. 1897, No. 47.
Beschermheer de WelEd. Achtb. Heer
R. L. MARTENS, Burgemeester van Gouda.
DirecteurJ. II- li. SPAANDERMAN.
VOOR DE LEDEN
op DONDERDAG 4 MEI 1809,
avonds 8 uur,
in de Zaal „Kunstmin" der Sociëteit „Ons
Genoegen".
Met welwillende medewerking van Me
jufironw J. Tobbe (sopraan) 'sHage.
H.H. Kunstlievende loden en H.H. die
zich voor of op den avond der uitvoering
als knnstl. lid aanmelden hebben vrjjen toe
gang met twee Dames.
Introductie voor Dames en Vreemdelingen
f 0.50 per persoon.
Contributie f 3 per jaar. 8 Uitvoeringen.
HOFLEVERANCIER,
Pain de Luxe Af tentoon Tea
Koffie Chocolade Melk.
71,' beste, onschadelykste en g.
makkelykste poetsmiddel voor Heereu
en vooral dames en Kinderschoenwerk.
r- is de Appretuur van C. M Muller Co!
8or,,nBeuth-Str 14. Men lette goed
^ULL op naam en fabrieksmerk.—
«TSitrytH «ra •**.- Biiitraal-Otpot by> W. lirfiHH, Arahaai