MANTELS
Gemengde Berichten.
VERGADERING V4M GEMEENTERAAD
Dlrecte Spoorwegverbindingen met GOUDA.
P
f/
-
>-u !-lj Z Z imj" -
d
STADSNIEUWS.
Laatste Berichten.
Deensche glacé Dames en Heertn
A. van OS Az.
Iteurs
Amsterdam.
van
llliinsen, Japonstolfeii.
D. iilfSOM.
der wet, zooveel doenlijk in een overgangs
bepaling bestaande rechtsverhoudingen tus-
schen patroons en werklieden te regelen, luidt
aldus:
Art. 95bis. Werkgevers, op wie bij de in
werkingtreding dezer wet, krachtens daaraan
voorafgegane verbintenis, eenige verplichting
rust tot voorziening in de geldelijke gevol
gen van ongevallen aan hunne werklieden
overkomende, zijn, voor zoover betreft on
gevallen na de inwerkingtreding van art. 1
voorkomende, van die verplichting ontheven.
Het bepaalde in het eerste lid van dit
artikel is ook toepasselijk op gelijke ver
plichting, onder gelpe oihstandigheden rus
tend op vereenigingen, aan het bedrijf yan
bedoelde werkgevers verbonden, ten behoeve
van de werklieden dier werkgevers.
Verplichtingen van werkgevers en werk
lieden tot betaling van bpdragen aan fondsen
van vereenigingen als in het tweede lid van
dit artikel bedoeld, of van werklieden tot
betaling van dergelijke bijdragen aan werk
gevers als in het eerste lid bedoeld vervallen
van het oogenblik dat art. der wet in
werking treedt, voor zooveel die bpdragen
nitsluitend betrekking hebben op de voor
ziening in de geldelijke gevolgen van onge
vallen. ,j
Indien de voorziening in de geldelpke ge
volgen van ongevallen niet afzonderlijk ge
regeld is, maar in verband met de voorzie
ning in de gevolgen van een of meer andere
nadeelen, de werklieden treffende, als ziekte,
invaliditeit, ouderdom, kunnen de verplich
tingen in het vorige lid van dit artikel be
doeld, zoo bij de regeering zelve een tot
wijziging bevoegd gezag niet is aangewezen
en geen wijziging door samenwerking van
belanghebbenden tot stand komt, geregeld
worden door den werkgever of door de ver-
eeniging onder goedkeuring van een gezag
in de naderende wet bij art. 66 bedoeld, aan
te wijzen. Dit gezag beslist niet dan na de
werklieden in de gelegenheid te hebben ge
steld kennis te nemen van de ontworpen
regeling en hunne bezwaren daartegen in te
brongen.
Men meldt uit Amsterdam
Gisteravond is voor het eerst in eene open
bare samenkomst geprotesteerd tegen de han
delingen van den Algemeenen Nederlandschen
Diamantsbewerkersbond. Gedurende vijf jaren
heeft die Bond getracht door organisatie de
positie der diamantbewerkers te verbeteren
en nu zjjn ontevredenen verzameld^ tot eene
nieuwe .vrije organisetie voor diamanjibo-
werkers," die het bestuur van den Bond als
te i autocratisch brandmerken en overigens
mot rodioni V*» do
economische politiek van het Bondsbestuur,
dat in hunne oogen zelfs heult met de werk
gevers in hot vak, nademaal immers nu reeds
door het Bondsbestuur concessiBn waren ge
daan om de bazen in den Diamant-bewerkers
Bond op te nemen. Deze beweging is ge
kant tegen alle centralisatie en gezag. De
woordvoerders van gisteravond, Schutte,
Kapelle en Domela Nieuwenhuis, betoogden
van haH negen tot kwart voor elf, dat de
diamantbewerkers met het centralisatie-stelsel
van den A. N. D. B. geen steek verder
konden komen, aangezien het bondsbestuur,
handelend voor 8000 volgzame leden, ter
wille der eenheid gedwongen werd tot trans-
actiën met allerlei partgen ten nadeeleyan
de werklieden in het bedrjjf.
Het was al zeer laat eer de verdedigers
van den A. N. D. B. aan het woord konden
komen. Zekere Haringman en Hester namen
den Bond in bescherming; maar laatstge
noemde kon wegens het late uur niet alles
zeggen wat hg op het hart had. Het debat
verliep eenigszins door aanroering van per
soonlijke quaesties en zal in eene volgende
vergadering der „vrjj-georganiseerde diamant
bewerkers" worden voortgezet. De verga
dering eindigde ietwat rumoerig.
Eergisteravond te omstreeks half elf liepen
drie personen, onder wie twee broeders, die
den geheelen avond uit geweest en nu eenigs
zins onder den invloed van drank waren,
door eene achterbuurt van Leiden en kwamen
voorbij de woning van den uitdrager, wiens
dochter verkeering heeft gehad met een der
broeders. Al heel spoedig begonnen zg een
kibbelpartij met den uitdrager die voor zijn
woning stond. Men wil dat er over en weer
geslagen werd. Opeens viel de uitdrager
op den grond. Het bleek dat hij op twee
plaatsen ernstige verwondingen met een mes
had bekomen, zóó ernstig, dat hij kort daarop
den geest gaf.
De daders waren spoedig aangehouden.
Zij ontkenden voor den commissaris van
politie, aan het feit schuldig te zijn. Daarop
ging die ambtenaar naar de woning van
den verslagene en bleek hem bij onderzoek
dat een der broeders de moordenaar moest
zijn. A
Nadat het lijk verzegeld was, is het over
gebracht naar het laboratorium van een der
hoogleeraren om inwendig te worden ge
schouwd.
Aan het bureau onderging do verdachte
een hernieuwd verhoor, waarbij hem werd
meegedeeld wat er omtrent hem gebleken
was, waarop hg ten slotte bekende het feit
te hebben bedreven en het mes in het water
te hebben geworpen. Naar dat mes wordt
sedert gistermorgen vroeg gevischt. De in
structie in de zaak wordt voortgezet
Men meldt ons nader dat de vermoorde
uitdrager een oppassend man was,tegoeden
naam en faam bekend, ongeveer zestig jaar
oud. De moordenaar is een achttienjarige
haringvisscher. Hij had onlangs uit eigen
beweging de liefdesbetrekking met de doch
ter van den verslagene afgebroken.
Yan andere zijde wordt ons bericht dat
de dader zich een uur na den moord, zelf
ug de politie neen aangemeld. '7"
Het „L. D." bevat omtrent den te Leiden
geplcegden moord, nog de volgende bijzon
derheden
De vijftigjarige Paulus Harteveld, wonende
in de Van dor Werfstraat tegenover de
Bouwelouwssteeg en handelende in lompen,
stond omstreeks half elf met twee buur
vrouwen nabij zijn woning, terwijl hij rustig
zijn pijpje rookte, toen twee personen op hem
toetraden, de gebroeders v. W., Abram, oud
24, en Hendrik, oud 18 jaren.
Het was blijkbaar hun doel om met H.
twist te zoeken, waarop deze hen vroeg wat
zij van hem moesten hebbenen in zfyn on
genoegen schijnt- hg Abram toen een tik op
het gezicht te hebben gegeven, doch anderen
verklhren dat Abram het eerst H. een slag
heeft toegebracht. Hendrik echter trok op
eens een groot broodmes, dat hij bg zich
droeg en waarmede hij H. een steek in den nek
gaf, waarop H. onder de woorden: „O God
help me!" ineenzakte en doodbloedde. Zijn
halsader was doorgesneden.
Eene vrouw werd gezonden naar het po-
litiebureel met de boodschap een brancard
te zendenmaar toen zij daar aankwam,
vond zij er ook de twee gebroeders v. W.
Na den moord waren zg namelijk op de
vlucht gegaan en hadden zij zich vervolgens
begeven naar het commissariaat, om daar
hun beklag te doen over eene handeling,
welke zij hadden ondervonden in een buurt
achter de Haarlemmerstraat, tegenover de
Vrouwesteeg, zij zouden daar vreeselgk
geslagen zijn geworden.
Toen echter de door dr. Kruimel om een
brancard uitgezondene aan het bureel mede
deelde dat er door een der gebroeders een
moord was gepleegd, werden dadelijk de
twee personen in arrest genomen.
Hendrik van W. zegt na den misdaad het
mes te hebben laten vallen in den Ouden
Rijn bij de Bakkersteeg en de Hooigracht.
Hoewel er den geheelen dag door de politie
is gevischt, werd er tot heden echter niets
gevonden.
Dit schijnt zeker, dat als Hendrik teveel
gedronken "had |en dat was niet zeldzaam
werd hij dikwijls in den omtrek der wo
ning van H. aangetroffen. En wordt zelfs
beweerd dat hij meermalen reeds bedreigin
gen had geuit.
Ook eergisteren was de drankduivel weer
in het spel. Hij had zich dien dag namelijk
laten aanmonsteren voor de Katwijksche
haringvisscherjj en had toen f 40 ontvangen,
waarvan een groot gedeelte reeds in kroegen
was verteerd geworden in bovenvermelde
buurt achter de Haarlemmerstraat, waar het
in een bierhuis zoo erg moet zjjn toegegaan
dat er bijna geen ruit is heel gebleven en
de politie ook nog met andere personen heel
wat moeite had.
Tegen halfelf is Hendrik met zgn broeder
Abram afgezakt naar de V an-der-W erf straat
waar kort daarop het bovenbeschreven
bloedig drama plaats had.
Abram heeft een niets beduidend wondje
aan het hoofd en bevindt zich eveneens nog
in arrest. Van hem wordt gezegd, dat hp
den verslagene na den doodeljjken steek
nog met den poot van een stoel heeft
slagen en getrapt.
De verslagene laat een vrouw met drie
kinderen achter, onder wie de vermelde
aucnter on oen '/"nn.alie, dadolijk op het go-
rucht van den moord naar de ouderlpke
woning kwam en daar slechts het in het
bloed liggende lijk van hun vader herkende
Dinsdag had zich voor de rechtbank te
Roermond te verantwoorden Willem Vullers,
oud 44 jaar, winkelier te Nederweert, be
klaagd dat hij in Maart '99 opzettelijk bjj
den officier van justitie schriftelijk heeft in
geleverd eene valsche aangifte tegen Helena
Wilms, laatstelijk huishoudster bij den op 5
Maart jl. overleden pastoor Willem Vullers,
te Ospel, waarin hij haar beschuldigt gedu
rende de ziekte van haren genoemden mees
ter ten nadeele van dezen diefstal van lin
nengoed en vooral van zjjn wjjn te hebben
gepleegd, door welke aangifte haar eer en
goede naam werd aangerand.
Een zestal getuigen werd gehoord. Het
O. M. eischte vrijspraak.
DINSDAG 20 JUNI 1899.
(Vervolg.)
Aan de orde:
De ontwerp-verordening regelende de be
zoldiging van hot onderwijzend personeel aan
de openbare lagere scholen. (Ing. St. No. 47).
De algemeene beraadslaging wordt ge
opend.
De heer van de Velde: Ik heb met be
langstelling kennis genomen van deze ont
werp-verordening, en heb met genoegen ge
zien, dat Burg. en Weth. voorstellen om de
maxima-traktementen van de onderwijzers
te verhoogen. Tot mijn spijt heb ik echter
bemerkt, dat B. en W. het aanvangssalaris
van den onderwijzer met f 50.- wenschen
te verlagen. Het is wel waar, dat de jon
gelui, die de akte lager-onderwijs hebben
behaald, in den regel zeer jong zjjn, maar
het komt mij toch voor, dat wanneer zjj ge
roepen worden om eene onderwüzersbetrek-
king te bekleeden, een traktement van f 550
niet te hoog is. Zjj moeten toch in die
kwaliteit fatsoenlpk voor den dag komen
en al dadelijk moeten zjj beginnen, willen
zij de zaak ernstig opvatten, zich leermidde
len aan te schaffen tot het verkrijgen van
meer akten, als de hoofdakte en bjj-akten.
Het spreekt ook vanzelf, dat die studie zelf
onkosten met zich brengt, hetzij door hulp,
die daarbij moet worden verleend in den vorm
Van privaatlessen, enz.
In de derde plaats vind ik tot mijn spjjt
in art. 5 van de nieuwe verordening terug
onder b wat in de oude verordening nooit
mjjn sympathie heeft gehad. Dat is nl. dat
wanneer de bezoldiging met f 100.— wordt
verhoogd, wanneer de onderwijzer wordt
belast met het onderwijs in ééne vreemde
taal, zjj slechts met f 150.— wordt verhoogd
wanneer de onderwijzer wordt belast met
het onderwijs in twee of drie vreemde talen.
Liever had ik gezien, dpt B. en W. hadden
voorgesteld, dat voor elke vreemde taal,
waarmede de onderwijzer werd belast, hjj
zou ontvangen f 100.— dat zou, als ik goed
gerekend heb, op het oogenblik eene meer
dere uitgave vorderen van f 300.—per jaar.
De onbillijkheid had dan ook tevens opge
houden, dat hetzelfde wordt gegeven voor
het onderwijzen van twee of drie vreemde
talen; en daartegenover had men in het leven
geroepen een prikkel voor het behalen van
de derde taal, die bedoeld wordt.
In de vierde plaats heb ik in de ontwerp
verordening een art. gemist, nl. art. 4 van
de oude verordening. Ik wensch aan B. en
W. te vragen, waarom zjj dat hebben gedaan,
waarom dat art. 4, waarin staat, dat aan
de hoofden van scholen tegen overeen te
komen vergoeding door B. en W. wordt
opgedragen de schoollokalen te doen schoon
houden, niet in de nieuwe verordening door
hen is opgenomen? Was dat wel het geval
geweest, dan had ik daar gaarne iets willen
bijvoegen.
Maar wat ik in de 5e plaats vooral ge-
u\ (B)
W ooo a ft i 9,g5 O KA lft.49 11. lü
Gouda.
Moordrecht
Nieuwerkerk
Oapelle
Rotterdam M. 8.80
RotterdamD.P. ff
Rotterdam B.
Alleen des Dinidags.
«.H 7.80 7.38 8.18
door 7.87
7.84
7.41
7.10
8.48
1.12 n it
(d) Alleen le c
(B)
8.88 8.01
8.45
8.52
8.59
9.C8 9.19
9.54 10.49 11.12
GOUDA ROTTERDAM vice veria.
11.21 18.18 12.58 1.85 2.11 3.85 8.48 4.1:1
4-29
2.45 10.12
11.18
11.23
11.85
11.42
11.80 11.51 18.82
1.—
1.7
1.14
1.88
1.64
r
a
2.30
4.04
4.— 4.40
4.58
4.48
4.5b
5.02
5.09
5.18
5.22 6.12
6.40 8.80 7.88
11.18
7.56
8.17
8.32
10.10
10.29
10.87
8.03
ff
i
10.17
ff
ff
ff
8.10
v
M>
10.24
ff
ff
ff
8.17
ff
10.31
ff
ir
ff
8.26
8.60
10.40
10.47
10.55
ff
y
ir
ff
ff
ff
11.42
y
8.50
ff
ff
ir
ff
ff
ff ff ff ff ff
i 2e klaue. Extra bijbetalen. Op deze treinen zijn Zondag, Maandag
H) Hollandiche Spoor.
Rotterdam Beurs
Rotterdam D. P.
Rotterdam M.
Oapelle
Nieuwerkerk
Moordrecht
O oude
4.45
4.65
6.04
5.11
5.17
5.45
6.58
8.06
6.14
6.SO
e
d
H
ff
y
H
7.15
7.87
H
9.40
6.10
«r
7.65
8.40
ff «.58
ff
ff
ff
ff
ff
y
y
M
it ff
H
J,
H ff
6.29
744
8.06
8.14
9.00
10.01 10.17
ROTTERDAM-OOUDA TÏee versa.
HUI
11.87 18,48
10.19
10.29
10.36
10.48
11.85
18.16
(d)
Alleen le en 2e klaue (extra betalen), (c)
11.54 IJ.08 18.84 1,13
Faeultatief, op din loop kan niet gerekend worden, (10 HolIandache ipoor.
8.05 h
1.44 M 2.52
1.54 a
8.01 h y
2.08 a
8.14 8.85 t.ll
H
y
ff
ff
7.40
9
ff
4.16
y
ir
b.42
ff
ff
4.05
4.87
.5.26
5.35
ff
6.17
ff
4.47
ff
y
6.27
ff
ff
ff
4.64
ff
H
6.34
ff
ff
5.01
6.41
ff
ff
4.24
5.07
5.45
5.55
6.12
6.47
8,13
8.20
9.58
8.58
10.08
16.15
10.18
10,20
10.49
Gouda
Zsvenhuizen-Moerkapelle
8oeter meer-Zeg waar d
Voorburg
a Hage.
7,85 8.09 8.48 8.4 8
7.jj7 MO
7.48 «.09
8.08 ».«l
8.07 8.86 9.10 9.26
9.28 9.57
9.56 10.25
10.1911.15 11.18
a 11.80
a a ll.*l
11.56
10.15 11.45 It.—
U.18 li'™... MS 8.15 7.17 7.89 7 59 8.80 8.99 9.18 10.1, MUI 1M0
|!j S.S6 E 10.89
XM5 1.80 1.4* 8.48 4.» 4.48 5.87 5.65 8.15 4 48 7.45 8.05 8.41 8.48 8.' 6 M 0 10.44 10.58 11 07
'•Hage
Voorburg
Zoeterm.Zesrwaart
Zevenhuis.Moero.
Gnuda
(<0_
Gouda.
Oudew.
Woerd.
Utrecht
5.42
5.48
6.02
6.18
6.84
6.05 7.05 7.80
7.45
O
8.85
9 0)
9.45
(EO
10.11
11.27
11.85
12.09
1.85
2.4E
8.00
4.00
g
10.17
1.41
10.32
1.55
8.11
9.08
IV
E
9.27
10.18
10.48
10.64
11.57
12.08
12.87
2.06
2.17
8.14
8.87
4.27
Reiiigon voor de lijn Breukelen—Amiterdam mogen via Utrecnt reixon.
6.'2 7.31 7 47
HuWonikttniu, «Heen 1« ki"". eIt»
O (I I DA-DTKIUHI viee veria
10.57 18.00 12.40 8.80 8.17 4.32
11.14 - - 8.37 - -
11,82 8.45 3.84
8 55 9.SB 10.51 11.45 12.88 1.12 8.08 3.50 6.04
T
4.20
4.86
4.40
4.51
5.02
4.45 6.80
5.12 6.0
6.12
6.18
6.80
6.89
6.50
7.00 7.42
(V)
7.66
8.51
7.27 8.10 8,83 9.22
9.48
9.49
10.08
10.12
10.25
11.44
10.80
10.59
6.80
6.85
5.48
6.08
6.84 7.50 8.83
i
9.07
10.19
H
6.47
6.05
11.00
7.04
Ut.echt - 8.55 7.5» »JM M» M* }».U 1M« U"
Woorden 5.15 «.58 8.U J g(, 4 8» 7.87 9.49
ïïta" 5.50 7.'l7 7.37 Ui MO M» 9.5» U)'.59 11.10 11.11 11.51 1.09 3.40 5.55 MS S.«0 5.10 7.11 7 5» MO 10.0» 10.55 11.10
8.88
-T
e.55 8.58 10.8»
7.10 10.48
8.» 5 7.18 8.48 10.66
6.88 5 40 7.89 8.59 11.1» 11.88
1.37 3.08 8.50 3.69 4.48 5.88 6.41 8.53 7.68 9.19 19.00 10.34
o .- 10.54
EtOUil AA vt S P I 1 4.
ïou.L 6.89 8.17 9.38 10,57 18.08 4. 0 5.50 7.58 8.58 10.50
Am»t.W, 8.01 9.06 10 16 18A8 15.57 4.57 0.87 8.16 10.05 57
AtnahC. 8 19 9 50 10.80 1 08 1.10 8 18 8.80 10 18 11 68
U 00
11.5»
1S.07
t,n,t.C 8. 7.06 5.10 9.06 11.15 f.SS 8.45 4,45 6.80 7.44 9.4
Ami'- ff. 7.80 8.55 9.80 11.30 3.08 4.00 6.00 6.35 8.00 10.0
Houd* 4.09 9.1» 10,09 1» 61 8.66 4.47 6.49 7.49 6.49 lt 0
mist heb in de ontwerp-verordening dat is
het art. 7 van de oude verordening, waarbij
de jaarwedden der onderwijzers aan de 2e
B. S. voor Jongens (hoofd de heer Leopold),
afzonderlijk is geregeld. Dit artikel is in-
dertp zeker niet ondoordacht vastgesteld
en acht ik ook in de nieuwe verordening
volstrekt niet overbodig, integendeel nood
zakelijk, wil men zich verzekerd houden van
goed onderwijzend personeel bjj eventueele
vacatures.
Om eens bjj 6 art. 7 te beginnen, waarbp
het aanvangsalaris van den 2den onderwijzer
bepaald is op f 800.—. Deze onderwijzer
moet bevoegd zjjn tot het geven van onder
wijs in twee vreemde talen. Aangenomen
dat hjj deze acten binnen zes jaren na zfine
eerste aanstelling bjj het onderwijs behaald
heeft, dan zou hp volgens de nieuwe veror
dening slechts aanspraak kunnen maken op
een salaris van f 550.j-150.f 700.—
Wanneer hg méér dan zes, doch minder dan
negen jaren bg het onderwgs als onderwgzer
zou zgn werkzaam geweest, dan zou zgn
aanvangssalaris nog maar f750.bedragen.
En nu meen ik dat deze salarissen te gering
zgn om een onderwgzer van gunstige repu
tatie, aan wien zoo even genoemde eischen
worden gesteld, aan deze school te verbinden.
En nu wat de le onderwgzer betreft, van
wien geëischt wordt dat hg heelt acte van
hoofdonderwijzer, bevoegdheid tot het geven
van onderwgs in minstens twee vreemde talen
en wiskunde. Whnneer op het oogenblik de
plaats van den heer Slop, door welke om
standigheden dan ook, vrg kwam, dan zouden
wg in deze gemeente geen onderwgzer heb
ben, die hem zou kunnen vervangen, tenzg
men de eischen verminderde, dat mg niet
wenschelgk zou voorkomen. We zouden dus
een onderwgzer van elders moeten oproepen
en dan meen ik gerpst de overtuiging te
kunnen uitspreken, dat volgens de nieuwe
verordening zich geen geschikt candidaat
voor deze betrekking zal voordoen aan wien
de hoogste klasse met gerustheid kan worden
toevertrouwd.
Volgens de ontwerp-verordening toch zou
dan het aanvangssalaris zgn f 700.—
f 150.— voor de talen f 50.- voor acte
wiskunde =1900.—. Honderd gulden minder
dus dan volgens de oude verordening wordt
uitgeloofd. Evenzoo is het met het maximum
salaris voor dezen onderwgzer. Is dit vol
gens de nu bestaande verordening f 1200.—,
*na zesjarig verblgf aan de school onder de
nieuwe verordening kan dit na minstens 12
jarigen dienst in deze gemeente niet meer
zgn f 900.- f 150.- f 50—
f 1100. En als ik nu beweer, dat een onder
wgzer van goeden naam, wien zoo even ge
noemde eischen worden gesteld, met dit
maximum niet Voor de school te behouden
zou zgn, dan geloof ik niet dat iemand,
eenigszins van onderwijstoestanden op de
hoogte, mg dit weerspreken zal. Ik kom dus
tot de conclusie, dat het, met het oog op
den bloei van de 2e B. S. v. jongens (Hoofd
Leopold) de eenige openbare school voor
jongens voor meer uitgebreid lager onderwgs
in onze gemeente, wenschelgk is, dat de
salarissen van den len en 2en onderwgzer
b\j afzonderlijk artikel worden geregeld,
zooalë dit tot nu toe geschied. Ik zou daarom
met voorbijgaan desnoods van mgne andere
wenschen, die ik zooeven in de tweede en
derde plaats heb geuit, hiertoe wel het
voorstel willen doen, het oude art. 7 bij de
nieuwe verordening in te lasschen. Ik wil
dat voorstel straks doen, wanneer u de tijd
daartoe gekomen acht.
De VoorzitterIk zou gaarne uw voor
stel ontvangen, wanneer u dat wilt inzenden.
De heer Dessing: Het ligt niet in mijne
bedoeling, M. d. V., dit ontwerp in zijne
onderdeelen te besprekenik heb iets anders.
Zou het n.l. geen overweging kunnen ver
dienen, dit ontwerp niet in behandeling te
nemen? Wij staan, zoo niet aan den voor
avond dan toch aan de waarschijnlijk zeer
spoedige behandeling van het wetsontwerp
op den leerplicht, dat zoo met geheel, dan
vermoedelijk toch gedeeltelijk zal worden
aangenomen. Bestaat nu niet de mogelijkheid,
ja bijna de zekerheid, dat tengevolge daar
van groote wijzigingen zullen moeten plaats
vinden? Het is daarom, dat ik alsnog in
overweging wil geven dit punt niet te be-
behandelen en daarmede te wachten totdat
de wet op den leerplicht eventueel zal wor
den ingevoerd. Het is eene overweging, die
ik aan de overige heeren in gedachte geef.
De VoorzitterIs uwe bedoeling een be
paald voorstel te doen om dit punt van de
agenda af te voeren?
De heer Dessing: Jawel, M. d. V.
De VoorzitterMag ik u dan verzoeken
dat schriftelijk te ontvangen van u?
Het voorstel wordt voldoende ondersteund,
zoodat het een onderwerp van beraadsla
ging kan uitmaken.
De Voorzitter: Als motie van orde heeft
het den voorrang boven het eigenlijke voor
stel, en kan dus alleen daarover het woord
worden gevoerd.
De heer Jager: Ik kan niet begrijpen,
M. d. V., welk verband er bestaat tusschen
het besluit, dat wij heden tot verbetering
der onderwijzers-traktementen zullen nemen,
en den leerplicht. Ik geloof, dat de regeling
van de traktementen met leerplicht niets
heeft uit te staan. Daarom zou ik er niet
voor wezen de behandeling van deze zaak
uit te stellen.
De VoorzitterDe heer Dessing stelt
dus voor punt 7 van de agenda af te voeren.
In stemming gebracht, daar niemand meer
het woord daarover verlangt, wordt de motie
van orde verworpen met tien tegen drie
stemmen.
Tegen stemmen de heeren Nederhorst,
Hoogenboom, de Raadt, Noothoven van Goor,
Jager, van Iterson, Prince, Herman, van de
Velde en Bellaart.
Voor stemmen de heeren Jaspers, Donker
en Dessing.
De VoorzitterDan is dns thans weer
aan de orde de ontwerp-verordening van
B. en W.
De heer van de Velde stelt voor in de
verordening regelende de jaarwedden van het
onderwijzend personeel aan de openbare lagere
scholen op te nemen art. 7 van de tot nu toe
geldende verordeningvastgesteld bij de openbare
Raadsvergaderingen van 28 Dec. 1880, 2e Maart
1881 en 12 Mei 1882.
De heer van de Velde zal er wel geen
bezwaar tegen hebben zgn voorstel in dien
geest te lezen, dat eventueel het oude art.
7 in de nieuwe verordening zal vallen tus
schen de artt. 5 en 6.
De heer van de Velde: Neen, M. de V.
Het voorstel wordt voldoende ondersteund.
De Voorzitter: Het kan dus een onder
werp van beraadslaging uitmaken, en zal
straks door mg na behandeling van art. 5
aan de orde worden gesteld.
De heer JagerIk wou gaarne eene
vraag doen, M. d. V. In art. 5 worden be
handeld de jaarwedden, die worden toegekend
aan de bezitters der akten voor vreemde
talen. enz. Maar, M. d. V., onder c staat
dat het salaris wordt verhoogd met f 50.
wanneer de onderwgzer wordt belast met
het onderwgs in de wiskunde, het handtee-
kenen of de gymnastiek. Het handteekenen
was vroeger niet een verplicht vak, maar
tegenwoordig wel. Het is een vak van zeer
groote beteekenis, vooral ook voor de jon
gelui, die straks op de ambachtsschool komen.
Waar nu voor het onderwgs in een vreemde
taal f 100,wordt toegekend, zou toch de
billgkheid meebrengen, dat de verhooging
voor het onderwgs in het handteekenen, dat
vooral op de kostelooze scholen en de tus-
schenscholen van zeer veol gewicht is voor
de jongens, dien in een of ander ambacht
zullen worden opgeleid, ook werd gebracht
tot f 100.dns dat de leeraar in het hand
teekenen gelgk werd gesteld met hen, die
de akten bezitten voor een vreemde taal.
De Voorzitter: Wenscht u daarvan een
voorstel te maken?
De heer JagerStraks met genoegen,
M. de V.
De Voorzitter: Ik zal het dan gaarne
ontvangen.
De heer de Raadt: Ik geloof ook, dat de
akte handteekenen waarlgk niet minder
waarde heeft dan de akte in b.v. Fransch,
vooral voor de lagere school. Ik had daar
omtrent juist willen zeggen wat de heer
Jager gezegd heeft; ik ben er ook voor de
belooning daarvoor te verhoogen tot f 100.
ook omdat het vak thans verplichtend is
gesteld.
De heer Dessing: Ik had mg niet voor
gesteld, M. de V., over dit onderwerp te
behoeven te spreken. Maar nu het toch in
behandeling komt, wil ik wel zeggen dat
ik het eens ben met de beide vorige spre
kers. Ik geloof zeker, dat zoo het al niet
direct gelgk staat met eene vreemde taal,
ook het handteekenen een vak is van be
teekenis. Indien dus dit ontwerp wordt
aangenomen, zou ik er ook zeer voor zgn,
dat de leeraar in het handteekenen eene
verhooging ontving van f 100.
De heer Donker: Ik kan mg ook zeer
goed vereenigen met het gesprokene door
de drie laatste sprekersmet dit onderscheid
evenwel, dat wanneer het voorkwam dat
een onderwgzer in het teekenen ook de akte
had voor eene vreemde taal, mg dat te zwaar
belast zou worden. Ik zon daarom in over
weging willen geven alleen het handteeke
nen te verhoogen tot f 100.maar aan
hen, die ook een akte hebben in het Fransch
of eenige andere vreemde taal, voor het
handteekenen niet hooger te betalen dan in
de ontwerp-verordening wordt voorgesteld.
De heer Noothoven van Goor: Mag ik
den heer Donker opmerken, dat niet het
hebben van de akte het genot geeft van de
toelage, maar het worden belast met het
geven van onderwgs in een apart vak. Dus
wanneer iemand heeft een akte voor eene
vreemde taal of voor het teekenen, en het
onderwgs daarin wordt hem niet opgedragen,
dan ontvangt hg geen verhooging van trak
tement.
jj De heer Donker: Ik heb mg dan zoo
even niet juist uitgedrukt; dat blgkt ten
minste uit de opmerking van den heer Noot
hoven van Goor, niettegenstaande ik die zaak
ook meester was. Ik wilde dan alleen dit
doen opmerken, dat wanneer iemand onder
wijs geeft in eene vreemde taal en diezellde
persoon geeft ook onderwgs in het teekenen
dat aan hem dan niet de verhoogde beloo
ning voor het laatste zal worden betaald.
Want het onderwgs heeft toch allemaal
plaats in de schooluren. Ik wensch dus de
belooning voor het onderwgs in het teeke
nen alleen te verhoogen voor hen, die geen
onderwgs geven in een ander apart vak.
De algemeene beraadslaging wordt ge
sloten.
De artt. 1 en 2 worden zonder beraad
slaging en zonder hoofdelijke stemming achter
eenvolgens goedgekeurd.
Art. 3 wordt, op verlangen van den heer
Donker in stemming gebracht, zonder be
raadslaging aangenomen met algemeene
stemmen.
Art. 4 wordt zonder beraadslaging en zon
der hoofdelijke stemming goedgekeurd.
(Wordt vervolgd).
GOUDA, 22 Juni 1899.
Wij berichten onze geabonneerden, dat
met ingapg van het nieuwe kwartaal (1 Juli),
het Stenografisch Verslag van de handelingen
van den i Gemeenteraad van Gouda gratis
bg deze (fourant zal worden gegeven.
Hedennacht is in het Jaagpad een zolder
schuit geladen met fusten genever gezonken.
Bodegraven. Gisteren heeft de dienst
bode van den pastoor in een koperen ketel
melkpap gekookt, die door den pastoor en
de twee dienstboden is gebruikt, met het
gevolg dat hedenmorgen de pastoor is over
leden en de twee dienstboden bedenkelijk zgn,
zoodat er weinig hoop is hen in het leven te
behouden.
Hazerswoude. Alhier had Zondag een
droevig ongeluk plaats. De 19-jarige dochter
van den heer H. Van Rooyen wilde haar
broertje, dat in het water lag, redden, sprong
er bg en verdween in de diepte. Nadat er
hulp was gekomen, werd wel het jongetje
gered, doch de 19-jarige werd levenloos op
gehaald.
Haastrecht. Benoemd tot Secretaris en
Penningmeester van den Polder Hoog en
Laagbilwijk gelegen onder deze gemeente
de heer C. J. M. Kroon in de plaats van
den heer A. F. M. Duppor welk daar voor
heeft bedankt op den le Juli 1899.
De Matin deelt mede, dat de instructie
tegen Du Paty de Clam de volgende punten
geldtDe vervalsching iSperanza (telegram)
veriralsching Blanche (telegram)vervalsching
Blanche (brief); vervalsching Weyler; ver
valsching Henry raededeeling aan een dag
blad van het geheime stuk „Gecanaille de
Dmededeeling van een geheim stuk
aan Esterhazy.
De cel, welke Dreyfus te Rennes zal be
trekken, is 5 meter lang en 4.50 meter breed.
Zjj heeft een venster, hetwelk uitziet op het
plein, waar de wachtpost gestationneerd is
op de straat, de nabggelezen huizen en op
den tuig, waar tal van zware boomen staan.
ATJKH.
Blijkens een van den gouverneur-generaal
van Nederlandsch-Indië ontvangen telegra
fisch bericht zijn sedert de jongste mede
deeling dienaangaande, in de Ned. Stct. van
11 en 12 dezer bjj de krijgsverrichtingen
in de Pedirstreek gesneuveld de fuselier F,
Albag, No. 43391, en licht gewond de 2e-
luitenant der infanterie van het Nederlandsch-
Indische leger H. M. Luchsinger.
(Stct.)
MARKTBERICHTEN.
Gouda. 22 Juni 1899.
Granen met voldoenden aanvoer 8temming
voor de meeste artikelen vast.
Tarwe: Zeeuwsche 6.90 7.25. Mindere
dito 6.40 k f 6.75. Afwijkende /5.50 k ƒ6.-
Polder 6 k f 6.50. Rogge Zeeuwsche 5 75
k f 6.—. Polder 5.20 k 5.50 GerstWinter
f k f Zomer k f Chevallier
S 5° 6.25. Haver: per heet 3 60 k
f 4 15, per 100 kilo 7 75 k f 8.25. Hennep
zaad; Buitenlandsche f 7 k f 7 50. Kanarie
zaad: 6.25 b 7.50. Koolzaad: /-.kf-
ErwtenKookerwten f k f -.Niet
kookende -.k f - Buitenlandsche voer
erwten per 80 Kilo 6.25 k f 6.40. Boonen:
Bruineboonen k f Duivenboonen
7 75 h 8.Paardeboonen 5.90 h 6.25.
Mais per 100 Kilo: Bonte Amerikaansche 5
k f 5 20. Cinquantine 5 75 k f 6.— Odessa
5.10 k f 5.50
1 Veemarkt. Melkvee, redel. aanvoer, handel en
prijzen vlug. Vette varkens, redelijke aanvoer,
handel vrij wel 15 k 17 ct per halfK.G .Biggen
voor Engeland, redel. aanvoer, handel flauw, 15
k 16 ct. per halfK.G. Magere Biggen, weinig aan
voer, handel stug 0.55 k f 0.80 per week.
Vette Schapen, redelijke aanvoer, handel matig
14 k f 24, Lammeren, red. aanvoer, han
del matig 8 k ia. Nuchtere Kalveren, goede
aanvoer, handel vlug 7 k 10. Fokkalveren
8 k f 16.
Kaas, aangevoerd 153 partijen, handel matig
ie kwal. 23k f 25.--, 2de kwal. 20.
k 22 zwaardere 26k 28.—, Noord-
Hollandscjie k f
Boter, redelijke aanvoer, handel matig.
Goeboter, 0.95 k f 105.
Wliboter 0.75 k f 0.85 per Kilo.
ONTVANGEN
een groote collectie
Md. Tailleur.
Kleiweg E 73—73a, GOUDA
Telephixtn No. 31,
VIkrs. Slotkrs
87/,
98
101/..
81 JUNI.
Nederland. Gort. Ned. W. 8 3
dito dito dito 8 öö1 961/,
dito dito dito 3
Hongar. Obl. Gou 11. 1881-88 2
Italië. Inaohrijving 1862-81 5
Oosten a. Obl. in papior 1868 6
dito in silver 1868
Portugal. Obl. met coupon .8
dito tinkel 8
Rusland. Obl. Binnenl. 1894 4
duo Geoons. 1880 4
drio bij Roths. 1889 4
dito bjj Hop 1889-90 4
dito in goud. leen. 1883 6
dito dito dito 1884 5
Spanje. Perpct, schuld 1881 4
Tukkrij. Gepr.Conv. leen. 1890 4
Ge -. lneuing serie D.
Gec. leemn. serie O.
Zuid-Afr. Rep. v. oblg 1892 5
Mexioo. Obl. Buit. Soh. 1890 6
Venezuela, Obl. 4 onbep. 1881
Amsterdam. Obligation 18W6 3
Rotterdam. Sted. leen. 1894 3
Ned. N. Afr. H «ntle'sv. aand.
Arend-b. Tab.-My. Certilioaten
Deli-Maatschappjj dito
Arn. Hypotheekb. ptndbr. 4
Oult.-Mjj. der Voratenl. aand. 1
Gr. Hypotheekb. pandbr. 8l/i
Noderlaudsnhe bank aanil. I
Ned. Handelmaatsch. dito
N.-W 4. Pao Hyp. b. pandbr. 3
Rott. Hypotheekb. pandbr. 8»/,
Utr. Hypotheekb. dito 8V> 981/»
Oostenk. Ojst-Hong. bank aand.
Rusl. Hypotheekbank pandb. 4/,
Amerika Equt. hypoth. pan 1b. 6 90
Maxw. L. G. Pr Liun rert. 82*/*
Nbd. Holl. IJ.-Spoorw.-Mjj.aand. HS'/i
Mjj. tot Expl. v. 8t. Spwr. aand,
Ned. Ind. Spoorwegen, aand.
Ned. Zuid Afr. Spm. aand. 6
dito dito dito 1891 dito 5
Italië Spoorwl. 1887/89 A-Eobl.3
Zuid.-Ital. Spwmjj. A-H. obl. 3 59'/lS
Pol 'N. Warschau Weenen aand. 4 160
Rusl. Gr. Russ. Spw.-Mjj.obl. 4
B<ische dito aand.
Pastowa dito aaud. 5
Iwang Dombr. dito aand. 5
Kursk Ch. Azow-Sp. kap. opt. 4
dito dito oblig. 4 j
Amerika. Gent. Pao. Sp.Mij. obl. 6
Chic. North. W.pr, C. v. aand. 144
dito dito Win. 8t. Peter. obl. 7 140' /f
Denver 4 Rio Gr. Spm. cort. v.a. 217/,
Illinois Central obl. in goud 4 i 104'/i
Louisv. Naihvilli Gert. v.aand. 668/8
Mexico. N. Spw.M le hyp.o. 6 105
Miss. Kanias v. 4pCt. pref. aand. 14*/B
N.-York Outas'o Weet. aand. 197/u
dito Penn. Ohio oblig. 6
Oregon. Calif, le byp. in goud 6
St. Paul. Minn. 4 Manit. obl. 7
On. Pao. Hoof lyn ob ig. 6
dito dito Line. Ooi. le hyp. O 6
Canada. Can. South. Chert.v.aand,
Vin. C. Rallw. 4 Na. lo h. d. o. O
Amsterd. Omnibus Mg. aand.
Rotterd.Tramweg-Maals.aand
Ned. Stad Amsterdam aand. 9
Stad Ro'.terdam aand 8
Bblgie. Stad Antwerpen 1887 2'/,
S ad Brussel 1886 S*/t
Hono. Tbeiss It Rullr Geselsoh. 4
Ojstbnk. Staatsieenig 1860 5
K.K. Oost. B. Cr. 1880 8
Spanje. Stad Madrid 8 1868
Nip. Ver. B z. Avh. Spoel, cort.
£5,
58
96'/,
I 101'/,
»o/t
"Vl.
98
98'/,
081/,
108'/,
61/,
79
58'/,
887,
105
101
101/,
101'/.
95'/,
746
607
108
65'/,
9,
504'
154'/,
100
100
118
880
516
100
57'/,
99
106»/,
108'/,
100
53'/,
«Vt,
59'/,
171'/,
100'/,
107
0»'/.
1001',
100'/,
116,/,
118'/.
35'/,
l»'/.
83%
57'/,
59'/,
55V,
88'/,
167.
48'
AII OII M,IDE§ (Mantel Costumes)
in groote verscheidenheid en Concur-
reerende prijzen.
GOUDA.
Burgerlijke Stand.
OVEELÉDEN: 20 Juni. H. Jongkoen,
hnisvr. van J. Grooteboer, 62 j.
GEHUUWD21 Juni. D. fien Haag en
A. Zeltenrflch. D. A. Mulder en J. S.
Hoebeek. D. Maarschalk en G. G. Schinkel
Reeuwijk.
GEBORENJoseph Marie, onders A. de
Wit en M. Streng. Evert, onders P. van
