S ËE
rikaat
n
Meiiu'H- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
Vrijdag 28 Juli 1899.
iste.
38ste Jaargang.
No. 7950
PANDEN,
Bultenlanilscli Overzicht.
IBLEN
EN.
{ER 1899
I
VEBVEBIJ
E1MER
rtterüam.
Az.
10NJE JK.
al, Gouda.
J
i Zn.,
FEUILLETON.
ANNIBAL DE VONDELING
5?
F
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des inidd.
CENTEN.
izicht.
iELSCHE
i.
Verspreide Berichten.
eherij
den gang door zonder
EM1
TE BESPAN-
)VEE en aan-
den Koning
ËN.
n orde gemaakt,
j N. Veemarkt,
>A de Heer
»n en verven van
oben, alsook alle
GOI IkSI IIi: Uil Ki VI
Mdianllii'),
■m* van
Wewranciers.
AAT K 116.
INKMAN 4 Zn.
e,
iD, Bos'oop.
dewater
Waddin.rveen.
Bodegraven,
rkerka.d. IJ tel.
Haastrecht,
N, Schoonhoven
In de „Economiste francais” een artikel
van Paul Leroy-Beaulieu over „den twist
tusschen Engeland en Transvaal”, veel gun-
Gedenkschriften van een Gelukzoeker
OF
])Vdar het Fransch.
DOOR W. NUTTER.
iet «toornen van
enz.
worden uaar de
geverfd.
ioomd of geverfd
de gezondheid
De „Times” verneemt uit Pretoria: Het
geschil tusschen president Kruger en den
Volksraad nopens de dynamietkwestie en het
Johannesburger lort is vereffend.
De Transvaalsche regeering heeft de ver
volging tegen de zoogenaamde hoogverraders
ingetrokken en hen van rechtsvervolging
ontslagen.
Hollandsche bevolking van Zuid-Afrika, die
nu tot de Engelsche staat als 7 tegen 6,
zal dan tot haar staan als 9 of 10 tegen 6.
Dat moge Engeland ook bedenken voor het
overgaat tot een oorlog, die van Zuid-Afrika
een tweede Ierland zou maken.
Nog om een andere reden kon Engeland
in Transvaal heel wat lager toon voeren.
Het doet net alsof het uitsluitend Engelsche
belangen zyn, waarvoor het aan den Rand
opkomt. En wat is het geval? Er zit voer
1500 millioen francs Fransch kapitaal en
waarschijnlijk voor 7 of 8 millioen Duitsch
kapitaal in Transvaal. Die kapitalen samen
gevoegd zullen wel tegen het Engelsche geld
in Transvaalsche ondernemingen opwegen.
Niet alleen nu, dat Engeland optreedt alsof
dat Fransche en Duitsche kapitaal er niet
is, maar het berokkent dat kapitaal her-
haaldelyk enorme verliezen door de beurs
crises die het bewerkt. Leroy-Beaulieu is
van oordeel, dat Frankrijk en Duitschland
hierover vertogen by Engeland konden in
dienen.
De Fransche beleggers hebben nog een
andere grief tegen de Engelschen. In de
leiding der maatschappijen, waarin Franschen
aandeel en soms het leeuwenaandeel hebben,
kunnen zy geen behoorlijke stem in het ka
pittel krijgen. Den zetel dier maatschappijen
naar Europa verplaatsen, de kennisgevingen
ook in Frankrijk te verspreiden. Franschen
in het bestuur nemen zoo dat zy er invloed
kunnen oefenen tevergeefs hebben de Fran
schen daarop aangedrongen. Laat men van
de regeering der Republiek fiskale en oeco-
nomische hervormingen verlangen, maar geen
politieke, waarop men geen recht heeft, en
haar niet van verdrukking der uitlanders
beschuldigen. De Fransche aandeelhouders,
die worden verdrukt en wel door de En
gelschen.
Telefoon No. 92.
De Uitgave dezer Courant geschiedt d agel ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers V IJ F
Telefoon No. 92
ADVERTENTIEN worden geplaatst van
1—5 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
Het blijkt dan toch waar te zyn geweest,
dat in den Franschen ministerraad van Dins
dag strenge maatregelen stonden genomen
te worden tegen officieren, die zich aan de
discipline hadden vergrepen.
Een van de voornaamste generaals uit het
leger is gestraft geworden: generaal Négrier.
Hij is ontheven van de functie van lid van
den Conseil supérieure de la Guerre, belast
met speciale diensten.
Naar een, officieel nog niet bevestigd, be
richt inhoudt, zou generaal Négrier, by ge
legenheid van eene inspectie, de houding der
regeering gecritiseerd hebben, die hy niet in
staat noemde om het leger te verdedigen.
Het leger, zeide hy, moet maar geduld heb
ben tot na het proces te Rennes, en dan zelf
handelen als de regeering het niet verdedigt.
Dit alles nu kwam den minister van oor
log ter oore, en deze heeft toen een enquête
bevolen, welke ongunstig voor generaal Né
grier was. Door den minister daarop onder
vraagd, moet hy bekend hebben, en toen
kwam de zaak in den ministerraad.
Galliffet was van oordeel dat Négrier zich
tegen de krijgstucht vergrepen heeft; maar
zyn daad vormt een op zichzelf staand feit.
Voorts heeft de raad van ministers beslo
ten, generaal Dalsten te benoemen tot com
mandant van de stelling Parijs, ter vervanging
van generaal de Pellieux, die tot comman
dant van de 44e brigade is benoemd, en zal
resideeren te Quimper in Normandiëaltyd,
als hy niet zyn ontslag neemt, gelyk men
gelooft.
Kapitein Guyot de Villeneuve, die den heer
Syveton had gplukgewenscht met zyn schor
sing en hem een som had aangeboden ter
vergoeding van zyn traktement, is met 60
dagen streng arrest gestraft.
Ten slotte is een vrijgeleide aan Esterhazy
verleend op verzoek van den commissaris
der Regeering by den krijgsraad te Rennes,
Carrière.
stiger voor de Boeren dan een artikel, dat
wy daar ter plaatse eenige weken geleden
van denzelfden schrijver gelezen hebben, of
schoon hy ook toen al het onrechtmatige
van Engelands optreden in de binnenlandscbe
aangelegenheid van het kiesrecht aantoonde.
Paul Leroy-Beaulieu acht het gevaar voor
oorlog nog geenszins geweken, vooral nu het
parlement over een paar weken uiteengaat
en het dus Chamberlain niet langer in toom
kan houden. Gelukkig zyn er nog andere
factoren die een oorlog tegenwerkende een
dracht der Afrikaanders in geheel Zuid-
Afrika en het ontwaken van den democrati-
schen geest in Engeland. Maar Chamberlain
Een man, door de fortuin bedorven, naar
den hoogsten post dingende, zich oud voe
lende worden en in staat om er nu alles op
te zetten. Engeland moet oppasseneen
worsteling met do <350,000 Hollandsche Afri
kaanders, terwijl in dien tusschentyd Rusland
naar Peking en de Perzische Golf kan voort
dringen, is geen kleinigheid.
De Engelsche jingo-bladen beweren, dat
de geheele beschaafde wereld aan hun zyde
staat. Het heeft er niets van. Om alleen
van Duitschland en Frankrijk te spreken:
al de ernstige bladen veroordeelen daar
krachtig het eischen van politieke rechten
voor de uitlanders en meer nog het afwijzen
van dien eisch tot een casus belli te maken.
En dan trekt P. Leroy-Beaulieu een verge
lijking met do rechten van uitlanders in
Frarfkryk. Er zyn daar 1,100,000 vreem
delingen velen wonen er al vijftien of twin
tig jaar: zy hebben geen enkel politiek of
administratief recht. Genaturaliseerd wordt
alleen wie in Frankrijk geboren en twintig
jaar is, en dienen wil. Zoo is hot ook in
Algerië, waar er* bijna 300,000 vreemdelin
gen zyn tegen 350,000 Franschen. Die
vreeindelingen, al zyn zy er twintig of dertig
jaar, hebben evenmin politieke of admini
stratieve rechten; In de departementen van
het Noorden en het Oosten zyn er gemeen
ten, voor do meerderheid bestaande uit
Belgen: zy hebben er geen gemeentelijke of
administratieve rechten. Niemand protesteert
tegen dien toestand, omdat het volkenrecht
van alle Europoesche naties dien wettigt.
De eisch van Engeland is dus wederrech
telijk en monsterachtig. In het voorbijgaan
P. Leroy-Reaulieu noemt de getallen van
Chamberlain onbetrouwbaar200,OCX) uit
landers! Waar zouden die zitten? De heele
bevolking van Johannesburg telt niet meer
dan 100,000, en niet eens alle uitlanders.
En als de goudmijnen over een jaar of vijf
tien, twintig uitgeput zyn, dan gaan de mees
ten nog weg. De bodem is te weinig vrucht
baar om kolonisten er vast te houden. De
«53)
Inderhaast voltooide Emilie haar toilet een wei
nig, doch zij was te zenuwachtig om er bijzonder
veel aandacht aan te schenkente meer ook daar
de dochter van den hoogen ambtenaar bij de re
cherche duidelijke teekenen van klimmend onge
duld aan den dag legde. Binnen enkele ©ogen
blikken was zij gereed om te vertrekken. Emilie
ging binnendoor, gevolgd door de onbekende dame.
Zonder iemand is te zeggen verliet zij haar wo
ning en stapte in het rijtuig, dat, zoodra de beide
passagiers gezeten waren, snel wegreed
Er was iets vreemd op te merken aan dit rij
tuig, of eigenlijk niet zoozeer aan het rijtuig zelf,
als wel in de verhouding van hetzelve tot de
paarden en den koetsier.
Het rijtuig was een fiacre, die men per rit of
per uur huren kan.
De koetsiers van dergelijke rijtuigen zijn bijna
zonder uitzondering het ruwste en ongemanierste
slag van volk dat men zich met mogelijkheid kan
voorstellen het is eene vanzelfsheid dat hier
alleen sprake is van de Parijsche koetsiers.
Het was derhalve opmerkelijk, dat de koetsier
teins Junck en Val dunt, luitenant-kolonel
Bertin-Mourot, majoor Gendron.
De kolonels d’Abboville en FabreBesse,
fcBoullenger, Jeannel, Roy, Maistre, Dervieu,
Duch&telet, Lanquetty.
De kolonel Maurel (voorz. v. d. krygsraad
van 1894), generaal Lebelin do Dionne, Le
Rond, Penot, generaal Risbonrg, majoor Curé
(die Picquart inlichtingen leverde over Ester
hazy), Billet, Roche, Capiaux, Grenier.
Kolonel Guérin, Dovernino, luit.-kolonel
Cordier, kolonels Fleur, Gallichet, Gobert,
Weill (de vriend van Esterhazy), Strong (de
Engelsche journalist), Savignaud, de Grand-
maison (afgevaardigde).
Bcrtillon, Valerio, Teyssonnières, Charavay,
Pelletier, Conard, Varinard, Belhomme, ex
perts; Meyer, Molinier, Giry (schriftkun
digen).
Lobon (de oud-ministor), Hanotaux, Cha-
moin, Maurice Paléologue, Delaroche-Vernet
(de veelbesproken attaché), mevr, de weduwe
Henry on Marguerite Pays.
Labor! zal van zyn kant, naar ’t schynt,
slechts weinig getuigen dagvaarden.
Op het eerste gezicht schynt het moeielyk
de verschillende maatregelen, genomen in
den ministerraad van gisteren die wél
belangrijk is geweest, zooals voorspeld
werdmet elkaar in overeenstemming te
brengen. Generaal Négrier strong 'gestraft
met ontslag als lid van den oppersten raad
van oorlog; de Pellieux eenvoudig verplaatst
en kapitein De Villeneuve slechts twee
maanden kamerarrest. Toch heeft Do Pel
lieux minstens de schandelijke Esterhazy-
zaak op zyn geweten, en Villenenve, een
simpel kapitein, durfde de gevolgen van de
straf, waardoor de leeraar Syveton getroffen
was, ongedaan maken en de regeering dus
een slag in het gelaat geven.
Maar generaal Négrier scheen niet onge
neigd om by een gunstige gelegenheid Bou-
langcrtje te spelen en diïïir zyn zoowel
parlement als regeering nog doodsbang voor;
wordt die noot aangeslagen, dan uit zich
het instinct van zelfbehoud. En daarenboven
is het waarschynlyk dat de regeering opzet
telijk alle maatregelen die met de Dreyfns-
zaak in verband staan, zoetjes-aan neemt
en by gedeelten, om de openbare meaning
nog niet genoegzaam doordrongen van de
onschuld van Dreyfus en de schuld zijner
voornaamste tegenstanders, niet al te ruw
op 'tlyf te vallen; na de uitspraak te Rennes
zal men wel zien wat er nog te doen is.
Duitschland.
De Keizer is Maandagnacht met de „Hohen-
zollern” voor Olden aangekomen.
Emilie te zien dat ze zeer bekommerd en gejaagd
was.”
>En hoelang ia dit zoowat geleden, Nicolaas
•Nog geen kwartier.”
»Ik dank uge kunt wel gaan.”
>Wat moet ik antwoorden aan den brenger van
deze nota mijnheer?"
»Dat er op ’t oogenblik niemand thuis is en
dat hij maar terug moet komen.”
•Dank u.”
De werkman vertrok, weinig vermoedende welk
een storm van tegenstrijdige gewaarwordingen zijn
boodschap in het gemoed van den boekhouder
had doen opsteken.
Raphael, alleen gebleven, viel als versuft op zijn
stoel neer, en bracht de handen aan zijn hoofd,
ter prooi aan een wezenlooze wanhoop
Zijn voorgevoelens bleken geen voortbrengsels
te zijn van een opgewonden fantasie.
Want in zijn geest was er zelfs geen schaduw
van twijfel omtrent wat geschied was.
Hij wist, hij wist bij ingeving zonder moge
lijkheid der vergissing ot dwaling dat Emilie
met de een of andere list meegelokt was gewor
den, dat zij thans weggevoerd werd, en dat niets
haar uit de macht van dengene die haar verderf
zocht zou kunnen redden, dan een wonder
De dame die er in geslaagd was Emilie te over
reden haar te vergezellen, handelde voor rekening
van den markies de Chateaudieu.
Maar hoe had Emilie hare belofte kunnen ver
geten, hare belofte om voor geen enkele reden
het huis te verlaten
(Wordt vervolgd).
van deze fiacre al de airs van een aristocratischen
paardenbestuurder had, die blijkbaar gewoon was
om te gaan met lieden uit de hoogere standen
De paarden, verder, van de Parijsche huurrijtui
gen zijn doorgaans beesten waarvan het dood
neervallen van ouderdom slechts een kwestie van
enkele dagen is. Maar de paarden van dit huur
rijtuig maakten, evenals de koetsier, op dien regel
een gunstige uitzondering. Het waren zeer fraaie,
goed onderhouden vlugge en vurige dieren.
Maar Emilie Potard was te veel met hare ge
dachten bezig om daarop acht te slaan. Ook was
hare wereldwijsheid te gering om uit deze kleine
omstandigheid gevolgtrekkingen te maken ingeval
dezelve haar opgevallen ware.
Onder het njden deed zij nog onderscheidene
vragen die de onbekende telkens behendig wist
te ontduiken, tevens duidelijk latende doorkomen
dat die nieuwsgierigheid haar min of meer onaan
genaam was.
Emilie, dit bemerkende, staakte hare vragen
en keek mijmerend voor zich.
Het rijtuig rolde steeds voort.
HOOFDSTUK XXV.
RAPHAELS ONGERUSTHEID NEEMT TOE.
Tien minuten na bet vertrek van Emilie in ge
zelschap der onbekende dame, verscheen een der
werklieden met eene nota van een der leveran
ciers, die den fabrikant van hout voorzag.
Sinds eenige weken was Raphael den post van
kassier buiten dien van boekhouder toe vertrouwd
geworden.
IHIEYFUS
De regeerings-commissaris by den krygs
raad te Rennes, de heer Carrière, hooft tegen
7 Augustus en volgende dagen 70 getuigen
gedagvaard. Hier 'volgen de namen
Generaal Gonse, Cochefert (chef van den
veiligheidsdienst), Cuignet, Casimir-Perier,
Cavaignac, de generaals Billot, Mercier, Zur-
linden en Chanoine;
Bertulus, rechter van instructie, generaal
Roget, luitenant-kolonel Picquart, generaal
de Boisdeffre, luitenant-kolonel du Paty de
Clam, de archivaris Gribbelin, Esterhazy (die
een vrijgeleide krygt);
Generaal Deloye, majoor Lauth, de kapi-
Verzoek dan mademoiselle hier even te ko
men om deze nota te verifieeren, dan zal ik be
talen,” antwoordde Raphael.
•Mademoiselle Emilie is een klein kwartier ge
leden uitgegaan,” antwoordde de man.
•Uitgegaan vroeg de boekhouder.
•Ja, mijnheer.”
•Dat is niet mogelijk.”
•Ik heb het gezien.”
•Ge zult u vergist hebben.”
•Ik kan op mijn beurt en met meer grond zeg
gen, dat is onmogelijk, mijnheer.”
•Kunt ge u niet vergist hebben
•Neen, mijnheer. Een kwartiertje geleden is
zij uitgegaan, ik ben niet de eenige die haar heeft
zien vertrekken Al de kameraden van het atelier
hebben het gezien.”
Maar hoe kan dat dan toch
•Dat weet ik niet mijnheer. Maar u kunt het
aan de anderen vragen
•Is ze ook misschien naar een ander gedeelte
van het huis gegaan.”
•Per rijtuig, mijnheer?”
Hoe, is ze per rijtuig vertrokken 1”
•Alleen
•Neen, ze was in gezelschap van iemand die
wij geen van allen kennen
•In gezelschap van iemand
•Ja, van een dame, die wij geen van allen ooit
hier gezien hebben.”
•Een jonge dame
•Ja, Haastig liepen ze den gang door zonder
iets te zeggen. Wel meende ik aan mademoiselle
