MS
k!
japier
el.
©SR?
Koker
nmagazyn
i A Zn Tiendew.
anbieding).
ND
to.
Studio”
LAKTE
2
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
1
No. 7965.
Dinsdag 15 Augustus 1899.
1IGAAK.
DETÖELATIAGOPDEH BURGERSCHOOL.
J
I
L-CLX
IMP.
T E E T”.
38ste Jaargang.
Buitenlandsch Overzicht.
I
FEUILLETON.
CENTEN.
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des inidd.
de
v. (I. WAALS
was
handel van
IENEEL,
fosthaven B 78.
E8TELLEN,
w.
I 199-200.
WAREN,
i p p e n,
KELEN,
wordt verzocht
s voor
uluctiewerk.
aanden aan den
UM.
ilNKMAM&Zn.
1ZUNJ
J Klasse is ge-
368)
En verder wist hij, dat het mogelijk was dat
Emilie aldaar heengevoerd was.
Dat waren zijn gronden. Dat was alles wat hij
stellig wist.
Zijn hart evenwel zeide meer. In zijn binnen
ste schreeuwde een stem dat hij heen moest naar
dat pavilloen, over de muren heen, door de deuren
of door de vensters dat hij dat pavilloen moest
binnendringen trots alle beletselen en hindernissen
want dat Emilie daar was.
En als altijd bleek de twijfelachtige hoop van
het hart meer kracht tot handelen te verleenen
dan de meest besliste zekerheid van het verstand
vermocht zou hebben.
HOOFDSTUK XXVIII
DB B1VRIJDER.,
Ofschoon Raphael niets wist, wist hij zijns in
ziens meer dan genoeg.
In de eerste plaats wist hij, dat er een muur
te overklimmen was.
En hij dacht aan de lessen van Carrillon en
m
Telefoon No. Si*
ADVERTENTIEN worden geplaatst van
15 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
(iOUDSCHE toil lltvr.
Telefoon No. N>.
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijks
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers V IJ F
De eerste groote dag van het Droy/us-
proces, de dag van generaal Mercier, de
dag van den donderslag, die don beklaagde
verpletteren zon. is voorby.
Wat heeft hy gebracht? Wat waren de
bewijzen, die de meer dan zeventig-jarige
oud-minister heeft onthuld om Frankrijk in
staat te stellen een keus te doen in het
door hem, verkeerd trouwens, gestelde al
ternatief: Of Dreyfus is schuldig, óf ik?
Niets. Het is alles oude kost, voorzoover
het Dreyfus betreft. De „overtuiging” van
den generaal kenden wy, het is die van de
vyf ministers van oorlog, die geloof eischen
op hun woord: Dreyfus is rechtvaardig ver
oordeeld. Die overtuiging is sedert 1894
nog „versterkt”. Ondanks al het goud, ten
bate van Dreyfus besteed, zeide de generaal.
Ondanks? Heeft men hem trachten om te
koopen? Zoo niet, hoe verantwoordt hy die
insinuatie
Merciers getuigenverklaring was uitvoerig,
maar kalm. De generaal sprak zacht, zitten
de op een stool. Hy rakelde de geheele ge
schiedenis der zaak op van de eerste ver
missing van stukken om te eindigen met de
revisie. Hij liet niets onvermeld, besprak
alle vertelseltjes die de ronde hebben gedaan,
herhaalde de technische bespreking van het
Het was een heerlijke avond, een dier avonden
waarop de genius der genietingen door het lucht
ruim vaart, bedwelming verspreidende, het bloed
der stervelingen in gisting brengende, de harts
tochten prikkelend. Het was zeer zoel. De tuin
was van heerlijke geuren overstroomd, ze stegen
Raphael naar het hoofd, ze bezielden hem. Hij
voelde zich eensklaps een wonderbare moed in-
spireeren, kracht om alles te doen voer in hem,
een hevige begeerte om iets ongewoons, iets grootsch
te doen, nam bezit van zijn hart.
Hij keek rondom zich.
Hij kon niet zien welke bloemen de geuren en
parfums die hij met gretige teugen indronk, voort
brachten. Zij waren het ook niet, die hem den
blik onderzoekend ift alle richtingen deed werpen
Alles was stil rondom hem. Hij hoorde geen
gezucht van heen en weer wuivende takken, geen
geluid van eenig mensch of dier. Alleen kwam
nu en dan heel, heel uit de vertó een gedruisch
gedempt, dof, als van een naderend onweder. of
als de echo van een in de verte zich ontlastende
onweersbui.
Hij stond ruggelings tegen den niuur, Raphael
en meende recht voor zich uit een groot gevaarte
tegen den donkeren hemel te zien afsteken
Een gewaarwording overviel hem gelijk aan die
in den nacht van zijn aanval op de woning van
den baron de Maubert in het dorp Bougival, toen
hij van haat en wraakzucht verteerd in ongeveer
gelijke omstandigheden verkeerde als nu, namelijk
van zich met geweld toegang te verschaffen tot
eens anders woning.
f Wordt vervolgd,}
Naar aanleiding van het ingezonden
stuk in ons vorig nummer hebben wij in
lichtingen ingewonnen omtrent het tweede
toelatingsexamen, dat ,'gewoonlijk aan de
r. h. burgerschool wordt gehouden.
Ons is gebleken, dat de inzender goed
was ingelicht. De min. van b. z. heeft
toegestaan dit jaar, bij wijze van proef,
geen tweede toelatingsexamen in September
te houden. De aanleiding tot dien maat
regel is geweest de onzekerheid, waarin
de directeur telken jare tot bij het begin
der lessen verkeert omtrent de grootte der
klassen, zoodat de tijd ontbreekt om maat
regelen voor benoodigde lokalen en tijde
lijke leeraars te nemen, wanneer overbe
volking van klassen splitsing in afdeelingen
wenschelijk zou maken. De minister heeft
dus het oog gehad op de belangen der
schoolgaande jeugd.
Onze Haagscbe briefschrijver stelt nu
'de vraag of dit besluit van den minister
wettig en billijk is.
Aan de wettigheid kan niet getwijfeld
worden. Art. 21 en 22 van het reglement
voor de rijkshoogere burgerscholen bepalen,
dat niemand tot eenige klasse der school
wordt toegelaten dan: 1" na het afleggen
van een openbaar examen, 2° na door den
directeur te zijn ingeschreven. Eenige
tijdsbepaling omtrent het te houden examen
of van de inschrijving komt in het regle
ment niet voor. Een admissie-examen in
Juli voldoet dus aan de eischen van het
reglement Het ligt echter voor de hand,
dat de gezonde toestand is: inschrijving
en examen aan den aanvang van den
cursus en oorspronkelijk is alleen daaraan
gedacht. In 1873 gaf de toenmalige mi
nister v. b. z. in antwoord op eene vraag
het volgende voorschrift: „Art 22 is dus
zoodanig op te vatten, dat de inschrijving
en het toelatingsexamen alleen’ worden
gehouden in de eerste dagen van den
cursus; terwijl het aan den directeur wordt
overgelaten om van dien regel af te wij
ken indien het hem blijkt dat bijzondere
omstandigheden, zooals ziekte of afwezig
heid, het onmogelijk maakten, dat de can-
didaat zich bij het begin van den cursus
aanmeldde. Spoedig gaven practische
rdriiksohrilten van een Gelukzoeker
ANNIBAL DE° VONDELING
Naar het Fransch.
door W. NUTTER.
overwegingen, gelijk thans hier in Gouda
gelden de moeilijkheid om den omvang
der klassen te berekenen aanleiding
tot afwijking van don regel. In 1874
werd den minister de vraag voorgelegd
„of er bezwaar tegen is om, met behoud
van het gewone toelatingsexamen bij den
aanvang van den nieuwen cursus, aan de
leerlingen, die zulks verlangen, gelegen
heid te geven reeds vóór den aanvang der
zomervacantie dat examen af te leggen.”
De minister beantwoordde die vraag ont
kennend, omdat het reglement geene be
paling bevat omtrent het tijdstip van het
toelatingsexamen. Sedert is* hier en elders
het afnemen van twee admissie-examens
regel geworden.
Uit bovenstaande blijkt dus wel, dat het
toelatings examen het natuurlijk begin van
den nieuwen cursus is, maar dat niets
belet om bijzondere omstandigheden een
ander tijdstip te kiezen.
Een tweede vraag is evenwel, of de
genomen maatregel billijk is tegenover hen
die in het begin van Juli zich nog niet
als aanstaande leerlingen konden laten
inschrijven. Ons plaatsende op het stand
punt van het publiek voor wie de school
bestemd is, zijn wij geneigd daarop ont*
kennend te antwoorden.
Jongelieden, die zich in speciale rich
ting hebben bewogen om te voldoen aan
eenig examen, dat in de vacantie wordt
afgenomen, en die bij het vak hunner
keuze niet worden geplaatst, moeten in de
gelegenheid zijn van de rijks h. b. s. te
profiteeren, indien de gewijzigde plannen
voor hunne toekomst zulks wenschelijk
maken. Onze inzender sprak van een
niet geslaagd candidaat voor Willemsoord;
ons werd nog een voorbeeld genoemd van
een leerling van het gymnasium, die de
klassieke studie liet varen en van zijn
voornemen om naar de h. b. s. te gaan
moest afzien, omdat het admissie-examen
had plaats gehad vóór hij den ongunstigen
uitslag kende van zijn overgangsexamen;
straks komen weer teleurgestelde aspiran
ten naar de cadettenschool te Alkmaar, enz
die wellicht in handel of industrie een
toekomst zullen moeten zoeken. Al zijn
het maar enkelen, wier belang medebrengt
Gouda te kiezen voor hun opleiding, voor
hen is de pas dit jaar door den maatregel
dankte hem thans in zijn hart voor de vele les
sen op het gebied van inbraak die hij van dien
persoon ontvangen had en die hen? thans zoo
goed te stade kwamen in zijn pogingen om Emilie
te bevrijden.
En bovenal dacht hij aan de zaak van Bou
gival, aan dien vreeselijken nacht waarin zij de
woning van den zich verschuilenden De Maubert
binnengedrongen waren, en waarvan het eind ge
weest was, dat hij zijn wraakzucht had bevredigd.
«Waar de wraakzucht mij toe in staat stelde,
dacht Raphael daartoe zal de liefde mij hon
derdmaal beter bekwamen. En misschien zal ik
door het eene vergiffenis voor het andere ver
werven.”
Een ding was hem evenwel zeer duidelijk, zelfs
te midden zijner overspanning, en te midden van
zijn bijna onbedwingbare lust om aan het werk
te gaan; hij moest namelijk de duisternis af
wachten.
Hieruit blijkt dat sommige goede werken even
wel behoefte hebben aan begunstiging der duis
ternis als alle misdadige handelingen.
De tijd dat hij gedoemd was om te wachten,
maakte hij zich ten nutte met het zich aanschaften
van allerlei benoodigdheden voor zijn tocht, en
met zich lichamelijk te versterken.
Eindelijk, tegen negen uren in den avond, toen
het voldoende donker was begaf hij zich naar
het achtergedeelte van de eigendommen van den
markies.
Hij had zich door Tom den muur, waardoor
de tuin die het pavilion bevatte van den weg was
afgesneden, doen beschrijven en met de van zijn
van den minister afgesnedeu.
Nu komt het ons voor, dat het Rijk,
scholen stichtende, tegenover alle ingeze
tenen vrijgevig zijn moet en zoo min mo
gelijk voetangels en klemmen mag leggen
op den weg van hen, die naar ontwikke
ling, streven door middel van het van
staatswege gegeven onderwijs.
De vraag is dusis de genomen maat
regel onvermijdelijk en noodzakelijk? Wat
hier dit jaar wordt verordend, kan ook
voor andere rijksscholen worden voorge
schreven. Naar onze bescheiden meening
is één examen vóór do vacantie in het
algemeen niet wenschelijk. Het wil ons
voorkomen, dat door de verplaatsing van
het «voornaamste toelatingsexamen naar
Juli! voldoende gezorgd is voor een ge-
regdden gang van zaken aan de scholen.
Men weet dan grosso modo op hoeveel
leerlingen te rek. nen valt. De enkele na-
komers zullen die schatting niet geheel
doeft falen. Wanneer met September een
drietal leerlingen in eenzelfde klasse wordt
toegelaten, zal dat al veel zijn. In den
legej zullen de bezwaren van de toelating
dier enkele leerlingen voor de school niet
overwegend zijn, terwijl de al- of uiet-toe-
htingvoor sommige candidate» een quaestie
van het hoogste gewicht kan zijn.
De mogelijkheid bestaat dat alhier de
moeilijkheid grooter is dan elders. Men
deelt ons mede, dat bij den bouw der
school niet gerekend is op lokalen voor
parallelklassen en dat de gewone leeraars
met lessen bezet zijn. Daaraan is tege
moet te komen door aan bouw van lokalen
en het aanstellen van tijdelijk personeel,
gelijk elders toch ook geschieden moet.
Het is ons alleen niet duidelijk daarom
een paar leerlingen in September plotseling
de maat doen overloopen. Zorgt het school
toezicht, dat tijdig vóór de vacantie ge
waarschuwd is. voor de noodige voorzie
ningen tegen September, dan is de zaak,
dunkt ons, in orde Wellicht zit de fout
meer in de langzaamheid der ministerieele
bureau’s, welke alle behoeften derrijksin-
richtingen uit de verte moeten beoordeelen
en regelendeze zijn gewoon op zijn elf-
endertigst te werken. Men geve den di
recteur of desnoods den inspecteur vrijheid
om in dringende gevallen op eigen verant
woording handelend op te treden, altijd
vroegeren koetsier ontvangen aanwijzingen was
het hem niet moeilijk zich te orienteeren hij
vond den muur, die groen was van mos, waar
lange slingerplanten van uit den tuin zich over
heen krulden hij vond het kleine poortje met de
schel kortom hij vond den muur waarachter
het pavilloen verborgen was en hij vond daar
mede het pavilloen, waarin Emilie gevangen werd
gehouden het was thans aan hem haar te
redden.
De muur was zeer hoog. Maar de hoornen,
die langs den weg geplant stonden van afstand
tot afstand, waren nog hoogor. In een dier boo
men te klimmen ter hoogte van den muur was
niet moeilijk. Raphael had dan ook weldra een
der boomen, die niet te dik om omspannen te
worden noch te dun was om zijn gedicht te dra
gen, beklommen En wat hij door de duisternis
niet van beneden van den grond af had kunnen
zien, was, dat de takken zich tot over den muur
heen uitstrekten, welke ontdekking hem bijna een
kreet van vreugde ontlokte.
Hij kroop over den boomtak heen en zat wel
dra boven op de met dik mos begroeiden muur,
die van boven met schuine kanten in een vrij
scherpen driehoek eindigde, doch niet van ijzeren
punten of iets van dien aard voorzien was.
Hij bevestigde zijn touwladder, die hij gekocht
had terwijl hij de duisternis afwachtte, aan den
tak en klom haastig naar beneden.
Thans stond hij in den tufa, hij beefde van
opgewondenheid, het hart sloeg hem in de keel,
hij moest een oogenblik stilstaan om tot zichzel-
ven te komen.
i In
-=5 -X>
U
M
O
Q
:b»
O 2
o s
^£1
binnen zekere grenzen en naar zekere re
gelen, dan zullen de zaken vlugger afge
daan worden.
Het toenemend bezoek van onze h. b. s.
waar nu herhaaldelijk dubbele klassen
noodig gebleken zijn, bewijst dat liet onder
wijs in eone behoefte voorziet en dat de
inrichting een goeden naam heeft. Men
mag dan ook verwachten, dat het schooltoe
zicht zorgen zal, dat er door vermeerdering
van lokalen steeds gelegenheid zal bestaan
tot splitsing van klassen en dat een buiten
gewone maatregel als de besprokene, dien
wij als als lastig voor het publiek en on-
noodig voor den goeden gang van het
onderwijs betreuren, niet meer behoeft
voor te komen.
Belanghebbenden, die werkelijk gegronde
redenen hebben de Goudscbe school voor
hun jongens te prefereeren, raden wij, zich
met een met rodenen omkleed verzoek te
richten tot den minister v. b. z. Wij
kunnen ons niet voorstellen, dat deze den
toegang zou blijven weigeren, indion al
thans in de gowensobto klasse plaats is.
