lEEBffl KLEEDISG.
BINNENLAND-
II- SAMSOM.
STADSNIEUWS.
Directe Spoorwegverbindingen met GOUDA. Wlnterdienst 1899-1900 Aangevangen I October Tijd van Greenwich.
K
t
Aleiawe Voorjaar-en
ZomersiolTeii
Hems van Amsterdam.
»S%
«Ti,,
!i47» -
J aponstoffen.
WITTE GOEDEREN
beloften niet ia nagekomen, waardoor hun
toestand slechter geworden was.
Te Berlijn is onder de meubelmakers een
algemeene werkstaking nitgebrokende
stakers, 6.000 in getal, eischen een minimum-
weekloon van 24 mark (f 18.40).
De houtbewerkers te Mainz dreigen met
een staking tegen halt Maart, als voordien
tijd hun eischen niet zjjn ingewilligd.
Het aantal Itnkers in de Saksische kolen-
districten wordt begroot op 8.700.
Spanje.
De Madrileensche pers maakt propagan
da voor het denkbeeld, dat de koninklijke
familie en het hof een reis door Spanje
maken en eenigen tjjd te Barcelona, Mala
ga en andere steden bljjven moet, om de
bevolking kennis te doen maken met den
jongen koning, die over 2 jaren meerderja
rig zal zjjn.
Dinsdagavond werd door de diaconie der
tied. Herv. Gem. te Zutphen met algemeene
stemmen besloten de kinderen, die (e Neer
bosch uitbesteed zjjn, te onttrekken aan de
blijkens het thans gevoerde proces niet in
alle opzichten voortreffelijke geestelijke en
lichamelijke verpleging des heeren Van 't
Lindenhout. Zij zullen zoo spoedig mogelijk
uit de inrichting verwijderd en in veilige
haven gebracht worden.
Het Protest-Comité tegen Engelsche Wreed
heden in Zuid-Afrika, heeft zijn „in de En
gelsche taal gestelde en alom in het buiten
land verspreide Manifest," in het Nederlandsch
vertaald en vermeerderd met eenige inmid
dels bekend geworden bijzonderheden. „Aan
gezien tegemoetkoming in de belangrijke
algemeene kosten van het comité zoo
vernemen wij noodig is en de prijs van
't manifest toch niet te hoog mag zijn, wil
men de algemeene verspreiding bevorderen,
is deze vertaling te koop gesteld tegen slechts
5 cents Zjj die voor het zooeven genoem
de doel eene bijdrage (f 1 tot hoogstens f 25)
willen storten, gelieven dit te zenden aan
het kantoor van den voorzitter (Bataafsche
Bank, Keizersgracht 258, Amsterdam), alwaar
ook de rekening en verantwoording voor
belanghebbenden ter inzage zal liggen."
De heer Mr. A. Kerdjjk, die wegens ge
zondheidsredenen in het zuiden van Frankrijk
vertoeft, wordt in de volgende week in Den
Haag terugverwacht. Van zijn gezondheids
toestand zal het afhangen of hij spoedig weer
aan de werkzaamheden der Tweede Kamer
zal kunnen deelnemen. De heer Schepel was
Dinsdag weer aanwezig.
De afdeelingen van de Tweede Kamer
zijn gisterochtend te elf uren bijeengekomen.
De aanvankelijk voor onderzoek aangewezen
wetsontwerpen betreffende de volkshuisves
ting en de volksgezondheid zjjn voorloopig
van de sectiewerkzaamheden afgevoerd ten
gevolge van ongesteldheid van den heer
Kolkman, lid der commissie van voorberei
ding. Tot rapporteurs zijn gekozen voor de
wetsontwerpen betreffende aanvulling der
wet op het hooger onderwijs (vergemakke
lijking der toelating van studenten nit de
Zuidafrikaansche republieken)vergelding
van tijdelijke diensten met pensioen de hee
ren: Everts, Nolens, Drucker, van Gilse en
Vernyeulen; en voor het ontwerp omtrent
de vicariegoederen de heerenTydeman,
Hesselink van Suchtelen, Pijnappel, f)e Sa-
vornin Lohman en Van Alphen.
Gemeng-de Berichten.
Van de stoomtram, die 's avonds tegen 7
uur van Hilversum naar Laren vertrekt,
brak, naar we vernemen, eergisteren' op
eenigen afstand van Hilversum de as. Een
wagen is daardoor zwaar beschadigd; een
balkon moet zijn afgesneden, en de petro
leumlampen geraakten in brand. De reizi
gers moesten door de gebroken ruiten nit
den wagen klimmen. Persoonlijke ongelukken
zijn er niet gebeurd.
Men meldt uit Sittard
De van Heerlen gister ten 1.42 n.m. naar
Sittard vertrokken personentrein liep adn
't station Spanbeek op een aldaar aangeko
men goederentrein. Een botsing was natuur
lijk het gevolg, die betrekkelijk gelukkig
afliep. De beide locomotieven werden zwaar
beschadigd, de machinist van den goederen
trein brak een been, terwijl een dairie aan
't hoofd werd gekneusd. De personentrein
ondervond door 't ongeval ruim een uur
vertraging.
Het ongeluk wordt aan verkeerden wis
selstand toegeschreven.
Dr. Breitung, te Koburg, die in Duitsch-
land als arts een goeden naam bezit, heeft
een werkje uitgegeven over influenza en
waarsckuwt daarin vooral tegen misbruik
van tabak. Zjjn ervaring beeft hem ver
sterkt in de meening, dat de sigaret, als ver
giftigend voor het hart, een groote rol
speelt bjj de sterfgevallen aan influenza. By
deze ziekte, zegt hjj, weet men dat bepaal
delijk het hart wordt aangedaan en de vele
plotselinge sterfgevallen zyn voor een goed
deel daaraan toe te schrijven, dat het hart
niet genoeg weerstandsvermogen meer bezit.
Hy brengt dit in verband met het feit,
dat het onmatig rooken van sigaretten tot
vyftig per dag toe, geen zeldzaamheid is.
Tabak en alcohol, zegt hy, zyn, naast ge
druktheid van gemoed, de oorzaken dat de
werking van het hart verslapt en het niet
meer in staat is tot de grootere veerkracht,
welke by ziekten als influenza vereischt
wordt.
poenige dagen geleden deelden we mede,
da\ het O. M. by de rechtbank te Amster
dam als „milde" strafvier maanden ge
vangenis had geëischt voor een jonge vrouw
van wie ongelukkigerwijs was uitgeiqoraen,
dat ze vóór haar huwelijk uit armoede iemand
by wien ze in dienst was, voor enkele gul
dens had opgelicht, welke som ze echter by
beetjes grootendeels reeds weer had terug
betaald.
Prof. D. Simons schrjjft nu in het „Pa
leis v. Just.".
„Op het oogenblik dat ik dit schryf, is
my de uitspraak der rechtbank /nog niet be
kend en ik weet alzoo niet, of zjj met het
O. M. van oordeel is, dat aan'deze zondares
aan de ongelukkige trouw, hetzjj ter afschrik
king of verbetering, eenige maanden gevan
genisstraf behoorde te worden opgelegd.
Maar ik zou willen vragen, of aan den ver
tegenwoordiger van het O. M niet bekend
was, dat ten onzent niet verplicht is, te ver
volgen, wanneer de omstandigheden daartoe
aanleiding geven, en of in deze zonder het
recht te schenden niet aan de menschelykheid
had kannen zjjn voldaan door deze „misda
digster" te zeggen; „Ga heen en zondig niet
meer".
„En nu het blijkt, dat daaromtrent bjj ons
O. M. anders wordt geoordeeld, zou ik de
vraag willen stellenmoet ook daarom onze
rechter niet de bevoegdheid erlangen, voor
dergelijke -schuldigen met een ernstige ver
maning te olstaan, een vermaning liggende
in een wel uit te spreken, maar tenzjj een
nieuw misdryf volgt, niet ten uitvoer te leg
gen straf; is Let n-et tjjd, de voorwaarde
lijke veroordeeling rik ten onzent in te
voeren?
„Tot hen, die ook bjj ons de invoering
van dien maatregel zouden wenschen te blij
ven bestrijden, omdat wie kwaad doet kwaad
moet ondervinden en het vergeldingsmiddel
ongeschonden moet bljjven, zou ik willen
zeggen: gjj die in den overmoed uwer nooit
beproefde eerlijkheid u veilig waant voor
een misdaad als van deze beklaagde, werpt
den eersten steen op haar en verwjjst haar
naar de gevangenis."
De tamboer H. Harings der d.d. schutterij
te Leeuwarden telt thans 70 dienstjaren.
Op het gerucht, dat een deputatie van vier
Transvaalsche Boeren bjj den Minister van
Justitie op audiëntie was, hadden zich gis
terenmiddag velen naar het plein begeven.
Weldra bleek echter, dat de vermeende
Transvaalsche Boerendeputaten kwamen uit
een Ablasserwaardsch dorp.
De bekende uitspanningsplaats De Wjjckers-
brug te Voorburg, die voor openbare veiling
was aangeslagen, is gisteren onderhands
verkocht. De exploitatie zal onder zaakkun
dige leiding op den ouden voet worden
voortgezet.
Dinsdagavond omstreeks half zeven ure
hoorden eenige bewoners van het R. C. hofje
in de Donkersteeg te Delft een hevig gekerm
in de bovenkamer bewoond door de 79-jarige
wed. B. Binnengekomen vonden zy de vrouw
op den vloer liggen met brandende kleederen
en met brandwonden overdekt, terwyl naast
haar een stoof met vuur stond, waarop zjj
vermoedelijk had gezeten. Door de politie
werd zjL per brancard naar het gasthuis over
gebracht, alwaar zjj heden is overleden.
In het dorp Wouw (N.-B.), hadden dezen
winter herhaaldelijk diefstallen plaats, zonder
dat men de daders kon ontdekken. Thans
is echter een der dieven in de val geloopen.
Het is een 20 jarig jongmensch uit Roozen-
daal, de gisteren onder politiegeleide op niet
minder dan vijftien plaatsen is geweest om
aanwijzingen omtrent de diefstallen te doen.
Hjj verklaart medeplichtigen te hebben, zoodat
men vermoedelijk met eene geheele dieven
bende te doen heeft.
GOUDA, 22 Februari 1900.
Gisteren is te 's-Gravenhage o. a. geslaagd
voor het examen nattige handwerken, mei
J. H. Vetter, alhier.
Indertijd werd door ons gemeld de maat
regel dien de Directie der Staatsspoorwegen
heeft genomen door controleurs van den loo
penden dienst op de internationale treinen
te plaatsen op de route Amsterdam—Gouda
Esschenhierdoor zijn de vertragingen
gelukkig tot het verleden gaan bebooren.
De Directie heeft het noodig geoordeeld op
die route hun dienst op te heffen, om tot
nader order de sneltreinen van Utrecht via
's Bosch naar Rozendaal te volgen om ook
daar meer zekerheid te verkrijgen met de
buitenlandsche aansluitingen.
De heer A. Van den Pol te Barneveld,
is benoemd tot onderwijzer aan de Christelijke
scholen to Gouda, te Oude-Wetering en te
Schoonrewoefd, en heeft de benoeming naar
Gouda aangenomen.
Bedankt voor het beroep bjj de Ned. Herv.
Kerk te Groot-Ammers door ds. H. van Griet-
huyzen te Oosterwolde.
Schoonhoven. Door de Kamer van Koop
handel alhier werd eergisteren voor de 15e
maal benoemd tot voorzitter de heer G.
Greup, tot loco-voorzitter de heer N. Kooi
man en tot secretaris de heer H. G. Geel
hoed.
Besloten werd zich per request tot de re
geering te wenden ten einde een doorloopen
den dagdienst op het Post- en Telegraafkan
toor te doen invoeren.
INGEZONDEN.
Röntgen-apparaat ten behoeve
van het Ziekenhuis.
Door de Regenten der beide Gasthuizen
is, volgens het Raadsverslag van 22 De
cember 1899, aan den Raad machtiging ver
zocht voor de aanschaffing van een Röntgen-
apparaat ten behoeve van het ziekenhuis
de kosten van aankoop zyn volgens de Re
genten „niet zoo onbeduidend" en bedragen
volgens hen ongeveer f 600. -
De Raadscommissie, in wier handen het
verzoek is gesteld, heeft daarover in de
zitting van 30 Januari gerappprteerd, dat
de uitgaaf tot aankoop van een dergelijk
toestel als nuttig besteed kan worden geacht,
en voegt daaraan toe de ons voorloopig on-
duileljjke opmerking „dat zjj deze uitgaaf
vooral dan gerechtvaardigd zou achten, in
dien geen ingezetenen zoo noodig van het
genot daarvan zouden worden uitgesloten."
Wat bedoelt de Commissie daarmede? Wil
zjj doen uitmaken dat het ten behoeve van
(f)
(f)
L
GOÜDA-
ROT
riBDAU
visa versa.
S
Gouda,
7.20 1
1.88
8.19
8.88
9,01
9.14
9.25
9,88
9.54
10.49
11.12
11.21
19.18
12.53 1.25
2 11
3.35
8,42
8.57
4.29
4.48
Msordreoht
door
7.27
X
8.46
X
X
X
X
X
11.28
X
1.— p
X
X
X
X
X
4.55
Nieuwerkerk
p
7.84
p
X
8.61
X
X
X
X
X
X
11.86
X
1.07 x
X
X
X
4.08
X
6.02
Capelle
V
7.41
p
X
8.59
X
X
X
X
X
X
11.42
S
1.14 p
X
X
X
4.16
X
6.09
Rotterdam M.
6.30
7.50
X
9.C8
X
9.88
9.46
10.11
X
11.80
11.51
12.82
1.38
2.80
X
4,—
X
5.18
RotterdamD.P.
H
X
8.48
X
9.8»
X
X
X
11.18
X
X
X
p 1.64
X
4.04
X
4.37
4.68
X
Rotterdam B.
P
3.12
9,08
X
X
X
X
10,11
X
11.28
X
X
X
8.09
X
411
X
X
5.18
X
M
5.SS 6.19 7.14 7.69 8.17 8.38 10.10 10.87 11,18
x 8.08 X 10.17 x f
1 x «.10 x 10.14 f f
8.17 p P 10.31 t
6.40 6.30 7.88 8.96 e 8.60 10.40 10.66
Alleen de» Dinsdags. (rf) Alleen le en Se klasse. Extra bijbetalen. Op dete treinen lijn Zondag, Maandag en Dinadag (éndasgtehe retonrbiljettaa voer da 8e ki. verkrijgbaar tegen enkelen rraoktprij».
s
4 B
ROTTERDAM -9 OU DA
vies
versa.
H
Botterdam Beurs
X X
X
X
7.33
X
X X
9,83 11,80
X
19,88
1,55
x 8,88
PP X
X
X
Rotterdam D. P.
X X
X
7.16
X
X
X X
9.40 x x x 11.87
X
13.86
x 2.05
x 3,40
XXX
X
X
7.45
X
Botterdam M.
4.45 5.45
6.10
X
X
7.66
8.40 9.13
x 1.58 10.19 11.86 x
13.16
.39 x
2.62
4.05 4.40 6.96
(.35
6.17
X
Oapelle 4
4.66 6.56
X
X
X
X
d
x 10.29 x
X
.49
X X
x 4.80
X
6.37
X
X
Nieuwerkerk
5.04 6.06
X
X
X
M
os X
x x 10.36 x
X
X
1. 6
X X
x 4.67 x
X
6.34
X
X
Moordrecht
6.11 6.14
X
X
X
X
ri X
x x 10.48
X
2.08
x X
5.04
X
6.41
X
X
8-ouds
6.17 6.20
6.99
7.44
8.06
8.14
9.00 9.38
10.09 10.17 10 4» 11.54 19.06
13.34
1.05
2.09 2.3 S
.11 4.09
4.24 6.10 5.46
6.65
6.47
8,18
8.30
(4) Allocs In en Sc klasse (extra betalen), (s)
Facultatief, op d
sn loop kan niet gerekend worden, (H) Hollandscbe spoor. 4
supplenasntbswjjs
van ds Compagnie der Wagons Lits,
«.cl p 10,19
e 10.80
5*
SC 10.08 P
10.16 p
10.91 p"
9.89 10.90 10.49
QOUDA DEN'HAAG viae versa.
Gouda 7.96 8.09 8.41 9.11 9.28 9.67 10.19 11.16 11.18 18.16 1.03 1.08 8.14 8.46 4.18 4.65 5.86 6.43 6.15 7.17 7.69 8.80 8.S9 9.18 9.34 10.06 10.40 11.10
Zevenhuiten-Moerkapelle 7.87 8.69 pp p pp 11.80 p p 1.18 p p p 6.07 p t p p 8.11 h w 10.18
Soe termeer-Zegwaard. 7.48—— 11.41 p 1.88 p *518# 8 92 10.27
Voorburg 8.02 9,14 11.66 1.48 5.31 x x 8.86 ff P 10.39
Hage. 8.07 8.86 9.19 9.89 9.60 10.26 10.45 11.46 18.— 18.46 1.30 1.48 8.49 4.15 4.45 5.87 6.66 6.15 8 43 7.45 8.41 8.48 8.' 6 V.40 10.00 10.44 11.07 11 .44
W (O) (to
'•Hage 6 'f 4.06 7.06 7.90 7.46 8.85 - 8.66 9.08 9.46 10.11 11.87 11.86 18.09 1.80 S.4E 3.00 4.00 4.86 4.46 6.80 6.18 7.48 7-56 8.
Voorburg. 5.48 g 10.17 1.86 4.61 6.18
Zoe term.-Zeg. 6.02 - 10.82 1.50 6.08 4.30
Zeveuh.-Mc. 6.13 - 10.48 2.01 5.16 4.39
Goud». .«.24 6. <2 7.81 7.47 8.1 f 9.08 F* 9.12 9.36 10.18 10.64 11.6712.08 12.37 2.12 8.14 8.27 4.87 6,02 5 37 6-00 '1.60 6 10 8.88 9,
(4) -Harmoni ka trein, alleen le en 2e klaaea, extra betalen. (10 Bei»gar» voor da I9& Broakelen—AawUrdam mogen via Utarwnt raixen.
66 9.43 lO.ISfj
9.49
10.08
10.lt
22 0.25 10.461
Uouda.
Oudew.
Woerd.
Utrecht
Utrecht
Woerden
Oudew.
Gouda
6.20 6,
6.85
6.48
6.08 7.
f
6.87
6.15 6.58
6.80 7.02
5.50 7.17
4 H 6 O l' D A-ü T K O' H t viaa varea H
.84 7.50 8.18 9.07 9.40 10.19 10.67 13.00 18.40 2.16 3.17 4.38 1.47 6.05 6.55 3.Ë6 10.82 10.56jj
11.14 3.8S 7.10 10.48
11.38 3.40 8.84 6.23 7.18 8.43 10/6
ƒ4 8.28 8.56 9.3» 10.14 10.51 11.46 12.32 1.13 8.08 3.80 5.04 6.28 5 40 7.89 «.69 1/.16 ll.f,
GOUD AA MHTERDAM. viaa vorsa.
tou ta 6. 9 8.09 8.15 9.83 10.10 10.67 18.08 1.061.36 8.28 t. 0
5.08 35 8.16 4.26 9.23 9.36 0.13.
Amat.W. 8.01 8.63 9.09 10 10 10.54 18.48 12.57 1.68 3.83 4.16
4.57 6.60 6.529.0010.01 0.1010. 0 1.45
jAmstC. 8 19 9.08 9 23 10 26 11,09 1 08 1.1b 8.09 8.41 4.80 6 18
6.05 9.13 10 8 10.28 10.8 l 13.00.
y f y 4
6.66 7.63 8.81 8.49 9.20 10.16 10.88 11.88 12.03 1.37 8.08 3.20 3.69 4.48 5.88 6.41 6.5 i 7.68 9.19 10.U0 10.84
8.14 10.88 11.56 12.27 4.33 7.3 i 9. tl 10.64
8.22 10.46 12.85 4.8» 7.8' 9.49
7.37 8.35 9.01 9.28 9.51 10.59 11.10 18.11 12.51 3.09 8.40 3.63 4.43 6.30 6.10 7.12 7.53 8.36 10.02 10.36 11.16
vont.C. 6.36 7.«' 8 16 8.86 9 13 9.45 11.15 13.06 13.86 10
8.16 8.81 4.46 6 20 7J5 8.10 9.46.
Illau W. 5.48 6.50 7.35 8 20 8 60 9 80 10.00 11.30 1S.U 13.030
9.4E 8.80 3.45 5.0 6.85 7.30 8.26 10.00.
louda 7.17 7.34 8.18 9.09 9.84 1*.18 10.48 18.51 1.0» 84 8.88
4.17 4.28 5.47 7.62 8.14 9.Z* 11.10.
het ziekenhuis aan te koopen Uftètel kan wor
den uitgeleend "aan niet aan het ziekenhui»
verbonden geneeskundigen, of dat daarvan
in het ziekenhuis gebruik zou kunnen wor
den gemaakt door niet aan de instelling
verbonden geneeskundigen P
In het eerste geval bestaat er gevaar dat
door herhaald transport het leven van het
toestel van geen langen dnur zal zjjn; in
het tweede geval wordt de aard van ons
ziekenhuis geheel veranderdwordt de eer
ste schrede gezet om het in stede van een
gemeente-ziekenhuis met door de gemeente
benoemd personeel, dat voor alle patiënten
verantwoordelijk is, te doen zjjn een soort
van diaconessen- of verplegingsinrichting,
waarin de patiënten vrij zouden zyn zeiven
hun geneesheer of chirurg te kiezen, en waar
niemand verantwoordelijk is. Wij zouden
het betreden van dien weg allerbedenkelykst
achtenGouda is te klein, de betrokkenen
zyn of komen te gemakkelijk met elkaar
in botsing om de uitvoering van zulk een
denkbeeld mogelijk te achten. Wjj kunnen
trouwens moeilijk veronderstellen dat de
Gemeenteraad de Commissie zal volgen en
zoo maar ter loops, naar aanleiding van eer
verzoek tot wijziging van een begrooting,
een vérstrekkende principieele beslissing zal
nemen, die een geheele ommekeer van den
aard van ons ziekenhuis, en feitelijk een
opheffing van de verantwoordelijkheid van
de daaraan verbonden deskundigen, genees
heer en heelkundige, tengevolge zou heb
ben. Uit niets blijkt bovendien dat over
het denkbeeld der Commissie de naaste be
langhebbenden, de Regenten, zyn gehoord,
en de deferentie voor hen vordert dat toch
Het door de Commissie opgeworpen denk
beeld staat toch niet in verband met de
vestiging hier ter stede, sedert enkele we
ken, van een jong heelkundige
Wij zullen de al of niet vaststaande denk
beelden der Raadscommissie om in te grjj
pen in het karakter van het Gasthuis ver
der laten rusten en ons liever bepalen tot
de hoofdzaak, fot het verzoek van Regen
ten om machtiging tot den aankoop van een
Röntgentoestel.
Die aankoop achten wjj geheel overbodig,
een ongewettigde weelde-uitgaafhet voor
stel daartoe raadselachtig. Om het nut van
een Röntgen-apparaat to bewijzen (het be
wijs behoefde eigenlijk niet geleverd te wor
den, want ieder beschaafd mensch is daar
van overtuigd) halen Regenten het feit aan,
dat onlangs met behulp van het toestel der Rijks
Hoogere Burgerschool tot eene kleine operatie
kon worden overgegaan, waar men aanvan-
vankeliik amputatie noodig achtte, zoodat
verminking van een patient kon achterwege
blijven. Uit dat feit blykt niet alleen het
nnt Van een onderzoek met een Röntgen
toestel, maar ook de omstandigheid dat,
wanneer een dergelijk onderzoek noodig is
het toestel van de Rytój Hoogere Burger
school daarvoor welwillend beschikbaar
wordt gesteld. Misbruik van die welwil
lendheid zal wel niet te vreezen zyn; hoog
stens een keer of drie per jaar kan een
onderzoek met X-stralen noodig zyn. Re
genten drukken er echter op dat er een
toestel van voldoende capaciteit moet zyn
waarschijnlijk is dat van de R. H. B. S.
das niet voor alle gevallen berekend, kan
daarmede wel een radiogram verkregen
worden van bijvoorbeeld een hand, maar
niet van een grooter lichaamsdeel. Maar
wanneer wij ons niet zeer vergissen is al
hier een Eantgentoestel van, ook naar het
oordeel van Kegenten, volkomen voldoende
capaciteit, immers geheel en al gelijk aan het
geen zij verlangen aan te koopen, reeds aan
wezig, al was het er nog niet toen de ge
neesheer en de heelkundige van het Gastlrais
er om vroegen. Wjj meenen toch zeker te
weten dat de zoo bekwame en ten minste
door zijne patiënten zoo gewaardeerde heel
kundige van het ziekenhuis, die steeds tracht
op de hoogte van zjjn tp to blpven, reeds
sedert verscheidene weken in het bezit is
van een Röntgentoestel, en dat Regenten
slechts een geheel geljjk toestel willen na
bestellen.
Even zeker meenen wjj te weten dat onze
heelkundige bereid is om zijn toestel zoo
noodig tegen billjjke vergoeding der kosten
ten gebruike af te staan, niet alleen ten be
hoeve van zijne patiënten in het ziekenhuis
maar ook aan zijne collega's. Wjj zonden
ons wederom zeer moeten vergissen als dit
niet bekend was, zoowel aan Regenten als
aan de bedoelde Raadscommissie.
Wat is dan de reden dat Regenten de voor-
kenr geven aan aankoop van een toestel,
volgens hen kostende f 600.—, (voorwaar
geen kleine uitgaaf voor iets dat maar hoog
stens een paar maal 't jaars gebruikt zal
worden, tenzij er een soort speelgoed van
wordt gemaakt) boven het, al is het dan
telkens tegen eenige vergoeding, én hun
vragen van dat zelfde toestel? Wat is dan
de reden dat de Raadscommissie den aankoop
aanraadt, ten minste niet afraadt Is men
bevreesd dat de vergoeding voor het ten
gebrnike afstaan te hoog zon wordon gOBteld?
Ons dnnkt toch dat karakter en positie van
den eigenaar borg zjjn voor het tegendeel.
Voor meerdere vragen, ook van persoonlijken
aard, is hier ruimschoots stof. Het is te
hopen dat in den Raad het noodige licht zal
worden ontstoken; zonder overwegende rede
nen voor den aankoop, zouden wjj de ge
vraagde uitgaaf eenvoudig geldverspilling
durven noemen.
Regenten stellen de uitgaaf op f 600
Wjj meenen echter weer zeker te weten dat
met het door den heelmeester van het zie
kenhuis gekochte toestel reeds proeven zijn
genomen, en dat toen is gebleken dat de
daarbij hehoorende batterij geen electrischen
strpom van voldoende sterkte levert, dat
dus een sterkere batterjj moet worden aan
geschaft, natnurljjk hoogere en wel aanmer
kelijk hoogere kosten elschende. Is dat aai
Regenten en aan de Raadscommissie bekend1-
By die proeven is tevens gebleken dat voor
de bediening van het toestel de hulp noodig
is van een bekwaam amanuensis, gewoon
om te werken met physische instrumenten.
Hebben Regenten zich reeds van de hulp
van den eenigen in (louda aanwezigen ama
nuensis, dien van de Rijks Hoogere Burger-
school, verzekerd P Weten zjj of hjj altjjd
disponibel zal zjjn? Hebben zjj reeds onder
handeld over de hem voor zijne diensten
toe te kennen vergoeding Zoo neen, is
meu dan niet bevreesd dat de door hem te
vragen vergoeding te hoog zal zyn, terwyl
zulks wel het geval schynt te zjjn voor de
door anderen te vragen schadeloosstelling
Ziet daar altemaal vragen, waarop wjj te
vergeefs een antwoord hebben gezocht zoo
wel in den brief van Regenten als in het
rapport van de Commissie van onderzoek.
Het,is te hopen dat ook over deze vragen
in den Raad het noodige licht zal worden
ontstoken.
Er is echter meer dat tegen den aankoop
van een Röntgentoestel pleit. Regenten van
het Gasthuis zjjn met hun voorstel om juist
dit radiografisch toestel aan te schaffen te
vroeg of te laat. De radiografie is nog
slechts zeer enkele jaren oud, verkeert nog
in hare kindsheid. Er bestaan teekenen,
die er op wjjzen dat ook op dit gebied der
toegepaste natuurkunde nieuwe vindingen te
wachten zjjn, dat mogeljjk spoedig de Rönt
gentoestellen door andere instrumenten kun
nen worden verdrongen.
Sedert korten tjjd komen toch in weten
schappelijke geschriften berichten voor over
raadselachtige verschjjningen, verband hou
dende met de proeven van den Franschen
natuurkundige Becquerel, die bjj het Ura
nium en zjjne verbindingen een eigenaardig
vermogen heeft ontdekt om stralen uit te
zenden geljjkende aan de Röntgenstralen,
en evenals deze door papier of andere voor
werpen en lichamen heen werkende op pho-
tograflsche platen.
Groot opzien verwekten echter deBecqu-
erel-stralen eerst toen het aan het echtpaar
Curie te Parjjs gelukte /zie Comptes rendus
1898, 127) uit een nranium-erts twee radio-
active (stralen uitzendende) stoffen (waar
schjjnljjk verbindingen met baryum en bis
muth) te bereiden, wier vooralsnog geheim
zinnige eigenschappen algemeene verbazing
verwekken. De Parjjscbe proeven zjjn met
groot succes in Duitschland voortgezet door
den scheikundige Dr. F. Giesel en de na
tuurkundigen Elster en Geitel te Wolfenbtittel,
zooals bljjkt uit een referaat van Prof.
Elster in de zitting van 5 Januari 1900 der
„Deutschen physikalischen Gesellschaft" te
Berljjn. Door zeer interessante proeven
toonde hjj aan dat beide stoffen in de eerste
plaats de eigenschap van uit zich zelf licht
gevend te zjjn permanent schjjnen te bezit
ten, ten minste zeer langen tjjd behouden,
en dit lichtgevend vermogen zelfs niet ver
liezen door langdurige verhitting in het lucht
ledige zjj lichten uit zich zelf zonder voor
afgaande verlichting te behoeven, zooals bv.
de bekende lichtgevende vervenzoo straalde
een preparaat van Giesel, bestaande uit
enkele tiende deelen van een gram van een
der bedoelde zouten in een glazen buisje
ingesmolten, in de hand gehouden op klaar
lichten dag een schoon blauw licht uit, ter-
wjjl de glans in het donker eenvoudig over
bluffend was.
Als hier alleen ter zake doende vermel
den wjj voorts dat beide stoffen onzichtbare
(Becquerel) stralen uitzenden, die evenals
de Röntgenstralen, doch op eenigszins an
dere wjjze en in sterker mate, dringen door
voor gewone lichtstralen ondoorschijnende
lichamen en een baryum-platina cyanuur-
scherm sterk lichtend maken. Het raadsel
achtigste is, en hierop wjjzen wjj met na
druk, dat deze nieuwe of liever nieuw-ont-
dekte stralen zonder eenig kunstmiddel, zon
der eenige kunstbewerking, zonder behulp van
dure electrische instrumenten ontstaan, dat
zy schynbaar onuitputtelijk uit de bovenbe
doelde stoffen nit8froomen of afgegeven
worden. 6
De wetenschap staat hier weer voor een
groot raadsel, voor de vraag naar den aard
en den oorsprong dezer stralen, in verband
met de wet van het behoud van arbeidsver
mogen j ongetwijfeld zal het den geleerden
gelnkken op deze theoretische vraag een
antwoord te vinden.
Een andere vraag ia of in de praktijk
spoedig tot welzyn der menschheid eene toe
passing van de bovenomschreven ontdekkin
gen mag worden verwacht. Die vraag mag
gereedelyk bevestigend beantwoord worden.
Ofschoon do Röntgen- of X-stralen eerst
enkele jaren hekend zjjn en over hare na
tuur nog strjjd bestaat, vindt de radiografie
met X-stralen reeds ruimschoots toepassing,
niet het minst op medisch en chirurgisch
gebied, zou zjj nog veel meer toepassing
vinden als de benoodigde toestellen, wat
kosten van aankoop, onderhoud en bediening
betreft, niet too duur waren. De ontwik
keling yan Becquerelstralen scbjjnt daaren-
tegen niet duur te zjjnimmers toestellen
blyken met noodig te zjjn en de benoodigde
zouten, thans moeiljjk te bereiden uit zeld
zame mineralen, zullen, dank zjj de tegen
woordige hoogte der. chemische wetenschap,
binnen korten tjjd tegen mogeljjko prjjzen
te verkrjjgen zjjn; daarvoor staat ons4e
ondervinding met dev onbekende zouten en
zeldzame mineralen, noodig voor de vroeger
zoo dure en nu zoo goedkoope Auer van
Welsbach-kousjes, voldoende borg.
Naar onze innige overtuiging bestaat er
dus alle kans dat in de naaste toekomst
financieel gewichtige veranderingen op het
gebied der radiografie zjjn te verwachten
de aanschaffing van een zoo duur Röntgen
toestel moet dan ook op dit oogenblik prae-
matuqr worden geacht.
Waar wy bovendien zagen dat die aan
schaffing onnoodig schjjnt te zjjn, omdat een
toestel, identiek met dat, hetwelk Regenten
wenschen te koopen, reeds hier ter- stede
aanwezig en ten gebruike voor het zieken
huis disponibel is, daar mogen wjj vertrouwen
dat de Raad de gevraagde gelden voorloo
pig zal weigeren, en ze ten minste niet zal
toestaan dan na het verzoek van Regenten
opnieuw te hebben gesteld in handen van'
dé Commissie uit zjjn midden en na kennis
te hebben genomen van haar openhartig
rapport over het «opnieuw door haar in te~
stellen degeljjk onderzoek.
Q.
Mijnheer de Redacteur!
Zeer was ik er mede ingenomen, toen ik
bemerkte dat de brievenbussen verplaatst
waren en wel dat er een op de markt tegen
het stadhuis geplaatst was. Zeer onaange
naam deed het mjj echter aan, toen ik heden
(Donderdagmorgen) eenige brieven aan ge
noemde bus zon bezorgen, dat ik niet in
staat was genoemde bu§ te bereiken, aange
zien door eenige kraampjes de toegang tot
deze bus was afgesneden.
Yriendeljjk verzoek ik U deze regelen in
U blad op te nemen, ten einde de bevoegde
autoriteiten hierop te wjjzen. U dankzeg
gende voor de verleende plaatsruimte heb
ik de ,«er te zjjn,
VAN P
WEKK VERSCHAFFING.
Na de collecte bjj den heer P. W. Kamp
huizen ingekomen van N. N. f 100 vanN.N
f 60 en f 1.
DE COMMISSIE
M A. K k T d fc K 1 C H T Ui N
Gouda, 22 Februari 1900.
Granen Bij voldoenden aanvoer was de stem
ming heden iets flauwer.
Alleen mais hooger, vooral in de ronde soorten.
TarweZeeuwsche 6,50 k f 6,70, Mindere
dito 6,ïo k ƒ6,30, Afwijkende 5,50^/5,75,
Polder 5,80 k 6,Rogge: Zeeuwsche ƒ5,40
k 5.60, Polder 4,75 k 5,—. Buitenlandsche
per 70 kilo k GerstWinter,
4.7° 4 5j—> Zomer 4,70, k f 5,10 Chevaliier
5,25 k 5,75, Haverper heet 3,30 k
3,70, per 100 kilo 7,10 k 7,40 Hennep
zaad: Inlandsche 11,50 k 12,-. Buiten
landsche ƒ6,- k f 6,50, Kanariezaad:
7>5° k 8.~. Koolzaad: 9,—, k 9,50.
Erwten: Kookerwten 7,25 a 8,~, Niet
kookende 6,50 k 6,75, Buitenlandsche voer-
erwten per 80 Kilo -, k f Boonen
Brmneboonen. 8,25 k 0,25, Witte boonen
k Paardeboonen 5,75 A 6,-,
Duiveboonen 6,50 A 6,75, Mais per 100
Kilo: Bonte Amerikaansche 5,25 k f 5,35,
Cinquantine 7.— k f 7.25. Odessa 6.50 k
6.75., Kar^eizaad per 50 Kilo —.—4
Veemarkt, Melkvee aanvoer,handel
en prijzenVette varkens, redel aanvoer,
handel vrijwel 17 k 20 ct, per half KG, Biggen
voor Engeland, goede aanvoer, handel vlug, 17'a
k 18 ct. per half K,G, Magere Biggen, goede
aanvoer, handel vrijwel, 0,70 k f 0,90 per
week, Vette Schapen, weinig aanvoer, handel
beter/ 18 k f 22, Lammeren, aanvoer, han
del - k f Nuchtere Kalveren, goede
aanvoer, handel vlug 7 k f 21, Graskalveren
aanvoer, handel k
Fokkalveren 8 k f 18.
Kaas, aangevoerd 9 partijen, handel zeer vlug.
ie kwal, 37,— a ƒ31,—, 2de kwal,
k f zwaardere - Noord-
Hollandsche k
Boter, goede aanvoer, handel afloopend.
Goeboter, 1,10 k 1,30.
Weiboter i,~ k f 1.10 per Kilo.
Burgerlijke Stand.
GEBOREN19 Febr. Agnes Helena,
ouders C. Reurings en L. Trenre. 20.
Pieter Jacobus, ouders G. G. Bik en J.
Lenstra. Johannes Jacobus Marie, ouders
J. J. de Jong en J. C, Bouwman. Cor
nelia, ouders R. Moerkerk en M. T. A
Hinrichs. 21. Pieter, ouders H. deGrujjl*
en G. Verhoek. Petrus Albertus Johan
nes, ouders H. A. M. Dujjnstee en A. C. M.
Verbeek.
OVERLEDEN20 Febr. G. Raaphorst,
wed. A. Abbema, 79 j. S. Goebertns,
wed. T. de Fejj, 81 j. A. Vlok, 26 d.
R. van der Graaf, 7 m. A. P. M.
Ponsioen, 14 j. A. J. de Graaf, 74 j.
21. »B. J. Nieuwenbujjzen, 7 w.
GEHUWD21 Febr. G. Straver en M.
verwey. L: van der Hoeven en E. Borst.
L. Buurman en C. Jongeneel. A. C.
Hogendoorn en C. L. Ooms.
VOOR
A. VAN OS Azn
Md. Tailleur.
Kleiweg E. 78, QOUDA.
Telephoon No. .VI,
I# FEBRUARI, Vrki
Nederland. Cart. Ned. W. S 91/, 8l*ft
dito dito dltc 3
dito dito dito 3
Honoar. tril. Goud. 1881-98 4
Italir. Iosobryviog 1862 81 fi
Oostenr. Obl. in papier 1868 5
dito in zilver 18fi8
Portugal. Old. met coupon 3
dito ticket 8
Rusland. Obl. Biunenl. 1894 4*/, 66
dito Gecona. 1880 4
dtto bij Roths. 1889 4
dito by Hop 1889-90 4
dito in goud. leen. 1888 6
dito dito dito 1884 5
Span/b. Perpct, cchuM 18S1 4
RKiij. Gepr.Couv. leen. 1890 4
Ge loaning eerie D.
Gec.leeuin. serie 0.
ZuiD-Ar* Rp.r.oblg 189* 5
Mexico.üb it. Sch. 1890 6
VENtEUELA. Obl. 4 onbep. 1881
Amsterdam. Obligation 1895 3
Rotterdam. 8t»d. leeu. 1894 8
Ned. N. Afr. Htndelsv, aand.
Areud»b. Tab.-My. Certifioaten
Deii-Maatschanpy dito
Arn. Hypotheek!), paudbr. 4*/,
Cult.-Mij. der Voratenl. aand.
's Gr. Hypothnekb. pandbr. 4l/t
Nederlandsohe bank aand.
Ned. Handelmsfltsob. dito
N.-W k Pao Hyp. b. pandbr. 8
Rott. Hy -otheukb. pandbr. 4»/,
Utr. Hypotheekb. dito 41/,
Oostenr O >st-Hong. bank aand.
Rusl Hypotheekbank pandb. 6
1 Vrkrs.
Slotkri
81%
81'/.
98'/,
VS/,
1001/,
88'/.
SS"/..
«4%,
M'A.
«1
96',,
M'Vl.
101»/,'
577,
67/,«
nii,
100'/,
887.
»0 V.
«1
esi
485
101
«04»
154'/,
98
IÏ8
HO'/.
90
Ned. Holl. IJ.-8poorw.-Mjj.aand.
Mjj. tot Rxpl. v. St. Spw. aand.
Ned. Ii.d. Spoorwegm aand.
Ned Zuid A ft. Spm. aand. 6
'•ito dito dito 1891 dito 6 100»
[talie Spoorwl. 1887/89 A-Eobl.8 56
Zuid -It»I. Spw mjj. A-H. obl. 8
Polen, Warschau Weenen aand.
Rusl Gr. Ru»». 8pw.-Mjj.obl. 4
Baltische dito aand.
Fastowa dito aand. 6
Iwang. Dombr. dito aand. 5
Kursk Ch. Azow-Sp. kap. opl. 4
dito dito oblig. 4
Amerika. Cent. Pao. 8p.Mjj. obl. 5
Cb c. k North. W.pr. C. v. aand.
dit" dito Win. 8t. Peter. obl. 1
Denver k Rio Gr. Spm. eert. y.a.
Miooiq Central obl. in goud 4
Louiav. k Na hvilliCert. v.aand.
Mexi o. N. 8pw.M le hyp.o. 6
Miss. Ktn^ v. 4pCt. pref. aand.
N.-Yorlr Otitaa o k West. aand.
Penn. dto Ohio oblig, 6
Oregon. Calif, le hyp. in goud 6
St. Paul. Minn, k Manit. obl.
On. Pac. Hoofljjn obig. 6
dito dito Lino. Col. le hyp. 0 6
Canada. Can. South. Chert.v.aand.
Vrn. C. Rallw. k Na. lo h. d. o. O
Araslerd. Omnibus Mjj. aand.
Rotterd.TrHmwe.-Maats.Nand
Ned. Stad Amsterdam aand. 3
Stad Rotterdam aand 8
Belgie. Stad Antwerpen 1887 9'/,
8'ad Brussel 1886
Hong. Theisa Regullr G 'solsoh. 4
Oostenr. Staatsieenig I860 5
K.K.Ooat. B.Cr. 1880 8
Svanj 8tad Madrid 8 1868
N*d. Vtr. B'Z. Avb. Spoel. oert.
10
m i
«85'/, -
V.
55
Ml'/.
«V.
100%
100
1U1/,
Hl'/,
>1
105
74
104"/,
87
Tl'/,
68'/,
180
110
108
101
100
117
117"/.
101-„
»<V,
81"/,
De Opruiming-
van alle voorhanden Ooalumo», Mantel*
EN
ot de bekende lage prljxen, zal tot en
met 2-4 F E BRUARI voortduren