TTfl JTs. L - r
L 1 - --
Abattoir te Gouda.
binnenland
MSk ris v r i SS K 4L is .1. s»ss«*
HEEREN KLEEDING.
Gemengde Berichten
^rrr'3;^;Tr,..sMI„t.. noiihT - Wotortlast 18M-1900 - Aa»»va*e. I October - T»6 vu «muirlcb.
&m. .:»o V.lo m» p w;u n!io ll,'M \ulj-jj tft rts .'.o
iiiïi,;. ,:,6 li,6 I0A,l^r 1M, AVS
- =3 z ITu z z z l:.o- -
- J};!4, z i 8X4 r z
u au JU. Ui. m a'I' X'
8.7. 8.7. 10*18 ulo 1U1 8.40 8X8 14» MO 8X0 7X8 7 IX.
8TATEN-GENERAAL.
STADSNIEUWS.
\lcuwe Voorjaar-en
Zomerstoffen
A. van OS Az.
Beurs van Amstcnlanu
'sliage 6.41 6.05 7.06 7.80 7.46 8.85 8.81
Voorburg. g
Zoeterm.-Zeg. 6.0» •-*
6.7> '-81 7.47 M> ».0« fWl
(rf) HMmonHttto.jp. .Hm 1. c. 7' kt—«tol
moet bestreden waar redelijke middelen in
dit opzicht te kort schoten.
Aan de invoering van leerplicht wil hp
echter als voorwaarden verbinden beperking
van het leerplichtig onderwijs, eerbiediging
van het recht van andersdenkenden, aanslui
ting der wet aan maatschappelijke toestanden,
eischen en nooden, volle eerbiediging door de
wet van de gewetensvrijheid. Wat het laatste
betreft vordert hjj herziening van art. 54 bis
der schoolwet zóó, dat het beginsel der rechts
gelijkheid van de bijzondere school volkomen
wordt verwezenlijkt, ter bespreking daarvan
zal hij voorstellen de invoering der leerplicht
afhankelijk te stellen van een nadere wet.
Hp aanvaardt deze wet als middel tot voort
zetting der onderwpspaciticatie in de richting
van een vrpe school voor de geheele natie.
De heer Travaglino ziet in het ontwerp een
inbreuk op het recht der ouders op hun kinderen
dieniet aan de staat toebehooren, hp wil geen
schooldwang, integendeel volkomen vrpheid
van onderwijs, ingevolge de katholieke be
ginselen. Vooral de gevolgen van het avond-
herhalingsonderwijs voor de zedelijkheid der
jeugd maakt het ontwerp nog onaannemelij
ker. Overigens betwist hij de noodzakelijkheid
van de leerplicht ter wering van schoolverznim
maar vooral is hp tegen het straffen der ouders
en wpst op de spontane volksbeweging tegen
deze wet blpkens de talrpko adressen ter
bestrpding zoodat de wet nimmer een natio
nale kan worden.
De heer Ketelaar verwacht van leerplicht
veel tegen het schoolverznim maar meent dat
het ontwerp niet ver genoeg gaat, waarschu
wende tegen vermenging der politiek bp be
oordeeling der zaak verdedigt hp leerplicht
in het belang van het kind dat recht op leeren
heeft, omdat duizenden opgeheven moeten
worden uit de toestanden die in verschillende
deelen van het land bestaan tengevolge van
verzuim waaromtrent de olflcieele statistieken
geen juist beeld geven. Deze toestanden kun
nen alleen beëindigd worden door in te grg-
pen op het recht der ouders en door het aller-
wege verspreiden van ontwikkeling door
onderwps en dat dit heilzaam werkt op de
maatschappp gelpk blijkt uit de verminde
ring der criminaliteit in Engeland na de
invoering van leerplicht.
Op deze beschouwingen volgt een cntiek
op de hoofdpunten. Hp betreurt dat de leef-
tpd tot 6 jaren is teruggebracht, de groote
vrpgevigheid van het ontwerp ten aanzien
van de regeling van het geoorloofd school
verzuim, hp vraagt waarborgen dat de ge
moedsbezwaren van ouders alleen gegrond
moeten zpn op den geest van het onderwps
en niet wegens den persoon des onderwgzers,
tenzp deze de wetsnentralitoit schendt, en
vraagt den Minister een pertinente verwe
ring dat de ouders niet knnnen samenspan
nen tegen de beginselen der onderwgzers.
Tevens wenscht tg den ouders en onder-
wpzers een recht van controle te geven op
de uitvoering en bepleit hp het verstrekken
van voeding en kleeding aan behoeftige
schoolkindereu in het belang van het onder
wps daar de particuliere liefdadigheid in
deze werkelpk tekort schiet en de verstrek
king niet demoraliseerend werkt op de ouders.
De heer Pijnappel bestreed het beginsel
van leerplicht, als berustende op dwang,
zoodat hp, tegenover zpne vrienden en de
regeering, tot zpn leedwezen tegen het ont
werp zal stemmen. Het Pruisisch leerplicht-
beginBel is voor hem geen aanbeveling en
het schoolverzuim moet tegengegaan worden
door verbetering van het onderwps.
Een zeldzaam geval doet zich te Amster
dam voor. Aan het stadhuis, afdeeling trouw-
zaken, is door een vader aangifte gedaan,
dat zpn minderjarige dochter gehuwd was
zonder zpne toestemming.
Dit een door de ambtenaren ingesteld on
derzoek bleek, dat de vereischte toestemming
was geteekend door een vriend van de moeder
van het meisje, die zich dus heeft schuldig
gemaakt aan valschheid in geschrifte. Maar
bovendien is het huwelpk natuurlpk ongeldig
geworden.
Door de justitie is een onderzoek in deze
zaak ingesteld.
Eergisteravond werd nabp Breukelen een
in het Merwedekanaal aan den wal liggend
schip, geladen met zand, in den achtersteven
aangevaren door eene stoomboot, met zulk
een geweld dat het in minder dan geen tpd
zonk en de schipper met vrouw en 5 kinde
ren ternauwernood zich in veiligheid konden
brengen. Het schip ligt nu dwars in het
knnaal, zoodat slechts eene nauwe vaarruim-
te daar ter plaatse over is.
Van Perosi's vlugheid wordt een aardig
staaltje verteltDen dag voordat de Lom-
bardpsche pelgrims door den Paus zouden
ontvangen worden, zeide kardinaal Ferrari,
die deze bedevaart leidde, dat hp gaarne van
Perosi voor dezen gewichtigen dag iets
nieuws had daar Perosi zelf een Dombardiër
is. Hierop componeerde Perosi 's nachts een
Motet, liet de stemmen den volgenden mor
gen onder de zangafdeelingen der pelgrims
uitdeelen, hield vier repetities en voerde te
11| uur 's voormiddags het werk bp de
plechtige ontvangst uit.
Naar men aan de „Haarl. Ct." meldt, moet
de volgende uniformverandering bp de infan
terie zpn voorgesteld:
Soldateneen mouwvest met korte pandjes
(cadetten-mouwvest), waarop in groot tenue
versierselen.
Officieren, onderofficieren en muzikanten
voor expedition een jas als soldaten (met
borstzakken), voor buiten dienst een atilla
zooals cavalerie met smalle gouden pasanten.
Het opgaand witte" pluimpje der rnfan-
terie vervangen door een „rood" afhangend.
Als H. M. en de autoriteiten dit ontwerp
goedgekeurd hebben, zal bp een der batal
jons infanterie in Arnhem er gedurende een
jaar proef mede genomen worden.
(Vervolg.)
Hoe zou eigenlpk ook een prpsverhooging
van het vleesch mogelpk zpn Onder de
onkosten der slagers bp de nitoefening van
hun bedrpf zonder Abattoir zpn nu reeds
begrepen die, welke voor inrichting en on
derhond van stallen, slachtplaatsen, werk-
tuigen en personeel moeten worden besteed
Verdwpnen de particuliere slachterpen en
alles wat daarbp behoort, om alle in één
openbaar slachthuis te worden vereenigd,
dan verdwpnen ook die onkosten en komt
daarvoor in de plaats de som der rechten,
welke door de slagers aan de gemeente voor
het gebruik van het Abattoir moeten worden
betaald. Zonder twpfel moet het slachten in
een gemeenschappelpk slachthuis voor de
gezamenlpke slagers goedkooper zpndit
volgt reeds noodzakelpk uit het beginsel
van Coöperatie. Waar de productiekosten
voor het slagersbedrpf dus gunstiger wor
den, moeten de vleeschgebruikers dus even
zeer onder gunstiger voorwaarden komen;
zp toch hebben voortaan, in stede van de
betrekkelpk groote onkosten van weleer,
aan den slager slechts de rechten te ver
goeden die deze voor het gebruik van het
Abattoir betaalde. En zelfs al zou er geen
of geen noemenswaardig verschil zpn tus-
schen de vroegere bedrpfskosten en de abat
toir-rechten, voor de consumenten blijft het
een absoluut onverschillige zaak, of zp die
kosten of die rechten te betalen hebben.
Nu is het best mogelpk, en dat is juist
de reden waarom, telkens wanneer de abat-
toir-quaestie ter sprake komt, van die zpde
altpd op tegenstand wordt gestuit, dat de
slagers in den beginne, in de overgangs
periode van volkomen vrpe uitoefening van
hun bedrpf tot beperking dier vrpheid, eenig
nadeel ondervindenzp hebben nu eenmaal
hunne slachtplaatsen, stallen en werktuigen
maar dat geringe nadeel mag niet in aan
merking komen waar zoovele en zoo groote
voordeelen daar tegenover staan. Zoo ooit,
dan moeten in deze aangelegenheid de bp-
zondere belangen wpken voor het algemeen
belang, en dat te meer waar ten slotte blij
ken zal, dat het algemeen belang ook dat
der slagers omvat. Zp toch hebben een groot
belung bp het optreden der overheid in deze,
en niet het minst de goede, eerlpke, soliede
slagersslechte praktpken kunnen nu veel
gemakkelpker worden geweerd, aan onedele
concurrentie kan den kop worden ingedrukt
de verplichte keuring toch is voor allen ge
lpk en stelt allen gelpk tegenover het pu
bliek. Hier komt het voordeel, dat kleine
slagers bp een Abattoir hebben, vooral uit,
die buitendien nog de gelegenheid vinden
om zich te combineeren eu gezamenlpk slacht-
ruimte te hnren.
Eindelpk dient nog overwogen te worden,
dat de tpd gekomen is om een einde te ma
ken aan een onhoudbaren toestand, zooals
die bp sommige slagers geconstateerd is, en
zonder twpfel znllen de thans nalatigen in
vrp groote kosten vervallen, wanneer zp
mochten worden gedwongen om eigen slacht"
plaatsen en stallen te verbeteren.
Volledigheidshalve vermelden wp nog de
kleinere zoogenaamde bezwaren, welke door
de tegenstanders worden aangevoerd, maar
die voor kleinere gemeenten in hoofdzaak
niet bestaan. Zp noemen dan den afstand
door de slagers naar het slachthuis af te
leggenhet langdurig vervoer van het vleesch
door de stad; er kan niet geslacht worden
wanneer men wil. Als hoofdbezwaar geldt,
dat de tegenwoordige slachtplaatsen en stal
len overbodig zullen worden, soms zelfs ge
heel waardeloos. Maar de meeste slagers
zpn geen eigenaars, doch huurders van die
Eergisteren is voor de Correctioneele Ka
mers van Ajjpèl het proces tegen de paters
Assomptionnisten begonnen.
President Loubet zullen dezer dagen door
den Servischen gezant te Parps do versier
selen van de orde van den Witten Adelaar,
alsmede een eigenhandige brief van koning
Alexander worden ter hand gesteld.
In Augustus a. s. zal te Parps waarschijn-
lpk een interparlementaire conferentie wor
den gehouden.
DulTSCHLiSn.
Gelpktpdig met den doop van den jong-
sten zoon van prins Heinrich van Pruisen,
15 Maart a.s., zal te Kiel de Enssische
kruiser .Askold" van stapel loopen. De
keizer zal de plechtigheid bpwonen.
Enoelasd.
De Engelsche zendeling Brook is, vol
gens ontvangen bericht, 3 Januari jA 50
mplen ten Z.W. van Chinanfu (China) door
de bevolking vermoord.
De toebereidselen tot een eventueele reis
van koningin Victoria naar Bordighera zgn
getroffenhet is echter nog niet beslist, of
de koningin de reis zal ondernemen.
Zwitserland.
Een arbeiderscongres te Bern, waarop
245.000 arbeiders door 511 vertegenwoordi
gers waren gepresenteerd, heeft zich met
groote meerderheid verklaard voor de aan
neming van de wet op de ziekte- en onge
vallenverzekering.
Goud». 7.»0 7.81 8.1» M»w>« 8.14 f 1.- - - J.J ,.10 - 10.84
WAlful. UOTT.UDAH-SOU.A O- la* >0,18
q om - 11.$0 G" 7 45 1M0
Rotterdam Bour» lil u.«7 'f J, ^OSMOS,'.. ,1. 6X7 - S jij
Rotterdam D P. jft ».fc V IS MS 10.18 11.85 18.18 t.,0 8-87 JE J.08
Rotterdam li. 4.45 5.48 6.10 10.88 - 4.87 6.84 r J-»
Oap«li« 4*65 H 0 l0*86 0 i'nï 5 "4 W 6.41 0
WlJo.ork.rt 8.04 6.06 T 10.48 5 00 8 81 11 4.38 1.84 5.10 S.A5 5.61 6.47 8.1S S.80 8.88 10.88 10v48
nou DA-DRW na AO ra» 7»
7.86 8.M-Ml 8.11 8.88 8.67 10.1811.16 11.18 18.16 1.08 1.06 8.14 8.45
ZoTeohulaen-Moertapelle 7.87 - 0.68 n J l.,8
Haft.
7.59 8.S0 8.i 8 8.18
8.11 r
8 SI -
m.88 E
8.41 8.48 i. <0
9.84 10.04 10.40 11.10
10.11
10.17
P- 10.8»
lft.00 10.44 1107 11.44
(10
11.i6
.55
,.05 8.46 10X111.57 11.05 15.08 1.80 1.46 8.00 4.00 4.81 4.46 6X0 0.11 7X8
t~
9.48 10.19
9.49
(iouda.
Oudew.
Woerd.
Utrecht
».»0 8.84 7.»0 8.18
5.85
5.48
6.08 7.n* 8.18 8.86
7-TT
Utrecht - «•«1
Woerd.» 5.11 6.68 - 8.14 -
Oudew. - 5.80 7.01 8.88
Oouda 8.10 7.17 7.87 1.81 8.01
n n D a_tJ T I ZC U l itmnm B
8.07 0.40 10.18 10.87 11.00 18.40 1.1» 8X7 4.81 8.47
0X8 10X4 10X1 11.48 16.88 1.18 8X8 8.50 5.04 6.88
ROUI) A—A M N T R O A M ri« »«m.
lou U 8. 9 8 09 8.11 10.10 10.^7 1».08 1.061.86 8.18 0
5.08 85 8.16 9.18 9.86 0.88.
10.lt Amat W. 8.01 8.68 9.09 10 10 10.54 18.48 11.17 1.68 8.88 4.11
4.57 5.10 8.689.00 10.0' 0.1010 0 1.45
AmaUC. I V.08 9 88 10 86 11,0» 1 08 1.1 l.*» 8.41 4.10 1»
6.08 9.18 10 6 10.8» 10.8 18.00.
10.88
10.48
10.' 6
l .16
9.1»
9.49
10 08 10.8» 11.10
10.00 10.84
10.84
6.8K 8 i» S.86 9 18 8.46 l.l» 18.00 18.81 80
H.ll 8.81 4.45 6 80 7.'» 8 10 8.48.
Ami W 1.48 6.60 7.8» 8 80 8 60 9 80 10 00 11JO 18.1118.080
*8.tï 8.80 8.45 6.0 8.8» 7.80 8.86 10.00.
:,„H6a 7.17 7.84 8.18 ®.0» 9.84 1*1.18 10. 18.H 1.08
4.17 4.1» 8.47 7.88 8.14 9.11 11.10.
TWBKnB UMMttn.
Zitting van Dinsdag 27 Februari 1900.
De algemeene beraadslaging over het
leerplicht-ontwerp is aangevangen in tegen
woordigheid van verschillende ambtgenooten
van Minister Borgesius en van volle tri-
bUDr Schaepman opende het debat voorop
stellende dat hp het herhalingsonderwps niet
aanvaardt in het belang van eene goede
wetgeving, van goed en gezond onderwgs
en van de maatschappelgke ontwikkeling.
Spr. toetst het wetsontwerp aan het hoofd
beginsel van het programma der Katholieke
Kamerleden n.l. dat het onderwps als wezen-
lük deel der opvoeding is plicht en recht
der ouders. Dat recht is niet onbeperkt en
geeft geen vrijbrief van verwaarloozing van
het kind. Vandaar dat hü het relatief school
verzuim afkeurt als een gevaarlyk verschijn
sel dat Btaatstasschenkomst wettigt, al erkent
spreker dat allereerst de Kerk met hare ze
delijke middelen moet tusschenbeiden komen,
indien de ouders hun recht misbruiken. Maar
spr ziet in schoolverzuim een sociaal euvel
dat' partieel niet weg te nemen is en beroept
zich vooral op de resultaten der enquete naar
arbeiderBtoestanden van 1894 ten bewijze der
noodzakelijkheid van leerplicht. Hg acht
zich dus niet vrij van meet af het ontwerp
te verwerpen, want de onkunde is moeder
van cynisme en materialisme en die vgand
van beichaving en yan waren vooruitgang
lokaliteiten, en de eigenaars weten lang ge
noeg van te voren, dat z\j aan hunne eigen
dommen voortaan een andere bestemming
zullen hebben te geven. En mochten die
eigendommen zoo verwaarloosd zgn, dat ge n
nieuwe huurders daarvoor gevonden knnnen
worden en tot een ander gebruik geschikt
gemaakt, dan hebben de eigenaars zich zulks
zelf te wüten: het publiek gezag heeft geen
rekening te honden met dergelijke overwe-
8^?e1 vraag of bij het tot stand komen van
eene openbare slachtplaats aan eigenaars
van slachtplaatsen en stallen schadeloosstel
ling behoort te worden gegeven, moet dus
ontkennend worden beantwoord. Toen te
Amsterdam, Botterdam en elders tot den
bouw van openbare slachthuizen werd over
gegaan, is dan ook geen schadeloosstelling
gegeven.
Waar tot de oprichting van een openbaar
slachthnis wordt besloten, is het bniten twij
fel, dat bouw en exploitatie door de ge
meente zelf, en niet door maatschappijen of
bijzondere vereenigingen behooren te geschie
den. De bestemming reeds van een Abat
toir brengt zeer stellig den volstrekten eisch
van uitsluitend beheer van gemeentewege
mede. Indien toch een gemeente deze zaak
nit handen geeft, geeft z\j daardoor tevens
bijna de alle hierboven opgesomde voordeelen
aan een Abattoir verbonden prijs, en zeer
spoedig zouden weer allerlei misbruiken,
welke een Abattoir juist bestemd is te we
ren, insluipen. Maar dit nog daargelatenf
wat zullen particuliere maatschappijen wel
anders op het oog knnnen hebben bij de
oprichting en exploitatie van een Abattoir
dan het maken van winst? En nu is het,
zooals reeds breedvoerig door ons is aange
toond, een bepaalde voorwaarde voor de
goede werking van een Abattoir, dat alle
winstbejag blijft uitgesloten. Dan alleen kan
deze noodzakelijke en hoogst nattige instel
ling werkelijk een zegen zijn voor do plaat
selijke bevolking.
IV. Wg wenschen U thans een overzicht
te geven van den plaatselijken toestand,
waarnaar een onderzoek door ons werd in
gesteld.
Het rapport opgemaakt door den Gemeente-
bouwmeester en den len Keurmeester van
het vee en vleesch, gedateerd 81 December
1898, wordt door ons hierbij overgelegd.
Aan genoemde Ambtenaren werd opgedra
gen om bij hun onderzoek na te gaan in
hoeverr# de in deze gemeente bestaande
slachtplaatsen voldoen aan billijke hygiëni
sche eischen, wat betreft
a. Inrichting van vloeren, (bodemveront
reiniging).
b. Luchtverversching.
c. Verspreiding van stank en hinder.
d. Afvoer van slachtwater, bloed, enz.
e. Berging en verwerking van afval.
Berging van het vleesch.
Het blijkt na, dat in deze Gemeente 59
slachtplaatsen zijn, waarvan er eene bniten
gebruik is, zoodat 58 slachtplaatsen voor het
onderzoek in aanmerking z\jn gekomen, het
welk de volgende resultaten heeft opgele
verd
a. De inrichting der vloeren is in 37
plaatsen zeer slecht.
De inrichting 5
plaatsen slecht.
De inrichting 8
plaatsen onvoldoende.
De inrichting 7
plaatsen voldoende.
De inrichting 1
plaats goed.
derhalve nergens zeer goedbodemveront
reiniging komt dus bijna overal voor.
B\j de insp«ctie werden hoofdzakelijk in
aannujrking genomen de wijze van aanleg
en deistaat van onderhond waarin zich de
vloeren bevinden; hunne waterdichtheid, of
zij al dan niet verzakt en dientengevolge
gescheurd zijn; hoe de bestrating is aange
legd, of deze wellicht van zand werd ge
maakt, zoedat het op den vloer vloeiend
slachtwater en bloed zich in den onder den
vloer liggenden bodem kunnen verzamelen
en zoodoende dien bodem verontreinigen.
b. Met de luchtverversching blijkt het
zeer bedenkelijk gesteld te zijn; in 't alge
meen wordt daarvoor zeer weinig zorg ge
dragen, 4 slachtplaatsen zijn geheel in de
open lucht en daardoor zeer hinderlijk voor
de omgeving. In 5 slachtplaatsen wordt
tevens winkel gehouden, de uitwaseming bij
het slachten heeft een zeer nadeelige wer
king op het vleesch. Sommige slachtplaatsen
zijn min of meer hniselijk ingericht; in 6
plaatsen toch bevinden zich tevens de pri
vaten.
Onmiddellijk achter enkele winkels bevin
den zich de woon- en tevens slaapkamers.
Vooral bjj nacht hangt het vleesch dus in
een onzuivere atmosfeer.
Het rapport concludeert dat de luchtver
versching
in 34 slachtplaatken zeer slecht is,
„6 slecht,
„4 onvoldoende,
„11 voldoende,
3 goed.
e. Het onderzoek naar de verspreiding
van stank en hinder zon nog ongunstiger
resultaten hebben opgeleverd, indien dat
onderzoek in plaats van in den winter ge-
dnrende het warme jaargetijde gebonden was
geworden. Nu bleek dat, aangezien de meeste
slachtplaatsen zeer ingesloten zjjn, ten ge
volge waarvan geen voldoende aanvoer van
versche lacht kan plaats hebben, zich eene
voor de omgeving zeer eigenaardige onaan
gename reuk verspreidt. Meermalen zjjn de
omwonenden gedwongen denren en vensters
te slniten, wegens den last welken in som
mige varkensslachterijen en rookkasten ver
oorzaken. Bepaald hinderlijk is het geluid
der onder de slachting stervende varkens.
Onder deze rubriek worden
35 slachtplaatsen zeer slecht genoemd,
5 slecht,
4 onvoldoende,
12 voldoende,
2 goed.
d. Van den afvoer van slachtwater wordt
gezegd, dat deze in 't algemeen veel te
wenschen overlaat. In de meeste slacht
plaatsen zijn kleine putjes zonder stankaf
sluiting, waarin het slachtwater en bloed
vloeien, wanneer daarvoor geen andere nit-
weg is. Deze patjes zijn met buizen van
kleine afmeting, (waarvan de verbindingen
^meestal niet waterdicht zijn), verbonden aan
de gemeenteriolen en grachten. Bg de uit
mondingen in de riolen heeft veeltijds eene
aangroeiing van vnil, haar, enz. plaats, het
geen niet zelden verstoppingen in het riool
veroorzaakt. In sommige slachtplaatsen heeft
de afvoer in het naastbgzijnde privaat-riool
plaats.
De bloedputten zijn meestal doelloos, daar
deze mede in verbinding staan met riolen;
wel is waar worden deze met een houten
prop dichtgemaakt, doch ziet men geen kans
om op andere wijze van het bloed af te
komen, dan laat men het ook wegvloeien.
Men kan das zeggen, dat door iedere
slachtplaats de stadsgrachten verontreinigd
worden.
Verder wijst het rapport er op, dat var-
kensbloed nog voor andere doeleinden ge
bruikt en verhandeld wordt.
De afvoer van slachtwater. bloed, enz. is
in 41 slachtplaatsen zeer slecht,
„12 slecht,
„5 onvoldoende,
dus nergens voldoende, noch minder goed.
e. Berging en bewerking van afval.
Tot berging van mest en afval bevinden
zich bij enkele slachtplaatson, en meestal in
de onmiddellijke nabijheid daarvan, mestput
ten. Waar mestputten ontbreken wordt al
les op de mestvaalt gebracht bij den naastbij
zgnden stalhouder of anders aan den vuil
nisman gegeven. Waar ook dat niet kan,
worden mest en vuil in het water geworpen.
Ingewanden enz. worden als varkensvoe
der verkocht.
In het hier besproken opzicht zijn dan ook
38 slachtplaatsen zeer slecht bevonden,
1
slecht,
onvoldoende,
voldoende,
Berging van het vleesch.
Zoolang het vleesch in de slachtplaatsen
wordt bewaard is de berging bij de meeste
slagers slechteenmaal naar den winkel
overgebracht om ten verkoop uitgestald te
worden is de berging bij de meeste slagers
zeer goed, bij slechts enkele onvoldoende.
Het rapport noemt de berging
in 10 slachtplaatsen zeer slecht,
„9 onvoldoende,
„18 voldoende,
15 goed,
„6 zeer goed.
Ten slotte maakt het rapport nog melding
van de zeer beperkte ruimte waarin door
sommige slagers geslacht wordt. Soms ge
schiedt zulks op enge binnenplaatsjes, welke
dan somtijds nog tot andere doeleinden wor
den gebruikt. Zindelijkheid is daar dan ge
heel uitgesloten, dikwijls vindt men er zelfs
nog een privaat. Een geval wordt genoemd,
waar op een slecht bestrate open binnenplaats
niet ver verwijderd van een mestput wordt
geslacht, terwijl op die binnenplaats nog een
paardenstal, een varkenshok en een kokerij
voor varkensvoeder worden gevonden.
Weer bij een ander wordt in de open lucht
in den modder op een stuk weiland geslacht,
waar varkens gevoederd worden. In de on
middellijke nabijheid dezer zoogenaamde
slachtplaats lagen afgekloven beenderen en
de rottende borstkas van een dier.
Het spreekt wel van zelf, dat de inrich
tingen der grootero slagers, die aan de meer-
gegoeden leveren, nog de beste zijn. Het
zijn dus vooral de mingegoeden, de kleine
burgerij, die het vleesch uit de zeer slecht
ingerichte slachterijen bekomen, wier gezond
heid het meest wordt bedreigd.
Het rapport eindigt met vast te stellen,
dat verbetering in de slachtplaatsen niet is
aan te brengen dan met zeer groote onkos
ten, zonder dat die plaatsen dan nog aan
matig gestelde hygiënische eischen zullen
kunnen voldoen.
Duidelijker dan nit dit rapport kan, dankt
ons, moeielijk worden aangetoond, dat de
wet en verordeningen niet in staat zijn, al
thans wat de slachtplaatsen betreft, het be
oogde doel te bereiken. Het feit dat
toes'anden zooals die hier aangetroffen wor
den ook elders voorkomen, en>dat die in
deze gemeente niet ongunstiger z\jn dan el
ders, bewijst wel, dat de wijze waarop de
besproken quaestie thans geregeld is niet
deugt.
Na al hetgeen uitvoerig door ons werd
betoogd, komen wjj tot de conclusie, dat de
oprichting van een openbaar slachthnis tc
Gouda in hooge mate wenschelyk is, als
zijnde die oprichting het eenige middel om
blijvende en afdoende verbetering te brengen
in.de door ons aangetoonde verkeerde toe
standen door het slagersbedrijf, zooals dat
hier thans wordt uitgeoefend, in het leven
geroepen en dringend noodzakelijk met het
oog op de openbare gezondheid.
De 6e door ons gestolde vraag was
V. Is de oprichting van een Abattoir
mogelijk, niet in siryd met de Hinderwet?
De vraag, welke beantwoord moet wor
den, is dus dezeIs de Gemeenteraad bo-
voegd om bij verordening alle slachterijen
op te heffen, voor welker oprichting krach
tens de Hinderwet (wet van 2 Juni 1875,
Stbld. 95) vergunning is verleend geworden,
zonder dat door de concessionarissen eenige
aanleiding voor die opheffing, door de wet
in de Artt. 11, 20 en 21 genoemd, werd
gegeven
Art. 4, 2o der Hinderwet zegt, dat de
Gemeenteraad „in het belang der openbare
„orde, veiligheid of gezondheid een bepaalde
„plaats of gedeelte der ge eente kan aan-
wijzen voor het oprichten, hebben of ge
bruiken van eene der in art. 2 genoemde
„inrichtingen, met verbod om elders in de
„gemeente het bedrijf of de bedrijven uit te
„oefenen, waartoe de oprichting of het ge
bruik van de inrichting vereischt wordt."
Zij die van meening z\jn, dat de Gemeen
teraad onbevoegd is om alle slachterijen bij
verordening Op te heffen, beroepen er zich
op, dat de Raad by verordening een be
paalde plaats of gedeelte der gemeente kan
aanwijzen voor de in art. 2 der wet bedoelde
inrichtingen, maar niet gerechtigd is om de
oprichting van zulke inrichtingen te weige
ren of om bestaande inrichtingen om andere
dan by de wet bepaalde redenen op te hef
fen. Wanneer nu de Raad de slagers by
verordening verplicht in het openhaar slacht
huis te slachten, dan wyst hij hun niet een
bepaalde plaats of gedeelto der gemeeute
aan, maar meer dan dat, en wel een bepaal
de inrichting. Onmiddellijk gevolg van zulk
een maatregel is dan tevens de opheffing
van Bet alagersbodryf op plaatsen waar de
slager^ vergunning hadden dat bedryf uit te
ocfenei), welke opheffing alleen daarom roods
ongeoorloofd zon zyn, omdat de eenmaal
verleende 'vefgnnningen gegeven zyn voor
altijd fen nfet tot wederopzeggons toe, daar
toch de eenige gronden voor intrekking dei-
vergunning bopaaldelyk door de wet zelf
zyn aangewezen.
Dat „bepaalde plaats" in Art. 4, 2o niet
hetzelfde kan zyn als „bepaalde inrichting"
wordt betoogd door hetgeen daar onmiddellijk
op volgt, n.l. of „gedeelte der®gemeente."
Ware „inrichting" hetzelfde als „plaats" dan
zou men Art. 4, 2o lezende krijgen: „de
Gemeenteraad kan een bepaalde inrichting
aanwijzen tot „het oprichten van inrichtingen".
Omd|t de vergunningen waarv«n hier
sprake is niet tot wederopzeggens toe wór
den verleend, maar onvoorwaardelijk, zoo
lang niet in strijd met de wet zelf wordt
gehandeld, ryst nog een moeielykheid wan
neer eenmaal tpt oprichting van oen Abattoilr
is besloten. Zal dan aan de slagers vergun
ning kunnen worden gegeven, welke zoolang
gelden zal totdat het Abattoir opengesteld
zal worden
Eindelijk wordt nog gewezen op een onder
scheid dat art. 4, 2o zelf maakt, waar daar
gezegd wordt„de Raad kan een bepaalde
plaats aanwijzen (hetzij) 7. voor het oprich
ten, (hetzy) voor het hebben of gebruiken
van eene inrichting." In het eerste geval
zoo het Abattoir de bestaande inrichtingen
in wezen laten, in het tweede geval zou het
Abattoir alle inrichtingen treffen.
(Wordt vervolgd.)
GOUDA, 28 Februari 1900.
Donderdagavond zal in de vergadering van
belanghebbenden in de oprichting van een
afd. Gouda Volksweerbaarheid als spreker
optreden de heer L. Noest, le Luitenant der
jagers.
Naar wjj vernemen is benoemd tot kaste
lein in de R. C. Leesvereeniging de heer
Gerard Pinkse van Amsterdam.
Tot schatters van de huurwaarde te Ze
venhuizen en van het mobilair voor de per-
soneele1 belasting te Bergambacht zyn be
noemd de heeren Faay en M. Binnendyk
alhier. (Sch. Ct.)
Haabtjieciit, 27 Febr. Zaterdag j.l. hield
de alhier opgerichte afdeeling van het Algem.
Werkl. verbond hare eerste vergadering,
ten einde een reglement vast te stellen en
een definitief bestonr te kiezen. Als zoodanig
werden gekozen de herrenA. Hollander,
voorzitterJ. D. Oosterling, secretarisJ.
van Delft Jr., penningmeester; J. Scheer,
commissaris en H. Dekker, bode.
Oudrwater, 22 Febr. De rederijkers
kamer „Borger" gaf heden-avond, met ver-
eerende medewerking van eenige dames,
eene tooneelvoorstelling in de concertzaal
van hotel „DoelenHet was de eerste
keer dat die voorstelling daarin plaats had,
daar het vroegere lokaal aan de Donkere
Gaard daartoe niet meer kon worden ge
bezigd. Als naar gewoonte speelden de
dames 011 heeren alleraardigst. Opgevoerd
werden1. de „Militaire Willemsorde",
dramatische schets in één bedryf, door Ro
sier Faassen2. „De Geneesheer", of „Dat
heeft myn commensaal gedaan", bljjspel in
3 bedryven, door J. Hubertus Janssen. De
opkomst was zeer groot. Het orchest, be
staande nit heeren dilettanten, onder directie
van den heer J. Posthumus, bracht evenals
altjjd schoone stukken ten gehoore. Onge
veer 11 uur was de voorstelling afgeloopen;
plaats werd dadelyk gemaakt om gelegen
heid tot dansen te geven, waarvan dan ook
druk gebruik werd gemaakt.
VOOR
Md. Tailleur.
Kleiweg E. 73, GOUDA-
l i lephoon .1 o. JJ,
87 FEBRUARI.
Vikrs.
tf»D**LAND. 0«rl. N«d. w. 8 81/, 8L»/4
dito dito dltc 8
dito dito dito 8
Hongar. O'l.Gou-ll. 1881-88 4
Italir. Iniohrijving 1888-81 5
Oostinr. Obl. in papier 1888 6
dito in zilver 1888 6
Portugal. Ooi. mot coupon 8
dito tiokel 8
Ruiland. Obl. Binnonl. 1894 41/,
dito Gncons. 1880 4
duo bij Roths. 1889 4
dito By Hop 1889-90 4
dito in Koud. leon. 1888 6
dito dito dito 1884 5
Span;*. Perpet, achuld 1881 4
Tuf keu. Gopr.Cduv. leen. 1890 4
Ge\ leening aerie D.
Gec.leenin. aer.e C.
Zuid-Afk Rp.v.oblg 1899 n
Mixioo.Ob iit. Soh. 1890 0
Venfzusla. Obl. 4 onbep. 1881
AuaTRRDAM. Obligation 1896 8
Rotterdam. Stud. leen. 1894 8
Nid. N. Afr. H inde'av. aand.
Arend-«b. Tab.-My. Certificaten
Deli-Maatachanpy dito
Arn. Hypotheekb. pnudbr. 41/,
Cult.—Mij. der Voratenl. aand.
'a Gr. Hypotheekb. pandbr. 41/,
Nnderlandarhe bank aand.
Ned. Hnndelmaatach. dito 1
N.-W k Pao Hyp. b. pandbr. 8
Rott. Hy,>otheekb. pandbr. 4>/,
Utr. Hypotheekb. dito 41/,
OoaTRNR O «t-Hong. bank aand.
Ruil. Hypotheekbank paudb. 6
Amerika Equt. hypoth. pandb. 4
Maxw. L. G. Pr Lien rert. 6
Nrd. Holl. U.-8poor«v..My.aand.
M|j. tot Expl. v. 8t. 8pw. aand.
Ned. Ind. Spoorwegm aand.
Ned Zuid Afr. 8pra. aand. 0
dito dito dito 1891 dito 6
Italii 8poor«1887/89 A-Eohl.8
Zuid -lui. 8pwm(j. A-H. obl. 8
Polrn. Waraohau Weenen aand.
Rubl Gr. Ruaa. Spw.-My.obl. 4
Baltisohe dito aand.
Fa-towa dito aand. i
Ivrang. Donabr. dito «*nd. 5
ICurak Ch. Azo«r-8p. kap. opl. 4
dito dito oblig. 4
Amerika. On'. Pro. Sp.Mij. obl. 5
^""Chic, fc North W.pr. C. aand.'
dim dito Win. 8t. Peter. obl. 7 I
Denver k Rio Gr. 8pm. eert. r.a. 68
Illinois Central obl. in goud 4 I 105
Iiouisv. kNaihvilliCert. v.aand.
Mexi o. N. 8pw.M le hyp.o. 0
Miae. Kan a* v. 4pCt. pref. aand.'
N.-Tork Outaa o k West. aand. J
Penn. dto Ohio oblig. 0
Oregon. Calif, le hyp. in goud 5
St. Paul. Minn, k Manit. obl.
(J n. Pae. Hoof lyn ob ig. 6
dito dito Line. Col. le hyp. 01
Canada. Can. South.Chert.v.aand. I81/,
Ven. C. Rail w. fc Na. lo h. d. o. O
Amsterd. Omnibus My. aand.
Rotterd.Trsmwe. -Maala.aand
Nid. Stad Amsterdam aand. I
8tad Rotterdam aand 8
BbloiK. Stad Antwerpen 1887 f'/i
8'ad Bruaael 1886 8»/,
Hong. Tbeiaa Regu'lr G arisch. 4
Oostinr. StaaUleenig I860 5
K.K.Oost.B.Cr. 1880 8
Spanje. Stad Madrid 8 1808
Nid. Ver. B«z. Avb. Spoel. eert.
98«/„
SS/,
1001',
88
88"/l.
66%
61
""/l.
101»/,
57"/,
>67/,
»«/u
1007/,
34'/,
>0'/,
91
99»/,
631
433
«5'/.
109
204»
164'/.
94
116
110'/,
90
89'/,
H4"/„
10"/.
194
1851/,
100V,
55
55
161'/,
97'/,
187/,
10°%
100
114'/,
14*1'/,
74
104»/,
87
>91/,
46'/,,
160
810
108
101
99"/
100
117'/,
117'/,
101'/,
841,
Slutkri
817/.
987/
98
•0»/,.
67/,
76'/,
66'/,
