JOZA
Haarwerken.
Verband Watten
Algeheele Uitverkoop
HORLOGES. PENDULES,
SOLISTEN CONCERT,
TIMMA.VS,
REGULATEURS, WEEEEBS,
(SsMasstèL
1
EBNIO DEPOT VAN THEE.
IMPERIAL,
Gas- en Waterleiding
Sociëteit EÉÜ1TIE.
S. van. Wijngaarden.
Het goedkoopste adres
wegens Verbouwing.
Nikkelen Doublé Kettingen
vm
Het IDepót
Directe Spoorwegverbindingen met GOUDA. Wlnterdlenst 1899-1900 - Aangevangen 1 October - T||d van Greenwich.
w
f
sr
~r
ADVERTENTIEN
Donderdag 8 Maart 1900,
C. NOLTE, (CoMrvaloir le Leipzig)
Ileileu Ontvangen
vei iar/i
SLOTMAKER Co
Itookl steeds
P. p. soos,
WOLfF Co.,
VAN
BAROMETERS, MDZIEKDOOZEN, ACCORDEONS.
■Violein., T7"Iool3s:ist©Zi, ent enz.
tegen SPOTPRIJZEN.
A. UITTENBOCrAARD, Horloger, OosthavenlG.
MT De ONDERPUI is TE KOOP.
üL
C
a
v
s
*mpaiu)
"WT J-InTHZ^LZST DELAREIT.
'1.
■o
-
-
O
ZBOZRHDJE^ITIX:,
lie Onna T. CREHAS, Gouda.
WW WW
Asthma Cigaretten
Tamarinde Bonbons ggar
M. RAVKNSVVAAY Z0NE\,
Société Générale des Etui de vle de Cognac
ZEUG8TRA4T G. 85,
J. H. ROODE.
De U«er Mnckay had liever eerst de werking
afgewacht van de ouderlyke wetten ais meer
dan de leerplichtwet gericht tegen het abso
lute schoolverzuim en waarby de particuliere
zorg de staatsmacht vervangt.
Spreker ontwikkelt verder, dat noch tot
bestryding van het volstrekte, noch van het
betrekkelijk schoolverzuim, leerplicht noodig
i®. Engeland met leerplicht, heeft veel groóter
schoolverzuimpercentage.
Het inhalen van den politieagent by deze
wet staat het hem tegen. Verstandiger ware
't geweest de schoolvacantiën in verband met
den veldarbeid beter te regelen en krachtiger
op te treden tegen den kinderarbeid. Bezwa
ren tegen de wet zyn verder de last voor het
huisonderwijs, het decreteeren door den Staat
van schoolvakken aan bijzondere scholen.
De heer Kerdijk kan den minister geluk
wenschen met de spoedige levering van dezen
arbeid, verklaart de verandering van inzich
ten der vrijzinnigen inzake leerplicht nit de
verandering hunner denkbeelden nopens de
staatsplichten, tegenover de maatschappelijke
verschijnselen en uit de grootere aandacht
meer dan vroeger aan het betrekkelijke
schoolverzuim geschonken.
Hij herinnert dat bekend»3 voorstanders van
bet bizonder onderwijs voor leerplicht zijn en
constateert dat van miskenning van de ge
wetensvrijheid in het ontwerp geen sprake
is. Voorts wyst ook hy op de inbreuk op
der ouderen vrijheid gemaakt in de arbeids
wet, die de ouders ook straft. Betoont zich
bondgenoot van Mr. Troelstra op het punt
der overheidszorg voor kinderkloeding en
voedsel en acht herziening der school- en
arbeidswet een noodzakelijk gevolg van deze
leprwetplicht.
Overigens bepaaldelijk betreffende den om
vangen den duur van bet onderwijs bevre
digt hem 't voorstel niet, in allo opzichten
toch aanvaardt hy 't als een stap in de
goede richting, omdat het onderwijs de
levensvoorwaarde is voor vooruitgang, zoo
dat leerplicht gepaard aan onderwijsverbete
ring onmisbaar is voor kennis en ontwikke
ling, vooral in den stryd in de gemeenschap
onmisbaar voor de stellig komonde democra
tie. Zondor die ontwikkeling gaan we een
donkere toekomst tegemoet.
Dr. Knijper de geschiedenis van het ont
staan yan dit ontwerp nagaando betoogt dat
het is .voortgekomen Uit de Fransebe revolu
tie-beginselen van 1789 maar dat het be
ginsel van leerplicht ofschoon reeds lang
zelfs in achterlijke landen van de wereld
ingevoerd bier te lande geen ingang kon
vinden afgestuit als het steeds is op den
huiselijk en aard, de liefde voor 't gezin de
zelfstandigheid van ons volk.
Na aldus de levenshistorio te hebben ge
schetst, constateert spr. dat Dr. Schaepman
het zonder eenig gevoel of geestdrift in be
ginsel verdedigde, de tegenstand der rocbtor-
zyde warmer is dan van de voorstanders,
waarvan geen zich bevredigend betoonde en
dat de actie van het volk tegenwoordig gaat
veel om brood dan om liberale thooriën.
Wat het lot van dit ontwerp betreft, elk
denkbeeld van politieke pressie terzijde stel
lende, trekt spr. den heroskoop aldus dat het
thans staat 47 om 88, waaruit volgt dat
weiko de uitsla* zij de socialisten den door
slag zullen geven.
Vorder bestrijdt hy de voornaamste regee-
ringsargumenten voor bet ontwerp onder be
twisting van het recht der overheid om rege
lend op te treden in de kinderopvoeding.
Dr. Kuyper verklaarde, ook namens zyne
geestverwanten, dat het ontwerp voor hem
volstrekt onaannemelijk is, dat zy niet zullen
trachten bet te amendeeren en alleen amen
dementen zullen steunen, die het kwaad
kannen temperen.
De heer Heldt verdedigde het beginsel van
het ontwerp, doch is onbevredigd met de
uitwerking op verschillende punten.
Dinsdag is de minister aan het woord.
1 (Vervolg.)
Reeds Jan de Wit heeft gezegd, dat de
Hollanders niet handelen, voordat het gevaar
in gansch zyn dreigende naaktheid voor hen
staat.
En dit schynt my helaas een groote waar
heid toe.
Het volk, dat de even talryke als ernstige
waarschuwingen der historie in den wind
slaat is dom.
Men pryst den Hollander wegens zyne
z. g. n. behoedzaamheid.
Misschien is de naam behoedzame traag
heid nog beter, waar laat ons toch in 's
hemelsnaam er tegen waken, dat het geen
te trage behoedzaamheid of te wel vadsige
lauwheid worde.
Zeker, er wordt by ons wel gewerkt, doch
te weinig, en vooralstelselloos.
We moeten spijkers met koppen slaan, en
dat doen we niet.
Wil Nederlands onafhankelijkheid blijven
en z(jn rechten en bezittingen ongeschonden
bewaren, dan moet onze eerste zorg zyn,
Nederlanden koloniën verdedigbaar te maken.
Waardoor? Door in verband met onze
materieele draagkracht onze weermiddelen
zooveel te versterken, zoo hoog op te voeren
dat we gereed zyn oin wanneer het gevaar
dreigt, met redelijke kans op succes te han
delen.
Maar wat is dan zoo al noodig tot die
verdediging, zoo vraagt men.
Behalve onze doode weermiddelen hebben
we daartoe een goed geoefend leger noodig.
In bet verslag der laatste Staatscommis
sie ter zake onzer défensie, uitgebracht den
2en Febr. '89, en in het daarop gevolgde
wetsontwerp der regeering (22 Juni '90),
werd behalve die doode weermiddelen een
macht van 165.000 man geoefende en ge
organiseerde troepen noodig geacht. In
verband met den hevigen tegenstand, die by
de indiening van dat wetsontwerp reeds lang
te voorzien was geweest, mogen we aanne
men, dat regeering en staatscommissie hare
eischen zoo laag mogelyk hadden gesteld.
Gaan we nu in 't kort na, over welke
troepen we te beschikken hebben.
In 1897 bedroeg de sterkte van ons leger
aan of Aderen, kader, vrijwilligers en werk
lieden ongeveer 12.800 man en aan mili
ciens 64.000.
Onze schutterijen hadden omstreeks dien
tyd totaal oen effectief van 180.000, waar
van toen in geval van oproeping tegelijk met
de militie alleen de dienstdoende schutterijen
(ladelyk beschikbaar waren, d. i. ongeveer
52.000 man, daar de 78.000 man rustende
schuttcry noch geoefend, noch gewapend, noch
zelfs gekleed zijn.
Neemt men hierbij in aanmerking, dat van
die dienstdoende schutterijen nog een 2600
man wat oefening, bewapening en kleeding
betreft in dezelfde omstandigheden verkeer
den als de rustende, dan komt men dns fei
telijk tot een kleine 50.000 schutters, die tot
versterking zonden kunnen dienen, zoo zy
voldoende geoefend waren.
Slechts 10 11 duizend daarvan hebben
vroeger by leger of vloot gediend en kun
nen dus als voldoende geoefend worden be
schouwd. Met de rest is dit echter niet
het geval, daar aan hunne oefening jaarlijks
hoogstens 26 uren worden besteed. En we
weten allen, de goede schutterijen niet te
na gesproken wat die oefeningen betee-
kenen. Houden we ons aan deze cy/ers,
dan stellen we echter den toestand nog in
hooge mate geflatteerd voor, doch het komt
m(j overbodig voor, hieromtrent in détails
af te dalen.
Sedert 1897 is de toestand slechts in zoo
verre gewijzigd, dat het voorbereidend mi
litair onderricht en de toeloop tot het re
serve-kader zyn toegenomen, en dat we in
1898 onze nieuwe militiewet hebben gekre
gen, terwijl daarentegen het aantal vrijwil
ligers gestadig is afgenomen en de dunr van
den eersten oefeningstyd der militie tot 8
maanden werd beperkt door langdurige ver-fe
loven.
Voeg ik hier nog by, dat het voorberei
dend militair onderricht in hoofdzaak slechts
do militio ten goede komt, daar tot heden,
naar ik meen, slechts dezulken eraan deel
namen, die kans liepen, te moeten dienen,
dan krygen de door my genoemde getallen
een bedenkelijke beteekenis.
In de laatste jaren en vooral sedert den
stryd tusschen N. Am. en Sp. heeft zich in
ons land door dagbladartikelen, redevoeringen
enz. weer een weldadige opflikkering van
belangstelling geopenbaard in onzo défensie.
De overtuiging, helaas zelfs door ontwik
kelde mannen gepredikt, dat ouze verdedi
ging een wanhopige zaak is, kon de menigte
wel eenigen tyd in een soort van Uypnoti-
schen slaap brengen, doch langzamerhand
ontwaakte hier en daar weer een flauw be
grip van de hooge verantwoordelijkheid voor
het ongeschonden bewaren onzer vrijheid en
rechten, door onze voorvaderen met hun bloed
gekocht.
En dit gevoel zocht zich gestadig meer en
telkens krachtiger te uiten.
En thans heeft de kamp tusschen Engeland
en de Boerenrepublieken plotseling die uitin
gen zoozeer in aantal en beteekenis doen
toenemen, dat men bijna geneigd zou zyn te
verklaren: het Nederlandsche volk is weer
eens, eindelijk dan weer eens, klaar wakker.
Toch is dat alles slechts als een enkel
teeken van leven te beschouwen, 'tls nog
lang geen waken.
Wie weet hoe spoedig de demon van vad
sige onverschilligheid, belastingvrees en wat
dies meer zy meer vaardig wordt over ons
en liet volk meer zyn heilloos werkenden
slaapdrank toedient.
Zeker, wanneer eenmaal het gevaar zich
in den vorm van vijandelijke drommen
aan of over onze grenzen vertoontwanneer
de krijgstrompet en donderend geschut
wanneer het hartverscheurend gekerm der
gewonden na het eerste treffen tot het volk
zullen doordringen, steeds sterker wordend,
zonder ophoudenwanneer vrouwen en
kinderen in zwaren rouw over gesneuvelde
mannen, zonen en vaders, in stomme, doffe
smart met starren blik de rnimte zullen
schijnen te doorboren; d&n, ja din zullen
voorzeker diegenen van Neêrlands zonen,
die nog in zoete rust gedompeld waren, met
een luiden kreet ontwaken.
Din zal men niet meer vragen, hoeveel
de verdediging van ons heiligdom, onze on
afhankelijkheid wel moet kosten.
Dan zullen brandkasten en beurzen wyd
worden geopend.
Dan zal men niet meer vragepKin
Nederland wel verdedigd worden P maar
men zal met geweldigen klem uitroepen:
Nederland moet verdedigd worden!
Din wordt ons volk weer het volk van
voorheen, dan wordt het weer zich zelf.
En din ik zie het reeds zoo duidelijk
in myne verbeelding dan stroomen nit
alle gewesten in een spontane, eenheerlyke
uiting van Vaderlandsliefde en vrijheidszin
ryken en armen toe om den belager onzer
onafhankelijkheid te bewyzen, dat wy nog
hetzelfde heldenbloed in onze aderen, den
zelfden heldenmoed in onze harten, dezelfde
heldenkracht in onze vnisten hebben als de
Hollanders uit zoo menigen worstelstrijd, die
achter ons ligt.
We zien dit voortdurend aan ons kranig
Indisch leger. We zagen dit nog kort ge
leden daar by Elandslaagte in Zuid-Afrika
aan dat handje-vol broeders, die wederom de
gansche wereld van eerbied en bewoudering
vervulden.
Vast, onwrikbaar, als een rots te midden
der ziedende, opgezweepte golven, den wissen
dood kalm in 't gelaat ziende, stonden zy daar.
Niemand dacht aan wijken. Als mannen,
neen als helden hielden zy stand tot den
laatsten man toe.
Welk een verheffend voorbeeld! Welk
een plichtsopvatting! Welk een heldenmoed!
Maar ook, welk een heerlijke belofte voor
ons Vaderland! want: die helden waren
Hollanders.
En wanneer ooit in ons Nederland of onze
bezittingen de mare mocht klinken,de
vjjand naakt!" dan willen wij immers allen
toonen, dat wjj de niet ontaarde zonen van
eenzelfden stam zyn.
En met zulke voorbeelden voor oogen,
durft men nog beweren: het Nederlandsche
volk is anti-militair. Neen, dat is niet waar.
Alleen, de vrijheidszin van den Hollander
maakt hem overdreven afkeerig van dwang.
De Nederlander wit niet gedrild zyn vol
gens de Dnitsche school, daarin zit bet hem.
Men had, als ik, die ingehouden ontroe
ring, die stille woede, die stom-gebalde vuis
ten en op elkaar geklemde lippen eens moe
ten zien onzer miliciens, toen zy in de poort
der kazerne te 'sHage de ongelukstijding
omtrent den dapperen Cronjé lazen.
En in het oog van enkelen blonk een traan,
over hnn onmacht, een traan dien z(j, als
schaamden zy zich, tersluiks trachtten weg
te vegen. Ja, als schaamden zij zich, want
wy Hollanders zyn afkeerig van alles, wat
op theatraal vertoon kan gelijken. Tocb,
mijne heeren, ik kan u niet zeggen, hoe
goed die aanblik my deed.
En ik durf het herhalenwanneer de
vreemdeling ons hier de wetten zou komen
stellen, zon als één man het gansche volk
bereid gevonden worden, hem zulks door
O
(loud*. 0.-— 7.90 7.88 8.19
Utordroobt door 7.97 r e
tfieuwerlrerk 7.84 v
0*pelle7.41
HottonUm M. 8.80 7.80 g
RotterdamD.P. «8.48
Rotterdam B. 8.19 9,08
G>
8.88 9.01
8.41
8.61
8.66
9.08
9.81
9
9.14
9.16
X
9,88
GOUDA RITTlBDiNiiM «er*.
9.54 10.4# 11.11 LUI 11.18 19.58 1.15 8.11 8.85
8.49
E
'.67 4.96
4.08
4.15
4.87 4.58
6.18
4.48
4.5b
6.09
b.09
6.18
5.99 4.19 7.14
5.40 6.80 7.88
7.66
8.05
1.10
8.11
1.96
(4
8.17 1.88
8.60
10.10 10.17
10.17
10.14
10.81
10.40 10.11
11.11
11.18 1.—
M 11.85 i.o7
li* i «ar 11.48 J.14 t
6.88 8.46 E 10.18 11.80 11.51 11.88 1.18 1.50 f 4.—
11.18 g g g g 1.64 g 4.04
g g 10,11 g 11.98 g g g 1.09 411 i 6.15 g g g g #.60
AUmh dss Dinsdags. (4) Allo» le en 9e klass*. Bxtre bijbetalen, Op de*e treinen zijn Zendeg, Maandag en Dinsdag dfadaageehe retourbiljetten *oer de 8a hl. verkrijgbaar tegan enkelen mcktprjjs. (ff) Hollaafrebe Spor, L 8xtr* mu»U—ü-bewf
E I
11.48
11,84
ROTTERDAM GOUDA riee tem.
Rotterdam Beurs
Rotterdam D. P. g
Rotterdam M. 4,46
Oapellft 4.65
Nieuwerkerk 5.04
Moordrecht. 6.11
Gouda 6.17
5.46
6.66
6.06
6.14
6.90
6.10
7.16
7.56
6.99 7.44
(4) Alleen 1" e» »e kiene (eitra betalen).
7.89 g 8,89 «ff 11,80 19,98 1,55 8,88 g g g ff
- t 8.40 11.87 ff 19.86 9.05 ff ff 7.4»
9.18 g 9.68 10.19 11.85 11.16 .30 9.58 4.06 4.40 5.15 6.86 6.17
g g g 10.89 «r ff '•49 gut g 4.50 g 6.87 g
g i 10.86 e g g 1. 6 g g 4.57 6.34
g g t «ar 10.48 gr 8.08 r g g 8.04 t 6.4l
8.06 8.14 9.00 9.88 10.03 10.17 10 49 11.64 19.06 11.84 1/6 9.09 1,85 .11 4.09 4.94 5.10 5.46 5.55 6.4T
Facultatief, op 4e* loop kan niet gerekend werden, (E) Hollandaebe apoor. X Extra anpplameatbanjj» t>» de Compagnie der Wegoae- Lite.
1.40
3*
1,13 8.90
8.»
K 10.08
P 10.16
10.99
9.1» 10.91
10,19
10.90
Gouda
Zevenbuiseu-Moerkapello
8o« term eer-Zogwarrd.
Voorburg
*11 age. .v
7.95 8.09 8.41 9.11
7.87 8.68
7.48
8.08 9,14
1.07 1.86 9.19 9.89
GOUDA DEN H A 16 riee vem.
9.98 9.67 10.1911.15 11.18 18.16 1.08 1.06 8.14 8.45 4.18 4.66 5.95
11.80 1.18 6.07
11.41 1.99 5 18
g g 11.51 g g l.*8 6.81 i
9.66 10.IK 10.45 11.46 19.— 11.46 1.30 1.41 S.49 4.16 4.45 6.87 6.65
-.49 8.15 7.17
6.15 6 43 7.44
7.69 8.90 8.99 0.18
8.11 m
8.98 - -
6.86 p
1.41 8.48 |.»6 V.40
E
10.00
10.06 10.40 11.10
10.18
10.87
10.89
10.44 11.07 11 .44
ld) (0) (V) I
Have 5.48 6.06 7.06 7.90 7.4» 8.86 8.55 9.08 9.45 10.11 11.97 11.85 18.09 1.801.46 8.00 4.00 4.85 4.46 5.80 8.19 7.417.56 8.56 9.43 10.19
Voorbur». .6.48 J j - 10.17 - - 1.86 - - 4.51 8.18 - 9.49
tMUm-Vit. '..01 10.!» 1.S0 ».0« 6.30 —10.03
7e»eoh -Mo 8 13 10.43 3.01 Mfl 6.30 10,11
Lid. .6.34 0.''» 7.81 7.47 6.11 V.03 P 0.3» 10.18 10.64 11.67 18.03 H.37 3.13 8.14 B.»7 4.»7 6.0» 5 »7 6.00 4.80 I 10 6.»» 0.1» O.li 10.16
(3) Il.nnoiuk.te.in, «lltfn 1. «a U tl—, «ten LtfUa. (g) «.i.ipn Toot 4. I.. gniihl.»—1—1»h» mop, ri. B—,t
(♦oud*.
Oudew.
Woerd.
Uireeht
Utrecht
Woerden
Oudew.
Gouda
5.90 6.84 7.50' 8.18
8.85
8.48
6.03 7.04
4
9.07
9.40
8.18
8.56
"T
9.39 10.14
GOUDA'
10.19 10.57 19.00
11.14
11.91
10.51 11.4» 19.89
4.39
T"
'U Tl MC H I tie* n
19,40 1.15 3.17
f.89
9.40 8.84
1.19 8.08 3.50 6.04
"5"
E
5.47 6.05 6.65 S.i6
7,10
6.18 7.18 8.48
6.98 C 40 7.89 8.6»
T
10.89
10.48
10/6
11.16
10.55
11.8.'
6 87 8.58 7.58 8.81 8.49 9.90 10.15 1041 11.88 18.08 1.87 8.08 8.30 8.59 4.48 6.88 «/l 6.5 s 7,68 0.19 10.00 10.84
6.11 6.68 - 8.14 - - - 10.88 - 11.3! 1«.«f.3» - - - 7.J1 - O.'l - 10.64
5 80 7 08 8.99 10.46 18.85 4.8 7.8 9.49
5.50 7.17 7.97 8.*8i 9.01 9.08 9.68 10.59 11.10 18.11 18.51 1.09 8.40 8.68 4.48 5.80 6.10 7.11 7 69 6.16 10.01 10.11 11.10
60 U U A—A USTXRPAd firn rem*.
(oud* 6.'9 8.09 8.18 9.91 10.10 10.17 11.05 1.069.84 SJ8 4. 0
6.08 >.86 8.16 «.96 9.98 9.80 0.68.
Auut.W. 8.01 8.59 9.09 10 10 10.54 19,48 19.57 1.6S8J84.lt
4.67 5.50 6.69 9.00 )0.0« 0.10 10/0 11.46
Amst.a 8 10 0.08 9 98 10 96 11,09 1 08 1.10 8.09 8.41 4.80 1 18
6.01 9.18 10 '8 10.96 10.84 11.00.
\«*t.C 6 86 7.96 gil 1.86 9.11 9.45 11.18 19.00 19.81 80
S.1E 3.81 4.4J 6 90 7.1» 8.10 0.45.
Amm W. 1.49 6.50 7.85 8 80 8 10 9 80 10.0011.80 18.18 18.090
9. K 3.80 8.4K 5.06.85 7.80 8.86 10.00.
t-Mid* 7.17 7.8 b 9.18 9.09 9.84 D.18 10/8 18.61 l.óf 184 8.88
4.17 4.98 5.47 7.68 8.14 9.18 11.10.
krocht van wapenen te beletten. Tot zelfs
de sociaal-democraten zonden, wed ik, niet
achterblijven.
Allen zouden bereid zyn tot handelen. Maar
dat is niet genoeg.
Om te handelen, moet men kunnen, moet
men leeren handelen.
'tls niet genoeg in oorlogstijd te zeggen:
Hier'Jlben ik. Mijn goed en bloed wil ik
offeren. Geef mij geweer en patronen."
Neen, hiermede zou het Vaderland weinig
gebaat zyn, zoo we niet geleerd hadden van
geweer en patronen een goed gebruik te
maken of indien onze lichamelijke ontwik
keling enz. te kort schoot.
We hebben m. i. geen grondwet noodig om
ons te leeren, dat het de plicht is van iede-
ren Nederlander zooveel mogelyk mede te
werken tot handhaving onzer rechten en tot
verdediging van het grondgebied van den
Staat.
Toch is dit schoone beginsel in onze
grondwet in het bijzonder vermeld om re
denen van practischen aard.
Welnu, men behoeft nog niet spitsvondig
te zyn om uit die verplichting af te leiden,
dat dus iedere Nederlander reeds in vre
destijd datgene moet doen, wat hem tot de
vervulling van dien plicht in oorlogstijd
moet bekwamen.
Men zal zeggen, voor die verdediging
hebben wy toch ons leger?
Ja, dat hebben wy ook, maar dat leger
is niet wat het zou kunnen, wat het zou
moeten zyn, en een zware verantwoordelijk
heid rust op diegenen, door wier schuld in
de ure des gevaars, ooit zou blijken dat ons
leger niet voor zyne schoone taak berekend is.
En al komt men met de handigst uitge
zochte frasen in dagbladen en redevoeringen,
al tracht men door oratorische trnc's, zooals
ik ze zou willen noemen, den Jtigzers en het
volk zand in de oogen te strooien, door
woorden als„geen man en geen cent meer",
e. d. en al beproeft men het leger in discre-
diet te brengen door het onzedelijkheid, wil-
lekenr en rechtsverkrachting toe te dichten,
ik beweer, dat men menschelykerwyze ge
sproken in ons leger zyn plicht doet. Ik
beweer dat het een groote lengen is, dat in
ons leger de onzedelijkheid zoo veelgrooter
isneen, ik keer den zin om, en zegze
is in verliouding kleiner dan in de burger
maatschappij en ik zou het kunnen bewijzen.
Onrecht in het leger? Ja, zeker, onrecht
bestaat overal in de wereld, niemand is vol
maakt. Maar ik tart iedereen, my de on
juistheid te bowijzen van myne bewering,
dat integendeel in de burgermaatschappij
onrecht en willekeur in verhouding veel, veel
grooter afmetingen bezitten dan in het leger.
En dan, vergeef my, heeren, dat ik mijn
gevoel eens even lacht geef dan durft
men vaak het leger te bekladden op weinig
eervolle wyzen, en wanneer daar bjjv. eens
een godslastering voorkomt, wordt dat met
veel ophef in de bladen vermeld en wordt
daar een minister over lastig gevallen. Wil
ik U eens wat zeggen: In de burgermaat
schappij wordt in verhouding oneindig meer,
dikwijls veel gemeener en schandelijker, en
altijd ongestraft gevloekt. Ja, het vloeken
verdient afkeuring en moet worden tegen
gegaan. En dat gebeurt ook. Doch we kan
nen een ander onze godsdienstige overtuiging
niet opdringen. Of wat zou men er van
zeggen, zoo een Katholiek boos werd omdat
een niet Katholiek op vastendag vleesch at,
een Israëliet, indien een Christen varkens-
vleesch niet versmaadt P Het vloeken is on
beschaafd, maar hy, die het moreel goed
meent, zal het geen haar slechter meenen,
zoo er in een onbewaak oogenblik eens
een .verdomme" uit zyn mond valt; en hy,
die het niet goed meent, zal het geen haar
beter meenen, omdat hy uiet vloekt.
In zulke betrekkelijke kleinigheden zyn
velen groot.. Ik voor my stel. ze gelijk met
nu ja, waarom niet P met poetspomade,
poudre de riz, glacé handschoenen, of wat
men wil. In zulk uiterlijk vertoon van braaf
heid zit het hem niet. Eilieve, kykt maar
eens naar die brave menschjes aan de over
kant van het Kanaal. Neen, liever één ronde
Hollandsche jongen, die onnadenkend zyn
woorden door een krachtigen vloek pepert,
doch zich wel vijftig keer bedenken zal',
voor h(j iets doet, wat met zyn eergevoel in
strijd is, dan honderd van die godvruchtige,
uitgestreken Engelschen, als Chamberlain die
gemaskerd, achter een mom van broeder
liefde, den jongere verraderlijk een dolk in
het hart trachten te steken, om zich met
diens beurs te verrijken.
(Wordt vervolgd.)
iyOBZONDEN.
Gaarne vestigen wij de aandacht van het
Goudscb kunstminnend publiek op een zeld
zaam voorkomend kunstgenot dat binnen
enkele weken hen zal worden aangeboden.
De Goudscbe Dames Z&ngvereeniging .Ar
nold Spoel" (met médewerking van H.H.
invités) heeft het plan alhier uit te voeren
het oratorium Paulus van Mendelssohn, met
eerste klasse Solisten en met medewerking
van de Zangvereeniging Excelsior te 's Hage
en het volledig Utrechts orchest van den
Heer Hutichenruyter.
Aan deze uitvoering gaat vooral eene,
van hetzelfde werk te 'sHage waarbij de
Dames Zangvereeniging Arnold Spoel met
H.H. invités haar medewerking zal verlee-
nen. Het kan niet anders, of de uitvoering
hier ter stede zal ongetwijfeld gaan met
groote kosten, zoodat allen die belang stel
len in eene dergelijke uitvoering alhier de
noodige stenn daaraan zullen moeten ver-
leenen.
Wij roepen daarom allen op, het bestaar
der Dames Zangvereeniging Arnold Spoel,
dat hy spoedig zal moeten vergewissen of
die uitvoering hier zal kannen worden ge
geven, flink te steunen en daardoor te too
nen, die uitvoering op hoogen prijs te stellen.
's avonds 8 aar,
te geven door den Heer
met welwillende medewerking van
Mej HAUltYv.il. HAHST{Altzangeres)
en de Heeren
O. C. O UB FE, Violoncel
en SPAANül ItJHAN Clavier.
ENTREE f 1.9&, by inteekening f 1,
Leerlingen der Muziekschool, Hoogero Bur
gerschool en Zangvereen. „A. Spoel" f 0.50.
Ten gehoore worden gebracht
t. Piano-Trio op: 11 Ludwio van Beethoven.
a. All®, con briv. b. Adagio, c. Thema
con variazioni.
2. Liederen a. die Thriine. Robert Schumann.
b. O, wlisst ich doch
den Weg zürüch Johannes Brahms.
3. Adagio en finale (Allegró energico) uit
het G-moll concert voor viool. Max Bruch.
4. Sonate voor viool-Solo en piano. F. W. Rust.
a. Grave, b. Allegro (Fuga), c. Moderato
(Gigne, chaconne, courante).
5. Liederen, a. Ave verum. Verbruoghe
b. Panis Angelicas (met cello bege
leiding) Cesar France.
6. a. Air Varié Henri Vieuxtemps.
b. „Hejre Kati" (scènes de la
CsardaJenö Hubay.
eene nieuwe zending
lliu tl Uil]
Aanbevelend,
de beste 3 Cts. Sigaar.
Handwerk. Kloek Knakmoitel
Dubbele Buurt B 4, Oouilu,
vervaardigt alle mogelyke eoorteu van
voor den AANLEG van
TIENDEWEG 59.
WESTHAVEN 198.
O
c.
s
U
me
tm
O
CL
its 4
Kort overzicht onzer Prijscourant.
SHERRIES, Palb en Gold k Dryvan at I 16,50 per 12 flftss
ROODE en WITTE PORTWIJNEN15.—
MADERA'S droog on zoet18.
VERMOUTH, la Turin1.50
BODEGA CHAMPAGNE1.76
COGNAC 4 f 1.75, 1 2.25, l 2.75, f 3.25, i 3,75 en 5—
SCOTCH WHISKY2.26
SP
O
O
u
LISTRAC
CHATEAU VADR08E
St. ESTEPHE
St. EMILION 1894
PAUILLAC 1893
GRAVES (Witte Bordeani)
SAUTERNE
ZEI.TINGER, Moezel.
BOURGOGNE
Per Fl. Per Ank. 45 Fl. I e
1 0.65 Nto. 1 27.75
0.75
0.85
1.
1.25
0.80
1—
0.90
1.10
nesch.
Y 1 y g 4
De flesschen zyn in de pryzen begrepen en worden k 3 cts. per stak teruggenomen.
By elke hoeveelheid verkrygbaar by:
Oooi Cenegah. *1 gemeen aanbevolen.
Met Eere-Diploma tn Ootid Bekroonde
PRAEPARATEN VAN
r\ iffna.1 nrnrllP1 dc meest krachtige en veraterkend* KIN A-WIJN tegen «wak te,
zoowel bij kinderen nis volwassenen, gebrek ann eetluat, slechte
spijsvertering, zenuwhoofdpijn, ter versterking na ziekte of kraambed, koorts en hare gevolgen.
QUINA-LAROCHE FERRUGINEUX in het bijsonder tegen Bioedgebrsk, Blesksucht,
kwalen van Kritlschen leeftijd, ens. Verkrijgbaar in flacons ét 1.00 en L-~.
Fikpl-Pflrfln voedzaam, versterkend,aangenaam van smaak, voor dagelijkschgeb nik,
vooral voor kinderen, zwakken en klierachtige geetellen zeer aan te be-
vclen. Als geneeskrachtige drank bij stoornissen der spijsverteringsorganen en dlarrhéa, ook
voor zuigelingen en kleine kinderen. Prijs per bus i K Kgr /I.70, 4 X Kgr /0.90,4 Kgr./0.80.
Chemisch MollrcililroF Speciaal voor Kindervoeding, in bussen A X Kgr./O.OO,
zuivere lUCIikauiftCI ,A Kgr< f 0<60f H Kgr f QM
Het rooken eener halve Cigkrette is voldoende ter bestrij-
In
doosjes 4 0.80 en Q.ftO.
ding van de hevigste aanvaUen van Aathma etc.
voor kinderen, bewijzen de Tamarinde Bonbons van KkAEPF.LlEN Sc HOLM belangrijke diensten,
daar de vorm voor het kind begeerlijk en de smaak aangenaam is. Prijs per doosje/0.90 en/O.BO.
Qaltntalr.PüQtillpC algemeen erkend als het BESTE huismiddel
OrtlllllrtR. raailliua bi- Hoelt> Verkoudheid en Keelpijn, het is
een aUjmoplosaend en verzachtend middel bij uitnemendheid, uitsluitend la
fleschjes verkrijgbaar. Prijs 0.20 per fleschje.
De fraeparaten ram KRAEPELIEN ft HOLM te Zatst, eiin allen roareiem ram
'e naam om kamdleetenlmg en rer krijg gaar gij de ma—Ie
KRAEPELIEN HOLM, Hofleveranciers, ZEIST.
(Meii wordt verzocht op 't JVEKK te letten
uit hbt Magvzun tan
QORINCHEM.
Deze THEEËN worden afgele
rerd in verzegelde pakjes van vijf
Mee en een half en een Ned. one
met vermelding van Nommer en
Pry's, voorzien van nevenstaand
Vlerk, volgens de Wet gedepo
neerd.
Zich tot de uitvoering van go-
eerde orders aanbevelende
J. BREEBAART LZ.
DER
eevestigd
levert het bekende fijne merk
4 1 I.-10 per Flescb, per
Dfmyohn k 2'/, cn 5 L. 411.40
per L. In origineele verpakking.
Aanbevelend,
