en,
I
II)
I
Ifi.
No. 8207.
BINNENLAND-
nida.
AAS,
HARTSTOCHT.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken»
Dinsdag 20 Mei 1000.
9
Buiteolaodscb Overzicht
ij
heer en.
EN,
i enz.
stellen,
i 1.40.
r
30ste Jaargang.
1
FEUILLETON.
1
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
DEWEG 59.
:en van alle
I
jE BUURT
Telefoon 5 o. St.
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijks
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
gratis.
R|jks Inter-
jjk.
abonnemen-
ferkrjjgbaar
iE VISCH-
Naar het Fransch.
staal).
<1
r bg:
ÏR8 Jz.
ran echtheid ia
rk steeds voor-
isam der Firma
B
r voor per-
K. M. 1,
tECTIE
OUDB
lMMER
7EH
it
’CAP
WERK, als
■zenmagazijn
leiwegsteeg.
CUUKK-
sn.
SMITS,
n werk.
Gill IM1IE WURAWr
Naar Het Centrum meldt, wordt '^toe
stand van het Kamerlid dr. Everts1 m de
laatste dagen steeds bedenkelyker en vreest
men het ergste.
komst heeft gehad met zyn dochter ex-aarts-
hertogin Stéphanie, en haar gemaal, graaf
Lonyay, en dat een verzoening is gevolgd,
hoofdzakelijk tengevolge van de bemoeiingen
van den paus.
De minister had dien officier ter verant
woording geroepen en deze liet zich toen de
woorden ontvallen„wat ik deed, was een
politieke daad”.
„Een politieke daad,” zoo riep de minister
tot de senatoren. „Ziedaar wat een officier
tegen den minister van oorlog durft zeggen!”
Maar de eerste plicht van de militairen jegens
het vaderland is zich ver van alle politiek
te houden.
Dit alles was te ernstiger, omdat aan alle
officieren de wil van den minister was mede
gedeeld, dat de zaak nu uit zou zijn. En
daarom was bedoelde officier onmiddellijk
onwagmi.
Deze mededeelingen van den minister maak
ten natuurljjk groote sensatieterwyl een
paar incidenten ontstonden, toen de senator
generaal Lambert, tot tweemaal toe uitriep
dat bedoelde officier goed had gedaan en zich
een waar patriot had getoond.
Uit de verdere mededeelingen van De Gal-
liffet bleek dat het hier gold stukken van
het departement, die in vreemde handen
waren geraakt en nu teruggebracht, waarna
ze aan den minister van binnenlandsche zaken
waren medegedeeld.
Daarop erlangde deze minister het woord,
om mededeelingen te doen betreffende de
handelingen van den commissaris van politie
Tomps. Deze heeft werkelijk in strijd met
zijn, bevelen een onderzoek ingesteld naar
Czernucky en daarbij relaties onderhouden
met personen, wier omgang hem verboden
was.
Tomps was dientengevolge verplaatst.
Natuurlijk eindigde het debat met de meest
geruststellende verzekeringen.
Engeland.
De anti-Fransche betoogingen hebben zich
Zaterdag op Jersey herhaald. Het gepeupel
verbrijzelde de deuren en de vensters der
Fransche winkels. De politie moest met ge
trokken sabel charcheeren, om de menigte
uiteen te jagen30 personen zijn gearresteerd.
Te Oxford hebben de troebelen zich herhaald
tengevolge van de arrestatie van een student.
Ook hier moest de politie met geweld het
janhagel verspreiden, by welke gelegenheid
een agent ernstig werd gewond.
In het Hogerhuis heelt lord Landsdowne,
de minister van oorlog, Zaterdag medegedeeld,
dat de vorming van de 12 toegestane ba-
taillons infanterie goed vordert, sedert het
begin van het jaar hebben zich 22.000
recruten aangomeld.
Zwitserland.
Op den verjaardag van koning Umberto van
Italië had een Italiaansche muziekvereeniging
te Bern eenige nummers gespeeld voor het
gebouw der Italiaansche legatie. Italiaansche
socialisten ontvingen daarop den gezant, die
de muzikanten kwam bedanken, met de kre
ten Weg met den KoningWeg met den
gezantWeg met de moordenaars De Bonds
raad heeft drie van do schreeuwers over de
grenzen laten zetten
Het offlcieele oorlogsbulletin uit Pretoria
meldt, dat de Engelschen door de Groblers-
drift by Parys de Vaal zyn overgetrokken.
De federalen hebben de hooge brug te Ver-
eeniging in de lucht laten vliegen.
Generaal du Toit rapporteert dat de'bur
gers in menigte op komen zetten en besloten
zyn ten einde toe te vochten.
Na Heilbron weer genomen te hebben zyn
de federalen de Engelschen tot Wolvershoek
gevolgd.
De Groblersdrift, tusschen Parys en Riet-
poort, waar de overtocht van de Vaal plaats
had, ligt op 40 kilometer van de oude hoofd
stad Potchefstroom, en op 95»K.M. hemels
breedte van Johannesburg. Wy weten ech
ter uit een telegram van Roberts dat diens
voorhoede reeds by de Viljoensdrift staat,
tegenover Vereeniging, slechts 50 K.M. van
Johannesburgde kolenmynen by de Viljoens
drift waren niet door de Boeren vernield, en
er waren ook geen Boeren te zien aan de
oevers van de rivier die de grens vormt
tusschen de twee republieken.
Gisteren waren de Kamerverkiezingen in.
België, en wel met proportioneel kiesrecht,
’t Is een heele geschiedenis geweest en men
brandt van verlangen naar den uitslag. De
Kamer heeft 25 Nov. met 70 tegen 63 stem
men en 8 onthoudingen ae proportioneele ver
rekening aangenomen. Nieuw was die zaak
in do Belg. Kamer echter niet. Het vorige
Ministerie Van den Peereboom had ook al
proportioneele verkiezingen gewild, maar al
leen voor het platteland, niet voor de steden.
Dit ontwerp gaf echter aanleiding tot zulke
fameuse standjes, dat Van den Peereboom
moest aftreden. De bedoeling der clericalen
om hun meerderheid op die wyze tot een
permanente te maken, lag ook zoo voor de
hand, dat het verzet zich liet verklaren. De
Smet de Naeyer, die een half jaar geleden het
Ministerie om de kiesquaestie verlaten had,
verving Van den Peereboom en heeft de
nieuwe wet op zyn geweten, die een deel der
rechterzijde, Me volgers van Woestewanho
pend maakte.
België heeft al van 1884 af het genoegen
van een clericale Regeering. In 1893 werd
door een kunstig uitgedacht kiesmiddel de
zwarte meerderheid bevestigdhet algemeen
stemrocht werd ingevoerd, zooals de mode dat
wilde, maar met meerstemmige stemrecht,
waardoor het algemeen stemrecht waardeloos
werd. Het kieskunststuk werkte wonderen.
Bestond de vorige Kamer uit 93 clericalen en
Op Zaterdag 19 Mei jl. ontving de minis
ter van binnenlandsche zaken in particuliere
audiëntie de heeren J. Veenhoven, burgemees
ter van Vlieland, G. Meyer, L J. Steendyk
en C. Zeeman, als gedelegeerden der colleges
van Burgemeesters en Wethouders en van de
Onderwjjzersvereenigingen, die tot H. M. de
Koningin adressen hebben gericht, waarin
verbetering der salarissen wordt verzocht.
De minister Borgesius gaf op het verzoek
om spoedige voorziening te kennen dat by
voornemens is, zoodra de wet op den leer
plicht mocht zyn bekrachtigd, de herziening
der L.-Onderwjjswet ter band te nemen.
dat hij zich versproken had Te vergeefs deed hij
nog een poging om zich aan een nadere verklaring
te onttrekken, doch Clara's nieuwsgierigheid was
nu eenmaal gaande gemaakt, en zij wilde zeker
heid hebben omtrent een vermoeden, dat plotseling
in hare ziel was opgekomen. Zij legde hare han
den op zijne schouders en vroeg nogmaals
«Wat wilt gij daarmede zeggen
«Ongelukkig genoeg zijn mij een paar woorden
ontvallen, die gij nooit had moeten hooren Gij
hebt nooit vernomen, dat onze familie het groote
Engelsche proces verloren heeft. Ik had gewenscht
dat dit voor u verborgen zou gebleven zijn. En
nu heb ik in mijne overijling gedachteloos ver
klapt wat ik plechtig beloofd had geheim te hou
denIk
Doch Clara luisterde niet meer. Zij was geheel
vervuld met nieuwe gedachten. Wanneer het pro
ces verloren was, moest ook haar eigen fortuin
verloren zijn, zoowel als dat van haren broeder.
Een angstig vermoeden rees bij haar op. Met
bevende lippen en wijdgeopende oogen vroeg zij'
«En toen ik getrouwd
Zij had de kracht niet om den zin te volein
digen, doch Octave had haar reeds begrepen en
antwoordde
•Toen was de ramp reeds bekend.”
•En mijn man, Philippe, wist hij
•Hij wist alles. En het is op zijn uitdrukkelijk
bevel geweest, dat niemand u ooit iets daarvan
heeft mogen zeggen. Wij hebben allen in die
treurige omstandigheden, zijne edelmoedigheid en
zijn fijnen tact Jeeren bewonderen
{Wordt vorvolgd).
«9)
Hij had haar met onverschilligheid en spot be
jegend. Ze wist, dat zij voor hem niet meer be
stond, en zij had de overtuiging dat hij zijn eens
gegeven woord zou houden. Het kwam niet bij
hem op haar zinneloos gedrag aan eene tijdelijke
afdwaling toe te schrijve»
Octave de Beaulieu, die den geheelen dag in de
pijnlijkste onzekerheid verkeerde omtrent den uit
slag van het gesprek zijner zuster met Derblay,
liep in gedachten het breede terras op en neder.
Nauwelijks zag hij haar in de verte of hij schrikte
er van zooals rij met gebogen hoofd voortschreed,
volstrekt niet als iemand, die een blijde tijding
komt brengen. Vol angst en vrees snelde hij haar
te gemoet. In een enkelen oogopslag van Clara
had Octave zyn vonnis gelezen.
.Mijn God, wat is er gebeurd?” vroeg Octave
gejaagd, terwijl hij zijne zuster met zijn arm on
dersteunde en haar naar- een der zitbanken van het
terras geleidde. Clara ging zwijgend zitten; hare
oogen vulden zich opnieuw met tranen, doch zij
kon geen enkel woord uitbrengen.
•Zeg mij dan toch wat er is!” herhaalde Octave
met aandrang. »Zeg mij wat ge wilt, maar pijnig
mij niet langer door uw stilzwijgen.”
Clara was diepbewogen door den angst van
haren broeder, wiens liefste verwachtingen zij moest
teleurstellen. Met iNijkbaro inspanning antwoordde
zij:
•Ik moet u een treurig antwoord geven op het
geen gij mij gevraagd hebt. Ik heb met Philippe
gesproken, en hij heeft mij gezegd, dat een huwe
lijk tusschen u en Suzanne onmogelijk is
Ofschoon door Clara’s houding reeds eenigszins
op dezen slag voorbereid, schrikte Octave toch
hevig, toen hij haar aldus hoorde spreken. Het
was voor hem, alsof zich eensklaps een afgrond
voor zijne voeten opende Hij had nauwelijks de
kracht om te zeggen
«Ónmogelijk Waarom
Clara schudde droevig het hoofd en zeide
«Philippe weigert zijne toestemming te geven
«En welke reden geeft hij daarvoor op vroeg
Octave wederom.
Het was voor Clara een vreeselijk oogenblik
Wat moest zij antwoorden Kon zij eenig redelijk
voorwendsel vinden om Derblay’s weigering be
grijpelijk te maken Toch moest zij wel een ant
woord geven, zonder den schijn aan te nemen
alsot zij de waarheid wilde verbergen. Zij zag
hoe Octave zijne oogen geen oogenblik van haar
afgewend hield en op haar gelaat de verklaring
van hare woorden lezen.
«Hij heeft mij geen redenen opgegeven,” zeide
Clara blozend, »hij heeft geweigerd zich nader
daarover te verklaren.”
«Geen redenen herhaalde Octave verbaasd.
Zonder zich te willen verklaren En dat nog
wel Philippe, die mij zoo hartelijk genegen is
59 liberalen, het meerstemmig stelsel gaf in
1894 104 clericalen, 33 socialisten en 15 li
beralen. Laatst had de Kamer 112 clericalen,
28 socialisten, 6 liberalen en 6 radicalen.
Relgiö is onder de clericalen hard voor
uitgegaan. In 1876 had het 779 kloosters
met 12.000 monniken en nonnenin 1890
waren er 1775 kloosters met 30.000 monniken
en nonnen. Na dien tyd is dit cijfer nog aan
merkelijk toegenomen. In 1846 bedroeg de
waarde der kloosters aan onroerende goede
ren 642 millioen fr.in 1895 niet minder dan
1657 millioen. toeneming dus met ruim 1
milliard. Het onderwys is bestendig achter
uitgegaan. By de lichting van het vorige
jaar bleek, dat te Brussel, de hoofdstad, 1567
miliciens lezen noch schrijven konden. Van
de kinderen te Brussel van 6 tot 14 jaar,
ten getale van 22.244. zyn er 3005, die niet
school gaan.
De bekende liberale afgevaardigde Lorand
heeft uitgerekend, dat de oppositie met de
proportioneele berekening zeker is van 72
zetelsterwyl het zekere cyfer der clerica
len is 68. Het aantal twyfelachtige districten
bedraagt 12. Wanneer de oppositie slechts 5
van deze 12 wint, heeft zy een meerderheid
van 2 stemmen. Men begrypt dus hoe de
krachten van alle kanten zullen worden inge
spannen.
De Koning heeft intusschen den Minister
president De Smet de Naeyer wegens zyn ver
diensten ten opzichte van het proportioneel
stemrecht in den gravenstand verheven.
Een heden ontvangen telegram uit Brussel
meldt als eersten indruk
Volgefis de berekening van den minister
van binnenlandsche zaken is der Regeering
voorloopig reeds een meerderheid van 10
stemmen in de Kamer verzekerd.
Wy hebben gemeend wel te doen met de
Dreyfus-zaak voorloopig maar te laten rusten
vooral omdat het toch wel niet vóór het
einde van het jaar is, dat daarin actie zou
komen. Wy zwegen daarom maar over de
door de Temps aangevuldo onthullingen van
de Eclair, betreffende een door de veilig
heidspolitie ingesteld onderzoek, dat o.a. over
Czernucky liep.
Maar nu heeft een vry ernstig incident
plaats gehad. De Galliffet was Dinsdag in
de kamer gevraagd naar de verduistering
van zekere stukken. Do minister had daarop
geantwoord dat deze stukkeq niet bestonden.
In de senaatszitting van Vrydag heeft hy
medegedeeld sedert beter te zyn ingelicht.
Bedoelde stukken bestonden en waren door
een officier overgeschreven en medegedeeld
aan een politiek man.
Telefoon No. St
ADVER TE N TIEN worden geplaatst van
1—5 regels 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
Verspreide Berichten.
Frankrijk.
In weerwil van het koude en regenachtige
weder is de Tentoonstelling op Hemelvaarts
dag door ruim 300,000 personen bezocht. Het
bezoek van den president der Republiek aan
de Nederlandscho afdeeling, dat Zaterdag
zou plaats hebben, is uitgesteld tot a. s.
Woensdag.
De koetsiers van de Compagnie JDamille
hebben het werk gestaakt. Zy eischen ver
laging van de daghuur der rytuigen.
Het heet dat de regeering heden een wets
ontwerp zal indienen, strekkende tot ont
binding van de jezuïten-vereenigingen.
België.
Van verschillende zyden wordt beweerd,
dat koning Leopold te Versailles een samen.
Weet hij dan niet hoeveel onuitsprekelijk leed hij
mij daarmede aandoet?”
in diepe verslagenheid bleef Octave eenige
oogenblikken zijn verstand pijnigen met het zoe
ken naar een gezond motief, dat Philippe niet aan
zijn eigene vrouw had durven openbaren. Langen
tijd zocht hy te vergeefs, totdat hij eensklaps op
sprong. Er was hem een licht opgegaanHet
geld Idat kon de eenige reden zijn. Hij had
geen fortuin en nog geen vaste positie Dat was
dus de reden, welke Derblay bewogen had om
hem de hand zijner zuster te weigeren.
Clara had zijne plotselinge beweging opgemerkt,
en staarde hem met nieuwsgierige ongerustheid
aan. Octave was zoo vervuld met zijne nieuwe
ontdekking, dat hij Clara’s tegenwoordigheid ver
gat en onwillekeurig uitriep
.Zonder positie dat is zoo, maar ik zal
mijne beste krachten inspannen om eene positie
te veroveren Zonder fortuinhelaas ja I
Maar hij weet immers het best, dat men zichzelven
een fortuin kan scheppen! Ik zal trachten zijn
voorbeeld te volgen
Op eens zweeg hij stil en schrikte over zijne
eigene ontboezeming. Clara was opgestaan en had
zijne hand gegrepen. Van alles wat hij gezegd
had was een enkel woord voldoende geweest om
zijne zuster geheel in verwarring te brengen.
tZonder fortuin,” had hij gezegden Clara had
dat woord opgevangen. Zij vergat voor het oogen
blik al het andere, en smeekte Octave haar te
willen zeggen wat hij daarmede bedoelde.
«Gij zonder fortuin herhaalde zij.
De jonge markies de Beaulieu bemerkte te laat,