«r
>Ulag.
ARk
val biedt de I
ie door de I
goedgekeurd I
MBt'ü K K.X HAAT.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken,
No. 8375.
39ste Jaargang.
Biiltenlandsch Overzicht.
4z.
Union
IMF.lt
Jer 1900,
SEKSff
EBVEEIJ
cember I
J
Woensdag 18 December I9OO.
Invoer van Melkvee.
FEV1LLE1OX.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
k.,
rij
stoomt n
Hordt vervolgd.)
orden naar de
rerfd.
nd of geverfd
gezondheid
de Heer
en verven van
jn, alsook alle
ira,
3rdam.
ïn Koning
3,60
1,75
at rereischte
g der prijzen
olc de belref-
gbtis bijge-
lientèle oo-
le officieele
bet vertron-
ouken, en u
vu verloting
uilen wij ook
;en door een
de tevreden-
sfunstigere te
GEZELSCHAP
JSDEN.
en.
■cftf wwr.
ryzen.
IKMANA Zn.
i
president Kruger en
tegenover den Zuid-
om zoo te zeggen,
op spottenden
loffl
3
tr pestwind
ellijk met de
eu gebracht
in bet wapen
Ie Loten zelf
kking dezer
do Geldver-
flswege bn-
bet nieuwe I
3 Joop van I
otingen van I
ragende
L
man daar
van even-
er
;,aM, 10,0'0
5,000
3,000
9,000
1.500
1,000
30'
IW
150,
De
wij
verliest. Be-
shied t steeds
Staat en kan
of ook naar
alle grootere
iben.
;eluk begun-
n lijke prijzen
jffio eele be-
erkregeu en
o, a, Mark
40,000 enz.
p den heolit-
ining van alle
vlueming be-
geliev» dar-
zijude trek-
eh tel reeks te
GO IIKSIII IC COIRANT
Telefoon Ao. 8*.
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijks
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Liasobon on de Portugeescbe gezant in den
Haag teruggeroepen door hunne rogeeringen.
Men zegt dat het hier niet geldt een af
breking der diplomatieke betrekkingen, maar
alleen een gelijktijdige oproeping „ad audi-
endum verbum”.
„Het kan zjjn. De samenvalling er niet
minder opmerkelijk om en het bewijst dat
Portugal, door blindelings de belangen van
Engeland te dienen, gevaar loopt zich in
verwikkelingen te betrekken die niet van
ernst ontbloot konden zjjn."
De „Standard", van wie de eerste be
richten over het conflict afkomstig zjjn, wjjdt
een hoofdartikei aan het geschil. Het blad
meent dat de oneenigheid het gevolg is van
de overprikkeling van de gemoederen in ons
land, ten gevolge van den oorlog in Trans
vaal. Hoewel ’t conflict ernstig schijnt, be
hoeft men zich evenwel niet ongerust te
maken. Nederland en Portugal zullen het
niet tot een oorlog laten komen. Maar, on
daarom schijnt ons het artikel van bet blad
van Lord Salisbury niet onbelangrijk, het
zou kunnen zijn dat toch op do goede dien
sten van Engeland een geroep zal worden
gedaan. Dan zullen ze niet worden gewei
gerd, maar, voegt het blad erbjj, het is dui
delijk, dat wij in dat geval niet kunnen ge
dongen, dat onze bondgenoot het daarbij
aflegt.
Het is das wellicht niet toevallig geweest,
dat juist 'in deze dagen te Lissabon de na
druk is gelegd op het bondgenootschap, dat
tnsschen Engeland en Portugal is gesloten.
Neen. Wat hebben de Parjjsche ovaties, de
ontvangst op het Elysée president Kruger
gebakt F
De reis van den president naar Berlijn
zou onze positie in de wereld niets hebben
gebaat. Of alle ovaties voor hem zouden
doelloos verschoten kruit zjjn geweest, of
onze internationale betrekkingen zouden
daardoor gewijzigd zjjn geworden in het
nadeel van het land. Het is de plibht van
de Regeering deze te beschermen. Wjj slaan
volkomen onafhankelijk tegenover Engeland.
Wij hebben Engeland geen haarbreed meer
noodig dan Engeland ons, maar wjj zijn be
reid op den grondslag van wederkeerig el
kander te ontzien, in vrede en vriendschap
met Engeland te laven. Wjj zjjn er niet om
tegenover Engeland den Don Quichot te
spelen, dat zou een domheid zjjn, waarvoor
ik da verantwoordelijkheid niet op mij neem.
Wjj rekenen er bepaald op dat de uitslag
van den Zuid-Afrikaanschen oorlog voor
onze belangen daar niet een voortdurend
nadeel zal zjjn, maar ik mag daarvoor de
politieke maat niet uit het oog verliezen.
Ik moet my laten leiden door de belangen
van net volk. Daarmede is de zelfstandige,
kalme, onafhankelijke en onzijdige houding
die wy hebben aangenomen in overeenstem
ming.” (Levendige Toejuichingen).
V
In een hoofdartikelPortugal, Engeland
en Nederland, schryft de .Temps”:
.Sedert het begin van den Zuid-Afrikaan
schen oorlog heeft de Regeering te Lissa
bon zich aan de voeten van Engeland ge
worpen. Zy heeft niet alleen de wetten der
neutraliteit te Louren^o-Marques toegepast
met een al te zichtbare partijdigheid. Zy
heeft ze zelfs geschonden door doortocht
toe te staan op haar gebied door Beira aan
een Engelsche expeditie.
.Deze totale ondergeschiktheid heeft Por
tugal ten slotte in een conflict met Neder
land gehaald, dat niet nalaat dreigend te.
zyn. Van Lissabon uit beeft men den Ne-
derlandschen consul te Louren^o-Marques,
Pott, beschuldigd het internationale recht
te hebben geschonden en van zjjn positie te
hebben misbruik gemaakt door mee te doen
aan het transporteeren van contrabande
door het Portugeesch gebied naar Trans
vaal.
„Dut verwyt is in het bizonder niet on
vermakelijk van de zyde van een staat, die
de ontscheping van een Engelsch legercorps
te Beira heeft toegestaan. De zaak is er
niet minder hevig om. Var. beiden zijden
heeft meri mordicus zyn standpunt verdedigd.
,1’egelyk zjjn de Nederlandsche gezant te
Hij liet den prins los en ging naar de deur.
Serge snelde op hem toe en zeideGij gaat niet
heen, vóórdat gij mij de middelen aangewezen hebt
om het ongeval te herstellen.
Laat ons dan als goede vrienden praten, sprak
Hertog nader komende Ik heb eqn uitstekend
mooie speculatie bedacht, met behulp waarvan wij
de zaak kunnen redden. Bruiaalweg moeten wij
eene vergadering van aandeelhouders in het gebouw
der maatschappij beleggen. Ik leg de zaak uit en
misleid iedereenmen geeft ons een hewijs van
vertrouwen voor het verleden en opnieuw geld voor
de toekomst. Wij zijn zoo wit als sneeuw en de
list is gelukt. Begrijpt gij mij
Genoegzeide de prins, met teekenen van
den grootsten afkeer. Ik wil om uit een schande
lijken toestand te geraken, geene middelen aanwen
den, die nog schandelijker zijn. Laat ons ophouden
met ons te verweren. Wij zijn voor goed ver
loren 1
Zij, die zich laten vertreden, zijn zwakriep
de geldman. De sterken verdedigen zich Geef u
over, als gij wiltik heb wel andere dingen gezien
Drie malen heb ik zelf alles verloren, en driemaal
ben ik er weder bovenop gekomen Mtjn hoofd is
goedNu ben ik aan lager wal, maar dit zal wel
beter worden. En als ik weer tot den eersten rang
der speculanten opgeklommen ben en ik heb eenige
millioenen te veel, keer ik het verschuldigde uit.
Men zal verwonden! zijn en er niet meer op re
kenen. Bijgevolg zal men er mij meer dank voor
weten, dan indien ik het terstond gedaan had
En als men u eens niet vrij laat vroeg
Serge. Als men u gevangen zet
Telefooa
ADVERTENTIES worden geplaatst van
1—5 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
In den Duitsche Rijksdag is de Regeering
weder geïnterpelleerd over Krugers reis.
Ziehier in hoofdzaak het antwoord
De Rykskanselier, graaf Von Bülow ver
klaart dat hy niet op alle door den heer
Von Sattler aan de orde gestelde vragen zal
ingaan, maar hy is hem en den vorigen spre
ker dankbaar dat zy hem de gelegenheid
hebben gegeven een verklaring af te leggen
omtrent de reis van
Duitschlands houding
afrikaanschen oorlog.
Hy zegt dan
„Dat bet tnsschen
.aM.
,aM,
aM.
,èM,
3M,
sM, tou,
48,115,100,
De BURGEMEESTER van GOUDA brengt
ter kennis van belanghebbenden, dat met ingang
van i December 1900 de invoer van Nederlandsch
melkvee langs de tolkantoren Santvliet en de
Clinge weder geoorloofd zal zijn.
Gouda, 10 December 1900.
De Burgemeester voomoemd,
R. L MARTENS
54)
Maar, vóór alles, moest hij naar Herzog gaan,
en als de geldman terug was, door hem omtrent
den werkelijken toestand van het Algemeen Crediet-
fonds ingelicht worden.
Hij vond den geldman in zijne werkkamer bezig
met het lezen der dagbladen. Toen Serge binnen
trad, stond hij op. De twee mannen bleven elkander
een oogenblik zwijgend aanzien. De prins nam
het eerst het woord.
Hoe komt het, sprak hij op strengen toon,
dat gij mij sedert uw vertrek geene tijding ge
zonden hebt
Omdat, antwoordde Herzog heel bedaard, ik
u niets goeds kon berichten
Ik zou ten minste geweten hebben, hoe de zaak
stond.
Zou de uitkomst van mijne proefneming er
door veranderd zijn
Gij hebt mij in deze zaak als een kind be
handeld, zeide Serge boos wordende. Ik wist niet,
waar ik aan toe was Gij hebt mij beloften ge
daan, maar hoe hebt gij die gehouden
Zooals ik kon, antwoordde Herzog op rustigen
toon. Het spel heeft zijne kansen* Men zoekt
Austerlitz en men vindt Waterloo.
- Maar, riep de prins toornig uit, de aandcclen,
„Dat het tnsschen de Zuidafrikaansche
Republieken en Engeland tot een oorlog is
gekomen, hebben wy oprecht betreurd en
was ons een aanwyzing om de oogen open
te honden voor het lelt dat de eenige zekere
waarborg voor den vrede en voor de hand
having van het eigen recht ligt in onze eigen
kracht. By den oorlog waren aanzienlijke
Duitsche belangen betrokken. Ons in Zuid-
Afrika gestoken kapitaal bedraagt eenige
honderde millioenen. Het was ook onze
plicht ervoor te zorgen dat de oorlog geen
nadeel opleverde voor onze bezittingen in
Zuid-Afrika.
„Wy hebben van te voren gedaan wat in
ons vermogen stond om het uitbreken van
den oorlog te voorkomen en de beide Repu
blieken niet in twyfel gelaten omtrent den
stand van zaken en omtrent onze onzijdig
heid. Ik verwjjs daarvoor naar het Neder
landsche Oranje-boek.
„Toen in 1899 de quaestie van een scheids-
gerecht wel eenige kans van slagen scheen
te hebben, bevalen wy president Kruger
dien weg aan, maar de heer Kruger achtte
den tyd daarvoor toen nog niet gekomen.
Toen president Kruger na eenigen tyd
trachtte bemiddeling te verkrijgen, waren
de gemoederen daarvoor reeds al te zeer
verhit. Daarop gaven de Duitsche en de Ne
derlandsche Regeeringen nogmaals haar raad
en voor de Duitsche regeering was dit de
laatste maal. Zy was overtuigd dat op dit
oogenblik elke stap by een groote mogend-
heid zeer kritiek zou zfln geweest, tot niets
zou hebben geleid en voor de republieken
groot gevaar had opgeleverd. Daaruit blijkt
dat ons geen verwijt kan treffen over het
uitbreken van den oorlog, noch over het lot
der Republieken. Wy mochten ons niet de
vingers klemmen tuischen de deur, dat zou
den Boeren niets gebaat, maar ons geschaad
hebben. (Zeer juist).
„Met het oog op de wereldomstandighe*
den en van het standpunt der Duitsche be
langen konden wij geen andere bonding aan
nemen, dan zulk een stricte onzijdigheid.
Daaraan kunnen de sympathieën die in
Duitschland voor de idealen der Boeren en
voor hun vrijheid worden gekoesterd niets
veranderen. Onze staatkunde mag op een
kritiek oogenblik niet worden beheerscht
door de inblazingen van het gevoel, maar
moet worden geleid door nuchtere overwe
ging van de belangen van het land.
„Wat betreft de mogelijkheid om bemid
delend tusschenbeide te komen, daarby moest
vooropgezet worden dat deze bemiddeling
moest worden aanvaard door beide strijden
de partijen, anders zou ze eventueel gepaard
moeten gaan met dwang. Een zoodanige in
terventie was voor ons door den algemeenen
wereldtoestand en ook door onze speciaal
Duitsche belangen ten eenenmale uitgesloten.
Ook zy die een vriendschappelijke bemidde
ling academisch verdedigden, legden er na
druk op dat zy er geenszins aan dachten
Engeland tegen zyn wil tot het sluiten van
vrede te noodzaken (Hoort! Hoort!) Toen
het deykbeeld van een bemiddeling van de
Vereenigde Staten naar Engeland kwam
werd het door de Britsche Regeering officieel
en categorisch afgewezen. Een interventie
pleegt, tenzy ze tot een diplomatieke neder
laag leidt, de inleiding te worden voor een
gewapende botsing. Als wy in zulk een con
flict waren gesleept, had het ons kunnen
gaan als den jongeling in het schoone ge
dicht van Schiller
„Doch ach, schon auf des Weges Mitten,
„Verlieszen die Begleiter mich,
„Sie wandeln seiwftrts ihre Schritte
„Und einer nach dem andern wicb”.
„In zulk een positie mochten wy bet Duit
sche volk niet brengen.
„Wat betreft het niet .ontvangen van pre
sident Kruger door den Keizer, het komt
daarby niet op het by werk, op bijomstandig
heden en ook niet op een betreurenswaardige
ongeschiktheid der politie aan, maar enkel
op de vraagZou de reis van den president
en de ontvangst door den Keizer bem of
ons van eenig nut zijn geweest?
„Deze vraag beantwoord ik beslist met
die gij verkocht hebt, mochten,
niet uit uwe handen gaan.
Meent gij dat gaf de geldman op spottenden
toon ten antwoord Indien zij er niet uit mochten
gaan, dan was het de moeite niet waard ze er in
te leggen
Genoeg, besloot Panine, die blijde was iemand
te vinden, aan wien hij al de bitterheid van zijn
benarden toestand wijten kon, gij hebt mij op lage
wijze bedrogen.
Zeer goed Ik verwachtte datsprak Herzog
glimlachend. Indien de zaak geslaagd was, zoudt
gij zonder aarzelen uw deel in de winst aangeno
men hebben Nu zij mislukt is, wijst gij uwe me
deverantwoordelijkheid af en zijt er haastig bij om
mij als een oplichter te behandelen!
Serge zag Herzog strak aan en hernam
Wie verzekert mij, dat deze speculatie, die
mij ruïneert, u niet rijk maakt
Ondankbare sprak de geldman spottend. Gij
verdenkt mij
Dat gij mij bestolen hebt riep Panine woe
dend uit. Waarom niet
Thans verloor Herzog zijne koelbloedigheid zijn
gezicht werd rood, hij greep den prins bij den arm
met eene kracht, die men in zulk een uitgemergeld
lichaam niet verwacht zou hebben en zeideZacht
wat, prins; van hetgeen gij mifïkjvetsends zegt,
moet gij uw deel afhouden, daar gijmijwcompag
non zijt.
Ellendelingschreeuwde Panine verbitterd,
omdat Herzog hem vasthield
Personaliteiten riep de geldman met koddige
verontwaardiging. Daar dank ik voor
De „Vobs. Ztg.” meldt thans, dat de ge
zanten in Peking weder tot volkomen een
stemmigheid zyn gekomen over de eischen
die aan China zullen worden gesteld, en ver
neemt verder dat de nota thans ter goed
keuring aan de Regoyringen is toogezonden.
Het blad twytelt er niet aan of die goed
keuring zal thans volgen.
De nota is op twee panten aanmerkelijk
gewijzigd. Het eerste betreft de straffen,
die geeischt worden voor de hoofden en
aanleggers van den opstand. De gezanten
dringen niet meer aan op de doodstraf, maar
op de „zwaarst mogelyke straf”, die de Chi-
neesche Regeering kan opleggen. Hier is
dus een concessie gedaan aan de Cbineesche
gevolmachtigden, van zeer verre strekking.
De andere wyziging is gelegen in den
aanhef, waarin niet meer wordt gesproken
van „décision irrévocable,” maar waarin ge
zegd wordt, dat de inwilliging der thans
geformuleerde eischen „absolument indispen
sable” of wel volkomen noodzakelyk is. Du
gezanten hopen met deze beide wijzigingen
Van avond zal ik te Aken zijn, zeide Herzog.
Van daar uit zal ik met de aandeelhouders van
het Algemeen Credietfonds onderhandelen Op een
afstand kan men zijn belangen beter beoordeelen.
Gaat gij met mij mede?
Neen, antwoordde Serge op doffen toob.
Gij doet verkeerdverklaarde Herzog,
fortuin is grillig. Binnen zes maanden zouden
rijker zijn dan wij vroeger waren. Maar daar
vast besloten zijt, geef ik u een laatsten raad,
zooveel waard is ais het geld, dat gij verliep,
ken schuld aan uwe vrouw; zij zal u uit den nood
helpen
De geldman stak Serge zijne hSnd toe, die deze
niet aannam.
Hooghartigheid fluisterde Herzog. Toch
heeft hij hot recht er toe hij betaalt
Zonder een woord meer te zeggen, ging de prins
heen.
Terzelfdertijd liep mevrouw Desvarennes, door
het lange wachten ongeduldig geworden, haar klein
salon met groote schreden op en neer. Eene deur
-werd geopend en eindelijk verscheen Maréchal, de
zoo lang verbeidde bode. Hij kwam van Cayrol
terug, maar had hem niet kunnen spreken. De
bankier was op zyn kantoor en had daar den
ganschen nacht gewerkt. Hij had uitdrukkelijk
gelast niemand tot hem toe te laten. Daar me
vrouw Desvarennes eene vraag op de lippen had,
die zij niet onder woorden durfde brengen, voegde
Maréchal er bij, dat by den bankier niets buiten
gewoons voorgevallen scheen.