.liter,
vee
BEEN.
ieweg,
•A.
STSMA,
osen
WILSKRACHT.
Aïeuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
1 No. 8395.
Dinsdag 8 Januari 1901.
Builenlaudsci) Overzicht.
en J8.
.R Sb Co.
FEUILLETON.
v AR.
Zuiden.
39ste Jaargan
Ti 1901,
GEZELSCHAP
JSDEN.
Hier,
t dit mid-
d succes
n wrijving
Rheuu-
heid, pijn
rui eu
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
Verspreide Berichten.
stelt een
■let!
Sm Gouda
TERVRU.
■HEL
Man lette
t „Anker1
,50 c. de fl.
oken. Te
loth, Clé-
i Sanders,
potterönin.
fiOWHE UIIIHVI
illiuir.
3D.
icM uwr.
ryzen.
eeren in de
icMinff
O”
AALS,
SEL, 661.
VIJFDE HOOFDSTUK
Den volgenden morgen richtten de predikant
en zijne dochter de schreden naar ’s Graven op
rijlaan beiden, met hunne edachten bezig, lie
pen zwijgend naast elkander voort.
C H'ordt wrvolgd.)
van bedoelde voorwaarden te verzekeren.
Intusschen zijn, volgens de „Morning Post”,
allerlei gewesteljjke overheidspersonen te Pe
king aangekomen, om by Li zich te beklagen
over de plunderingen der Duitschers, waar
over1 ook de berichtgever der „Times” aldaar
zooveel ergelyks wist over te brieven. By
wjjze van straf voor soms denkbeeldige moor
den heffen de Duitschers volgens hen allerlei
belastingen, eischen zy bontwerken enz.
Hetzelfde blad verzekert, dat, zoo al de
gezanten eensgezind mogen zyn, dit met
de veldheeren allerminst het geval is. De
Franschen en Amerikanen bandelen op
eigen hand, de Russen handelen in het geheel
niet, de Engelschen keuren alles af wat er
gedaan is, de Duitschers plunderen, de Ja-
paneezen trekken zich het lot der Chris
tenen volstrekt niet aan, overal heerscht
regeeringloosheid en de Chineezen zien min
achtend op de „vreemde duivels” neer, zin
nend op wraak.
felefoon ft®. 81.
De (itgave dezer Courant geschiedt dagelijks
niet uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post J 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CEBTEN'.
De groothertog van Saksen-Weimar is
Zaterdagavond te 6 uur 15 min. kalm ont
slapen.
Reeds in den namiddag was de ademha
ling by den hoogen lyder gedurig zwakker
geworden en de groothertog overleed zonder
het bewustzijn te hebben wedergekregen.
Groothertog Karel Alexander August Jo
hann van Saksen-Weimar en Eisenach Jan
graaf van Thuringen enz. was geboren op
24 Juni 1818 en heeft dus den leeftyd van
ruim 82 jaren bereikt. Op 8 April 1842
trad hy te ’s-Gravenhage in het huwelyk
met prinses Sophie der Nederlanden, eenige
dochter van Koning Willem II en de Rus
sische grootvorstin Anna Paulowna, een zus
ter van Keizer Alexander I. Zyn gemalin
de kunstlievende groothertogin Sophie, ver
loor hy in 1897; hun oudste zoon, de erf-
groothertog Karel August was hun reeds in
1894 in het graf voorgegaan, twee zoons na
latende, van welke de oudste; Wilhelm Ernst,
geb. 1876, thans zyn grootvader opvolgt. Een
tweede kleinzoon, prins Bernhard Heinrich,
is in 1878 geboren en stierf den len October
1900 te Eisenach.
De groothertog Karei had nog twee doch
ters, van welke de oudste, prinses Marie, ge
huwd is met prins Hendrik VII van Reuss-
Scbleizköstritz, de jongste, prinses Elisabeth
met hertog Johan Albert van Mecklenburg,
die thans regent is van dit groothertogdom
en de halve broeder is van prins Hendrik,
den aanstaanden gemaal van Koningin Wil
helmina.
De overleden groothertog was door zyn
huwelyk oom van onze Koningin, wier huwe-
lyk wegens den rouw over dit sterfgeval
wellicht zal worden uitgesteld, ofschoon hier
omtrent uitteraard thans nog niets bepaald is.
De groothertog was, evenals zyn overleden
gemalin, bemind en zette de Weimarsche
traditiën uit den tyd van Goethe op waar
dige wyze voort door de bescherming van
kunst en letteren.
Beiden hebben het woord „regeeren” op-
ge\at in een beteekenis, waarbij de vorst
niet alleen bestuurt, maar met en onder zyn
volk leeft, het leidt en opvoedt door weten
schap en kunst,
Het klassieke tijdperk, waarin Karel Alex
ander geboren werd, maakte op zyn geest
diepen indruk.
„Seinherster Bliek begegnet unsem Kreise”
zongen de Kunsten hem toe in een gedicht
van Goethe. Die indruk werd levendig ge
houden door een voortreffelijke opvoeding,
en de gaven dus ontwikkeld, heeft hy dienst-
weerzien niet storen
•Gij hebt de weelde daarvan genoten, terwijl
de bedroefde van ziel onder vreemden vertoefde
was het antwoord, waarin eenige verstoordheid
niet was te miskennen.
Hermann hoorde de strenge terechtwijzing zwij
gend aan. Na korte poos begon de Graat
»’k Zou in uw geval de tout zoo spoedig mo
gelijk herstellen, en mijn vriend morgen tijdig
hierheen halen Hij zal om den wille van zijn
vader zoo gastvrij ontvangen worden, also! hij
mijn naaste bloedverwant was.”
Hermann, niet meer gedachtig aan de streng
heid zijns vaders,kirukte hem hartelijk de hand.
Zij namen van elkander afscheid, wederkeerig
verzekerd dat dit samenzijn geen wrok had ach
tergelaten.
Den volgenden morgen met zonsopgang besteeg
Hermann von Felsburg een edelen klepper en
rende spoorslags de laan af, twee bedienden achter
zich, die een gezadeld paard met zich voerden.
Een uur later werden alle vlaggen en wimpels,
van het slot weggenomen. Graat Waldemar haa
daartoe bevel gegeven om den wille van den
predikant en Mariede aanblik van zijnen ver
sierden burcht moest hun een dolksteek door het
hart zijn.
Frankrijk
Vrydag is in de kerk Saint-Denis in de
Turennestraat te Parys een lykdienst gehou
den ter nagedachtenis van de aan de zyde
der Boeren in Zuid-Afrika gevallen Fran-
sphen, ter gelegenheid waarvan de kerk
geheel versierd was met de vlaggen der
republieken naast die van Frankryk. De
geestelijke .hield een patriottische redevoe
ring, waarbij hy kolonel De Villebois Mareuil
loffelijk herdacht. Onder de aanwezigen be
vond zich de consul-generaal van Transvaal,
de heer Pierson.
Alle geruchten aangaande den dood van
den generaal-veldmaarscbalk Von Waldersee,
door de hand van een officier der geallieer
de troepen, zyn aan het departement van
boitenlandsche zaken 'en aan het Duitsche
gezantschap tegengesproken.
Drie maanden is nu het rondschrijven
van den minister van oorlog, generaal An
dré, aangaande de opheffing van den eisch
van een bruidsschat by meisjes, die een of
ficier huwden, in werking en gebleken is,
dat tegen 23 verzoeken om volmacht om
te trouwen in 1899, er in het laatste kwar
taal van 1900 41 waren.
Groot-Brittannie.
De admiraliteit verklaart het bericht dat
de equipage van het oorlogsschip „Bar
fleur” in het Uiterste Oosten gemuit heeft,
voor onjuistslechts enkele manschappen
hebben kleine ongeregeldheden gewekt, welke
baar gemaakt aan de ontwikkeling van zyn
volk.
Toen de nu overleden groothertog de re-
geering aanvaarde, had de beweging van
1848 reeds uitgewerkt.
Niets belemmerde de uitvoering van het
grootsche werk dat hy met zyn edele ge
malin zich tot taak bad gesteld.
Op alle wyzen bevorderden zy de welvaart
van hun volk.
Een nieuwe schoolwet werd ingevoerd,
ambachtsscholen en middelbare scholen wer
den opgericht, en groote zorg werd besteed
aan de hoogeschooï van Jena. Straatwegen
werden aangelegd en verbeterd, spoorwegen
hielpen den landbouw, dien het vorstelijk
paar zooveel mogelyk trachtte te bevorderen.
Musea en boekerijen verrezen; te Weimar
een museum en school voor beeldende kunst;
naby Eisenach, in ’t andere ryksdeel, een
Luther bibliotheek in den Wartbiirg. Het
Goethe-museum werd opgerichthet tooneel
Goethe’s stichting, werd bevorderd; in elk
opzicht werden wetenschap en kunst aange-
moedigd.
Veelal bracht de overledene elk jaar hier
te lande eenige weken door op het uitge-
istrekte landgoed Zorgvlied aan den Scheve-
ningschen weg en toonde daar groote be
langstelling in de Nederlandsche kunst. Het
heengaan van den edelen vorst zal ook hier
te lande met leedwezen worden vernomen.
zoolang kan aan geen anderen arbeid wor
den gedacht.
Het is te hopen, dat de Nieuwe Rijksraad
dit ook zal inzien, en ernstig za pogen
voor de nationaliteitenquaestie een oplossing
te vinden.
De verkiezingen in Oostenrijk hebben een
onverwachten loop genomen, die voor, den
algemeenen toestand van groot belang schijnt
te zyn.
Boven alle verwachtingen, zegt de „Voss.
Ztg.”, heeft de nationale gedachte gezege
vierd over het socialisme en het anti-semi-
tisme. In Bohemen hebben de nationale
partyen overal de socialistische candidaten
verslagen, zelfs in de meest vaste burchten
van het socialisme. En in Oostenrijk heeft
de clericale anti-semietische party een ont
zettende nederlaag geleden. Lueger, die
reeds Sprak over zyn aanstaand minister
schap, beeft zich met moeite gehandhaafd
de „Neue freie Presse” begint haar verkie-
Zingsartikel met den uitroep„Met een
zware nederlaag voor Lueger eindigt deze
verkiezingsdag’".
De „Voss. Ztg.” bevat een brief van zyn
Weener correspondent, die seint: DeRegee-
ring kan uit de jongste verkiezingen nagaan,
welk een gevaarlijk en vergeefsch streven
het is, de nationale quaesties im Oostenrijk
met minachting te behandelenzoolang niet
de nationaliteiten-quaesties, wier grondslag
de taalquaestie is, afdoende worden geregeld,
Bernsdorf genoemd, Hermann
«Ja, vader 1 zoo heet mijn vriendhij is de
broeder van den jongen man. die een paar maan
den geleden, zooais gij gelezen zult hebben, om
den wille van een zaak van eer, in een duel is
doodgeschoten. De beide broeders zijn door een
oom van moederszijde opgevoedzij hebben hunne
moeder in hunne prille jeugd verlorenhun va
der liet op het slagveld het leven.”
Ja, hij is het,” riep de Graaf von Felsburg,
heftig bewogen »Hij is het! Geen twijfel meer!
De vader van die broeders is een oud wapen
broeder van mijwij hebben samen in een slag,
waar het warm toeging, het leven van onzen ge-
eerbiedigden koning gered. Mijn oude, trouwe
Bernsdorf, die aan mijne zijde door een kogel
getroffen, op het bed van eer gevallen is 1” Door
deze herinnering tot in het diepst der ziel ge
schokt, ging de Graaf, met eene van aandoening
trillende stem voortHermann I wij hebben me
nigmaal onze schamele legerstede, wij hebben in
den langdurigen krijg vaak ons laatste stuk brood
samen gedeeld.” Het scheen dat ’s Graven blik,
terwijl zijn hoofd zich boog, in het verleden sjaarde
Als dacht hij na, sprak hijzeker, hij is het
Wat heeft hij mij vaak over zijne twee knapen
gesproken, over aijne vrouw, als hij door heimwee
verteerd werd. Wat was er ook al weer met
haar? O ja, nu herinner ik het mij! Zij was
niet van adel; zij bezat geen vermogen; door zijn
huwelijk was hij met zijne familie in onmin ge
raakt. Die teleurstelling heeft hem veel kommer
veroorzaaktzij is voor een deel althans de oorzaak
geweest van den vroegen dood zijner vrouw. De
*4)
Ook vader en zoon namen den terugweg naar
huis aan. Toen zij een poos zwjjgend naast elk
ander waren voortgegaan, begon Hermann
«Ik heb nog een wensch op het hart, waarmede
ik u gaarne nog heden avond bekend maakte,
’t Is een verzoek, vader en door het in te willigen
zult gij mij ten zeerste aan u verplichten.”
Vragend zag de Graaf zijnen zoon aan
«Twee jaren geleden," begon deze, misschien
nog iets langer geleden, maakte ik kennis met een
jongen schilder, een kunstenaar, die in geheel
Duitschland naam beeft gemaakt. Egon von Bens
dorf is in elk opzicht een man van fijne bescha
ving, van adel, en van rechtschapen begin
selen.”
«Zijne kunstenaarsziel voelt zich zonder wan
trouwen of ergdenkendheid tot iedereen aange
trokken. Hij heeft dientengevolge velerlei teleur
stellingen ondervondenjuist door die eigenschap
pen, door het onschuldige, het kinderlijke, dat de
grondtoon van zijn karakter is, heeft hij mijne
vriendschap en liefde gewonnenik beschouw
mij zelven als zijn oudere broeder, zonder wiens
toestemming Egon niets belangrijks zal onderne-
m.”
•Von Bernsdorf Hebt ge niet den naam von
Uit Kopenhagen komen minder gunstige
berichten over de gezondheid van keizer Ni-
colaas van Rusland. De Keizer moet nog ly-
den aan de longziekte, die groote ongerust
heid baart in hofkringen te Kopenhagen en
te Petersburg Hy zou met zyn gemalin bin
nenkort naar de Riviera gaan.
Volgens een ander bericht zal de vorst zich
voor eenigen tijd naar Corsika begeven.
De Times-correspondent te Peking heeft
hpt bericht in de wereld gestuurd van een
tusschen Rusland en China gesloten verdrag,
waarby de zuidelyke provincie van Mant-
sjoerye onder Russisch beschermheerschap en
Moekden onder bestuur van den Tartaren-
generaal Tseng wordt gesteld. Natuurlijk
heeft dit bericht in diplomatieke kringen te
Londen groot opzien gebaarden ernstige
tegenspraak vindt het niet. De „Times” acht
de overeenkomst in stryd met de door Rus
land aangegane verbintenis om de onschend
baarheid van China te hnndhaven, en andere
bladen doelen die meening. Zoo zegt o. a.
de „Globe”Heden gaat een provincie van
Mantsjoerye onder Russisch protectoraat over;
over tien jaar zou hetzelfde kunnen ge
beuren met heel China ten noorden van de
Gele Rivier. Maar de „Westminster” troost
zich er mee, dat er aan het gebeurde niets
valt te doen. „De opslorping van Mant
sjoerye door Rusland wis onvermijdelijk, en
tegen het onvermijdelijke moeten wij niet in
verzet komen, ook al konden wy het. Wy
moeten ons vergenoegen met het waarborgen
ven Engeland» belangen.”
De onderhandelingen over de vredesvoor
waarden zyn nog lang niet zoover gekomen,
als zeker correspondent ons een poosje ge
leden wou doen gelooven. Mag men Laffan
in deze betrouwbaar achten, dan is in een
Woensdag gehouden samenkomst der gezanten
besloten, geen enkele vraag der Chineesche
Regeering aangaande de mogendheden te
beantwoorden, voordat de Chineesche vre-
desnnderhandelaars Tsjing en Tsjang, hun
aanvaarding van de voorloopige voorwaar
den hebben onderteekendhetwelk ze wor
den uitgenoodigd onmiddellyk te doen. On
derwijl zou eene memorie worden opgemaakt,
uiteenzettende welke straffen behooren te
wordtn toegepast enz., teneinde de uitvoering
ongelukkige stierf, eer de veldtocht was afgeloo-
pen. Zij was door de verwanten van haren ge
maal zeer onheusch bejegend.”
Hetgeen ik u mededeelde, Hermann, geeft
recht tot het vermoeden, dat ik levendig belang
stel in uwen vriend. Kan ik hem in eenig op
zicht van dienst zijn, dan ben ik daartoe volgaarne
bereid.”
„Met dankbaarheid aanvaard ik uwe welwil
lende gezindheid ten opzichte van Egon, vader
Bernsdorf weet dat ik ten uwent ben weergekeerd.
Over ons weerzien hing een somber floers, door
het verlies dat hij heeft geleden en hetwelk hij
zich erg aantrekt. Egon heeft mij hierheen ver
gezeld ik zou mijn vriend niet gaarne verder
alleen laten gaan.”
»1S uw vriend in de nabijheid vroeg de
Graaf von Felsburg, door deze mededeeling ge
troffen; •waarom hebt gij hem niet medege
bracht
•Zonder uw verlof, vader, kon ik hem toch
niet medebrengen zonder dat verlof zou hij ook
niet met mij zijn medegegaan.”
»Ik keur uwe handelwijze niet goed, Hermann,”
antwoordde de Graaf op fleren toon, waaruit zich
de man van adel terstond deed kennen»is mijn
burcht zoo klein, dat hij geen gasten kan herber
gen of is Graaf Waldemar von Felsburg zulk een
onbeschaafde persoonlijkheid, dat hij gasten, vrien
den van zijn eenigen zoon, de deur wijst Ik
ben mij van zulk een vergrijp niet bewust
•Vergeef mij, vader,” antwoordde Hermann,
«als ik verkeerd gehandeld heb, is het zonder
kwade bedoeling geschied. Bernsdorf wilde ons
Telefoon Mo. 99
A D V EU TENTIEN worden geplaatst van
15 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
Man.
4 1