Eikel-Cacao
Heeren Mode-Artikelen,
AU o/KRTKfcTIEN
J)rTï2 lessen?
Gemengde Berichten
Openbare Vjrgadering van Gasverbruikers
Directe Spoorwegverbindingen Bet tiVUDA-
-
Wlnterdienst 1900. Aangevangen
I October- T||d van tfreenvlck.
2
10ift
STADSNIEUWS.
Veemarkt te Rotterdam
ItiMirs van AinMerilani.
ltJ
8Ü/,.*
3
-
100»,
0 -
A. VAM GS Az.
Op-t-vangrexi.
«Ie nieuwe Capes en
llegeiunaiiiclft,
Tailor rria.de.
U. SA USO YI.
.R.a
tulhis NattenMtft,
hoogleeraar heelt echter alleen wejens een
lichten aanval Ten inflnenza een week lijn
hnia moeten honden. Deze week hoopt hjj
weer zjjn colleges te hervatten.
Uit Rome wordt geseind, dat dr. Schaep-
man door Z. H. den Moto proprlo tot hnis-
prelaat van Z. H. benoemd is.
In het magazijn Tan den heer 3. Danke-
man, fabrikant van corsetten en lingerie», in
de Bilderdjjkstraat te Amsterdam, is inden
nacht van Vrydag op Zaterdag door middel
van openslniting ontvreemd een party cor
setten, boezelaars, Trouwenrokken en een
rijwiel, Deze goederen, behalve de fiets,
werden geborgen en vervoerd in een ge
sloten bakkerskar. Op deze wijze en door
deze list werd natuurlijk geen achterdocht
gewekt.
Als verdacht van deze inbraak en diefstal
zjjn aangebonden 8 personen, waaronder drie
vrouwen, allen thuisbehoorende in den Vrien
denkring in de St. Annastraat.
De namen der mannen zijnC. Kerneri,
O. H. Beus, (ochtgenoot van Lammertje Zon
dag), J. C. Kaliber, M. v. Ling on M. Pisaro,
namen die in de dievenwereld klinken als
een klok, bjj politie en justitie zeer bekend.
De vrouwen zijn: Lammertje Zondag en haar
dochter, en de huisvrouw van een der mannen.
De vrouwen zjjn op vrije voeten gesteld.
Do mannen worden nog voorloopig gehouden
ter verder onderzoek.
(Hbld.)
Voor de strafkamer van de Berljjnsche
rechtbank is een aanvang gemaakt met de
behandeling van den bekenden millioenen-
diefstal in den nacht van 21 September, ten
nadeele van dr. Wrede, wonende Thiergar-
tenstrasse, gepleegd.
Door ervaren handen waren uit het bureau
van den bewoner geld en met behulp van
een daarin liggenden sleutel vele geldswaar
dige papieren uit de brandkast gestolen.
Van inbraak was geen spoor te ontdekken,
zoodat met valscbe sleutels moet zjjn gewerkt
om in do woning en het bureau te komen.
De politie nam spoedig den huisknecht en
den portier in hechtenis, nadat verschillen
de omstandighedon op bun medeplichtigheid
hadden gewezen. Er zjjn oen groot aantal
getuigen gedagvaard, omdat heide beschuldig
den ontkennen en zelfs een alibi hopen te
bewjjzen.
Van de geldswaarden lfln eenige deposi-
tobewjjzen, wier bezit gevaarlijk voor de die
ven was, in een spoorwegcoupé teruggevonden
te QOUDA.
gehouden DONDERDAG 21 MAART in
hot lokaal „Nut en Vermaak".
De klachten, als zij werden medegedeeld,
werden van de baan geschoven; ja, heette
het, ,de leidingen zijn zoo oud, zo zjjn te
nauw 1" En thans blijkt dat het zeer juist
was. Want als men door eene leiding in
plaats van 100 liter, om hetzelfde effect te
verkrijgen, moet sturen 115 liter, dan is het
natuurlijk, dat de leiding te nauw is. Het
bljjkt dus, dat die bewering volkomen juist
was, en dat eigenljjk juist daaruit reeds af
te leiden was, dat wij geen zuiver gas kregen.
En hoe onoordeelkundig zulk eene toe
voeging is, blfikt uit de mededeelingen van
den heer Dr. A. Smits, scheikundige aan de
stedelijke gasfabriek te Amsterdam. Deze
heeft den invloed nagegaan, dien de bijvoe
ging van lucht op het branden van bet
kousje heeft, en heeft daarbij gevonden, dat
10 pCt. lucht eene lichtvermindering geeft
van ongeveer 22 pCt.en 15 pCt. extra
toevoer van lucht ongeveer 30 pCt. licht
vermindering geeft. Wij betalen dus eerst
15 pCt. duurder en daarmede krijgen we
dan nog 30 pCt. minder licht dan wij voor
gewoon gas zouden krjjgen. Dat is dus zeer
oneconomisch: men vernietigt iets, waarvan
men zonder verdere kosten had kunnen pro
fiteered
Verder heeft de heer Smits aangetoond
dat de toevoeging van benzol, om het gas
te carbureeren, op de lichtsterkte van de
kous slechts een zeer geringen invloed heeft;
een resultaat, dat reeds voor hem dooreen
Duitsch gastechnicus, n. 1. prof. Bunte in
Mtiuchen, is verkregen. Uit deze feiten kun
nen wjj genoegetjjk concludeeren, dat een
goed gas, dat zonder lek gefabriceerd wordt
de voorkeur verdient boven gas mot een
luchtje er aan, en dat voor avondgobruik
even door carbureeren een beetje wordt op
gelapt. De dagverbruikers zijn er thans het
slimste aan toe juist zij krijgen eene
groote hoeveelheid lncht. Oppervlakkig zou
men zeggen, dat het er voor het daggas
niet erg op aan komt; maar jnist daarop
komt het wel aan, minstons evenzeer. Indien
de verbrandingstemperatnur te gering is, en
daardoor, om bij de gasmotoren te blijven,
niet het mogelijke effect verkregen wordt,
dan gaat enorm veel van het nut van dat
toestel verloren, doordat dan een machine
van 26 30 P.K. voor een arbeid van 20
P.K. reeds onvoldoende blijkt. Het bewijs
daarvan hebben wij hedenavond gehoord.
Heb ik u in het voorgaande aangetoond,
dat het noodig, ja hoog noodig is eene con-
tröle op het gas in te voeren, thans rest mij
nog aan te geven hoe en met welke kosten
eene dergelijke inrichting kan bestaan. Ik
heb daarnaar informatién ingewonnen en kan
daaromtrent het volgende meedeelen.
a. Voor gasonderzoek is in de eerste plaats
noodig een Orsat-apparaat, waarmede men
in een tijd van 5 tot 10 minuten, dus elk
oogenblik en overal kan nagaan het gehalte
aan koolzuur on zuurstof; het interesseert
ons dan niet, ol deze bestanddeelen met op
zet worden ingelaten of toegevoegd. Verder
hebben wij noodig, om het nuttig effect van
hot gas, zoowel bjj het gebruik van kousjes
als bö het gebruik van motoren, enz. na te
gaan een calorimeter. Die van Jonker is
een zeor eenvoudig toestel, dat met geningen
arbeid goed te bedienen is en met( een vol
komen jnist resultaat, zooals bp het onder-
zook gebleken is. Zoo'n toestel kost 1400.—
en een Orsat-apparaat f 25.A 30.—. Re
kent men daarbij andere kleine uitgaven voor
gas en waterleiding, enz., dan zouden dus
bij eersten aanleg de kosten van eene derge-
lijko inrichting niet boogor bedragen dan
1 600Daarbij gevoegd de kosten voor
eeB eventueel daarmede te belasten per
soon en verder eene kleine som voor
doorloopende uitgaven aan chemicalién enz.
dan zou dat dus het eerste jaar eene uitga
ven vorderen van f 1000.— en volgende ja
ren van f 500.Daarvoor zou dan een
bureau kunnen bestaan, zooals de Kamer
van Koophandel bedoelt, en waardoor, meen
ik, aan de gemeente veel last door de klach
ten van nu zouden worden bespaard. En
wjj als gasverbruikers konden daarbij slechts
winnen.
Van den prijs van het gas heb ik met
opzet niet gerept. Deze kan in billijkheid
door den Raad zoo worden bepaald, dat er
voor de gemeente altijd iets overblijft. Wat
wjj noodig hebben is een onberispelijk gas,
dat toelaat van den aanleg, dien we hebben
laten maken, van de aangeschafte baden,
kachels, motoren, conforen enz. een behoorljjk
gebruik te maken. Applaut
De Voorzitter. Ik kan zeker wel
rekenen op de instemming van de belang
stellende toehoorders, wanneer ik den heer
Geitel vriendelijk dank zeg voor zijne inte
ressante mededeelingen. Het zou kunnen
zijn, dat iemand van de aanwezigen nog
iets in het midden heeft te brengen of te
vragen over wat hem misschien in deze voor
dracht niet duidelijk is geweest. De heer
Geitel is in dat geval gaarne bereid te ant
woorden op alle te stellen vragen.
De heer Geitel. Ik heb iets vergeten
mee te deelen wat mjj zeer spijt, nl. dat ik
die onderzoekingen niet alleen heb uitgevoerd,
maar daarbij d® hulp heb gehad van Dr. D.
W. IJssel de Schepper. Wij hebben onze wjjze
van werken opzettelijk zoo geregeld, dat
dan hp, dan ik onderzocht, en dat wjj elkan
der altjjd controleerden, zoodat de cijfers,
die zjjn medegedeeld, onbetwistbaar juist zjjn.
Ik dank den heer IJssel de Schepper bjj
dezen voor de verleende hulp.
De heer van Iterson. Ik heb met
genoegen gehoord wat de heer Geitel in het
midden heeft gebracht; maar van een ding
heeft hjj melding gemaakt, waartegen ik moet
opkomen, omdat dat niet is conform de eigen
lijke toedracht van de zaak. De heer Geitel
heeft n.l. de gascommissie en het Dag. Be
stuur aansprakelijk gesteld voor de hande
lingen van de gasfabriek, maar ik geloof,
dat het Dag. Bestuur daaraan part noch
deel heeft. De gascommissie is een commis
sie van bjjstand, die geheel zelfstandig op
treedt en waarmede het Dag. Bestunr vol
strekt geen voeling houdt. Dat is alleen
wat ik in het midden wilde brengen, omdat
men ten onrechte zou meenen, dat het Dag.
Bestuur ook schuld had aan de levering van
het slechte gas.
De heer Geitel. Ik heb gemeend, dat
in eerste instantie voor eene gemeentelijke
exploitatie aansprakelijk is het Dag. Be
stuur, en op dezen grond heb ik gezegd,
dat wjj wel kunnen verwachten, dat de Ge
meenteraadsleden bjj het Dag. Bestuur en
de gascommissie ik heb daarin opzette-
lpk eene zekere volgorde gehouden zul
len aankloppen, opdat wjj op die wijze ten
minste te weten komen wie in deze, als wjj
hier van schuld mogen spreken, de schul
dige is. Ik geloof, dat wij daarop wel eenigs-
zins recht hebben.
De heer M o 1 p n. Met genoegen heb ik
de toelichting gehoord op Ie ontwikkeling
van de klachten, waarvan de concentratie
ligt in de cijfers van de heeren Geitel en
IJssel de Schepper. Ik oen het echter niet
geheel eens met den heer Geitel. Dat on
derzoek geeft bljjk van zeer serieus geschied
te zjjn, waarbjj de heeren hebben gevonden
een abnormaal hoog gehalte aan zuurstof
en waarna zjj hebben gezegd: die zuurstof
komt uit de luchten aangezien nu de lucht
bestaat uit ongeveer 4 deelen stikstof en 1
deel zuurstof, hadden zjj, om geheel zeker
te gaan, ook moeten aantoonen, dat een
minstens viervoudige hoeveelheid stikstof ten
opzichte van de zuurstof in dat gas aanwe
zig waseerst dan toch hebben zjj volko
men zekerheid, dat er lucht bjj gemengd
kan zjjn.
Wanneer ik naga welke analyses zoo al
bekend gemaakt zjjn, dan kan ik u meedee
len, dat er analyses van gas gevonden wor
den bereid uitsluitend uit steenkolen, "en
waarin het zuurstofgehalte een maximum
bereikte van 1.40 pCt., waarbjj het stikstof-
gehalte was 4 pCt. Dat is een onderzoek
uitgevoerd door SchStler in Dresden. En
een ander gastechnicus, Prof. Kenedy, rond
eene analyse aldus: zuurstofgehalte 1.05 pCt.
stikstofgehalte 2,70 pCt. Waar dus in het
gas in deze gemeente cjjfers gevonden zjjn
van gemiddeld 1,7 pCt. zuurstof, daar geeft
dat nog geen reden om te zeggen, dat bjj
het gas 15 pCt. lucht is gevoegd.
Die conclusie trek ik ook nog om eene
andere reden in twjjfeln.l. om de volgende
reden. Wanneer men bjj lichtgas voegt 1
pCt. lucht, dan wordt de lichtkracht in open
vlammen verminderd met 6 pCt.5 pCt.
lucht geeft eene vermindering van 33 pCt.
lichtkracht10 pCt. lucht geeft 67 pCt. ver
mindering, en 15 pCt. lucht verlaagt de
lichtkracht met 80 pCt. M. a. w., wanneer
men een lichtgas heeft van 15 kaarsen, dan
zal bjj bijvoeging van 15 pCt. lucht het effect
daarvan zjjn 3 kaarsen. Ik gebruik in mjjn
huis open vlammen in een rondbrander, maar
ik moet zeggen nooit te hebben kuunen be
merken, dat het gas lichtloos was. Dat doet
mjj dus twijfelen aan da juistheid van de
gevolgtrekking van de heeren Geitel en IJssel
de Schepper. (Ik heb de procent-cijfert ont
leend aan Schaar's Kalender für Gas-und
Hassertachtechnikeren de analyses betref
fende het zuurstofgehalte aan het Gasworld's
Yearbook 1901, blz 158.)
Ik heb mjj ook afgevraagd: welk nut heeft
het voor den gasfabrikant om zooveel lucht
bjj het gas te voegen, wanneer daarmede de
lichtkracht zoo enorm achteruit gaat. Wan
neer men bjj gas van 15 kaarsen 15 pCt.
lucht voegt, houdt men over 3 kaarsen, om
die lichtkracht van 3 kaarsen te herstellen
tot 15 kaarsen zjjn noodig 5o gram benzol
per M' gasdat is de waarde van 1 ct.
Wanneer bet gas kost 7 ct., en de verbrui
kers krjjgen gas samengesteld voor uit
gas en voor V, uit lucht en benzol, dan heb
ben zjj niet te klagen, want dan krjjgen zjj
eene mindere waarde dan 7 ct. Maar voor
den gasproducent is het een nadeel, want
het gas kost den fabrikant zelf niet meer
dan 3) ct.dus wanneer daar 15 pCt. lucht
wordt bijgevoegd, dau wordt de prjjs van
het gas gebracht op 3 ct., maar daarbjj ge
voegd 1 ct. voor de carburatie, dan komt het
'gas op 4 ct. Dus bljjkt dat de toevoeging
van lucht bij gas van eene zekere lichtkracht
niet is in het belang van den gasfabrikant,
I I Jj UtlPUS— SU I x 1Z -
Til lil 8 88 Ml 8.84 ».M 9,57 10.BI 11.#» U.s» 1S.1I 11,11 1.97 9.18 8.SO S.l» 4.88 4.64 t.SI ».l»
MO 11.0» 1.- Ml
8.10 j 11.» li# Ml
|.I7 i ll.fS v l.H i
9.08 9.19 9.41 10.11 10.10 11.11 11.10 11.84 1.16 t 1.89 8.11 4.08 1,«7 5.4'. 6.89
8.0» I.U 11-1» J-JJ J-JjJ
9 08 i 10.08 11.88 '.08 8-80
1
(loads. 8 88 7.11
Moordrecht door 7.18
Ni.uwork.rk r 7.88
Oapolle r 7.88
Rotterdam M. 0.88 7.48
RotterdamD.P. r
Rotterdam B. r r
«Urn. 1. U kUm. Zitr. hpwt»l«». Op 8— tml...
Rotterdam Beuro f 8.4!
Rotterdam D. P. #.88
Rotterdam M. 4.48 8.10 6.07 7.1» 7.48
Oapall. 4.8» 4.41
Niouw.rk.rk 8.01 8.81
Moordrecht8.11 8.04
Bood. 8.17 *.10 8.88 7.8» 8.04
i SU». 1" «a kim» (olra Wtal«c).
ROTTERDAM via* vma.
UT
7.«8
7.17
H i
7.66 7.44 8.14 1.17 I.SS 9.14 16.69 10.18 10.40 11,16
i i f 6764 d 10,19
1 0 t 8,5* 0 0 10.50
000 8,41 X 0 10,87 0 0
7.47 8.07 8,SO 8,S6 9.81 10,80 10,41 11.01 11.47
1.41 0000 0 11,61 ar
0009 9 9 11,48
1 Allen Dia»Uf.|
7.18
6.89
8.84 9.00
Pmo1UU«C At» lwp kma «Ut pnkmi «wdU», B HtllwAwb» «p*w.
I
9.16
>.06 0 5.60
Zondag. Maaadag 9» Diaadng d4»daagaaha raUarklli«tta» roor da la U. wkrygbaar toga» aakalaa Trtaktprija. B Hollandaaka Spoar. L Ultra lapplanaat-kawga.
H
0 4.89 0*0 6.17 9 9
0 4.47 v 1.41 w 6.87 0 0
4.S4 f 5.81 6.Q4 6.89 7,01 7.19 8.81
4.44 i f f 6.89 0^0 9
4.11 1 f 9 6.46 099
l.«] ',0 6.14
u
ROTTERDAM 901
IDA vIm *000*.
19,90 0 1,48
9,10
0
0
0
,48
19.36 1.54
0
9
9.11
9.47
10.16
11.81 11,45 19.10
.86 1.14
9.45
8.46
4.08
10.96
t *46 0
0
0
9
0 1.68
0
0
9
ioW
9.08
0
0
0
9.89 10.06 10.19
lolh
11.51 lf.0lH9.Sl
1.09 1.09 9.14
1.06
4.06
4.94
9.86
9.46
9.1S
10.08
10,81
9.40 10.81
4.84 1.07 1.18 5.41 8.84 T.09 7.86 1.80 8,48 9.47 10.09 10.15 11.08
L Extra uppWantWwy» raa da Oaapagaia der Wagou Lit*.
Gouda T.16
Zavenh.-Mocrc. 7.88
8oateraae«r<-Z«g. 7.89
Voorburg 7.58
Haga. 7.51
S.87 8.41
8.58
9.01
9,14
9.08 9.19
OOUDA DBNHAAO
9 11 9.81 10.00 10.191 10.19 11.88 18.16 18.96 18.58 l.'5B 8.11 8.45
9 9 9 11.11 0 9 1.10 0 9 9.
f 11.98 0 a 9 0 9
0 11.86 0 9 1.85 009
9.81 9.4» 10.98 10.41 11.41 18.09 18.45 19.55 1.40 9.90 9.41 4.15
4.60 5 81
5.09
5.49 6.81 7.99
8.01 8.19 8.17
1.18 -
L
9.58
10.18 10.48 11.89
4.45
a.oa 0 0.0 ,0 a.is -
5.18 0 0X0 0 8.84 t -
».»7 0 1 0 1.88 C -
5.89 5.55 6.15 fr.49 7.17 8.48 ».*6
9.56
10.08
10.17
F 10.89
41 10.19 10.64 10.*6 11.11
Kaaaltatiaf. ap Aaa laap ka» aU» gawkaad worAaa
Gouda.
Oudaw.
Woerd.
Utreckt
9.10
6J>8 7.04 8.18 8.58 9.89 10.14 10.49 U.47 H.8* 1.W w-
1 8.18 8.88 7.47 M» 8.80 10.10 10.8» li.»» 1M» 1.48 8.08 8.10 4.01 4.4» 8.4» Mi 7.00 Ml 0.01 8.8S 10.0. 10.48
I 8.07 8.44 - 8.0» - 10.8» - »I Z Z Z Z Z Z Z J Z Z -
MS* 1,0» 7.84 MO ».M 8.7» 10.84 11.87 18.11 l»-»l 0-1# V40 304 4.44 4.80 0.18 7.84 7.48 8.88 M» l».»7 1#.» 1W»
Di-UtlltStlblwa
10.14 10.5# 18.00 18.8? 8.1» 8.11 4.8» 8.88
11.18 8-8»
n.l» 8.40 8J8 - 0.11
10.40 11.47 18.8» LOO" 8-0» ».4i '-04 8.80
T
7.10 7.38
7.14 1.08
Ulnokt
Weerde.
*Öudew.
Good.
8 1. 4.48 8, 8 ».i» 10.011.l8jll.14.
\mtt.O. 8.81 7.1» 8.10 «.'8 «.18 9.81 11.1» 18.87 18.»»
8.81 8.10 8.84 4.41 4.11 8.81 7.0» 1.10 l.ll.
W. 1.84 8.47 7.80 8.8» 8 41 80 «.48 11.80 1I.4I.1.M
8.40 8.8» 1.4» 8.0» 8.88 8.88 7.8» 8.1» 10.08.
Inada 7.04 7.81 1.18 0.1» 10.1810.8418.11 IJ»
8.18 4.18 4.84 1.47 7.11 7.14 8.08.8.13 11.8».
V P
J
juist, d»t dut zooveel mogelijk door
hem moet worden vermeden.
Neen, de gssfubrikunt gaat anders te werk.
Het is mogelijk nit dezelfde hoeveelheid kolen
en van dezelfde,soort 20 M' gas per 100
küo kolen te stoken, en ook 30 M gas
met 1 ct. prjjs verschil per M'. Die twee
soorten van gïS znllen in kwaliteit nogal
verschillenwant door langer afstoken van
de retorten en door bijzonder heet stoken
wordt een gas verkregen van langer licht
kracht maar dat uitstekend geschikt is voor
den gloeilichtbrander. En nu geloof ik eigen
ljjk, dat het gas, dat hier in de gemeente
geleverd wordt, op de laatste manier ver
kregen is. Ik kan daarbjj nog dit zeggen.
Ik weet de hoeveelheid carburatiemiddelen,
die hier in het vorige jaar gebruiktzijn
en dat is zoo gering dat de gemiddeld»
lichtkracht maar met een i/% kaars verhoogd
is. Aangezien tegenwoordig de dagdruk en
de avonddrnk gelijk zjjn, moet de oorzaak
waardoor des avonds eventueel het licht
beter is dan 's morgens, ergens anders liggen.
Ik heb er over nagedacht om daarvoor eene
verklaring te vinden, en meeg die gevonden
te hebben in de ongelijksoortige samenstel
ling van het lichtgas.
Ons lichtgas bestaat voor 80—80 pCt.
nit waterstol- en moerasgas, en voor de rest
uit zware waterstoffen, stikstof, zunrstof,
enz.; maar van de gassen dier laatste 15
pCt is het soortelijk gewicht ongeveer dub
bel. zoo groot als van de beide eerstgenoemde
gassen. En nn is het een voldongen feit,
dat wanneer men het gas in rust laat, het
zich in lagen van ongelijk soortelp gewicht
afscheidt. Wanneer men nu uit een grootcn
gaehouder gas tapt, dat betrekkelp in rust
i» geweest, dan zal men daaruit tappen gas,
waarin hoofdzakelijk zware bestanddeelen
zjjn, en dat gas zal dus zeker zuurstofrijker
zjjn dan het gas, dat zich in het bovenge
deelte van den gashouder bevindt. Ik heb
ook al geruimen tjjd geleden met een Orsat-
apparaat eenige onderzoekingen gedaan, en
0 a. 9 Januari 1900 zuurstofgehalte van bet
gas bevonden op 1.8 pCt. Ik heb evenwel
gisteren bet gas onderzocht en na eene
lange doorstrooming heb ik gevonden een
gas, dat 1,2 pCt. zuurSïbf bevatte, terwijl
ik in staat ben geweest nit diezelfde kraan
na ruim een nur rnsten gas af te tappen
met 2 pCt. zuurstofgehalte.
Op grond van bet medegedeelde ben ik
zoo vrjj de conclusie van den beer Geitel,
dat 15 pCt. lucht aan ons gas is toegevoegd,
in twjjfel te trekken. Overigens dank ik den
heer Geitel voor zijne overigens zeer inte
ressante mededeelingen.
De heer Geitel. De mededeelingen.W
den heer Moljjn omtrent een hoog mmrawO
gehalte in het gas zjjn ook mjj niet .onbe»
kenddat zjjn echter slechts exceptie, fiiè
overal kunnen voorkomen, maar in door
snede is toch de verhouding tnsschen zuur
stof en stikstof niet zoodanig als de heer
Moljjn heeft aangehaald. Als in het gas
voorkomt eene zekere hoeveelheid zuurstof,
dan zal bjj een nauwkeurig onderzoek altjjd
blijken, dat ook de hoeveelheid stikstof in
verkonding daarmede is. Wanneer bjj een
zuurstofgehalte van 0,1 pCt., 0,2 pCt., 0,4
pCt. is gevonden, een gehalte aan stikstof
YUP 2,4 pCt., 2,8 pCt., 3,1 pCt., dan bljjkt
Nlaarni», dat daarin steeds is eene klim
mende verhouding evenals in de lncht. Wan
neer ik mjj dus de moeite geven zal het
geen ik binnenkort hoop te kunnen doen
om dat onderzoek geheel -volledig te maken,
dan zal ik hem de resnltaten daarvan ter
hand stellen.
Wat verder de heer Moljjn zegt over car
buratie en het maken van gas, n.l. dat men
door lang te stoken nit de retorten een zeer
licht gas rerkrjjgt ja, zelfs ais men ,een
licht gas heeft, dat zelfs heelemaai geen
licht geeft of liefst zoo weinig mogelijk, dan
kan men nog een gas hebben, dat volkomen aan
de eischen voldoet, die wjj hier kunnen stellen.
Maartanslotte kan Jna dat totaal onverschillig
xjjn, en ik geloof ook, dat dat tot het be
toog heel weinig afdoet. Ik weet zeker, dat
de heer Prins gasman genoeg is, om gas to
kunnen leveren, dat aan alle eischen voldoet
indien hjj wil en mag. Daarom geloof
ik ook, dat het eindresultaat, waarvoor wjj
hier gekomen zjjn, Tnoet wezen, dat een con-
trfile-station wordt gemaakt, om het warmte-
effect van het gas te meten. En dan doet
het er al heel weinig toe hoe dat wordt
verkregendoor lang stoken; door carbu
reeren of lang» welken weg ook. Dat doel
hoop ik dat wjj znllen bereiken, indien n
allen daarvoor zjjt.
De héér M 01 ij n. Ik dank den heer Gei-
del voor lie toelichting, die hjj gegeven heeft.
Hetgeen ik heb gezegd moet ook niet wor
den opgevat als eene bestrijding van het
doel, waarvoor, wjj hier gekomen zjjn. In
tegendeel, ik beaam ten volle de Wensche-
lpheid van de oprichting van een cohtróle-
f station. Maar de beschnldiging, die de heer
Geitel uitgesproken heelt, 1» nogal zeer zwaar,
en voordat ik die accepteer zou ik volledige
zekerheid willen hebben, dat er te veel sUn
stof in het gas voorhanden is.
Wat vooral nuttig kan werken bjj'een
controle-station is niet alleen de keuring
van de kwaliteit van het gas, maar ook dat
dan die kwaliteit bekend is aan deleveran-
ciera van toestellen voor verlichting, verwar
ming, van motoren, enz. Daardoor zal het
mogelp zjjn, dat de leveranciers zich in
spannen om toesteilen te lev-eren, die vol
komen geschikt zjjn voor het Gondsche gas,
en dat mankeert zeer dikwjjls, daaraan zjjn
heel veel klachten te wjjten.
Nn ik toch eenmaal hier sta zon ik heel
graag eene vraag willen richten tot de twee
eerste sprekers. Ik heb wel gehoord, dat
zjj hun motor hebben laten onderzoeken,
maar ik zou wel willen vragen, of de motor
b|j dat onderzoek geremd isof het ver
bruik van het gas per P.K. is vastgesteld
Dat is het eenige middel om te constateeren,
of a te veel gas verbruikt; of de hoeveel
heid gas, die n na gebruikt, ir. ongunstige
verhouding staat tot vroeger. Ik veronder
stel, dat toen u den motor ontvangen hebt,
deze geprobeerd isbet cjjfer van dat gas
verbruik zou ook met vrjj groote zekerheid
aantooneB het verschil in verbruik van nu
en vroeger. Dat is eigenljjk het eenige
onderzoek dat in deze waarde heeft.
De heer d e J 0 n g. Er is een groot
verschil in verbruik tnsschen nu en toen we
den motor pas hadden. Toen wjj den motor
hebben laten ónderzoeken, hebben we de
veeren er uitgenomen en andere, die we over
hadden, er in gezet. De eerste zjjn ook
gekeurd, maar «er mankeerde niets aan.
Doordat wjj nu geen kracht genoeg krijgen,
staan de kranen open, wordt dus meer gas
verbrnik't, eu nog voldoet de motor niet aau
de eischen. Als men ziet, dat er geen kracht
genoeg is, dan spant men natuurlijk alles in
om kracht te krjjgen om het werk te kunnen
doen.
De heer Vergeer. De heer Moljjn
spreekt zoo even van een gasmotor. Ik
weet niet, of hjj daarmede werkt, maar ik
kan wel verzekeren, ofschoon de heer de
Jong dat ook heeft gedaan, dat ik alvorens
bier'te komen heb laten onderzoeken of die
boei goed in orde wasen ik geef daarbjj
de stellige verzekering, dat ik niet hier
gekomen ben out iemand leugens wjjs te ma
ken, Ik geloof, dat n ook niet op de hoogte
is als n zegt, dat dag- en avonddrnk het
zelfde is
De heer M 0 1 ij n. Tegenwoordig 1
De heer Vergeer. Dan is n niet upt
de hoogtedat is niet waar.
Gij kont n ook niet begrijpen waarom de
gasdirecteur meer gas zoa willen prodncee-
ren. Dat kau ik heel goed begrypen. U
weet zeker, dat lij] van iederen M' gas, dien
hij meer maakt, zooveel pCt, krjjgt. Dan
zeg ik n, dat de heer Prins het' vorige
jaar f 900..percentagegeld heeft ontvan
gen, en ik geloof dat dat niet noodig is.
Laten wjj dien directeur ik wii er
ook aan bijdragen, al is het 1 cf. per
M' meer, als wjj maar goed gas krjjgen
f 1000meer tractement geven, dan is hjj
in (jen rnimsten zin gedekten dan zjjn w,jj
gedekt, dat we goed gas hebben en dus
stellig weten goed te kannen werken. Wan
neer een motor is van 30 P.K., dan kan
men daarvan geen 30 P.K. vergenmeer
dan 25 P.K. kan men daaruit niet halen, en
als ik alle machines aanzet, dan heb ik ook
25 P.K. noodig, maar ik geef de stellige
verzekering, dat er nu in de morgenuren
de avonduren laat ik er buiten tjjden zjjn
dat ik niet alle machines tegeljjk kan aan-
zetten.
(Wordt vervolgd).
GOUDA, 26 Maart 1901.
Heden middag werd ten raadhnize aanbe
steed het afbreken ran de voormalige Bak
kerij en Brouwerij met aanbchooren en het
maken van eene Serre, Wachtkamer, Bad
kamers en eenige verdere werken bij en in
het Sint Catharine Gasthuis alhier.
Ingeschreven werd door
J. de Jong Wz. voor f 376Ö.
C. T. Tholens - 3704.-
J. Krnijt 3595.—
C. W. den Hoed - 3489.
J. J. Dnijm - 3420.--
W. Bokhoven - 3245.
W. A. Verbrnggen - 3160.
Wed. D. Amesz en Zn. - 2999.—
Z-ondag deed in een hnishondelijke verga
dering van de afdeeling Gonda der sociaal
democratische Arbeiderspartij een der leden
het voorstel om een affjjfaardigde te zenden
naar de vergadering te Botterdam op Vrijdag
5 April a. s., uitgeschreven door de vrijzin-
zig democratische kiesvereeniging1 Vooruit
gang te Krimpen a. d. Lek. 't Doel dezer
vergadering is samenwerking te verkrijgen
tnsschen de voorstanders van de urgentie
van Grondwetsherziening in 't district Gonda,
bij de a. s. verkiezingen. Over 't voorstel
staakten de stemmen. -(Het Volk.)
Zaterdagmorgen halfnegen werd in de
slootJ aan den Dubbeldamschenweg ond*r
Donfrecht een lijk ontdekt van een oirca
55 56-jarigen man. Op den kant vond
men een rooden zakdoek met een en ander,
een zakboekje, een bril en eenige zeilma
kersgereedschappen, waaruit men opmaakte,
dat de verdronkene een zeilmaker was. Bij
nader onderzoek bleek dat de man nit Gonda
kwam, al zwervende hier was aangeland en
vermoedelijk zelfmoord heeft gepleegd. Tegen
halfzeven had men hem nog gezien, pratende
met eenige touwdraaiers, zoodat hij onge
veer twee nnr in het water heeft gelegen.
Per raderbaar werd het lijk later naar de
Algemeene Begraafplaats overgebracht.
(R. Nbl.)
Gistermorgen, vóór zonsopgang, is zekere
J. de V. nit Lopik, die een wagen met kal
veren naar de stoomboot te Schoonhoven
wilde brengen, niet ver van daar in de
Lopiksche Wetering verdronken.
Volgens achterstaande advertentie zal op
Woensdag 10 April a. s. eene uitvoering
gegeven worden door de dames Jacobi,
Bertelman en den heer Elhorst. Op ver
schillende plaatsep zjjn zij met sncces opge
treden. In de .Edammer Conrant" lezen
wij o. a. het volgende
Maandagavond werd in het Dam-Hotel te
Edam, het aangekondigde concert gegeven
door de dames L. Jacobi, dramatische sopraan
zangeres, M. Bertelman pianiste, g(^ip^,
meerde der Mij. tot bevordering van/Toon-^
knnst en Dora Jacobi, Declamatri«e,f.p|6|;i
welwillende medew rking van den heer Karei»
W. Elhorst, barriton, allen uit Amsterdam.
De opkomst was niet talrijk, doch bestond
nit de elite van ons stadje, slechts een vijftig
heeren en dames waren aanwezig en wij
durven onomwonden verklaren allon ten
zeerste hebben genoten* wijl èn zang, èn
muziek, èn voordracht over het geheel uit
stekend kannen worden genqpmd. Te criti-
seeren blijft er altijd, doch dit was, naar
ons oordeel, thans van zoo'n minimen aard,
dat we or geene melding van behoeven te
maken. Veel gelegenheid tot ontspanning
is ons, vooral den laatsten tijd, gegeven,
doch geen enkelen avond kan opwegen bg
'tgeen we dezen avond te hooren kregen.
Mej Dora Jacobi was in hare voordracht
eenig. De „Piepende Pomp" en de „Kerk
klokstoren" vonden algeheelen bijval. Hot
programma bevatte te veel nummers om
over elk afzonderlijk te schrijven, doch het
is ontegenzeggelijk waar, dat Mej. Wielema
vele ingezetenen aan zich zal verplichten,
als z\j zon kannen zorg dragen, wij in 't
volgend winterseizoen wed^Jflp een derge-
Ijjken genotvollen avond werden vergast.
GRarne willen we hare poging daartoe onder
schragen.
Ook aan de tooneelversienng was flinke
zorg besteed.
In de „Telegraaf" van 8 Januari jl. wordt
o. a. van dit drietal mnsici gezegd, over
hunne concerten gegeven to Harderwijk en
Culemborg
De dames L. Jacobi, sopraan, en M. Ber
telman, pianiste die Dinsdag jl. alhier met
welwillende medewerking van den heer
Elhorst, bariton, nllen uit Amsterdam, een
concert gaven, behaalden daarbij veel succes.
De verschillende numnicrc, vooral de duet
ten. waarin beide stemmen prachtig uitkwa
men, werden zéér toegejuicht.
Ook de pianiste die den zang begeleidde
en voorts eenige pianonummegs uitvoerde,
gaf blijken van veel technische vaardigheid
en muzikale kennis.
Wij gelooven dat verdere aanbeveling
overbodig is, het bovenstaande dient tot
bewijs hiervan.
Dinsdag a6 Mairt 1901.
Vette Ossen en Koeien, goede aanvoer, prij
zen waren voor ie kwaliteit 33, ae kwal 30, 3e
kwaliteit 27 cent per half K6I0
Magere Ossen melkvee en Vaark eien goed
aangevoerd.
Vette Kalveren goede aanvoer, ie kwaliteit 3a,
tde kwaliteit 30, 3de kwaliteit 27 cent per hall KI.
Stieren redelijk aangevoerd.
Handel voor alles prijshoudend, Vaarkoeien
Aninder in prijs.
26 MAART. I Vvkr».
Vfderlanii. Uart. Ned. W. 8 Ityi' T81,/,<
dito dito dlic 8 u9U'
dito dito dito 8
rioNQaa. Obl. Gou il. 1881-98 4
Italib Ifi,*ohr ving 868-81 5
Oobtbnb Obl, n i tpier 1888 5
dito ia z l*er 1868 5
Portugal. Obl. met coupon 8
- dito ticket 8
'du-i,ani>. Obi. Binnenl. 1894 4
dn»» Gecoat 1880 4
dito bi) Rotha. 1889 4
d»to bjj Hop 1889-90 4
d.to in trpod leen. 1888 6
«•it» dito dito I8s4 I
Span/U. Peri»et, tchuld 1881 4
Tomkrij Gepr.Conv. leen. 1890 f
Ge leaning aerie D.
Gee. leeinn. sen# 0.
Zdid-Afe Ep. v. oblg 189 4
Mexico.Objit.. 80k. 1690 6
Vfkri.
Sletkr*
781»/,,
•2
90
ai4 IC
81»/M
94» iv
607/,
96
9
96
*8
14
»7
100
Mm
Vbnuubla. Obl. 4 onbep. 1881 J
Amsterdam. Obligation 1895 8
Rotterdam. 8ted. leeti. 1894 8
Ned. N. Afr. H«ndelav. aand.
Arandab. Tab.-MyCertificaten
Deh-Maauchaopij dito j
Am. Hjpotheekb. paodbr. 4l/i
Cult.-M jjder Voratenl. aand.
'•Gr. Hvpoiheekb. pandbr. 41/!
Nederlandtche bank aand.
Ned. HandelmaaUck. dito
N.-W A Pae Hyp. b. pandbr,
Rott. Hjpotheekb. pandbr. 4'/t
Utr. Hjpotheekb. dito 4V§
OoaTRNR. O wt-Hong. bank aand,
Rcbl. Hypotheekbank paodb.
Ambbika Equt. hy poth. pandb. 4
Maxw. L. G. Pr Linn rert. 6
Nxd. Holl. IJ.-8poor.w -My. aand.
Mij. t» t Expl. v. 8t Spw. aand
Ned. Ii.d. Spoorweg m aand.
Ned. Zuid Afr. 8pm aand. 6
dito dito dito 1891 dito 4}/|
Italië Spoorwl. 1887/89 A-KohU
Zuid -lui. 8p»my. A-H obl. S
Pol"N. Wartchau Ween en. aand. j
RctL. Gr. Ru*». 8pw.-My l.obl. 4
Bal iaohe ito aai d.
Ka-iowa dito aand. 5
Iwaig.I'ombr dito aand. I
Kurtk Ch. Azo«-8p. kap. obl. 4
iiito dito ohlig. 4
Amr,Rika. On>. P«o. Sp My obl. 5
Cb<c. k No'th W p C.v. aau 1.
dit' dito Win. i'eter? obl. 1
Denver k R10 Gr. Spm. ceru v.a
Illinois Gentral o»»i uoud 4
Louiav. k Va hvilli Cer v. **n
Mexi- o. N. 8pw.M 1. Ie hvp.a. 6
Mis*. K*n-a- v. 4pCt. pref. aand
N.-York Ou»*a o k Watt. a>ud.
P»nn. dto Ohio ohhg. 6.
Oregon. Calif. byp. in goud
St. Paul. Min», k Manit. ob
Un. Pao. Hooflyn ob ig. 6
dito dito U-o. Col. Ie byp. O 5
Canada. Can. South. Chert.v.aao
V»n. C. Kali», k Na. Irh.iLn.O
A'»«terd. Ommbua Mij. aand.
Ro«b'rd.TrAinwH -Maa>i. and
Ned. Stad Amaterdara aand. I
"tad Rn teriem aand S
Biloie. Stad Antwerpen 18*7 8'/|
8 ad Hruaael 18861',
Honh. Theiaa R-guUrG ü-laoh. 4
O,irtenk. StAauleenig I860 5
K.K.Ooat.B Cr. 18806
Span/r. Stad Madrid 8 1868
Nan V-r R A*'». eert.
SO*/..
88 Va
87»
480
851/,
1011/.
1»4
081/,
10D/.
181
6»'/i
HO'/.
Ill
817
1
100
661
I#"/.
SU
140'/,
108',
104'/
51»/,, 81»/,,
103',, 104
III*
10
9» 11
100
117'/,
101
81
DE GROOTSTE SORTEERING
ook voor bot aannemen vind men bij
Md. Tailleur.
Kleiweg E. 73, GOUDA
TefeytH» Si.
Burierlijke Stand.
HKHOREN23 Maart. Cornelia Maria,
ondero A. Moons en A. A. van der Sprang.
Jacobu», ouders A. van Vliet en G. J.
Brandcma. 24. Saartjo, ouder» C. J. van
der Kley en S. den Hertog. 25. Neoltjo,
ouders G. Slingerland en L. Treuren.
OVERLEDEN23. M. Visser, 75 j.
24 A. J. M. Kouwenbcrg, 26 dagen, S.
F. van der Bnrgh, wed. A. de Moojj, 84 j.
Wie zeker zijn wil, d« Echte
Eikel-Cacao te ontvangen, teutmen-
gesteld en na vale pruifnerojypgen in den
handel gekomen onder den naam dea
uitvinder» Dr. Michael is, vervaardigd
op da besta machines in het wereldbe
roemde étabb li sternen t van Gebr* 8 to 11-
vorok te Keulen, «licht:
la vierkanten
De» Eikel-Ceceo ft met melk (.kookt
eene aangename gezonde drank voor de-
golijkach gebruik, (een 4 2 theelopela van
't pasder voor een kop Chocolate) Al»
genéeakracbüge drank bij (tril van
diarrhee alechta met water te (•kruiken.
Verkrijgbaar bjj de voomei
Apotheker* ena.
Pr»
f 1A0, c. "#.#0, n 0.85
Generaal vertagenwoovdijarvue» Nadar-
land
Amsterdam, Kalveiitnat 103.
