HET BKELD DES KI®
:gt,
I.HIET.
wsch
brood,
Ateuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken,
No. 8656.
Zaterdag S3 November 1901.
krijs
VL'URSCHOU w.
Bulteulaudsch Overzicht.
I
FEV1LLETOK.
BW'
ITMIN”. I
n Rosier ï’aassu.
ureau 7 uur.
40ste Jaargang.
^LfiEZELSCmp
OT &Cie. Paris
gaand gratis en
Vond.rboli.m
Wondwialf
aan het gebouw
van
ting.
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
IMS DU
Verspreide Berichten,
en.
RINKMAN 4 Zn.
(Wordt vtrvolgd.)
lelefunn 5 o. St.
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijks
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
ireserveerd f I
lang f 0.60, 3de
s die one geïllns-
het Wlntersei-
m hebben, dit te
ups
TÉS
GOIBSCI IE 11)1 RI\T.
Uit 't Duitsch van W. HA UJPjb\
EN Co.
tlHBER 1901,
rancs vrQ van alle
verhooging.
{ozendaal NB.
3 K,G.
bÜ
Telefoon go. S»
A OVER TENTIEN worden geplaatst
1—5 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
wereld bekend en
■troffen middel togen
Long-, Lever
e n, enz. Inwendig
uitwendig in bijna
m met goed gevolg
Prijs per flacon
t t 1.15.
geneeskracht
leestal elke pijnlijke
overbodig. Met
voor ongeneeslijk
ilangs een bijna £0
Brengt genezing e*
en, ontstekingen enz.
ir post f 1.60.
Foderland
Rokin 8 Amsterdam
nndie Sehutxenapotheke
lohiUch, Oesterreieh
et Centrul-Depót Sander
S’/p dubbele fleeck
Vegte, ZaltbomroU
Rotterdam.
ihage.
J. Czn. Rotterdam
Met betrekking tot de berichten, die eeni-
gen tjjd geleden liepen, dat de Wet door
ziekte, wonden of overlijden niet meer van
zich kon doen hooren, is er nu de beslis
sende verzekering ontvangen, dat hij levend
is en in goede gezondheid verkeert, maar
niet over veel volgelingen beschikt.
Deze medcdeeling uit Johannesburg is
slechts een bevestiging van hetgeen reeds
uit gezaghebbende bron aan Boerenzijde is
medegedeeld. In hetzelfde bericht was de
reden aangegeven waarom de Wet thans
geen groote strijdmacht meer bij zich heeft,
nl. zijn aanvaarding van de nieuwe positie
van inspecteur-generaal van alle commando’s
ten zuiden der Vaal- en Oranjerivieren.
Hetgeen natuurlijk niet belet, dat hü op een
gegeven oogenblik eensklaps weer een min
of meer aanzienlijke macht onder zich ver-
eenigt, zijn slag slaat, gelijk Botha b|j Ba
kenlaagte heeft gedaan, en vervolgens zijn
troepen weer over een groote uitgestrekt
heid verspreidt. Het Johanneffburgsche tele
gram bewijst daarom volstrekt niet, dat het
dezer dagen vermelde bericht, dat de Wet
bij Bethlehem een 600 man had samenge
trokken onjuist was. Het getal kan mogelijk
wat overdreven geweest zijnde schrik
voor den beroemden Vrystater doet de En-
gelschen zijn handelingen nog al eens door
een vergrootglas zien.
De Times-correspondent te Parijs beweert
dat cte meeste lieden in het buitenland de
draagwijdte van de wet op de vereenigingen
geheel en al overschat hebben. Tot ver
wondering van velen is dan ook, op het
Zooals te vérwachten was, heeft, bij de
hingen waren tijdgenooten van Napoleon. Maar
wat den Engelschen bevelhebber in den slag bij
Mont St. Jean betreft, het is de vraag nog, of
den titel van héros de hasard hem aanstaat; zoo
veel is tenminste zeker, dat hij dien slag niet ge
wonnen, maar alleen niet verloren had.
-~ Het is een geluk voor de wereld, merkte
Thierberg lachend op, dat men uw gezegde om
kan keeren en dat ze dan nog grooter waarheid
bevat: uw heer en meester had dien slag wel is
waar niet gewonnen, maar verloren dan toch
zeker.
Hij heelt dien verloren, antwoordde de ge
neraal, maar wat de wereld daarmee verloor, wil
ik niet zeggen; de strophe, waarmee Anna haar
lied eindigde, zegt het óns, wie toen op den avond
van dien ongelukkigen dag, toen de Cesar in zijn
geluk door de overmacht verpletterd werd, toen
mijne dappere kameraden op Mont St Jean den
laatsten adem uitbliezen, wie toen de groote
man bleef.
De groote man En dit kunt ge nog vragen,
generaal hernam de jonge man uit de Mark
heftig. Toen de stralen van het avondrood over
dat gedenkwaardige veld vielen, Frankrijks schande
en zijn verward, bloedend en overwonnen leger
belichtten, toen het Engelsche leger den heuvel
dekte en Duitschlands volken met trotsche schre
den de vlakte betraden om den strijd met eene
overwinning te doen eindigen. 8tel nu eens, bid
ik u, dat verheven moment voor en zeg me dan.
wie toen de grootste was?
De God van het toeval, hernam de generaal.
Hij was in elk geval machtiger, dan die oude
stemming over het eerste artikel van het
ontwerp-Iegerorganisatie, de geheele rechter
zijde, hebben ook de Antwerpsche afgevaar
digden, zich aaneengesloten, om, ja, niet zoo
zeer om het ontwerp te redden, want de in
genomenheid daarmede is zoo vreeseljjk groot
niet, maar om het ministerie niet te laten
vallen. De regeering van haar kant was
in de laatste dagen wel een beetje in de
benauwdheid geraakt. Vandaar dat voor de
stemming een concessie was gedaan, die voor
namelijk er op gericht was de Antwerpsche
leden nog te winnenhet contingent zou
nog met 500 man verminderd worden. Zoo
M$as dus voor de opening der vergadering
het pad geëffend, en de met veel nadruk
door minister de Smet gestelde kabinet-
kwestie kon in de gunstige atmosfeer de
gewenschte werking wel moeilijk missen.
Gelijk Reuter reeds seinde, zjjn de amende
menten van de oppositie met groote meer
derheid verworpen. Het amcndemont-Ber-
trand tot afschaffing van de plaatsvervanging
met 83 tegen 64 en 1 onthouding d. w. z.
de rechterzijde behalve de Backer tegen de
linkerzijde met de Backer; en het amende
ment Lorand tot afschaffing van de loting
met 90 tegen 58 stemmen, waarbij de ge
matigde liberalen zich by de rechterzijde
sehaarden. 148 leden van de 152 hebben
di|s aan de stemming deelgenomen. De rech-
teizjj^e, die zickjyanneer het op discussie
aankomt van de vergaderingen niet bijster
veel aantrekt, is zoodra er gestemd moet
worden op het appel.
Omtrent de zitting van gisteren zendt
Reuter het volgende telegram
Heftige voorvallen in de Kamer, bij den
aanvang van de vergadering. Lorand stelde
een amendement voor op het eerste artikel
der wet tot legerhervorming, vragende stem
ming paragraafsgewijs.
Paragraaf I van zjjn amendement bepaalt,
dat wanneer het vaderland in gevaar is alle
burgers den plicht hebben ter verdediging
op te komen.
De minister vraagt: op welke wijze? en
stelt de prealabele kwestie. De socialisten
schreeuwennaar de grenzen te gaan. De
socialist Furnemont roeptSchooierLorand
vraagt, dat de minister tot de orde geroe
pen worde. Furnemont roept nog eens
Schooier! De rechterzijde vraagt, dat hg
tot de orde zal worden geroepen. Furne
mont noemt den minister een brabbelaar. De
socialist Demblon heft de vuist op en roept
driemaallafaard. De president vraagt hem,
deze woorden in te trekken. Demblon wij
zigt den zin van z|jn gezegde. Het debat
wordt kalmer. Demblon verwijt de meerder
heid te gehoorzamen aan een bevel uit Rome,
veldheer, die ook in zijn laatsten slag toonde, hoe
groot de kloof is tusschen genie en ruwe, dier
lijke kracht. Hij is gevallen, niet omdat Engeland
of Duitschland tegen hem opgewassen waren, maar
omdat hij vroeg of laat toch eens vallen moest,
omdat hij een verdelgingskrijg tegen zich zelf
voerde, die zijne krachten eischteof kunt ge me
bewijzen, dat op dien dag van Waterloo de En
gelsche veldheer of uw Blflcher zulk een talent
aan den dag legde als hij
Laten wij rechtvaardig zijn, zeide de jonge
Willi, en geven we toe, dat, al waren geen zijner
militaire tegenstanders tegen hem opgewassen, dit
nog geen bewijs is voor diens innerlijke groot
heid, noch voor diens moreele verhevenheid, die
zegen zou kunnen brengen op het nageslacht.
Napoleon was een groot soldaat maar geen
groot mensch.
Mijn zoon I hernam de generaal, hoe kan je
in eenig wetenschappelijk vak groot, grooter dan
ieder ander vakgenoot van je eeuw worden zon
der een groot mensch te zijn De machine is
het niet, noch het lichaam, wat je groot maakt,
maar het is de geest. De verouderde vormen van
Europa door wijze mannen van voor duizenden
jaren uitgedacht stortten ineen, omdat ze vormen
waren, die niet in overeenstemming waren met
den tijdze stortten ineen voor de pijlen van
zijn geniemen had de lijken in kelders opge
sloten, in hunne vorstelijke pracht en eeuwen bleven
ze zoo liggen, omdat de kerkerlucht der graven
hen niet deed rotten. Maar raakte ze eens aan
met de levende hand, blies ze eens met den vrijen
adem en ze vervallen in asch I
3’)
Ij, la joue, il la perd, sprak de oude Thier
berg lachend Eene groote waarheidEn deze
dichter, wie hij ook zijn moge, kon dien man
niet beter geteekend hebbenzijne geheels groot
heid bestond echter slechts daarin, dat hij dat
Rouge et Noir zoo hoog als maar mogelijk was
speelde en den ouden regel, dat de geduldigste
speler het eindelijk winnen zal, Werd bij hem be
waarheid. De luipaard heeft de bank toch einde
lijk doen springen en Wellington zal er niet ver
drietiger om worden, dat men hem héros de ha
sard noemt.
Hoe belachelijk vind ik zulke hyperbolen
riep Rantow, alsof twintig koningen hun naroem,
hunne onsterfelijkheid aan dezen zomerkoning te
danken hebben I Wat ons betreft, men moet er
kennen, dat de roem der Pruisische wapens ouder
is, dan dien van den zoogenaamden overwinnaar
van Italië, die eerst door de groote natién tot
den adelstand moest verheven worden.
En dan nog, hernam de generaal met groote
kalmte, dan nog zal men nooit zeggen Bonaparte
leefde ten tijde van dien of dien koning maar
men zal zeggen, mijnheer von Rantow, die ko«
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
Gemeente Gouda doen te weten, dat het bij art.
a8 der Verordening op de Brandweer voorge
schreven onderzoek in Woonhuizen en Gebouwen,
door Heeren Brandmeesters en Onder Brandmees
ters zal worden gedaan, den jen en 4en Decem
ber aanstaande, terwijl de Naschouw zal plaats
hebben den i7en en i8en December daaraanvol
gende, wordende de bewoners of gebruikers uit—
genoodigd, genoemde Heeren daartoe in staat te
stellen.
Gouda, den sssten November 1901.
Burgemeester en Wethouders vootnoemd,
R. L. MARTENS.
De Secretaris,
BROUWER.
onlangs te Ryssel gehouden Katholieken con
gres, een zeer optimistisch oordeel uitge
sproken op do gevolgen, die de wet voor de
geestelijke vereenigingen zal hebben. De
geheele agitatie tegen die wet is en dat
zal niemand betwijfelen van gewoon staat
kundigen aard geweest.
Door die wet zgn, naar het heet, de Jezuie-
ten verdreven, maar die komen toch terug
of zgn reeds teruggekeerd, en moge ook ai
een zware slag den Assumptionnisten hebben
getroffen, zoo gaat hun propaganda, met
wereldlijke middelen bedreven, lustig haar
gang.
En wat meer is, zooals een der leden,
Pion, zeide, in de laatste zitting van het
congresde wet dient evengoed, om de
positie van het meerendeel der geestelijke
orden te versterken als die te verzwakken.
„NYÜ hebben”, zei Piou, „nooit voldoende
begrepen, wat een machtig wapen de wet in
onze handen gaf, door ons het onschatbaar
voorrecht van vereeniging te verzekeren.”
En dat gezegde is inderdaad zóó waar,
dat men eenigszins kan begrijpen, hoe teleur
gesteld de radicale socialisten zijn, nu zjj tot
de overtuiging geraken, dat de wet, in geen
enkelen zin, een anti-clericale is, maar in
werkelijkheid een charter voor de geeste
lijke orden in het algemeen.
Reeds nu wordt Waldeck Rousseau door
de radicalen beschuldigd van even reaction-
nair te zgn als vorige ministers en, voegt
de Times-correspondent er aan toe„Men
kan, zonder dat zulks met eenige mogelijk
heid te wederleggen is, staande houden, dat
de Waldeck Rousseau van de onderhavige
wet, de traditioneele opportunist van Breton-
sche afkomst is, die eens, en nog niet lang
geleden, de leider der progressisten was.
De katholieken denken er nu over, om
een groote populaire associatie te vormen
met het devies „Vrijheid voor allen”. De
„Patrie franQaise” heeft dit dubbelzinnige
devies al lang gevoerd. Maar alle zulke
speculatiën op de volks meening znllen even
weinig storend werken op den gang der
staats-machine, wanneer die minister van
binnenlandsche zaken die in beweging brengt
als kleine tegenwind-vlagen den voortgang
van een schip zullen belemmeren, wanneer
het roer in orde is en aan het tuig niets
hapert.
Dit neemt niet weg, dat Piou’s critiek
juister is, dan men in het buitenland gelooft,
wanneer hjj bijna triomfantelgk belgdt„De
wet is als de speer van Achilles en kan de
wonden heelen, die zg maakt”.
Frankrijk.
De mijnwerkers van het bekken van An-
zin honden zich niet aan de leiding van
Cotte, den algemeenen secretaris van den
Mjjnwerkersbondhet comité aldaar heeft
Cotte gemeld, dat geen volkomen genoeg
doening wordt gegeven aan de arbeiders en
dat, in verband hiermede, de algemeone
Dit bewjjst nog niet tegen mij, zeide Willi.
En waar is aan dat groote, machtige rijk,
dat de groote man schiep hernam Thierbergge
vergelijkt onze schoone, oude instellingen, God
moge het u vergeven, met een lijk, maar wat
was die Corsicaansche keizerstroon, wat zijn staats
gebouw anders dan een kaartenhuis?
Ik heb nooit gezegd, dat Napoleon de man
was om een groote staat te grondvesten ant
woordde de oude Willi; Frankrijk Was onder hem
één legerkamp, welks voorposten gevormd werden
door de staten van het Rijnverbond. Hy was
wellicht tot een eind gekomen, dat hem en
Frankrjjk onwaardig zou geweest zijn, indien hij
die jaren in bestendige rust en vréde geregeerd
had
Dus was dit einde, zooals het m is, hejn
waardig vroeg Rantow lachend.
Het is met de plaats waar we ons bevinden,
zeide de generaal niet zonder weemoed, noch de
ruimte, hetzij deze groot ot klein is, die ons in de
oogen van anderen schandelyk maakt ot in waarde
doet klimmen. Wij zijn het zelf, die de schen.
dende hand aan ons eigen slaan of ons veredelen.
De wereld heeft gelachen en gehoond, toen men
den grooten geest der eeuw op een ruwe rots
verbande. Daar, op den hoojsten rotstop, heb
ben ze den ouden adelaar opgesloten, waar hij
slechts staren kan in de zon, op de uitgestrekte
oceaan en in de harten van enkele trouwe met
gezellen.
Uit Weenen wordt gemeld, dat de politieke
toestand, na het bekend worden van hot een
stemmig manifest dor Duitsche partgen, vol
strekt niet aan scherpte hoeft verloren.
De Tsjechen verklaren, dat wanneer men
er thans al in slaagt de breuk dicht te pleis
teren, deze toch al zeer spoedig weder in
het staatkundige leven in Oostenrijk merk
baar zal zgn. Do Tsjechen hebben dan ook
besloten^ het manifest der Duitsche groepen
te beantwoorden mot een verklaring, die dit
standpunt zal duidelijk maken.
Gisteren vergaderden de verschillende par
tijleiders mot den minister Von Koerber, om
te pogen tot eenstemmigheid te komen.
De Al-Duitsche party heeft ook thans weder
gemeend een eigen standpunt te moeten in
nemen. Terwijl de overige Duitsche groepen
aandwngen op snelle behandeling der begroe
ting en van de overeenkomst met Hongarije,
verklaren do Al-Duitschers dat de quaestie
met do Tsjechen een zaak der Regeering is;
tevens willen zy, zich aansluitend by de
verklaring der andere Duitsche groepen aan
de Tsjechen geen enkele concessie doen, doch
die integendeel beantwoorden mot onmiddel-
l|jke obstructie in den Rijksraad. De toe
stand kan, naar hunne meening, niet gezond
worden als de Duitschers met de Tsjechen
gaan onderhandelen hetz|j voor, hetz|j na
de behandeling der begrooting.
Het schijnt derhalve, dat de Pangermanis-
ten geloovon, de Tsjechen te kunnen tevreden
stellen met de woordenNous traiterons chez
vous, sur vous et saus vous”.
En daarmede zullen de Tsjechen zeker niet
tevreden z|jn.
Ten slotte is de prealabele kwestie met 81
tegen 60 stepmen gestold. Lorand trekt
zgn amendement in. Het eerste artikel van
het regeeringsontwerp, bepalende dat do
rekruteering van het leger plaats heeft by
wyzo van vrijwillige dienstneming, in do
onvoldoendheid waarvan zoo noodig jaar-
lykscho oproepingen voorzien, wordt aange
nomen met 80 tegen 58 stemmen. Artike
len 2 en 3 worden aangenomen.
overtroffen
bers welbekend
CBT-UIX1B
et Fabriekmerk),
ide, radicale en
g van alle, zelfs
Inekkige zenuw
ral ontstaan door
i».1^
Hoofdpyn
B - Maagpgn—
Onvermogen
enz. - Uit-