ZOMEKSTWEN
K U I P E 11
Timmerlieden,
Drinkt uitsluitend
BINNENLAND.
Nouveauté's in Mantels,
Rechtszaken,
STADSNIEUWS.
voor HEERENKLEEDING.
A. van OS,
Beurs van Amsterdam.
369°te Staats-loterij
D. SAMSÜM.
Veemarkt te Rotterdam
TE HUUR
het Bovenhuis
GEVRAAGD
bU II. J. M DEIIIIIHIST.
Hollandsche
Slof on urovc Thee 4j-55 el
Ontbijt (2i'»n 05
Namiddag 75
Exlraflue Ch Congothee 100
Te Munchen is de behandeling begon
nen yan het zaakje wegens verstoring door
antisemieten in vereeniging met clertcalen
van de vergadering, door den vroegeren Je
zuïetenpater, graal Hoensbroeck, in de
Beiersche hooldstad belegd. Een twaalftal
personen hebben zich te verantwoorden
(aanvallers zoowel als verdedigers), die
zich bij hun doen bediend hebben van eie
ren en bierpotten, waarbij door de tegen
standers gehandeld werd volgens een dut-
delyk waarneembare tactiek
Men schrijft uit Apeldoorn aan het Hbl."
De geneesheeren op het I aleis Het Loo
hebben de aandacht gevestigd op hot ge-
bruik van melk ten Paleize in verband met
Hr Ms. jongste inlectie-ziekte. Besprekin
gen met Prins Hendrikhebben geleid tot
installatie van een eigen veestapel. Ho onde
boerderij van Prinses Marianne in het Ko
ninklijk Park zal daartoe worden ingericht.
Een nieuwe Friosche stal wordt reeds
aangebouwd. Het vee, voorloopig bestaande
nit 7 stnks koeien, zal niet in de weide,
doch met koek en hooi gevoederd worden.
De controle en installatie heelt plaats onder
toezicht van den Rjjksveearts C Schel-
peroort te Apeldoorn. Voorloopig zal alleen
melk en room van de boerderq word*n be
trokken ten dienste van het Paleis.
Men seint van het Looi
Ook Zaterdagavond bleef do toestand van
H. M. de Koningin gunstig. H. M. ziet er
ofschoon vermagerd, naar omstandigheden
^Zondagmiddag werd geen bulletin uitge
geven.
Het ochtendbulletin van Zondag luidde
Hare Majesteit de Koningin bracht den
„acht rustig door. De geheele toes tand geef
reden tot tevredenheid. Van af heden zal
eens per dag een bullerin
L. POT, arts.
Uit het Loo werd van Zondag gemeld I
dat Z. K. H. de Prins met gevolg ter kerke
ging. De Zondag verliep in tegenstelling
met dien van de vorige week, toen alles
zich zoo onheilspellend liet aanzien, nu zeer I
rustig ten paleize. Na den kerkgang is de I
Prins niet meer uitgereden. H. M. de Ko- 1
ningin-Moeder heeft zich nog steeds niet bui- I
ten het Paleis vertoond, maar maakte alleen
wandelingen in het park. I
Over den toestand van Hare Majesteit de I
Koningin blijven de doctoren zeer tevreden.
Gisteren brachten zjj niettemin tocli nadat
het ochtendbulletin was verschenen, in den
middag en den avond hunne geregelde be
zoekenzijn echter met meer voortdurend
De' rust^die H. M. bjj voortduring geniet
moet, naar men verzekert, zeer weldadig in
werken op den algemeenen toestand Men
verwacht dan ook dat vrj) spoedig de old- I
cieele bulletins geheel zullen kunnen op-
''"ook" het telegraphisch verkeer van het Pa
leis met buiten- en binnenland begint merk
baar af te nemen. Het personeel zon gisteren
tot de gewone sterkte teruggebracht worden.
Het Ned. Landbouw-Weekblad deelt ver-
schillende cjjfera mede verkregen bp het
nndpr7oek van boter gedurende het tgdvak
1 September 1901—1 Maart 1902 in het
laboratorium der vereeniging „Het Boter-
contrölestation in Zuid-Holland". Het week
blad voegt hieraan toe:
Vooral het volgende blpkt duidelpk
"ie Dat met name in Zuid-Holland diverso
botere voorkomen van „abnormale" schei
kundige samenstelling, en wel in alle zes
maanden, getuige ook de genomen karn-
monsters. v00[. vjuchtigo vetzuren
en'hooge cijfers voor den refractometcr
worden in September en October ook m de
provincie Utrecht gevonden. Meerdere on-
derzoekingen z|jn hiet noodig. -al
Be Ook in Nnord-Holland steeg in Sep- I
tember en October bet refractiecjjier eenigs-
zins, het was in elk geval toen hoog. Op
merkelijk is echter, dat het cpfer voor vluch
tige vetzuren niet lager kwam dan 24.8 (in
LovcmbO)) uit een en ander con-
cludeeren, dat behalve scheikundig onder
zoek der boter, dikwijls ook onderzoek der
grondstoffen (bedrijfsinspectie) noodig is om
fot al- of niet-vervalsching met margarine
te besluiten. En voorts, dat bovenstaande
gegevens betreffende de scheikundige samen-
stelling, in 't minst geen verband houden met
de aualiteit der boter.
Xntusschen zal nader worden onderzocht,
of "behalve de invloeden van opstallen, oud
en nieuwmelk zpn der (roeien, voedering etc.
ook de bereidingswijze der boter invloed
heeft op de samenstelling daarvan.
Gemengde Berichten
Wjj vernemen dat by de directies van I
de spoorwegmaatschappijen de mogelijkheid
wordt overwogen en onderzocht of met in- I
gang van den a. s. winterdienst het aantal I
j personentreinen des Zondags niet beperkt I
kan worden. (O. H. C.)
Het telegram, meldende de redding van
1450 inwoners nit St. Pierre, geeft hoop
dat er wellicht nog meer menschen z|jn die
aan het onheil zgn ontkomen en de omvang
van de ramp, z|j het ook weinig, geringer
zal zjjn dan eerst werd verwacht. De ra
ming van 40,000 rlachtoffers kan men voor-
I alsnog gerust ter z|jde stellen, aangezien St. I
I Pierre zelf niet meer dan 25,000 inwoners
I en met de aangrenzende geméenten een zie-
I lental van ruim 30,000 heeft.
Ten gevolge van de stoornis in het tele-
1 graphisch verkeer behelzen de berichten nog
I weinig nieuws. Bevestigd wordt dat alle
I schepen op de reede der stad hun aantal
I wordt verschillend vau vijftien tot achttien
I opgegeven z|jn verloren met uitzondering
I slechts van de Roddam, een Britsch stoom-
I schip, dat naar Santa Lucia heeft kunnen
ontkomen. Het schip zelf is zwaar bescha-
I digd, do kapitein ligt zwaar gewond in het
I hospitaal, de overige officieren z|jn dood of
I stervende en het grootste doel van de be-
I manning is omgekomen.
De Koraima, twee stoomschepen van de
„West India Panama Telegraph Company"
en het kabelschip Grabter zjjn verbrand,
I vermoedelijk met alle opvarenden.
De Britsche schooner, de Ocean Traveller
die St. Vincent moest verlaten wegens de
I uitbarsting van de „Souffrii-re", was ter
hoogte van St. Pierre tijdons de uitbarsting.
I Do bevelhebber verhaalde dat een regen van
I vuur op de stad viel die alles in brand
zette. 0
Het Britsche stoomschip Esk dat den sen
Mei des avonds St. Pierre passeerde, zag
de stad gehuld in een zwarte ondoordring
bare wolk. Het schip zond een sloep op
verkonning uit, doch kon geen levend wezen
bespeurenz|j zag slechts vlammen en te
midden daarvan de Roraima die on plofte
en zonk.
Tot hiertoe bepalen zich, naast de tele
grammen, de berichten omtrent de ramp. Van
de uitbarsting, welke op St. Vincent heeft
plaats gehad, weet men tot nog toe al even
weinig. Het eerste bericht van de werking van
de Sonffrière is van 6 Mei en maakt melding
van een aschregen, gepaard met aardschokken.
Boven den vulkaan hing een dikke rook. e.
bewoners uit den omtrek zijn naar Chftteaa-
Belair gevlucht.
Omtrent den Mont-Peléo deelen de 1 ransche 1
bladen mede dat de vulkaan een zeer diep
meer heeft in den krater. De werking be
gon reeds den 3en Mei, met een Uchten
aschregen. De bewoners van Val-Sainte-
Claire vluchtten naar St. Pierre, maar weldra I
verminderden de verschijnselen, zoodat het
gevaar reeds geweken scheen te zpn. Den l
5e had een krachtige uitbarsting plaats,
waarbij de labrieken van Guenn werden
verwoest en daarop is de groote ramp ge- I
volgd. I
Den 7e en den 8e werden overal op de I
Antillen aardbevingen waargenomen en begon I
de vulkaan op Dominica te werken. Reeds I
toen waren de onderzeesche kabels gestoord. I
De vroegere afgevaardigde van Martinique, I
de heer Denys Guibert, onderstelt dat het
vuur uit den Mont Pelée zich met groot ge-
I weid een weg heeft gebaand door het kra- I
I termeer en vermengd met waterdamp, zich I
I heeft verspreid over de ongelukkige stad.
De jongste uitbarsting van 18ol is onbe-
I teekenend geweest vergeleken met detegen-
I woordige. Zjj begon den 16en Mei met en-
I kele aardbevingen en herhaalde zicli in
Augustus, toen de berg een dichten aschregen
uitwierp. Aan het verschijnsel paarden zich
onderaardsoh gerommel en zware ontploffln-
I gen. Wij vonden niet dat de uitbarsting
I destijds ook slachtoffers heeft geëischt.
De koude van de laatste dagen heeft in
vele streken de hoop op een goede wijn-en
vrachtenjaar verniotigd. De sneeuw is met
op de borgon gebleven, maar ook in de dalen
gevallen: uit het Moezeldal komen zelfs be
richten van zware sneeuwbuien. De nacht-
vorsten hebben echter de grootste schade
aangericht. In den Taunus heeft het in den
nacht op Hemelvaartsdag 4 graden gevroren,
een groot deel van den vruchtenoogst wordt I
daar als verloren beschouwd. Ook 'in de
Voorpalts ziet het er treurig uit. Hetberoo-
ken vnn de wijnbergen heeft, wegens de
strenge koude, niets uitgewerkt.
In de te Enschedé gehouden vergadering
der gecombineerde besturen werd, naar aan
leiding van de voorwaarden, thans aan de
arbeiders op verzoek van het comitêuitde
uitgestotenen door de firma Van Heek Co.
gesteld, besloten het organisatie-comité op
te dragen id overleg met .de stakers enuit-
geslotenen oen voorstel te formuleeren, dat
der firma zal worden voorgelegd.
Nader seint men
Zaterdagmorgen werd in een vergadering
van vroegere arbeiders der firma Van Heek
en Co. bet volgende besluit genomen dat de
firma in afschrift is meegedeeld:
le. Alle arbeiders worden weer tot hun
werk toegelaten voor zoover dat direct mo
gelijk is, echter alle werklieden moeten bm-
nen 8 dagen weer worden aangenomen.
2e. Tot 5 Januari 1903 wordt de helft der
door de firma aangekondigde loonsvermin
dering in toepassing gebracht, terwgl na
dien datum de nieuwe loonlijst in werking
treedt.
3e. Wanneer in het vervolg weer een loon
regeling zal plaats hebben, gebeurt dit in
overleg met de betrokken arbeiders.
Uitgezonderd punt 3 is dit in hoofdzaak
het vroeger door de arbeiders verworpen
bemiddelingsvoorstel der burgerij.
Ter zake van het misdrijf: mishandeling I
begaan tegen zijn wettigen vader, den dood I
ten gevolge gehad hebbende, gepleegd inde
Vondelstraat, bad zich Zaterdag voor de
rechtbank te Rotterdam te verantwoorden
A. C. G. v. E., 26 jaar, hoedenmaker te I
Rotterdam. De aanklacht luidtals zoude I
bh op 22 Maart 1902 te Rotterdam moed
willig zijn wettigen vader Antonius Johannes
v. E., met een mes in do borst hebben ge- I
stoken, waardoor bij dezen eene inwendige I
verbloeding is teweeggebracht door verwon- I
ding van borstwand, hartezakje, hart, mid- I
denrif en linker leverkwab, tengevolge van
welke inwendige verbloeding A. J. v. E.
eenige oogenblikken later overleden is.
Voorlezing wordt gedaan van het door de I
doktoren P. H. Simon Thomas en N. Ph. I
Tendeloo opgemaakt verslag van de lp- I
schouwing van den verslagene.
De conclusies van dit verslag luiden:
1. de dood is veroorzaakt door inwendige I
verbloeding;
2. die inwendige verbloeding is teweegge- I
bracht door verwonding van borstwand, harte- I
zakje, hart, middenrif en linker leverkwabI
3. deze verwondingen zjjn het gevolg van I
een steek met een scherp snjjdend werktuig.
Beklaagde ondervraagd, geeft op te wonen I
in de Vondelstraat no. 1. In Maart woonde
hjj daar met zjjn «ader en moeder, benevens I
11 broeders en zusters. Hjj was de oudste.
Het bedrjjf van hoedenmaker werd uitge
oefend door zjjn vader, door hem zelf, een
broeder en een zuster Een tjjd lang was er
in het gezin eene minder gelukkige ver
konding tusschen vader, moeder en kinderen.
De moeder was toch ziekelijk, leed aaneen
borstkwaal en was dientengevolge een zwak
vrouwtje. De vader handelde m deze om
standigheid niet verstandig tegenover zpn
I vrouw. Het meerendeel der kinderen kon
I dit niet aanzien, waardoor er meermalen
I twisten in huis waren. Hjj, beklaagde nam
het steeds voor zjjn moeder op. Woensdag
19 Maart had zpne moeder weder eene bloed-
I spuwing gehad, tengevolge waarvan zp zeer
I zwak was. Zjjn vader had toen niet in het
leed gedeeld, doch was dien dag zeeropge-
I ruimd en zong. Zaterdagmorgen 22 Maart
I ontstond er weer ruzie tusschen zpn vader
I en zjjn zuster. Met gebalde vuist was toen
de vader op de zuster van den beklaagde
komen toeloopen. In overspannen toestand,
door de vooitdurend minder goede verstand
houding en de voortdurende ruzie, had be
klaagde toen een mes van de werktafel ge
nomen en dit zjjn vader in de borst gestoken.
Dadelijk daarop was k|j toen naar buiten I
geloopen. H|j had toen buiten nog even zgn I
vader gezien, die de hand op de borst hield I
en riep„hg heeft me gestoken". Daar hg
wist waar hg gestoken had en het mes in I
de borst van zgn vader zag steken, was hg I
naar het politiebureau in de Meermansstraat
geloopen en had aldaar medegedeeld zpn
vader vermoord te hebben.
Vanwege het openbaar ministerie werden
6 getuigen, waaronder twee als deskundigen I
gehoord. De deskundigen bleven bjj het door I
hen in deze zaak opgemaakte visum repgr- I
turn, waarvan de conclusies hierboven zpn
medegedeeld. De overige getuigen legden I
verklaringen af omtrent de verslagene en I
diens overbrenging naar het Zieke ïhuis. I
Omtrent den beklaagde werden de allergun
stigste verklaringen afgelegd, één der ge- I
tuigen zeide„het is een edel inenach.'
De huisdokter van het gezin v. E., die I
daar 13 14 jaar was gekomen, verklaarde
dat de verhouding tusschen man en vrouw, I
die aanvankelijk goed was, later veel te I
wenschen overliet. I
Het wettig bewijs in deze zaak was Vol- I
gens het openbaar ministerie volkomen be- I
wezen. Verkregen wordt het door de des- I
kondigen- en getuigenverklaringen.
Moeilijk bewijs is hier dus met. Iets an
ders is het echter met het bepalen der op
te leggen straf. De wetgever stelt een
maximum van 8 jaar. Werkelpk geenhooge
straf voor een zoon die zjjn vader het leven
beneemt. Het is een afschuwelijk feit, doch
er zjjn tal van omstandigheden die het mis-
drjjf verkleinen, als daar zjjn: het voortdurend
sarren zjjner zieke moeder, die hjj zoo lief
had en de daaruit voortspruitende hniseljjke
twisten, enz. Dit alles in aanmerking ne
mende, werd veroordeeling gevraagd tot 3
jaar gevangenisstraf.
De verdediger mr. B. Limburg wees er
in een uitvoerig pleidooi op, dat het hier
een man is, van wien een der getuigen
en terecht heeft gezegd, dat hjj een edel
mensch is, die terechtstaat, omdat hjj zpn
vader heeft gedood. Hoe is dat psychologisch
raadsel te ontwarren? Het is daarvoor
noodig, hoezeer het den verdediger ook grielt,
ter wille van het eene slachtoffer van het
drama van 22 Maart, het andere slachtoffer,
I den doode, te bespreken, al is dit niet te
I doen met den eerbied dien we gewoon zpn
I overlcd ucn te befoonen.
De verdediger gaat het gedrag van den
I vader na, zjjn handelwpze tegenover zpn
vrouw, zooals dat uit de stukken en uit de
I gehoorde getuigenverklaringen bljjkt.
I Wat ook de drjjfveer van den overledene
I is geweest, op de kinderen moest het den
I indruk maken, dat hun vader den dood van
I zjjn vrouw wenschte. Zjj beschouwden het
I als Kun plicht hun moeder te beschermen,
I zich te stellen tusschen haar en hun vader,
I zooals ook menigmaal geschiedde als zjj ge-
I vaar liep door hem mishandeld te worden;
I om beurten waakten zjj 's nachts om, zoo
I noodig te kunnen ingrijpen. Dat de bonding
van den vader tegenover zjjn zoon ook alles
I te wenschen overliet, daarin zoekt de ver-
I dediging haar verontschuldiging niet. De
I vader verlangde van de kinderen vrjj spel
I te hebben tegenover zjjn vrpuw en hun eenig
I streven was haar te vrjjwaren voor zjjn
I mishandelingen, wetende dat zelfs een op-
I winding voor haar doodeljjk kon zjjn
Op dien bewusten Zaterdagmorgen bereikte
I de ruzie en de zenuwachtigheid het toppunt.
I De overledene sloeg zjjn dochter, gaf de
I moeder een stomp en toen hjj weer op de
moeder afging, ontving hp den noodlottigen
steek.
Toen de zoon dat deed hjj had de be
doeling niet zjjn vader te dooden trad hjj
op ter bescherming zjjner moeder. Hot was
zjjn plicht zjjn moeder te beschermen. Helaas
het toeval wilde dat hjj daartoe het voor
hem liggende mes greep.
Het is hier de vraag of de zoon het recht
had in te grjjpen 1 Eerst daarna kan worden
nagegaan of hjj dat aldus had mogen doen.
Alle elementen van art. 41 1. 1 Wb. V.
Sr. zjjn hier aanwezig; er werd uit nood
weer gehandeld, de zoon mocht, neen moest
tusschenbeide komen. Zeker het was niet
noodig, dat hjj het deed, zooals hjj het ge
daan heeft, maar dit was toe te scbrjjven
aan zpn hevige gemoedsbeweging. (Art. 411.
2 Wb. v. Sr.)
Indien men maar toegeeft dat luer, de
zoon het recht had tor bescherming zjjner
moeder op te treden, dan zal ontslag van
rechtsvervolging moeten volgen, omdat ook
de overschrijding van de grenzen der nood
zakelijke verdediging niet strafbaar is, in
dien ze geschiedt tengevolge der hevige
gemoedsbeweging door de aanranding ver-
oorzaakt.
De verdediger beriep zich op verschillende
vonnissen en arresten van den laatsten tjjd
in gevallen met doodeljjken afloop, waarbjj
ontslag van rechtsvervolging op grond van
noodweer was uitgesproken, hoewel de ge
gevens daartoe veelal veel minder sterk
waren dan hier in dit geval.
Wanneer de rechtbank echter deze be
schouwingen niet mocht deelen, wanneer ze
hier straf mocht willen opleggen, dan stond
de keuze tusschen 1 dag en 8 jaar gevan
genisstraf.
Welke reden zou er wezen om een zoo
langdurige straf als het O. M. had geëischt,
3 jaar, op te leggen
Het is toch geen veinzerp van onze wet,
dat door elk delict, hoe zwaar ook, zells
vadermoord, éénzelfde minimnm geldt, één
dag gevangenisstraf kan worden opgelegd.
Wanneer er ooit reden zou zjjn het mini
mum toe te passen, dan zon het voorzeker
hier wezen.
Ons rechtsbewnstzpn zou zeker met ge-
I schokt worden, indien vrpspraak of een zeer
I geringe straf volgde.
Wat zou hier ook het doel der straf wezen,
verbetering van den beklaagde, beveiliging
der maatschappij, boetedoening van het kwaad?
Waar deze beklaagde is overigens een
voortreffelijk menschde maatschappij zal
er niet door gebaat worden als hjj er niet
meer in mag verkeeren en anderen zullen
door zpn vrijspraak niet tot het plegen van
dezelfde daad worden verlokt.
En wat de boetedoening aangaat het
heele verdere leven van dezen man zal een
boetedoening zjjn, zwaarder zelfs dan eenige
aardsche rechter vermag op te leggen.
Bjj een veroordeeling zal het leed der stral
vooral op het ongelukkig, talrjjke, gezin
drukken, waarvoor de liefdadigheid is te
kort geschoten.
Uitspraak 22 dezer.
4*
GOUDA, 12 Mei 1902.
Bedankt voor het beroep bg de Geref.
kerk voor De Krim, door T. Sap, alhier.
De aldeeling Gouda" van het Kruisver-
bond hield Zondagavond een openbare ver
gadering in 't gebouw van den Ned. R. K.
Volksbond. De voorzitter, de heer Engels,
opende de vergadering en sprak z|jn vol
doening uit dat zoovelen opgekomen waren;
meer dan men had durven denken. Het
doel van deze bijeenkomst was: een lezing
van dr. Hoffman, hora. arts alhier, die tot
onderwerp gekozen had: „De kunst om lang
en gelukkig te leven".
Dr. Hoffman begon zgn lezing met de
mededeeling, dat deze was, naar aanleiding
van een Duitsche brochure, in Januari jl.
ook door prof. Pel, als zoodanig aangewend.
Evenwel - zon hg hier en daar eigen denk
beelden aaugaande sommige punten in t
midden brengen.
Zoolang de wereld staat is de vraag al
geweest: hoe kan de mensch lang en geluk
kig leven? Velen z|jn reeds voorgegaan,
en nog zgn de meeste geneesheeren overtuigd
dat veel ziekten kunnen voorkoken worden,
door een verstandige en matige levenswijs.
Het menschelgk lichaam is zoodanig inge
richt, dat het een groot weerstandsvermogen
heeft, zoodat menigmaal hg het openen van
lgken, bgv., dingen voor den dag komen die
op ziekten w|jzen, waarover bg het leven
nooit geklaagd werd en die dan ook door
een doelmatige levepswjjze door de lichame
lijke sterkte onderdrukt werden. Gezondheid
en geluk evenwel z|jn verschillende zaken,
en onafhankelijk van elkander, 't was spre
ker overkomen, dat lyders zich het gelukkigst
gevoelden, als ze p|jnen moesten verduren.
Ook is het geluk onafhankelijk van rang
en stand, vandaar soms in de armste stulpen
het grootste gelukdaar leeft men vaak te
vreden, wat men heeft, door een vergrootglas
beschouwende, wat men mist door een ver
kleinglas.
Toch is de gezondheid de bodem voor t
geluk en zeer te bejammeren is het, dat zoo
weinige er op bedacht zjjn die grootste schat
te bewaren. Op de ljjdenssponde nog wordt
naar het leven verlangd, en toelf wordt de
gezondheid niet op prgs gesteld.
De Eubiotiek, de gezondheidsleer, is zoo
oud als het menschelgk geslacht, een koning
der oudheid meende, toen zjjn zoon hem be
richtte, dat hjj artsen met het leger medo
gegeven had, dat het beter was de gezond
heid te beware, daar artsen slechts kleer
makers waren.
Op verschillende wjjzen heeft men steeds
getracht het leven te verlengen, zelfs heden
ten dagen zjjn er nog van meening, dat
ouden van dagen levenskracht ovefnemen
van jonge kinderen.
Groote waarde hechten sommigen aan de
voorbehoedingpokken en dolle hondsboet
worden door deze gedeeltelijk bestreden
moge dit ook spoedig zoo zjjn met de malaria,
•wat zeker onze stad ten goede zou komen.
Vaq staats- en stadswege wordt reeds veel
voor de gezondheid gedaan, maar nog niet
genoeg; het toezicht op de geneesmiddelen
blgft nog achterwege.
Dat de mensch voorzichtig zjj met de uit
werpselen van teringlijders! Wie zjjn maag
voor veel kwalen wil bewaren, kouwe immer
de spgzen; sterke insnoeringen doet veel
ziekten ontstaan.
Het beteugelen van hartstochten zou voor
allen heilzaam werken, en zeker is het, dat
hjj, die de matigheid in alles betracht, een
"■jooten voorsprong heeft, *op hen die dit
iet doet.
Ook het woningvraagstuk is bjj lang en
gelukkig leven ten zeerste betrokken; een
voud en arbeid zjjn machtige factoren tot
behoud van de" gezondheid, doelmatige uit
spanning kan niet gemist worden. Geen
middel kan te kras genoemd worden ter
bestrijding van den drankduivel. Deze vult
de krankzinnigengestichten en gevangenissen
voor 50 en 75 pCt.
Zoo ging de geachte spreker nog eenigen
tjjd voort. Groote jookers en drinkers wer
den soms oud, voorbeelden bestonden, dat
ze meer dan een eeuw bereikten, maar niet
mag uit het oog verloren worden, dat, wat
niet kwaad is voor den een, goed is voor
een ander.
Op aangename wjjze hield dr. Hoffman
zjjn gehoor aandachtig bezig en een daverend
applaus bewees voldoende, dat het gespro
kene algemeen in den geest viel.
Een der leden der Afdeeling had een soort
likeur bezorgd, die enkel, maar ook met
warm of koud water kon gebruikt worden,
In de laatste vormen werd ze den aanwe
zigen aangeboden. Ze moest tot bewjjs strek
ken, dat en alcoholische dranken ook in staat
zgn den dorst te lesschen.
Verslag van de Spaar- en Hulpbank te
Gouda, over 1901 in 1857 opgericht door
het Departement „Gouda" der Maatschappij
„Tot Nut van 't Algemeen".
DE SPAARBANK.
De inleg bedroeg in 1901
in Januari f 13998,94'; Februari f 12520,28
Maart f 12484,61'April f 11466 55Mei
f 15042,97 Juni f 13341,62 Juli f 12166,40
Augustus f 11115,27 September f 13341,9ol
October f 11620,34*November f 17228,18
December f 7083,83. Totaalf 151410.97.
In 1900 bedroeg de inleg f 154171,95*.
De teruggaaf beliep in 1901
in Januari f 15107.36 Februari f 166o5,28
Maart f 10939,64 April f 16800,17j
f 12364,61'Juni f 15667,52 Juli f 13081,41
Augustus f8316,48'; September f 10650,73
October f 16937,49 November f 10709 33
December 1 9406.83. Totaal f 15M8886.
In 1900 had' fib teruggaaf f 152041,24
De fnbreng bedroeg in 1901 f 151410,97.
f 156637,86.%arbjj rente 1601.83 -156035,03.
Dus namen fie oudere hoofdsom-
men af met - f 4624,06.
254 nieuwe inleggers deden bet aantal
nummers klimmen tot 9846, waarvan er den
31 Dec. 1901 2966 in omloop waren.
Van sommen uitstaande tegen onderpand in
effecten werd afgelost f 46100,— en ge
plaatst f 49600,— vermeerdering f 3500.—.
Van sommen uitstaande op hypotheek werd
geplaatst f 38900,— en afgelost f 12875,—
vermeerdering f 26025,
Aan schatkistbiljetten werd afgelost
f 12000,- terwjjl de som, uitstaande op
hypothecaire grosse (f 361X1,—onveranderd
bleef.
VERLIES EN WINST.
Verlies wegens onkosten f 2154,55sZui
vere winst verboogende 't Reservefonds met
f 3807,44. Totaalf 10971,99».
Winst op interest a. Spaarb- f 16627,Li';
Winst op interest b. Hulpbank f 344,84.
Totaalf 10971.995.
BALANS.
Actief.
Kas f 1261,23'; Beleoning op effecten
f 56800,— Beleening op hypoth. f 584975,—
Beleening op hyptthecaire grossen f 3500—
Debiteuren van de Hulpbank f 7009,40
Renten te goed (Spaarbank) f 5672,30;
Totaalf 659217,93».
Passief.
Crediteuren, hoofdsom f 540574,87, bjj te
scbrjjven renten f 15143,14Crediteuren
(Hnlpb.) f 67,43Reservefonds f 103432,49»
Totaalf 659217,935,
DE HULPBANK.
Deze gaf nit in 1901
Leeningen.
3 f 600,—, f 1800,—5 1 1 500,—
,f 2500,- 3 4 f 400,—, f 1200,— 1 I
f 350,- -, f 350,— 1 a f 300,—, f 300,— 1 4
f 260,-, f 260— 4 4 f 250,—, f 1000,-
4 4 f 200,- f 800,—1 4 f 180,—,
f 180,- 3 4 1150,-, f 450,- 2 4 i 140,-,
f 280,- 2 4 f 130,-, f 260,- 1 4 f 120,-
1 4 f 110,-, f 110,— 16 4 f 100,
f 1600,- 1 4 f 80,—, f 80, - 1 4 f 60,—,
f 60,-; 5 4 f 50,-, 1250,-; 1 4 f 40,—,
f 40,-; 3 4 f 30,—, 1 90,-; 1 4 f 20,
f 20,—. 60 leeningen. Totaal: f 11750.—
In 1900 was 1 9270, ter leen verstrekt
in 57 posten.
Aan 4 debiteuren werd twee malen eon
voorschot toegestaan.
De leeners oefenden de volgende beroe
pen nit:
13 dat van kruidenier, 5 van koopman in
manufacturen, 4 van metselaar, 4 van vracht-
rpder, 3 van tuinder, 3 van melksljjter, J
van broodsljjter, 2 van mandemaker, 2 van
schoenmaker, 2 van kleedermaker, 2 van
timmerman, 2 van sigarenfabrikant, 1 van
hoopman in galanteriën, 1 van kapper, 1
van koopman in aardappelen, 1 van meu
belmaker, 1 van boekdrukker, 1 van net-
tenbreier, 1 van vleeschhouwer, 1 van stu
kadoor, 1 van onderwjjzer, 1 van broodbak
ker en 1 van bleeker.
Booten werden niet toegepast.
Van de debiteuren, die meerendeels goed
aan hunne verplichting in het terugbetalen
van termijnen hebben voldaan, werd terug
ontvangen f 10295.84, waarbjj van borgen
1 311,
Do renten ten laste der leeners komende
bedroegen netto f 344,84.
Het Bestunr der Spaar- en Hulpbank be
stond op het einde van 1901 uit de Heeren
Dr. W. Julius, Mr. D. N. Brouwer, C. D.
Julius, G. C. Fortujjn Droogleever, A. van
Reedt Dortland, D. Hoogendjjk, A. Jonker
KzA. van Veen, H. Braat, C. U. van dor
Post, N. van Krimpen, Dr. A. van IJsen-
djjk, A. Steensma en D. Ruyter, boekhou
der-secretaris.
Overeenkomstig art. 7 van het Reglement
werden door eene Commissie uit het Nüts-
departement, bestaande uit de Heeren A
Goedewaagen, Voorzitter, R. van der Feen,
Penningmeester en H. Knuttel, de rekening
en geldswaarden nagezien, en den 23n April
1902 werden de rekening en balans door
het Departement goedgekeurd.
Namens het Bestuur der Bank,
Dr. W. JULIUS, Voorzitter.
D. RUYTER, Secretaris.
Marchand-Tailleur.
Kleiweg E 73a, GOUDA
'lelephoon i
10 MEI.
N|db*la.nd. Cert. Ned. W. 8 ï1/» 80%
Vrkrs Slotkrs
dito di*o ditc 3
dito dito dito S
Hongab. Obl. Ooudl. 1881-03 4
I-NLLIB. Ittschr^ving 1882-81 5
Oostinr. Obl. in papier 1868 I
dito iu silver 1888 6
PoiTUOAL. Obl. met coupon 3
dito ticket H
Rusland. Obl. Hinnenl. 1894 4
dito Geoons. 1880 4
dito bij Rolhs. 1880 4
dito bij Hop. 1880-00 4
dito in goud. leon. 1883 6
dito dito dito 1884 5
Spanjb. Perpet, schuld 1881 4
Tukkbii Gopr.Conv. leen. 1890 4 85
Ge\leening sorie 1). j *-♦ V»
Gec.leonin. serie C. j 269/u
Zuid-Apb Rp. v. oblg 180 5- f> 104^
MssioO.Ob i' it. Sch. 1890 6
Venezuela. Obl. on »ep. 1881 4 80
«5>/„
007/e
011/,
82'/,
nl,i
"'e
eou/i,
97/.
67»/,
8U%,
8l*/i
676
415
194
Amsteedam. Obligation 1895 3 90
Rotterdam. Stod. leeu. 1894 8 88l/4
Nitj. N. Afr. Htndo'av. aaud.
Arendsb.Tab.-My. Certificaten
Doli-Maatschappij dito
Am. llypotheokb. pandbr. 41/,
Oult.-Mjj. dor Vorston', aaud. I
's Gr. Hypotheekl). pandbr. 4
Nedorlandsrhe bank aand.
Ned Handelmaatich. riito I
N.-W 8f Pac Hyp. b. pandbr. 3 961/,
Rott. HypotKeekb. pan-H.r. t1','
Utr. llypotheekb. dito 41/, 101*/4
OoeTENR. O ist-Hong. bank aand. j '201/,
Ruaij. Hypitheokbank pandb. 6
Ameeii a Rqut. hy poth. pandb. 4
Maxw. L. G. Pr Lion cort. 6 6S*/,4
Ne». Holl. IJ.-8poor w -Mjj.aand. 106
Mij. tit Eip!. v. St Spw. aand. 112
Ned. I»d. Spoorweg m aand. j 218
Ned Zuid Afr. 8pm aand. 6
dito dito dito 1801 duo 4l/|
Italië Spoorwl. 1887/59 A-Robl.3
Zuid-Hul. Spwraij. A-H. oh'.. 3
PoltN. Warschau Weonen. aand,
Rü8L Gr.. Russ. Spw.-Mij l.obl. 4
Baltische dito a i d.
ÏWows dito aand. 5
Iwang.Hombr ditj aaad. 5
Kursk. Ch. Azovr-8p. kap. obl.
dito dito obliir. 1
Amerika. (Jent. Pac. Sp Mij obl. 5
Chic. k North. W p O.v. aan I. 315
dito dito Win. St. I'oter. obl. 7
i -
*6%
59*<4
104»/.
08V, j
100%
SS'/,
f
l«0/i -
Denver k Rio Gr. Sp n. eert. v.a 40,1/i8 1
Illinois Central obl i i goud 4 1021 j
Louisv. k Na livilli Cor v. nan 107 fc' j
Mexico. N. Spw.üP le hyp. 6 105
Miss. Kanras v. 4pCt. pref. aa d
N.-York Outasio k West. aan I.
Ponn. dto Ohio oblig. 6
Qre gon. Calif, lo hyp. in goud
8'. Paul. Minn, k Manit. obl.
U n. Pac. Hoof lijn ob:ig. 6
dito dito Line. Col. le hyp. O 5
Canada. Can. South. Chert.y.aan 1.
Ven. 0. Rallw. k Na, lo h. d. o. U
Amoterd. Omnibus Mij. aand.
Rottord.Tram wog-Maats, aand
Ned. Stad Amsterdam aand, 9
Stad Rottordam aand 3
Bblgie. Stad Antwerpou 1887 2'/i
Si ad Brussel 1886 l'/i
Hong. Theiss Rogullr (L-sulsch. 4
OosTKNR. Staataleonig I860 5
K.K. Oost. B.Cr. 1880 3
Spanje. Stad Madrid 8 1868
Ned. Ver. Bez. Avb. Spoel, oort
104%
60
64
90
101%
10
10»1 g
1031/,
119%.
117%
103
«l'/s
5e Klasse. Trokking van Maandag 12 Mei.
Nó. 5286 en 15899 ieder 1000.
3700 en 6971 ieder f 400.
3949, 10431 en 14666 ieder f 200.
400, 6200, 6678, 10674, 13611,15370
en 18225 ieder f 100,
SPECIALITEIT IN N O U V E A U T É'S.
t.OI IH
Bekroond Zilveren Medaille Tentoonstelling
Amsterdam, Leeuwarden.
Voortdurend groote voorraad
CÖ8TUME8 en JAPON,STOFFEN.
B1 u 8 c n en Ciwtuumrokken.
van de goedkoopste tot de boste soorten
Alleenverkoop van de uit echt in Oost-Aziê
tehuis behoorende Netelvezel of zoogenaamde
brandnetel Dames en Heeren TRICOT
ONDERGOEDEREN.
Maandag 12 Mei 1902.
Vette Ossen en Koeien goede aanvoer, prijzen
waren voor ie kwaliteit 34, 2e kwal. 33, 3e
kwaliteit 27 cent per half Kilo.
Vette Kalveren goede aanvoer, 10 kwaliteit 20
2de kwaliteit 27, 3de kwaliteit 23 cent per hall KI.
Vette Varkens |red. aanvoer Iste kwal. 25 2e
kwal. 24 3e kwal. 22 cent de half kik,.
Schapen en lammeren goed aangevoerd.
Handel voor alles 6nk prijshoudend.
24 2987
198 3130
253 71
322 3308
463 41
517 3443
682 3544
964 3640
80 3705
1186 3882
1217 3930
1597 4092
1614 4173
1876 84
97 4385
1915 4720
36 84
72 5032
2099 33
2145 5170
2285 5207
2362 5365
84 5931
2535 63
61 6130
2836 6470
2926 6677
Prjjzen van f 70.
9221 11330
11 84
9315 11482
26 11672
50 74
9517 11761
9627 11972
9727 12002
41 53
9846 69
9914 12107
15 12388
54 12569
88 12747
8525 10041 50
42 10374 68
53 10408 12890
8689 24 12975
8741 10485 13112
8856 10593 79
89 10818 13200
8940 11157 13615
45 65 13768
97 11217 13942
9052 42 14013
72 74 22
9211 11308 31
6817
45
99
6951
7264
7429
7664
8014
8112
26
93
8214
8309
8486
14191 17491
14363 17653
14470 17757
14528 99
15118 17944
33 18031
15227 18177
31 79
15468 18688
77 18705
15041 15
15802 18898
72 18923
15952 19015
55 19240
62 19572
86 .19735
16052 19847
50 20006
16544 7
17017 20140
29 20238
17131 20497
33 20527
45 20701
17369 20824
74 76
VERSCHEIDENHEID.
De ingenieur Rimini, van Ravenna, heeft
proeven genomen met koolteer om een weg,
bjj deze stad, waar zeer veel verkeer is,
van stof te zuiveren. En niettegenstaande
het langen tjjd zeer droog was gewoest,
lukte de proefneming uitstekend. Hjj beteerde
den weg op twee plaatsen, zoodat hjj vakken
kroeg van 13 meters lengte en 3 meter
breedte, en 246 meters lengto en 4.7 meters
breedte.
De oppervlakte van den weg wordt zeer
hard, zéó zelfs.dat regen geen modder ver-
ooi-zankt.
De kosten zjjn 0.075 lire per strekkenden
meter voor den eersten keer.
V Bevallen van oen Dochter
JOH. H. T. WOUDENBERG-
VAN I)BN HKl'VKL.
Tiel, 10 Mei 1902.
van perceel Tnrfsingel 160a (nieuw).
EEN BEKWAME
on TWEE LEERJONGENS.
AdresZEEPZIEDERIJ, Buurtje.
BEKWAME
AMSTERDAM.
Per 6 onf<.
Alleen verkrijgbaar b|jP. H. J. van
WANKUM, Oosthaven B 17.
Het beete, onechadelykete en fa
makkelykate poetsmiddel roof Heerea
en vooral dames en Klnderechoenwtrk,
Is de Appretuur van C. M MDIlar k Ca
BtrllnBeuth-Str 14. Men letta goaó
rffflitv" op naam en fabrieksmerk.—
Verkryihaar hy Heerea Winkelier* In isheeewerk, (alaaterlea,
Sreseryea eer en. Ueaereel-Deyet fey W.aerdeeiaee, Arahea
