D II,
KERG.
ING.
,N TEBB.
lEllk te letten
No. 8997.
41ste Jaargang.
ireld.
carte.
eeniging
1
.troen
Lourens.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken»
Dinsdag 6 Januari 1903.
g
Nationale Militie.
Bultenlandscli Overzicht»
Kunstenaar tegen wil en dank.
i
s
ogj
TEKhAM.
1
de Maat.
A
f ZOXEX,
d.
9
Benoeming van Beroepsraden.
o s
FEUILLETON.
HE
Inzending van Advertentiën tót 1 uur der nydd.
wegén 400.000
k in staat
n bedrijft-
van al f 300
lelefeoii .\o. M2
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijks
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is f 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
Humoristische Novelle.
I in den regel1
;ewoiieSnda.
h hifi olheek
Von Koerber en Von Szell zyn er werkelijk
ilend,
et vergunning
:unningsrechten,
is moetoverge-
-. Het huis is
leiding, water-
s begrepen. Tc
D 29.
VAN
I worden afgele-
le pakjes van vtj-
eu een Ned. ons
van Nommer er.
ran nevenstaam!
J Wet gedepo
CiOUDSCHE COURANT
Frederic Harrison heeft op Nieuwjaar zyn
jaarlyksche toespraak tot het Londensche
Positivistische Genootschap gehouden.
Van den oorlog in Zuid-Afrika zeide hy
weinig meer dan dat hij het in Chamberlain
prees, dat hij 'den moed en het gevoel van
zyn verantwoordelijkheid heeft om zelf te
gaan zien wat hy doen kan om het kwaad
tep goede te keeren.
Over de onderwyskwestie liet Harrison
zich aldus uit: „Wy die hier bijeengekomen
zyn, hebben aan den onderwijsstrijd een
weinig werkzaam aandeel genomen, want
wy kunnen eVen luttel geestdrift voelen
voor wat men openbare-schoolgodsdienst
(orthodoxe dissentergodsdienst) noemt als
voor subsidies aan de Engelsche kerk en
staatsonderwijs. Het heele toestel van lager
onderwijs, met zyn willekeurig stelsel van
staatsleerplicht, belasting en staatsregeling,
is vreemd aan alles, wat voor ons ten slotte
het ideaal van onderwijs is. Het ware on
derwijs is by uitnemendheid een godsdienst
plicht, een geestelijke werkzaamheid, een
heilige verplichting, en vooral geen zaak
van administratleven sleur. Het zoekt niet
alleen geen ondersteuning, maar verwerpt
ze. Vrijheid is zyn wachtwoord, gelyk gods
dienst zyn adem is. Maar wy voelen even
sterk als de Nonconjormisten de aanmatiging
van elke secte, die over geld en macht be-
ik dien knaap zonder een behoorlijke tuchtiging
van hier zal laten gaan. Ik zal met hem duelleeren
en mijne' heeren en dames het zou waarlijk
voor het eerst zijn ais Stanislaw Kamarinski het
strijdperk anders dan als overwinnaar verliet”
Hans Volckmar luisterde, fndien hier, en daar
aan viel niet te twijfelen -r- over hem gesproken
werd dan behoefde hij niet langer te aarzelen om
dien onbeschaamden knaap lot verantwoording te
roepen. Maar hij moest natuurlijk eerst geheel zeker
weten dat diens woorden op hem betrekking had
den. Daarom luisterde hij nu scherp, om tot die
zekerheid te geraken.
Tot zyn spijt bleek die moeite vergeefs te zijn.
Kamarinski maakte gretig gebruik van de aanlei
ding om verhalen te doen van avontuurlijke twee
gevechten, die hij had uitgevochten. Telkens her
haalde hij dat hij niet van plan was dezen man,
die hem aldus beleedigd had, in éenig opzicht te
ontzien. Een haam werd er evenwel niet ge
noemd en de jonge rechtsgeleerde had volstrekt
geen begeerte om zich ten tweeden male belache
lijk te maken
Juist overlegde hij in stilte of het toch maar
niet verstandiger wezen zou als hy vertrok, toen
een bl k door het openstaande raam waarvoor hij
zat hem eene ontdekking liet doen, die aan zUn
besluit een andere richting gaf. Dit raam lag naar
het terras van het Kurhaus, dat nu bijna geheel
verlaten was. Slechts éen persoon, een rijzig, in
het wit gekleed jong meisje, stond tegen de balu
strade geleund. Blijkbaar in hare gedachten ver
diept, stond zij daar, met gebogen hoofd en hij zag
duidelijk dat bare hand den zakdoek aan de oogen
«voering van ge-
jevelende
BIJL,
CBAART Lz.
h)
Hans Volckmar dacht aan een overhaaste vlucht;
maar hij zou die niet kunnen nemen zonder on
middellijk langs die andere tafel heen te gaan en
hiertoe kon hij niet besluiten. Hij wilde niets
hooren van alles wat daar aan die tafel gesproken
werd, maar door zijne onbescheiden-luidruchtige
spreekwijze verijdelde Kamarinski zijue poging om
hem te ignoreeren. Hy hield een zeer bont ge
kleurde voordracht over zijne verschillende over
winningen in verscheidene landen en daarbij ont
brak het niet aan zoogenaamde «bedekte” toespe
lingen op zijn fabelachtig succes bij de dames.
Bij de gedachte dat Mary genoodzaakt was dit
bespottelijk gebluf aan te hooren balde Hans Volck
mar zijne vuisten en eens stond hij op het punt
van op te springen en dien laffen praalhans op zijn
nummer te zetten. Maar gelukkig bedacht htj nog
bijtijds hoe belachelijk hij zich hierdoor maken
zou en bedwong hij zijn toorn.
Nu werd er een ander thema tér sprake gebracht
aan de tafel naast de zijne en Stanislaw Kama
rinski zweeg een poosje, tot hij plotseling luid
lachend zeide:
»Ik heb de zaak totnogtoe van de humoristische
zijde beschouwd j daarom zeg ik evenwel niet dat
Sir Henry Campbell-Bannerman heeft tot
een deputatie van de Liberale Bonden van
de Montrose Burghs een rede gehoudeh,
waarin hjj melding maakte van de inoeilyke
tyden door hem in het Parlement doorge-
maakt, maar waarin hy tevens verklaarde
niets te betreuren, daar hy de hatelykhedeil
der tegenstanders was Vergeten door de
trouw en goeden wil van de liberalen ia het
gelieele land. Hy veroordeelde krachtig de
onderwijswet en verklaarde niets te willen
terugnemen van hetgeen hij vroeger omtrent
den Zuidafrikaanschen oorlog had gezegd.
Hy drong er op aan de binnenlandsche
vraagstukken te behandelen in den geest der
oude liberalen grondbeginselen. Zeer zou de
liberale leider een versterking van het ais
beiderselement in het Lagerhuis toejuichen.
De BURGEMEESTER van Gouda,
vestigt v.oor zooveel noodig de aandacht der
belanghebbende werkgevers en werklieden op de
in «le Beroepswet (Wet van 8 December 1902,
Staatsblad No 208) en in het Koninklijk besluit
van 8 December 1902 (Staatsblad No. 212) voor
komende bepalingen betreffende de benoeming
van werkgevers en werklieden tot leden en plaats
vervangende leden der Beroepsraden.
Gouda, 5 Januari 1903.
De Burgemeester voornoemd,
R. L. MARTENS
Sn. Gouda
De telegraaf gaf de cijfers van de eerste
begroeting van de Transivaalkolonie. Het
flnancieele jaar loopt tot 30 Juni 1903.
De inkomsten worden geschat op 4 mil-
lioen pdwaaronder aan douanerechten
1.500.000, aan mijnrechten 650.000, spoor
wegen 400.000 p. De uitgaven' worden ge
schat op 3.702.765, waaronder aan uitgaven
voor de schuld 125.000, politie 1.250.000 p„
waaronder twee derden worden gedekt door
de imperiale regeering. In de memorie van
den kolonialen thesaurier wordt er op ge*
wezeq, dat door de bijzondere omstandig
heden bestaande bij de opmaking der be
groeting de uitgaven belangrijk te laag zyn
geschat en supplementaire credieten tot ’n
vermoedelyk bedrag van 400.000 p noodig
zullen zyn.
De Senaatsverkiezingen brachten weinig
drukte op de boulevards te Parys. Behalve
van Guadeloupe en Réunion is de uitslag
thans volledig bekend, daar de stemmingen
in de Ardennen, Creuse en Dordogne niet
twijfelachtig zyn, omdat alle candidaten
ministerieelen zyn.
De ministerieelen wonnen zetels in Alliër
twee, Alpes Maritimes één, Ardennes waar
schijnlijk één, Charente twee, Charente-in-
ferieure één, Corsica drie, Cöte d’or één,
Gard één, en Nord één.
De anti-ministerieelen wonnen zetels in de
Alpes Basses één, Aveyron één.
Combes werd herkozen in Charente-infe-
rieure met 723 van de 1004 stemmen, en
werd gekozen op Corsica met 600 van 774
stemmen. Dit eiland m geheel van politieke
kleur veranderd.
Rouvier, afgevaardigde en minister van
financiën, verkreeg in de Alpes Maritimes
267 van de 395 stemmen. Dblcassé, die niet
gecandideerd was, kreeg te Ariége, waarvan
hy afgevaardigde is, 197 stemmen. Hy is
niet gekozen. Maruejouls trok zyn candida-
tuur in Aveyron in.
Fernand Faure, radicaal, candidaat in Gi
ronde, by de Kamerverkiezingen door Arch
deacon verslagen, leed thans opnieuw de
nederlaag tegen Thounen, een gematigd
republikein.
bracht. Toen kon hij zich niet langer bedwingen.
Zonder eenige notitie te nemen van de personen
aan die andere tafel, liep hij ook naar buiten Hij
wist iturners dat die jonge dame Mary was.
Deze had zijn voetstap niet gehoord en hierdoor
ontstelde zij bij het plotseling en met eene bevende
stem uitspreken van haar naam.
«Goede hemel, U Nog hier Hoe durft u....”
«Ja, freule, ik waag het nog eens tot u te komen
en ik bezwe :r u, wijs mij nu niet af zonder mij te
hebben aangehoord. Ik zie dat u bedroefd zijt en
ik vergis mij stellig niet, als ik veronderstel dat ik
de grootste schuld ben van uw verdriet. Met zulk
een indruk kan ik onmogelijk van hier gaan. Ik
wil het kwaad dat ik bedreven heb niet verkleinen,
maar ik zou er alles voor over hebben om te ver
hinderen dat u aan mij als aan een onwaardige
moest blijven denken
Zij keerde haar gelaat van hem af en uit hare
houding was het duidelijk dat zij hem slechts noode
de door hem verzochte gunst wilde verleenen.
Toch viel zij hem niet in de rede en Hans Volck
mar was nu juist in de stemming om aan zijn hart
lucht te geven Nimmer had hij eene zaak voor de
Rechtbank met zoo veel ijver verdedigd als hij nu
hier voor zijn eigen geval pleitte. En, zijne een
voudige, sobere'woorden ontleenden overtuigende
kracht aan de waarheid. Hij vertelde haar ronduit
wat hem bij hunne eerste ontmoeting aanleiding
gegeven had haar in de door haar opgevatte dwa
ling te laten en hoe toen uit die eerste leugen al
het andere was ontstaan. Hij gevoelde zich over
gelukkig toen zi]? op zijne angstige vraag of hij
nooit op vergiffenis hopen mocht, hem hare hand-
schikt en om reden van dat geld en die
macht aanspraak maakt op een maatschap
pelijk en wettelyk overwicht,en een soort
gepatenteerd monopolie om de armen te on
derwazen op kosten van den staat.”
Maar Harrison hoopt, dat hpt onrecht, dat
op onderwijsgebied gebeurd is, er toe zal
meewerken, dat Engeland zich den last van
een staatskerk van de schouders zal werpen.
En hy geeselde de politiek der regeering,
die vafi de meerderheid, welke de militaire
bedwelming van de natie haar verschaft
had, misbruik’ heeft gemaakt om een kleri
kaal onderwijs in te richten. v
Iq het vervolg van zyne rede wees Har-
rispn met voorbeelden uit het politieke leven
van het vorige jaar ahn, dat ook in Enge
land het parlementaire stelsel ten ondergang
neigt. Allerlei gewichtige beslissingen nam
de regeering buiten weten .van het Paile-
ment om en met geringschatting van zyn
oordeel. En hy weeklaagde over het ver
sterven van de idealen, die een dertig, veer
tig jaar geleden het Engelsche volk bezielden.
De yver voor de ontwikk^ing van Enge-
lands historische instellingen en voor de
welvaart van het algemeen is vervangen
door trots en, lust om het ryk grooter te
maken. De natie heeft zich toegewyd aan
den God der Veldslagen en aan den Moloch
van gebiedsuitbreiding. En dat is omdat haar
godsdienst niet meer geestelijk is, maar in
vertóüh en kerksebheid verloopen, en haar
zedelyk gevoel door rykdom, voorspoed en
weelde verslapt is. Snel een fortuin te
maken, dat is de drijfveer. Godsdienst en
plichtgevoel zyn niet meer de grondslagen
van het leven. a
De Sultan vaiï Marokko poogt land en
troQn te redden door zich in de armen der
reactie te werpen. De Liberal ontving een
telegram uit Tanger, meldende dat de Sultan
zyn tot nog toe gevolgde staatkunde van
toenadering tot de vreemdelingen heeft opge-
geven en zich verbonden heeft met de
reactionnaire elementen. Hy beloofde de be
trekkingen met de Christenen af te breken
en zyn dwalingen af te zweren. Zyn eenig
doel zal de instandhouding van den Islam
zyn. Hy zal bovendien alle Eüropeesche
ambtenaren onmiddeliyk ontslaan.
Of deze verandering van staatkunde den
Sultan nog zal helpen is zeer de vraag. De
Morning Leader verneemt, dat zyn toestand
nog zeer gevaarlijk blijft. En de Liberal
zegtDe ontevreden elementen in Fez wach
ten slechts op de komst van den Profeet
om op te staan. Overal wordt de Heilige
Oorlog gepredikt.
En de stad Fez is vol ontevredenen. Boven
dien weet Bu Hamara er den schrik in te
houden. Hy heeft een vat vol gezouten hoofden
reikte met de vriendelijke woorden
«Ik heb u reeds alles vergeven, mijnheer Volck
mar. Eigenlijk' heb ik, door mijn kinderachtig
dwee^en met dien artiest, de grootste schuld aan
dit misverstand en wij zyn nu immers beide zwaar
genoeg daarvoor gestraft misschien zwaarder
dan wij verdiend hadden.”
In zijne blijdschap drukte hij de zachte kleine
hand telkens weer aan zijne lippen. Miss Mary was
blijkbaar te zeer ontroerd om dit op te merken
anders zou zij hem die zeker niet zoolang hebben
laten vasthouden,
«O hoe zal ik u danken, freule,” zeide hij innig.
»U weet niet welk eene weldaad u mij bewijst
»Ik ben van morgen zeer onvriendelijk tegen u
geweest en - dat heeft mij later gespelen. Maar
hu wij ronduit i met elkander gesproken hebben
moet u weg ‘hoe eer hoe beter. Als het mo
gelijk. is nog dezen avond.”
Er lag zulk een gejaagdheid in haar toon dat
hij onwillekeurig vroeg«Waarom moet dit zoo
haastig geschieden, miss Mary
>Omdat omdat die akelige man uw leven
bedreigten omdat
Thans kon Hans Volckmar, hoé ernstig hij anders
gestemd was, toch niet laten om even te lachen.
»Wie Stanislaw Kamarinski bedoelt u En u
u noemf hem «en akeiigen man
»Ja, een monster is hijeen weetnieteen
onverdragelijke bluffer. Het is eeuwig Jammer' dat
dit heerlijk talent ten deel moest Vallen aan een,
die het zoo onwaardig is I”
{Slot volgt.)
Telefoon Xo. 99
A D V E It,,T E N T.I E N worden geplaatst van
1—5 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
Onderzoek naar de geoefendheid van
Lotelingen.
De BURGEMEESTER van Gouda brengt ter
kennis, dat de lotelingen van de lichting 1902,
die in 1903 ingelijfd moeten Worden, kunnen toe-
gelaten worden tot het op 12 Januari a.s des
vöormiddags ten 9.30 uur in de kazerne te hou
den onderzoek naar de geoefendheid van Jotelin-
gen der lichting 1903, doch dat het eventueel door
hen te verwerven getuigschrift hun goen recht
kan geven op inlijving tot korte oefening, maar
wel aanspraak op indeeling bij het korps en
plaatsing in het garnizoen hunner keuze.
Gouda, den 5 Januari 1903.
De Burgemeester voornoemd,
R. L. MAR I ENS.
in geslaagd bun verzekering gestand te doen
óm de Ausgleich tusschen Oostenrijk en
Hongarye, het handelsverdrag dat nu al
sedert 1897 telkens in pastei viel, in vorm
te brengen vóór 't begin van 1903.
Dinsdag luidden de geruchten nog ongunstig,
hoewel de twee premiers gedurende de laat
ste twee weken uit den treure vergaderd heb
ben, maar Woensdag werd bekend gemaakt
dat zy er in geslaagd waren een oplossing
te vinden van de moeilijkheden, en de bezwa
ren uit den weg te ruimen die een schikking
tusschen de beide regeeringen belemmerden.
Op Nieuwjaarsdag heeft Von Szell te Boe
dapest by de ontvangst eener deputatie uit de
liberale party gesproken over de tot stand
gekomen schikking. Hy zeide dat de twee
regeeringen er goqd aan hadden gedaan, alles
in het werk te stellen om de betrekkingen te
handbalen die berusten op de wederzydsche
belangen.
Vor. Szell zei ih de Kamer een mededee-
ling te zullèn doenhy hoopte dat het parle
ment de, schikking zal goedkeuren.
Die hoop is begrijpelijk, maar erg optimis
tisch zal wel niemand daarover zyn. Wanneer
twee personen in een onderhoud met hun
beiden en, dan nog wel onder krachtige aan
sporing van den keizer, maanden, zelfs jaren
noodig hebben om door schikken en plooien
en door opgeven van eigen wenschen een
overeenkomst tót stand te brengen, wat een
moeite zal het dan niet kosten zoo iets te
verkrijgen van twee parlementen van ’t soort
van het Oosten rykscho en het Hongaarscho
