i'
T
te
LIEFDE EN BAAT.
Mo. 9032.
t
Ai©ww«- cw- Advertentieblad voor Gouda en Omstreken,
Ml
16 Februari 1903.
Bultenlandscb Overzicht.
FEUILLETON.
Maandag
Vacahtie of Gezondheids-
Koloniën.
'1
gemaakt.
ieder dütijn
van
tari»
jon|
hier
cl. dwAnrichf-
t”, Haarlem
Wordt virvolfd!)
Ill
Dit No. bestaat uit Twee Bladen.
EERSTE BUD.
e opengesteld,
i te allen tijde
ndelaar een
Ische uitgave
kracht
be roe tu
iende
CiOUDSffl E(OIIIHT
lyfcste
U voor Heerst
sr schoenwerk,
I Müller Ct
Men lette goed
erfc.—
eerfc, lalasteriee,
MWW.AIHIW
Zn. Gouda
per jaar on-
die hem aan
hem op te
tigers worden
maal komen
jn in Arabiö,
i, Birma, Ma-
hoofdtekst
halfmaande-
e tijdschrift
uit de Be
ving eener
m de Aarde,
Heer E. T.
ra Kuiper in
it der Ven-
ap maakt,
immer is rijk
luetreerd
rtgen photo-
■ieche opna-
lelefoon A o. £2
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijks
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
O
de onde spreuk op Hollandsche munt.
Concordia res parvae crescunt
Discordia magnae dilabunter.
(door eendracht worden kleine zaken groot,
door tweedracht gaan groote te niet)
Dr. P. 8CHELTEMA.
Gouda, 14 Februari 1903.
Telefoon Ko.
A DVERTENTIEN worden geplaatst
1—5 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
deken in oude
en tegenwoor-
idd, Balte.
•35.U.S™
verstijfd
Maar dat had
zijn.
Was de arme jongei
De abt greep de lai
mede, niet zondofanwi
dicht bij RenatoÖe
was aanmerkelijk
De oogen daatóy^^>^Wwd geopend en vol
schrik of wanhdoift'0^*KfM thans dicht ge
vallen.
De bleekheid was nog altijd doodelijk te noemert,
maar men zou toch haast zeggen, dat er een
weinig bloed naar de wangen gestegen was.
Die beide opmerkingen, waaraan de eerwaarde
priester nauwelijks durfde gelooven, hoewel hij het
met eigen oogen zag, brachten zijn ontroering ten
toppunt.
Plichtbesef hielp hem bij ’t onderdrukken van
zijn ontsteltenis, en begrijpende, hoe hij op dit
oogenblik meer dan ooit zijn kalmte en zijn te
genwoordigheid van geest noodig had, trok hij
opnieuw, na de lamp terzijde te hebben gezet,
het hemd, dat de borst des schilders bedekte,
vaneen, en bracht hij nogmaals zijn oor tegen het
hart, vlak onder het kogelgat.
heeft, en dat
jn wonderbaar
d is, en welke
>in het zoeken
ille kwalen van
Er is geen
irs wanneer hij
izingen die hij
1 zijner woor-
gronden goba-
agen in debe-,
de jaren. Het
.evens Kracht»**
want hij zend
gzame hoeveel-
rbarende gene-
agt. Sommige
r merkwaardig
enisson, zouden
hebben hunne
open nadat zij
bruikt hadden,
waren opgege-
vrienden terug
hart-, lever-,
ijn als op ma-
ruggepijn, ze-
adheid, asthma,
mgesteldheden,
joedig hersteld
ataxia, water-
zijn spoedig en
msche lichaam,
inloop en eene
rerkregen Voor
n komen onder
evens Kracht»,
cijnen. Het is
ran gij genezen
dadelijk franco
Inzending van Ad verten tien tot 1 uur dep midd.
In eene rede, welke hjj gisteravond hield,
zei de Engelsche-minister Balfour dat hjj een
bericht had ontvangen van lord Lansdowne,
waarin gezegd werd dat alle moeilijkheden
met Venenuela uit den weg geruimd waren.
Nu bet Britsche en Duitsche protocol beide
waren aangenomen, bestond er geen hinder
paal meer, welke een volkomen regeling
der zaak, binnen een afzienbaren tjjd, in den
weg zou staan.
Bowen verwachtte dat de onderteekening
der Britsche, Duitsche en Italiaansche pro
tocols gisterenavond tusschen zeven en acht
uur zou plaats hebben in het gebouw der
Britsche ambassade.
lalië zag af van zjjn eisch om een ver
hoogde contante betaling.
het recht, om eigendunkelijk het woreldtooneel
t2 verlaten die, hoe atkeurenswaard zijn daad
ook mocht zijn, toch blijkbaar het slachtoffer was
geweest, van een diep en zedelijk leed, of wel
van eenig onbekend verraad, waarin de liefde
een groote rol moest hebben gespeeld.
In staande houding, bleek en ernstig, met het
oog op het lijk gericht vroeg de goede priester
zich af, wat hem te doen stond
Het gerecht waarschuwen
Ja, ongetwijfeld
Toch kwam hier eenige aarzeling bij hem op,
een soort van vrees voor ’teen of ander schan
daal, dat uit het onderzoek van de rechtelijke
macht zou kunnen voortvloeien Mannen als deze
eerwaardige priesters, zijn zoo gewoon om in
ernstige zaken met beleid en met bescheidenheid
te werk te gaan, dat ze bijna altijd een soort van
vrees gevoelen, wanneer de plicht gebiedt van
hunne gewone voorzichtigheid af te wijken.
Bovendien had de abt voor dien armen jongen
die daar koud en roerloos op zijn doodsbed lag,
plotseling een groote sympatie opgevat, en ook
die hield hem terug om terstond handelend op te
treden.
De abt Galli bedacht, dat de Kerk hare gebe
den en de begrafenis in gewijde aarde aan den
zelfmoordenaar ontzegt, en was hier niet de be
doeling, zoo niet het feit van den zelfmoord dui
delijk voor handen?
En dan wie en wat was die weg gevluchte
vrouw
Zoo zij behoorde tot de hoogste kringen, tot
de een of andere bekende familie wat al on-
Het gebeurde vroeger nog al eens en zeker
tegenwoordig ook nog wel, dat, een prik ge
boren wereldburger of burgeres, bjj zjjn of
baar komst op dit „aardsche tranendal”
reeds een aardig spaarpotje aantrof. De a.s.
vader en moeder hadden, met behulp van een
groot, groen, grof aarden varken, voorzien
van zulk een aardig krulstaartje als slechts
dergelyke beestjes er op nahouden en van
eene groote vierkante opening in zjjn rugge-
graat, bjj alle mogeljjke en onmogeljjke feest
jes gezorgd, dat onze jeugdige terstond vreug
dekreten kon en mocht aanheffen en wanneer
hjj of zij naderhand het een of ander noodig
had en de oudelui nu juist niet ruim bjj kas
waren, konden door de slachting van ons
beestje soms wonderen geschieden. Iets
dergeljjks is verleden jaar in onze goede
stad gebeurd. Men verwachtte tegen het
begin van 1903 een kleintje, alle teekenen
waren aanwezig en ziet de Gouwenaars
hebben, vooral de jeugdige, voor dit klein-
tje een spaarpotje aaogelegjUJg^^
kleintje nu geboren zal worden, ach, wjj
doctoren weten dat al evenmin te zeggen
als andere menschen, doch wjj meenen van
spoedig, zeer spoedig en het is daarom, dat
ik voor dat Gouwenaartje hoewel nog onge
boren, enkele oogenblikken uwe aandacht
vraag.
Doch laten wjj alle beeldspraak varen.
Gjj weet, waar ik heen wil, reeds uit het
bovenschrift. Gjj herinnert u, dat einde Juni
1902 een aantal kinderen een muziekuit
voering hebben gegeven en hebben opgevoerd
„de Woudkoningin” en dat getuige een inge
zonden stuk in de Goudsche Courant van
30 Juni, onderteekend door de heeren M.
Spruit, J. H. B. Spaanderman, en C. W. J.
Natzjjl, de opbrengst dier uitvoering bestemd
is, als le gave voor eene vacantie-kolonie
hier ter stede. VFi’Z de zaak hier in Gouda
gelukken, dan moet er een commissie gevormd
worden, die de zaken regelt, donateurs voor het
goede doel wint enz., enz. Ongetwijfeld zal wel
één der heeren doctoren hier ter stede in die com
missie zitting willen nemen" enz., enz. stond er
onder. Welnu, volgens een bericht in het
Dagblad dezer dagen, is die commissie zoo
goed als gereed.
De ondergeteekende, die zeer met het plan
is ingenomen, kan tot zjjn grooten spjjt nog
i7)
Nergens lag iets wat op een pistool geleek en
al was daar ook een pistool gevonden, daaruit
was toch nooit het bewijs op te maken, dat
inderdaad een zelfmoord was gepleegd.
Het ware toch al te dwaas, al te onmogelijk
geweest om zich voor te stellen, dat die jonge
man met een geladen revolver in de rechterhand
zich met een ander pistool en met de linkerhand
zou hebben doodgeschoten
Moest hier dus niet gedacht worden aan een
misdaad, aan een moord r
Maar waartoe die misdaad, waartoe die moord
Met welk doel
Aangezien Renato, blijkens het door hem ge
schreven en geteekende briefje, toch zich zelfden
dood wilde geven, had niemand anders gesteld
dat men hem uit den weg had willen ruimen
die geheel onnoodige misdaad behoeven te
P De abt Galli kwam weer bjj het doode lichaam
meer en meer bewogen, meer en meer vervuld
van diep medelijden voor den jongen man. die,
hoe misdadig een dergelijk besluit in de oogen
van velen is, ja zeggen wij het er hij, in de oogen
der geheele menschheid want niemand heeft
Zwitserland, maar de liefde van vader en
moeder is hun des te grooter gebleken, nu
zij weder thuis zjjn en deze zoolang hebben
moeten missen.
En weder een ander, ook al zoo iemand
met “zwarigheden zal in het midden bren
gen. '„Die dingen zjjn ni goed voor heele
groote rjjke steden, maar kosten te veel,
om er in een stad als de onze mede te
beginnen 1 Hem verwjjs ik naar een stuk
in het „Tjjdschrift van Armenzorg” van
3 November 1900 van den jjverigen secre
tari» van het Rotterdamsch Comité, den
heer G. L, Zwartendijk, en getiteld „Gezond-
heids-koloniën in kleinere steden”. Hjj geeft
daarin den raad, dat men in dergeljjke
plaatsen „Coöperatief” moet optreden.
„Coöperatief” vreeseljjk woord voor de
vganden van „Coöperatie”, het is jammer
miswhien voor de goede zaak dat do beer
Zwartendijk dit woord gebezigd heefthet
gaat er mee als met „sociaal”, men vergeet
de beteekenis er van, daar men bjj het
gebriflk meestal denkt aan „te niet gaan
van den middenstand” evenals men sociaal
zich jojjna niet kan denken zonder „demo
crat^1’ en deze voor velen nog een schrik
beeld'- zjjn. Nu wil Coöperatie niets anders
zeggen dan „medewerking,” samenwerking
met andere kleinere plaatsen. Ziedaar wat
de heer Zwartendijk wil en wat na 1900
oek- i'eads geschied is.
De kleinere plaatsen stichten te zamen
een kolonie-gebouw of huren er een van de
grootere.
Dordrecht, Rotterdam, den Haag hebben
hunne gebouwen, maar Vlaardingei, Maas
sluis, ja zelfs mjjn vorige standplaats Slie-
d recht, hebben hunne vacantie-kolonie en zou
het dan in onze goede stad niet gaan
Neen, met „coöperatie” van alle richtingen
hier ter stede, met „coöperatie” van andere
kleine plaatsen of van één der grootere zul
len wjj dit jaar zeker reeds onze kolonie
kunnen uitzendenIn onze stad doet men
veel aan weldadigheid, laten wjj met onzen
tjjd medegaan en ook met vereende krach
ten, dit weldoen van den nieuweren tjjd (de
eerste kolonie werd door Rotterdam uitge
zonden in 1884 of 1885) steunen gedachtig
aan de oude spreuk op Hollandsche munt.
rust, wat al schande, bijaldien datgene wat nu
nog een geheim was, door de justitie aan het
daglicht werd gebracht I
De priester wist zelf niet, hoe t zoo kwam,
doch eensklaps greep hij, met een opwelling van
deernis, Renato’s hand een schok voer hem
door het lichaam. Die hand was nog niet koud
de arm, dien hij had opgelicht, was nog niet
toch reeds ’t geval moeten
m derhalve nog niet dood
imp van tafel en kwam daar-
^willekeurige huivering,
uitdrukking daarvan
Gisteren werden in de Fransche Kamer
de besprekingen voortgozet over de „bonil-
leurè de crü” (landbouwers, wien het privi
lege geschonken is voor eigen gebruik bran-
dewjjn te stoken).
De afgevaardigde Poincaré wjjdt langen
tjjd uit over zjjn voorstel om artikel 17 en
volgende te splitsen. Hjj acht de concessies
van minister Rouvier denkbeeldig.
Deze verklaart zich tegen het privilege
den „bouilleurs de crü” steeds geschonken
en bestrjjdt de splitsing der artikelen, welke
daarna verworpen werd met 219 tegen 212
stemmen.
De afgevaardigde Binder hield een inter
pellatie over de rol, welke ministers en po
litieke personen gespeeld hebben in de Hum
bert zaak, om te wjjzen op de zedeljjke ge«j
dragsljjn van het kabinet-Combes.
De spreker viel op zeer heftige wjjze de
parlementaire wereld aan. Ni eerst tot de
orde geroepen te zjjn, werd vervolgens de
censuur oeer hem uitgesproken.
Toen Binder verzocht werd de tribune te
verlaten, bleef hjj doorspreken, waarop pre
sident Lockroy zjjn hoed opzette en de zit
ting geschorst werd.
De zitting werd later hervat. De minister
van justitie, Vallé, zei het volgende: ,Ik
ben benieuwd te weten of in dit land schur
ken en dieven het recht hebben eerljjke
lieden in staat van beschuldiging te stellen.
Eerst wordt mjj verweten dat ik de schuldi
gen niet heb doen vatten en nu wordt mjj
er een verwjjt van gemaakt dat ik hen heb
laten aresteeren”.
Op verzoek van minister Combes zal deze
interpellatie gehouden worden na de andere.
geen zitting in die commissie nemen, maar
wil gaarne, door de aandacht op de zaak te
vestigen, het zjjne bjjdragen, om deze te doen
slagen.
Wat beoogt men nu met het uitzenden van
Vacantie-Koloniön of liever gezegd Gezond-
heids-Koloniën
Het doel is om klierachtige, bloedarme,
zwakke kinderen (en hoeveel loopen er niet
in onze stad rond gedurende ^,de zomer
maanden, enkele weken te brengen onder
de voor hen zoo gunstig mogeljjke hygië
nische verhoudingen. Hetzjj aan het strand,
hetzjj in onze heerljjke dennebosschen wil
men ze laten happen lucht, zuivere lucht,
zoowel overdag, als ’s nachts (ruime slaap
kamers) terwjjl men ze tevens goed voedt
met eenvoudige kost, waarbjj de melk de
eerste rol speelt. Wel zal het onderwijs
gedurende dien tjjd stilstaan, d. w. z. de
schoolgeleerdheid!! daar staat echter tegen
over, dat deze kinderen een aanschouwelijk
onderwjjs zullen genieten waarvan onze
beste onderwijze) s zouden watertanden.
Nu zal menigeen zeggen, wat haalt nu
zulk een verbljjf van enkele weken uit!
Niets immersGij waarde lezer, die aldns
spreekt, hebt misschien in theorie geljjk,
maar de praktjjk leert het tegenoverge
stelde. Wel doorvoed, meestal enkele pon
den zwaarder geworden, met roode wangen
keeren de mqeste kinderen terug on bet
grootste aantal daarvan is krachtiger gewor
den, terwijl bjj enkelen een tweede verbljjf
in een volgend jaar eerst deze wonderen
doet.
Vooral hebben deze uitzendingen goede
resultaten, wanneer het comité, na de terug
komst van de kolonistjes nog gedurende en
kele weken wat melk voor hen verkrijgbaar
stelt, geljjk men in Rotterdam en zeker ook
wel elders doet.
En een ander, zoo iemand, die altjjd groote
aanmerkingen heeft, omdat hjj begrjjpt, dat
een aanslag op zjjn portemonnaie wordt
gedaan, zegt: „Maar u maakt de kinderen
ontevreden, u verwent ze, zjj zullen na hun
terugkomst het thuis niet meer kunnen vin
den.” Eilieve mevrouw, wanneer gjj van uw
zomeruitstapje thuis kwaamt, hoe vindt gjj
dan uwe eigen woning?
Kom, bekent het maar. Gjj hadt meer
dan genoeg van alle hotels, met den aan
kleve daarvan en waart wat bljjde, toen gjj
weder thuis waartja, ik heb wel eens
hooren zeggen, dat sommigen juist het grootste
genot van het op reis gaan den dag der thuis
komst vinden. Zoo is het met de door ons be
doelde kinderen ook. Jaren daarna spreken
ze nog met voldoening over hun verbljjf in
de kolonie, evenals gjj over uw reis naar
Een halve minuut was er nog niet verloopen,
of de priester richtte zich weder op, ditmaal nog
bleeker, dan de jonge man, die daar roerloos ter
neder lag en zijn blik, vol van vreugde, wendde
zich hemelwaarts, in een plotselinge aandrift tot
dankbaarheid.
Mt hart van den gewonde klopte zwak, maar
*t IRttyte dan toch I
En zoo de abt Galli mocht twijfelen aan het
geen zijn oor had gehoord, hij zag nu ook, hoe
uit de wond op nieuw het bloed van den twin
tigjarige begon weg te vloeien
Neen, de sngehikkige was niet dood en der
halve bestond er nog eenige kans om hem te
redden.
Zoo was althans de eerste gedachte, die bij den
braven priester opkwam.
Maar nu mocht er ook niet getalmd worden en
was de hulp Van een arts, de on middellijke hulp,
dringend noodig.
De abt Galli herinnerde zich enkele malen bij
mevrouw Pistrucci een officier van gezondheid van
het Fransche leger te hebben ontmoet, iemand,
die ondanks enkele eigenaardigheden in zijn ka
rakter en ondanks den naam dien hij had van-al
ruw en plomp te zijn, op hem den indruk had
gemaakt van een ernstig mensch te wezen, op
wien men in geval van nood ten volste vertrou
wen kon.