tituut.
I
rEHE
I
DISCRETIE
I
I
r
ao
ITS.
lAieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
Woensdag 22 Juli 1903.
42ste Jaargang.
Bultenlandscb Overzicht.
FEUILLETON.
9163.
Laarzenmagazijn
30.
ZOXEX,
mderbtliea
jreld bekend en
ten middel tegen
iifir-, Lever
enz. Inwendig
.wendig in bijna
met goed sjevolg
Prijs per fiucon
1.15.
ondetzalf
o
van
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN'.
Inzending van Advertentiën tot 1 uur der miild.
II
Zn. Gouda
IVordt vervolgd].
roering van ge-
evelende
MJL.
BAART Lz.
het
ier
Klei wegsteeg.
a Echte
teeaineii-
sn in den
min des
irraardigd
wereldbe-
ra Stoll-
ieten werk.
roefbusje»
c. 35
r Neder-
t gekookt
voor da-
lepols van
ate) Als
jval van
[tbruiken.
vai
zal - -
mindere constitutioneele vrijheid die de mi
sters daar tegenover hun souverein bezitten,
i hroor een deel misschien ook, doordat
irreWeg' de meesten htiriner de gave "Van
(iOllDSCHE tOTRAVT
lEllli te letten
i.
worden afgele-
5 pakjes van vijf
m een Ned. ons
'an Nommer er.
&n nevenstaand
Wet gedepo
ineeskracht
ital elke pijnlijke
'erbodig. Met
or ougeneeslijk
gs een bijna 22
engt genezing en
ontstekingen enz
Telefoon 'o. 8*.
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijk
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
post f 1.60.
trland
kin 8 Amsterdam
die Schutzenapotheke
;ach, Oeaterrcich
intraal-Depöt Sander
Telefoon No. 82
ADVEIITENTIËN worden geplaatst
1—.5 regels a 50 Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
De Paus is den 20 Juli te 4 uur 4 min.
gestorven. De bronzen deur van het Vati-
caan is gesloten.
Het sterven van den Heiligen Vader werd
voorafgegaan door een korten doodstrijd. De
Paus was in een lethargischen slaap geval
len. Te tien minuten voor half vier kon
digde dr. Lapponi met tranen in de oogen
aan dat het einde naderde. De groot-poeni-
tentiarius, kardinaal Vannutelli knielde aan
het bed van den Paus en zeide de gebeden
voor de stervenden’s pausen neven, kar
dinaal Rampolla en andere dignitarissen
weenden.
De Paus had het bewustzijn geheel verlor
ren, het gelaat was buitengewoon bleek ge
worden, de ademhaling was niet langer
merkbaar.
Kort voordat de dood intrad werden de
kardinalen en enkele dignitarissèn, in het
geheel zestig personen, in de sterfkamer ge
laten. Zij knielden neder, terwijl kardinaal
Vannutelli voortging de gebeden der ster
venden te zeggen.
Te 4 min. over vieren zakte het hoofd van
den lijder een weinig op zyde en blies de
Paus den laatsten adem uit. Kardinaal Van-
nutelïi zette een gebed voor den doode. in,
waarop de aanwezigen weenend antwoord
den.
Na een zorgvuldige ausculteering van het
hart, kondigde dr. Lapponi den dood aan.
De major-domus, mgr. Caviano de Avegado,
verzocht daarop allen de sterfkamer en de
pauseljjke vertrekken te verlaten. Slechts
graaf Carolus Pecci, dr. Lapponi en ’s Pau
sen kamerdienaar Centra met twee garde
nobels bleven waken by het lyk, dat op het
doodsbed ligt in afwachting van het offi-
cieele constateeren van den dood door den
kardinaal-kamerheer, mgr. Oreglia. De ma
jor-domus bedekte het gelaat met een zijden
sluier en kuste onder tranen de hand van
den doode.
Kardinaal Oreglia nam dadelyk na hét
overlijden van den Paus het bestuur over
het Vaticaan op zich. Kardinaal Rampella
legde orimiddellyk het ambt van staatssecre
taris neer, dat rechtens tydelyk wordt be
heerd door mgr. della Chiesa.
De drie hoofden van de klassen van het
Heilig College zullen tijdens de vacatie van
den H. Stoel (met den kardinaal-kameraan)
de geestelijke zaken behandelen.
Kardinaal Oreglia, de camerlengo, heeft
het bestuur over het Vatikaan en den Heili
gen Stoel aanvaard. Te half vyf begaf hij
zich, voorafgegaan en gevolgd door Zwit-
R 724,
L.
R NIEMEIJER.
ITREN.
'krommingen,
o-beenen en
ügem.zwnkte
tenr. ziekten
ingen, ver-
103.
sersche garden, begeleid door nobelgarden,
vergezeld van den vi,ce-camerlengo en de gees
telijke kamerheeren, naar de pauselijke ver
trekken om het overlijden van den Paus te
constateeren.
De waardigheidsbekleders van het pause-
lyk Hof en de ceremoniemeester bevonden
zich aan de deur der pauselyke vertrekken
om de Kameraar te ontvangen. Kardinaal
Oreglia ging binnen en liep naar de deur
van de sterfkamer, welke gesloten was. De
Camerlengo klopte driemalen op de deur en
riep met luider stem den Paus. De deur
werd daarop geopend en mgr. Oreglia trad
binnen, gevolgd door allen die hem verge
zelden. Hij naderde het bed, waarop liet
lyk rustte klopte driemalen met zyn zilveren
hamertje op ’s pausen voorhoofd, den over
ledene met luider stem bij den doopnaam
(Gieacchino Pecci) roepende. Daarop kon
digde kardinaal Oreglio den aanwezigen don
dood des Pausen aan en verliet door de
kamerheeren gevolgd de sterfkamer.
Het gelaat van den doode is als was zoo
blank, de trekken zyn niet veranderdhet
lyk geeft den indruk van een vreedzaam
slapende.
Nadat de dood officieel was geconsta
teerd werd het lyk van den Paus, in tegen
woordigheid van den vice-camerlengo, een
protonotarius apostolicus, ceremoniemeesters
en dr. Lapponi, gekleed in des pausen ge
wone kleeding. Het werd daarna op het
bed gelegd, bedekt met een rood damasten
kleed, tusschen de over de borst gekruiste
handen is een klein crucifix gelegd. De
dragers van den Sedes namen het ledikant
op en brachten het, voorafgegaan en gevolgd
door Zwitsersche lijfwachten, nobelgarden en
ceremoniemeesters naar de kamer voor de
z.g. „zaal van de tapijten”, waar ook Pius
IX ten toon werd gelegd.
Morgenochtend zullen alle aanwezige
kardinalen bijeenkomen in de consistoriezaal
in het Vatikaan, waar een eerste voorbe
reidende vergadering voor het ^.Conclave zal
worden gehouden. Zy zullen daar enkele
vragen het Conclave betreffende bespreken.
Zoodra het sterven van den Paus bekend
werd gaf de voorzitter van den Italiaanschen
ministerraad strenge bevelen, ten einde de
moreele en materieele vrijheid van het voor-
loopig kerkbestuur te verzekeren en de vol
komen vryheid en veiligheid van de beraad
slagingen van het H. College te waarborgen.
Naar de „Tribuna” mededeelt mach
tigde de Italiaansche minister van binnen-
landsche zaken, de heer Zanardelli, de pre
fecten de lykplechtigheden voor den Paus
bij te wonen en gaf hy bevel dat alle ver
makelijkheden te Rome gesloten moeten
De Fransche Minister-president Combes
werkt in de vacantie door. Zoo heeft by
81 aanschrijvingen geteekend aan onderwijs
gevende nonnenkloosters, om de scholen te
ontruimen. Er is aan elke inrichting een
termijn gesteld. Te Parys is onder voorzit
ting van den clericalen afgevaardigde Mackau
een vergadering gehouden van het comité tot
verdediging der kloosters. Dit comité bestaat
uit Katholieke rechtsgeleerden en vertegen
woordigers van kerkelijke orden. Ditmaal
werd de vergadering buitendien bygewoond
door den generaal-overste der Eudisten, een
Jezuïet en afgevaardigde van de broeders
der Christelijke scholen. De vraag was of
er tegenstand zou worden geboden aan de
uitvoering der wet door een beroep te doen
op de rechterlijke beslissing, dan of men de
sluiting zou trachten te beletten. De voor
zitter Mackau was voor een beroep op de
rechtbanken, en dit te meer daar men den
val van het Ministerie-Combes verwachten
kon. Dit advies werd echter krachtig be
streden door den generaal-overste der Eudis
ten en den Jezuïet en wel zoo warm en zoo
krachtig, dat zy op de meerderheid van het
comité een diepen indruk maakten. Het
voornaamste argument was, dat men, door
feitelyken tegenstand te bieden, op de pu
blieke opinie moest werken alleen langs dien
weg kon deze tot een uitbarsting geraken.
Het besluit, waarmee het comité zich ten
slotte vereenigde, werd echter als naar ge
woonte toch nog voorzichtig ingekleed. Het
comité adviseerde dat het niet raadzaam
was, dat niet geautoriseerde inrichtingen van
erkende orden feitelyken tegenstand zouden
bieden, omdat het gevaar bestond, dat de
Minister-president in dat geval van de wet
zou gebruik maken om ook de moederin-
richtingen op te heffen. Wat echter de non.
nenscholen betreft, waarvan ten gevolge van
Rechberh’s ongeloovig gelaat te letten.
En aan de vele menschen welke tot uwe
kunst opzien, die slechts op uwe hulp bouwen,
zoudt gij niet denken En ware dit inderdaad’
prijzenswaardig vroeg Angelika vol vuur. Al
wat uitmunt, zoowel in de natuur als in het
maatschappelijk leven, zoover het zich tenminste
tot een grootheid weet op te werken, mag niet
zich zelve toebehooren, doch moet gemeen goed
wordenhet mag niet in zich zelve nutteloos
vergaan, maar moet een ieder tot leering, allen
ten nut, allen tot vreugde strekken
>Goed beschouwd, denk ik ook zoo, mejuffrouw
Angelika, doch ik zou met mijn uitgesproken
zienswijzen mij zelve op een standpunt willen
plaatsen, welke naar mijne rekening voor een
troetelkind der fortuin, zooals ik mij zelve zeker
wel beschouwen mag, ontegensprekelijk noodig is
En gij, mevrouw de gravin, zijt ge ook deze
meening toegedaan
Eleonoras blik vestigde zich op Normann.
>Ik versta u volkomen onafhankelijkheid is
voorzeker een eerste levensvereischte 1»
«Maar, lieve gravin, dit is een bewering, die
toch zeker slechts voorwaardelijk gerechtvaardigd
is,» sprak ReChberg met een veelbeteekenend
hoofdschudden. «Onafhankelijkheid 1 Ziedaar een
dier woorden, welke heden ten dage met voor
liefde overal gebezigd en toegepast worden Ieder
vermeent onbaatzuchtig, zonder de minste plicht
pleging het toppunt zijner wenschen te kunnen
bereiken.
»5)
«Wat is uw salon ledig I Ja, ja, dat had ik je
kunnen voorspellen, buiten mij zou er bijna nie
mand komen 1*
«Zooveel te beter, deze rust zal een weldadigen
invloed op ons uitoefenen ten opzichte van den
avond van overmorgen, sprak de gravin, die zich
toch niet zoo behagelyk scheen te gevoelen, als
haar lippen het uitspraken.
«Wat stelt u toch voor, gravin Sternskjöld
vroeg Rechberg, om weer een onderhoud aan te
knoopen.
«Zou het niet een verrassing zijn, EHy?*
«Geenszins, lief kind
«O, zeg het niet, verraad je tableau aan geen
levend wezen! Den indruk zou daardoor afbreuk
worden gedaan."
«Barones, gij vergeet, dat ik te huis slechts mijn
lijst behoef na te zien, om mijn geheugen ter hulp
te komen
«Doe dit dan, Excellentie, in deze salon echter
mag het woord niet uitgesproken worden
«Professor Normann kondigde de dienaar
aan.*
Bij deze woorden veranderde in een oogopslag
de uitdrukking op aller gelaatstrekken, die tot
worden.
De minister van buitenlandscbe zaken
Morin deelde den gezanten van Italië in het
buitenland den dood van den H. Vader
mede.
De Italiaansche regeering zal zorg dragen
voor de handhaving van de orde op het St.
Pietersplein.
De doctoren Mazzoni en Lapponi zullen
morgen het lyk van den Paus balsemen.
Alen gelooft dat de bepalingen voor het
vorig Conclave van toepassing zullen wor
den verklaard op de aanstaande pauskeuze.
- Te Rome zyn tal van magazijnen ge
sloten met het opschrift „Gesloten wegens
rouw over de geheele wereld."
De verklaring van het overlijden van den
Paus is door dr. Lapponi opgesteld en door
den pauselyken major-doriius aan den burge
meester van Rome, prins Colonna gebracht.
Dr. Lapponi verklaart dat paus Leo XIII
is gestorven aan adynamische longontsteking
gevolgd door hemorrhagisebe pleuris.
de gouden ty’den van het handwerk terug
keeren.
De tweede redevoering van den minister
was een lofrede op de Hohenzollerns en op
den tegenwoordigen Keizer. De Hohenzollerns
waren de beste dienaren van den staat en
hadden zich steeds onderscheiden door trouw,
vlyt en vroomheid. Zy werden dikwijls mis
kend door hen die op alles af te dingen
hebben. Maar het buitenland, dat wist de
minister, benijdde Duitschland die vorsten.
Het was hem een behoefte des harten, <ïm
dit openlyk te verklaren. Vroeger hadden de
Duitschers er naar gestreefd, in alles het
buitenland na te bootsen, tegenwoordig was
dat niet noodig en konden zy met trots om
zich heen zien.
dusver vrij nuchter voor rich heenstaardden.
De ceremoniemeester verheugde zich, op een
ander onderhoud te kunnen hopen, dan dat, het
welk Angelika hem zou geboden hebben van
de gravin kon hy met reden verwachten, dat zij
na het voorafgegane vrij eentoonig zou blyven
Angelika’s bruine oogen tuurden met ingenomen
heid naar de deur, waardoor den dokter moest
binnentreden, zij scheen er slechts op te wachten,
den professor te kennen te geven, hoezeer zijn
aanwezigheid haar verheugde. Zoo tenminste dacht
de gravin, welke het jonge meisje nauwkeurig
gadesloeg. Op haar zelve had Normann’s naam
een bijna electrische uitwerking te weeg gebracht,
verdwenen was in een ommezien de dofte zwaar
moedigheid, welke den ganschen dag loodzwaar
op haar gemoed gedrukt had, vergeten de bange
ure, welke Rechberg’s aanzoek haar verschaft
had, in vroolijke opgeruimdheid veranderd de
wrok, welke zij zoo gaarne tegen den professor
koesterde, ach, te vaak echter tegen haar wil.
Maar iets bedroefde ook in dit oogenblik haar
werkelijk weekhartige, innige stemming Ange-
lika’s aanblik. Zij was niet bij machte, een gevoel
van haat te onderdrukken, dat opnieuw en steeds
sterker tegen haar bekoorlijke buurvrouw in haar
ziel opkwam.
Professor Normann, die er geen het minste ver
moeden van had, hoe zich de gedachten van het
hier aanwezig drietal op zijn persoon concentreer
den, trad argeloos in het met aangename geuren
bezwangerd vertrek, maakte voor de vrouw des
huizes een eerbiedige buiging, beantwoordde des I
graven handslag met de ongedwongenheid van den I
onver beter lijken gentleman en kuste Angelika’s
fijne vingers welke zij hem lachend had toege
stoken.
De gravin bedwong haren wrevel volkomen,
toen zij den beroemden man uitnoodigde, nevens
Angelika plaats te nemen.
Welnu, beste protessor, wat nieuws brengt gij
ons nu mede vroeg Rechberg belangstellend.
«Een geneesheer is eigenlijk een benijdenswaardig
sterveling Door zijn beroep uit den aard der zaak
er voor aangewezen, allerlei priR'ante waarnemin
gen op te doen, bezorgen hem deze nogloffelyke
renonmiée van een belangwekkenden salonheld.
Men zou inderdaad menigmaal wenschen, hr*
baantje van ceremoniemeester voor een scholii
van den zaligen Aesopus te verwisselen.»
»Wel heelt de positie van een geneesheer, en
zeer zeker van een zoo beroemden, iets omkoop
baars en verblindends,* zeide Angelika met haar
welluidende stem, »maar benijden wil ik onzen
dokter daarom toch niet. Veel waardigheid
veel lust, veel succes, maar nog meer verant
woordelijkheid, niet waar, heer professor
Normann wendde zich vriendelijk tot zijn buur
vrouw.
>Gij hebt volkomen gelijk, barones, ik zoujnet
mij zelve niet willen ruilen, zoo daar kans toe
bestondoverigens ware ik ieder oogenblik in de
gelegenheid, van het schouwtooneel mijner geluk
kige bezigheden terug te treden.*
«Inderdaad, protessor, ge zoudt dit van uwon-
buigzamen trots kunnen verkrijgen
«Werkelijk, Excellentie, ik zonk dan in mijn
vroeger niet terug, lachte Normann, zonder op
In Duitschland zyn politieke redevoeringen
in ministers buiten het parlement een zeld-
lajnheid. Dit komt waarschijnlijk door de
nisèrs daar tegenover hun souverein bezitten,
en
vél
het woord missen. Alleen Möller, de tegen
woordige Pruisische minister van kooophan-
del, tracht de Engelsche en Fransche ge
woonte eenigszins na te volgen. Te Osnabrück
heeft hy pas weer twee redevoeringen ge
houden. In zyn eerste rede had de minister
het over het ambacht. Z. i. behoefde de man
die een ambacht verstond, niet pessimistisch
te wezen. Wel was het gebied dat aan de
nijverheid verloren was gegaan, niet terug te
veroveren maar men kon er trotsch op zyn,
zulk een nijverheid te hebben, omdat men
door deze aan de mededinging van het
buitenland, vooral wan Amerika en Engeland,
het hoofd kon bieden. Overigens moest de
handswerkman leeren rekenen, om de tering
naar de nering te zetten. Hy moest vooruit
trachten te komen langs coöperatieven weg
en zich de uitkomsten van de nieuwerwetsche
vakkennis ten nutte maken. De regeering
bleef een onverzwakte belangstelling voor
het handwerk koesteren. In dit verband deelde
de minister mede dat hy drie commissies
voor studie-doeleinden naar Oostenrijk, Zuid-
Duitschland en Engeland had gezonden. Als
de ambachtslieden dus beter leerden rekenen,
niet onder de markt werkten en meer ont
wikkeling trachtten te verkrygen, zouden