M
8
2
M
i
e
c
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
D
I
I
BINNENLAND.
No. 9203.
Maandag 7 September 1903.
43ste Jaargang. -
Bullenlandsch Overzicht.
I
I
4
f
6RUDSCHE COURANT
man
<4
t
Verspreide Berichten.
p
t
I
I
De onlangs te Antwerpen op verdoek van
de justitie te Arnhem aangehouden H. J. M.
uit Njjmegen, die tor zake van verduistering
Wortvluchtig was, aal op den 7den dezer te
Esschen worden uitgeloverd.
Gemengde perichten.
Naar de Tel. verneemt, wordt te Am
sterdam eene verlaging van het tramtarief
overwogen. Het zou de bedoeling van B.
en W. zjjn, een voorstel in te dienen, om
den prijs van,een onkelen rit te verlagen
van 71/® 'tot, 5 ct. en dien der overstap-
kaartjes van 121', tot 10 ct.
De zaak is echter nog in een niet verge
vorderd stadium van voorbereiding.
De berichten omtrent de ministerieole
crisis in Hongarije luiden wederom minder
optimistisch. Aan de „FrankL Ztg.” wordt
uit Budapest geseind dat in liberale kringen
een gedrukte stemming heerscbt, aangezien
gebleken moet zijn, dat de Koning zich tot
geenerlei concessies wil laten overhalen en
voornemens is graaf Khuen-Hedervary nog
maals met de vorming van het Kabinet te
belasten.
Over graaf Apponyi zyn de liberalen op
het oogeablik zeer slecht te spreken, aan
gezien men het aan zyn houding wijt, dat
het niet gelukt is de oppositie klein te krijgen.
en worden Zondag te Toulon verwacht.
De scheepslossers te Nizza, ton getale
van vijfhonderd, met inbegrip Van de ploe
gen der „Fraissinet” en der «Axel Bush”
hebben het werk gestaakt onder den eisch
loonsverhooging, zoodat tien schepen hun
lading niet kunnen kwijtraken.
De bemanning van het stoomschip
„Ortegal" van de „Messageries Maritimes"
heeft zich in ’t gelijk gesteld gezien door
de reedery in haar klachten over den com
mandant van dat schip, inzake buitenspori
ge gestrengheid en onrechtvaardigheid.
Dlitschland.
De politiepresident te Berlyn Von Böries
heeft bevolen vermeerdering der inspecties
van grootere bazars, alsmede^ hotels en res
taurants, tot vermeerdering van gevaren by
brand, door gestrenge handhaving der be
palingen en de noodige wijzingen waar dit
noodig wordt geoordeeld.
’tMoet in de gevangenis te Hannover
inderdaad een fideele boel wezenGebleken
is, dat de opzichters doorfcgevangenen uit
gestolen hout meubeltjes laten maken voor
particulier gebruik, zoodat er nu een onder
zoek is ingesteld tegen acht beambten ter
wijl een met vele dienstjaren op stel en
sprong ontslagen is en in de zaak-Arenberg
duurt het onderzoek nog steeds voort: twee
hulpopzichters zyn rbeds aan den dyk ge
zet.
e
Gisterennacht om drie uren vertrok van
Leiden, als naar gewoonte, de stoompak-
schuit van den heer P. v. d. Meer naar
Rotterdam. Aan de spoorbrug Lpiden-
Woerden over den Trek vliet wilde de machi
nist W. v. d. Weyde de schoorsteenpijp laten
zakken om onder brug door te varen
met het treurig gevolg echter, dat de
daarbij over boord sloeg. Dadelyk stoomde
men achteruit, maar de ongelukkige was al
in de diepte weggezonken. Zyn Ijjk werd
om half elf opgovisefit en naar buis vervoerd.
De verdronkene laat een weduwe mot negen
kinderen achter.
H. M. de Koningin en Z. K. H. de Prins
zyn voornemens van tot 23 of 24 Sep
tember in de residentie te verblijven.
De Duitsche Keizer heeft weder een tele
gram verzonden.
In Metz ia een typhus-epidemie uitge
broken, waarvan de oorzaak ongetwijfeld te
zoeken is in de drinkwater-voorziening. Over
wegende dat een typhus-epidemie meer voor
gekomen is in deze stad, heeft Keizer Wilhelm
het volgende telegram verzonden aan den stad
houder, Vorst Hohenlohe Langenburg.
„Wederom is, wat in de laatste jaren meer
gebeurde, in Metz een typhus-epidemie uitge
broken, welke zich voorjoopig beperkt tot de
bnrgery, doch gevaar oplevert voor het garni
zoen. Zy vindt haar oorzaak in de slechts
„Bouillon Quelle", en den in ongehoorden toe
stand zich bevindende leiding. Deze epidemie
is de schuld van het stedelyk bestuur, dat niet
besluiten kan tot een handelend optreden, om
verbetering te brengen in de watervoorziening.
Volgens mededeeling van de commissie, in
bet voorjaar belast met een onderzoek naar
den gezondheidstoestand van Metz en om
streken, waarin o. a. zitting hadden Leuthold
en Koch is de toestand hemeltergend.
Niettegenstaande de protesten en het aan-
dringen van den generaal-kommandant' van
bet 16e legerkorps, die steeds wees op het
groot gevaar voor de militairen, en het water
onbruikbaar noemde, heeft de stad niets ge
daan I Dat mag niet langer durenIn geval
van oorlog zou deze toestand onvermijdelijk
leiden tot een ramp. Ik verzoek u met de
meeste krasse middelen dadelyk een eind
te maken aan dit gevaar en de stad tot het ver
hullen van haar plicht te dwingen.”
Hierop schreef Vorst Hohenlohe aan het ge
meentebestuur dat wanneer niet dadelyk ver
betering werd gebracht, de werkzaamheden
zouden begonnmi worden op kosten der stad.
Den 30n AugStus meldde de burgemeester
dat reeds met het aanbrengen van verbete
ringen een aanvang was gemaakt.
Men meldt uit Amsterdam
Voorloopig kunnen noch de gemeentelijke
bouwpolitie, noch de Duitsche deskundigen,
met zekerheid de oorzaak meededen van
het omvallen van den schoorsteen der was
kaarsenfabriek. Echter schynt vrijwel vast
te staan, dat de verlaging van het polder-
peil oorzaak is van bet ongeval.
Of ook de andere schoorsteenen der fa
briek bier de nadeelige gevolgen vanonder-
Over een hovigen windstoot, die Woens
dagavond te Leeuwarden is wnargenofcen,
zijn aan de Leeuw Ct. bijzonderheden mede
gedeeld. Het blad zegt o. m.
Een onzer zegsmannen was Woensdag
avond voor elf uur buiten toen zyh aandacht
getrokken werd door de eigenaardige kleur
van de maan deze was, zooals hy bet w
noemde.„wazig”. Kort daarop bemerkte hy
in het zuiden een breede, zwarte massa,
geen gewone wolk, want toen zo zich voor
de maan plaatste, was deze plotseling geheel
onzichtbaarde massa Was pikzwart. Toen
hy daarop naar binnen was gegaan, hoorde
hjj 't was ongeveer kwart over elf
plotseling een geweldig gedreun, als van
aanrollende wagens alle deuren, hoewel
gesloten, begonnen te slaan en ’t was of pr
hagel van buiten tegen de ramen kletterde.
Dit duurde hoogstens een paar minuten. Toen
men daarop zich naar buiten begaf, was
van eenige beroering in de natuur niets te
merken, de zwarte massa was geheel ver
dwenen, de hémel was onbewolkt en de
maan scheen heldor. Het voorgaand had
plaats in het midden der stad op de Koren
markt.
Iemand, die zich naar Amicitia zou be
geven wijs genoodzakt het Friesch Koffie
huis binnen te vluchten. In Amicitia zag
men de stofwolk, toen deze nog bjj de Beurs-
brug was, aankomen. Haastig werd zooveel
mqgelijk wat breekbaar was, naar binnen
gebracht. Niet snel genoog echter, .om alles
te bergen. De boos gooide alles wat aan
tafels, .stoelen on glazen buiten, onder de
veranda stond, onderstboveneen binnen
muur op de eerste étage, die’s morgens^was
opgetrokken, werd omVergcmaaid, bet licht
.werd uitgodoofd en do vierkante zinken kap
op het torentje werd opgelicht en omge
draaid.
De 'bezoekers hadden zich tydig naar
binnen teruggetrokkeneen enkelen, die
juist op weg was naar huis, liep gevaar
door de van den binnenmuur naar beneden
stortende steenen getroffen te worden en
stelde zich recht op tegen den mnur in
veiligheid, daar de vreeselyke stofwolk hem
belette te zien waar hy ging.
Men ziet alzoo, dat het verschijnsel, boe-
Itt de eergisterenavond te Rotterdam ge-
hnoien comité-vergadering van hetNationaal
Congres voor den Handeldryvenden Midden
stand is verslag uitgebrdcht door de ver
schillende commission.
Mededeeling werd gedaan, dat door het
t overlijden van de echtgenoote van den eere-
voorzitter, den heer ’s Jacob, burgemeester
van Rotterdam, diehs functie j zal worden
waargenomen door den loco-burgemees^er,
den heer Hudig, die met het gemeentebestuur
het Congres op Woensdag 9 September, te
7’/, uur precies, officieel ten Raadhuize zal
ontvangen.
Het aantal nieuw toegetreden congresleden
was gedurende de laatste dagen bijzonder
groot, zoodat met recht door de verschil
lende commission van orde enz. maatregelen
zyn getroffen om by de te verwachten groote
opkomst ten congresse, alles gqed van stapel
te dpen loopen.
Nog enkele belangrijke rapporten zyn ter
verzending gereed, waarbij over hetcrediet-
vraagstuk v$n den heer Akkerhuys; con
sumptie—coöperatie van J. van Duinen; snel
en goedkoop recht van mr. B. Denekamp
’t opdringen van onbestelde waren van mr.
dr. L. Geelen en bescherming van den intel-
lectueelen eigendom van J. H. Haage.
Nog werd door den algemeenen secretaris
medegedeeld, dat de heer M. tH.*C. T. Fie
delde Dop, lid der Kamer van Koophandel
te Amsterdam, zich bereid verklaard heeft
in de sluitingszitting een redevoering te
houden, waarin een résumé van al het ten
congresse verhandelde zal worden gegeven.
Gistermiddag ongeveer half die ontstond er
brand in de timmermanswerkplaats van den
heer P. van der Tak te Papendrecht, waar
schijnlijk begonnen in de werkplaats en krul
len (hoe weet men niet). Weldra deelde het
vuur zich mede aan. do naast die werkplaats
staande hooischelf, toebehoorende aan O.
Hello, die weldra, evenals de werkplaats
zelf, in vollen vlam stond. Dit was nog niet
genoeg, ook het woonhuis van P. v. d. Tak
vatte nog vuur, inmiddels \^as de werkplaats
tot den grond toe afgebrand, terwijl van do
hooischelf ook niets meer gered kon worden.
Het öbisraad kon nog bytyds uit'de woning
gered worden, maar «verder brandde het pand
uit. De belendende hooischelven en groote
rietschuren Hepen om, half vier geen gevaar
moer. (Dord. Ct.)
De toestand in het Turkscbe Ryk begint
werkelijk onhoudbaar te worden. Het ge-
beele Noordelijk deel van Macedonië is in
opstand, en de Bulgaarsche benden hebben
zich reeds vertoond by Kuleli-Burgas, dat
een heel eind zuidelijk van Adrianopel ge
legen is. De berichten over de gevechten
in de omstreken van Adrianopel en over de
brandstichting in die stad, gisteren slechts
van eene zyde ontvangen, werden sedert
door Fransche bladen bevestigd.
Maar zelfs in Konstantinopel heerscbt een
opgewondenheid die aan het ongelooflijke
grenst. By gelegenheid der herdenking van
des sultans troonsbestijging zou ten paleize
een receptie plaats hebben. De gezanten der
mogendheden zouden aan cjie receptie deel
nemen. Maar voor dien tyd werd door de
Porte een circulaire aan de gezanten gezon
den, waarin dezen werd medegedeeld, dat
de Forte alles gedaan had wat zy kon, om
de gezanten te beschermen tegen aanvallen
van kwaadwilligen, doch dat zy niet de ver
antwoordelijkheid kon aanvaarden, zoo er
iets gebeuren zou. De Porte verzocht daarom
den gezanten ook hunnerzijds maatregelen te
nemen om zich te beveiligen.
Het gevolg van deze mededeeling, die
alleen uit opgewondenheid kan voortspruiten,
was dat de gezanten pet elkaar beraad
slaagden over de vraag, of het niet wen-
schelyk wezen zou het aantal gestationneerde
troepen uit te breiden. De oorlogsschepen
van Rusland en Oostenrijk bleven den ge-
heelen dag onder stoom, en de marinetroQpen
werden aan land gebracht om de gezanten
te beschermen.
Zoover is bet dus gekomen met Turkije,
dat de regeering verklaren moet, niet in
staat te zyn de by haar geaccrediteerde
gezanten te kunnen beschermen, zoo deze
den Sultan en corps komen bezoeken.
De Amerikaansche kruisers „Brooklyn” en
„San Francisco” en de kanonneerboot „Ma
chias”, zyn onder commando van den vice-
admiraal Cotton té Beiroet aangekomen.
Hoewel de berichten over den moordaanslag
op den Amerikaanschen consul te Beiroet
zeer overdreven zyn, achten de Amerikanen
de gelegenheid gunstig om een demonstratie
te houden, en daarbij te pogen enkele eiseben
door te zettén, die reeds langenstyd hangende
zyn.
Hun eerste eisch is de afzetting van den
vali van Beiroet, Reschid Bey, aan wien zy
de schuld toeschryven voor de groote on
veiligheid en ongerustheid die te Beiroet
heerseben; bovendien beschuldigen zy Reschid- -
Bey van stelselmatige veronachtzaming van
het consulaire korps.
Maar daarnaast*- stelt Amerika eischen, die
met de tegenwoordige onlusten niets te
maken hebben. Sedert de onderdrukking der
Armeniërs en de protesten daartegen van
Europeesche zyde, hebben de Amerikaansche
consuls vele duizenden Armeniërs in de ge
legenheid gesteld naar Amerika te verhuizen.
De meesten zyn daar, door hulp van Regee-
ring en particulieren zoo goed geplaatst, dat
zy Amerikaansche onderdanen willen worden
en hunne, in Turkye achtergebleven, vrouwen
en kinderen willen laten overkomen. De
Portp, verzet zich daartegen, en weigert aan
die betrekkingen passen daarvoor uit te
reiken. De Vereenigde Staten willen nu
pogen, door bun vlootdemonstratie de Porte
tot andere gedachten te brengen.
'De „Frankf. Ztg." verneemt uit Konstan
tinopel, dat de Sultan zich van de Ameri-
kaansebe vlootdemonstratie weinig zal aan
trekken. In Beiroet valt, behalve de Chris-
telyke bezittingen,' weinig te beschietenen
tegen een poging der Amerikanen om aan
de kust van Syrië aan land te gaan wordt
de Sultan beschermd door de belangen van
Frankryk en Rusland by het behoud van
den bestaanden toeftpid.
vinden, kan naar ons heden verzekerd
werd niet worden nagegaan, omdat dan
ook de fundamenten dezer seboorsteenen zou
den moeten worden onderzocht.
Is het onderzoek afgeloopen, dan zal zoo
snol mogelyk met den wederopbouw van den
omgevallen schoorsteen worden begonnen.
De schade is zeer gering.
(N. R. CL)
Fbokbuk.
De bond van hulpbestellers by de pos
teryen en de telegrafie zou gisteren zyn
congres beginnen in de Arbeidsbeurs te
Parys, doch de onderstaatssecretaris Bérard
heeft dat niet goedgekeurd en nu heeft men
zich ijlings gewend tót den minister als
hoogere pf eigenlijk de hoogste autoriteit.
De vyf schepelingen van de „Frasqui-
ta,” achtergelaten door Lebandy den „we-
reldveroveraar” in handen der Maroccanen»
zyn opgenomen aan boord van de „Galilêe”^
In de Engelsche politiek schijnt men een
voudige, eerlijke mannen niet te kunnen
gebruiken. Vooral blijkt dit als het gerucht
waar is, dat Bannermann die zich, vooral in
de zaak van den Zuidafrikaanscben oorlog,
zoo gnnstig van andere, water-en-melk-libe-
ralen, bang voor den naató „Httle Englan-
dors” ifeeft onderscheiden, van het politiek
tooneel zal verdwijnen.
Het is echter te hopen, dat deze figuur
sledhts heengaat om plaats te maken voof
z een nog krachtiger persoonlijkheid, voor
i iemand, die meer invloed heeft in de ver
schillende klassen der Engelsche maatschappij.
Het gerticht, dat zeer waarschijnlijk is,
schrijft de» „Petit Bleu”, over een spoedig
aftreden van Sir Henry Campbell Bannér-
mann als leider van de liberale oppositie,
heeft in politieke kringen eenige ontroering
veroorzaakt. Sir Hen$ Banaermann heeft
zyn talenten.,» Men beschouwt hem als een
volkomen eerlyk man in den gewonen zin
van het woordmaar hem ontbreken energie
en prestige en daarom zou zyn heengaan
als een gelukkige gebeurtenis worden be
schouwd zelfs dpor velen hunner die dit
betreuren.
De beteekenis van zyn ontslag als leider
zou liggen in het feit, dat hy zou heengaan
om plaats te maken voor een meer militante
persoonlijkheid. Maar men weet niet, wie
die man zou kunnen zyn.
i v
In Noorwegen zyn de verkiezingen nog
niet geheel afgeloopen, doch men meent met
vry groote zekerheid te kunnen zegden, dat
de rechter- en de gematigde linkerzijde een
meerderheid zullen vormen van 59 of 60
van de 117. Groot is die meerderheid in elk
geval niet.