ra.
i
DE VEfifiOHfilH SCHAT.
:ao
SCHOUW
ÏV£R
ITS.
Maandag 18 April 1904.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken,
Buitenlandsch Overzicht.
t
De a.s. Verkiezingen voor de
Eerste Kamer.
Inkt
beste I
iadelijkI
en
Slooton, Wateren en Hlolen.
Echte
JAMMER
TO A P,
Clericaal af Anli-Clericaal I
Vran
ZONEN,
i.
Ott.
No. 9391. Maandag 18 Apfil 1904. 43stè Jaargang.
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des hiid.-i.
tas.
iKMAN k Zk
(Wordt vervolgd.)
Telet.o»
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijk
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nummers VIJF CENTEN.
Dit No. bestaat uit Twee Bladen.
EERSTE BLAD.
IND. I
i voor het n.s.
iDAMES- en
E SCHOENEN
Lmtizenmagazijn
30.
Klei wegsteel
OVER
jen In den
num dn
erraardigd
-wereldbe-
>i* Stoll-
OUDE
rk i
neten werk.
b iar bij
PERS Jz
s ran ocliili.'Kl a
kurk stri'ds rooi -
snnaamdu-V rina
TE.
ilk gekookt
kvoor dn-
alepela van
ilate) Ala
jeval van
gebruiken.
d.a h.
ertroften
s welbekend
«T-niXH
Fabriekamerk).
radicale en
Vnn .Ue, aelfa
kkige zenuw-
ontstaan door
ugdigen leeftjjd
zwakte. Bleet
Hoofdpijn
- Maagpijn
n vermogen
enz. üit-
Regeering hing, en er zooveel onchris
telijks is ontdekt, juist nu de waarheid
aan het licht komt, nu beginnen wij hoop
te krijgen op eene overwinning. Ieder
gevoelt dus waar het om gaat. De ver
kiezingen in 1901 zullen als 't ware
kinderspel worden, vergeleken bij hetgeen
de dagen van Juni a. s. ons te zien zullen
geven.
Onder alle omstandigheden moeten ech
ter kalmte en ernst de geheele beweging
blijven beheerschen. Men wake voorname
lijk tegen het losbranden der hartstochten,
want als Holland's zonen straks zullen
gaan beseffen, dat zij eigenlijk worden
opgeroepen tot een zelfden strijd als hunne
vaderen met het zwaard hebben gestreden,
dan vooral zal het moeite kosten, de teu
gels aan te houden. En toch moet hét
«pover worden gebracht.
Jong liberalen I denkt er aan, dat veel,
zeer veel van U zal afhangen. Nu reeds
moet overal, in alle kringen, in het koffie
huis, in den trein, op de wandeling enz.
enz., de strijdlust worden opgewekt. Vooral
moet daarbij worden gewezen op hetcle-
ricaal gevaar, dat aan alle Gouwenaars
door klokgelui, dagelijks zijne nadering
al aankondigt.
Opgepast dus I De ernst van deze ver
kiezing kan niet worden overschat. De
partijen worden beiden tot het uiterste
gebrachtieder heeft zijn hoogste beginsel
te verdedigen, de clericalen n.l. de onware
of valsche vrijheid en de vrijzinnigen de
ware of oprechte vrijheid. Bij het uit
brengen der stem komt het dus aan op
de liefde die inen gevoelt voor het onware
of ware, in verband hiermede zij de
leuze dus
prcofbuBjes
•w Kedar-
dubbele fleech
gte, Zaltbo mine
t ter dam.
Can. Botterdam
IERK te letten
▼AM
worden afgele-
e pakjes van vij-
ön een Ned. ons
pan N om uier er.
an nevenstaand
Wet gedepo
voering van ge-
«velende
BIJL,
BAART Lz.
In ons vorig artikel „Clericaal of Anti-
Clericaal” hebben wij getracht vooral
belangstelling te wekken voor de in Juni
a.s. Verkiezingen, met het oog op de sa-
rhenètitiling der Eerste Kamer. Werden
de leden der Eerste Kamer niet gekozen
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van GOUDA,
Gelet op de artt. 148—156 der Algo-
meene Politie-Verordening voor deze Ge
meente.
Brengen ter kennis van de eigenaren en
bruikers van de niet aan de Gemeente toebe-
boorende, binnen de bebouwde kom gelegen
Slooten, Wateren en Riolen, dat op Zater
dag den 23 April 1904 eene Schouw over
die wateren enz. fal worden gedreven,
Belanghebbenden worden herinnerd aan
hnnne Verplichting om te zorgen dat hunne
Slooten of Wateren voldoen aan de afmetin
gen, genoemd in art. 152 der bovenbedoelde
Verordening en behoorlijk zijn opgesloot,
zoodat geene boomstammen over of takken
inr het iTater hangen en dat die Slooten,
Wateren of Riolen gezuiverd zijn van vast
al drijvend vuil, welke de doorstrooming van
het water kunnen belemmeren of stank of
stankverwekkende uitdampingen kunnen ver
oorzaken.
Onverminderd de straf op de overtreding
gesteld, zijn de eigenaren of gebruikers
▼erpllcht de gecönstateerde gebrekeh binnen
8 dtïgen te herstellen.
De Naschouw zal plaats hebben op Zater
dag den 30 April 1904.
Gouda, den 16 April 1904.
Burgemeester en Wethouders van Gouda,
R. L. MARTENS.
De Secretaris,
BROUWER.
door de leden der Provinciale Staten, dan
zöuden de a.s. verkiezingen ook niet zoo
belangrijk zijn. Nu echter de leden der
Eerste Kamer nwel" door de leden der
Provinciale Staten worden gekozen, be-
teekenen dus de a.s. verkiezingen voor
de Prov. Staten, niets anders dan: ver
kiezingen voor de Eerste Kamer en daarom
zijn zij wel zeer belangrijk.
Met behulp der a.s. verkiezingen kunnen
wij ons ontdoen van de clericale regee-
rihg. Men houde dat toch vooral goed
voor oogen, en men denke niet, dat de
a .s. stembusstrijd zal zijn als vorige jaren
integendeel! men zal te zien krijgen een
partijstrijd, die alle gemoederen in op
schudding brengt. Zoo behoort het ook.
De Tweede Kamer is clericaal. Wie
durft denken, dat de clerical^ kiezers
zonder ernstig verzet ons in de gelegen
heid zullen stellen den weg van hare
clericale wetgeving te versperren meteen
anti-clericale Eerste Kamer? Immers nie
mand. Het verzet van clericale zijde zal
vreeselijk zijn. Met hand en tand zullen
zij zich tegen ons verdedigen, en daar-,
tegenover zullen wij ons met alle krachten
en alle inspanning op de stembus werpen,
ten einde den in 1901 verloren grond
te herwinnen.
Wij zullen alles opofferen om de „waar
achtige vrijheid,” diè thans hopeloos on
der de clericale knie ligt te worstelen, te
bevrijden van den onwaardigen druk, die
haar in bedwang houdt. Wij zelf zijn oor
zaak geweest, dat zij daar kwam te liggen,
die schoone vrouw, waarvoor bloed en
goed is opgeofferd, waarvoor onze vade
ren hebben geleden en gestreden. Een
gevoel van schaamte komt over ons, bij
deze gedachteOnze lakschheid, niets
anders dan onze lakschheid is oorzaak
geweest van onzen eigen ondergang. Maal
laten wij nu die lakschheid afschudden,
laten we aangrijpen, dan is alles nog te
redden. Nu zal het er om gaan er op
of er onder
Alle vrijzinnigen moeten schouder aan
schouder staan. Geen onderlinge verdeeld
heid, geen onderlinge partijzucht,
doch gezamenlijk, naast elkander dient
lijk zijn dochter liefhad en haar niet bedroefd
kon zien, hield haar tegen en bromde haar toe
h’t Is goéd ’t is goed Natuurlijk, als je er
op staat, dan heb je het recht om het een en
ander te weten. Ik had je liever al die beslom
mering bespaard. Maar als je er op aandringt
«Ja, vader, ik dring er op aan.*
«Nu, goed luister dan maar I Onze familie,
zooals je wel weten zult, heeft sinds eeuwen haar
inkomsten getrokken van haar land Jaren lang
trok ik uit het goed omstreeks 24 duizend gulden
en dat was nauwelijks genoeg om rond te komen.
Herstellingen verslonden nu en dan een aardige
penning. En dan heeft je arme broer Jacob mij
hoopen gekost. En kort en goed, het is altoos
krap met ons geweest, maar nu het land zoo in
waarde verminderd is en er voor de beste hoeven
haast geen pachters meer te vinden zijn, nu weet
ik inderdaad niet meer hoe wij het hoofd boven
water zullen houden.»
Hij zWeeg, zuchtte en trommelde zenuwachtig
met de vingers op een boek.
«Ja, vader», sprak Ida, «maar nu hebt ge mij
nog niet gezegd hoeveel schuld wij hebben.*
fWèl, dat is moeilijk zoo ineens op den kop
af te zeggen. Hoeveel Misschien een paar
honderdduizend aan hypotheek, behalve enkele
loopehde schulden.
«En hoeveel is het goed waard
«Het placht tusschen de 500 en 600 duizend
gulden waard té zijn. Maar wat het nu zou op
brengen, is onmogelijk te ramen.»
«En dus», hernam Ida, «indien gij nu nog der
tigduizend gulden opneemt, om de Grachthoeve
1 1 ij ■liI-i ui. A. in— i_ -1 ...ii.
(.0! BS(I IL UI1ROT.
te worden opgerukt tegen die krachtig
aaneengesloten clericalen vijand. Aange
voerd door de bekwame mannen, die in
dit district de leiding der beweging in
handen zullen nemen, kunnen we dan met
kalmte en ernst den strijd tegemoet gaan,
die zal beslissen over het dierbaarste
erfstuk onzer vaderen, n.l. over het be
houd der „waarachtige vrijheid”.
Omjdaze reden en om deze reden al
leen, zal de a.s. Juni-verkiezing een
schouwspel opleveren, zooals de verkie
zingen voor de Prov. Staten, noch voor
de Tweede Kamer, ooit hebben doen zien.
Wij herhalen, dat onze a.s. verkiezin
gen het lot zullen beslissen van onze
clerici® regeeringwij herhalen, dat de
overwinning door de clericalen in 1901
behaald, niets meer te beteekenen heeft,
wanneer de vrijzinnigen nu zegevieren,
en dat kunnen ze. Deze clericale regee
ring is o.a. de vrucht van den invloed,
welke, schoone beloften, mooie praatjes
en niet minder het betooverende woord
„Christelijk”, op vele gemoederen hebben
gehad. De schoone beloften zijn onvervuld,
het woord „Christelijk”, gelezen in
„Christelijke” Regeering, heeft alle be-
toovering verloren om de onchristelijk
heid er van, zoodat in deze trek
pleisters niet veel kracht meer is over
gebleven.
Ten slotte heeft ook nog dienst gedaan
de grootste leugen, die te bedenken is,
n.l. dat de vrijzinnigen „ongeloovigen”
zouden zijn. Het is den clericalen niet
kwalijk te nemen, dat zij zulke strijd
middelen te baat nemen, ach neen,
immers zij zijn de verdedigers van de
vrijheid van het onware] en in het rijk
der onwaarheid komt het er niet op een
leugentje meer of minder aan.
Ons, vrijzinnigen, gaat het niet zoo
gemakkelijk, een leugen voor waarheid
uit te gevende Heilige Schrift verbiedt
ons dat. Gelukkig! want de waarheid
moet toch ten slotte zegevieren. Was dit
niet zoo, dan zouden wij minder hoop
hebben op de uitslag van de a. s. Juni-
verkiezingen. Maar juist nu de zooge
naamde christelijke sluier, die over onze
zelf te kunnen bebouwen, dan zult ge ongeveer
driehonderdduizend gulden schuldig zijn. Dat maakt
tegen vjff percent, een interest van vijftienduizend
’sjaars. Is het niet?»
,Ja, ja.»
«En in den goeden tijd, zeidet gij, bracht het
land omstreeks vierentwintigduizend opdat wil
zeggen tegenwoordig dus minder. Bij gevolg
zoudt ge, na uw intrest betaald te hebben, niets,
oi minder dan niets, overhouden om van te
leven
De baron boog het hoofd voor deze wreede en
onweerlegbare redeneering.
«Neen neen 1» riep hij zoo erg is het niet.
Je maakt zoo maar dadelijk gevolgtrekken. Maar
wezenlijk, als je er niets tegen hebt ik ben
erg moe, en zou nu gaarne naar bed gaan.»
«Vader wat helpt het, voor onaangename
dingen de oogen te sluiten vroeg zij met aan
drang. Ik weet dat h-ft alles buiten uw schuld is.
Ik weet dat onze arme Jacob schromelijk veel
geld vermorst heeft. Maar op deze wijze voort te
gaan, dat kan toch niet. Te avond of morgen
zullen die menschen Quest, of wie het dan ook
zij hun geld terugverlangenen ah het er niet
is, zullen zij ons aan den weg zetten. Vader, ik
weet dat het iets vreeselijks voor u zou zijn, maar
wij moeten Honham verlaten.
«Wat Honham verlaten riep de onde heer,
opspringende«Wat is dèt nu weer voor onzin,
Ida
«Indien wij niet Honham verlaten, dan zal
Honham ons verlaten,» viel Ida hem in de rede.
Zij boog zich over hem heen en kuste hemen
Een telegram van admiraal Alexejef aan
den Tsaar d.d. ‘14 April meldtIk heb de
eer Uwer Majesteit te berichten dat deJa-
pansche vloot, 14 slagschepen sterk, in 2
deelen gesplitst, van ’s morgens nor tot
’s namiddags met tusschenpoozen van
Liaotsjan uit de vesting en de stad Port-
terwijl zij dit deed zag zij dat tranen hem in de
oogen stonden. Zij keerde zich om, en ging lang
zaam heen.
Den volgenden ochtend lokte een heerlijke
herfstzon den baron ondanks zijn korte nachtrust,
reeds vroeg uit de veeren. Ida, die mee geen al
te besten nacht had gehad, hoorde hem aan de
voordeur luidkeels om Georg roepen
«Hier, Georg, span de hit in en breng dezen
brief eens gauw naar mijnheer Quest te Boising-
ham. Maar je moet op antwoord wachten. En
zorg dat je vóór elf uur terug bent, want ik ver
wacht mijnheer Quest, om met hem over de
Grachthoeve te spreken.»
«Ja, baron
«Heb je niets naders meer van Janter gehoord
«Neen, baron, niets. Hij wil drie gulden de
bunder betalen, of anders er uit.
«Drio gulden I Maar dat is immers belachelijk I
Ik ben niet van plan, dien Janter zijn zin te
geven. Veel liever denk ik het land zelf in handen
te nemen
«Zeker, meneer, dat zou het beste wezen En
bovendien, baron, als we Janter afslaan, dan zul
len Brooks en Prigs hun grond ook voor zooveel
minder willen hebben.»
«Ja ja, Georg, dat zal wel waar zijn Wij zullen
zien. Ga jij nu maar vast dien brief bezorgen, en
denk er om dat ik zit te wachten op het antwoord
hoor I»
Georg verdween.
B)
Ik denk dat Ik tal móeten eindigen met het
land zelf te gaan bebouwen, Dat zal dertig duizend
galden kosten, op zijn minst.
.Zool» antwoordde Ida ,En waar moet dat
geld vandaan konten t
.Vandaan komen! Natuurlijk moét ik hetoone-
men, met hypotheek op het land.»
.Maar zou het niet beter zijn, het land onbe-
te’w^kn'.'*^" TO0*èel geW w aan
De baron draaide zich baloorig om. .Och
wat I Meisjes hebben van die dingen geeh begrip I»
riep hij.
,Maar ik ben geen mejsje meer: ik ben een
vrouw van zes-eh-twintig jaar, en buiten en be
halve dat, heb ik bij uwe zaken bijna evenveel
belang als gg zeil», ^aak zij met beslistheid ,Ik
«e ikthtn Quest, dien rdotvogel. hiet
ronthldpenl Ik weet niet wat ik er van denken
jnoet, ik maak mij allerlei zwarte voorstellingen,
de Crg3te' otB^at Tan n!et3 °P
Tranen sprongen haar in de oogen, zij stond
op en wild, heengaan. Maar de baron, die werke-
Telefoon 8S
ADV ER TENTIEN worden geplaatst van
15 regels a 50 Een ten; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte,
s
