ALBOIÖ,
BINNENLAND.
D. SAMkSOM.
japo\8Toffi:n
RICHARD COBDEN (18M||5.)
Stadsnieuws.
375*te Staats-loterij
BEURS VAK ROTTERDAM.
Hokken, Holtes en
AOVERTFiNTIFN
E5- JP. SOOS,
HANGLAMPEN,
Kaande Lampen,
Piano-lampen, Ganglantaarns.
HUISHOUDELIJKE ARTIKELEN,
ten. De vraag werd gesteld door een der
Tajecbisehe leiders, en berustte voorname-
lijk op tactische overwegingenzjj hoopten
het kabinet-Körber ten val te brengen door
de obstructie tegen de parlementaire behan
deling der te «luiten geldleening. Met de
Tsjechen stemden ook de Dnitscbe volks-
partjj legen de aangevraagde kredietende
andere partjjen hebben zich noch aan arti
kel 14 noch aan artikel 10 gestoord en «tem
den voor de bnitengewone uitgaven.
Verapreide Berichten.
Frankrijk.
I)e havenarbeider* van Cherbourg hebben
bet voorbeeld van de collega's te Brest ge
volgd. Zy elscben een loonsverhooging van
4 a 5 francs, wat door de patroons gewei
gerd wordt.
Duitshiland.
In verband met do bakkeristaking te
Berlgn, is aan het publiek oen circulaire
gericht, ondortcokend door een vyf-en-
twintigtal patroonsorganisaties, waarin deze
er op wgzen, dat do strgd niet werd aan
gebonden voor een lopnquestie, maar ter
beslissing van een machtsvraag, door de
sociaal-democratie uitgelokt. De circulaire
- dringt er op aan party te kiezen voor de
hakkerspntroons, die thans worden geboycot.
SPANJE.
De offtcieuse Kpocn bevat een telegram
uit Parys, meldende, dat Leon Castillo Maan
dag eon lang ondorhoud had m(?t minister
Decassè, waarin het laatste punt van het
Marakko-verdrog behandeld werd, welks
onderteekyning elk oogenblik verwacht wordt.
Hbrvik.
De feeyen ter gelegenheid van do kroning
van koning Peter zullen plaats hebben op
20, 30 en 31 Augustus a.«. De kroning zelf
zal met grèoto plechtigheid geschieden in
de k allied raai. 'Men verwacht, dat vorst
Ferdinand van Bulgarüo en vorst Minolta*
van Montenegro dnarby tegenwoordig zul
len zyn.
Do buitenlandse)»*} hoven zullen langs dl-
plomatieken weg ingelicht wordenbe
paalde uitnoodlgingon worden echter niet
verzonden.
Dezelfde dagen zgn vastgesteld voor do
herdenking van do bevryding van het land
100 jaar geledon, door Knrageorges, den
grootvader van den tegen woord igen koning.
w Ma ruim hik.
De opstandelingen zyn in het vilajet
Usknb in bo&ing gekomen met do troepen,
uitgezonden om hen voor hun gewelddadig
heden te straffen. 24 Bulgaren werden om
singeld en door liun vervolgers doodgescho
ten. De aanvallende pafty had vier dooden
en twee zwaar gewonden.
Nanr verluidt, om gezondheidsredenen*
heeft de Russische politieke agent te Salonika
reeds ontslag gevraagd en verkregen. Iiy
wordt tydeiyk vervangen door den RomUeben
consul-generaal aldaar.
simmmmmmmB -
STATEN-GENEKAAL.
f ff iC f II BC M A Ifi ÊC H
Zitting van Woensdag 1 Jnni
Aan do orde is bet wetsvoorstel van de
beeren van Kaalte c. s. (nu in bot burgerlgk
procesrecht het getuigenverhoor voor een
rechter commissaris weer mogelgk te makten,
d doch alleen op vorzsek van partyen. en de
regelen vast te stellen, welke daarbij zyn in
acht te nemen.
Na besteding door den heer de Ridder,
voornamelijk op grond aat de. rechter, die
hel vonnis velt, ook persooniyk de getuigen
moet Uooren, «n verdediging door de hoeren
Pompe van Mcerdervoort en van Styrum,
die er o. a.' op wezen, dat de rechtbank het
recht behoudt om zelf de getuigen to hoeren,
werd helvoorstel in het belang van een
siiellere/unrgerlgke procedure door den he,er
van tUmlte verdedigd.
Dofniniater van Justitie gaf daar*,. hg de
artikelen «enige rodartiewyxigiiigen in over
weging, die door den hoer van Raalte werden
overgenomen.
Op voorstel van den voorzitter werd be
sloten, dozo wyalgiitgen to doen drukken.
Voortgezet werd^ daarop do behandeling
van de
Drankwet.
Het eerst kwam in stemming het artikel
betrekkelijk de facultatieve, instelling van de
plaatselgke commissies liit deingezetenon,
op initiatief van den Gemeenteraad.
Het word aangenomen mot 44 tegen 33
stemmen.
Verschillende artikelen r betrekkelyk de
'werking dier commissies werden daarna aan
genomen, waardoor amendementen vau de
beeren Janssen en Bolsius vervielen.
By een der volgende artikelen betrekkeiyk
de mogelijkheid van verplaatsing van ver
gunningen, verklaarde de minister van Bin-
nenlandsche Zaken, dat de Regeering het
«renscheiyk vindt, de mogelgk beid van ver
plaatsing niet te beperken. In het belang
van de bestrijding van den clandestiene»
drankhandel is het van belang, meende hg,
de kroegen uit een cngeren kring weg te
nemen.
De beer Borgesius gesteund door den
heer Okma was van een geheel ander
gevoelen Hy vreesde van die gemakkclgke
verplaatsing alkoboliseering van nieuwe
wyken en nadeel voor do drankbestryding.
Het artikel werd echter na nog eecige
discussie aangenomen.
By art. XXII (intrekking van „vergun
ningen") wezen de heeren Passtoors en ter
Laan op de onbillykheid, dat een „vergun
ning" wordt ingetrokken, wanneer de houder
langer dan drie maanden van het jaar niet
woont in het huis, waar liet bedryf wordt
uitgeoefend. Fr kannen huiseiyke en per
soonlijke omstandigheden zjjn ziekte of
anderszins waardoor het blgven wonen
in het perceel onmogclgk wordt.
De minister van Binnenlandftche Zaken
deed uitkomen, dat de bedoeling is, dat de
vergunninghouder zelf het bedrgf uitoefent.
Die bedoeling zal de minister door een wy-
ziging duidelijker aangeven.
Na eenig debat werd het artikel in dien
zin gewyzigd en aangenomen, dat de ver
gunning zal worden ingetrokken, indien do
vergunninghouder, die zich in de uitoefe
ning' van het bedryf doet vervangen door
een ander, zelf langer dan 3 maanden in
h et verg» nnings ja ar buiten noodzaak niet
woont in het bedryfsperceel.
Vervolgens werd op voorstel vrtn den heer
Borgesius met 44 tegen 33 stemmen aan
gehouden het artikel betreffende de intrek
king van een societeitxvergunning by niet
naleving van de reglementen by de wet ge-
eisclit.
De minister had 't denkbeeld geopperd
om alleen by herhaaldelgke overtreding tot
intrekking over te gaan, maar daartegen
kwam verzet van de zydo des heeren Troel-
«tra, die daarvan willekeir vreesde.
By art. XXIII (taak der commissie uit
de ingezetenen, met betrekking tot de in
trekking van vergunningen) werd door den
heer Janssen een door hem cn den heer
Bolsius ingediend amendement toegelicht,
om de aanwyztng van voor intrekking In
aanmerking komende vergunningen niet op
te dragen Wan bedoelde commissiön, maar
alleen aan den burgemeester.
De minister van Binnenlandscbe Zaken
verdedigde hut artikel, onder opmerking dut
't niet de bedoeling is door de commissies
speur- en politiediensten te doen verrichten,
manr haar alleen do bevoegdheid te geven,
door haar verkregen injichtingen tor kennis
te brengen van de met de intrekking belaste
autoriteit.
Het amcndement-Jonssen-Bolsius werd
daarna verworpen niet 44 tegen 36 stemmen.
Bg artikel XXVIII (verlof voor bierhui
zen) ^vroeg do heer Mejcbers den minister
hoe deze zich voorstelt in de toekomst het
bierkwaad, vooral in Brabant en Limburg,
te bestryden.
Do boer Bolsius kondigde oen paar amen
dementen aan om de artikelen 2b en c op
de bierverloven toe te passen.
Morgen voortzetting.
In den loop der zitting is aan den heer
Pnsttoors voriof verleend om op een na-
.der te bepalen dag den minister van Wa
terstaat te intenpelleoren over de pont te
Velsen.
Den Hden Juni van dit jaar is er een eeuw
verstroken sedert den geboortedag van den
merkwaardigen mun, wiens naam hierboven
is genoemd.
Eenige woorden ter herinnering aan den
grooten apostel van den vryhandel.
Als zoon van een eenvoudigen boer te
Dunford, een gehucht in West-Snssex, gebo
ren, moest Cobden reeds op zeer jeugdigen
leeftyd door de schapen zyns vaders te hoeden
medebelpen om in de behoeften van het tal-
rgk gezin te voorzien. Achteruitgang in liet
bedryf noopte den vader de boerdery te
verkoopen. De jonge Richard werd door een
oom naar een kostschool gezonden, w$ar hg
vgf treurige jaren sleet en slecht onderwys
genoot. Van 1819—1825 in de katoenfabriek
van zyn oom, eerst als werkman later als
reiziger, werkzaam, begon hy in 1828 zelf
zaken te doen en wist by door zyn helder
verstand, zyn werkkracht en taaie volharding
weldra een der eerste katoenfabrikanten van
Engeland te werden. Reeds vroeg ging hem
de behartiging van Bet algemeen belang ter
harte. Door ervaring geleerd en zyn kennis
van economische toestanden ijpor buiten-
lbndsehe reizen vermeerderend, kwam bg
tot de overtuiging dat de toenmaals heor-
sohende denkbeelden den bloei van yjn land
in den weg stonden. De leer, volgens welke
bg een koop, alleen de verkooper profijt
hoeft en de kooper nadeel zoo lijden, werd
ook toegepast op het toentertyd gevolgde
stelsel van handelspolitiek. Engeland zuchtte
onder eon stelsel van protectie, waardoor
nagenoeg alle buitenlandsche goederen wer
den getroffen. Byna geen enkel artikel was
onbelast en van sommige was de invoer
eenvoudig verboden, tooals van vee, schapen,
varkens, Versch vleesch en van visch. De
graanwetten beperkten den toevoer van bui-
tenlandscb graandit mocht slechts worden
ingevoerd als de prjjs tot oen bepaald be
drag was gestegen De landbouw was dus
beschermd. Eveneens ging het den handel
uit het verslag van eeno in 1820 ingestelde
parlementaire enquête, bleek dat meer dan
1000 wetten het vrye handelsverkeer belem
merden. Bovendien bepaalden de scheep
vaartwetten, dat vreemde goederen mochten
worden ingevoerd alleen door Engelscbe
schepen of door die van het land, waar de
goederen werden gemaakt.
De slechte gevolgen bleven in'et uit: de
eerlyke handel werd belemmerd, de smok-
kelary bloeide, de scheepvaart werd beperkt
en de opkomend-• industrie tegengehouden
in haar ontwikkeling. Vooral de kortzichtige
graanpolitiek was oorzaak dat onder de
steeds toenemende bevolking nrmoede en
ellende heerschten, terwyl wegens talrijke
mislukte oogsten de kwijnende landbouw
niet in de klimmende behoeften kon voor
zien. Vandaar algcmeene ontevredenheid
onder de arbeidende klasse, vooral in de
fabriekssteden. Geen wonder dan ook, dat
van daar uit herhaaldelijk pogingen werden
gedaan om verbetering te brengen in een
toestand, die alleen den lnndheercn en den
grondeigenaren voordeel schonk.
Doch deze pogingen leden schipbreuk,
totdat Cobden zich opmaakte tot den strgd
tegen het verbond van eigenbelang en be
houdzucht Hg toonde aan dat de zooge
naamde bescherming de beschermden niet
helpt, dat het volk or door verarmt, dat de
staat niet het recht heeft één klasse te
bevoordeelen ten koste van het algemeen.
Tegenover do oude leer, dat het een land
goed gaat slechts wanneer andere landen
worden benadeeld, plaatje Cobden het
grootsche beginsel dat alle landen, en elk
in het byzonder, belang hebben by interna
tionale welvaart, en di^t hiervoor vryiioid
van verkeer een noodzakelijke voorwaarde
is. Om Engeland tot bloei to brengen wenschte
hg toepassing van volledige handelsvrijheid
en vervnnging van - do protectie door oen
volkomen vry ruilverkeer. Begaan mot den
treurigen toestand des volks, richtte hg zyn
streven op verbetering der stoffoiyke wel
vaart, niet omdat hg geen hooger< belangen
erkende, doch omdat hg terecht ook van
stoffeiyken voorspoed zedeiyken vooruitgang
verwachtte. In de eerste plaats bond hy den
strgd aan tegen de graanwetten. Vooral
door Cobden'a toodoen eïj dat van zyn strgd
makker John Bright, werd eene vereeniging
opgericht, de anti-cornlrfw-league genaamd,
die zich du afschaffing der graanwetten oir
de toepassing van liet beginsejvan volledige»
vryhandel ten doel stelde. 1
Het zou one te ver voeren den stryd in
byzonderheden na te gaan. Als lid vnn liet
uitvoerend bewind der vereeniging was
Cobden onveynpeid werkzaam. Door oprich
ting van plaatseiyke vereenigingen, het hou*-
den van lezingen, het verspreiden van
geschriften, werd de oponbare mecning be
rferkt. Geen cerl(jk middel werd onbeproefd
gelaten om de fSge te behalen. De uitslag
beloondo de moeite. Na met volharding en
toewyding gevoerden strgd waarbg Cobden
zyn eigen vermogen grootendeels ten offer
bracht - gelukte het hem zyn beginselen
by het volk ingang te doen vinden. Eerst
werden de nijverheidsdistricten voor zyne
denkbeelden gewonnen, en toen eenmaal den
boeren de overtuiging was bggebradht dat
niet zy, doch slechts de landbeeren voor
deel trokken van de kunstmatig verhoogde
graanprg^cm en daardoor stijgende pachten,
volgden de landbouwstreken eveneens.
Ook in he^ parlement streden Cobden en
Bright hun onbaatzuchtlgen strgd voor wat
een volk in de eerste plaats uoodig heeft
om zich to ontwikkelende vrgboid van
bandel en van verkeer. Ook°daar trokken
zy heftig te velde tegen een stelsel, dat
belastingen heft ten gunste varf bepaalde
klassen en dat in de benrs van particulieren
een gedeelte doet vloeien van hetgeen uit
sluitend vobr 'sRgks schatkist behoort be-
stem3 4fe zyn.
Aan Cobden's onvermoeide werkzaamheid
was het te danken dat in 1842 door den
Minister Robert Peel aanvankelijk de rechten
werden verlaagd. Van toen af bracht eik
jaar hem dichter by de overwinning. De
trearigè toestand des volks, tot welks ver
betering de strüd was begonnen*' kwam den
Vrybandelaren&te^ hulp. In 184& deed een
aardappelziekte in lerland den g&heelen oogst
mislukken, en een algemcene hongersnood
stond voofr dg deur. Van alle zgden eischte
men openstelling der havens voor. vreemde
goederen gn- granen. Eindelijk zwichtte de
regeering voor den steeds krachtiger wor
denden aandrang en werd de intrekking
der graanwetteu derf Mirten Juni 1846 be
krachtigd.
Met zelfvoldoening kon Cobden op syn
werk terugzien, en al komt 4e «er van de
afschaffing der graanrechten hem niet uit
sluitend toe, naar waarheid kon de minister,
Sir Robert Peel, verklaren dat aan dezen
maatregel voor altyd Cobden's naam zal
blgven verbonden als de naam van den man
die, uit zuivere en belangelooze bedoeliogeo
handelend,' met onvermoeide geestkracht <je
zaak der handelsvrgheid heeft bepleit.'
Zoo was dan de zege bevochten, doek
Cobden's werkzame natuur liet hem geen
rust. Na bet beginsel had gezegevierd, nam
hg deel aan de verdere toepassing ervan.
In 1849 werden de scheepsvaartwetten nf-
geschnft, waardoor do baiteniandsche vaart
werd bevrgd. In 1853 vielen de rechten
op nog 133 artikelen, in 1860 verdwenen
die op boter, kaas en nog andere zaken, in
1861 die op papier, in 1866 het laatste kleine
recht op graan, terwyl met het verdwynen
van bet invoerrecht op saiker in IS74 in
Engeland het stelsel van vryhandel volko
men werd gehuldigd.
Doch niet alleen in eigen land diende
Cobden de zaak der bandelsvrylieid. Sedert
xden val der graanwetten werd het vraag
stuk van Vryhandel of Bescherming eender
voornaamste, waartyede alle landen zich
zouden hebben bezig te honden. Van dien
tyd hield Cobden zyn oog op de buitenland-
sche staatkunde gevesligd. Vast overtuigd
dat door den band van wederkcerige han
delsbelangen de vrede tusschen de volken
dnnrzaam zou worden bevorderd, bepleitte
hjj steeds de internationale vrjje bandels-
politiek en werd lig bestrgder van de oor
logszuchtige staatkunde der party, waartoe
hy behoorde. Steeds verhief hg zgn stem
tegen inmengiag ia de zaken van andere
lanfh'ii, steeds streefde hij er naar om voor
Engeland dei» vr de te bewaren. Een der
resultaten hiervan was het handelsverdrag,
in 1861 met Frankryk gesloten, waarbij door
zyn toedoen en dat van zyn Franschen
geestverwant, Chevalier, de Franseho ta
rieven aanmerkelyk werden verlaagd. Hel
gevolg was een snelle vermeerdering van
den handel tusscben Engeland en Frankrgk
tot voordeel van beide landen. Tot dank
voor deze tweede woldaad, zgn volk
bewezen, wenschte de Regeering Cobden
te beLoonen, doch de onbaatzuchtige
man wilde bier niet- van hoorei» en wei
gerde elke belooning, evcnils hg korten
tyd te voren een aanbod 'om als minis
ter deel to nemen aan de regeering, ondanks
de op hom yan alle zijde uitgeoefende pressie,
van de hand had gewezen. „De eenigc be
looning die ik begeer" aldus schreef hy
in zyn antwoord op het verecrende aanbod
„is, dat ik inoge blgven loven om ge
tuige te zyn van een verbetering in de be
trekkingen tusscben de twee groote nabuur-
staten, die door het handelsverdrag nauwer
worden verbonden."
11 Het was hem echter niet gegeven zyn
wensch voor nog talryke jaren,te zien ver
vuld, en de zegenryke gevolgen van het
stelsel der vrybeid van handel in vollen om
vang te kunnen aanschouwen. Te midden
van z|jn werk stierf hy den 2n April 1865
te Londen.
Hehoeven de resultaten van zyn arbeid nog
te worden bewezen P Moet dan nog steeds
bewjjs worden geleverd voor wat door een
ieder, wiens oog niet door baatzucht en
eigenbelang is verblind, kan worden waar
genomen V „Er is geen woonstede in bet
land," aldus werd by de otitliulling van
Cobden's standbeeld te Bradford gezegd,
„wAAr door zyn werk niet meer levensgenot
is gekomen, geen hut waarvan de bewoners
niet meer werk hebben gekregen en voor
wie naast een ruimere keuze van goedkoo-
pere levensbehoeften de loonen niet £\jn
verhoogd."
Heeft Cobden dan tevergeefs geleefd en
gewerkt, zou men byna geneigd zyn te
vragen, waar men ziet dat ook bier te
lande pogingen worden gedaan de protectie
woer binnen te halen P Wy weigeren zulks
te gelooven. Veeleer mag worden vertrouwd
dat ook hier Cobden's geest zal blyken te
leven, dat met warratd zal worden gestreden
voor hot behoud van de vryheid ook op het
/gebied van den handel, dut men ook hier
wer.scbt te streven naar het grootsche doel
van den man van Vryhandel en Vrede tus-
schen de volken deï aarde.
Vereeniging het Vrije Ruilverkeer.
Gemengde Berichten.
Uit Berlgn wordt geseind:
De Lokalanzeiger meldt dat de voorsta-
lige houder van het filiaal van Rand's
(jDiamond-palace te Rotterdam, de koopman
.Tames Douring, die na het plegen van on-
eerlykheden de vlucht nata en op zyne reis
naar Berlgn in hechtenis genomen werd, aan
Rolland uitgeleverd zal worden.
Jlen schrylt uit Giesendara aan de N R.C.
^Maandagavond is bier op ergerlijke wgze
^uisgehonden. Waaricbgolyk uit wraak, om-
d.t een inwoner, J. r. W. genMm4. nit.ijn
beis gewt w.s, beeft men bj den eigenur
V .Ibier op woeste wgie diens hms v»n
binnen en rin buiten vernield. Niet alleen
doch ook bet bontwerk moest het
ontgeldende heining om de woning, «lts
Se punten op het bouwland x»n vernield.
r,e ottcier ven justitie is gister ter plaatse
geweest tot bet instellen van een nader
onderzoek. Een viertal personen werden
«oor hem geleid. Een daarvan is ieed» in
hechtenis gebonden. Inmiddels heelt J. v. W.
gister weddr de woning betrokken, waaruit
hij Maandag jl. gereebteipk was verwgderd.
Men deelt aan de ,N. IL Ct." mede dat
een Engelscbe dame, miss Bntlin te Oxford,
die reeds in twee vooratgaande zomers
excursies naar Denemarken heeft georgnnt-
seerd, waarbg het nattige met bet aange.
naihe werd yereenigd, dit jaar van 10—20
Angnstns opnienw tot een dergelgke exenrste
bet initiatief genomen heeft.
öednrende bet tgdperk der eienrstes
worden te Kopenhagen voorlezingen gehou-
den in de Engelscbe taal over Deensche
geschiedenis, Deensche literatnnr, de Deen-
ache regeering, Deensch onderwijs, Deensche
volkshoogescholen, Deensche boerderijen, de
sociale qnaestie in Denemarken enz. tot zelfs
de bereiding van Deensche spijzen toe.
Nadat deze voordrachten des voormiddags
plaats hebben gehad, gaat het gezelschap
ill de namiddaguren over tot de practische
illustratie van het geleerde door eigen
waarneming. Des avonds komt men in het
een of ar.der gezellig lokaal bijeen. Neder
landers behoeven slechts f 10 te betalen,
natonrljjk behalve hnn kosten van reis en
verblijf.
Dr. J. M. Hoogvliet te 's-Gravenhage
heeft zich bereid verklaard de noodige in
lichtingen te verstrekken.
Ook prof. G. W. Kernkamp te Utrecht,
de heer Marcellns Emants te 's-GraVenliage,
mevr. D. Logeman—v. d. Willigen te Gent,
mevr. T. Beets -Damsté te Leiden, en, mej.
A. J. Vnleton. secretaresse van de Holland-
sclie Clnb te Kopenhagen, bevelen het
plan aan.
De moord to Kenien. In de laatste
dagen waren sterke vermoedens gerezen
tegen zekeren Karl Kanertz, een daglooner,
die sedert den dag van den moord op het
dienstmeisje Morg. Knrth nit Keuier, ver
dwenen was.
In den nacht van Zondag op Maandag
is deze persoon te Mainz aangehouden. Hij
beeft reeds bekend de dader te zijn, maar
noemt nog twee andere personen, van wie
men reeds een op het spoor is, als zijn me
deplichtigen.
Zijn verblijfplaats werd ontdekt doordat
bg in Bonn, de door bom gestolen broek,
welke hem te groot was, liet vermaken. De
kleermaker ontdekte nit de beschrijving der
dagbladen de overeenkomst dezer broek met
de gestolene. Toen hg daarop een briefje
kreeg ran zgn klant, waarin die op spoed
aandroqg, gaf'hg beide voorwerpen aan de
politfe. ïntnsschen wa3 Kanertz reeds ver
trokken faar Mainz, waar hg na telegra
fische metedeeling ingerekend wérd.
De tboordenaar is eerst 25 jaar, doch
sehgnt een slecht sajet, die reeds meermalen
gevangenisstraf heeft ondergaan wegens
diefstal.
Er deden de laatste dagen omtrent den
gezondheidstoestand van den Tsaar, allerlei
geruchten de ronde, die dan gewoonlgk weer
door een tegenspraak werden gevolgd.
Dq, .Independence Beige" verneemt tgtans
nit den besten bron, dat de toestand van
den Tsaar inderdaad te wenschen overlaat;
zgn zenuwgestel moet in die mate geschokt
zgn, dat eenige ongerustheid jn zgn omge
ving begrgpelgk ts. Indien geen verbetering
intreedt, zal men des nachts bg den hoogen
leider dienen te waken.
Zondag heeft het centraalrbestnnt van den
Nederlnndschen R. K. Volksbond de volgende
motie vastgesteld
.Het centraal-hestunr van den Ned. R. K.
Volksbond, in buitengewone vergadering
bgeen og 29 Mei 1904 te 's Gravenhage, na
rgpe beraadslaging over de oprichting van
de -federatie „Katholieke Sociale Actie",
overwegende
le. dat dg goedkeuring, door het hoog
waardig episcopaat op de statuten en regle
menten dier' lederatie verleend, noch voor
schrift noch aanbeveling tot toetreding bevah
2e. dat vóór bet aitgeven van die statute*
en reglementen door bet voorloopig comité
de betrokken organisaties als zoodanig niet
over de concepten zgn gehoord, doch de
-definitief vastgestelde lesing jtaar is vhorge-
lefd j
3e. dat de ontworpen organisatie aan den
Ned. R. IK. Volksbond voorhands te zware*
lasten oplegt en te weinig vftordeel voor
zyne actie biedt;
4e. dat de Ned. R. K. Volksbond, die
sipda zestien jaren zelfstandig op alle sociaal
gebied is werkiaam geweest, overtuigd is
eenige belemmering in zyne vrybeid van
beweging te znllen ondervinden
is van oordeela. dat de afdeelingen van
den Ned. R. K. Volksbond, als zynde finan
cieel zelfstandig, feitelgk vry blgven, ieder
voor zich over de al of niet aansluiting &y
de Katholieke Sociale Actie te beslissen
b. dat het centraal-best uur voornoemd, als
leidend lichaam o. m. geroepen om de eenheid
van optreden in de Ned. R. .K. Volksbond
te bevorderen, de afdeelingen niet tot
^zoodanige toetreding adviseeren kan."
£fn veldslag b(j Dantzig.
Heeds lang verkeerden liet le regiment
huzUreu van de Igfwacbt en de manschappen
van den trein te Dantzig op voet van oorlog
met elkaar, daar de huzaren aan de soldaten
van den trein allerlei spotnamen gaven.
Zaterdag-avond nu kwam het tot een gevecht
tusschen 30 man vafi den trein en 25 huzaren.
De blanke sabels werden getrokken en toen
ging het ar in den blinde op los. De huzaren
moesten de wgk nemen, maar het gevecht
met hun achterhoede duurde nog tot vlak
by de kazerne voort. De huzaren moesten
mutsen en sabels in den steek laten. Van
hen waren 5 man zwaar en 16 man licht,
van de trein-soldateu 1 man zwaar en 5 licht
gewond. De militaire dokters waren tot in
den vroegen ochtend van Zondag bezig met
het verbinden. Vele van de gekwetsten had
den ernstige sabelhouwen over het hoofd en
de rrmen gekregen.
Het divisie gerechtshof heeft dadeiyk een
streng onderzoek gelast. De politie was
machtelooseen agent die tusschenbeide
wilde komen, kreeg ook een sabalhouw.
Eenige maanden geleden word door den
hotelhouder J. v. V. te B&rneveld aan een
vreemdeling op zgn verzoek een rywiel ge
leend om er even een ritje op te maken.
Weldra bleek echter, dat men met een op
lichter te doen had erf word aangifte aan de
politie gedaan. Na «veel moeite is deze er in
geslaagd den verdwenen wiolryder te vinden,
die thans voor den rechter van instractie te
Utrecht een volledige bekentenis heeft afge
legd. De Bots had hy nog denzelfden dag
voor f 18 verkocht.
Voor een nader feit zit hy thans reeds in
de gevangenis te Groningen opgeslotene
Maandagmiddag had op het Molenwater te
Middelburg eon zeldzaam voorval plaats.
Een milicien, die op het exercitieveld door
«en sergiant geoefend werd, kreeg het op
een gegeven oogenblik te kwaad en wiurp
zyn geweer neer met de woorden „Ik verd....
hetdoe het zelf." De jongeman had zich
zoodanig over»tunr gemankt, dat men hem
in de gasfabriek binnenbracht om weer wat
op zyn verhaal tc komen.
Mo» zegt dat plagery vpn den betrokken
sergeant de oorzaak is van het voorval. Een
streng /onderzoek schynt^dan ook hiernaar
te zyn ingesteld. (Midd. Ct
GOUDA,. 2 Jnni 1904.
In de maand Mei zijn in de apaar- en
hulpbank alhier ingelegd en terugbetaald
de navolgende bedragen.
Inleg 363 postep f 1570884
bijgeschreven en betaalde rente 43.70
Terugbetaling 241 posten
f 15752.54
- 13067.25'
meer ingelegd dan terugbetaald 1 2685.28
Aan bet einde der maand
April was ten name der
Inleggers ingeschreven - 626532.27'
■Koodat hnn tegoed op Ultimo
Moi 1904 bedraagt f 529217.56
In den loop der maand Mei /.jjn 11
nieuwe boekjes afgegeven, 13 algeloopen
boekjes opnienw in gebruik gesteld en, 52
boekjes geheel afbetaald, zoodat aan bot
einde der maand Mei 2741' boekjes in
omloop waren.
Bg Koninklijk beslnit is J. van der Laan
Nzn., te Gondn, met ingang ran 1 Jnli
1904, benoemd tot schoolopziener in bet
arrondissement Schiedam.
Bij Koninkljjk^beslnit is o. a. béneegid bjj
bet wapen der inlanterio bjj het 4de regi
ment, met ingaqg van 1 Jnni, tot kapitein,
de eerste-lnitenant M. D. J. de Jongb, ad
judant bjj het 5e regiment.
Benoemd tot boofd der schooi te Vriezen-
veen de heer J. J. Schep, te Schoonhoven.
Tot onderwijzer a In de school met den
Bjjbel te Ouderkerk aan den IJsèl is be
noemd de heer H. Kooiker, te Meppel, die
de benoeming heeft aangenomen.
Door wjjlen mej. B. A. Hoogendjjk, te
Ouderkerk a. d. IJsel, zjju de rolgende Ie-
guten vermaaktf 1000 aan de School met
den Bjjbolf 1000 aan de Hcrv. Kerk
f 1000 aan de Herv. Diaconief 500 aan de
Cbr. 'Jongedocbters-Vereeniging.
Stolwijk,. 31 Mei. In de gisteren gehou
den vergadering van bet Bestnur en Inge
landen van den polder ,'t Beiorscbe" werd
de rekening en verantwoording voor bet
dienstjaar 1903 goedgekenrd, bedragende in
ontvangsten f 3462,05 en nitgaven 13198,45,
batig Slot alzoo f 263,60.
In dezelfde vergadering werd ook do
begrooting voor 1904 vastgesteld in ofit*
vangst en uitgaven elk bedragende f 2842,54.
De omslag per Hectare is f 3,75.
5e Klasse. Trekking van Donderdag 2 Jnni,
No. 12365 f 1000 en premie van f 30,000.
18458 1 1000.
1967, 9094, 11523, J2143, 12143,
12149, 12501 en 15498 ieder f 400.
2973, 3626, 3670, 5777 en 7222 ieder
1 200.
2837, 3017, 4204, 4424, 5466, 6364,
7969, 13296, 15671, 15916, 16709 en 18024
ieder 1 100.
11 3739
88 4222
141 63
65 4356
277 4461
347 4544
51 4840
507 55
875 4720
Prijzen van f 70.
6853 9369 12126 14800
9430 12264 4
69 12319 88
1010
1143
1337 4952
70 5(104
1418
1521
76
7040
79
7147
90
7215
7308
19
84
7426
41
48
74 5212
1607 49
1709 51
14 5513
55
1802
2137 5652
2242 99
2429 5936
45 68
2534 75*
44 6022
2615 32
37 6189
77 6232
2785 44
87 6366
2291 6415
3115 6605
98 12512 95
9523 68 14900
85 78 5
9610 84 15036
93 95 15218
9720 12640 81
42 60 15346
9825 65 15481
37 12766 15754
9991 12866 67
55 10005 91 16019
86 10121 12960 93
7635 10238 64 16364
95 10351 13047 16465
7770 10415 63 16641
7933 60 13293 58
8004 10756 13382 16769
32 10918.13593 16803
8185 7!) 13633 17050
8256 11052 13929 78
8301 11122 14(911*17120
•62 46 14131 72
95 70 51 17248
8495 73 14324 49
8522 11291 27 17379
8619 11403 14436 87
8794 31 42 92
8928 91 14508 17408
9077 UM8 65 56
9105 66 14701
3444
48
79
86
3544 6774
3623 6827
5 Klasse
No, 9498 in.
9219 11872
•3? 74
94 11948
9354 12121
67 J
No. 6497 m.
z. 9488 1 70.
80
92
95
17713
85
1784-1
76
18098
18117
47
49
1820)
17
18338
81
18446
18555
18604
18730
18827
84
19052
71
19166
19243
19316
19468
71
79
90
19696
20127
20281
91
20340
20444
55
20665
20730
208(M
23
20919
6447*1 70 en
MARKTBERICHTEN.
Gouda, i Juni [904.
GRANEN. De aanvoer was heden niet
groot, hoewel voldoende voor de vraag. In de
prijzen kwam weinig verandering.
TarweZeeuwsche 8 25 a 8.50 Mindere
dito/ 7.50 4 7.90 A/wijketwIe 675 A
7.25 Polder 6 60 A J f 1 o Rogge: Zeeuw-
aohe 5.25 4 5,60 Polder - 4 -.*-
Obitenlandsche per 70" kilo 4.40 4/465
GeratWinter 4 Zomer 4
-.Cltevailler 5.-— 4 5 75. Haver, per
heet. 2.90 4 3 40, per 100 Rtio 6.75 4
7.25 Hennepzaad Inlandaehe 4 -.
iluitenlansche 5.50 4 5 75 Kanariczaad
ia.50 4 14.Koobaad 7. a 8.35
Erwten Kookerwten 4 Niet-
kookende 4 -.Ruitenlandzche voer-
erwten per 80 Kilo 5.80 p/ 6 30, ïiconcn
bruine boonen 4 Witte Bootten
-.— 4Paardcboonen5.70 4 /6 15 Dui-
veboonen 6.75 4 7.15 Maia per 100 Kilo
Bonte Aincrikaansche 6. 4 /6.3e üdetsa
5.60 4 6.Cinrptantine 6.50 2 7 -
Vksmarkt. Melkvet redelijk aanvoer, handel
vlug met goede prijzen Vette varkens, weinig
aanvoer, handel vrijwel 18 4 20 ct, perha!fK.G.
Ü'W voor Engel/ind weinig aanvoer, handel
Haunt 16 (1 17 ct per half K.G. Magere Uiggen.
redelijk aanvoer handel utug o 80. A 1.15
per week. Vette Schapen goede aanvoer, handel
vlüg aa a 30 Lamrajeren goede aanvoel
handel stug 9 4 13 - Nuchtere Kalveren
goede aanvoer handel inatig 9.—- A J 11.
Kokkalver^n 10 A 17.
Kaas, aangevoerd roo partijen handel vlug.
ie kwal. 37— A ade kwa. aj.
k f 36.— Zwaardere NoordUoiiansche
Boter, weinig aanvoer, handel vlug.
Goelwter. 1 ao A /fi.25.
Weiboter. 0,95. k i.to.'
A. VAN Az„
Kleiweg E 73», GOUDA
rricirtMi »•- af.
WOENSDAG 1 JUNI.
L.K. H.K.
Staahleemnurn.
Nkderland. Certificaten Ned. v
Werkeiyke Schuld. 8
Portugal. Obligation Jo Serie
fr, 500 8 56"*/u -
Oblig. Tabaksmonopolicleeniilg
(Fr. 2500 5000) 4»,, 97
Tlrkijk. Geünificeerde Schuld
Recepi88en V 4 79»/,
Egypte. Obligatie» Leening
1876 4 104* k
Brazilië. Obligation Funding
Loan L. 20-100 1898 5 102
Hypotheek- Ran ken
Pandb. Dordrochtsche Hypb. 4 99»t
Alg. Hypothbr. Eerste Nod.
Hypolheekbrietbank4 99s 4
Pandb. lo Ned. Schocpsverb.-
Mö- 41', 101 -
Pandb. Friesch-Groningsche Hy
potheekbank 4 99
$andb HoH.-Geldersche Hypb.4 99s/.
Pandb. Hollandsche-Hypb. 4 99s/4
Pandb. Ned. Hypotheek- en
Pand brief bank 4'/» 101
Bewy/en van Deelger. Northw.'
Pac. Hyp. Bank f/>9"/4
Pandb. Rotterd. Hypb. 4 101 101
Pandb. Rotterd. Hypb. 31/, 98
Pandb. Standaard Hypb. 4 100
Pandb. Stichtsche Hypb. 4' t 100' 4
Pandb. Westlandsche Hypb. 4 991/» -
Diver ten-
Aand. Nieuwe Afriknanscho
Handelsvennootschap 95
Spoo r weq leen utgen
Nederland. Ohlig. Z.-jl Klta-
trischn Spur. M(j. 4'/t 102'/«
Italië. Oblig. Zuid Italiaanse ha
Spoorweg My. A If, ,3 66*/4
Rusland. Gfoote Hpw. M(j. (Ij.
100) Obligatie» 1890 4 83
Zuid West Npw My. Oblig.
ZR. 125 - 4 85"/4 -
Noord-Amkrika. Atchison To-
peka en'Santa Fé.*<Jert. v».-
gewone nnnd. 097/t
*Krie Spoorweg My. Gew. aand. 22'
Premie leeningen
Nedkrmand. Schouw burgloten i
K f 15 f 1.20 -
dito f 1.50 1.20 -
Belg ie. Loten Stad Antwer
pen 1887 2'/ 101»
Loten Stad Brussel 1886 2' 102
Markt. Gouda.
Specialitëit ia Nouveauté's.
lie NOUVEAUTÉ'S In
PKDIfl mW
ill l l 11 1 DljlJj
zijn in groote voorraad voorhanden toj de
mgest eoncurreorendq pryzen.
Burgerlijke Stand
GEBOREN31 Moi, Wilhelmina Carolina,
oudoi s B. I). Grootendorat en K. van Zutphen.
OVERLEDEN: 31 Mei. J. M Vos, 33 j.
- A. W. Ziere, 12 j. on 6 m. J. J. M.
Mul, 13 in. 1 Juni. P. do Bruid, haisvr.
vun C. Knor, 62 j. P. J. de Lange, wed.
van H. Verboom, 66 j.
GEHUWD: 1 Juni. J. v.-d. Winden en
J. Kemp. P. Swancnburg en C. J. Katten.
A. den Haag en C. do Kuiter. L.
Binnendijk on H. Vordries. G. C. H. v.
Hooff eq A. van den Nieuwendyk. L.
van Maaren en N. C. Keparon. H. R.
Jilles cn C. P. Verschut. W. Hoogondük
en N. Annuars.
TIENDEWEG, 59.
bericht de ontvangst van mm prachtige
collectie
Email, Koper,
(Vernikk. Britlannia Metaal),
ENZ. ENZ.