MANTELS.
HENGELOSCIIE VERLOTING
\m r:»ni:vni:\
PELTEli MEN,
BINNENLAND.
De Troonrede-Debatten.
Trekt Zaterdag 3 December 1904
gemeubileerde Kamers.
Telephoonnet-Gouda-
nvrwrtwwi
Stadsnieuws.
TOONEEL.
Costumes, Japonstoflen,
Itloiiseii, Peignoir*
M/vrf/s //frj/j/éf wsy
BEÏÏES VAN ROTTERDAM.
ïl<> Twintigste graufc
13000 Grid., ion. Ccmxtsc:rLte:irL
rmwwpi
Quina-Laroche »2^7b!jlESïr«i"aU<lohvaucncn, t«brekaar eetlutt, «lechte
crr Melksuiker K"/0B0'
Asthma Cigaretten
Tamari nde Bonbons
Salmiak-Pastilles bij'hmM,"verkoudheid «nKulpkn, bei U
Hot dagblad .Iloces" bespreekt de roort-
durende pogingen vnn Engeland om tick
vast te nestelen in Zuidoost-I'orzië, en wijst
er op dut „zoo die streek eenmaal in banden
van Engeland is, Rusland geen rechtstreek-
sclien toegang zal hebben tot den Oceaan
en dat dan de Perzische goll geheel in
Kngelsch bezit zal z|jn en dns voorllnsland
van geen nut meer
„Onze gehoele beweging naar het Zuiden",
zegt het blad verder, „Is dan van nul en
geenor waarde, Wij zullen ons moeten
tevreden stellen inet du zandwoestijnen van
Turkestan, en onze vurigste aspiraties, onze
grootste bedoelingen moetan opgeven.
„En nu moge men zoggen dat het oogen-
blik thans niet geschikt is om die guaostio
te bespreken, want voordat do oorlog met
Japan geëindigd is, kunnen ivg over een
uctieve politiek in andere streken niet denken.
Maar die redeneering zal er toe leiden, dat
wij na den oorlog, na de overwinning be
haald to bobben in bet verre Oosten, ons
zeil verslagen, vernederd zien op het poli
tieke slagveld in dat andere doek der wereld.
„Onze belangen daar zjjn niet minder be
langrijk dun die aan de kusten van den
Stillen Oceaanen wjj zullen dan meer ver
loren hebben daar, dan de schitterendste
overwinning, waarmede wjj don oorlog tegen
de Japanners besluiten, ons geven kan.
„Wg moeten daarom onze belangen in liet
Oosten van Euro, a en in het Zuid-Oosten
van Perzih met grooter kracht behurtigen
dan ooit te voren. Oio belangen toch worden
bedreigd. Ue Britsche expeditie naar Zuid-
Oost-Perzië is oen bedreiging van onze bu
langen, en daartegen moeten wjj optreden.
Want wg weten best wnt het gevolg is
van Engelsche expedities, oogenBchynlgk
ondernomen met zuivere handels-oogmerken;
en wy moeten daarom bytyds erop bedacht
/jjn maatregelen te nomen, opdat die gewone
gevolgen ditmaal van do eerste poging niet
het resultaat zullen zyn."
Verspreide Berichten.
P'razkhuk.
In het proces-Cluses heelt gisteren de
procureur-generaal in zyn requisitoir de ver
oordeling geëischt zoowel van do gebroeders
Crottiez als van de oproerige werklieden,
om te doen gevoelen dat do wet moet geëer
biedigd worden. Met hot oog op de straf
mate echter voorde by tul van verzachtende
omBtnudigheden aan.
De nationalist Guyot do Villeneuvo heelt
nog heel wat „onthullingen" in putto in
verband mot de verklikking in het leger,
ny heelt gisteren vorklnnrd er nog een
duizendtal in portefeuille te hebben.
OoSTKSKlJtt-HoaUSItlJK.
Woensdag zjjn te Innsbrttck weer 31 stu
denten uit do gevangenisschap ontslagen 011
onder bescherming van gendarmes naar het
station gebracht. Zg vertrokken onmiddellijk
naar Italië De Duitschors zgn allen In
vrijheid gesteld.
Het onderzoek wordt intusschen voort
gezet. Do uit andere plaatsen te hulp ge
roepen troepen hebben gisteren do stad ver
laten.
Si-isjs.
De politie heult een Argentgnsch en een
ltaliaansch werkman in hechtenis genomen,
die zg verdenkt do bedrgverste zgn van den
dynamiotaanslag op 17 November.
De Italiaan was gewond. Men vermoedt,
dat hy deze kwetsuren bg de ontploWng
heelt opgedaan. Naar een medeplichtige,
ook «en Italiaan, wiens naatn by de politie
bekend is, wordt nog gezocht.
De chel van do geheime politie te Barcelona
en tien van zgn beambten zyn algezet
Mxckdosiz
De Porte heelt tot do rogeoring te Athene
vortoogon gericht wegens de voortdurende
vorming van benden in Griekenland en de
zending van wapens naar Macedonië en
andere ondersteuningen v-tn de benden iu dit
gebied. De militaire maatregelen aan do
Gricksohe grens zullen worden verscherpt.
De gezanten hebben bezwaar gemankt te
gen het wapendrugon door de Mohammeda
nen. Zy wezen er op, dat den Christenen het
dragen van wapenen is verboden.
ÖTATKN-Ü EN KRAAL.
TH K K K Si J PI K H
Zitting van Donderdag '24 November.
By de voortzetting van de algemeens be
schouwingen wordt het woord gevoord door
den heer Verhey, die, in tegenstelling met
den heer de Stuers, van dezen militairen
minister en dozen militairen gouverneur gone-
rani, geen opdryving van militaire uitgaven
vreest.
De lieer Verhey is voor uen sterk auxiliair
eskader, de besparing op de flottielje vaar
tuigen zou voor verbetering van onderwijs
kunnen worden besteed. Ook hjj betreurt bet
voorgevallene in de Gajoe- en Alaslanden,
maar de koionne kommandant was bier wel
verplicht, zyn instructie, bet verzat te breken,
oit te voeren.
De lieer Hos verdedigt, in bot belang van
oen behooriyken financieelen toestand, het
overbrengen van flinke bijdragen van do
Indische begrooting op de Nedeilaydiclte.
Dat is boter dan uitvoerrechten te beffen.
Het stelsel van dun minister is evonzoo ge-
hdel onvoldoende.
Spreker acht ook hot bedrag, waarmee
geholpen wordt, onvoldoende; h|j wil Indië
lielpt-n met minstens 100 millioen
De li«*er Heemskerk bespreekt do rede van
dei. lieer de Stuers. Deze heeft meent do
heer II. niet „representatief" gesproken,
noch voor z|jn politieke groep, noch voor hot
land en do bevolking van Nederland in haar
verschillende sehukeoringon. De term „bloed
honden" is oen beleediging voor het leger,
die de hoer de Slnerj niet had mogen ge
bruiken. Spreker leest citaten voor, uit niet
ininisterieele bladen, die verklaren, d it de
bedoelde expedities behoorlijk in de stokken
zyn gemotiveerd.
Men kan van soldaten niet eischen, dat
zy per se nooit bloed van vrouwen en kin
deren vergieten, wél, dat zy geen weerlo izen
on in het algemeen, nooit onr.oodig do >d-'n
(leneraal van lioutsz is juist gehuldigd, omdat
hy eerst krachtig het militaire geweld had
gebruikt, doch onmiddellijk nadat dit nivt
meer noodig was, een goed burgerlijk bestuur
had gevoerd. Spreker voi heugt er zich over,
dut men nu met den Atjeh-oorlog klnar of
nagenoeg klaar is, zelfs wannoer daarvan
grootero uitbreiding van ons gezag op Suma
tra het gevolg moest zyn.
De hoor v.iu Vlyinon juicht de maatregelen,
in h 't belang van den economischen toestand
voorgesteld, toe, maar dringt aan op een
voorzichtig gebruik van het geld, dat daar
voor toegestaan wordt. Den afgevaurdig lo
van Kol woersproekt hy. dut militaire expo
dities lichtvaardig in Indië worden onder
nomen.
De rode van den heer van Vlijmen wordt
vooploopig nfgebroken door do pauze, waar
na dn voorzitter voorstelt, de Hooger Onder
wijswet Woensdag a.s. in do afdoelingen te
behandelen.
De heer Drucker verzet zich daartegen,
omdat do inotio-Cobman, die mot het wo's-
ontwerp ten nauwste samenhangt, van zelf
dan ook ter sprake moet komen vu dat
daarvoor nu geen tijd is.
De heer Lobman zegt, dat hot zjju voor
nemen is, de motie in te trekken.
De voorzitter verklaart de motie ingetrok
ken Niemand verzet zich nu meer teger. het
voorgenomen afdeelingsonderzoek.
Behalve het Hooger Onderwysontwerp zal
nog o a. het ('ariiegie-ontwerp in do afdeelin
gen worden onderzocht Woensdagmorgen om
10 uur.
De heer van Vlymen zet nu l\jn rede voort,
waarbij hy zich minder ingenomen toont mot
hot beleid op Borneo. Men had den gevangen
schoonzoon van den pretendent-sultan beter
inoeter. behandelen (niet naar Buitenzorg,
doch naar Banjermassin zenden), zoodat deze
zich wellicht eerdtr ook had onderworpeu
De heer Lobman meent juist als niet mi
litair te moeten opkomen tegen den ^aanval
van den heer de Stuors. De minister zelf,
die ook militair is, kan dat moeilijker. Waar
om hoeft do hoer de Stuers niet vooraf een
comité-generaal gevraagd V (Protesten).
Vun de Gajoes is niets afgenomen noch
hun have, noch hun vrijheid, noch hun gods
dienst.
l)e heer van Kolhun levon eu hun vrouwen
en kinderen.
De heer Lohrnan Dé&rvoor zyn wy niet
gukonie.li.
De heer van KolMaar het was het on
vermijdelijk gevolg.
Do hoer Lobman gant voort en zegt, dat
in dkt geval er reden ware geweest tot ver
ontwaardigd zijn, maar het was niet zoo en
als men beweert, dat onnoodig bloed vergoten
is, dan liegt men of kent de slakken nlot.
Ken interruptie vnn den lieer Troolstra doet
sprekor zeggen, dat zy, die door anderen
worden opgeruid tegen liet gezag, daarvan
gewoonlijk de slechte gevolgen moeten dragon.
De heer van Kol roept, „oen noodschot"
en do andere socialistische afgevaardigden
protesteoren luide
De voorzitter hamert.
De heer Lohuian zegt, dat de rede van den
hoer do Stuers ge«Mi goed heeft gedaan aan
ons land of
De hoor Troelstra de christelijke regeering.
l)e heer Lohmun de Gajoes en Alnssers,.
De christelijke regeering heeft er niet mee
te maken, want zjj heeft den toestnnd zoo
gevonden uit handen van de liberalen.
De heer Kolkman leest een verklaring voor
namens de katholieke fractie, verklarende, dat
deze niet instemt met de woorden van den
hoer de Stuers on die niet in het belang acht
van ons land.
De heer van Dedem betoogt tegenover den
heer van Kol, dat eene koloniale mogendheid
wei verplicht is, sioh uit to breiden, dat kan
niet anders. „Schandelijk'* noemt hij het,
modder te werpen op dat leger.
De lieer van Dedcin spreekt verder over
de bijdrage van Nederland aan Indië, die hy
onvoldoende achl.
De hoer van der Zwang pryst den heer de
Stuors voor zijn rede.
De heer Goeman Rorgcsius gaat, nopens
de wjjze van hulp verleenen, nccoord met de
meonUig van den heer Bos.
Do lieer Troelstra wil nog wijzen op eenige
naar hut hein voorkomt, bedenkelijke uitlatin
gen van don lieer Lohmun. Dezelfde gronden
tucb, die door den hoer Lobman zyn genoemd,
voor ons recht van optreden togen do Gujoos,
zyn aangovoord van Duitsche zjjde, dat
Duitschland ons niet altyd geheel vrij onzen
gang kan laten gaanOok heeft de heer
Lobman gezegd, dat waaneer de grond van
een land niet behoorlijk wordt ontgonnen,
een onder volk het recht zou hebben, dit
desnoods met geweid te doen.
De lieer Lohmun ontkent, dit gezegd te
hebben.
De hoor van Kol interrompeert herhaal
delijk, dat de heer Lohuian het wèl gezegd
heeft.
De voorzitter verzoekt voort te gaan en
de heer Troolstra doet dat met du bewering,
dat het hein verwondert, dat de „socialiste.i-
vree by den heer Lohraun zóó ver is
gevorderd, dat de socialisten nu ook al
schuldig zijg aan den dpsitund vun do Gajoes
(gelach).
Inhrekersmoraal is trouwens do heole mo
raal van alle bourgeois on kapitalisten,
christenen, zoowol als liberalen
Do hoor van Kol roept„Lach toch niet,
Talina I"
De vergadering wordt geschorst tot mor
gen ochtend II uur. Dan komt de minister
aun het woord.
Gemengde Berichten.
Men meldt uit Amsterdam aan do N. R Ct.
De leden dor Amstordainsche Juweliers*
vereeniging, die weigerden om de loonsvur-
hooging der roosjessnydsters te doon ingaan
mot don aanvang dor woek, waarin do over
fcenkomst met don Diamantbewerkersbond
was aangegaan, hebben thans toegegeven.
Het bestuur hunner vereeniging heeft ze
overtuigd van de noodzakelijkheid daarvan.
Uit Tiel meldt men
Het aantal zieke kinderen is hier buiten
gewoon groot. Do aanvangsklassen dor
scholen zyn voer ongeveer de helft ontvolkt
en nog breidt bet aantal zich uit. Eenige
sterfgevallen aan mazelen en croup deden
zich reeds voor. E >n apotheker sch.it het
uanlal zieke kinderen op duizend.
Men meldt aan de „N. R Cl":
Tydons den storm van Dinsdagavond
kwatn te Naaldwijk een voor een ryiuig
gespannen paard 111 aanraking met uen af
gebroken draad der electrischü straatver
lichting en werd door dou stro in gedood.
Men meldt aan de „N. R. Ct."
Eer. rentenier te Nieuw St. Joostland was
door zekere G. aldaar met lichainelyk letsel
bedreigd. Woensdag kovam nu zekere D.
by den rentenier huishuur betalen De meid
zag dezen persoon aan voor genoemden G.
en vluchtte naar binnen- Zonder zich van
de juistheid te overtuigen, nam do rentenier
zyn revolver en vuurde op den in den don
keren gang wachtende persoon, met het on
gelukkig gevolg dat hem enkele vingors
verbryzold werden- Tegen den rentenier, die
natuurlijk veel spyt met hot gebeurde heeft,
is proces-verbaal opgemaakt
Meu meldt uit Krommenie aan de N.R.C.:
In verband met^ het plotseling vertrek
van den notaris J. van Wermuskerken, loo-
pen hier allerlei geruchten.
Als vii) zeker kan worden a.ingenomen,
dat hy naar hul buitenland is vertrokken.
Men gelooft hier echter algemeen, dal hy
het noturiaat in goede orde heeft achter
gelaten en geen persoiuMi of instellingen
financieel schade zullen lyden door zyn ver
trek. Een vry aanzienlijk bedrag van de
vereeniging Hulp in Lyden, dal onder zyne
berusting was, vond men in zyn kuntoor
onaangeroerd liggen, en voorzoo tor bekend
is, bad hy geen geldon vun vreemden onder
zjjne bewaring.
Hy scliynt aan zyn klerk na zyn vertrek
nog instructies te hebben gezonden, boe b(j
verschillende zaken moet worden gehuudeld,
en voor den officier van justitie moet hy
een brief hebben achtergelaten mol de me-
dedeciing, dat liet notariaat te Krommenie
wegens zyn vertrek naar het buitenland
vacant was, waarop de officier Woensdag
middag alhier is aangekomen, en tot be
waarder der minuten heeft aangesteld den
heer Tjeenk Willink, notaris te Worraerveer.
Dat hy het vermogen van zyn tweede
vrouw en haar minderjarigen zoon heeft
medegenomen, zooais aan de „O. H. C."
is gemeld, berust op gissingen.
De heer van Wermeskerken was wet*
houder dezer gemeente.
De „N. Arnh. Ctmeldt
Een van de fraaiste villa's van De «Steeg,
midden in het dorp gelegen, de kapitale
hoerenhuizinge Rhederpark, is gister eene
prooi der vlammen gewordofl Op het oogen-
blik, dat onze verslaggever het terrein van
den brand verliet, woedde het vuur nog op
verschillende plaatsen, o a. mot groote hef
tigheid in het sousterrain aan de voorzydv,
teiwyl in het uchturgebouw, tot voor kor
ten tyd onaangetast gebleven, de vlammen
nieuw vocdsul vonden Toch was tegen drie
uur het goheele grootsche gebouw niets dan
een ruïne. De gansche kap was naar beneden
gestort, kort daarop gevolgd door de vloeren
van de bi ide verdiepingen.
De vier zwart g.-blakerde muren droegen
hier eti daar nog een half uit zyq,scharnieren
gerukt zonneblind er tusschen iiiets dan een
ledige ruimte, waarin rook en vlammen vry
spel hadden.
De brand werd ontdekt om circa half elf, en
moet met groote snelheid om zich heen gegre
pen hebben, want vnn den kostbaren, zeer om
vangrijken inboedel der bewoners, do familie
Virnly, werd slechts een klein deel, en dan
nog het minst kostbare, gered. Waardevolle
schilderijen, oud porselein, vrle zilverwerken,
en andere kostbaarheden, waarvan we niet
wagen do wuardo to schatten, liggen thans
onder d»-n smeulendon puinhoop leddeloos
verloren.
Over de oorzaak van den brand loopen de
meeningen uiteen
De een noemt een petroleumtoestel de
schuldige; anderen schryven het vuur toe
aan een achteloos weggeworpen lucifer, waar
van het vuur zich meegedeeld zou hebben aan
een bed. Zeker is dat de vlammen het eerst
uitsloegen uit een der bovenkamers aan den
rechtervleugel.
Wegens gebrek aan water en onvoldoende
slangen, kon de brandweer weinig uitrichten.
Aanvankelijk bepaalde ze zich tot het be
schermen van de stallen, waaruit do paarden
verwydord waren eu die later tot berging van
het geredde meubilair werden gebruikt. Toen
het gevaar voor uitbreiding geweken was,
werd het vuur mot twee slangen aangetast,
doch de geringe hoeveelheid water was klaar
blijkelijk niet opgewassen tegen do telkens fel
uitslaande vlammen, vooral in de kelders,
waar ze door haar aanwezige spiritualiën
schenen te worden gevoed. Zeker scliynt, dat
Rhederpark heden nog niet guheel gebluzcht
zal zyn, en de resten var. hout, meubelen en an
der huisraad nog dagen zal blyven smeulen.
Het geheelo gebouw, wuurvnn slechts de mu
ren nog staan, zal moeten gesloopt worden.
Om een beeld te geven van den enorinea
is.boedel, die in hel linis geborgen was,
diene, dat vóór 2 jaar nog eonige groote
verhuiswagens de meubelen aanbrachten uit
een vroeger door de familie Viruly als
winterkwartier bewoond huis te Leiden. De
indruk van het gebeurde in De Steeg en omlig
gende gemeenten is groot, waar nu het Rhe
derpark, een ook by vele vreemdelingen be
kend sieraad van deze streken, verloren is
gegaan.
Uit Johannesbnrg wordt gemeld, dat drie
Chineesche optickters iu één van de niynen
in bun hutten vermoord werden gevonden
door messteken. Een vierdo opzichter word
zwaar gewond.
Deze moorden worden geacht het gevolg
te zyji van godsdiensttwisten der Chinee-
zen; de wanorde noemt onder hen toe en
do blanke employés wapenen zich met re
volvers.
GOUDA, 25 November 1904.
In de zitting van den Gemeenteraad, dia
door 10 leden werd Ingewoond, (afwezig wa
ren de hoeren l'rince, Donker en Muylwyk)
worden tot leden van de Commissie van toe
zicht op het lager onderwijs benoemd de
hh. C. A. van Berkel, Dr. A. Montagne en ,1.
M F. Wolff.
Medegedeeld werd dat by Kon. besluit wa
ren goedgekeurd do raadsbesluiten tot heffing
van waaggelden eu van bruggelden voor do
HaaHtrechtscho brug en dat nan do Wed. G.
van Zutphen was toegekend een pensioen vuu
f 250
Op Zondag 27 November zal de Uoudsche
Cricket en Footballclub „Olyrapia" te Rotter
dam baar 2e competitiewedsti yd in den Rol-
terdamsciien Voetbalbond spelen tegen Achil
les II.
Gistermiddag is «okere F. P., boerenarbei
der in de gemeente Willige Langerak, ir. de
nabyiieid van Schoonhoven, by 't scheppen van
water, voorover in eene sloot by zyne woning
gevallen ei verdronken.
Met dit onderwerp trad gisteravond de heer
J. M Schaper, soc. dera. lid aor Tweede Ka
mer voor de Afd. Gouda der S. D. A. P. in de
goedgevulde zaal der Sociëteit „De Ré-
unie" op.
Alvorens den Spr. liet woord te geven,
maakte de voorzitter het publiek opmerkzaam
op het feit, dat ook in de kleine plaatselijke
clericale pers vry wat drukte gemaakt was
over de „veelpratery" der socialisten. De
Gouwe en IJselbode had zelfs de grofheid aan
't slot van een artikeltje, waarin de cijfers uit
Bde Nederlander", ter weerlegging van die
van Schaper, waren opgenomen, te zetten De
socialisten zijn van hun eerste leugen ook niet
Maar nam (ftter niete over vuil Schapers arti
kel in Het Volk takende Nederlander.
Dan las hy voor een slottirade onder liet
verslag van do hier onlangs belegde besloten
anti-rev. vergadering met Mr. Sybrandi, „d-'n
beroemden man der vergissingen", waarin den
socinlisten word verweten godlasterende taal
in bon vergaderingen en debatten te gebrui
ken. De voorzitter verzocht den misschien
aanwezigen schryver, of anders een van zyn
partygonooten. deze onbewezen aantijgingen
in liet debat waar te maken. Ook wees hy op
de brochure van den soc dein R. K Priester
Dr. Jan vun den Brink uit Bredn, waaruit
ieder tegenstander kor. leoren, dat socialisme
en ongodsdienstigheid niet noodwendig behoe
ven saam te gaan.
Daarna waarschuwde hy de aanwezige ar
beiders voor de neutrale pers, wees op haar
karaktermeedrijven met do heerschondo
meeningen, en haar doelalleen zooveel moge
lijk winst maken boval de arbeiderspers aan,
en eindigde met een klein verzoek aan de aan
wezige verslaggevers, om het gesprokene juist
weer te geven. Van do vergadering met
Spiekman over hot Arbeiderscontract had du
Houtee- en Uselbode een onwaar bericht je,
het Dagblad wan Gouda de overwinning aan
don overwonnene, den heer Uilenbroek, toe
geschreven.
„Mochten die bladen nog eenige reputatie
onder de arbeiders hebben op te houden," dan
raadde de voorzitter de verslaggevers aan
met deze opmerkingen rekening te houden.
De heer Schaper begon kort te vertollen,
wanneer de Kamers plechtig geopend werden,
wie eigenlyk do troonrede maakt dat de Ko
ningin lauter voorleest, wat h»*t Ministerie
haar voorlegt Het vorig jaar ontmoette men
in de troonrede immers de tule Kanailns van
Dr. Kuypei, mot haar overmitsGod Almachtig,
hop#', winst#» enz. De pers heeft daar toen
op gewezen Dit jaa| wart n de stomme e's en
hol woordje Almachtig weggelaten, 't Is wel
vioemd, dat onder dit Ministerie, dat zich zoo
graag als uitermate oranjegezind voordoet,
het koningschap erger dan ooit in het gedrang
is gekomen, 't Bewijs hiervoor leverde de ge
schiedenis der Eerste-Kaineruntbinding van
dezen zomer Christelijk noemt zich dit minis
terio eu de ministerpresident vooral heeft
steeds bijbelteksten to voorschijn gehaald om
zyn politieke daden te verdedigen. Spreker
maakte de opmerking, dat men met byboltek-
sten voorzichtig moest zyn eu haalde tot sta
ving hiervan eenige aan, die in 't voqrdeel der
arbeiders, andere, welke in 't belang der kapi
talisten konden worden gebruikt. Manrook
du tekstui/kc^iny voegt zich naur het belang
van den uitlegger. Deze legt er meestal »'n,
wat hy noodig acht. Als voorbeeld noemde
Spr. de uitlegging van dominéTalma: „Gy,
dienstknechten, weest uwen meesters in alles
gehoorzanm." Dienstknechten, beteekont
slaven, volgens de lieer Talma, die zyn er nu
niet meer, de tegenwoordige dienstknechten be
hoeven dus hun meester niet in alles gehoor
zaam te zyn. Tegen deze tekstuitlegging
kwam de heer Lobman in de Nederlander met
verontwaardiging op.
De tegenwoordige coalitie is aangegaan
onder de leuzen arbeiderspensioneering en
oplossing van do schoolkwestie. Hiervan
wordt in deze vierjarige periode niets ver
wezenlykt Dr. Kuyper verweet het vorig
ministerie, (oen het een wet op de arbeiders
pensioneering uan 't eind der vierjarige peri
ode indiendp, dat het met een paradepaard
voor de verkiezingen kwam- Hooveel para-
depaarden heeft het huidi? ministerie al niet
voor verkiezingen van stal gehaald P
In de laatste troonrede deed de Koningin,
doR hét ministerie, een beroep op de voortva
rendheid der kamerleden. De christelijke pers
legde dit zóó uit, dat door de veelpratery
der oppositie de wetgevende arbeid vertraagd
sou worden. Toen kwam Schaper in de
kamer met zyn cyters, en bewees zonne
klaar, dat de rechterzijde, zonder de ministers,
meer gespiwken had dan de linker.
De Nederlander trachtte Schapers cyfers
te logwttraffen, door de discussie over een
klein schipperwetje mee te rekenen, wat Scha
per uitdrukkelijk uitgezonderd had, maar kwAin
van een kouwe kermis thuis, by nauwkeuriger
telling der kolommen van de handelingen
bleek dat Schaper's c(jfers in de Kamer nog
wat te gunstig geweest waren. De rechterzyde
treedt telkens in 't kryt ter verdediging der
ministers. ZQn die «elf dan niet mans genoeg.
En de socialisten, die door all* andere partyen
aangevallen en dns geprikkeld worden ter ver- C
(lediging het woord te voeren, moeten wel veel 8
sproken 't Is niet hunne schuld, dat er nog
zooveel voor de arbeiders te doen is.
Dan kreeg de stnking van 't vorig jaar de
schuld van het weinig afgedane werk. Ook
dat isniet waarindien de dwangwetten niet,
na de door Dr. Kuyper uitgelokte tweede sta
king, ingediend waren, zou de Kamer herhaal
delijk voor eonige weken met vacantia hebben
moeten gaan, want er was niets gereed ter be
handeling
De tyd is verknoeid met de niet dringende
Hoogqr Onderwyswet; de prullige Drankwet,
en het gepeuter aan de gemeentewet.
In deze troonrede kregen land- en zeemacht
een plasdankje. Spreker wees op de onver
standige handelingen van minister Ellis, ooi
door harder dwang in plaats van dooi verbe
tering van toestanden by de marine de onte
vredenheid weg te nemen. Ellis jaagt de
matrozen naar de sociaal democraten En hun
Bond fnuiken, óók dat is hora mislukt.
Ook hield de troonrede een betuiging van
leedwezen in over de gevallenen in Noord
Sumatra- Spr. wees op Kuypers onware voor
stelling van dien schandelyken kryg. De
maiinon hadden de vrouwen niet als schilden
gebruikt. Mannen en vrouwen en kinderen
hadden samen huil land verdedigd tegenin
dringers, die er ni#(i te maken hadden. Wilde
men Van Kol's woorden niet gelooven, w jI nu
gisteren (Woensdag) had de katholieke afge
vaardigde Jhr. de Stuers hetzelfde gezegd,
maar vandaag was een heele sliert van ver
politiekte christenen op dezen onder
de rechterzyde aangevullen. (Kolkman,
Lobman, Van Dedem).
In 't slot van zyn rede wees de spreker nog
eens duidelyk aan, hoe de godsdionstige denk
beelden zich schikten naar de workelyklieid.
Onder de dtiinocratischo - christenen komen
dan ook hoe langer hoe moer socialisten (Van
dor Pers ea Van Munster, onder de c ilvinis-
ter, Dr. J v. d. Brink onder do katholieken).
FJr zyn ook eenige dominé's in de S. I). A P.
Do S I). A. P. vraagt aun haar leden niets
anders dan instemming met ba.iV maatschap
pelijk program, laat liaur leden op 't punt van
godsdienst vry Wel moet zy soms zich verwe
ren tegen sommige kerkgenoots.hoppen die haar
aanvallen. Maar de godsdienstige denkbeelden
vallen buiten haar strjd. Met oen opwekking
tot deelnnaine aan den kamp onzer dugen
eindigdo sprekor.
Er was geen debat. Alleen klaagden eenige
aanwezigen over het voor do oinziltenden
liinderlyk half luid in zich zelf sprekun van
den verslaggever van liet Dagblad van Gouda.
Er werd by de uilgang gecollecteerd voor
do stakende glasblazers.
„Domheidsmacht," Spel der samenleving,
had gisterenavond een groot getal hoorders
naar „Kunstmin" gelokt on terecht
Van 't begin tot het einde was er groote
oplettendheid by 't publiek waar te nemen. In
do eerst« plaats is dit te danken aun het
artistiek spel der medewerkenden. Stelligheeft
ieder Mevrouw Chr. Poolman bewonderd, ul
had ze eene alles behalve dankbare rol.
De type van een vrouw, die door bare kort
zichtigheid alles beter wil weten en handelt
zonder nadenken, heeft ze uitgebeeld op eene
wyze, die we niet genoeg kunnen loven.
Alles ging haar even goed en uatourlyk af.
Mot den Heer Jan C. de Vos heeft ze van
'tgeheele stak het leeuwenaandeel. Het
samenspel van beiden was byzonder te wunr-
deeron! We weten het, als de Heer de Vos
optreedt, dan hooren we iets buitengewoons.
De rol van Herman ter Voorst was voor
hem geknipt.
Het kan niet genoeg gezegd worden, hoe
fijn en duidelijk zyn spel uitkomt. De opvat
ting vun zyne taak is altoos even ernstig
als ongedwongen. Zyne groote talenten
kwamen in dit «tuk weer byzonder goed voor
don dug. Aan de beide genoemde artisten
komt 't grootste deel van 't succes toe, dut zich
in warme toejuichingen openbaarde
Mej. Rika Hopper heeft, zooais to ver
wachten was, zich als steeds uitstekend vun
haar taak gekweten, hoewel wy gehoopt
hadden, dat de schryver ran't stuk haar wat
meer te doen had gegeven.
Mevrouw Gusta Poolman mag ook met cere
genoemd worden. Wat ze te zeggen had, dat
heeft ze fijn en met veel gevoel weergegeven.
Van den Heer Cbrispyn kan men getuigen, dut
by op zyn leeftyd nog uitmuntend een jeugdige
rol kan spelen. Ook de hoeren de Jong en Mym,
de laatste nu en dan iets onduidelyk of liever
minder goed verstaanbaar, vërdienen geprezen
te worden
Het zyn vooral de natuurlyke gesprokken,
die ons in dit stuk zoo aanhoudend boeien en de
fijne zetten, die wel aan 't juiste adres gericht
zyn I Toch beeft hot slot van de meeste bedry
ven iets mats- Aan 't einde hadden we eene ont
knooping verwacht van meer dramatisch
karakter. Naar onze meening had ter Voorst
voor eene vrouw, die zyn gebeele levensgeluk
heeft verwoest, weinig sympathie meer kunnen
gevoelen en had een en ander op eene schei
ding moeten nitloopen. In elk geval 't laatste
toonee! van dit stuk, dat xooveel scboone
momenten en vooral zooveel gebeurtenissen
uit het leven gegrepen laat zien, bevredigt niet
geheel en al
Dit neemt niet weg, dat er veel te genieten is
geweest en dat we dankbaar moge *yn, dat we
dit nieuwe stuk hebben zien spelen op een
manier, die boven onze lof staat
De NOUVEAUTÉS in
.en
zyn in zeer grooto keuze togen de meest
coneurreerendo pryzen voorhanden.
Aanbevelend,
VRIJDAG 21 NOV.
L.K. U.K.
Staateleemnoen
Portugal. Oblig. 3e Serie fr.
§00 3 59»/!4 -
Oblig. 3e Serie fr. 9500 3 59*/
Rusland. Iwang Dombr. Obli
gatie!» 4'/, 90' 4
Azie. Japan Obligation 1899 4 74'747
Columbia. Geconsolideerde Bui-
tenlandsche Schuld. Recepia.
L 100 I"/, 24»/„ -
Hypotheek- Danken
Pandb le Algem. Groninger
Scheeps-Hypb. 41/» lOO'/i
Pandb. Nederl. Hyp. Pand-
briefüank 4 99' 4
Pandb. Ned. Scheeps-Hypb. 41101
Bewy/en van Deelger. Northw.
Pao. Hyp. Bank f 96'/,
Pundb. Bataafsche Hypb. 4 100 -
Alg. Hypothbr. Eerste Ned.
Hypotheekbriefbnnk 4 99" 4
Pandb. Hollundsche Hypb. 4 99"/4 -
Pandb. Nationale Hypb 31/, 98"/,
Pundb. Ged. Hypotheekbank te
Veendam 4 100
Pundb. idem idem 4 9(j
Pundb. Rotterd. Hypb. 4 101"',,
Pandb Rotterd. Hypb. 3' 97*/,
Pandb. Standaard Hypb. 4' 100'
Pandb. Stedelyko Hypb. 4 99"/4
Pandb. Utreclilsclie Hypb. 4 100
Pandb. Wesllundselio Hypb. 4 100'/
Pandb. Zuid-Holl. Hypb. 4997
Scheepvaart- Maatschappijen.
Aand Holland-Gulf Siv.-My. 35
Diversen
Obi My. tot Expi. Laan van
Mecrdervoort 1902 4 98'/,
Spoorwcgleeningen
Italië. Oblig Znid-Italiaanscbe
8pw. My. A.M. 3671/,
Premieleeningen
bfcuuiK. Loten Stad Antwerpen
1887 2V, 102*/, -
in liet openbaar Ie Hengelo (G.) in het Hotel „de Cnrper" van don Hooi W. B. WITTK
GROOTE WINKANS. 2500 pry*on
HOOI'DPR IJ S:
1 weetic piïjs Een Huis niet I Bunder land off 2000, He prijs f>
Vette Koeien oi 1000 Gulden. 4e prijs 10 Vette Varkens of f 500.
Voorts: Puurden, Huiden, Varkenu, Sehnjien, Itljwlelen, Nunimnrhinee,
Meubelen, U uitkoudeUJke Art Ik elen enz. enz.
Erijs per Lot f 0.50 p. p. f 0.55.
Verkliigbaar bjj I). J. JANSEN to Hongelo (Gold.), dio ook Agenten aanstelt.
Verder bjj: LUUIS BISSCHOP, Sigarenb., Dubbele Baart B 12, ALBs. JONOENEEH,
Oostbaven B 78; B. L. RAASTROP, I.ange Groenendaal I 123
Predikbeurt bU de Remonstrantsob-
Gereformeerde Gemeente alhier.
Zondag 27 No», 's Morgens 10uur. üs.
H. VAN ASSENDELFT.
Een HEER xookt met 1 Deo. a. s.
Fr. brieven bureau van dit blad onder
No. 2560.
Abonnement l 40.— por jaar vqor per-
ceelen, binnen oen kring van K. M. 1,
gelegen.
Aanleg* on onderhoud gratis.
Het net is aangesloten aan bet Ryk» Inter-
communaalbureati.
Op 1 Aug. 1904 142 verkregen aatislui
tingen.
Contracten en voorwaafflan verkrygbaar
IHTKR DE
uan het Bureau, A(
MARKT.
VlNt'H-
Hel bette, on»ch»delyfctt« «o f
mtkkelyktU poetsmiddel voor Heereu
en vooral ditnet en Klndertchoenwerk
- ia de Appretuur van C M MUIlar li Ca
y* BerlinBeath-'Slr 14. Men latta
ZftkkV" op naam en fabrlekamerk.
Vtrkryiktar ky tUtrsn WIsktHtrt I* iikewiwtrk, ,alt«Uri»s
«MMll. 0«RW*«l Dtyat ky W lirtftm*». Ar»b«»
Duo» Geneeth. algtrr.tan tumfccvoWn HVINVf Tf f
M«t !*:r«-Dlplenta en Goud Bekroond®
PRAEPARATEN VAN
4
kwalen van Krltlachen leeftyd, enr Vtrfcnjybaar in (laewt 1.00 en 1.-
p;|,_| voedioam.veratarkend, aangenaam «ah unaak, voor dagelijkse»» |eb ulk,
tikel-cacao vooral VOOI kinderen, iwakken en klierachtige geitellen /eer tan u lx-
v.-lt-n Al. «anaaakracMlj. drank In, itoomlaaen der .pU.vert«rtn|K.rtanen en dkarrhd. -k
voor tulgelliiKen en kleine kinderen. I'rij» per but R|;r /1.70, A H Kgr./0.90,A X Kfcr./O.BO.
dingjan de bevlfate aanvallen van Aathma etc. In
Onmin t t 0.&Q en O.BO.
beien, Migraine, Cone eat iesnr., vooral ooktfslaïana
voor Itimlcren. Uw,M,„ .1, Tamarinde Honbont van K?AEPEI.IElJft HOLW^Ungvuk. dienden,
daar de vorm voor het kind beteerlijk en dr «maak aangenaam it. Prlja per dooaje/0.90 en/O.BO.
nt. .Ilimoploeeend en verachtend mltldel bg uitnemendheid, uitoleltend In
n r i -I io.... rnen tUu-hi*
.1 een iiiimupiuMtiiu -v
Q fleachje» vcrkrijgliaar. i'rij» 0.10 per llcachje.
IU rem XRAITILIXJ» OHOLM k iTZ*
mmMto/t "arm am harHtaakamtna am rarkrUfSmmr *V
Apaikakara
KRAEPELIEN HOLM, Hofleverancier»ZEIST.