EN
TS.
5 S) 8 U4 Sk
Jachtwet en Arbeidswst.
rouda.
a®
12 December 1904.
No. 9592.
43ste Jaargang.
T
•e
is Haar
meer!
Maandag
llultciilandsch Overzicht.
I EU ILLE I O.
van
GOUDA.
Inzending van Advertentiën tot 1 uur des midd.
ging van do landwerken.
XVI.
egeu aanslui-
NKMAN A Zm
(Wordt vervolgd.)
10a
il gratis.
iet Rijks Infor
aar voor per-
i K. M. 1,
cts., cl.
5 en Drogisten
KEK!
Lotterdam.
i, Apotheker,
esthaven 198.
verkrijgbaar
de visch-
Dit No. bestaat uit Twee Bladen.
EERSTE BLAD.
ÏR
(iOlil)SUiE (’01RAn
en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
WERK, sterk
ÏSCHOENEN
in het
aarzennuigazijn
30.
Kleiwegsteeg
Hen werk.
ircofbuejeo
a 0.35
r Nadar-
o Echt»
ttSaUb-A
en in don
saam des
irvaaidigd
werei ribe
ra. Stoll-
I
I ondnti
J gnjze haren
!n, maakt het
het uitvallen
i‘t hoofd 'veg.
WldflM.
|>er flacon.
^AL M 9, by
8,
En thans de cijfers der Arbeidswet. Daar
omtrent vermeldt het Tijdschrift van ons
statisch bureau, dut in het j uw 1908 2524
overtredingen werden berecht. Niet, dat do
Arbeidswet niet meerdere koeren zou xgn
overt reden noch dat er niet meerdere pro
cessen verbaal zonden z(jn opgemaakt; het
getal wil alleen zeggen, dat in 2524 gevallen
van overtreding veroordeeltng gevolgd is.
Trekt men van dit getal na af de 1220
gevallen, waarin de overtreding slechts be
stond in niet behoorlijke invulling van ver-
eischte formulieren, dan blijven er over 1300
gevallen van eigenlijk aantasten van het
weinige, dat de bestaande Arbeidswet be
schermen wil.
Zoo b« stonden 112 overtredingen in het
doen arbeiden van een kind beneden 12 jaar.
Als men daarbij in ’toog houdt, dat, erg
genoeg, het verbod niet geldt voor land- en
tuinbouw of veenderijdat alle huisarbeid,
waarbij schromelijke kinderexploitatie veel
vuldig is, er buiten valt; dat ten slotte een
onvoldoende inspectiemacht waken moet voor
de naleving van wat dan wèl verboden is
dan geeft het getal van 112 veroordeelden
zeker nog stof te over tot onvoldaanheid.
Het verbod, vrouwen of kinderen te doen
arbeiden als regel vóór 5 uur ’s morgens of
na 7 (soms 10) uur ’s avonds, werd in het
zelfde jaar 816 maal overtreden.
„Hij weet niets’ Hoe is’t mogelyk Maar
van avond zal ik van Edith wel iets naders
vernemen Misschien heeft zjj wel gelyk
gehad en is door d’Orvilliers het doosje,
zooals hy ’t vond, ongeopend aan den minister
met de andere stukken toegezonden. Nu, als
dat het geval mocht zyn, zal er wel een
middel bestaan of gevonden kunnen worden
om myn eigendom onaangeroerd terug te
krijgen- Des noods ga ik zelf naar den
minister en verklaar hem plechtig, dat
Juan Cameron geheel onbekend is gebleven
met den inhoud van het pand, dat hij slechts
enkele uren voor mij bewaren zou.”
Van een drukkeudeu last ontheven en
kinderlijk erkentelijk, dankte hjj de onbe
kende voorzienigheid die over hem waakte
en hem tegen alle waarschijnlijkheid in, toch
nog had gered.
Teiefo in 1o.
ADVERTENTIËN worden geplratst
15 regels a-.^O Centen; iedere regel meer
10 Centen. Groote letters worden berekend
naar plaatsruimte.
lolrtoan 1»«. NS.
De Uitgave dezer Courant geschiedt dagelijks
met uitzondering van Zon- en Feestdagen,
De prijs per drie maanden is 1.25, franco per
post 1.70.
Afzonderlijke Nominers VIJF CENTEN.
C5
Het Japansche gezantschap heeft bericht
ontvangen dat de maring staf van hot leger
voor Port-Arthur van 8 Dec rapporteert
De „Pallada” is in brand geschoten, het
schip helt over met de voorsteven omlaag.
Elf schoten hebben naar geloofd wordt de
„Gilyok” getroffen. De Bayan geraakte te
half twaalf in brand en brandde nog te kwart
over vieren in den namiddag.
De bevelhebber van de marine landbatterjj
rapporteert dat de „Amoer” Donderdag is
getroffen door veertien schoten in den voor
steven en gezonken is.
De onderaardsche schuilplaatsen en vele
werken bjj Peisjoesjan en het arsenaal heb
beiv veel van het vuur te lijden.
huizes hadden haar evenwel weer in twjjfel
gebracht.
Al wist
hard was,
heersching,
43)
Zou hy mevrouw d’Orvilliers een hand
geven
Dat was zjjn gewoonte.
Het ware een daad van onvoorzichtigheid
geweest, als hjj zich juist heden niet aan die
gemetnzamen beleefdsheidsvorm hield.
Hg reikte Edith de hand. Die hand beefde
een weinig, de hare was als ijs zoo koud.
Daar zjj beiden meenden te voelen, hoe
d’Orvilliers hen gadesloeg, durfden zij oven
wel elkander niet aanzien.
Toen Eduard de Lairis zich omkeerde,
stond hij recht tegenover d’Orvilliers, die
hem uit eigen beweging reeds de band
teas tak.
Hij legde Jde zijne ergin,
„Vergeet niet, vriendlief,” zeide de rechter
daarbij, „riat het Vrjjdag is, en dat ge straks
met enkele andere vrienden hier moet komen
dineeren 1”
„O, ik zal wel op mijn tjjd passen!”
Hy groette, ging heen, en"berhaalde in
zich zelf
k gekookt
voor da-
lepels van
atbj Als
eva! .au
rebruikeu.
ta a T.
komen P”
Er was iets zeer tragisch in het zien van
die twee menschen, zooals ze daar tegen
over elkander stonden.
Aan den eenen kant, die man op zekeren
leeftijd reeds, zoo sterk, zoo onwrikbaar vast
van besluit, met zyn konden en onverbidde-
lyken wil, mot een hoog ernstig gelaat, dat
gewoon was van uit de hoogte op de men
schen neer te zien, dat vleesch geworden
wetboek van het strafrecht
Aan den anderen kapt dat tengere en
teedere schepseltje, met de fijne trekken,
wier zacht en gracieus gelaat, bekroond met
een wolk van blond baar, verhelderd werd
door een paar blauwe oogen, welker blik,
zonder bepaald vrees uit te drukken, een
inwendig visioen scheen te volgen, haar
alleen bekend.
Het was een oogenblik van pynlyk stil
zwijgen.
Hy, haar aandachtig beschouwend zy,
met gelatenheid afwachtend, wat er komen
zou. •-
„Mevrouw,” zeide hy eindelijk, zonder ver
heffing van gelnid, maar met een stem, als
staal zoo scherp, een slem, die haar dooi
de ziel sneed, „ge hebt een minnaar I”
Men is te Petersburg niet zoo verslagen
over den ondergang van het Port Arthur-
eskader dan men wel meenen zou. Men had
deze vloot reeds afgeschreyen, de scheper,
waren ontwapend, de bemanningen aan wal
gebracht, als vechtmateriaal kwamen de
schepen niot meer in aanmerking rede
neert men.
Maar tegelijk stygt de onrust, dat, nu
blykt, dat de Japanners ongestoord hun
bombardement kunnen voortzetten, Port-
Arlhur met rassche schreden zjju val tege
moet gaat
En deze mogelijkheid voorziend, vraagt
men zich hier en daar af welk nut de Bal-
tische vloot nog kan stichten, wanneer Port-
Arthur in Japansche handen is, als zjj in
het Verre Oosten is aangekomen Het be
sluit, dat eergister genomen zou zyn om be
gin Januari een derde eskader uit te zen
den staat dan ook hiermede in verband,
en het zou de Tsaar zyn, die zyn per
soonlijken invloed in dezen sterk heeft doen
gelden.
Interessant zyn do opmerkingen van een
maritiemen specialiteit, die in de „Russkiu
Wiedomosti” worden afgedrukt. Hjj erkent,
dat zonder steun van een sterke vloot het.
Russische landleger den oorlog niet ten
einde kan brengen. Nech Port Arthur, nis
het genomen wordt, noch Korea kunnen
heroverd worden zoolang de Japansche vloot
de zee boheerscht Wanneer het Baltische
eskader te laat aankwam, zou dit dus niet
slechts gcljjk staan met het mislukken der
maritieme campagne, doch van den gehee-
len oorlog. Het uitzenden van een machti
ger eskader nog dan van Rodjestwensky zou
dus noodig zyn.
Of er Insscben deze wetten veel overeen
komst bestaal Neen, integendeel zjj vornjen
jujst de grootst mogelyke tegenstelling. Maar
daarom leenen zjj zich en meer nog de
toepassing barer strafbepalingen - niet min
der tot vergelijking.
De grootst mogeljjke tegenstelling, zeiden
wjj. De Jachtwet, een niet genoeg te ver-
oordeeltn overblijfsel van middeleeuwsche
opvattingen, - de Arbeidswet, een hoogeljjk
too te juichen uiting van nieuw rechtsgevoel;
de eerste een overbodig, ja geheel misplaatst
stelsel van hinderlijke verbodsbepalingen en
dwingelandij, de tweede een nog veel te
beperkte bescherming van de maatschappelijk
zwakken, die nog dringend uitbreiding be
hoeft
De Jachtwet, een wet, die in het belang
van weinige aanzienlijke jachtlustigen. de
wildplaag met zorg in «tand houdt en den
landbouwer zoo goed als voortdurend ver
biedt op eigen grond de vernielers van de
vrucht van «jjn arbeid te dooden do
Arbeidswet, die in het belang onze: geheelo
samenleving den overmatigen of gevaarlijken
arbeid te keer gaal van vrouwen en kin
deren en deze personen dus tegen te harde
eischen van wie ook, beschermt.
Een wet die nog steeds een vloek is,
tegenover een wet, die meer en meer een
zegen moet en zal worden.
Naar men voor Port Arthur heeft waar
genomen wordt er van Russische zjjde in het
Westen en in do Oosterhavan, waarop men
van onze stellingen het gezicht heeft, niets
gedaan. Men verwondert zich er over, dat
de Russen het Japansche vuur niet beant
woorden. Zeer waarschijnlijk zullen de Ja
panners by de voortzetting van het beleg
zich niet weder blootstellen aan verliezen,
als zy voorheen leden, en„rekenen zy meer
op den ’honger als bondgenoot, dan op een
eindaanval, om den tegenstand van de ves
ting te breken.
Daar tjjdens de beschieting van de Èus-
sische schepen geen levensteeken aan boord
werd waargenomen, meent men, dat de be
manningen aan land een toevlucht hebben
gezocht of wel medewerken aan de verdodi-
In het bizonder was het de toepassing
der strafbepalingen, die wjj wilden verge
Ijjken. Welnu, de uitgaven van het Centraal
bureau voor de statistiek doen ons daarvoor
leerrijke gegevens aan de hand.
Allereerst omtrent de Jachtwet. In de
laatste „Bijdragen tot de statistiek van
Nederland”, afdeeling „Criinincele statistiek”,
loopende over hut jaar 1902 en in November
1904 verschenen, vinden wjj, dat er in 1902
ingevolge d Jachtwet 7215 veroordeelingen
plaats vonden. Van deze vonnissen luidden
er 427 op hechtenis, 6788 op geldboete of
plaatsvervangende hechtenis. Voegen wy
hier nu nog by, dat van jachtwelboeten een
zeer groot deel niet pleegt te worden be
taald maar „uitgezeten”, wat uit den stand
en <!e flnancieele draagkracht der veroor
deelden zeer begrypelyk is, zoodat dus de
veroordeelingen die feitelijk op hechtenis te
staan kwamen veel talryker zyn dan 427,
zy ook, dat baar man koud en
al bezat hjj ook al de zelfbe-
die zy hem toekende, thans,
vooral in ’t laatste oogenblik, bad hy de
beleefdheid tegenover de Lairis zoo ver
gedreven, dat zjj niet meer wist, wat ze van
hem denken moest en werkelyk weder eenige
hoop begon te voeden
d’Orvilliers had zich, gelyk we zeiden,
weder tot zijn vrouw gewend.
Hy zag zeer bleek.
„Mevrouw,” begon hjj, „wees zoo goed uw
kamenier te bellen en haar te zeggen, dat
ge tot van avond voor niemand te spreken
zjjt”
Edith drukte op de belknop, die onder
haar bereik bjj den schoorsteen was en
zeide tegen de daarop binnen getreden jonge
vrouw
Marie, laat den portier weten, dat ik
voor niemand thuis ben en bljjf zelf in de
artichambre, tot ik u roepen zal, om het
een en ander voor my te doen.”
Marie boog en verdween.
„Dus ben ik verloren!” dacht ze, nu de
flauwe schemering van hoop voor een nood
lottige zbkerheid had plaats gemaakt „Mjjn
God, hoe moet ik Eduard waarschuwen en
hem beletten om van avond hier terug te
Toen Eduard de Lairis zich had verwjj-
derd en d’Orvilliers hem enkele passen by
het uitgeleide had vergezeld, keerde de
laatstgenoemde naar zyn vrouw terug.
Zjj was op baar plaats gebleven bjj den
schoorsteenmantel, alsof zjj gevoelde, dat zjj
bjj den stryd, dien zjj voorzag, den een
of anderen vasten steun zou kunnen
missen.
Zyn laatste woorden tegen den vriend des
Werd wat een lichtzijde mag heeten, voor
het doen arbeiden eener vrouw binnen 4
weken na haar bevalling slechts éénmaal
veroordeeld van het doen arbeiden van
vrouwen of kinderen gedurende de voorge
schreven rusturen werden weer 319 gevallen
met veroordelend vonnis getroffen.
Maar nu de zwaarte dir straffen Zet u
schrap, lezerbereid u voor op het verhaal
van den strengen arm des gerechts.
Van de 2525 overtredingen der Arbeidswet
werden er 444 met geldboete van slechts
50 cents gestraftmet inbegrip dezer 444
werden er 1113 gestraft met geldboete van
f 1 of minder, en 1575, dat is van alle
overtredingen met geldboete van f 2 of
minder.
Slechts in' 160 der 2524 gevallen beliep
de boete f 10 of meer.
Meer dan f 20 boete kwam slechts 16
maal voor. Hooger dan f 30 werd in het
geheel niet opgelegd.
En ten slotte veroordeeling tot hechtenis
wegens overtreding der Arbeidswet het ft
twee malen plaats gehadEens hechtenis
van 2 en een keer van 5 dagen. Beide
kecren geschiedde dit nog door denzelfden
kantonrechter. In 1902 kwam hechtenis zelfs
niet éénmaal voor
7215 overtredingen der Jachtwetzjj wor
den gestraft met hechtenis in 427 gevallen,
dat is bjj 6 percent der overtredingen.
2524 overtr dingen der Arbeidswetzjj
worden gestraft met hechtenis in 2 gevallen,
dat is by 0 07 percent der overtredingen
in 1902 zelfs bjj 0 percent.
Zoo handhaaft men ten onzent de wet,
die het wild beschermt -
En zoo handhaaft men de wet, die vrouwen
en kinderen beschermt.
en met 2000 zeker noj veel te laag worden
geschaten voegen wjj er ook nog bjj, dat
van de 7215 veroordeelden er 388 waren
jongens beneden 16 jaar, 2346 beneden 23
jaar, dan komt men uit deze cjjfers al aan
stonds tot deze beschouwing:
In één jaar zjjn er in Nederland meer
dan 7000 personen van hun beurs of hun
vrijheid beroofd, omdat zjj het waagden
oogstvernielend gedierte te vellen buiten
jachttjjd of zonder jachtacte of ondanks
heerljjk jachtrechtomdat ze dus hetzjj op
kwamen voor de vruchten vay hun inspan
ning, hetzjj een broodwinning zochten door
toeëigening van wat niemand’» eigendom is.
En onder die veroordeelden zjjn er zeker
2000, die om bun vergrijp de gevangenis
muren werden binnengeleid binnengeleid in
die atmosfeer van verderf, waar zoo menig
Veroordeelde onbedorven zjjn intree doet om
het, na goeden „leertyd” als candidaat-
misdadiger weer te verlaten.
Want men bedenke, dut rnuer dan 2300
der in 1902 wegens juehtdelict vurourdeclon
nog minderjarigen waren.»
Waarljjk, als de staat Jtankweeking van
werkeijjke misdadigheid bedoelde terecht
zou de Jachtwet er een vernuftig middel
toe heeten.